Aby ustalić, czy przepisy z 2015 r. mają zastosowanie do danego przedsiębiorcy, należy odpowiedzieć na następujące pytania:

Transkrypt

1 Objaśnienie podstawowych przepisów unijnych w zakresie VAT mających zastosowanie do usług świadczonych drogą elektroniczną skierowane do mikroprzedsiębiorstw Od dnia 1 stycznia 2015 r. usługi telekomunikacyjne, nadawcze i usługi świadczone drogą elektroniczną zawsze podlegają opodatkowaniu w państwie usługobiorcy 1 niezależnie od tego, czy jest on przedsiębiorcą czy konsumentem. Celem niniejszego dokumentu jest omówienie w przystępny sposób przypadków, do których wspomniane przepisy mają zastosowanie, ze szczególnym uwzględnieniem usług świadczonych drogą elektroniczną przez mikroprzedsiębiorstwa mające swoją siedzibę w UE. Nie dotyczy to: 1) dostawy towarów, jeżeli systemy teleinformatyczne wykorzystuje się wyłącznie w celu złożenia zamówienia; oraz 2) świadczenia usług innych niż usługi telekomunikacyjne, nadawcze i usługi świadczone drogą elektroniczną. Na wypadek, gdyby jakiekolwiek wyjaśnienia przedstawione w niniejszym dokumencie okazały się niewystarczająco jasne, w dokumencie zawarto odesłania do not wyjaśniających (oraz do wszelkich innych powiązanych dokumentów) zawierających bardziej szczegółowe informacje na ten temat. W przypadku dalszych wątpliwości należy skontaktować się z krajową administracją podatkową. (Informacje na temat krajowych punktów kontaktowych znajdują się w końcowej części niniejszego dokumentu.) Aby ustalić, czy przepisy z 2015 r. mają zastosowanie do danego przedsiębiorcy, należy odpowiedzieć na następujące pytania: 1. Czy produkt oferowany przez danego przedsiębiorcę można zdefiniować jako usługi świadczone drogą elektroniczną? 2. Kim są jego usługobiorcy i gdzie się znajdują? 3. W jaki sposób można wywiązać się ze zobowiązań z tytułu VAT? 1 Dodatkowe wyjaśnienia przedstawiono na s. 3. 1

2 1. Czym są usługi świadczone drogą elektroniczną? Usługi są świadczone za pośrednictwem internetu lub sieci elektronicznej Świadczenie usług cechuje się wszystkimi poniższymi właściwościami: jest zasadniczo zautomatyzowane; wymaga minimalnego udziału człowieka; wykonanie usług bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe. Dodatkowe informacje można znaleźć w poniższym załączniku Aby ustalić, czy daną usługę można uznać za usługę świadczoną drogą elektroniczną, należy sprawdzić: po pierwsze, czy dana usługa została wprost wymieniona Przedsiębiorstwo prowadzi dowolny z wymienionych niżej rodzajów działalności (Uwaga! wykaz przykładów nie jest wyczerpujący): tworzenie i utrzymywanie witryn internetowych, zdalna konserwacja oprogramowania i sprzętu; dostarczanie oprogramowania oraz jego uaktualnień; dostarczanie obrazów, tekstu i informacji oraz udostępnianie baz danych; dostarczanie muzyki, filmów i gier, w tym gier losowych i hazardowych, jak również przekazów lub wydarzeń o charakterze politycznym, kulturalnym, artystycznym, sportowym, naukowym lub rozrywkowym; świadczenie usług kształcenia korespondencyjnego. Proszę kliknąć powyższe linki, aby zobaczyć konkretne przykłady. w jednym z wykazów przykładowych usług w dyrektywie VAT 2 oraz w rozporządzeniu wykonawczym w sprawie VAT 3 (zob. powyższy schemat oraz przykłady w załączniku poniżej); po drugie, jeżeli dana usługa nie została wymieniona w wykazie przykładowych usług, należy sprawdzić, czy nie jest ona wymieniona wśród usług wyłączonych z zakresu obowiązywania definicji (zob. załącznik poniżej); jeżeli dana usługa nie figuruje w żadnym ze wspomnianych powyżej wykazów, należy sprawdzić, czy spełnia ona kryteria przewidziane w definicji ogólnej (zob. powyższy schemat i załącznik poniżej). Przy analizowaniu wykazu przykładowych usług należy pamiętać o tym, że rodzaje działalności figurujące w tym wykazie stanowią przede wszystkim przykłady głównych rodzajów usług świadczonych drogą elektroniczną znanych w momencie sporządzenia aktów prawnych dotyczących VAT. Dlatego też w przypadku gdy dana usługa nie figuruje 2 Dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. 3 Rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. 2

3 w wykazie usług wymienionych wprost, należy zapoznać się z wykazem usług wyłączonych z zakresu obowiązywania definicji, a następnie sprawdzić również, czy dana usługa spełnia kryteria definicji ogólnej. 2. Kim są usługobiorcy danego przedsiębiorcy i gdzie się znajdują? Przedsiębiorca świadczy usługi elektroniczne w dowolnym innym państwie członkowskim UE Niektórzy usługobiorcy w innym państwie członkowskim UE nie są podatnikami VAT, tj. nie przekazali usługodawcy swojego numeru VAT Przedsiębiorca nie świadczy swoich usług za pośrednictwem rynku Jeżeli wszystkie powyższe stwierdzenia dotyczą danego przedsiębiorcy, musi on rozliczyć VAT w innym państwie członkowskim UE. Informacje na temat wywiązywania się z zobowiązań z tytułu VAT znajdują się w sekcji 3 niniejszego dokumentu. Jeżeli co najmniej jedno z powyższych stwierdzeń nie dotyczy danego przedsiębiorcy, sytuacja będzie wyglądała inaczej. Jeżeli przedsiębiorca świadczy usługi wyłącznie w swoim państwie członkowskim, jest zobowiązany do rozliczenia VAT wyłącznie w tym państwie (tj. jeżeli przedsiębiorca został lub musi zostać zarejestrowany do celów VAT). Jeżeli przedsiębiorca świadczy usługi w innym państwie członkowskim na rzecz usługobiorców, którzy zostali zarejestrowani do celów VAT (tj. przekazali mu swój numer identyfikacyjny VAT), wówczas tacy usługobiorcy sami rozliczają VAT w swoim państwie członkowskim (mechanizm odwrotnego obciążenia). Jeżeli przedsiębiorca świadczy usługi za pośrednictwem rynku, wówczas uznaje się, że wykonuje usługę na rzecz podatnika VAT (tj. na rzecz operatora rynku), który następnie świadczy tę usługę na rzecz usługobiorcy końcowego niebędącego podatnikiem. Na operatorze rynku ciążą zobowiązania z tytułu VAT w państwach członkowskich, w których zlokalizowani są usługobiorcy końcowi. Zobacz również sekcja 3 not wyjaśniających, strony Ustalanie lokalizacji usługobiorcy Istnieją dwie ogólne zasady zapewniające możliwość ustalenia lokalizacji usługobiorcy. 3

4 Jeżeli usługobiorca jest przedsiębiorcą (podatnikiem), jest on zlokalizowany w państwie, w którym zarejestrował działalność, albo w państwie, w którym posiada stałą siedzibę, do której dostarczana jest usługa. Jeżeli usługobiorca jest konsumentem (tzn. nie jest podatnikiem), jest on zlokalizowany w państwie, w którym został zarejestrowany, w którym ma stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu. W praktyce często trudno jest ustalić lokalizację usługobiorcy ze stuprocentową pewnością. Dlatego też w rozporządzeniu wykonawczym w sprawie VAT przewidziano możliwość oparcia się na pewnych domniemaniach (art. 24a, 24b, 24d i 24f), aby usprawnić stosowanie przepisów dotyczących VAT. Poniżej przedstawiono podsumowanie bardziej szczegółowych wyjaśnień zawartych w sekcjach 7 9 not wyjaśniających, strony Domniemania oparte na znanych informacjach o konsumencie stosowane wyłącznie w odniesieniu do świadczenia usług między przedsiębiorcami a konsumentami (B2C). Jeżeli fizyczna obecność konsumenta (tj. osoby niebędącej podatnikiem) nie jest konieczna do wyświadczenia danej usługi i nie można ze stuprocentową pewnością ustalić państwa, w którym taki konsument został zarejestrowany, w którym posiada swoje stałe miejsce zamieszkania lub w którym posiada swoje zwykłe miejsce pobytu, można przyjąć domniemanie w oparciu o dostępne informacje o danym usługobiorcy. Najczęściej wykorzystywanym domniemaniem jest domniemanie ogólne umożliwiające ustalenie lokalizacji usługobiorcy na podstawie dwóch dowodów, które nie mogą być ze sobą sprzeczne, zgodnie z informacjami przedstawionymi w sekcji poniżej. Począwszy od 2019 r. wystarczy jeden dowód, jeżeli roczny obrót nie przekracza EUR więcej informacji można znaleźć na portalu MOSS, pod linkiem What changes on 1 January 2019 (Co ulega zmianie od 1 stycznia 2019 r.). Jest to ogólne domniemanie, z którego korzysta się w przypadku braku zastosowania któregokolwiek z przedstawionych poniżej domniemań konkretnych (w tym domniemań na podstawie lokalizacji fizycznej). Do innych domniemań B2C zalicza się: świadczenie usług za pomocą łącza stacjonarnego jeżeli usługi są świadczone na rzecz usługobiorcy za pomocą jego łącza stacjonarnego, przyjmuje się, że usługobiorca faktycznie znajduje się w tym miejscu, a usługodawca może oprzeć się na takim domniemaniu; świadczenie usług za pomocą sieci telefonii komórkowej jeżeli usługi są świadczone na rzecz usługobiorcy za pomocą sieci telefonii komórkowej, przyjmuje się, że usługobiorca znajduje się w państwie ustalonym na podstawie kodu MCC państwa, w którym wydano kartę SIM wykorzystywaną do odbioru usług; świadczenie usług za pomocą dekodera w przypadku gdy świadczenie usług wymaga użycia dekodera lub podobnego urządzenia lub karty do odbioru usług, 4

5 można przyjąć, że usługobiorca przebywa w miejscu, w którym znajduje się to urządzenie lub do którego przesłano kartę do odbioru usług z zamiarem wykorzystania jej w tym miejscu. Z tego domniemania można skorzystać wyłącznie w przypadku, gdy dany usługobiorca nie korzysta z łącza stacjonarnego Domniemania dotyczące świadczenia usług w miejscu, w którym fizycznie znajduje się usługodawca, i na pokładzie środków transportu mają zastosowanie do świadczenia usług między przedsiębiorcami (B2B) i między przedsiębiorcami a konsumentami (B2C). Zgodnie z domniemaniem dotyczącym świadczenia usług w miejscu, w którym fizycznie znajduje się usługobiorca, usługodawca może założyć, że usługobiorca ma siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu w miejscu świadczenia przez niego usług i w miejscu, w którym usługobiorca jest obecny osobiście, ponieważ odbiór takiej usługi wymaga fizycznej obecności usługobiorcy. Stanowiłoby to wówczas miejsce, w którym usługa świadczona przez tego usługodawcę podlega opodatkowaniu. Dotyczy to m.in. takich miejsc, jak automaty telefoniczne, budki telefoniczne, punkty bezprzewodowego dostępu do internetu, kafejki internetowe, restauracje i lobby hotelowe. Jeżeli miejscem, w którym świadczone są usługi, jest pokład statku, statku powietrznego lub pociągu wykonującego przewóz osób na terytorium UE, przyjmuje się, że państwem, w którym znajduje się to miejsce, jest państwo rozpoczęcia przewozu Dowody służące ustaleniu miejsca, w którym znajduje się usługobiorca W przypadku zastosowania domniemania ogólnego (dwa dowody, które nie mogą być ze sobą sprzeczne) lub w przypadku konieczności/chęci obalenia domniemania miejsce, w którym znajduje się usługobiorca, ustala się w oparciu o niewyczerpujący wykaz dowodów. Poniżej przedstawiono przykładowy wykaz dowodów: adres na fakturze wystawianej usługobiorcy; adres IP urządzenia używanego przez usługobiorcę lub dowolna inna metoda geolokalizacji; dane dotyczące rachunku bankowego, takie jak miejsce, w którym prowadzony jest rachunek bankowy wykorzystany do dokonania płatności, lub znajdujący się w posiadaniu banku adres na fakturze wystawianej usługobiorcy; kod MCC i międzynarodowy numer tożsamości telefonicznej abonenta mobilnego (IMSI) zapisane na karcie SIM, której używa usługobiorca; lokalizacja łącza stacjonarnego usługobiorcy, za pomocą którego usługa jest świadczona na jego rzecz; inne informacje istotne z handlowego punktu widzenia Obalanie domniemań Usługodawca może obalić domniemanie, jeżeli dysponuje trzema dowodami, które nie mogą być ze sobą sprzeczne (wymienionymi powyżej), wskazującymi na to, że miejsce 5

6 świadczenia usług państwo, w którym znajduje się usługobiorca jest inne niż miejsce ustalone na podstawie domniemania. Usługodawca nie jest zobowiązany do obalenia domniemania. Nawet jeżeli istnieją dowody przeciwne, w celu ustalenia miejsca, w którym znajduje się usługobiorca, usługodawca może zdecydować o uznaniu przyjętego wcześniej domniemania. Organ podatkowy może obalić domniemanie wyłącznie w przypadku, gdy istnieją przesłanki świadczące o tym, że usługodawca dopuścił się nieprawidłowości lub nadużycia. 3. Wywiązywanie się ze zobowiązań z tytułu VAT Jeżeli usługi świadczone przez danego przedsiębiorcę kwalifikują się jako usługi świadczone drogą elektroniczną na rzecz usługobiorców niebędących podatnikami VAT przebywających w państwach członkowskich innych niż państwo członkowskie tego przedsiębiorcy i odbierających wspomniane usługi bezpośrednio (a nie za pośrednictwem rynku), należy naliczyć i rozliczyć VAT właściwy dla tych innych państw członkowskich UE. Oznacza to konieczność obciążenia tych usługobiorców VAT według stopy właściwej dla państwa członkowskiego, w którym się znajdują. Należy przy tym podkreślić, że nawet w przypadku, gdy przedsiębiorca nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT w swoim państwie członkowskim, jest on nadal zobowiązany do rozliczania VAT w innych państwach członkowskich, w których znajdują się jego usługobiorcy. Ze zobowiązań w tym zakresie można wywiązać się na dwa sposoby: dokonując rejestracji do celów związanych z VAT w każdym państwie członkowskim, w którym znajdują się usługobiorcy; rejestrując się w małym punkcie kompleksowej obsługi w zakresie VAT (MOSS) tylko w swoim państwie członkowskim. To pierwsze rozwiązanie dokonanie rejestracji do celów związanych z VAT w innych państwach członkowskich nie jest przedmiotem niniejszego dokumentu. Ponieważ mikroprzedsiębiorstwa będą z reguły starały się uniknąć konieczności rejestrowania się do celów związanych z VAT w innych państwach członkowskich, w dalszej części niniejszego dokumentu skoncentrowano się wyłącznie na środku upraszczającym przewidzianym w ramach drugiego rozwiązania: MOSS w zakresie VAT. MOSS to system teleinformatyczny zapewniający przedsiębiorstwom świadczącym usługi telekomunikacyjne, nadawcze i usługi świadczone drogą elektroniczną na rzecz usługobiorców w innym państwie członkowskim możliwość rozliczenia VAT należnego z tytułu tych usług za pośrednictwem portalu internetowego w swoim państwie członkowskim. 6

7 Przedsiębiorca zarejestrowany do celów związanych z VAT w swoim państwie członkowskim może dodatkowo zarejestrować się w MOSS w zakresie VAT przy pomocy tego samego numeru identyfikacyjnego VAT, z którego korzysta przy składaniu deklaracji krajowych. Przedsiębiorca, który nie jest zarejestrowany do celów związanych z VAT w swoim państwie członkowskim (np. z uwagi na fakt, że nie osiągnął ogólnokrajowego progu uprawniającego do rejestracji), może zarejestrować się tylko w MOSS w zakresie VAT. Sprzedaż w jego państwie członkowskim będzie zwolniona z VAT, dopóki jego roczny obrót będzie utrzymywał się poniżej ogólnokrajowego progu. Jest on zobowiązany do przekazywania organom swojego państwa członkowskiego kwartalnych deklaracji VAT w ramach MOSS drogą elektroniczną w terminie 20 dni od zakończenia okresu rozliczeniowego (np. deklarację dotyczącą pierwszego kwartału roku należy złożyć do dnia 20 kwietnia). We wspomnianej deklaracji VAT musi on zadeklarować łączny obrót z wyłączeniem VAT, zastosowane stawki VAT i łączną kwotę VAT naliczoną swoim klientom z podziałem na państwa członkowskie, w których świadczył on usługi. Przedsiębiorca taki powinien zapłacić łączną kwotę VAT należnego zgodnie z deklaracją VAT odpowiedniej administracji podatkowej przed upływem terminu złożenia deklaracji VAT (np. do dnia 20 kwietnia w przypadku deklaracji za pierwszy kwartał roku). Państwo członkowskie przedsiębiorcy przekaże informacje zawarte w deklaracji VAT wszystkim państwom członkowskim, w których świadczono usługi, i odpowiednio podzieli wpływy z tytułu VAT między te państwa członkowskie. Termin rejestracji w MOSS 4 Zasadniczo w MOSS należy zarejestrować się przed rozpoczęciem świadczenia usług elektronicznych, które kwalifikują się do korzystania z niego. Rejestracja staje się skuteczna od pierwszego dnia kwartału kalendarzowego następującego po kwartale, w którym przedsiębiorca poinformował swoją administrację podatkową o zamiarze rozpoczęcia korzystania z mechanizmu MOSS. Może jednak zdarzyć się też tak, że przed rozpoczęciem korzystania z mechanizmu MOSS przedsiębiorca świadczył już usługi na rzecz usługobiorcy z innego państwa członkowskiego. W takim wypadku musi poinformować swoje państwo członkowskie o fakcie świadczenia tego rodzaju usługi do 10. dnia kolejnego miesiąca, po czym rejestracja stanie się skuteczna od dnia rozpoczęcia świadczenia tej usługi. 4. Portal internetowy Komisji Europejskiej poświęcony MOSS i przepisom w zakresie VAT mającym zastosowanie do usług elektronicznych 4 Zob. również Przewodnik dotyczący małego punktu kompleksowej obsługi w zakresie VAT, pkt 5) Kiedy rejestracja stanie się skuteczna na stronie 8. 7

8 Istnieje specjalny portal internetowy, na którym znajduje się znacznie więcej szczegółowych informacji. Można tam znaleźć między innymi szereg przewodników (przetłumaczonych na wszystkie języki UE), związane z MOSS informacje dotyczące krajowych przepisów VAT oraz dane krajowych punktów kontaktowych MOSS. 8

9 Załącznik. Szczegółowe informacje na temat przepisów: definicja i przykłady usług świadczonych drogą elektroniczną Definicja usług świadczonych drogą elektroniczną została ustanowiona w art. 7 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego w sprawie VAT: Do usług świadczonych drogą elektroniczną należą usługi świadczone za pomocą internetu lub sieci elektronicznej, których świadczenie ze względu na ich charakter jest zasadniczo zautomatyzowane i wymaga minimalnego udziału człowieka, a ich wykonanie bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe. Przedstawione poniżej ustępy artykułu 7 zawierają niewyczerpujący wykaz usług objętych i nieobjętych tą definicją. Definicja obejmuje w szczególności a) ogólnie dostawy produktów w formie cyfrowej, łącznie z oprogramowaniem, jego modyfikacjami lub nowszymi wersjami; b) usługi umożliwiające lub wspomagające obecność przedsiębiorstw lub osób w sieci elektronicznej, takie jak witryna lub strona internetowa; c) usługi generowane automatycznie przez komputer i przesyłane poprzez internet lub sieć elektroniczną w odpowiedzi na określone dane wprowadzone przez usługobiorcę; d) odpłatne przekazywanie prawa do wystawiania na aukcji towarów lub usług za pośrednictwem witryny internetowej działającej jako rynek online, na którym potencjalni kupujący przedstawiają swoje oferty przy wykorzystaniu automatycznych procedur oraz na którym strony są informowane o dokonaniu sprzedaży za pomocą wiadomości generowanej automatycznie przez komputer; e) pakiety usług internetowych oferujące dostęp do informacji, w których element telekomunikacyjny ma charakter pomocniczy i drugorzędny (to znaczy pakiety wykraczające poza oferowanie samego dostępu do internetu i obejmujące inne elementy, takie jak strony, które umożliwiają dostęp do aktualnych wiadomości, informacji meteorologicznych lub turystycznych, gier, umożliwiają hosting witryn internetowych, Definicja nie obejmuje w szczególności a) usług nadawczych; b) usług telekomunikacyjnych; c) towarów, w przypadku których zamawianie i obsługa zamówienia odbywają się elektronicznie; d) płyt CD-ROM, dyskietek i podobnych nośników fizycznych; e) materiałów drukowanych, takich jak książki, biuletyny, gazety lub czasopisma; f) płyt CD i kaset magnetofonowych; g) kaset wideo i płyt DVD; h) gier na płytach CD-ROM; i) usług świadczonych przez specjalistów, takich jak prawnicy i doradcy finansowi, którzy udzielają swym klientom porad za pomocą poczty elektronicznej; j) usług edukacyjnych, w ramach których treść kursu przekazywana jest przez nauczyciela za pomocą internetu lub sieci elektronicznej (tzn. przez zdalne połączenie); k) usług fizycznych offline naprawy sprzętu komputerowego; l) hurtowni danych offline; m) usług reklamowych, w szczególności w gazetach, na plakatach i w telewizji; n) usług centrum wsparcia telefonicznego; o) usług edukacyjnych obejmujących 9

10 dostęp do grup dyskusyjnych itp.); f) usługi wyszczególnione w załączniku I [do rozporządzenia wykonawczego w sprawie VAT, przedstawione poniżej w sekcji Przykłady ]. wyłącznie kursy korespondencyjne, takie jak kursy za pośrednictwem poczty; p) konwencjonalnych usług aukcyjnych, przy których niezbędny jest bezpośredni udział, niezależnie od sposobu składania ofert; t) biletów wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, zarezerwowanych online; u) zakwaterowania, wynajmu samochodów, usług restauracyjnych, przewozu osób lub podobnych usług zarezerwowanych online. Przykłady Poniżej rodzaje działalności wymienione w załączniku II do dyrektywy VAT zestawiono z przykładami usług świadczonych w ramach tych rodzajów działalności przedstawionymi w załączniku I do rozporządzenia wykonawczego w sprawie VAT. 1) Tworzenie i utrzymywanie witryn internetowych, zdalna konserwacja oprogramowania i sprzętu: a) tworzenie i hosting witryn internetowych; b) automatyczna konserwacja oprogramowania, zdalnie i online; c) zdalne zarządzanie systemami; d) hurtownie danych online umożliwiające elektroniczne przechowywanie i wyszukiwanie konkretnych danych; e) dostarczanie online przestrzeni na dysku na żądanie. 2) Dostarczanie oprogramowania oraz jego uaktualnień: a) uzyskiwanie dostępu online i pobieranie oprogramowania (w szczególności programy w zakresie zamówień publicznych/księgowości, programy antywirusowe) oraz jego uaktualnień; b) oprogramowanie blokujące pojawianie się banerów reklamowych; c) sterowniki do pobierania, takie jak programy ustawiające interfejsy komputera i urządzeń peryferyjnych (np. drukarek); d) automatyczna instalacja online filtrów na witrynach internetowych; e) automatyczna instalacja online zabezpieczeń typu firewall. 10

11 3) Dostarczanie obrazów, tekstu i informacji oraz udostępnianie baz danych: a) uzyskiwanie dostępu i pobieranie motywów pulpitów; b) uzyskiwanie dostępu i pobieranie obrazów, fotografii i wygaszaczy ekranu; c) zawartość książek w formie cyfrowej i innych publikacji elektronicznych; d) prenumerata gazet i czasopism publikowanych online; e) dzienniki logowania i statystyki odwiedzania stron internetowych; f) wiadomości, informacje o sytuacji na drogach oraz prognozy pogody online; g) informacje generowane automatycznie online przez oprogramowanie po wprowadzeniu przez klienta określonych danych, takich jak dane prawne lub finansowe (w szczególności stale uaktualniane kursy giełdowe); h) dostarczanie przestrzeni reklamowej, szczególnie banerów reklamowych na stronach lub witrynach internetowych; i) korzystanie z wyszukiwarek i katalogów internetowych. 4) Dostarczanie muzyki, filmów i gier, w tym gier losowych i hazardowych, jak również przekazów lub wydarzeń o charakterze politycznym, kulturalnym, artystycznym, sportowym, naukowym lub rozrywkowym: a) uzyskiwanie dostępu i pobieranie muzyki na komputery i telefony komórkowe; b) uzyskiwanie dostępu i pobieranie sygnałów dźwiękowych, urywków nagrań, dzwonków i innych dźwięków; c) uzyskiwanie dostępu do filmów i ich pobieranie; d) pobieranie gier na komputery i telefony komórkowe; e) uzyskiwanie dostępu do automatycznych gier online, które wymagają użycia internetu lub innych podobnych sieci elektronicznych, gdy gracze są od siebie oddaleni; f) odbieranie programów radiowych lub telewizyjnych rozpowszechnianych za pomocą sieci radiowej lub telewizyjnej, internetu lub podobnej sieci elektronicznej, tj. słuchanie lub oglądanie programów w momencie wybranym przez użytkownika, na jego indywidualne życzenie, na podstawie katalogu programów wybranych przez dostawcę usług medialnych, np. telewizja lub wideo na życzenie; g) odbieranie programów radiowych lub telewizyjnych rozpowszechnianych za pomocą internetu lub podobnej sieci elektronicznej (streaming IP), chyba że są one 11

12 nadawane jednocześnie z ich transmisją lub retransmisją za pomocą sieci radiowej lub telewizyjnej; 5) Świadczenie usług kształcenia korespondencyjnego: a) automatyczne nauczanie na odległość, którego funkcjonowanie wymaga użycia internetu lub podobnej sieci elektronicznej, wymagające niewielkiego bądź niewymagające żadnego udziału człowieka, łącznie z klasami wirtualnymi, z wyjątkiem sytuacji, gdzie internet lub podobna sieć elektroniczna wykorzystywana jest jako proste narzędzie służące komunikowaniu się nauczyciela z uczniem; b) ćwiczenia wypełniane przez ucznia online i sprawdzane automatycznie, bez udziału człowieka. 12