Czynniki kształtujące akceptację endometriozy wstępne wyniki

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Czynniki kształtujące akceptację endometriozy wstępne wyniki"

Bogusław Wójcik
8 lat temu
Przeglądów:

1 Czynniki kształtujące akceptację endometriozy wstępne wyniki Aleksandra Andysz Zakład Psychologii Zdrowia i Pracy Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa Jubileusz 40-lecia Wydziału Nauk o Zdrowiu czerwca 2015, Poznań

pl Zakład Psychologii Zdrowia i Pracy Międzynarodowa

2 projekt Czy istnieje pozytywny aspekt życia z endometriozą? Badanie uwarunkowań rozwoju potraumatycznego w grupie zdiagnozowanych kobiet Badanie korelacyjne, wieloośrodkowe Anonimowe, kwestionariusze samoopisowe Rekrutacja placówki medyczne, Polskie Stowarzyszenie Endometrioza Projekt trwa przewidywany koniec zbierania danych grudzień br.

korelacyjne, wieloośrodkowe Anonimowe, kwestionariusze samoopisowe Rekrutacja

3 Boże, daj mi cierpliwość, bym pogodził się z tym, czego zmienić nie jestem w stanie, daj mi siłę, bym zmieniał to, co zmienić mogę i daj mi mądrość, bym odróżnił jedno od drugiego, Reinhold Niebuhr

4 Znaczenie akceptacji choroby przewlekłej Koreluje z częstością i intensywnością następstw choroby Wpływa na nastrój Wpływa na zachowania zdrowotne, koreluje z nastawieniem do leczenia Generalnie - kształtuje nastawienie do życia

nastrój Wpływa na zachowania zdrowotne, koreluje z

5 Endometrioza Przewlekła choroba o nadal nieznanej etiologii (dotyczy ok, 10% kobiet w wieku rozrodczym) Obecność komórek endometrium poza ich naturalnym środowiskiem Skutki przewlekłe stany zapalne, zrosty, ból (dysmenorrea, dyspareunia, dyschezia, dysuria), niepłodność source: www,readingacupuncture,com

środowiskiem Skutki przewlekłe stany zapalne, zrosty, ból (dysmenorrea,

6 pomiar zmiennych psychologicznych Akceptacja choroby Kwestionariusz Akceptacji Choroby (Felton i wsp,, 1984 w adaptacji Juczyńskiego, 2012) Bolesność choroby skala Bólu z kwestionariusza EHP-30 (Johnes, Jenkinson i Kennedy, 2001) Kwestionariusz Strategii Radzenia Sobie z Bólem (Rosenstiel i Keefe, 1983 w adaptacji Juczyńskiego, 2012)

skala Bólu z kwestionariusza EHP-30 (Johnes, Jenkinson i Kennedy, 2001)

7 Kwestionariusz strategii radzenia sobie z bólem - skale Skala Odwracanie uwagi Przewartościowanie doznań bólu Katastrofizowanie Ignorowanie doznań Modlenie się/pokładanie nadziei Deklarowanie radzenia sobie Zwiększona aktywność behawioralna Przykładowe twierdzenie Staram się myśleć o czymś przyjemnym Próbuję zdystansować się od bólu tak, jakby tkwił w jakimś innym ciele To jest okropne i czuję, że nigdy nie będzie lepiej Wmawiam sobie, że to nie boli Modlę się, aby to nie trwało długo Bez względu na to jak jest źle, wiem, że sobie z nim poradzę Zajmuję się czytaniem

o czymś przyjemnym Próbuję zdystansować się od bólu tak, jakby tkwił w jakimś innym ciele To jest okropne i czuję, że nigdy nie będzie lepiej

8 pomiar zmiennych demograficznych Wystandaryzowany kwestionariusz Wiek w dniu badania Rok diagnozy (umożliwił obliczenie upływu lat od diagnozy) Dzieci (tak/nie)

9 POMIAR ZMIENNYCH ZWIĄZNYCH Z CHOROBĄ Wystandaryzowany kwestionariusz Czy uważa Pani endometriozę za swój najpoważniejszym problem zdrowotny? (tak/nie) Objawy i skutki choroby doświadczane w minionym roku nie związane z bólem - depresja, niepłodność (tak/nie)

10 CHARAKTERYSTYKA DEMOGRAFICZNA MIEJSCE ZAMIESZKANIA (N=86) Duże miasto 50 Średnie miasto 24 Małe miasto 13 wieś 13 WYKSZTAŁCENIE (N=86) zawodowe 5 średnie 24 wyższe 71 DZIECI (N=85) Tak 51 Nie 49 source: www,expatst,com source: www,aeg-edu,com source: www,huffingtonpost,com SUBIEKTYWNA OCENA DOCHODÓW (N=85) Nie wystarczają na podstawowe dochody 2 Wystarczają jedynie na podstawowe potrzeby 19 Pozwalają na realizację bieżących potrzeb 35 Pozwalają na drobne oszczędności 33 Mogę żyć bez większych wyrzeczeń i oszczędzać 11

www,huffingtonpost,com SUBIEKTYWNA OCENA DOCHODÓW (N=85) Nie wystarczają na podstawowe dochody 2 Wystarczają jedynie na podstawowe

CHARAKTERTSTYKA DEMOGRAFICZNA N Średnia (SD) Min-Maks WIEK W DNIU BADANIA 79 32 (±6) 20-49 WIEK PIERWSZE OBJAWY 72 23(±8) 12-48 OPÓŹNIENIE DIAGNOZY 68 6(±6) 0-21 LATA ŻYCIA ZE ZDIAGNOZOWANĄ

11 CHARAKTERTSTYKA DEMOGRAFICZNA N Średnia (SD) Min-Maks WIEK W DNIU BADANIA (±6) WIEK PIERWSZE OBJAWY 72 23(±8) OPÓŹNIENIE DIAGNOZY 68 6(±6) 0-21 LATA ŻYCIA ZE ZDIAGNOZOWANĄ ENDOMETRIOZĄ 82 4(±4) 0-21 Source:

12 ZMIENNE ZWIĄZANE Z ENDOMETRIOZĄ PODSTAWA DIAGNOZY (N=84) Operacja 27 USG 23 Objawy kliniczne, USG 14 Objawy kliniczne 12 Objawy kliniczne, USG, operacja 11 Objawy kliniczne, operacja 8 USG, operacja 5 STADIUM ENDOMETRIOZY(tylko operowane; N=64) Nieznane 45 Liczba operacji M=2 ±1 (1-6)

operacja 11 Objawy kliniczne, operacja 8 USG, operacja 5 STADIUM

13 ANALIZY STATYSTYCZNE Korelacja rho-spearmana Regresja logistyczna (zmienna zależna wynik w skali AIS niski/wysoki)

14 akceptacja choroby / radzenie sobie z bólem (n=84) Korelacje istotne Katastrofizowanie bólu Ignorowanie doznań Deklarowanie radzenia sobie AIS -,538 **,243 *,230 * Korelacje nieistotne Zwiększona aktywność behawioralna Odwracanie uwagi Przewartościowywani e doznań bólu Modlenie się/pokładanie nadziei AIS,068 -,071 -,148 -,184

**,243 *,230 * Korelacje nieistotne Zwiększona aktywność behawioralna Odwracanie

15 PREDYKTORY AKCEPTACJI CHOROBY Predyktor OR 95%CI Bolesność endometriozy,99,97-1,01 Katastrofizowanie bólu,86**,79-,95 Ignorowanie doznań,93,83-1,05 Deklarowanie radzenia sobie,97,88-1,08 Wiek w dniu badania,92,81-1,05 Dzieci (tak),70,12-4,24 Największy problem zdrowotny (tak),15*,03-,87 Lata od diagnozy 1,14,95-1,36 Niepłodność (tak),70,11-4,58 Depresja (tak) 1,25,31-4,94 Chi-kwadrat(10)=33,577; p<0,001; R-kwadrat Nagelkerkego 0,50, Test Hosmera-Lemeshowa chi-kwadrat(8)=7,041; p=0,532; 79% poprawnych klasyfikacji

problem zdrowotny (tak),15*,03-,87 Lata od diagnozy 1,14,95-1,36 Niepłodność (tak),70,11-4,58 Depresja (tak) 1,25,31-4,94

16 CZY UWAŻA PANI ENDOMETRIOZĘ ZA SWÓJ NAJWIĘKSZY PROBLEM ZDROWOTNY? (N=84) 100% 12 80% 42 60% 40% 88 χ2=9,289; p=0, nie tak 20% 0% mała (N=41) duża (N=43) akceptacja endometriozy

Strategie radzenia sobie z bólem 30 20 10 0 akceptacja

17 Strategie radzenia sobie z bólem akceptacja endometriozy mała (n=41) akceptacja endometriozy duża (n=43)

18 Czym jest Katastrofizowanie bólu? Sposobem reagowania na ból Tendencją do błędnego interpretowania i wyolbrzymiania doznań bólowych Tendencją silnie wpływającą na percepcję bólu (wyostrzającą uwagę, kształtującą przewidywania i myślenie o przyszłości, zwiększającą emocjonalną odpowiedź na ból)

wyolbrzymiania doznań bólowych Tendencją silnie wpływającą na percepcję

19 WNIOSKI Z akceptacją endometriozy nie wiązały się zmienne demograficzne (wiek w dniu badania, posiadanie dzieci) ani zmienne związane z chorobą (lata od diagnozy, doświadczanie niepłodności i depresji) Z akceptacją wiązały się: ocena endometriozy jako największego problemu zdrowotnego oraz radzenie sobie z bólem; Spośród mierzonych strategii radzenia sobie z bólem z akceptacją endometriozy w sposób szczególny wiązało się katastrofizowanie bólu; source: www,printerest,com

endometriozy jako największego problemu zdrowotnego oraz radzenie sobie z bólem; Spośród mierzonych strategii radzenia

20 WNIOSKI Większa tendencja do katastrofizowania bólu (częstsze stosowanie tej strategii) wiązała się z mniejszą akceptacją endometriozy; Praktyczne implikacje wyników zmiana nastawienia pacjentek do bólu jest możliwa - strategie radzenia sobie z bólem można modyfikować; ocenę endometriozy jako największego zdrowotnego (ale także w ogóle życiowego) problemu także można modyfikować przez co możliwe jest zwiększanie akceptacji choroby, by osiągnąć poprawę jakości życia pacjentek source: www,printerest,com

bólem można modyfikować; ocenę endometriozy jako największego zdrowotnego (ale także w ogóle życiowego) problemu także można

21 Dziękuję za uwagę!

Podobne dokumenty

Piotr Gurowiec, Nina Ogińska-Bulik Umiejscowienie kontroli a radzenie sobie z bólem u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów

Piotr Gurowiec, Nina Ogińska-Bulik Umiejscowienie kontroli a radzenie sobie z bólem u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica 6, 61-70 2002 ACTA UNIVERSITATIS