Student z Klasą wykład z Savoir Vivre i etykiety dyplomatycznej

Transkrypt

1 Student z Klasą wykład z Savoir Vivre i etykiety dyplomatycznej Maria Bujas - Łukaszewska Kraków, dnia 1 czerwca 2011 roku

2 SAVOIR - VIVRE OD A-Z opracowała: Maria Bujas - Łukaszewska POWITANIA młodszy - starszego mężczyzna - kobietę podwładny - przełożonego ZASADA PRZEDSTAWIANIA: mężczyznę - kobiecie młodszego - starszemu niższego rangą - wyższemu WYJĄTEK! Wobec monarchów, duchownych, dostojników państwowych, generalicji, a nawet przełożonych męża którym to powinny być przedstawiane kobiety. PODANIE RĘKI starszy - młodszemu kobieta - mężczyźnie przełożony - podwładnemu POCAŁUNEK RĘKI nie całuje się kobiet młodych, panien tylko kobiety starsze, zasłużone szczególna okoliczność nie całujemy pod chmurką nie całujemy kobiet- koleżanek w pracy całując rękę kobiety unosimy w górę, by do pocałunku skłonić jedynie głowę, a nie zginąć się w pół. Muskamy wargami, nie cmokamy. Wg zwyczajów francuskich nie dotyka się wargami ni dotyka się nawet dłoni. WCHODZENIE zasada starszeństwa przepuszczamy przodem: kobiety, osoby starsze, przełożonych, dzieci jeśli trzeba otworzyć drzwi, robi to osoba młodsza zawsze pierwszeństwo ma wychodzący w restauracji: mężczyzna - wchodzi pierwszy, kobieta - pierwsza wychodzi gościa wita przy drzwiach pracownik i prowadzi do szefa idąc pierwszy. Winien jednak uprzedzić o takiej kolejności schody: mężczyzna młodszy, podwładny przepuszczają przodem. Przy schodzeniu: mężczyzna schodzi pierwszy przy mijaniu na schodach pierwszeństwo mają schodzący

3 PRZECHODZENIE NA TY możemy poprosić osoby starsze, aby zwracały się do nas per Ty nie oczekujemy wzajemności przejście na Ty proponuje osoba o wyższym statusie wg zasady pierwszeństwa nawet jeśli jesteśmy prywatnie na Ty z osobą na wysokim stanowisku, zwracamy się do niej Pan, Pani bruderszaft to już niemodny zwyczaj gdy mówimy o osobie nieobecnej nie należy nazywać jej tylko po nazwisku, należy dodawać imię lub tytuł. /Mówienie o kimś per Malinowski jest obraźliwe i deprecjonuje tę osobę w oczach rozmówcy/ RODZAJE STROJU SŁUŻBOWEGO W PRACY Stopnie oficjalności stroju kobiecego Stopień pierwszy Kostium w ciemnym kolorze, klasyczna góra i dół, podobne do kroju męskiego garnituru, czyste linie, klasyczne ciemne buty na skórze bez upiększeń, niewiele biżuterii, lekka bluzka. Kostium w ciemnym kolorze, linia bardziej stylizowana, kontrast z jasną lub białą bluzką lub spódnicą. Kostium, styl klasyczny, kolor intensywny, proste linie. Stopień drugi Kostium z tkaniny o intensywniejszym kolorze i o bardziej stylizowanej linii. Klasyczna w stylu sukienka i żakiet. Żakiet plus spódnica, kolorowe lub neutralne, tkanina o ciekawej fakturze lub deseniu, proste linie. Sukienka, linia klasyczna lub aktualnie modna, kolor ciemniejszy lub neutralny ciemny. Stopień trzeci Klasyczny żakiet i spodnie, kolor góry i dołu ten sam, ciemny. Klasyczny żakiet i krótkie spodnie, ciemny kolor. Stopień czwarty Klasyczna spódnica z prostą bluzką. Klasyczna spódnica z bluzką zdecydowanie damską w kroju. Ciemne, proste spodnie z klasyczną bluzką. Ciemne, proste spodnie z bluzką damską (modną) zabawną. Stopień piąty Sweter, zwykła spódnica. Bluzka, zwykła spódnica, kamizelka. Bluzka i szorty. Prosta sukienka bez rękawów. Ubranie sportowe.

4 Stopnie oficjalności stroju męskiego. Stopień pierwszy Ciemny, szary lub granatowy, garnitur, delikatny wzór lub prążki na dobrej jakości wełnie. Bawełniana koszula: biała, kremowa, lekki błękit lub delikatne prążki, uszyta tak, aby lekko dotykać ciała, ale nie za ciasna, niezbyt duży kołnierz, mankiety odginane ze spinkami. Ciemne (bliższe czerni) skarpety, gładkie, długie, co najmniej do połowy łydki, tak aby podczas siedzenia i krzyżowania nóg nie było widać gołej skóry Czarne buty, na skórze, sznurowane, gładkie, bez jakichkolwiek upiększeń Jedwabny krawat gładki lub z bardzo delikatnym wzorem. Żadnej biżuterii oprócz zegarka, spinek do mankietów, sygnetu lub obrączki ślubnej. Stopień drugi Garnitur, koszula i krawat w stylu trochę swobodniejszym, tzn.: Garnitur o modniejszym i luźniejszym kroju w kolorze lżejszym, bardziej neutralnym albo zdecydowanym. Koszula w kolorach pastelowych: róż, zieleń, beż, lila, także kratki lub prążki. Krawat w kolorze intensywniejszym lub wzorzysty. Muszka. Stopień trzeci Marynarka w innym kolorze niż spodnie. Granatowy sweter, sportowy płaszcz z tweedu, sztruksu lub flaneli, wełniana marynarka. Koszula w kratkę z włochatej bawełny. Dżinsowa koszule z krawatem. Koszula ciemniejsza niż garnitur czy marynarka. Brak krawata. Stopień czwarty Koszula dżinsowa bez krawata. Skórzana kurtka lub marynarka. Brak marynarki, brak krawata, dżinsy, koszulka bawełniana KORESPONDENCJA 1.Adres odbiorcy list / na liście bez skrótów/: w górnej części pisma od środka, lub u dołu jego lewej części. 2.Odstęp /puste miejsce nad właściwym tekstem/- im większy szacunek, tym większe puste miejsce. Pierwszą stronę kierowaną do najwyższych osobistości zaczyna się od połowy strony. 3.Pierwsza linia listu, czyli pozdrowienie lub inwokacja stosuje się drugą osobę liczby mnogiej /stąd w polskim Wasza Wysokość, Wasza Ekscelencjo/: pisane odręcznie zakończone przecinkiem w tradycji anglosaskiej opatrzona dwukropkiem w listach prywatnych może być wykrzyknik 4.Tytulatura stosowana w treści listu która przeciwnie nie odnosi się do adresata stosowana jest trzecia osoba liczby pojedynczej /stad w polskim Jego Wysokość, Jego Ekscelencja.

5 5.Formuła grzecznościowa w zakończeniu listu, w której podkreśla się charakter osobistych kontaktów : pisze się odręcznie kończy zawsze przecinkiem 6.Podpis: zawsze odręczny, a po nim: może być napisane wyraźnie imię i nazwisko tytuł i zajmowane stanowisko 7.Adresowanie koperty: można stosować skróty w tytulaturze adres pośrodku w jej dolnej połowie koperty z okienkiem na adres tylko korespondencja służbowa, nigdy w oficjalnej 8.Nagłówek adres zwrotny nadawcy: górny lewy róg pierwszej strony listu 9.Datę poprzedzoną nazwą miejscowości po prawej strony kartki papieru. 10.Adres zwrotny na kopercie, po lewej. POLSKIE TERMINY GRZECZNOŚCIOWE : adresowanie - Pan, Pani, W/Pan, W/Pani początkowa formuła - Szanowny Panie, Szanowna Pani / kończy przecinek / do osób znanych - Szanowny i Drogi Panie lub Drogi Panie końcowa formuła - Z poważaniem, Z wyrazami szacunku, Przesyłam wyrazy szacunku SPOTKANIE SŁUŻBOWE wizytówka weszły w użycie z końcem XVIII wieku, pochodzą z Chin służą do przechowywania zi zachowywania danych adresowych i ma standardowe wymiary:90 x 50 mm przy spotkaniu służbowym wizytówkę wymieniamy na początku przy spotkaniu towarzyskim na końcu sekretariat - wręczenie sekretarce wizytówki wyjazd zagraniczny - wizytówka w j. angielskim lub języku goszczących nas gospodarzy wizytówek nie może zabraknąć! nie rozdajemy na prawo i lewo - brak klasy! nie wręczamy ich na prywatnym przyjęciu towarzyskim może posłużyć do zrobienia na niej ważnych notatek, ale nie robimy ich na oczach właściciela starszy wręcza młodszemu rangą brak propozycji wymiany wizytówek ze strony osoby starszej lub wyższej hierarchicznie na koniec rozmowy jest jasnym sygnałem i nie należy wówczas podejmować żadnej inicjatywy ze swojej strony mowa ciała Im mniej machania rękami, tym łatwiej o dobry wizerunek i łatwiej zdobyć autorytet Nie trzeba być głośnym, tylko przekonywującym

6 faux pas trzymanie rąk w kieszeni siedzenie w pozycji półleżącej zakładanie nogi na nogę i oparcie kostki jednej nogi na kolanie drugiej na kształt czwórki siedzenie lub stanie w rozkroku splatanie nóg w pozycji stojącej żucie gumy, jedzenie przy biurku opieranie się/o ścianę, filar, mebel itd./ opieranie rak na biodrach wskazywanie lub wymachiwanie palcem / gest zwycięstwa V/ faux pas w intonacji protekcjonalny ton szybkie tempo mówienia wysoki ton mówienie zbyt głośne ton przymilny ROZMOWA TELEFONICZNA unikanie telefonów o niestosownej porze /zbyt wcześnie lub zbyt późno/ w dni powszednie od w dni wolne od pracy od sprawdzić różnice czasu dzwoniąc na inny kontynent unikać pór posiłków unikać głównych wydań dzienników TV Powitanie i przedstawianie się / absolutnie w kontaktach zawodowych!/ Niedopuszczalne jest dzwoniąc przez sekretariat przełączać dzwoniącego na oczekiwanie muzyczne! Obietnica oddzwonienia musi być zrealizowana! AUTOMATYCZNA SERETARKA I POCZTA GŁOSOWA krótko! przedstawić się podać swój telefon z prośba o oddzwonienie numer wypowiedzieć powoli i wyraźnie niepisana zasada oddzwonić w ciągu 24 godzin nie nagrywa się komunikatu miłego dnia! TELEFON KOMÓRKOWY wyłącz w miejscach kultu, w muzeach, ośrodkach kultury, kinie, teatrze, środkach komunikacji jeśli oczekujesz na ważną wiadomość włącz sygnał wibrujący nie kładź telefonu ma stoliku w kawiarni, restauracji, czy na stole u kogoś w domu w miejscu publicznym rozmawiaj dyskretnie! unikaj rozmów z osobami przebywającymi za granicą nie opuszczamy pomieszczenia, gdy nasz KLIENT odbiera swój telefon /nietakt/ można odmówić podania swojego numeru komórkowego osobie np.: na niższym szczeblu tłumaczymy, że to telefon prywatny lub zaproponować tel. stacjonarny INTERNET

7 jeśli w załączniku jest list w kilku słowach piszemy wyjaśnienie, czego dotyczy korespondencja na początku - zwrot grzecznościowy Szanowny Panie na końcu z wyrazami szacunku nie piszemy kapitalikami /Kapitaliki litery drukowane o wyglądzie wielkich liter, ale wielkości małych liter/ każda wiadomość powinna mieć tytuł nie piszemy swoja odpowiedź na otrzymanej wiadomości, szczególnie kiedy posiada załącznik sprawdzanie błędów niedopuszczalne jest wysyłanie łańcuszków, dowcipów itp. niedopuszczalne jest wysyłanie jednej wiadomości do wielu odbiorców i automatyczne udostępnianie ich adresów ETYKIETA I CEREMONIAŁY DYPLOMATYCZNE W PRACY URZĘDU WSPÓŁCZESNY PROTOKÓŁ DYPLOMATYCZNY PD jest techniką pracy służby zagranicznej, której zadaniem jest wytworzenie w stosunkach między państwami klimatu należnego im szacunku, co jest wyrazem ich suwerenności, oraz nadanie harmonii kontaktom między ich oficjalnymi przedstawicielami, czyli korpusem dyplomatycznym. Tworzone i rozwijane przez wieki cele i zasady PD znajdują dziś pełny zapis w konwencji wiedeńskiej, czyli konwencji ONZ o stosunkach dyplomatycznych sporządzonej w Wiedniu 18 kwietnia 1961 roku i ratyfikowanej przez Polskę w 1965 roku. PD to wyspecjalizowany departament MSZ, który oprócz pracy na rzecz własnego ministra, wykonuje również zadania przygotowywania wizyt i spotkań zagranicznych głowy państwa i szefa rządu a także: obsługa kontaktów zagranicznych przedstawicieli państwa pełni funkcję nieistniejących już służb ceremonii, ustala przebieg i porządek uroczystości doradza w kwestiach etykietalnych zajmuje się organizacją wizyt i konferencji międzynarodowych przyznawanie polskich odznaczeń cudzoziemcom przestrzeganie statusu, immunitetów i przywilejów dyplomatycznych i kontaktów z misjami dyplomatycznymi akredytowanymi w kraju oprawa wizyt składanych przez / lub na zaproszenie/ prezydenta Rzeczypospolitej, prezesa Rady ministrów i ministra spraw zagranicznych PRECEDENCJA Jest jednym z najważniejszych problemów porządku protokolarnego. Oznacza kolejność, w jakiej najwyższe osobistości państwa uczestniczą w oficjalnych uroczystościach i ceremoniach PRECEDENCJA NAJWYŻSZYCH STANOWISK W RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ obowiązująca od dnia Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej 2. Marszałek Sejmu RP 3. Marszałek Senatu RP

8 4. Prezes Rady Ministrów 5. Wiceprezes Rady Ministrów 6. Wicemarszałkowie Sejmu 7. Wicemarszałkowie Senatu 8. Ministrowie, członkowie Rady Ministrów 9. Ministrowie stanu 10. Prezes Trybunału Konstytucyjnego 11. Przewodniczący Trybunału Stanu-I Prezes Sądu Najwyższego. 12. Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego i Prezes Najwyższej Izby Kontroli 13. Rzecznik Praw Obywatelskich 14. Prezesi /przewodniczący urzędów, komitetów i komisji sprawujących funkcje urzędów naczelnych lub centralnych 15. Przewodniczący komisji sejmowych 16. Przewodniczący Komisji senackich 17. Posłowie na Sejm RP 18. Senatorowie Rzeczpospolitej Polskiej 19. Sekretarze stanu 20. Szef Kancelarii Prezydenta RP 21. Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów 22. szefowie Kancelarii Sejmu i Senatu 23. Prezes Sądu Najwyższego 24. Ambasadorowie RP 25. Podsekretarze stanu 26. Wojewodowie 27. Zastępcy prezesów urzędów centralnych 28. Dyrektorzy Generalni Nuncjusze apostolscy, mogą korzystać w państwach o tradycji katolickiej z pierwszeństwa pośród ambasadorów, niezależnie od czasu ich pobytu na placówkach. Noszą tytuł - dziekanów korpusu dyplomatycznego, którym to tytułem określa się najstarszego rangą szefa misji dyplomatycznej. SYMBOLE PAŃSTWOWE I ETYKIETA FLAGOWA Symbolami państwa oznaczającymi jego suwerenność są: godło, czyli herb państwa barwy, czyli: flaga państwowa /barwy narodowe/ i flaga państwowa z godłem RP, które mogą podnosić polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne /flaga osobista prezydenta RP /wizerunek orła białego w czerwonym prostokątnym polu zdobionym wzdłuż krawędzi srebrnym wężykiem generalskim /chorągiewka samochodowa posługują się nią najwyżsi dostojnicy państwowi i dowódcy wojskowi podczas oficjalnych przejazdów -na pręcie przytwierdzona do prawego zderzaka samochodu lub rzadziej symetrycznie po jego obu stronach WEKSYKOLOGIA nauka o flagach hymn narodowy Określa je konstytucja i ustawy, które ustalają zasady ich używania i stanowią dla nich szczególna ochronę prawną. Korzystają ze starszeństwa, czyli pierwszeństwa przed wszystkimi innymi symbolami regionów, miast, organizacji i wspólnot. od lewej do prawej!!! flaga państwowa, flaga UE, flaga regionu, miasta, organizacji, flaga gościa, flaga państwowa

9 wizyty dwustronne: flaga gospodarza, flaga UE, flaga gościa /w Niemczech inaczej: flaga UN, flaga gościa, flaga gospodarza/ ETYKIETA FLAGOWA: Flagę państwową podnosi się w ciągu dnia, do zachodu słońca. W nocy może być wywieszona, jeśli będzie oświetlona. Nie podnosi się w dni deszczowe lub nazbyt wietrzne. Ceremonialnie flagę podnosi się na masz szybko, opuszcza powoli. Nie może dotknąć ziemi ani wody. Flaga państwa nie może być zawieszona z inną. Jeśli podnoszone są z flagami innych państw, muszą mieć maszty tej samej wysokości Flaga państwowa we własnym kraju ma pierwszeństwo przed innymi. Jeśli krzyżuje się dwie flagi, należy zachować pierwszeństwo lewej strony odstępstwem od zasady pierwszeństwa lewej strony, jest ustawienie trzech flag, w którym flaga państwowa jest w środku. Przy ustawieniu ponad pięciu masztów flaga państwowa powinna być podniesiona na obu skrajnych masztach. Przy półkolu ustawionym przez maszty, flaga państwowa znajduje się pośrodku. Jeśli maszty tworzą układ koła, porządek flag wyznacza kierunek wskazówek zegara, poczynając od miejsca naprzeciw głównego wejścia. Flagi suwerennych państw podniesione przed siedzibą organizacji międzynarodowej podczas jej obrad, podczas spotkania wielostronnego lub międzynarodowej imprezy sportowej umieszcza się w porządku alfabetycznym ich nazw w języku państwa przyjmującego lub w języku angielskim. Flaga ustawiona na podium przy mównicy zajmuje miejsce po prawej stronie mówcy / z perspektywy obserwatora/. Flaga umieszczona w układzie pionowym będzie skierowana górną częścią w lewą stronę. NAJCZĘSTSZE GAFYGAFY: - mężczyzna a nie kobieta wybiera stolik w kawiarni, restauracji - pierwsza z sali wychodzi kobieta a mężczyzna za nią - torebka na stole lub zawieszona na oparciu krzesła - używanie kosmetyków przy stole - witanie się przez stół przez podanie ręki - w restauracji, na przyjęciu domowym nie zaczynamy jeść dopóki najważniejsza osoba przy stole nie zacznie jeść - nie odchodzimy od stołu, dopóki najważniejsza osoba przy stole nie złoży sztućców - to osoba zapraszająca do restauracji reguluje rachunek - płócienną serwetka spoczywa na kolanach, a na końcu po prawej stronie talerza - nie kładziemy płóciennej serwetki na krześle - nie pomagamy kelnerowi w czasie jego czynności

10 - nie wygłasza się toastów, gdy na stole znajdują się gorące dania - pierwszy toast wygłasza zawsze gospodarz - mężczyzna siada przy stole, dopiero wtedy, kiedy kobieta usiądzie - unosi się, kiedy kobieta wstaje - pieczywo do obiadu nie odgryzamy tylko odłamujemy po kawałku - nie jadamy ryb dwoma widelcami - najważniejszy gość zajmuje krzesło po prawej stronie gospodyni lub naprzeciwko gospodarza - małżonka gościa honorowego zajmuje miejsce po prawej stronie gospodarza - "smacznego" mówi kelner, a nie gospodarz przyjęcia - nie prowadzimy rozmów telefonicznych przy stole - bilet wizytowy wręcza starszy-młodszemu, przełożony-podwładnemu - kolejność potraw: przystawka, zupa, danie rybne, mięsne, sery, desery - przy stole unikamy tematów: religia, orientacja seksualna, problemy rodzinne, rasa, polityka, moralność, finanse polityka, religia, ale też unikamy rozmów na temat nieobecnych, wspólnych znajomych - szwedzki stół nabieramy porcjami i za każdym razem wymieniamy talerzyk i sztućce! - nie obowiązuje punktualność przybycia tzw. przyjęcia stojące, ale ich bezwzględnym zakończeniem jest podana w zaproszeniu godzina od-do - na przyjęcia zasiadane przychodzimy punktualnie - kwiaty niesie i wręcza mężczyzna a kobieta składa życzenia WZORY SZTUĆCÓW SERWINGOWYCH

11 1. Czerpak do sosu 8. Widelec półmiskowy 2. Łyżka do sałat 9. Widelec do zakąsek 3. Widelec do sałat 10. Łopatka do tortu 4. Nóż serwingowy do ryb 11. Szufelka /łyżeczka/ do cukru 5. Widelec serwingowy do ryb 12. Łyżeczka do soli 6. Łyżka wazowa 11. Widelec do sardynek 7. Łyżka półmiskowa WZORY SZTUĆCÓW STOŁOWYCH 1. Łyżka stołowa 10. Widelczyk do ciast 2. Widelec stołowy 11. Łyżeczka do lodów 3. Nóż stołowy 12. Widelec do owoców 4. Łyżka do bulionu 13. Nóż do owoców 5. Nóż do przystawek i deserów 14. Widelec do ryb 6. Widelec do przystawek i deserów 15. Nóż do ryb 7. Łyżeczka do deserów 16. Nóż do sera 8. Łyżeczka do herbaty 17. Nóż do masła 9. Łyżeczka do kawy

12