|
|
- Włodzimierz Tomczak
- 10 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Instytucje handlu hurtowego na rynku rolnym
2 Instytucje handlu hurtowego na rynku rolnym Rynki niesformalizowane uczestnicy porozumiewają się i zawierają transakcje w sposób dowolny, obowiązuje ich jedynie przestrzeganie prawa oraz panujących zwyczajów targowiska, rynki hurtowe Rynki sformalizowane podporządkowanie prawodawstwu oraz regulaminom i regułom obowiązującym na danym rynku aukcje, giełdy
3 Targowisko Targowiska jest miejscem, w którym w określonym czasie kupujący i sprzedający dokonują transakcji na oferowane produkty Przedmioty obrotu: produkty rolno - ogrodnicze, Ŝywe zwierzęta Produkty notowane przez ZSRIR na polskich targowiskach: pszenica, jęczmień, Ŝyto, owies, pszenŝyto, kukurydza,, ziemniaki jadalne, cebula biała, prosięta, młode bydło opasowe, jałówki cielne, krowy mleczne, krowy wybrakowane, cielęta do chowu lub na rzeź, jaja
4 Cechy polskich targowisk: Stanowią własność prywatną lub komunalną Na części brak infrastruktury SprzedaŜy dokonuje się z samochodów, lub miejsc na placu Towar oferowany jest w niewielkich partiach Nie obowiązują standardy jakościowe Ceny ustalone są na drodze dwustronnych negocjacji Zapłata w formie gotówki Obowiązuje opłata za wjazd Sprzedający: producenci, pośrednicy Kupujący: pośrednicy, detaliści, rolnicy, konsumenci
5 Rynki hurtowe Rynek hurtowy instytucja posiadająca osobowość prawną oraz określoną infrastrukturę techniczną niezbędną do obrotu, a takŝe przechowywania i uszlachetniania produktów będących przedmiotem obrotu.
6 Rynki hurtowe Funkcje ekonomiczne: Znalezienie nabywcy dla produktu i produktu dla nabywcy Aktywne wzajemne dostosowanie podaŝy i popytu wykorzystując w tym celu: 1. Ceny, 2. MarŜe handlowe 3. Informację rynkową, 4. Działania promocyjne
7 Funkcje techniczno-technologiczne: MoŜliwość magazynowania Podnoszenie wartości uŝytkowej i estetycznej towaru Przekształcanie asortymentu
8 Pozostałe funkcje: Koncentracja duŝych partii towaru w określonym miejscu i czasie Określanie ceny równowagi rynkowej danego dnia na określone produkty SprzedaŜ towarów szybko i sprawnie wielu detalistom jednocześnie
9 Spełnienie tych funkcji odbywa się poprzez: Oferowanie produktów o odpowiedniej jakości, z zachowaniem wymaganych warunków sanitarno-higienicznych Generowanie i rozpowszechnianie informacji rynkowej o cenach i wymaganiach klientów co do jakości, asortymentu itp..
10 Stan obecny Obecnie funkcjonuje 26 rynków hurtowych: 5 rynków ponadregionalnych (Poznań, Warszawa, Wrocław, Gdańsk, Lublin) 9 rynków regionalnych (Zielona Góra, Radom, Kielce, Białystok, Elbląg, Rzeszów, Wałbrzych, Legnica, Tarnów) 12 lokalnych
11 Uczestnicy rynku hurtowego Strona podaŝy: Producenci rolni Organizacje producenckie Hurtownicy hurtu pierwotnego Pośrednicy handlowi Strona popytu: Hurtownicy hurtu wtórnego Detaliści Gastronomia Pośrednicy handlowi Konsumenci
12 Przykładowy regulamin rynku hurtowego Obszar handlu Godziny otwarcia Uczestnicy (kupujący i sprzedający) Rodzaj towarów Sposób udzielania koncesji na sprzedaŝ Sposób przydziału stoisk Zasady uŝytkowania pomieszczeń i urządzeń oraz utrzymania czystości Sposób rozliczeń zuŝytych np. energii Odpowiedzialność i obowiązki rynku hurtowego wobec uczestników rynku
13 Typy rynków hurtowych: Pośrednie rynku hurtowe pierwotne Rynki hurtowe dystrybucyjne docelowe rynki
14 Metody zawierania transakcji: Indywidualne negocjacje cen SprzedaŜ komisowa Publiczna licytacja ceny
15 Rynki hurtowe Co moŝe zaoferować swoim uczestnikom nowoczesny rynek hurtowy? Produkty materialne Produkty niematerialne Odpowiednie środki techniczne i organizacyjne Dobrze rozwinięty system dróg dojazdowych, wewnętrznych i parkingów
16 Rynki hurtowe Co moŝe zaoferować swoim uczestnikom nowoczesny rynek hurtowy? Dostępność słuŝb fitosanitarnych i weterynaryjnych Dostępność słuŝb celnych Dostępność usług bankowych Dostępność usług marketingowych Dostępność usług spedycyjnych i transportowych Promocja Podtrzymywanie stałych stosunków handlowych
17 Rynki hurtowe Czynniki sukcesu w działalności rynków hurtowych Czynniki związane z nabywcami: Instytucjonalnymi Indywidualnymi
18 Rynki hurtowe Czynniki sukcesu w działalności rynków hurtowych Czynniki związane z oferowanymi produktami Czynniki związane z dostawcami Czynniki związane ze specyfiką regionu Czynniki związane z rynkiem hurtowym Czynniki związane z przedsiębiorstwami konkurencyjnymi Działania z zakresu polityki toŝsamości wizualnej
19 Instytucje handlu hurtowego na rynku rolnym (aukcje, giełdy towarowe)
20 Aukcje Aukcje zegarowe Aukcje zwierząt Aukcje elektroniczne (internetowe)
21 Aukcja zegarowe (typu holenderskiego ) Podstawowe załoŝenia: Są własnością prywatną uczestników w ramach spółdzielni Członkostwo dobrowolne, jednak stając się członkiem producenci są zobowiązani do sprzedaŝy wszystkich swoich produktów przez aukcję. Zarządzane są przez komitet producentów oraz zespół dyrektorów jako zawodowych menedŝerów Aukcja utrzymuje się z prowizji płaconych przez producentów oraz przychodów z tytułu dopuszczenia hurtowników do obrotu
22 Zasady sprzedaŝy na aukcjach zegarowych: Obowiązek sprzedaŝy całości produkcji Dostarczenie towaru odpowiedniej jakości na dzień przed Prezentacja towaru Wyświetlenie pełnej specyfikacji Licytacja ceny w dół Niszczenie towaru niesprzedanego danego dnia Prowizja od transakcji (5-6%)
23 Aukcje internetowe Najczęściej moŝliwość zamieszczenia, bądź poszukania oferty Licytacja ceny Polskie aukcje WGRO Netbrokers Rol-Petrol GOWA giełda owocowo-warzywna warzywna
24 Definicja giełdy towarowej Giełda towarowa towarowa to rynek sformalizowany, na którym w określonym miejscu i określonym czasie na zasadzie postępowania ofertowego (bez obecności towaru in natura ) dochodzi do przeciwstawienia popytu i podaŝy oraz zawarcia transakcji kupna sprzedaŝy towarów masowych standaryzowanych pod względem jakości i ilości. W myśl ustawy o giełdach towarowych ( ) Giełda towarowa to zespół osób urządzeń i środków technicznych zapewniający wszystkim uczestnikom obrotu jednakowe warunki zawierania transakcji giełdowych oraz jednakowy dostęp w tym samym czasie do informacji rynkowych, a w szczególności do informacji o kursach i cenach towarów giełdowych.
25 Kryteria wyróŝniania giełd towarowych Specjalizacja giełd wg kryteriów: Przedmiot obrotu Giełdy papierów wartościowych Giełdy towarowe Giełdy usług Giełdy frachtowe Zasięg i znaczenie Rodzaj zawieranych transakcji Zakres dokonywanych transakcji Dostęp do członkostwa
26 Kryteria wyróŝniania giełd towarowych Podział ze względu na formę prawną Model kontynentalny - podporządkowanie giełdy władzom państwa Model korporacyjny (angloamerykański) niezaleŝne od władzy państwa
27 Cechy typowych towarów giełdowych 1. Szczegółowo wystandaryzowane, czyli posiadać klasyfikacyjny standard umoŝliwiający zawarcie transakcji in natura. 2. PodaŜ i popyt na towary giełdowe musza być masowe, wielkość podaŝy i popytu trudne do przewidzenia. 3. Towary muszą nadawać się do składowania w dłuŝszym czasie. W myśl ustawy o giełdach towarowych ( ) 1. Oznaczone co do gatunku i rzeczy 2. RóŜne rodzaje energii 3. Limity wielkości produkcji 4. Prawa majątkowe
28 Zadania giełdy towarowej: Zapewnienie regulacji umoŝliwiających uczestnikom prowadzenie handlu. Ustanawianie zasad rzetelności i uczciwości kupieckiego postępowania uczestników obrotu. Wprowadzanie ujednoliconych reguł i standardów prowadzenia handlu. Zapewnienie miejsca rynkowi gotówkowemu i terminowemu oraz ustalenie stałego czasu zawierania na nich transakcji.
29 Zadania giełdy towarowej: Określenie jednolitych wielkości kontraktów dla towarów giełdowych. Sankcjonowanie tworzących się, a przy tym zgodnych z prawem zwyczajów handlowych dotyczących ustalania jakości, czasu i miejsca dostawy, warunków płatności. Zbieranie informacji cenowych i udostępnianie ich uczestnikom obrotu oraz szerszym kręgom zainteresowanych. Wprowadzenie mechanizmów rozstrzygania sporów między uczestnikami Wprowadzanie mechanizmów gwarantujących rozliczenie kontraktów oraz płatności zobowiązań finansowych.
30 Infrastruktura techniczna DuŜy plac, hale targowe, chłodnie, magazyny, zaplecze do pakowania, sortowania, przeładunku itp. Sala sesyjna, łącza telekomunikacyjne, internetowe, stanowiska biur maklerskich Sposób zawierania transakcji Oferowanie fizyczne obecnego towaru, negocjacje bezpośrednie między kupującym, a sprzedającym Postępowanie ofertowe, bez obecności towaru in natura, publiczna licytacja ceny. Cel zawarcia transakcji Fizyczne zaopatrzenie w towar dla hurtu, detalu, gastronomii Spekulacje w celach zarobkowych, Zabezpieczenie przed ryzykiem zmiany ceny, fizyczna dostawa towaru Uczestnicy Producenci, pośrednicy Maklerzy, brokerzy
HANDEL HURTOWY I ZORGANIZOWANE RYNKI HURTOWE
HANDEL HURTOWY I ZORGANIZOWANE RYNKI HURTOWE CO TO JEST HANDEL HURTOWY HANDEL HURTOWY jako ogniwo kanału dystrybucji pełni rolę pośrednika między produkcją a konsumpcją, spełniając w zależności od przyjętej
Warunki funkcjonowania giełdy
Giełda towarowa Zarys rozwoju Pierwsza giełda towarowa powstała w Chicago w 1848 r., W 1921r. zatwierdzono ustawę giełdową, Pierwszą powstałą giełdą towarową w tym czasie była Giełda Zbożowo-Towarowa w
Akcje. Akcje. GPW - charakterystyka. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie. Prawa akcjonariusza
Akcje Akcje Akcja papier wartościowy oznaczający prawo jej posiadacza do współwłasności majątku emitenta, czyli spółki akcyjnej Prawa akcjonariusza Podział akcji: akcje imienne i na okaziciela akcje zwykłe
Stan dostosowania przepisów prawnych odnośnie organizacji towarowych giełd rolnych i rynków hurtowych do wymogów Unii Europejskiej
MINISTERSTWO ROLNICTWA Warszawa, 1998-04-16 I GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ Departament Rynku i Giełd Aleksander Bielski Stan dostosowania przepisów prawnych odnośnie organizacji towarowych giełd rolnych i rynków
Propozycja systemu rozliczeń dla rynku gazu w Polsce
Propozycja systemu rozliczeń dla rynku gazu w Polsce 13.06. 2012 Warszawa Członkostwo w GIR Członkami Izby mogą być wyłącznie: Spółki prowadzące Giełdy, Towarowe domy maklerskie, Domy maklerskie, inne
Rynek kapitałowy. Rynek kapitałowy. Rynek kapitałowy. Rynek kapitałowy. Charakterystyka:
ogół transakcji kupna-sprzedaŝy, których przedmiotem są instrumenty finansowe o okresie wykupu dłuŝszym od roku; środki uzyskane z emisji tych instrumentów mogą być przeznaczone na działalność rozwojową
DYSTRYBUCJA W MARKETINGU MIX
DYSTRYBUCJA W MARKETINGU MIX DEFINICJA Dystrybucja - proces transferu dóbr i usług ze sfery wytwarzania do sfery finalnej konsumpcji lub finalnego zużycia poprzez kolejne szczeble i etapy kanałów dystrybucyjnych.
Rozdział 1. Przesłanki działalności marketingowej w przedsiębiorstwie...19
Spis treści Wstęp...13 CZĘŚĆ I. MODEL FUNKCJONOWANIA MARKETINGU Rozdział 1. Przesłanki działalności marketingowej w przedsiębiorstwie....19 1.1. Koncepcja modelu funkcjonowania marketingu........ 19 1.2.
KWESTIONARIUSZ OSOBISTY *KREDYTOBIORCY/PORĘCZYCIELA PROWADZĄCEGO GOSPODARSTWO ROLNE I. INFORMACJE PODSTAWOWE. Adres zamieszkania..
KWESTIONARIUSZ OSOBISTY *KREDYTOBIORCY/PORĘCZYCIELA PROWADZĄCEGO GOSPODARSTWO ROLNE I. INFORMACJE PODSTAWOWE 1. *Kredytobiorca/Poręczyciel Imię i nazwisko PESEL :... Numer dowodu toŝsamości :... Adres
WZÓR BIZNES PLANU OPRACOWANY PRZEZ FUNDACJĘ INKUBATOR
WZÓR BIZNES PLANU OPRACOWANY PRZEZ FUNDACJĘ INKUBATOR (rozpoczęcie działalności gospodarczej) SPIS TREŚCI Streszczenie 1. Charakterystyka realizatora przedsięwzięcia. Opis planowanego przedsięwzięcia.
Dystrybucja. mgr Karolina Bogusławska
Dystrybucja mgr Karolina Bogusławska DYSTRYBUCJA jest jednym z instrumentów marketingowego oddziaływania na rynek. Jej istota polega na pokonywaniu przestrzennych, czasowych, ilościowych, asortymentowych
DOM MAKLERSKI W GIEŁDOWYM OBROCIE ENERGIĄ ELEKTRYCZNĄ
DOM MAKLERSKI W GIEŁDOWYM OBROCIE ENERGIĄ ELEKTRYCZNĄ. PODSTAWOWE REGULACJE DOTYCZĄCE WSPÓŁPRACY DOMU MAKLERSKIEGO I JEGO KLIENTÓW Ustawa z 29.07.2005 o obrocie instrumentami finansowymi Ustawa z 29.07.2005
Spis treści WSTĘP CZĘŚĆ I. MODEL FUNKCJONOWANIA MARKETINGU
Spis treści WSTĘP CZĘŚĆ I. MODEL FUNKCJONOWANIA MARKETINGU Rozdział l. Przesłanki działalności marketingowej w przedsiębiorstwie Koncepcja modelu funkcjonowania marketingu. 1.2. Rola produktu w wymianie
BANK SPÓŁDZIELCZY w SZCZEKOCINACH ODDZIAŁ/ FILIA w... KWESTIONARIUSZ OSOBISTY I. INFORMACJE PODSTAWOWE
BANK SPÓŁDZIELCZY w SZCZEKOCINACH ODDZIAŁ/ FILIA w... KWESTIONARIUSZ OSOBISTY *KREDYTOBIORCY/ PORĘCZYCIELA PROWADZĄCEGO GOSPODARSTWO ROLNE (kaŝdy z kredytobiorców/ poręczycieli wypełnia oddzielnie) 1.
DYSTRYBUCJA. Dr Kalina Grzesiuk
DYSTRYBUCJA Dr Kalina Grzesiuk ZJAWISKO DYSTRYBUCJI czynności związane z pokonywaniem przestrzennych czasowych, ilościowych i asortymentowych barier oddzielających producenta od finalnych nabywców celem
Rynek biomasy na Towarowej Giełdzie Energii kolejnym krokiem do regulacji rynku biomasy w Polsce
Rynek biomasy na Towarowej Giełdzie Energii kolejnym krokiem do regulacji rynku biomasy w Polsce Dariusz Bliźniak V-ce Prezes Zarządu Towarowa Giełda Energii S.A Dlaczego biomasa? Naturalne, odnawialne
Dystrybucja. - wszelkie czynności związane z pokonywaniem przestrzennych i czasowych różnic występujących między produkcja a konsumpcją
Dystrybucja - wszelkie czynności związane z pokonywaniem przestrzennych i czasowych różnic występujących między produkcja a konsumpcją Funkcje dystrybucji: Koordynacyjne polegające na: określeniu długości,
Kodeks Postępowania w zakresie Przejrzystości Cen i Opłat
Kodeks Postępowania w zakresie Przejrzystości Cen i Opłat Przykłady obliczania opłat operacyjnych na rynku kasowym i terminowym Październik 2010 r. Niniejszy materiał ma na celu prezentację przykładów
Zasady funkcjonowania rynku gazu na TGE
Zasady funkcjonowania rynku gazu na TGE Leszek Prachniak Dyrektor Działu Notowań leszek.prachniak@tge.pl Warszawa 26.06.2013 Rynek giełdowy - rynkiem konkurencyjnym www.tge.pl Prezes Urzędu Regulacji Energetyki
Perspektywy rynku biomasy na TGE S.A. Dariusz Bliźniak V-ce Prezes Zarządu Towarowa Giełda Energii S.A
Perspektywy rynku biomasy na TGE S.A. Dariusz Bliźniak V-ce Prezes Zarządu Towarowa Giełda Energii S.A Dlaczego biomasa? Bo biomasa staje się głównym paliwem do pozyskania energii z OZE! W procesie spalania
RYNEK ZBÓś. Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 04/2011 TENDENCJE CENOWE. Ceny krajowe w skupie
RYNEK ZBÓś Ceny krajowe w skupie TENDENCJE CENOWE Ceny zbóŝ w Polsce w dalszym ciągu pozostają pod wpływem tendencji wzrostowej obserwowanej na rynkach zagranicznych. Według danych Zintegrowanego Systemu
Białoruska Uniwersalna Giełda Towarowa 2015-12-17 21:22:34
Białoruska Uniwersalna Giełda Towarowa 2015-12-17 21:22:34 2 Niektóre grupy towarów, głównie surowce, drewno i niektóre płody rolne podmioty zagraniczne mogą nabywać na Białorusi tylko za pośrednictwem
Systematyka rynku. Pojecie rynku. 1. Ujecie historyczne (techniczne)
Systematyka rynku Pojecie rynku 1. Ujecie historyczne (techniczne) Rynek - miejsce spotkań kupujących i sprzedających, którzy dokonują transakcji wymiennych. 2. Ujęcie ekonomiczne (klasyczne) Rynek - ogół
i inwestowania w biznesie
Podstawy finansów i inwestowania w biznesie Wykład 2 Plan wykładu Indeksy giełdowe Rola Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie i jej podstawowe funkcje Obrót publiczny a niepubliczny Podstawowe rodzaje
Strategia CSR. Grupy Kapitałowej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Sierpień 2015 r.
Strategia CSR Grupy Kapitałowej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie Sierpień 2015 r. Misja i wartości Grupy Kapitałowej GPW Misja Grupy Kapitałowej GPW Naszą misją jest rozwijanie efektywnych mechanizmów
CENY PRODUKTÓW ROLNYCH WE WRZEŚNIU 2011 r I-VI VII-XII VIII IX w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 47,95 67,15 75,48 76,77 111,5 101,7
Warszawa, 211.1.19 Produkty Ziarno zbóż (bez siewnego) - za 1 dt: CENY PRODUKTÓW ROLNYCH WE WRZEŚNIU 211 r. 21 211 I-VI VII-XII VIII w złotych CENY SKUPU 21 = 1 VIII 211= 1 Pszenica... 47,95 67,15 75,48
Prezentacja grupy kapitałowej Towarowej Giełdy Energii. TGE S.A. Jacek A. Goszczyński - Wiceprezes Zarządu
Prezentacja grupy kapitałowej Towarowej Giełdy Energii TGE S.A. Jacek A. Goszczyński - Wiceprezes Zarządu IRGIT S.A. Ireneusz Łazor - Prezes Zarządu Warszawa 07.02.2012 RYNEK ENERGII W POLSCE KLUCZOWE
Nadzór nad rynkiem przeciwdziałanie manipulacji i podsumowanie zebranych doświadczeń
Nadzór nad rynkiem przeciwdziałanie manipulacji i podsumowanie zebranych doświadczeń Piotr Krawczak Dyrektor Biura Nadzoru Rynku XI FORUM OBROTU Olsztyn, 4-6 czerwca 2018 Otoczenie prawne wykonywanego
Komunikat Nr 13 Komisji Egzaminacyjnej dla agentów firm inwestycyjnych z dnia 10 lutego 2009 r.
Komunikat Nr 13 Komisji Egzaminacyjnej dla agentów firm inwestycyjnych z dnia 10 lutego 2009 r. w sprawie ustalenia zakresu tematycznego egzaminu na agenta firmy inwestycyjnej Na podstawie art. 128 ust.
Rozwój rynku hurtowego i czynniki cenotwórcze
Rozwój rynku hurtowego i czynniki cenotwórcze Leszek Prachniak Dyrektor Pionu Operacji Giełdowych e-mail:leszek.prachniak@tge.pl 1 Kto może zostać Członkiem Giełdy? Członkami Giełdy mogą być podmioty określone
Wykład 07 Rynek usług transportowych dr Adam Salomon
Wykład 07 Rynek usług transportowych dr Adam Salomon Katedra Transportu i Logistyki Wydział Nawigacyjny Akademia Morska w Gdyni Rynek usług transportowych Rynek usług transportowych = całokształt stosunków
Rynek wołowiny i cielęciny
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001r.) Rynek wołowiny i cielęciny (wydanie
Rynek wołowiny i cielęciny
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 0
Rynek wołowiny i cielęciny
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001r.) Rynek wołowiny i cielęciny (wydanie
Rynek wołowiny i cielęciny
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Rynków Rolnych ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001r.) Rynek
Warszawa, dnia 6 września 2010 r. Nr 6
DZIENNIK URZĘDOWY KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO Warszawa, dnia 6 września 2010 r. Nr 6 TREŚĆ: Poz.: KOMUNIKATY KOMISJI EGZAMINACYJNEJ DLA AGENTÓW FIRM INWESTYCYJNYCH: 27 Komunikat Nr 20 Komisji Egzaminacyjnej
- nowe wyzwania. Paweł Kominek
Informatyzacja przedsiębiorstw - nowe wyzwania Paweł Kominek Poznań, 05-01-2010 Plan prezentacji Zakres przedmiotu krótkie wprowadzenie Zakres przedmiotu krótkie wprowadzenie Systemy zarządzania Gry i
Ocena pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa PSM ZS 2014/2015. Grzegorz Karasiewicz
pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa PSM ZS 2014/2015 Grzegorz Karasiewicz 2 Agenda ocena pozycji konkurencyjnej Zdefiniowanie rynku odniesienia Identyfikacja konkurentów Struktura przedmiotowa podaży
Podręcznik: Z. Makieła, T. Rachwał, Podstawy Przedsiębiorczości. Kształcenie ogólne w zakresie podstawowym, Nowa Era, Warszawa 2005.
1.. 2. Giełda Papierów Wartościowych Uczeń zna a. 1. Cele lekcji i. a) Wiadomości pojęcie giełdy, papieru wartościowego, rodzaje rynków, rodzaje papierów wartościowych. Uczeń potrafi: wyjaśnić rolę giełdy,
18-letnie doświadczenie w działaniach na rynku kapitałowym
Noble Securities SA świadczy usług maklerskie na polskim rynku kapitałowym od 1994 roku. Spółka prowadzi działalność maklerską pod nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego i w oparciu o zezwolenie z dnia 27
Szczegółowe zasady obliczania wysokości i pobierania opłat giełdowych.
Szczegółowe zasady obliczania wysokości i pobierania opłat giełdowych. Tekst jednolity zatwierdzony Uchwałą Zarządu Nr 117/23/11 z dnia 13 czerwca 2011 r. Szczegółowe zasady wchodzą w życie z dniem 1 lipca
Marketing : podręcznik akademicki / Eugeniusz Michalski. Wyd. 2. Warszawa, Spis treści
Marketing : podręcznik akademicki / Eugeniusz Michalski. Wyd. 2. Warszawa, 2017 Spis treści Wstęp 15 Część I Model funkcjonowania marketingu 19 1. Przesłanki działalności marketingowej w przedsiębiorstwie
Rynek wołowiny i cielęciny
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Rynków Rolnych ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001r.) Rynek
CENY PRODUKTÓW ROLNYCH we wrześniu 2007 r. CENY SKUPU
Warszawa, 27.1.17 CENY PRODUKTÓW ROLNYCH we wrześniu 27 r. Produkty 26 27 I-VI VII-XII VIII w złotych 26 = 1 VIII 27 = 1 CENY SKUPU Ziarno zbóż (bez siewnego) - za 1 dt: Pszenica... 39,56 48,17 67,86 83,73
I-VI VII-XII IV V w złotych. Pszenica... 68,21 65,95 62,37 62,54 96,6 100,3. Żyto... 50,79 51,72 54,35 53,80 108,2 99,0
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 20.06.2016 Opracowanie sygnalne Ceny produktów rolnych w maju 2016 r. Na rynku rolnym w maju 2016 r., w porównaniu z kwietniem 2016 r., odnotowano zarówno w skupie,
Metody określania celów rynkowych i ustalania pozycji konkurencyjnej firmy na danym rynku
Metody określania celów rynkowych i ustalania pozycji konkurencyjnej firmy na danym rynku Metody określania celów rynkowych i ustalania pozycji konkurencyjnej Title of the presentation firmy na danym Date
Pszenica... 68,21 65,95 62,54 63,36 97,3 101,3. Żyto... 50,79 51,72 53,80 54,51 103,8 101,3. Jęczmień... 59,07 61,60 59,43 59,09 105,3 99,4
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 19.07.2016 Opracowanie sygnalne Ceny produktów rolnych w czerwcu 2016 r. Na rynku rolnym w czerwcu 2016 r., w porównaniu z majem 2016 r., wzrosły ceny większości produktów
W porównaniu z kwietniem ub. roku odnotowano na obu rynkach spadek cen produktów rolnych, za wyjątkiem cen żywca wołowego na targowiskach.
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 19.05.2015 Opracowanie sygnalne Ceny produktów rolnych w kwietniu 2015 r. Na rynku rolnym w kwietniu 2015 r., w porównaniu z marcem 2015 r. odnotowano zarówno w skupie,
1. Opłaty roczne za członkostwo bezpośrednie w IRGiT w zależności od rodzaju prowadzonej działalności: 1.1 Działalność na rachunek własny PLN
Tabela Opłat zawiera obniżki aktualne do dnia 30 września 2019 roku. TABELA OPŁAT I. Opłaty Członkowskie 1. Opłaty roczne za członkostwo bezpośrednie w IRGiT w zależności od rodzaju prowadzonej działalności:
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 20. 02. 2017 r. Opracowanie sygnalne Ceny produktów rolnych w styczniu 2017 r. Na rynku rolnym w styczniu 2017 r., zarówno w skupie jak i na targowiskach w skali miesiąca
W porównaniu z marcem ub. roku odnotowano na obu rynkach spadek cen produktów rolnych, z wyjątkiem cen żywca wołowego.
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 20.04.2015 Opracowanie sygnalne Ceny produktów rolnych w marcu 2015 r. Na rynku rolnym w marcu 2015 r., w porównaniu z lutym 2015 r. odnotowano zarówno w skupie, jak
Rynek wołowiny i cielęciny
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001r.) Rynek wołowiny i cielęciny (wydanie
Powiat Wejherowski Lider projektu BIZNES PLAN (WZÓR) SEKCJA A DANE WNIOSKODAWCY...3 SEKCJA C PLAN MARKETINGOWY.5. C-1 Opis produktu/usługi 5
Zał. 3 do Regulaminu przyznawania środków finansowych na rozwój przedsiębiorczośi : Wzór biznesplanu BIZNES PLAN (WZÓR) NR WNIOSKU:.. Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich Działanie 6.2 Wsparcie
CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W STYCZNIU 2014 R. CENY SKUPU. Pszenica... 97,02 71,22 76,05 75,76 73,9 99,6. Owies... 61,61 47,44 54,33 64,14 99,4 118,1
Warszawa, 2014.02.19 CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W STYCZNIU 2014 R. Produkty 2013 2014 I-VI VII-XII a XII I w złotych CENY SKUPU I 2013 = 100 XII 2013= 100 Ziarno zbóż (bez siewnego) - za 1 dt: Pszenica...
Rynek wołowiny i cielęciny
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30
Studia niestacjonarne WNE UW Rynek kapitałowy
Studia niestacjonarne WNE UW Rynek kapitałowy Architektura rynku kapitałowego w Polsce 10 października 2011 Założenia: Rynek kapitałowy to rynek funduszy średnio i długoterminowych Rynek kapitałowy składa
Instrumenty notowane na GPW i zasady jej funkcjonowania
Instrumenty notowane na GPW i zasady jej funkcjonowania Prezentuje: Paweł Cymcyk Analityk Przygotował: Krzysztof Dresler Chief Financial Officer Xelion. Doradcy Finansowi UniCredit Group O giełdzie Tradycje
Podstawowa analiza rynku
Podstawowa analiza rynku Wykład 4 Jerzy Wilkin Co kryje się za pojęciem: rynek? Miejsce styku kupujących i sprzedających Miejsce przejawiania się popytu i podaży Złożony proces wzajemnego oddziaływania
Monika Daciuk Marcin Michna
Zapewnienie sukcesu w emisji instrumentów oraz płynności rynku: organizacja pierwszych emisji publicznych, budowanie księgi popytu, rola subemitentów, prawa do akcji i kwity depozytowe Monika Daciuk Marcin
Rynek wołowiny i cielęciny
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Rynków Rolnych ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001r.) Rynek
KWESTIONARIUSZ OSOBISTY *KREDYTOBIORCY/PORĘCZYCIELA PROWADZĄCEGO GOSPODARSTWO ROLNE (każdy z kredytobiorców/poręczycieli wypełnia oddzielnie)
KWESTIONARIUSZ OSOBISTY *KREDYTOBIORCY/PORĘCZYCIELA PROWADZĄCEGO GOSPODARSTWO ROLNE (każdy z kredytobiorców/poręczycieli wypełnia oddzielnie) 1. *Kredytobiorca/Poręczyciel I. INFORMACJE PODSTAWOWE Imię
Sandomierskiego Ogrodniczego Rynku Hurtowego S.A.
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Sandomierskiego Ogrodniczego Rynku Hurtowego S.A. z działalności Spółki w roku 2005 Sandomierz, luty 2006 I. Wstęp. Sandomierski Ogrodniczy Rynek Hurtowy S.A. posiada kapitał akcyjny
CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W SIERPNIU 2013 r. CENY SKUPU. Pszenica... 84,88 92,05 80,62 64,86 72,3 80,5. Żyto... 81,12 72,74 53,12 44,22 60,5 83,2
Warszawa,.09.19 Produkty Ziarno zbóż (bez siewnego) - za 1 dt: CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W SIERPNIU r. 2012 I-VI VII-XII VII w złotych CENY SKUPU 2012 = 100 VII = 100 Pszenica... 84,88 92,05 80,62 64,86 72,3
Rynek wołowiny i cielęciny
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30
Pszenica... 63,45 61,14 70,98 69,23 111,9 97,5. Żyto... 54,43 50,34 60,92 60,56 116,7 99,4. Jęczmień... 59,49 57,82 66,23 57,87 101,5 87,4
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 21.08.2017 Opracowanie sygnalne Ceny produktów rolnych w lipcu 2017 r. W lipcu 2017 r., w skupie odnotowano spadek cen większości podstawowych produktów rolnych, wzrosły
Uchwała Nr 1267/2010 Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 1 grudnia 2010 r.
Uchwała Nr 1267/2010 Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 1 grudnia 2010 r. w sprawie zmiany godzin odbywania sesji giełdowej, harmonogramu notowań, godzin przekazywania raportów
PLAN PRZEDSIEWZIĘCIA
PLAN PRZEDSIEWZIĘCIA METRYCZKA PLANOWANEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ: Imię i nazwisko osoby zakładającej firmę, nazwa firmy Adres siedziby i miejsc wykonywania działalności Telefony e-mail CHARAKTERYSTYKA
CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W CZERWCU 2011 r I-VI VII-XII V VI w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 47,95 67,15 99,22 99,07 186,9 99,8
Warszawa,.7.2 Produkty Ziarno zbóż (bez siewnego) - za 1 dt: CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W CZERWCU r. I-VI VII-XII V VI w złotych CENY SKUPU VI = 1 V = 1 Pszenica... 47,95 67,15 99,22 99,7 186,9 99,8 Żyto...
Opłaty za rozliczanie i rozrachunek transakcji zawartych na Giełdzie lub poza giełdą
Wyciąg z Tekstu jednolitego Regulaminu Giełdowej Izby Rozrachunkowej (Rynek towarowy), przyjętego Uchwałą Zarządu nr 236/72/08/2018 z dnia 28 sierpnia 2018 roku. TABELA OPŁAT I. Opłaty Członkowskie 1.
Pszenica... 63,45 61,14 70,98 70,98 112,0 100,0. Żyto... 54,43 50,34 60,08 60,92 111,8 101,4. Jęczmień... 59,49 57,82 63,83 66,23 112,1 103,8
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 19.07.2017 Opracowanie sygnalne Ceny produktów rolnych w czerwcu 2017 r. W czerwcu 2017 r., w skupie i na targowiskach utrzymywał się wzrost cen większości podstawowych
Nauka o finansach. Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski
Nauka o finansach Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski Wykład 2 SYSTEM FINANSOWY Co to jest system finansowy? System finansowy obejmuje rynki pośredników, firmy usługowe oraz inne instytucje wykorzystywane
Ceny produktów rolnych w maju 2018 r.
INFORMACJE SYGNALNE Ceny produktów rolnych w maju 218 r. 2.6.218 r. Spadek cen skupu podstawowych produktów rolnych w porównaniu z kwietniem 218 r. o: --,9% Wskaźnik zmian cen skupu podstawowych produktów
Jedynym warunkiem przyjęcia na kurs jest ukończone 18 lat, nieważne jakie masz dotychczasowe wykształcenie!
Bezpłatny kurs kwalifikacyjny w zawodzie SPRZEDAWCA i TECHNIK HANDLOWIEC Jedynym warunkiem przyjęcia na kurs jest ukończone 18 lat, nieważne jakie masz dotychczasowe wykształcenie! Podstawa programowa
CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W LIPCU 2012 r I-VI VII-XII VI VII w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 93,17 76,10 90,69 90,83 105,4 100,2
Warszawa, 2012.08.17 Produkty Ziarno zbóż (bez siewnego) - za 1 dt: CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W LIPCU 2012 r. 2011 2012 I-VI -XII VI w złotych CENY SKUPU 2011 = 100 VI 2012= 100 Pszenica... 93,17 76,10 90,69
Ćwiczenia 1 Wstępne wiadomości
Ćwiczenia 1 Wstępne wiadomości 1.Wyszukaj i uzupełnij brakujące definicje: rynek finansowy (financial market) instrument finansowy (financial instrument) papier wartościowy (security) 2. Na potrzeby analizy
Otwarcie rynku gazu na Towarowej Giełdzie Energii
Otwarcie rynku gazu na Towarowej Giełdzie Energii Systemy rozliczeń dla rynku gazu Model prowadzenia rozliczeń rynku gazu Andrzej Kalinowski Dyrektor Działu Rozliczeń i Rozrachunku Rynek Gazu - Członkostwo
BANK SPÓŁDZIELCZY W SIERPCU KWESTIONARIUSZ OSOBISTY I. INFORMACJE PODSTAWOWE. 1. Kredytobiorca Imię i nazwisko PESEL :... Numer dowodu tożsamości :...
BANK SPÓŁDZIELCZY W SIERPCU KWESTIONARIUSZ OSOBISTY KREDYTOBIORCY PROWADZĄCEGO GOSPODARSTWO ROLNE (każdy z kredytobiorców wypełnia oddzielnie) I. INFORMACJE PODSTAWOWE 1. Kredytobiorca Imię i nazwisko
CENY PRODUKTÓW ROLNYCH we WRZEŚNIU 2010 r. CENY SKUPU
Warszawa,.10.19 CENY PRODUKTÓW ROLNYCH we WRZEŚNIU r. Produkty I-VI VII-XII VIII w złotych = 100 VIII = 100 CENY SKUPU Ziarno zbóż (bez siewnego) - za 1 dt: Pszenica... 50,55 46,22 64,78 68,83 148,9 106,3
1. Opłaty roczne za członkostwo bezpośrednie w IRGiT w zależności od rodzaju prowadzonej działalności: 1.1 Działalność na rachunek własny PLN
Wyciąg z Tekstu jednolitego Regulaminu Giełdowej Izby Rozrachunkowej (Rynek towarowy), przyjętego Uchwałą Zarządu nr 236/72/08/2018 z dnia 28 sierpnia 2018 roku. TABELA OPŁAT I. Opłaty Członkowskie 1.
Pszenica... 63,45 61,14 69,23 63,66 106,9 92,0. Żyto... 54,43 50,34 60,56 53,13 108,1 87,7. Jęczmień... 59,49 57,82 57,87 60,47 108,2 104,5
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 20.09. Opracowanie sygnalne Ceny produktów rolnych w sierpniu r. W sierpniu r., zarówno w skupie, jak i na targowiskach odnotowano spadek cen większości produktów roślinnych,
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 21. 03. 2017 r. Opracowanie sygnalne Ceny produktów rolnych w lutym 2017 r. Na rynku rolnym w lutym 2017 r., zarówno w skupie, jak i na targowiskach w skali miesiąca
CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W MAJU 2011 r I-VI VII-XII IV V w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 47,95 67,15 94,83 99,22 210,2 104,6
Warszawa, 211.6.17 Produkty Ziarno zbóż (bez siewnego) - za 1 dt: CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W MAJU 211 r. 211 I-VI VII-XII IV V w złotych CENY SKUPU V = 1 IV 211= 1 Pszenica... 47,95 67,15 94,83 99,22 21,2
CENY PRODUKTÓW ROLNYCH WE WRZEŚNIU 2014 r I-VI VII-XII VIII IX w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 97,02 71,59 63,81 63,71 90,4 99,8
Warszawa, 2014.10.20 Produkty Ziarno zbóż (bez siewnego) - za 1 dt: CENY PRODUKTÓW ROLNYCH WE WRZEŚNIU 2014 r. 2013 2014 I-VI VII-XII VIII IX w złotych CENY SKUPU IX 2013 = 100 VIII 2014= 100 Pszenica...
BANK SPÓŁDZIELCZY w EŁKU
Zał. nr W.8 do Instrukcji kredytowania Klienta Instytucjonalnego Cz. II BANK SPÓŁDZIELCZY w EŁKU BANK SPÓŁDZIELCZY W EŁKU ODDZIAŁ W... KWESTIONARIUSZ OSOBISTY *KREDYTOBIORCY/ PORĘCZYCIELA PROWADZĄCEGO
1. 1 Regulaminu otrzymuje następujące brzmienie: 1
1. 1 Regulaminu otrzymuje następujące brzmienie: 1 1. Regulamin określa zasady rozliczania i rozrachunku transakcji zawieranych na Rynkach towarów giełdowych, których przedmiotem są towary giełdowe w rozumieniu
Uruchomienie rynku gazu na TGE
Uruchomienie rynku gazu na TGE Leszek Prachniak Dyrektor Działu Notowań leszek.prachniak@tge.pl Szczególna Rola Giełdy Towarowej na rynku gazu w warunkach obowiązywania taryfy www.tge.pl Najpierw konkurencja
Informator Ekonomiczno - Rynkowy
Informator Ekonomiczno - Rynkowy Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego Czerwiec 2015 CENY ZAKUPU TUCZNIKÓW WG ZSRIR KRAJOWE CENY ZBÓŻ NA TARGOWISKACH Źródło: Biuletyny MRiRW W tym numerze: Produkcja
Wprowadzenie do obrotu giełdowego
Jesteś tu: Bossa.pl Wprowadzenie do obrotu giełdowego Przedmiotem obrotu na giełdzie mogą być instrumenty finansowe dopuszczone do obrotu giełdowego. Decyzję o dopuszczeniu instrumentów finansowych do
Michał Tryuk Wiceprezes Zarządu TGE S.A. Warszawa, 23 września 2014 r.
Michał Tryuk Wiceprezes Zarządu TGE S.A. Warszawa, 23 września 2014 r. Towarowa Giełda Energii TGE powstała pod koniec 1999 roku z inicjatywy Ministra Skarbu Państwa jako niezbędny element liberalizacji
Propozycja systemu rozliczeń dla rynku gazu w Polsce
Propozycja systemu rozliczeń dla rynku gazu w Polsce 07.02. 2012 Warszawa Członkostwo w GIR Członkami Izby mogą być wyłącznie: Spółki prowadzące Giełdy, Towarowe domy maklerskie, Domy maklerskie, inne
Rynek Dnia Bieżącego. linia biznesowa energia elektryczna
Rynek Dnia Bieżącego linia biznesowa energia elektryczna TGE kim jesteśmy? Nowy rynek na TGE - Rynek Dnia Bieżącego I slide 2 Pełna liberalizacja rynku energii elektrycznej - przed którą nie ma w Polsce
Samorządy na parkiecie TGE Aspekty prawne
Samorządy na parkiecie TGE Aspekty prawne Małgorzata Słomko Radca prawny Spółki Towarowej Giełdy Energii S.A. Warszawa, 23 września 2014 r. Giełda regulacje Funkcjonowanie giełd towarowych reguluje ustawa
Rynek Budowlany-J.Deszcz 2013-03-02
Politechnika Śląska w Gliwicach Wydział Budownictwa Katedra Procesów Budowlanych Badania i analizy rynku w działalności przedsiębiorstwa budowlanego. Potrzeby badań rynku na etapie planowania biznesu Kim
ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ. (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.
MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK ZBÓŻ NR 49/2016 15 grudnia
Dzięki Platformie żywnościowej sprzedasz produkty rolnospożywcze
https://www. Dzięki Platformie żywnościowej sprzedasz produkty rolnospożywcze przez internet Autor: Ewa Ploplis Data: 28 marca 2018 Handel żywnością będzie łatwiejszy. Powstanie elektroniczna platforma
Instytucje rynku kapitałowego w Polsce
Instytucje rynku kapitałowego w Polsce Slide 1 Instytucje rynku kapitałowego Slide 2 Instytucje rynku kapitałowego Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) Centralny organ administracji rządowej. Komisja Nadzoru
Warunki obrotu na PARKIECIE BIOMASY. Jerzy Majewski
Warunki obrotu na PARKIECIE BIOMASY Jerzy Majewski Podstawowe założenia parkietu. Parkiet Biomasy będzie umożliwiał uczestnikom parkietu zawieranie transakcji w systemie ciągłego składania ofert i aukcji
Rynek wołowiny i cielęciny
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Rynków Rolnych ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001r.) Rynek
ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ. (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.
MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK ZBÓŻ NR 48/2016 8 grudnia