MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO

Transkrypt

1 Wszystkie materiały tworzone i przekazywane przez Wykładowców NPDN PROTOTO są chronione prawem autorskim i przeznaczone wyłącznie do użytku prywatnego. MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO

2 BUDOWANIE AKTYWNOŚCI EDUKACYJNEJ UCZNIA mgr Joanna Morawska

3

4 RODZAJE INTELIGENCJI ORAZ ICH WYKORZYSTANIE DO CELÓW OSOBISTYCH I ZAWODOWYCH

5 HOWARD GARGNER TWÓRCA TEORII INTELIGENCJI WIELORAKICH amerykański psycholog i neurolog, profesor Uniwersytetu Harvarda i Uniwersytetu Bostońskiego,

6 Każdy jest inteligentny! Każdy na swój indywidualny profil inteligencji. Żaden profil nie jest lepszy od drugiego!

7

8 INTELIGENCJA JĘZYKOWA wrażliwy na wzorce, zorganizowany, systematyczny, posiada umiejętność rozumowania, lubi słuchać, czytać, pisać, nie ma kłopotów z ortografią, lubi gry słowne, zapamiętuje szczegóły, dobry mówca,

9 INTELIGENCJA MATEMATYCZNO-LOGICZNA lubi myśleć abstrakcyjnie lubi precyzyjnie się wysławiać lubi liczyć lubi być dobrze zorganizowany stosuje logiczne struktury myślowe lubi pracować z komputerem lubi rozwiązywać problemy lubi eksperymentować w logiczny sposób robi uporządkowane notatki

10 INTELIGENCJA WIZUALNO-PRZESTRZENNA myśli obrazami tworzy w umyśle rozmaite wizerunki rzeczywistości używa przenośni ma poczucie sensu całości lubi sztukę odczytuje diagramy i wykresy zapamiętuje informacje w postaci obrazów ma dobre wyczucie koloru podczas tworzenia obrazu danej rzeczy korzysta ze wszystkich zmysłów Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" -

11 INTELIGENCJA MUZYCZNA wrażliwość na rytm oraz tonację i barwę dźwięków wrażliwość na ładunek emocjonalny muzyki wrażliwość na złożoną strukturę muzyki czasami głębokie uduchowienie

12 INTELIGENCJA KINESTETYCZNA wyjątkowe panowanie nad własnym ciałem umiejętność rozłożenia czynności w czasie reakcje automatyczne, właściwe odruchy najlepiej uczy się poprzez ruch lubi uczestniczyć w zajęciach sportowych lubi dotykać, ma zdolności do rękodzielnictwa lubi działać lubi pomoce, którymi może manipulować pamięta raczej to, co było wykonywane bardzo wrażliwy na otoczenie słuchając, bawi się różnymi przedmiotami wierci się, jeśli jest zbyt mało przerw uzdolniony manualnie

13 bez trudu odczytuje znaczenie sytuacji towarzyskich Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" - INTELIGENCJA INTERPERSONALNA dobry negocjator łatwo nawiązuje kontakty z innymi ludźmi potrafi odczytywać cudze intencje lubi przebywać wśród ludzi ma wielu przyjaciół dobrze porozumiewa się z innymi, czasem nimi manipuluje lubi zajęcia grupowe podczas dyskusji lubi występować w roli mediatora lubi współpracować

14 pragnie odróżniać się od większości Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" - INTELIGENCJA INTRAPERSONALNA znajomość siebie wyczulony na uznawane przez siebie wartości w pełni świadomy swoich uczuć wyczulony na własny życiowy cel ma dobrze rozwiniętą samoświadomość ma intuicję potrafi sam się motywować jest w pełni świadomy własnych zalet i słabości bardzo skryty

15 INTELIGENCJA JĘZYKOWA Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia: opowiadać historyjki grać w gry pamięciowe dotyczące nazw i miejsc czytać i pisać opowiadania i anegdoty układać skecze czytać artykuły prasowe przeprowadzać wywiady układać zagadki, gry ortograficzne łączyć czytanie i pisanie z innymi dziedzinami redagować gazetkę toczyć debaty i dyskusje korzystać z edytora tekstu jako sposobu wprowadzania do wiedzy informatycznej

16 INTELIGENCJA MATEMATYCZNO-LOGICZNA Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia: stymulować rozwiązywanie problemów grać w gry wymagające obliczeń matematycznych analizować i interpretować dane rozumować zachęcać do rozwijania mocnych stron zachęcać do doświadczeń praktycznych tworzyć prognozy pozwalać, by zadania wykonywane były krok po kroku myśleć dedukcyjnie tworzyć arkusze kalkulacyjne

17 INTELIGENCJA WIZUALNO-PRZESTRZENNA Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia: podczas nauki korzystać z ilustracji rysować machinalnie przy różnych okazjach rysować wykresy, mapy łączyć sztukę z innymi przedmiotami korzystać z Map Skojarzeń wizualizować różne zagadnienia oglądać lub tworzyć filmy umieszczać na ścianach bodźce peryferyjne np. plansze korzystać z mimiki zmieniać położenie w pomieszczeniu przedstawiać plany i cele za pomocą diagramów grupować elementy podkreślać na kolorowo stosować grafikę komputerową Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" -

18 INTELIGENCJA MUZYCZNA Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia: graj na instrumencie muzycznym ucz się poprzez piosenki ucz się słuchając muzyki barokowej pracuj z muzyką zapisz się do chóru komponuj muzykę łącz muzykę z innymi przedmiotami zmieniaj nastrój za pomocą muzyki korzystaj z muzyki, aby się odprężyć wyobrażaj sobie lub rysuj obrazy słuchając muzyki ucz się przez rapowanie, wiersze i chóralne czytanie komponuj muzykę za pomocą komputera Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" -

19 INTELIGENCJA KINESTETYCZNA Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia: wykonuj ćwiczenia fizyczne, stawaj się podczas nich przedmiotem, o którym się uczysz wykorzystuj taniec/ ruch do nauki odgrywaj to, czego się uczysz w naukach ścisłych używaj pomocy naukowych zadbaj o to, aby mieć dużo zmian rytmu i przerw włącz ruch do wszystkich przedmiotów, których się uczysz powtarzaj w myśli materiał, gdy pływasz lub biegasz korzystaj z modeli, urządzeń, klocków Lego rób wycieczki bierz udział w grach zespołowych odgrywaj scenki i różne role pstrykaj palcami, klaszcz, tup, skacz, wspinaj się

20 INTELIGENCJA INTERPERSONALNA Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia: ucz się wspólnie z innymi rób dużo przerw, które pozwolą na nawiązanie kontaktów towarzyskich ucz się w parze z inną osobą często kontaktuj się z innymi prowadź koleżeńskie rozmowy przez telefon wydawaj przyjęcia i świętuj to, czego się nauczyłeś zmień naukę w zabawę włącz kontakty międzyludzkie do wszystkich przedmiotów pracuj w zespołach ucz się przez pomaganie innym opiekuj się innymi

21 INTELIGENCJA INTRAPERSONALNA Wykorzystanie tych cech w procesie uczenia: prowadź osobiste rozmowy od serca korzystaj z działań stymulujących rozwój osobisty, by przełamać czynniki blokujące uczenie dokładnie wypytuj o określone działanie myśl o swoim myśleniu zostawiaj sobie czas na refleksję prowadź samodzielne badania słuchaj podszeptów swojej intuicji dyskutuj o swoich doświadczeniach i związanych z nimi uczuciach, zastanawiaj się nad nimi i opisuj je pozwól sobie być odmiennym od innych pisz książki i dzienniki opisujące historię twojego życia kontroluj własną naukę ucz osobistej afirmacji ucz dociekliwości

22 Kiedy uda się określić co jest mocną, a co słabą stroną dziecka, można potem tę wiedzę wykorzystywać

23 Można używać silnych inteligencji do przyswajania wiadomości w tych dziedzinach, w których dziecko jest słabsze: silną inteligencję muzyczną można wykorzystywać do radzenia sobie z matematyką poprzez... wyśpiewywanie wzorów matematycznych, co pozwala dziecku zapamiętać wzór dużo szybciej, niż kiedy zmuszone jest kilkakrotnie czytać i zapamiętywać powtarzając regułkę silną inteligencję ruchową można wykorzystać zachęcając dziecko, aby zapamiętywało np. skacząc w określonym rytmie inteligencję wizualno przestrzenną można wykorzystać prosząc, aby dziecko opracowało makietę mieszkania i w ten sposób nauczyło się nazw przedmiotów w języku angielskim

24 Można budować wysoką samoocenę dziecka, które z jednej strony uświadamia sobie, że w jakiejś dziedzinie nie najlepiej sobie radzi, ale za to np. szybko uczy się słówek w języku angielskim, pięknie maluje, buduje wspaniałe konstrukcje, czy też błyskawicznie zapamiętuje rytmy, które usłyszy. Dziecko przekonuje się, że słabe strony można rozwijać, wykorzystując mocne. Trzeba wspierać i rozwijać zdolności, aby dziecko odnosiło sukcesy w dziedzinach, które go interesują.

25 ZASTOSOWANIE TEORII GARDNERA W EDUKACJI WYMAGA SPEŁNIENIA KILKU WARUNKÓW: Określenia profilu inteligencji nauczyciela, aby wyeliminować nieświadome preferowanie metod nauczania zgodnych z jego profilem. Określenia profilu inteligencji każdego dziecka w klasie, korzystając w przypadku młodszych dzieci głównie z obserwacji, a w przypadku starszych przeprowadzając odpowiednie testy (program Młody mistrz. Określenie profilu dominacji (w zakresie: ręki, nogi, oka, półkuli mózgowej oraz zmysłów: wzroku, słuchu, ruchu).

26 ZASTOSOWANIE TEORII GARDNERA W EDUKACJI WYMAGA SPEŁNIENIA KILKU WARUNKÓW: Dobierania metod nauczania, uczenia się stosownie do profilu inteligencji i dominacji każdego dziecka. Urządzenia klasy szkolnej tak, aby dzieci znalazły w niej kąciki zapewniające wielointeligentne funkcjonowanie. Zapoznania rodziców z profilem inteligencji dziecka, by mogli stosownie do niej organizować jego środowisko pozaszkolne.

27 METODY NAUCZANIA A INTELIGENCJE WIELORAKIE Do rozwijania poszczególnych rodzajów inteligencji szczególnie przydatne są następujące metody, rozumiane jako strategie przekazywania wiedzy: wykład, praca z tekstem, rozmowa, dyskusja, pytania i odpowiedzi inteligencja językowa ćwiczenia, dyskusja, pytania i odpowiedzi inteligencja matematyczno-logiczna pokaz, demonstracje, gry dydaktyczne inteligencja wizualnoprzestrzenna

28 METODY NAUCZANIA A INTELIGENCJE WIELORAKIE pokaz, słuchanie, zajęcia rytmizujące inteligencja muzyczna drama, gry i zabawy inteligencja kinestetyczna praca grupowa, gry dramowe i teatralne inteligencja interpersonalna praca indywidualna, słuchanie, obserwowanie inteligencja intrapersonalna wykład, pokaz, obserwacja, doświadczenia inteligencja przyrodnicza.

29 KLUCZEM DO POWODZENIA W NAUCE I KARIERZE ZAWODOWEJ JEST POZNANIE WŁASNEGO STYLU I PRACY B. Prashing

30 Należy wykorzystywać nauczanie holistyczne, które pozwoli oddziaływać na wielość inteligencji i zmysłów.

31 Koncepcja siedmiu rodzajów inteligencji człowieka oparta jest na przesłankach biologicznych, na nowoczesnej psychologii oraz anatomii mózgu. Powinna być ona brana pod uwagę w pracy z uczniami, ze szczególnym uwzględnieniem uczniów przejawiających trudności w zetknięciu z klasycznym nauczaniem, zdiagnozowanych przez specjalistów, uchodzących za uczniów przeciętnych lub słabych.

32 JEŚLI CHCEMY POMÓC DZIECIOM, MUSIMY SIĘ ZAJĄĆ ICH MÓZGIEM W KOŃCU NIE CZYTAJĄ NERKAMI. D.Waber

33 WSPÓŁCZESNE BADANIA NAD MÓZGIEM MOC MÓZGU WG NAUKOWCÓW W UJĘCIU LEWITONA

34 W chwili urodzenia w mózgu człowieka znajduje się około stu miliardów komórek nerwowych, czyli neuronów. Przez całe życie, by nie zapaść w sen, mózg przetwarza trzy miliardy impulsów na sekundę. Ustalono, że przeciętny wskaźnik inteligencji wynosi 100; u geniusza 160; jednak zwykły człowiek wykorzystuje tylko około czterech procent całkowitej, potencjalnej mocy mózgu; pozostało zatem jeszcze 96 procent jego niewykorzystanej mocy.

35 System nerwowy zaczyna się kształtować w 20 dni od momentu poczęcia; mózg natomiast zaczyna się rozwijać, poczynając od 35 dnia życia płodu. Złe odżywianie matki może prowadzić do zmniejszenia się liczby neuronów aż o pięćdziesiąt procent w stosunku do średniej ich liczby u dobrze odżywionego płodu. W dwudziestym tygodniu ciąży cały system nerwowy płodu, z piętnastoma miliardami neuronów, jest wykształcony i znajduje się na swoim miejscu.

36 większość z nas może jednocześnie odebrać siedem różnych fragmentów informacji, takich jak dźwięk, bodźce wzrokowe, niuanse myślowe czy uczucia. Potrzeba jednej ósmej sekundy, by przetworzyć jedną informację i przejść do następnej. Codziennie stawiając mózgowi nowe wyzwania, pobudza się dendryty do połączeń z innymi komórkami mózgu. Stymulacja jest najważniejsza. Pobudzając mózg, dostarczamy komórkom energii, której potrzebują, żeby utrzymać aktywność i zwiększać liczbę połączeń. Zatem jeśli dzieci, szczególnie te z dysfunkcjami, będą nauczane polifonicznie, z nastawieniem na stymulację pracy mózgu, sukces może być naszym udziałem, a co szczególnie ważne sukcesem ucznia.

37 SCHEMAT STYMULACJI PRACY MÓZGU - NEGATYWNY

38 SCHEMAT STYMULACJI PRACY MÓZGU - pozytywny Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli "PROTOTO" -