Temat 2. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI JĄDROWEJ I ODDZIAŁYWAŃ SILNYCH
|
|
- Bronisław Milewski
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Temat 2. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI JĄDROWEJ I ODDZIAŁYWAŃ SILNYCH Prace eksperymentalne w tej dziedzinie prowadzone były w Zakładach NZ21 i NZ22, oraz NZ23 a teoretyczne w Zakładach NZ21 i NZ41. Wyniki badań w tym temacie zaowocowały w 2012 r. 98 publikacjami w czasopismach objętych wykazem Journal Citation Reports (JCR). BADANIA EKSPERYMENTALNE Badanie oddziaływań jądrowych w obszarze niskich i pośrednich energii Zakład 21 zadanie 1. Mechanizm reakcji jądrowych i produkcja mezonów w zderzeniach hadronów Cel zadania Badanie mechanizmu reakcji jądrowych 1. Badanie mechanizmu reakcji w zderzeniach ciężkich jonów. 2. Badanie struktury jądra i mechanizmu reakcji w zderzeniach lekkich jąder z powłoki p. 3. Poszukiwanie efektów działania siły 3-ciałowej w reakcji breakupu d(p,pp)x. Badanie produkcji mezonów w zderzeniach hadronów i jąder 4. Produkcja mezonów w zderzeniach z jądrami atomowymi; pomiary poświęcone strukturze i oddziaływaniu mezonów (eksperyment ANKE na akceleratorze COSY w FZ Jülich; współpraca z IF UJ). 5. Poszukiwanie efektów łamania symetrii odwrócenia czasu w rozpadzie swobodnych neutronów (współpraca z PSI). Prace aparaturowe 6. Rozwój metod identyfikacyjnych w oparciu o analizę cyfrowego kształtu impulsu, opracowanie oprogramowania do akwizycji analizy danych (współpraca FAZA, ASY-EOS w GSI, R3B@FAIR). 7. Budowa, testy i analiza danych z układu potrójnych teleskopów E-E z cyfrową obróbką sygnału. Ad.1. W badaniach multifragmentacji jąder badano produkcję fragmentów reakcji 136 Xe na lekkich tarczach (ASY-EOS w GSI). W eksperymencie PISA w FZ Jülich opracowano model kaskady wewnątrzjądrowej modelujący przedrównowagową emisję cząstek wielonukleonowych. Ad.2. Przedyskutowano mechanizm ekskluzywnej dyfrakcyjnej produkcji par W + W - i ekskluzywnej produkcji par fotonów w zderzeniach proton-proton w ramach QCD. W ŚLCJ zmierzono funkcję wzbudzenia w elastycznym rozpraszaniu 20 Ne+ 16 O dla energii 15
2 jonów 20 Ne 2,5 MeV/n. Wykonano pomiary reakcji 12 C( 11 B, 15 N) 8 Be. Zmierzono rozpraszania 20 Ne na izotopach o dużej gęstości poziomów ( 92 Zr, 61 Ni). Na wiązce separatora ACCULINNA (ZIBJ Dubna) obserwowano reakcje 3 H( 8 He,p) 10 He. Określono energię stanu podstawowego 0 + systemu 10 He: wynosi MeV; znajduje się powyżej progowej energii rozpadu 10 He na 8 He+n+n. W reakcji p( 6 Li, 6 Be)n zmierzono widmo energetyczne systemu +p+p w 6 Be. W widmie energetycznym 6 Be zaobserwowano stany o ujemnej parzystości; interpretowane są jako obserwacja nowego zjawiska - isovector soft dipole mode. Na wiązce separatora FRS w GSI badano egzotyczne kanały rozpadu 31 Ar. Rozwijano oprogramowanie do identyfikacji i kalibracji zdarzeń z detektora KRATTA (GSI). Rozwinięto elektronikę do kształtowania i analizy sygnałów z wielowarstwowego detektora słomkowego w eksperymencie PANDA. Opracowano algorytmy analizy kształtu sygnałów z detektora w układach FPGA. Testowano działania detektora z użyciem wiązki protonów. Ad.3. Przeanalizowano produkcję par typu cbar c w ramach formalizmu podwójnego rozpraszania partonów w przybliżeniu kolinearnym. Przedstawiono zależność przekroju czynnego od energii zderzenia (CMS). Wyznaczono amplitudy produkcji par ciężki kwark ciężki antykwark dla procesu gg Q_Qbar_Qbar_Q, dla wysokich energii w reprezentacjach mieszanej i pędowej. Przedyskutowano produkcje ciężkich kwarkonii J/ i w zderzeniach foton+jądro. Wyliczono przekrój czynny w funkcji energii zderzenia. Po zakończeniu prac na akceleratorze AGOR w KVI wypożyczono detektor BINA do badania reakcji breakup lekkich jąder. Detektor jest instalowany w CCB. Testy z wiązką rozpoczną się w lipcu 2013 r. Ad.4. Używając reakcji d+p 3 He+ precyzyjnie wyznaczono masę mezonu (( (stat) 0.027(syst)) MeV/c 2 ). Ad.5. Pomiar elektrycznego momentu dipolowego neutronu metodą Ramseya. (PSI). Po testach aparatury oraz źródła neutronów ultrazimnych rozpoczęto zbieranie danych. Pracowano nad budową stanowiska pomiarowego wyposażonego w osłonę magnetyczną z lepszym współczynnikiem ekranowania. Ad.6. Zidentyfikowano cząstki naładowane zatrzymywane w fotodiodzie krzemowej detektora KRATTA. Ad.7. We współpracy z GSI w eksperymencie ASY-EOS wykonano kalibrację energetyczną oraz analizę kształtu impulsu. : Zidentyfikowano cząstki zatrzymywane w fotodiodzie detektora KRATTA metodą dyskryminacji kształtu impulsu (NIMA 709 (2013) 120). W eksperymencie ANKE wyznaczono precyzyjnie masę mezonu (Phys. Rev. D85, (2012). Opublikowano w 2012 roku 22 artykuły w czasopismach wyróżnionych w JCR z tego zadania. 16
3 Zakład 22 zadanie 2. Ewolucja własności jąder w funkcji temperatury, spinu i izospinu Cel badania 1. Badanie wielocząstkowych wzbudzeń w jądrach z obszaru 208 Pb niedostępnych w procesach syntezy jądrowej. 2. Badanie struktur yrastowych w jądrach z okolicy 48 Ca z wykorzystaniem procesów głęboko nieelastycznych. 3. Identyfikacja stanów yrastowych w jądrach z okolic 68 Ni, produkowanych w reakcjach 64 Ni, 76 Ge U. 4. Poszukiwanie stanów z liczbą seniority 4 i 5, dla neutronów h11/2, w izotopach Sn o masach A= , produkowanych w procesach rozszczepienia jądra złożonego. 5. Spektroskopowe badania bogatych w neutrony jąder z obszaru liczb atomowych 28 < =Z < =32 przy użyciu wiązek radioaktywnych galu i germanu. 6. Struktura egzotycznych jąder atomowych badana z użyciem relatywistycznych wiązek w GSI, jak i wiązek radioaktywnych w GANIL, IPN Orsay oraz CERN-ISOLDE. 7. Własności gorących jąder atomowych badane za pomocą rozpadu gamma gigantycznych rezonansów i emitowanych cząstek naładowanych. 8. Teoretyczne przewidywania egzotycznych kształtów jąder w różnych obszarach masowych oraz ich eksperymentalna weryfikacja. 9. Statystyczna analiza zdolności przewidywania w modelach jądrowych. 10. Spektroskopowe badania jąder z N~Z w okolicach masy A=70 przy użyciu krakowskiego detektora do detekcji jąder odrzutu. 11. Wzbudzenia kulombowskie kolektywnych stanów w radioaktywnych jądrach o wysokim spinie. 1. a) przeprowadzono koincydencyjny pomiar gamma dla reakcji 208 Pb (1360 MeV) U, z wykorzystaniem układu GAMMASPHERE w ANL, USA; b) rozszerzono i uruchomiono program komputerowy modelu powłokowego NuShellX, uzyskując możliwość obliczania wzbudzeń rdzenia 208 Pb. 2. Badano wzbudzenia yrastowe w neutrono-nadmiarowych izotopach Sc. 3. Opracowano oraz opublikowano informacje na temat niedostępnych dotąd stanów yrastowych w jadrach 64,66,68 Ni. 4. W izotopach Sn zidentyfikowano struktury powyżej izomerów o seniority 2 i 3, m. in. izomery charakteryzujące się, ze względu na neutrony h11/2, liczbą kwantową seniority 4 i Zmierzone zostały czasy rozpadu bogatych w neutrony izotopów Zn i Ga, istotnych dla procesów nukleosyntezy podczas szybkiego wychwytu neutronów. 6. Przeprowadzono eksperyment w CERN-ISOLDE z użyciem wiązki radioaktywnej 98 Rb na tarczy 7 Li. Wykazano, że reakcje transferu trytonu do jądra wiązki, z emisją 1-3 neutronów, prowadzą do stanów yrastowych w trudno dostępnych nuklidach Sr. 7. a) wykazano, że reakcje nieelastycznego rozpraszania jąder 17 O na tarczy 208 Pb wzbudzają pigmejski rezonans dipolowy w jądrze 208 Pb; b) na podstawie eksperymentu dotyczącego jądra 80 Zr wykazano, że szerokość zmieszania izospinowego związana z oddziaływaniem kulombowskim jest określona przez wewnętrzną strukturę jądra i nie zależy od temperatury. 17
4 8. W oparciu o równania Langevina w trójwymiarowej przestrzeni parametrów deformacji, zbadano udziały procesu rozszczepienia i procesu emisji cząstek naładowanych podczas reakcji fuzji ciężkich jonów. 9. Z wykorzystaniem metody regresji nieliniowej, dekompozycji według wartości osobliwych, regularyzacji Tihonova oraz techniki Monte-Carlo, wyznaczone zostały statystyczne niepewności dla parametrów modeli Woodsa-Saxona oraz Skyrme-Hartree- Focka. 10. Przeprowadzona została ewaluacja czasów życia stanów pasma rotacyjnego w 66 Ge. 11. Przeprowadzono pełną analizę rozpadu stanu izomerycznego w jądrze 147 Gd. Na przykładzie reakcji 17 O Pb wykazano, że procesy nieelastycznego rozpraszania wzbudzają pigmejski rezonans dipolowy w ciężkim partnerze reakcji. Zidentyfikowano yrastowe struktury w neutrono-nadmiarowych jądrach 64 Ni, 66 Ni i 68 Ni, do spinu około 12ħ i energii wzbudzenia około 8 MeV. Opublikowano z tego zadania w 2012 roku 24 artykuły w czasopismach wyróżnionych w JCR. Zadanie 3. Prace badawczo-rozwojowe nowych technik detekcji dla fizyki jądrowej Zakład NZ22 Cel zadania 1. Rozwój komputerowych symulacji oraz projektowanie układu detekcyjnego PARIS oraz detektora jąder odrzutu dla eksperymentów na wiązkach radioaktywnych SPIRAL2 i FAIR, jak i na wiązkach stabilnych (7. PR EU ENSAR; współpraca z GSI, GANIL, IPN Orsay i LNL Legnaro). 2. Prototypowanie elektroniki odczytu dla nowych detektorów scyntylacyjnych (LaBr3) oraz detektorów diamentowych czułych na pozycje (współpraca z GSI, GANIL, Uniwersytetem w Mediolanie, Uniwersytetem w Huelvie i Uniwersytetem w Valencii). 3. Projektowanie, budowa i testy elektroniki typu ASIC dla cyfrowego przetwarzania sygnałów odczytanych z pozycjo-czułych detektorów krzemowych. 4. Rozwój zintegrowanych systemów detekcyjnych z wykorzystaniem dedykowanych układów mikroelektronicznych typu ASIC oraz programowanych macierzy FPGA. 5. Projektowanie stanowiska pomiarowego dla eksperymentów jądrowych na nowym cyklotronie protonowym (230 MeV) w Krakowie (współpraca z IF UJ, SLCJ UW, IF UŚ, z IPN Orsay, INFN, Uniwersytetem w Mediolanie i LNL Legnaro i GSI Darmstadt). Prowadzono prace badawczo rozwojowe oraz symulacje układów eksperymentalnych, które zostaną wykorzystane w pomiarach spektroskopowych na wiązkach radioaktywnych jonów, w ramach projektów: SPIRAL2-GANIL, Francja, FAIR-Niemcy, RIKEN-Japonia, GALILEO- LNL, Włochy. Rozwiązania te znajdą także zastosowanie w pomiarach prowadzonych na wiązce protonów w CCB-IFJ PAN. We współpracy z GANIL, w ramach projektu SPIRAL2 pracowano nad prototypem cyfryzatora NUMEXO2. Urządzenie to umożliwi prowadzenie wspólnych pomiarów spektrometru promieni gamma- AGATA z detektorami dodatkowymi m.in.: EXOGAM, NEDA oraz PARIS. Wykonane prace dotyczyły integracji systemu GTS (Global Trigger 18
5 and Synchronization) z blokiem NUMEXO2 i opracowanie uniwersalnej karty mezzanine- FADC dla tego układu. Wykonano testy 14-bitowego przetwornika sygnałów FADAC o szybkości próbkowania 250MS/s. W ramach projektu zostało wykonane oraz wdrożone testowe oprogramowanie do akwizycji i analizy danych z testowanego układu, wykonane w środowisku Labview 2010 i Matlab Został także zaprojektowany i zbudowany układ wstępnego wzmacniacza próbkowanych sygnałów, o niskim poziomie szumów LNA (SE-DIFF), dedykowany dla projektowanego cyfryzatora. W oparciu o wykonany interfejs- AGAVA, pomiędzy zewnętrzną elektroniką VME oraz systemem GTS, generującym timestamp dla układu AGATA, skonfigurowano drzewo- GTS_Root i GTS_Leaf, oraz wykonano pomyślne testy trygera dla rozproszonego systemu akwizycji. Rozpoczęto prace koncepcyjne związane z migracją logiki AGAVA i GTS_Leaf do układu FPGA Virtex_5, na karcie NUMEXO2. Opracowano sposób cyfrowej analizy sygnałów odpowiadających rejestracji wysokoenergetycznego promieniowania gamma w detektorach typu phoswich LaBr3-NaI. Wykonano prototypowe układy elektroniczne dla detektorów wykorzystywanych przez międzynarodowe zespoły. Opublikowano jedną pracę w Nucl. Inst. Meth. Badanie oddziaływań jądrowych w obszarze wysokich energii Zakład 23 zadanie 4. Oddziaływania relatywistycznych jonów przy energiach SPS i LHC - eksperymenty NA49 i ALICE Cel zadania 1. Eksperyment NA49 na akceleratorze SPS w CERN Poszukiwanie plazmy kwarkowo-gluonowej w zderzeniach relatywistycznych jąder w zakresie energii od 20 do 158 GeV/nukleon i badanie zderzeń hadronów z protonami i jądrami przy podobnych energiach. Kontynuacja analizy danych. Współpraca z CERN, koordynatorzy: prof. P. Seyboth (MPI Monachium) 2. Eksperyment ALICE na akceleratorze LHC w CERN Zbieranie danych w eksperymencie ALICE. Analiza oddziaływań protonów i jąder atomowych przy energiach LHC. Współpraca z CERN, koordynator dr J. Schukraft 1. Badanie efektów elektromagnetycznych w oddziaływaniach jąder ołowiu przy energiach SPS. 2. Analiza produkcji protonów i antyprotonów w centralnych zderzeniach PbPb przy energiach w zakresie GeV/c na nukleon. 3. Udział w seansach zbierania danych w eksperymencie ALICE na LHC. 4. Analiza oddziaływań pp, PbPb i ppb przy energiach LHC. 5. Kalibracja detektora TPC przy użyciu radioaktywnego izotopu 83 Kr. 6. Symulacje detektora TPC dla potrzeb jego przyszłej modernizacji. 7. Rozwój oprogramowania eksperymentu ALICE. 19
6 1. Uzyskano znaczące wyniki na temat wpływu efektów elektromagnetycznych na rozkłady kinematyczne produkowanych cząstek. 2. Otrzymano rozkłady kinematyczne protonów i antyprotonów w zderzeniach PbPb przy energiach SPS oraz informację na temat procesów hamowania w gorącej materii jądrowej. 3. Otrzymano pierwsze wyniki badań ultraperyferycznych zderzeń jądrowych przy energiach LHC. 4. Uzyskano pierwsze wyniki dotyczące długozasięgowych korelacji cząstek produkowanych w zderzeniach jądrowych przy energiach LHC. Współpraca ALICE opublikowała łącznie z udziałem fizyków z IFJ PAN w 2012 roku 16 artykułów w czasopismach wyróżnionych w JCR. Trzy prace opublikowała współpraca NA49 z udziałem fizyków z IFJ PAN. Uzyskane wyniki przedstawiano także na międzynarodowych konferencjach. BADANIA TEORETYCZNE Zakład 21 zadanie 6. Badanie struktury i dynamiki układów wielu ciał Cel zadania Model powłokowy ze sprzężeniem do kontinuum: zastosowania do opisu struktury jądra i reakcji jądrowych (we współpracy z GANIL). Efekty partonowe i niepartonowe w zderzeniach * p i -. Badanie mechanizmów produkcji cząstek w zderzeniach elementarnych hadronów i w zderzeniach nukleon jądro atomowe. Badanie atomów i molekuł egzotycznych. Procesy stochastyczne, dyfuzja i zjawiska nieliniowe. Badania własności plazmy kwarkowo-gluonowej. Ad.1. Zakończono badania współczynnika asymptotycznej normalizacji jednonukleonowych całek przekrywania dla lekkich jąder. Kontynuowano badania relacji nitek wyjątkowych hamiltonianu z maksymalnym mieszaniem stanów i powstawaniem stanu stowarzyszonego z kanałem rozpadu jądra atomowego. Ad.2. Policzono rozkłady kątowe dla reakcji J/ dla mechanizmu typu pudelka i dla wymiany dwugluonowej oraz relatywistycznych funkcji falowych typu c bar{c} dla mezonu J/. Używając tych przekrojów elementarnych wyliczono przekroje dla peryferycznej produkcji par J/ w przybliżeniu równoważnych fotonów w przestrzeni parametru zderzenia. Ad.3. Prowadzono obliczenia produkcji dwóch par c bar{c} w fuzji gluon-gluon, w obszarze kinematycznym dla dużych odległości pomiędzy parami w pośpieszności. Badano korelacje w inkluzywnej produkcji par mezonów J/. Ad.4. 20
7 Znaleziono optymalne warunki do pomiaru nadsubtelnego rozszczepienia w atomie mionowym pµ przy użyciu spektroskopii laserowej, co pozwoli na wyznaczenie promienia struktury elektromagnetycznej protonu. Obliczono rozszerzenie niektórych rezonansowych linii widma antyprotonowego atomu He-4 znajdującego się w ciekłym helu. Ad.5. Badano procesy z pobudzeniem stochastycznym o asymptotyce potęgowej, uwzględniając niezerowy czas korelacji i skończoną masę, dla przypadku szumu zarówno addytywnego, jak i multiplikatywnego. Pokazano, że w granicy dużej masy ma zastosowanie interpretacja Ito. Rozważano też przypadek potencjału bistabilnego i pobudzenia periodycznego, wyliczając czas pierwszego przejścia i badając własności rezonansów stochastycznych. Pokazano, jak wielkości te, w szczególności wzmocnienie spektralne i położenie rezonansu, zależą od parametrów modelu i konkretnej interpretacji stochastycznej. Ad.6. Obliczono masę ekranującą skalarnych i pseudoskalarnych wzbudzeń mezonowych w plaźmie kwarkowo-gluonowej w przybliżeniu Twardych Pętli Termalnych. Zbadano ciężkie kwarkonia w plaźmie kwarkowo-gluonowej za pomocą modelu potencjałowego w skończonych temperaturach, a w szczególności mezonu Bc. Pokazano, że produkcja dwóch par kwarków powabnych (c cbar c cbar) stanowi znakomite laboratorium do badania procesów podwójnego rozpraszania partonów. Wyliczono przekrój czynny w funkcji energii w środku masy dla zderzeń proton-proton i pokazano, że dla energii LHC przekrój czynny jest podobny jak dla produkcji jednej pary (c cbar). Zaproponowano, w jaki sposób poszukiwać w tego typu reakcjach efektów podwójnego rozpraszania partonów, proponując konkretne obserwable. Wykonano pierwsze obliczenia dla produkcji dwóch mezonów powabnych, obu zawierających kwark c lub obu zawierających antykwark c. Wyniki opublikowano i prezentowano na kilku międzynarodowych konferencjach. M. Łuszczak, R. Maciuła, A. Szczurek, Phys. Rev. D, 85 (2012) ; R. Maciuła, A. Szczurek,; arxiv: [hep-ph] Opublikowano w 2012 roku 10 artykułów dotyczących tego zadania w czasopismach wyróżnionych w JCR. Zakład 41 zadanie 7. Badania teoretyczne struktury materii w powiązaniu z obecnymi i przyszłymi eksperymentami Cel badania 1. Teoria kwarków, słabe i silne oddziaływania. 2. Spektroskopia hadronów, ich wzajemne oddziaływania i rozpady. 3. Chromodynamika kwantowa w opisie procesów wysokoenergetycznych. Funkcje struktury, efekty saturacyjne, procesy dyfrakcyjne. 4. Własności i dynamika gęstej materii w zderzeniach relatywistycznych ciężkich jonów. 5. Struktura i wzbudzenia dużych układów, oddziaływanie silnych pól z materią. 6. Nieliniowe równania teorii pola. (współpraca z ZIBJ Dubna, Uniwersytetem w Hamburgu i DESY, z Uniwersytetem w Grenadzie, z Uniwersytetem w Coimbrze, z Uniwersytetem w Bańskiej Bystrzycy, z LPNHE Uniwersytetu P. i M. Curie w Paryżu, w ramach umowy z IN2P3). 21
8 1. Przeprowadzone zostały prace nad korelacjami między dwoma cząstkami w relatywistycznych zderzeniach ciężkich jonów. Wyjaśniono zachowanie się pseudorapidity dla cząstek o różnych i tych samych znakach, potwierdzono kolektywny hydrodynamiczny obraz tych zderzeń. 2. Kontynuowano analizy widma mezonów skalarnych w ramach opisu dyspersyjnego. Wyjaśniono rozbieżności między wynikami eksperymentów dla oddziaływań pion-pion i różnice w wyznaczanych parametrach mezonów skalarnych. 3. Poddano analizie najnowsze dane Belle i BaBar dla rozpadów ciężkich mezonów B i D. Skonstruowano amplitudy tych rozpadów, zbadano oddziaływania w stanach końcowych i przewidywania na łamanie symetrii CP. Analizowane były diagramy typu pingwin w dwuciałowych rozpadach mezonów B. 4. Przy zastosowaniu w wymiarach 3+1 relatywistycznego modelu hydrodynamiki z lepkością zbadano zderzenia ciężkich jonów przy energiach LHC. Zbadano wczesne fazy tych relatywistycznych zderzeń. Wyjaśniono pochodzenie i zachowanie się fluktuacji. Badane były wczesne fazy ewolucji plazmy kwarkowo-gluonowej. 5. Uczestniczono w stworzeniu programu badawczego i projektu wielkiego zderzacza elektronów. Ma być znacznie bardziej wydajny niż HERA i ma pozwolić na badanie zjawisk przy ekstremalnie wysokich energiach. Umożliwi badania fizyki poza modelem standardowym. 6. Analizowane były nieliniowe równania dla rozpraszania głęboko nieelestycznego. Ich wartości zostały porównane z danymi doświadczalnymi. 7. Analizie matematycznej poddane zostały procesy rozpraszania energii jako głównego mechanizmu relaksacji stanów wzbudzonych do statycznych stanów równowagi bez ograniczeń brzegowych. 8. Wykonane zostały prace nad algebraicznym modelem zachowania się systemu dwu fermionów w trzywymiarowym parabolicznym i osiowo symetrycznym potencjale magnetycznym. 9. Przeprowadzono analizę strukturalną pojedynczych rozpylonych cząstek z roztworu wodnego na promień lasera dla koherentnego dyfrakcyjnego obrazowania przy użyciu promieni rentgenowskich. Opracowano nowatorskie podejście do dynamiki nierównowagowego układu we wczesnym stadium zderzeń jądrowych - najtrudniejszego w modelowaniu stadium zderzenia. Umożliwia to przeprowadzenie rachunków na etapie, w którym nie można jeszcze stosować hydrodynamiki. Wyniki badań opisanych w pkt 4. poświadczają kolektywny charakter ewolucji układu powstałego w zderzeniach relatywistycznych ciężkich jonów. Opublikowano 6 artykułów w Phys. Rev. C, D i Lett. P. Bożek, W. Broniowski, Phys.Rev.Lett. 109 (2012) ; Phys.Rev. C, 85 (2012) W. Florkowski, R. Ryblewski, Phys. Rev. C, 85 (2012) ; W. Florkowski, R. Ryblewski, K. Strickland, Phys. Rev. D, 86 (2012) ; R. Ryblewski, W. Florkowski, Phys. Rev. C, 85 (2012) ; M. Martinez, R. Ryblewski, M. Strickland, Phys. Rev. C 85, (2012) Opublikowano w 2012 roku 23 artykuły w czasopismach wyróżnionych w JCR z tego zadania. Jeden z rozdziałów Tablic Cząstek Elementarnych wydanych w roku 2012 został znacząco zmodyfikowany dzięki wynikom analizy dyspersyjnej lekkich mezonów skalarnych (opis w pkt. 2) 22
Temat 2. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI JĄDROWEJ I ODDZIAŁYWAŃ SILNYCH
Temat 2. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI JĄDROWEJ I ODDZIAŁYWAŃ SILNYCH Prace eksperymentalne w tej dziedzinie prowadzone były w Zakładach NZ21 i NZ22, oraz NZ23 a teoretyczne w
Bardziej szczegółowoBadanie Gigantycznego Rezonansu Dipolowego wzbudzanego w zderzeniach ciężkich jonów.
Badanie Gigantycznego Rezonansu Dipolowego wzbudzanego w zderzeniach ciężkich jonów. prof. dr hab. Marta Kicińska-Habior Wydział Fizyki UW Zakład Fizyki Jądra Atomowego e-mail: Marta.Kicinska-Habior@fuw.edu.pl
Bardziej szczegółowo2008/2009. Seweryn Kowalski IVp IF pok.424
2008/2009 seweryn.kowalski@us.edu.pl Seweryn Kowalski IVp IF pok.424 Plan wykładu Wstęp, podstawowe jednostki fizyki jądrowej, Własności jądra atomowego, Metody wyznaczania własności jądra atomowego, Wyznaczanie
Bardziej szczegółowoEksperymentalne badanie układów kilkunukleonowych
Prezentacja tematyki badawczej Zakładu Fizyki Jądrowej Eksperymentalne badanie układów kilkunukleonowych Koordynatorzy: prof. St. Kistryn, dr Izabela Ciepał 18 maja 2013 Dynamika oddziaływania w układach
Bardziej szczegółowoJądra o wysokich energiach wzbudzenia
Jądra o wysokich energiach wzbudzenia 1. Utworzenie i rozpad jądra złożonego a) model statystyczny 2. Gigantyczny rezonans dipolowy (GDR) a) w jądrach w stanie podstawowym b) w jądrach w stanie wzbudzonym
Bardziej szczegółowoEksperymenty z wykorzystaniem wiązek radioaktywnych
Eksperymenty z wykorzystaniem wiązek radioaktywnych 1. Co to są wiązki radioaktywne 2. Metody wytwarzania wiązek radioaktywnych 3. Ośrodki wytwarzające wiązki radioaktywne 4. Nowe zagadnienia możliwe do
Bardziej szczegółowoZespół Zakładów Fizyki Jądrowej
gluons Zespół Zakładów Fizyki Jądrowej Zakład Fizyki Hadronów Zakład Doświadczalnej Fizyki Cząstek i jej Zastosowań Zakład Teorii Układów Jądrowych QCD Zakład Fizyki Hadronów Badanie struktury hadronów,
Bardziej szczegółowoJądra o wysokich energiach wzbudzenia
Jądra o wysokich energiach wzbudzenia 1. Utworzenie i rozpad jądra złożonego a) model statystyczny 2. Gigantyczny rezonans dipolowy (GDR) a) w jądrach w stanie podstawowym b) w jądrach w stanie wzbudzonym
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki subatomowej. 3 kwietnia 2019 r.
Podstawy fizyki subatomowej Wykład 7 3 kwietnia 2019 r. Atomy, nuklidy, jądra atomowe Atomy obiekt zbudowany z jądra atomowego, w którym skupiona jest prawie cała masa i krążących wokół niego elektronów.
Bardziej szczegółowoEksperymenty z wykorzystaniem wiązek radioaktywnych
Eksperymenty z wykorzystaniem wiązek radioaktywnych 1. Co to są wiązki radioaktywne 2. Metody wytwarzania wiązek radioaktywnych 3. Ośrodki wytwarzające wiązki radioaktywne 4. Nowe zagadnienia możliwe do
Bardziej szczegółowoReakcje jądrowe. X 1 + X 2 Y 1 + Y b 1 + b 2
Reakcje jądrowe X 1 + X 2 Y 1 + Y 2 +...+ b 1 + b 2 kanał wejściowy kanał wyjściowy Reakcje wywołane przez nukleony - mechanizm reakcji Wielkości mierzone Reakcje wywołane przez ciężkie jony a) niskie
Bardziej szczegółowoPromieniowanie kosmiczne składa się głównie z protonów, z niewielką. domieszką cięższych jąder. Przechodząc przez atmosferę cząstki
Odkrycie hiperjąder Hiperjądra to struktury jądrowe w skład których, poza protonami I neutronami, wchodzą hiperony. Odkrycie hiperjąder miało miejsce w 1952 roku, 60 lat temu, w Warszawie. Wówczas nie
Bardziej szczegółowoth- Zakład Zastosowań Metod Obliczeniowych (ZZMO)
Zakład Zastosowań Metod Obliczeniowych (ZZMO) - prof. dr hab. Wiesław Płaczek - prof. dr hab. Elżbieta Richter-Wąs - prof. dr hab. Wojciech Słomiński - prof. dr hab. Jerzy Szwed (Kierownik Zakładu) - dr
Bardziej szczegółowoReakcje jądrowe. kanał wyjściowy
Reakcje jądrowe X 1 + X 2 Y 1 + Y 2 +...+ b 1 + b 2 kanał wejściowy kanał wyjściowy Reakcje wywołane przez nukleony - mechanizm reakcji Wielkości mierzone Reakcje wywołane przez ciężkie jony a) niskie
Bardziej szczegółowoWłasności jąder w stanie podstawowym
Własności jąder w stanie podstawowym Najważniejsze liczby kwantowe charakteryzujące jądro: A liczba masowa = liczbie nukleonów (l. barionów) Z liczba atomowa = liczbie protonów (ładunek) N liczba neutronów
Bardziej szczegółowoAtomowa budowa materii
Atomowa budowa materii Wszystkie obiekty materialne zbudowane są z tych samych elementów cząstek elementarnych Cząstki elementarne oddziałują tylko kilkoma sposobami oddziaływania wymieniając kwanty pól
Bardziej szczegółowoFragmentacja pocisków
Wybrane zagadnienia spektroskopii jądrowej 2004 Fragmentacja pocisków Marek Pfützner 823 18 96 pfutzner@mimuw.edu.pl http://zsj.fuw.edu.pl/pfutzner Plan wykładu 1. Wiązki radioaktywne i główne metody ich
Bardziej szczegółowoNajgorętsze krople materii wytworzone na LHC
Najgorętsze krople materii wytworzone na LHC Adam Bzdak AGH, KZFJ Plan Wprowadzenie do A+A Przepływ eliptyczny, trójkątny, hydrodynamika Odkrycie na LHC w p+p i p+a Korelacje 2- i wielu-cząstkowe Podsumowanie
Bardziej szczegółowoTemat 2. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI JĄDROWEJ I ODDZIAŁYWAŃ SILNYCH
Temat 2. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI JĄDROWEJ I ODDZIAŁYWAŃ SILNYCH Prace eksperymentalne w tej dziedzinie prowadzone były w Zakładach NZ21 i NZ22, oraz NZ23 a teoretyczne w
Bardziej szczegółowoOddziaływanie promieniowania jonizującego z materią
Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią Plan Promieniowanie ( particle radiation ) Źródła (szybkich) elektronów Ciężkie cząstki naładowane Promieniowanie elektromagnetyczne (fotony) Neutrony
Bardziej szczegółowoOddział Fizyki Jądrowej i Oddziaływań Silnych IFJ PAN
Oddział Fizyki Jądrowej i Oddziaływań Silnych IFJ PAN Bogdan Fornal Główne osiągnięcia 2005-2015 Badania eksperymentalne Rozwój aparatury Badania Teoretyczne Ewolucja rozkładu wiekowego pracowników NO2
Bardziej szczegółowoPomiar energii wiązania deuteronu. Celem ćwiczenia jest wyznaczenie energii wiązania deuteronu
J1 Pomiar energii wiązania deuteronu Celem ćwiczenia jest wyznaczenie energii wiązania deuteronu Przygotowanie: 1) Model deuteronu. Własności deuteronu jako źródło informacji o siłach jądrowych [4] ) Oddziaływanie
Bardziej szczegółowoCząstki elementarne i ich oddziaływania III
Cząstki elementarne i ich oddziaływania III 1. Przekrój czynny. 2. Strumień cząstek. 3. Prawdopodobieństwo procesu. 4. Szybkość reakcji. 5. Złota Reguła Fermiego 1 Oddziaływania w eksperymencie Oddziaływania
Bardziej szczegółowoCząstki elementarne. Składnikami materii są leptony, mezony i bariony. Leptony są niepodzielne. Mezony i bariony składają się z kwarków.
Cząstki elementarne Składnikami materii są leptony, mezony i bariony. Leptony są niepodzielne. Mezony i bariony składają się z kwarków. Cząstki elementarne Leptony i kwarki są fermionami mają spin połówkowy
Bardziej szczegółowoTemat 2. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI JĄDROWEJ I ODDZIAŁYWAŃ SILNYCH
Temat 2. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI JĄDROWEJ I ODDZIAŁYWAŃ SILNYCH Prace eksperymentalne w tej dziedzinie prowadzone były w Zakładach NZ21 i NZ22, oraz NZ23 a teoretyczne w
Bardziej szczegółowoReakcje jądrowe. Podstawy fizyki jądrowej - B.Kamys 1
Reakcje jądrowe Reakcje w których uczestniczą jądra atomowe nazywane są reakcjami jądrowymi Mogą one zachodzić w wyniku oddziaływań silnych, elektromagnetycznych i słabych Nomenklatura Reakcje, w których
Bardziej szczegółowoPodstawowe własności jąder atomowych
Podstawowe własności jąder atomowych 1. Ilość protonów i neutronów Z, N 2. Masa jądra M j = M p + M n - B 2 2 Q ( M c ) ( M c ) 3. Energia rozpadu p 0 k 0 Rozpad zachodzi jeżeli Q > 0, ta nadwyżka energii
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa redaktora do wydania czwartego 11
Mechanika kwantowa : teoria nierelatywistyczna / Lew D. Landau, Jewgienij M. Lifszyc ; z jęz. ros. tł. Ludwik Dobrzyński, Andrzej Pindor. - Wyd. 3. Warszawa, 2012 Spis treści Przedmowa redaktora do wydania
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Promieniowanie jonizujące Wykład III Krzysztof Golec-Biernat Reakcje jądrowe Uniwersytet Rzeszowski, 8 listopada 2017 Wykład III Krzysztof Golec-Biernat Promieniowanie jonizujące 1 / 12 Energia wiązania
Bardziej szczegółowoProponowane tematy prac licencjackich dla studentów kierunku Energetyka i chemia jądrowa w roku akademickim 2016/17
Proponowane tematy prac licencjackich dla studentów kierunku Energetyka i chemia jądrowa w roku akademickim 2016/17 1. Badanie rozkładów emisji mezonów π+ i π ze zderzeń ciężkich jonów przy energii 1,65
Bardziej szczegółowoJądra dalekie od stabilności
Jądra dalekie od stabilności 1. Model kroplowy jądra atomowego. Ścieżka stabilności b 3. Granice Świata nuklidów 4. Rozpady z emisją ciężkich cząstek naładowanych a) rozpad a b) rozpad protonowy c) rozpad
Bardziej szczegółowoFizyka hadronowa. Fizyka układów złożonych oddziałujących silnie! (dla których nie działa rachunek zaburzeń)
Fizyka układów złożonych oddziałujących silnie! (dla których nie działa rachunek zaburzeń) Fizyka hadronowa Podstawowe pytania: Mechanizm generacji masy i uwięzienia związany z naturą oddziaływań silnych
Bardziej szczegółowoTheory Polish (Poland)
Q3-1 Wielki Zderzacz Hadronów (10 points) Przeczytaj Ogólne instrukcje znajdujące się w osobnej kopercie zanim zaczniesz rozwiązywać to zadanie. W tym zadaniu będą rozpatrywane zagadnienia fizyczne zachodzące
Bardziej szczegółowoFizyka hadronowa. Fizyka układów złożonych oddziałujących silnie! (w których nie działa rachunek zaburzeń)
Fizyka układów złożonych oddziałujących silnie! (w których nie działa rachunek zaburzeń) Fizyka hadronowa Podstawowe pytania: Mechanizm generacji masy i uwięzienia związany z naturą oddziaływań silnych
Bardziej szczegółowoFizyka zderzeń relatywistycznych jonów
Fizyka zderzeń relatywistycznych jonów kilka pytań i możliwe odpowiedzi Stanisław Mrówczyński Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce & Instytut Problemów Jądrowych, Warszawa 1 Programy eksperymentalne
Bardziej szczegółowo2. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE
Temat 2. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE STRUKTURY JĄDRA I MECHANIZMU REAKCJI JĄDROWYCH Prace eksperymentalne w tej dziedzinie prowadzone są w Zakładach I i II, a teoretyczne w Zakładach
Bardziej szczegółowoRozpad alfa. albo od stanów wzbudzonych (np. po rozpadzie beta) są to tzw. długozasięgowe cząstki alfa
Rozpad alfa Samorzutny rozpad jądra (Z,A) na cząstkę α i jądro (Z-2,A-4) tj. rozpad 2-ciałowy, stąd Widmo cząstek α jest dyskretne bo przejścia zachodzą między określonymi stanami jądra początkowego i
Bardziej szczegółowoTemat 1 Badanie fluorescencji rentgenowskiej fragmentu meteorytu pułtuskiego opiekun: dr Chiara Mazzocchi,
Warszawa, 15.11.2013 Propozycje tematów prac licencjackich dla kierunku Energetyka i Chemia Jądrowa Zakład Spektroskopii Jądrowej, Wydział Fizyki UW Rok akademicki 2013/2014 Temat 1 Badanie fluorescencji
Bardziej szczegółowoJądra o dużych deformacjach. Jądra o wysokich spinach.
Jądra o dużych deformacjach. Jądra o wysokich spinach. 1. Kształty jąder atomowych 2. Powstawanie deformacji jądra 3. Model rotacyjny jądra 4. Jądra w stanach wzbudzonych o wysokich spinach 5. Stany superzdeformowane
Bardziej szczegółowoO egzotycznych nuklidach i ich promieniotwórczości
O egzotycznych nuklidach i ich promieniotwórczości Marek Pfützner Instytut Fizyki Doświadczalnej Uniwersytet Warszawski Tydzień Kultury w VIII LO im. Władysława IV, 13 XII 2005 Instytut Radowy w Paryżu
Bardziej szczegółowoWstęp do chromodynamiki kwantowej
Wstęp do chromodynamiki kwantowej Wykład 1 przez 2 tygodnie wykład następnie wykład/ćwiczenia/konsultacje/lab proszę pamiętać o konieczności posiadania kąta gdy będziemy korzystać z labolatorium (Mathematica
Bardziej szczegółowoRozpady promieniotwórcze
Rozpady promieniotwórcze Przez rozpady promieniotwórcze rozumie się spontaniczne procesy, w których niestabilne jądra atomowe przekształcają się w inne jądra atomowe i emitują specyficzne promieniowanie
Bardziej szczegółowoZderzenia relatywistyczne
Zderzenia relatywistyczne Fizyka I (B+C) Wykład XIX: Zderzenia nieelastyczne Energia progowa Rozpady czastek Neutrina Zderzenia relatywistyczne Zderzenia elastyczne 2 2 Czastki rozproszone takie same jak
Bardziej szczegółowoCo to są jądra superciężkie?
Jądra superciężkie 1. Co to są jądra superciężkie? 2. Metody syntezy jąder superciężkich 3. Odkryte jądra superciężkie 4. Współczesne eksperymenty syntezy j.s. 5. Metody identyfikacji j.s. 6. Przewidywania
Bardziej szczegółowoSzczegółowy plan zadaniowy Instytutu Fizyki Jądrowej PAN na 2012 r.
Szczegółowy plan zadaniowy Instytutu Fizyki Jądrowej PAN na 2012 r. Temat 1. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI I ASTROFIZYKI CZĄSTEK BADANIA EKSPERYMENTALNE zadanie 1. Eksperyment
Bardziej szczegółowoElementy Fizyki Jądrowej. Wykład 3 Promieniotwórczość naturalna
Elementy Fizyki Jądrowej Wykład 3 Promieniotwórczość naturalna laboratorium Curie troje noblistów 1903 PC, MSC 1911 MSC 1935 FJ, IJC Przemiany jądrowe He X X 4 2 4 2 A Z A Z e _ 1 e X X A Z A Z e 1 e
Bardziej szczegółowo60 lat fizyki hiperjąder
46 FOTON 120, Wiosna 2013 60 lat fizyki hiperjąder Jerzy Bartke Instytut Fizyki Jądrowej PAN Hiperjądra to struktury jądrowe, w których skład poza protonami i neutronami wchodzą hiperony. Pierwsze hiperjądro
Bardziej szczegółowoLHC i po co nam On. Piotr Traczyk CERN
LHC i po co nam On Piotr Traczyk CERN LHC: po co nam On Piotr Traczyk CERN Detektory przy LHC Planowane są 4(+2) eksperymenty na LHC ATLAS ALICE CMS LHCb 5 Program fizyczny LHC 6 Program fizyczny LHC
Bardziej szczegółowoCząstki i siły. Piotr Traczyk. IPJ Warszawa
Cząstki i siły tworzące nasz wszechświat Piotr Traczyk IPJ Warszawa Plan Wstęp Klasyfikacja cząstek elementarnych Model Standardowy 2 Wstęp 3 Jednostki, konwencje Prędkość światła c ~ 3 x 10 8 m/s Stała
Bardziej szczegółowoZderzenia relatywistyczne
Zderzenia relatywistyczne Fizyka I (B+C) Wykład XVIII: Zderzenia nieelastyczne Energia progowa Rozpady czastek Neutrina Zderzenia relatywistyczne Zderzenia nieelastyczne Zderzenia elastyczne - czastki
Bardziej szczegółowoFIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych
FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych Wykład 1 własności jąder atomowych Odkrycie jądra atomowego Rutherford (1911) Ernest Rutherford (1871-1937) R 10 fm 1908 Skala przestrzenna jądro
Bardziej szczegółowoWstęp do fizyki jądrowej Tomasz Pawlak, 2013
24-06-2007 Wstęp do fizyki jądrowej Tomasz Pawlak, 2013 część 1 własności jąder (w stanie podstawowym) składniki jąder przekrój czynny masy jąder rozmiary jąder Rutherford (1911) Ernest Rutherford (1871-1937)
Bardziej szczegółowoFIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych
FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych Wykład 9 Reakcje jądrowe Reakcje jądrowe Historyczne reakcje jądrowe 1919 E.Rutherford 4 He + 14 7N 17 8O + p (Q = -1.19 MeV) powietrze błyski na ekranie
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 8. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 8 1 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 2.12. 2009 Współczesne eksperymenty-wprowadzenie Detektory Akceleratory Zderzacze LHC Mapa drogowa Tevatron-
Bardziej szczegółowoFizyka Fizyka eksperymentalna cząstek cząstek (hadronów w i i leptonów) Eksperymentalne badanie badanie koherencji koherencji kwantowej
ZAKŁAD AD FIZYKI JĄDROWEJ Paweł Moskal, p. 344, p.moskal@fz-juelich.de Współczesna eksperymentalna fizyka fizyka jądrowaj jądrowa poszukiwanie jąder jąder mezonowych Fizyka Fizyka eksperymentalna cząstek
Bardziej szczegółowoZderzenia ciężkich jonów przy pośrednich i wysokich energiach
Zderzenia ciężkich jonów przy pośrednich i wysokich energiach 1. Jakich nowych informacji możemy oczekiwać badając reakcje ciężkojonowe przy pośrednich i wysokich energiach 2. Zderzenia ciężkich jonów
Bardziej szczegółowoTemat 2. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI JĄDROWEJ I ODDZIAŁYWAŃ SILNYCH
Temat 2. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI JĄDROWEJ I ODDZIAŁYWAŃ SILNYCH Prace eksperymentalne w tej dziedzinie prowadzone były w Zakładach NZ22, NZ23 oraz NZ24 a teoretyczne w Zakładach
Bardziej szczegółowoEnergetyka Jądrowa. Wykład 3 14 marca Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów
Energetyka Jądrowa Wykład 3 14 marca 2017 Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów szef@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~szef/ Henri Becquerel 1896 Promieniotwórczość 14.III.2017 EJ
Bardziej szczegółowoZakład Fizyki Jądrowej
INSTYTUT FIZYKI DOŚWIADCZALNEJ Tematy prac licencjackich dla studentów studiów I stopnia w roku akademickim 2014/15 Zakład Fizyki Jądrowej Proponowane tematy dotyczą wszystkich kierunków, chyba że zaznaczono
Bardziej szczegółowoStruktura porotonu cd.
Struktura porotonu cd. Funkcje struktury Łamanie skalowania QCD Spinowa struktura protonu Ewa Rondio, 2 kwietnia 2007 wykład 7 informacja Termin egzaminu 21 czerwca, godz.9.00 Wiemy już jak wygląda nukleon???
Bardziej szczegółowoFizyka promieniowania jonizującego. Zygmunt Szefliński
Fizyka promieniowania jonizującego Zygmunt Szefliński 1 Wykład 3 Ogólne własności jąder atomowych (masy ładunki, izotopy, izobary, izotony izomery). 2 Liczba atomowa i masowa Liczba nukleonów (protonów
Bardziej szczegółowoSzczegółowy plan zadaniowy Instytutu Fizyki Jądrowej PAN na 2007 r.
Szczegółowy plan zadaniowy Instytutu Fizyki Jądrowej PAN na 2007 r. Temat 1. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI I ASTROFIZYKI CZĄSTEK BADANIA EKSPERYMENTALNE zadanie 1. Eksperyment
Bardziej szczegółowoAnaliza aktywacyjna składu chemicznego na przykładzie zawartości Mn w stali.
Analiza aktywacyjna składu chemicznego na przykładzie zawartości Mn w stali. Projekt ćwiczenia w Laboratorium Fizyki i Techniki Jądrowej na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej. dr Julian Srebrny
Bardziej szczegółowoModel uogólniony jądra atomowego
Model uogólniony jądra atomowego Jądro traktowane jako chmura nukleonów krążąca w średnim potencjale Średni potencjał może być sferyczny ale także trwale zdeformowany lub może zależeć od czasu (wibracje)
Bardziej szczegółowoJÜLICH ELECTRIC DIPOLE INVESTIGATIONS MEASUREMENT WITH STORAGE RING
JÜLICH ELECTRIC DIPOLE INVESTIGATIONS MEASUREMENT WITH STORAGE RING testowe pomiary i demonstracja iż proponowana metoda pracuje są wykonywane na działającym akceleratorze COSY pierwszy pomiar z precyzją
Bardziej szczegółowoModele jądra atomowego
Modele jądra atomowego Model to uproszczona wersja teoretycznego opisu, która: 1.) Tworzona jest biorąc pod uwagę tylko wybrane fakty doświadczalne 2.) Przewiduje dalsze fakty, które mogą być doświadczalnie
Bardziej szczegółowoVI. 6 Rozpraszanie głębokonieelastyczne i kwarki
r. akad. 005/ 006 VI. 6 Rozpraszanie głębokonieelastyczne i kwarki 1. Fale materii. Rozpraszanie cząstek wysokich energii mikroskopią na bardzo małych odległościach.. Akceleratory elektronów i protonów.
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Promieniowanie jonizujące Wykład II Promieniotwórczość Fizyka MU, semestr 2 Uniwersytet Rzeszowski, 8 marca 2017 Wykład II Promieniotwórczość Promieniowanie jonizujące 1 / 22 Jądra pomieniotwórcze Nuklidy
Bardziej szczegółowoAtmosfera ziemska w obserwacjach promieni kosmicznych najwyższych energii. Jan Pękala Instytut Fizyki Jądrowej PAN
Atmosfera ziemska w obserwacjach promieni kosmicznych najwyższych energii Jan Pękala Instytut Fizyki Jądrowej PAN Promienie kosmiczne najwyższych energii Widmo promieniowania kosmicznego rozciąga się na
Bardziej szczegółowoJak działają detektory. Julia Hoffman
Jak działają detektory Julia Hoffman wielki Hadronowy zderzacz Wiązka to pociąg ok. 2800 wagonów - paczek protonowych Każdy wagon wiezie ok.100 mln protonów Energia chemiczna: 80 kg TNT lub 16 kg czekolady
Bardziej szczegółowoSzczegółowy plan zadaniowy Instytutu Fizyki Jądrowej PAN na 2006 r.
nr 2łącznik nr 2 Szczegółowy plan zadaniowy Instytutu Fizyki Jądrowej PAN na 2006 r. Załącznik nr 2 Temat 1. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI I ASTROFIZYKI CZĄSTEK BADANIA EKSPERYMENTALNE
Bardziej szczegółowoBadania eksperymentalne kolektywnej struktury nuklidów z pobliża jąder magicznych- 40 Ca i 56 Ni, przy wysokim spinie
Piotr Bednarczyk Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk Badania eksperymentalne kolektywnej struktury nuklidów z pobliża jąder magicznych- 40 Ca i 56 Ni, przy wysokim
Bardziej szczegółowoAtom wodoru w mechanice kwantowej. Równanie Schrödingera
Fizyka atomowa Atom wodoru w mechanice kwantowej Moment pędu Funkcje falowe atomu wodoru Spin Liczby kwantowe Poprawki do równania Schrödingera: struktura subtelna i nadsubtelna; przesunięcie Lamba Zakaz
Bardziej szczegółowoSzczegółowy plan zadaniowy Instytutu Fizyki Jądrowej PAN na 2008 r.
Szczegółowy plan zadaniowy Instytutu Fizyki Jądrowej PAN na 2008 r. Temat 1. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI I ASTROFIZYKI CZĄSTEK BADANIA EKSPERYMENTALNE zadanie 1. Eksperyment
Bardziej szczegółowoSzczegółowy plan zadaniowy Instytutu Fizyki Jądrowej PAN na 2010 r.
Szczegółowy plan zadaniowy Instytutu Fizyki Jądrowej PAN na 2010 r. Temat 1. BADANIA EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE W ZAKRESIE FIZYKI I ASTROFIZYKI CZĄSTEK BADANIA EKSPERYMENTALNE zadanie 1. Eksperyment
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Promieniowanie jonizujące Wykład II Krzysztof Golec-Biernat Promieniotwórczość Uniwersytet Rzeszowski, 18 października 2017 Wykład II Krzysztof Golec-Biernat Promieniowanie jonizujące 1 / 23 Jądra pomieniotwórcze
Bardziej szczegółowoPodstawy Fizyki Jądrowej
Podstawy Fizyki Jądrowej III rok Fizyki Kurs WFAIS.IF-D008.0 Składnik egzaminu licencjackiego (sesja letnia)! OPCJA: Po uzyskaniu zaliczenia z ćwiczeń możliwość zorganizowania ustnego egzaminu (raczej
Bardziej szczegółowoPierwsza eksperymentalna obserwacja procesu wzbudzenia jądra atomowego poprzez wychwyt elektronu do powłoki elektronowej atomu.
Pierwsza eksperymentalna obserwacja procesu wzbudzenia jądra atomowego poprzez wychwyt elektronu do powłoki elektronowej atomu Plan prezentacji Wprowadzenie Wcześniejsze próby obserwacji procesu NEEC Eksperyment
Bardziej szczegółowoEnergetyka konwencjonalna odnawialna i jądrowa
Energetyka konwencjonalna odnawialna i jądrowa Wykład 8-27.XI.2018 Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów szef@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~szef/ Wykład 8 Energia atomowa i jądrowa
Bardziej szczegółowoR&D w dziedzinie rejestracji i cyfrowej obróbki sygnałów z szybkich detektorów promieniowania jądrowego
R&D w dziedzinie rejestracji i cyfrowej obróbki sygnałów z szybkich detektorów promieniowania jądrowego dr inż. Marcin Jastrząb Zakład Struktury Jądra NZ22 Przegląd działalnosci naukowej Instytutu Fizyki
Bardziej szczegółowoLHC: program fizyczny
LHC: program fizyczny Piotr Traczyk CERN Detektory przy LHC Planowane są 4(+2) eksperymenty na LHC ATLAS ALICE CMS LHCb 2 Program fizyczny LHC Model Standardowy i Cząstka Higgsa Poza Model Standardowy:
Bardziej szczegółowoFizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych
Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych Wykład 1 Wstęp Jerzy Kraśkiewicz Krótka historia Odkrycie promieniotwórczości 1895 Roentgen odkrycie promieni X 1896 Becquerel promieniotwórczość
Bardziej szczegółowoPRACE MAGISTERSKIE PROPONOWANE DO WYKONANIA W ZESPOLE Prof. Pawła Moskala (http://koza.if.uj.edu.pl)
PRACE MAGISTERSKIE PROPONOWANE DO WYKONANIA W ZESPOLE Prof. Pawła Moskala () PROWADZIMY ZARÓWNO BADANIA PODSTAWOWE JAK I APLIKACYJNE. MAJĄ ONE NA CELU: 1)Testy symetrii dyskretnych i koherencji kwantowej
Bardziej szczegółowoWSTĘP DO FIZYKI CZĄSTEK. Julia Hoffman (NCU)
WSTĘP DO FIZYKI CZĄSTEK Julia Hoffman (NCU) WSTĘP DO WSTĘPU W wykładzie zostały bardzo ogólnie przedstawione tylko niektóre zagadnienia z zakresu fizyki cząstek elementarnych. Sugestie, pytania, uwagi:
Bardziej szczegółowo1. Wcześniejsze eksperymenty 2. Podstawowe pojęcia 3. Przypomnienie budowy detektora ATLAS 4. Rozpady bozonów W i Z 5. Tło 6. Detekcja sygnału 7.
Weronika Biela 1. Wcześniejsze eksperymenty 2. Podstawowe pojęcia 3. Przypomnienie budowy detektora ATLAS 4. Rozpady bozonów W i Z 5. Tło 6. Detekcja sygnału 7. Obliczenie przekroju czynnego 8. Porównanie
Bardziej szczegółowoOddziaływanie cząstek z materią
Oddziaływanie cząstek z materią Trzy główne typy mechanizmów reprezentowane przez Ciężkie cząstki naładowane (cięższe od elektronów) Elektrony Kwanty gamma Ciężkie cząstki naładowane (miony, p, cząstki
Bardziej szczegółowoFizyka 2. Janusz Andrzejewski
Fizyka 2 wykład 15 Janusz Andrzejewski Janusz Andrzejewski 2 Egzamin z fizyki I termin 31 stycznia2014 piątek II termin 13 luty2014 czwartek Oba egzaminy odbywać się będą: sala 301 budynek D1 Janusz Andrzejewski
Bardziej szczegółowoStruktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład III
Struktura protonu Elementy fizyki czastek elementarnych Wykład III kinematyka rozpraszania doświadczenie Rutherforda rozpraszanie nieelastyczne partony i kwarki struktura protonu Kinematyka Rozpraszanie
Bardziej szczegółowoProponowane tematy prac licencjackich dla studentów kierunku Energetyka i chemia jądrowa w roku akademickim 2015/16
Proponowane tematy prac licencjackich dla studentów kierunku Energetyka i chemia jądrowa w roku akademickim 2015/16 1. Badanie defektu wysokości impulsu w detektorach krzemowych zainstalowanych w układzie
Bardziej szczegółowoZjawisko Dopplera w fizyce jądrowej. 3.1 Wstęp. (opracowany na podstawie podręcznika Mayera-Kuckuka [8])
Zjawisko Dopplera w fizyce jądrowej 3.1 Wstęp (opracowany na podstawie podręcznika Mayera-Kuckuka [8]) W fizyce jądrowej, badanie stanów wzbudzonych i przejść między nimi stanowi klucz do zrozumienia skomplikowanej
Bardziej szczegółowoFizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak
Fizyka cząstek elementarnych Tadeusz Lesiak 1 WYKŁAD IX Oddziaływania słabe T.Lesiak Fizyka cząstek elementarnych 2 Rola oddziaływań słabych w przyrodzie Oddziaływania słabe są odpowiedzialne (m.in.) za:
Bardziej szczegółowoRozdział 8. Przykłady eksperymentów
Rozdział 8 Przykłady eksperymentów 217 Omówimy przykłady, które ilustrują różnorodność badań prowadzonych na separatorach fragmentów, ale także szczególne i wyjątkowe możliwości tej techniki. Nowe (ostatnie?)
Bardziej szczegółowor. akad. 2008/2009 V. Precyzyjne testy Modelu Standardowego w LEP, TeVatronie i LHC
V. Precyzyjne testy Modelu Standardowego w LEP, TeVatronie i LHC 1 V.1 WYNIKI LEP 2 e + e - Z 0 Calkowity przekroj czynny 3 4 r. akad. 2008/2009 s Q N 3 4 s M s N Q I M 12 s ) M (s s s 2 f C 2 Z C f f
Bardziej szczegółowoFizyka 3. Konsultacje: p. 329, Mechatronika
Fizyka 3 Konsultacje: p. 329, Mechatronika marzan@mech.pw.edu.pl Zaliczenie: 2 sprawdziany (10 pkt każdy) lub egzamin (2 części po 10 punktów) 10.1 12 3.0 12.1 14 3.5 14.1 16 4.0 16.1 18 4.5 18.1 20 5.0
Bardziej szczegółowoChiralność w fizyce jądrowej. na przykładzie Cs
Chiralność w fizyce jądrowej 124 na przykładzie Cs Tomasz Marchlewski Uniwersytet Warszawski Seminarium Fizyki Jądra Atomowego 6 kwietnia 2017 1 Słowo chiralność Chiralne obiekty: Obiekty będące swoimi
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 8. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 25.11.2011
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 8 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 25.11.2011 Współczesne eksperymenty Wprowadzenie Akceleratory Zderzacze Detektory LHC Mapa drogowa Współczesne
Bardziej szczegółowo1.Reaktory wysokotemperaturowe - występujące problemy technologiczne a zalety w osiąganych parametrach i wykorzystaniu.
Prof. Władysław Dąbrowski Zespół Elektroniki Jądrowej i Detekcji Promieniowania Propozycje tematów prac inżynierskich: 1. Analiza komputerowa wraz z wizualizacją 2D wyników pomiarowych z wykorzystaniem
Bardziej szczegółowoŁamanie symetrii względem odwrócenia czasu cz. I
FOTON 126, Jesień 214 9 Łamanie symetrii względem odwrócenia czasu cz. I Oscylacje mezonów dziwnych Paweł Moskal Instytut Fizyki UJ Symetria względem odwrócenia w czasie Czasu raczej cofnąć się nie da.
Bardziej szczegółowoAutorzy: Zbigniew Kąkol, Piotr Morawski
Rodzaje rozpadów jądrowych Autorzy: Zbigniew Kąkol, Piotr Morawski Rozpady jądrowe zachodzą zawsze (prędzej czy później) jeśli jądro o pewnej liczbie nukleonów znajdzie się w stanie energetycznym, nie
Bardziej szczegółowoRozpad gamma. Przez konwersję wewnętrzną (emisję wirtualnego kwantu gamma, który przekazuje swą energię elektronom z powłoki atomowej)
Rozpad gamma Deekscytacja jądra atomowego (przejście ze stanu wzbudzonego o energii do niższego stanu o energii ) może zachodzić dzięki oddziaływaniu elektromagnetycznemu przez tzw. rozpad gamma Przejście
Bardziej szczegółowo