Transkrypt

1 Instytucje handlu hurtowego na rynku rolnym

2 Instytucje handlu hurtowego na rynku rolnym Rynki niesformalizowane uczestnicy porozumiewają się i zawierają transakcje w sposób dowolny, obowiązuje ich jedynie przestrzeganie prawa oraz panujących zwyczajów targowiska, rynki hurtowe Rynki sformalizowane podporządkowanie prawodawstwu oraz regulaminom i regułom obowiązującym na danym rynku aukcje, giełdy

3 Targowisko Targowiska jest miejscem, w którym w określonym czasie kupujący i sprzedający dokonują transakcji na oferowane produkty Przedmioty obrotu: produkty rolno - ogrodnicze, Ŝywe zwierzęta Produkty notowane przez ZSRIR na polskich targowiskach: pszenica, jęczmień, Ŝyto, owies, pszenŝyto, kukurydza,, ziemniaki jadalne, cebula biała, prosięta, młode bydło opasowe, jałówki cielne, krowy mleczne, krowy wybrakowane, cielęta do chowu lub na rzeź, jaja

4 Cechy polskich targowisk: Stanowią własność prywatną lub komunalną Na części brak infrastruktury SprzedaŜy dokonuje się z samochodów, lub miejsc na placu Towar oferowany jest w niewielkich partiach Nie obowiązują standardy jakościowe Ceny ustalone są na drodze dwustronnych negocjacji Zapłata w formie gotówki Obowiązuje opłata za wjazd Sprzedający: producenci, pośrednicy Kupujący: pośrednicy, detaliści, rolnicy, konsumenci

5 Rynki hurtowe Rynek hurtowy instytucja posiadająca osobowość prawną oraz określoną infrastrukturę techniczną niezbędną do obrotu, a takŝe przechowywania i uszlachetniania produktów będących przedmiotem obrotu.

6 Rynki hurtowe Funkcje ekonomiczne: Znalezienie nabywcy dla produktu i produktu dla nabywcy Aktywne wzajemne dostosowanie podaŝy i popytu wykorzystując w tym celu: 1. Ceny, 2. MarŜe handlowe 3. Informację rynkową, 4. Działania promocyjne

7 Funkcje techniczno-technologiczne: MoŜliwość magazynowania Podnoszenie wartości uŝytkowej i estetycznej towaru Przekształcanie asortymentu

8 Pozostałe funkcje: Koncentracja duŝych partii towaru w określonym miejscu i czasie Określanie ceny równowagi rynkowej danego dnia na określone produkty SprzedaŜ towarów szybko i sprawnie wielu detalistom jednocześnie

9 Spełnienie tych funkcji odbywa się poprzez: Oferowanie produktów o odpowiedniej jakości, z zachowaniem wymaganych warunków sanitarno-higienicznych Generowanie i rozpowszechnianie informacji rynkowej o cenach i wymaganiach klientów co do jakości, asortymentu itp..

10 Stan obecny Obecnie funkcjonuje 26 rynków hurtowych: 5 rynków ponadregionalnych (Poznań, Warszawa, Wrocław, Gdańsk, Lublin) 9 rynków regionalnych (Zielona Góra, Radom, Kielce, Białystok, Elbląg, Rzeszów, Wałbrzych, Legnica, Tarnów) 12 lokalnych

11 Uczestnicy rynku hurtowego Strona podaŝy: Producenci rolni Organizacje producenckie Hurtownicy hurtu pierwotnego Pośrednicy handlowi Strona popytu: Hurtownicy hurtu wtórnego Detaliści Gastronomia Pośrednicy handlowi Konsumenci

12 Przykładowy regulamin rynku hurtowego Obszar handlu Godziny otwarcia Uczestnicy (kupujący i sprzedający) Rodzaj towarów Sposób udzielania koncesji na sprzedaŝ Sposób przydziału stoisk Zasady uŝytkowania pomieszczeń i urządzeń oraz utrzymania czystości Sposób rozliczeń zuŝytych np. energii Odpowiedzialność i obowiązki rynku hurtowego wobec uczestników rynku

13 Typy rynków hurtowych: Pośrednie rynku hurtowe pierwotne Rynki hurtowe dystrybucyjne docelowe rynki

14 Metody zawierania transakcji: Indywidualne negocjacje cen SprzedaŜ komisowa Publiczna licytacja ceny

15 Rynki hurtowe Co moŝe zaoferować swoim uczestnikom nowoczesny rynek hurtowy? Produkty materialne Produkty niematerialne Odpowiednie środki techniczne i organizacyjne Dobrze rozwinięty system dróg dojazdowych, wewnętrznych i parkingów

16 Rynki hurtowe Co moŝe zaoferować swoim uczestnikom nowoczesny rynek hurtowy? Dostępność słuŝb fitosanitarnych i weterynaryjnych Dostępność słuŝb celnych Dostępność usług bankowych Dostępność usług marketingowych Dostępność usług spedycyjnych i transportowych Promocja Podtrzymywanie stałych stosunków handlowych

17 Rynki hurtowe Czynniki sukcesu w działalności rynków hurtowych Czynniki związane z nabywcami: Instytucjonalnymi Indywidualnymi

18 Rynki hurtowe Czynniki sukcesu w działalności rynków hurtowych Czynniki związane z oferowanymi produktami Czynniki związane z dostawcami Czynniki związane ze specyfiką regionu Czynniki związane z rynkiem hurtowym Czynniki związane z przedsiębiorstwami konkurencyjnymi Działania z zakresu polityki toŝsamości wizualnej

19 Instytucje handlu hurtowego na rynku rolnym (aukcje, giełdy towarowe)

20 Aukcje Aukcje zegarowe Aukcje zwierząt Aukcje elektroniczne (internetowe)

21 Aukcja zegarowe (typu holenderskiego ) Podstawowe załoŝenia: Są własnością prywatną uczestników w ramach spółdzielni Członkostwo dobrowolne, jednak stając się członkiem producenci są zobowiązani do sprzedaŝy wszystkich swoich produktów przez aukcję. Zarządzane są przez komitet producentów oraz zespół dyrektorów jako zawodowych menedŝerów Aukcja utrzymuje się z prowizji płaconych przez producentów oraz przychodów z tytułu dopuszczenia hurtowników do obrotu

22 Zasady sprzedaŝy na aukcjach zegarowych: Obowiązek sprzedaŝy całości produkcji Dostarczenie towaru odpowiedniej jakości na dzień przed Prezentacja towaru Wyświetlenie pełnej specyfikacji Licytacja ceny w dół Niszczenie towaru niesprzedanego danego dnia Prowizja od transakcji (5-6%)

23 Aukcje internetowe Najczęściej moŝliwość zamieszczenia, bądź poszukania oferty Licytacja ceny Polskie aukcje WGRO Netbrokers Rol-Petrol GOWA giełda owocowo-warzywna warzywna

24 Definicja giełdy towarowej Giełda towarowa towarowa to rynek sformalizowany, na którym w określonym miejscu i określonym czasie na zasadzie postępowania ofertowego (bez obecności towaru in natura ) dochodzi do przeciwstawienia popytu i podaŝy oraz zawarcia transakcji kupna sprzedaŝy towarów masowych standaryzowanych pod względem jakości i ilości. W myśl ustawy o giełdach towarowych ( ) Giełda towarowa to zespół osób urządzeń i środków technicznych zapewniający wszystkim uczestnikom obrotu jednakowe warunki zawierania transakcji giełdowych oraz jednakowy dostęp w tym samym czasie do informacji rynkowych, a w szczególności do informacji o kursach i cenach towarów giełdowych.

25 Kryteria wyróŝniania giełd towarowych Specjalizacja giełd wg kryteriów: Przedmiot obrotu Giełdy papierów wartościowych Giełdy towarowe Giełdy usług Giełdy frachtowe Zasięg i znaczenie Rodzaj zawieranych transakcji Zakres dokonywanych transakcji Dostęp do członkostwa

26 Kryteria wyróŝniania giełd towarowych Podział ze względu na formę prawną Model kontynentalny - podporządkowanie giełdy władzom państwa Model korporacyjny (angloamerykański) niezaleŝne od władzy państwa

27 Cechy typowych towarów giełdowych 1. Szczegółowo wystandaryzowane, czyli posiadać klasyfikacyjny standard umoŝliwiający zawarcie transakcji in natura. 2. PodaŜ i popyt na towary giełdowe musza być masowe, wielkość podaŝy i popytu trudne do przewidzenia. 3. Towary muszą nadawać się do składowania w dłuŝszym czasie. W myśl ustawy o giełdach towarowych ( ) 1. Oznaczone co do gatunku i rzeczy 2. RóŜne rodzaje energii 3. Limity wielkości produkcji 4. Prawa majątkowe

28 Zadania giełdy towarowej: Zapewnienie regulacji umoŝliwiających uczestnikom prowadzenie handlu. Ustanawianie zasad rzetelności i uczciwości kupieckiego postępowania uczestników obrotu. Wprowadzanie ujednoliconych reguł i standardów prowadzenia handlu. Zapewnienie miejsca rynkowi gotówkowemu i terminowemu oraz ustalenie stałego czasu zawierania na nich transakcji.

29 Zadania giełdy towarowej: Określenie jednolitych wielkości kontraktów dla towarów giełdowych. Sankcjonowanie tworzących się, a przy tym zgodnych z prawem zwyczajów handlowych dotyczących ustalania jakości, czasu i miejsca dostawy, warunków płatności. Zbieranie informacji cenowych i udostępnianie ich uczestnikom obrotu oraz szerszym kręgom zainteresowanych. Wprowadzenie mechanizmów rozstrzygania sporów między uczestnikami Wprowadzanie mechanizmów gwarantujących rozliczenie kontraktów oraz płatności zobowiązań finansowych.

30 Infrastruktura techniczna DuŜy plac, hale targowe, chłodnie, magazyny, zaplecze do pakowania, sortowania, przeładunku itp. Sala sesyjna, łącza telekomunikacyjne, internetowe, stanowiska biur maklerskich Sposób zawierania transakcji Oferowanie fizyczne obecnego towaru, negocjacje bezpośrednie między kupującym, a sprzedającym Postępowanie ofertowe, bez obecności towaru in natura, publiczna licytacja ceny. Cel zawarcia transakcji Fizyczne zaopatrzenie w towar dla hurtu, detalu, gastronomii Spekulacje w celach zarobkowych, Zabezpieczenie przed ryzykiem zmiany ceny, fizyczna dostawa towaru Uczestnicy Producenci, pośrednicy Maklerzy, brokerzy