SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZY PUBLICZNEGO GIMNAZJUM W NIEDORADZU NA LATA

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZY PUBLICZNEGO GIMNAZJUM W NIEDORADZU NA LATA WSTĘP Szkolny Program Profilaktyczno-Wychowawczy uwzględnia aktualną sytuację w szkole oraz wytyczne zawarte w nowej podstawie kształcenia ogólnego. Potrzeby i zasady szkoły z zakresu wychowania i profilaktyki diagnozowane są corocznie na podstawie: bieżących obserwacji zachowań uczniów na lekcjach, podczas przerw, zajęć świetlicowych i pozalekcyjnych, a także na wycieczkach oraz imprezach pozaszkolnych, rozmów indywidualnych prowadzonych z uczniami, ich rodzicami i nauczycielami, analizy niepowodzeń szkolnych dokonywanej systematycznie, nie rzadziej niż raz na dwa miesiące, ankiet kierowanych do uczniów, ich rodziców i nauczycieli, analizy dokumentacji dotyczącej diagnozowania, monitorowania oraz podejmowania interwencji wychowawczej, którą stanowią dzienniki lekcyjne, zeszyty uwag, protokoły posiedzeń zespołu wychowawczego, dokumentacja pedagoga, notatki służbowe. Analiza posiadanych informacji pozwoliła wyłonić podstawowe problemy występujące w szkole, którymi są: naruszenie dyscypliny szkolnej, agresja i przemoc rówieśnicza, niska motywacja do nauki, zachowania ryzykowne szczególnie palenie papierosów, zażywanie dopalaczy. 1

2 Analizując zagrożenia wśród uczniów i ich rodziców uwzględniono również problemy istniejące w środowisku lokalnym. W gminie Otyń jest wysoki procent bezrobocia. Rodzice naszych uczniów podejmują pracę zarobkową na terenie państw Zjednoczonej Europy. Niesie to za sobą szereg negatywnych konsekwencji związanych z realizacją podstawowych funkcji rodziny. W związku z tym wyróżniliśmy obszary problemowe: bezrobocie i zubożenie rodzin, niska samoocena dzieci (szczególnie po utracie pracy przez rodziców), demoralizacja, zaburzone więzi rodzinne. ZAŁOŻENIA OGÓLNE I CELE PROGRAMU Celem oddziaływań naszej szkoły jest dążenie do wszechstronnego rozwoju osobowego ucznia poprzez rozbudzanie zainteresowania światem, kształcenie umiejętności samodzielnego rozwiązywania problemów, wspieranie w przygotowaniu do uczestnictwa w życiu rozinnym, zawodowym, kulturalnym. Pragniemy to osiągnąć przestrzegając następujących zasad: 1. Uważamy, że człowiek jest najwyższą wartością. 2. Każdy członek społeczności szkolnej ma takie same prawa i obowiązki. 3. Szanujemy odmienność poglądów, opinii i religii. 4. Dbamy o rozwój intelektualny, psychiczny, społeczny, zdrowotny i etyczny. 5. Popieramy wszelkie działania oparte na zasadach partnerskich. 6. Stopniowo przygotowujemy się do samokształcenia i samowychowania, kultywujemy tradycję regionu i kraju. 7. Dbamy o zdrowie i bezpieczeństwo uczniów i pracowników. FILARAMI SZKOLNYCH ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNO WYCHOWAWCZYCH SĄ: INFORMACJA dostarczenie informacji na temat celów i treści kształcenia oraz efektów pracy, jasne kryteria oceniania, wskazywania mocnych i słabych stron ucznia. KOMUNIKOWANIE SIĘ wyrażanie emocji, inicjowanie dyskusji umożliwiającej wyrażanie własnych poglądów, szczerość i otwartość w dyskusji, podejmowanie tematów trudnych dotyczących jednostki i grupy. 2

3 WSPÓŁDZIAŁANIE podejmowanie współpracy z uczniem i jego rodzicami, wspólne rozwiązywanie problemów i konfliktów, inspirowanie współpracy między uczniami. MODELOWANIE bycie wzorem, autorytetem dla ucznia, wskazywanie reguł i norm postępowania na lekcji, w szkole, w otoczeniu innych ludzi. DOŚWIADCZENIE stworzenie różnorodnych sytuacji wychowawczych, aktywne i refleksyjne pełnienie ról w klasie i szkole, dzielenie się efektami własnej pracy z innymi. MOŻLIWOŚĆ WYBORU stwarzanie warunków do wyboru różnej aktywności przez ucznia oraz różnych strategii umożliwiających mu uzyskiwanie wyników adekwatnych do możliwości rozwojowych. ZAKRES ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZO PROFILAKTYCZNYCH DZIAŁANIA ADRESOWANE DO WSZYSTKICH UCZNIÓW Zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami, w tym prawami i obowiązkami ucznia. Tworzenie bezpiecznego, wolnego od agresji, przemocy i uzależnień środowiska wychowawczego szkoły. Omówienie na lekcjach wychowawczych organizacji roku szkolnego, podstawowych zapisów Statutu, WSO i Szkolnego Programu Profilaktyczno Wychowawczego, zapoznanie uczniów z działalnością Samorządu Szkolnego. Zapoznanie uczniów z punktami Statutu dotyczącymi zakazu zażywania środków uzależniających, opuszczania szkoły podczas zajęć lekcyjnych oraz procedurami interwencji szkoły w sytuacji ryzykownych zachowań uczniów, systematyczna kontrola boiska, toalet i pomieszczeń szkoły w ramach dyżurów pełnionych przez nauczycieli, przestrzeganie zakazu stosowania agresji oraz zażywania środków uzależniających podczas wszystkich imprez szkolnych, stosowanie procedur przewidzianych odpowiednio do ryzykownych zachowań uczniów. 3

4 Propagowanie szacunku dla kultury i tradycji oraz zdrowego stylu życia. Kultywowanie tradycji i obrzędowości narodowej, lokalnej i szkolnej, omawianie tematyki z tego zakresu na lekcjach wychowawczych, zachęcanie młodzieży do udziału w akcjach profilaktycznych (Dzień bez Papierosa, Światowy Dzień Walki z Aids itp.) organizowanie spotkań ze specjalistami z zakresu profilaktyki uzależnień, organizowanie szkolnych kampanii, festynów, debat i konkursów, opracowywanie gazetek tematycznych, plakatów, ulotek itp. Higiena zdrowia psychicznego. Dostarczenie uczniom wiedzy na temat chorób XXI wieku ( anoreksja, bulimia, depresja, nerwica), zorganizowanie warsztatów ze specjalistami z zakresu higieny zdrowia psychicznego. Pomoc uczniom w podejmowaniu decyzji edukacyjno-zawodowych. Zajęcia warsztatowe, rozmowy doradcze, spotkanie z przedstawicielami różnych zawodów, udział w giełdzie edukacyjnej i otwartych dniach w szkołach ponadgimnazjalnych, praca z Internetem i informatorami o zawodach i szkołach ponadgimnazjalnych. 4

5 DZIAŁANIA ALTERNATYWNE ADRESOWANE DO WSZYSTKICH UCZNIÓW Zajęcia pozalekcyjne przeznaczone są dla uczniów, którzy chcą wspólnie z nauczycielem poszerzać swoje wiadomości i umiejętności w zakresie jednego przedmiotu lub innej dziedziny aktywności. Celem zajęć jest: rozbudzanie i kształtowanie zainteresowań uczniów, poszerzanie wiedzy uczniów poza zakres przewidziany w programie nauczania, rozwijanie uzdolnień uczniów, udzielanie pomocy edukacyjnej uczniom napotykającym na trudności w uczeniu się, zagospodarowanie wolnego czasu ucznia. Praca w organizacjach działających w szkole. Zajęcia pozalekcyjne. Organizacja imprez masowych. Samorząd Uczniowski Wolontariat Koła przedmiotowe, teatrzyk szkolny, zespół wokalno-taneczny, koło dziennikarskie, koło gier planszowych, koło szachowe i inne. Wyjazdy na spektakle filmowe i teatralne, warsztaty artystyczne, wycieczki klasowe i międzyklasowe, dyskoteki szkolne, organizacja świąt szkolnych, państwowych, środowiskowych, kiermaszy. 5

6 Organizacja i propagowanie konkursów i zawodów. Udział w konkursach wiedzy i umiejętności, udział w zawodach sportowych, udział w olimpiadach przedmiotowych. DZIAŁANIA SKIEROWANE DO UCZNIÓW KLAS PIERWSZYCH Główne zadania do realizacji w klasie pierwszej to: poznanie siebie, określenie potrzeb i możliwości rozwojowych uczniów, udzielanie wsparcia i pomocy w rozwiązywaniu pojawiających się trudności w nauce, komunikacji interpersonalnej, integracja zespołu klasowego oraz zespołu rodziców, rozwijanie form współpracy z rodzicami, profilaktyka uzależnień, higiena zdrowia psychicznego. Poznanie siebie. Kształtowanie oraz wzmacnianie poczucia własnej wartości, budowanie postaw sympatii i zaufania. Rozwijanie u uczniów umiejętności radzenia sobie z presją rówieśniczą. Zajęcia profilaktyczno wychowawcze, wycieczki, imprezy integracyjne, uroczystości szkolne, zajęcia służące rozwijaniu i doskonaleniu autoprezentacji oraz komunikacji interpersonalnej i współdziałania. Organizowanie imprez klasowych w celu bliższego poznania się ( wycieczki, opieka, dyskoteki, andrzejki, mikołajki i inne). Godziny wychowawcze dotyczące asertywności, radzenia sobie w sytuacjach trudnych. 6

7 Integrowanie zespołu klasowego. Kształtowanie umiejętności pracy w grupie. Ustalenie z klasą kontraktu, który uwzględnia zasady obowiązujące obie strony uczeń nauczyciel, godziny wychowawcze poświęcone tematom związanym z zainteresowaniami uczniów. Zajęcia z zakresu: komunikacji interpersonalnej, budowania zaufania do innych, poszanowania odmienności. DZIAŁANIA SKIEROWANE DO UCZNIÓW KLAS DRUGICH Istotnymi tematami do realizacji w klasie drugiej są: umiejętna współpraca z innym, profilaktyka zachowań agresywnych, profilaktyka uzależnień, higiena zdrowia psychicznego, wzrost motywacji do nauki, poznawanie zawodów, podejmowanie wstępnych decyzji, indywidualna praca z uczniami, którzy mogą mieć problemy z wyborem szkoły i zawodu. Kształtowanie postaw asertywnych poprzez: sztukę odmawiania, wzajemne wspieranie, Psychoedukacyjne zajęcia z asertywności, realizacja na lekcjach wychowawczych tematów o systemie wartości, kształtowaniu charakteru, 7

8 werbalizację potrzeb. Kształtowanie pozytywnego obrazu siebie poprzez: poznawanie swoich mocnych stron, docenianie własnych sukcesów. Uświadomienie młodzieży zagrożeń związanych z podejmowaniem zachowań ryzykownych, promocja zdrowia. Wzmocnienie wśród uczniów motywacji do nauki. zajęcia z pedagogiem, konkursy, projekcje filmowe i ich omawianie. Organizowanie kół zainteresowań umożliwiających uczniom rozwijanie talentów, umiejętności, uzdolnień, promowanie sukcesów młodzieży, działalność w organizacjach szkolnych i kołach zainteresowań. Omawianie tematyki dbałości o zdrowie na wszystkich zajęciach i przedmiotach, udział w ogólnopolskich programach np. Trzymaj Formę, projekcja filmów o tematyce profilaktycznej, przygotowanie gazetek tematycznych dotyczących akcji Dzień bez Papierosa, Stop Agresji itp. Na wszystkich zajęciach i przedmiotach przywoływanie sylwetek osób, których wysiłek w zdobywaniu wiedzy przyczynił się do odniesienia sukcesu, w tym spotkania z absolwentami, na lekcjach wychowawczych podkreślenie cech wytrwałość, wewnętrzna dyscyplina, dążenie do wyznaczonego celu i inne, które sprzyjają osiąganiu dobrych wyników w nauce, zajęcia w bibliotece szkolnej służące doskonaleniu umiejętności w poszukiwaniu wiedzy, organizowanie pomocy koleżeńskiej w odrabianiu zadań domowych, promowanie uczniów osiągających bardzo dobre wyniki w nauce ( na apelach, na stronie internetowej szkoły, w gazetce szkolnej i kronice). 8

9 Poznawanie zawodów. Podejmowanie wstępnych decyzji. Indywidualna praca z uczniami, którzy mogą mieć problemy z wyborem szkoły. Godziny wychowawcze dotyczące zawodów, warsztaty zawodoznawcze, tworzenie bazy informacyjnej o zawodach, praca z informatorami, spotkania z pedagogiem, organizowanie spotkań indywidualnych z doradcą zawodowym, organizowanie spotkań z absolwentami, którzy odnieśli sukces. Istotnymi elementami działań do realizacji w klasie trzeciej są: informacja edukacyjna i zawodowa, konfrontacja samooceny z wymaganiami szkół i zawodów, profilaktyka uzależnień, higiena zdrowia psychicznego. DZIAŁANIA SKIEROWANE DO UCZNIÓW KLAS TRZECICH Kształtowanie odpowiedzialności za siebie i innych, za podejmowane decyzje i zachowanie. Szerzenie wśród młodzieży prawa i wyrabianie nawyku poszanowania go. Kształtowanie właściwych postaw wobec uzależnień. Godziny wychowawcze dotyczące właściwych wyborów, działalność w organizacjach szkolnych i kołach zainteresowań. Spotkania z policją, kuratorem sadowym, godziny wychowawcze dotyczące obowiązków człowieka oraz odpowiedzialności za ich lekceważenie. Informowanie o społecznych i zdrowotnych skutkach uzależnień, zwalczanie mitów na temat zachowań ryzykownych, w tym uzależnień, 9

10 Informacja edukacyjna i zawodowa. Konfrontacja samooceny z wymaganiami szkół i zawodów. filmy o uzależnieniach i dyskusje na godzinach wychowawczych. Przygotowanie z uczniami dokumentów do szkół ponadgimnazjalnych zgodnie z wymaganiami szkół w danym roku. Zajęcia z pedagogiem, wychowawcą na temat skutków złych decyzji związanych z wyborem szkoły i zawodu. DZIAŁANIA SKIEROWANE DO RODZICÓW Monitorowanie potrzeb i oczekiwań rodziców wobec systemu wychowawczo-profilaktycznego szkoły. Zapoznanie rodziców ze Statutem Szkoły, podstawowymi regulaminami oraz Szkolnym Programem Profilaktyczno- Wychowawczym. Psychoedukacja. Rozmowy i konsultacje indywidualne, dyskusje podczas wywiadówek klasowych, anonimowe sondaże ankietowe, bieżąca współpraca z Radą Rodziców. Udostępnienie tekstów oraz omówienie najważniejszych ich zapisów podczas wywiadówek klasowych, udostępnianie Statutu i regulaminów przez szkolną bibliotekę. Wykłady i prelekcje o tematyce wychowawczej z udziałem pedagoga, psychologa, warsztaty umiejętności wychowawczych, udostępnianie literatury z zakresu problematyki okresu dorastania, zorganizowanie dla rodziców spotkania z psychologiem nt. Psychiczne potrzeby młodych ludzi. 10

11 Umożliwienie rodzicom aktywnej działalności i współdecydowania o życiu szkoły. Wspomaganie rodziców w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych przez ich dzieci. Zaproszenie rodziców do współorganizowania imprez i uroczystości klasowych oraz ogólnoszkolnych, a także zajęć pozalekcyjnych, organizowanie spotkań o charakterze medialnym uczeń-nauczyciel-rodzic, podziękowania w formie listów, dyplomów, podziękowań na forum klasy, zapis w kronice szkoły. Prezentacje i prelekcje, udostępnianie bazy danych i literatury z zakresu poradnictwa zawodowego, indywidualne rozmowy z doradcą zawodowym na terenie szkoły, indywidualna praca z rodzicami uczniów, którzy mają problemy zdrowotne, emocjonalne, rodzinne, inne, włączanie rodziców jako przedstawicieli różnych zawodów do działań informacyjnych szkoły. DZIAŁANIA SKIEROWANE DO NAUCZYCIELI Bieżąca aktualizacja wiedzy z zakresu prawa oświatowego. Monitorowanie potrzeb nauczycieli w zakresie doskonalenia umiejętności wychowawczych i rozwijania kompetencji psychopedagogicznych. Udostępnienie tekstów oraz omówienie najważniejszych ich zapisów, Rozmowy i konsultacje indywidualne, dyskusje podczas posiedzeń Rady pedagogicznej, anonimowe sondaże ankietowe, 11

12 Psychoedukacja. Udzielanie wsparcia w sytuacjach kryzysowych i konfliktowych. Pogłębianie wiedzy na temat zaburzeń psychicznych uczniów. Utworzenie i zapewnienie ciągłości działania wewnątrzkolnego systemu doradztwa zgodnie ze Statutem Szkoły. Określenie priorytetów dotyczących orientacji i informacji zawodowej w ramach programu profilaktyczno-wychowawczego szkoły na każdy rok nauki. Realizacja działań w zakresie przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej zawartych w Programie Profilaktyczno-Wychowawczym szkoły. bieżąca współpraca z zespołem wychowawczym. Umożliwienie udziału w różnych zewnętrznych formach szkoleniowych, organizowanie warsztatów umiejętności wychowawczych w ramach WDN, udostępnianie literatury z zakresu problematyki dorastania. Organizowanie spotkań mediacyjnych z rodzicami i uczniami, pomoc w konstruowaniu kontraktów wychowawczych z klasą, uczniem i jego rodzicem. Zorganizowanie szkoleniowej rady pedagogicznej ze specjalistą nt. Psychiczne zaburzenia uczniów, ich objawy i przyczyny. Lekcje do dyspozycji wychowawcy, udział w pracach zespołu profilaktyczno-wychowawczego, przygotowanie i zaproponowanie scenariuszy zajęć, udział w formach doskonalenia o tematyce zawodoznawczej. Przygotowały: Hanna Bąk- Juchniewicz Iwona Stefaniak 12