Systemowa organizacja kolejowych przewozów pasażerskich

Transkrypt

1 Konferencja Rola kolei w poprawie dostępności transportowej regionów Systemowa organizacja kolejowych przewozów pasażerskich dr inż. Andrzej Żurkowski

2 Systemowa organizacja kolejowych przewozów pasażerskich. 1. Wprowadzenie. 2. Systematyka kolejowych przewozów pasażerskich w Polsce. 3. Kontekst międzynarodowy. 4. Uwagi ogólne i bibliografia.

3 Wprowadzenie. Struktura kolejowej oferty przewozowej (pasażerów i ładunków) jest odpowiedzią na zapotrzebowanie rynku i jest klasyfikowana w ramach tzw. systemowej organizacji przewozów. SYSTEM TRANSPORTU KOLEJOWEGO K Przewozy pasażerów KP Przewozy ładunków KŁ

4 Wprowadzenie. Struktura kolejowej oferty przewozowej (pasażerów i ładunków) jest odpowiedzią na zapotrzebowanie rynku i jest klasyfikowana w ramach tzw. systemowej organizacji przewozów. SYSTEM TRANSPORTU KOLEJOWEGO K NADAWCA ODBIORCA MASOWY ROZPROSZONY MASOWY M M M R Przewozy pasażerów KP Przewozy ładunków KŁ ROZPROSZONY R M R R W podsystemie przewozu ładunków wyróżnia się cztery podsystemy, uporządkowane w zależności od stopnia koncentracji miejsc nadania i odbioru.

5 Systematyka kolejowych przewozów pasażerskich (1). W przewozach pasażerskich popyt na usługi przewozowe związany jest z wielkością, rodzajem oraz rozmieszczeniem ośrodków sieci osadniczej, na którą składają się skupiska różnej wielkości: aglomeracje i ich przedmieścia, mniejsze miasta, wsie. Wszystkie te ośrodki stanowią miejsce rozpoczynania i kończenia podróży przez pasażerów, podejmujących przejazdy różnymi środkami transportu. Dostępność kolei jest jednak ograniczona do stacji i przystanków kolejowych, na których odbywa się wsiadanie i wysiadanie podróżnych. Zatem z punktu widzenia transportu kolejowego to właśnie te miejsca uznawane są za początki (tzw. źródła) oraz końce (tzw. ujścia) potoków pasażerskich i strug relacyjnych.

6 Systematyka kolejowych przewozów pasażerskich (1). W przewozach pasażerskich popyt na usługi przewozowe związany jest z wielkością, rodzajem oraz rozmieszczeniem ośrodków sieci osadniczej, na którą składają się skupiska różnej wielkości: aglomeracje i ich przedmieścia, mniejsze miasta, Potoki pasażerskie: wsie. - odcinkowe, Wszystkie te ośrodki stanowią miejsce - pociągowe, rozpoczynania i kończenia podróży przez pasażerów, - stacyjne. podejmujących przejazdy różnymi środkami transportu. Dostępność kolei jest jednak Strugi ograniczona relacyjne: do pomiędzy stacji i przystanków źródłami i ujściami. kolejowych, na których odbywa się wsiadanie i wysiadanie podróżnych. Zatem z punktu widzenia transportu kolejowego to właśnie te miejsca uznawane są za początki (tzw. źródła) oraz końce (tzw. ujścia) potoków pasażerskich i strug relacyjnych.

7 Systematyka kolejowych przewozów pasażerskich (2). 1. Prawidłowe: Kryteria systematyki przewozów pasażerskich dostępność geograficzna, Kryterium podstawowe! funkcje przewozowe, charakter obsługi. 2. Błędne: długość relacji pociągów, przekraczanie granic. Wielkość ośrodków układu osadniczego, na których (stacje i przystanki) zatrzymują się pociągi pasażerskie.

8 Systematyka kolejowych przewozów pasażerskich (3a). STRUKTURA OFERTY PRZEWOZOWEJ KOLEI Systemowa organizacja przewozów przewozy podsystem dostępność (geograficzna) dalekobieżne lokalne międzyaglomeracyjne międzyregionalne aglomeracyjne regionalne aglomeracje, stacje węzłowe, kurorty aglomeracje i miasta, stacje węzłowe, kurorty wszystkie stacje i przystanki (wyjątek: obsługa strefowa)

9 Systematyka kolejowych przewozów pasażerskich (3b).

10 Systematyka kolejowych przewozów pasażerskich (3c). KIERUNKI ROZWOJU PODSYSTEMÓW PRZEWOZOWYCH silny rozwój silny rozwój stabilizacja stabilizacja

11 Systematyka kolejowych przewozów pasażerskich (4). UTK stan na Przewoźnicy pasażerscy 13 podmiotów.

12 Systematyka kolejowych przewozów pasażerskich (5). Najwięksi przewoźnicy 2017: 304 mln pas., 20,3 mld paskm., 66,8 km Przewoźnik Liczba pasażerów Praca przewozowa Średnia odległość przejazdu 26,3 % 20,7 % 52,6 km 20,4 % 10,7 % 35,2 km 14,1 % 51,3 % 242,3 km

13 Systematyka kolejowych przewozów pasażerskich (6).

14 Kontekst międzynarodowy (1). Koleje we Francji Źródło:

15 Kontekst międzynarodowy (2). Koleje w Hiszpanii Podsystemy Liczba pasażerów [mln] Udział Źródło: Cercanías 458,1 90,6 % Regionales 27,6 5,4 % Grandes lineas 12,6 2,5 % AVE 7,2 1,5 %

16 Bibliografia.

17 Dziękuję za uwagę.