SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM NR 1 IM. MARII SKŁODOWSKIEJ-CURIE W GÓRZE

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM NR 1 IM. MARII SKŁODOWSKIEJ-CURIE W GÓRZE WSTĘP Szkolny Program Wychowawczy i Szkolny Program Profilaktyki, realizowane w latach ubiegłych poddane zostały modyfikacji, polegającej na scaleniu obydwu programów w niniejszy, uwzględniając aktualną sytuację wychowawczą w szkole oraz wytyczne zawarte w nowej podstawie kształcenia ogólnego. Potrzeby i zasoby szkoły - zakresu wychowania i profilaktyki diagnozowane są corocznie na podstawie: Ankiety rozpoznawczej realizowanej w klasach pierwszych, Rozmów indywidualnych i wywiadów prowadzonych z uczniami, ich rodzicami i nauczycielami, Bieżących obserwacji zachowań uczniów na lekcjach, podczas przerw, zajęć świetlicowych i pozalekcyjnych, a także na wycieczkach oraz imprezach pozaszkolnych, Analizy niepowodzeń szkolnych dokonywanej systematycznie, nie rzadziej niż co semestr, Analizy dokumentacji dotyczącej diagnozowania, monitorowania oraz podejmowania interwencji wychowawczych, którą stanowią dzienniki lekcyjne, klasowe zeszyty uwag, dokumentacja pedagoga i psychologa szkolnego, notatki służbowe, indywidualnie zawierane kontrakty. Wnikliwa analiza posiadanych informacji pozwoliła wyłonić podstawowe problemy występujące w szkole, którymi są: Naruszenia dyscypliny szkolnej, Agresja i przemoc rówieśnicza Wagary Zachowania ryzykowne palenie papierosów, alkoholizowanie się i narkotyzowanie Specyficzne problemy okresu dorastania (konflikty, zachowania opozycyjnobuntownicze, trudności emocjonalne, adaptacyjne, lęki, akceptacja własnego i ciała, i inne) Nieumiejętność korzystania z zasobów Internetu. Analizując zagrożenia występujące wśród uczniów i ich rodziców uwzględniono również problemy istniejące w środowisku lokalnym. W gminie Góra występuje duże bezrobocie. W wielu przypadkach rodzice naszych uczniów podejmują pracę zarobkową na terenie państw Unii Europejskiej. Część uczniów wywodzi się z rodzin popegeerowskich, zamieszkujących tereny wiejskie. Niesie to za sobą szereg negatywnych konsekwencji związanych z realizacją podstawowych funkcji rodziny.

2 W związku z tym wyróżniliśmy następujące obszary problemowe: Bezrobocie i zubożenie rodzin Niska samoocena dzieci i ich rodziców (szczególnie po utracie pracy przez rodziców, zarobkowy wyjazd za granicę) Deprywacja kulturowa Zaburzone więzi rodzinne, a tym samym wpływy wychowawcze środowiska rodzinnego, co skutkuje nadmiernym wpływem, nie zawsze korzystnego środowiska rówieśniczego Trudności w wyrównywaniu szans edukacyjnych i wychowawczych z terenów wiejskich. I. WIZJA SZKOŁY I MODEL ABSOLWENTA Jesteśmy szkołą wspierającą rodziców w wychowaniu dobrego, kulturalnego, wykształconego i odpowiedzialnego człowieka, który osiągnie sukces w życiu rodzinnym, społecznym i zawodowym. Naszym uczniom służymy pomocą w wytyczaniu drogi, wybieraniu celów oraz dążeń życiowych, ukierunkowanych na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna. Wprowadzamy ich w świat wiedzy. Wychowujemy w duchu patriotycznym i uniwersalnych wartości humanistycznych. Kształtujemy postawy uczniów minimalizujące negatywny wpływ zagrożeń rozwojowych. Absolwent Gimnazjum nr 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie w Górze: 1. Jest przygotowany do dalszego kształcenia, posiada ogólną wiedzę i kluczowe umiejętności, niezbędne we współczesnym świecie, do których należą przede wszystkim: - posługiwanie się nowoczesnymi technologiami informacyjnokomunikacyjnymi, - wyszukiwanie, selekcjonowanie i krytyczna analiza informacji, - rozpoznawanie własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się - pracy zespołowej. 2. Akceptuje siebie mając świadomość mocnych i słabych stron. 3. Pracuje nad własnym rozwojem, budując swój system wartości rozwija swoje pasje i zainteresowania. 4. Jest aktywny i twórczy potrafi zaprezentować i obronić swoje zdanie, szanuje tych, którzy mają odmienne poglądy. 5. Potrafi wybrać właściwe wzorce moralne. 6. Umie rzetelnie pracować, ma szacunek dla pracy, jest samodzielny i odpowiedzialny. 7. Potrafi samodzielnie i krytycznie myśleć oraz podejmować właściwe decyzje. 8. Jest wrażliwy na otaczającą przyrodę, piękno natury, szanuje człowieka i środowisko naturalne. 9. Potrafi radzić sobie z zagrożeniami życia codziennego oraz rozwojowymi. II. GŁÓWNE CELE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE 1. Uświadomienie wartości służących osobowemu rozwojowi uczniów. 2. Kształtowanie zdrowego stylu życia i inspirowanie harmonijnego rozwoju.

3 3. Kształtowanie wrażliwości moralnej oraz potrzeby poznawania samego siebie. 4. Budzenie zainteresowań szeroko rozumianą przestrzenią własnego kraju, Europy i świata oraz swobodnej w niej orientacji. 5. Uświadomienie wartości związanych z ogólnoludzkim dziedzictwem kulturowym. 6. Rozwijanie wiedzy o problemach cywilizacyjnych współczesnego świata oraz o możliwościach i potrzebie ich rozwiązywania. 7. Pogłębianie poczucia przynależności do ogólnie pojmowanej wspólnoty ludzkiej. 8. Budowanie poczucia własnej wartości i przydatności działania na rzecz wspólnego dobra. 9. Uświadomienie idei wolności poprzez rozumienie i poszanowanie elementarnych praw człowieka. 10. Kształtowanie i propagowanie poprawnego i pięknego języka ojczystego, nie tylko na lekcjach, w szkole, ale i poza szkołą. 11. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych. 12. Kształtowanie samoświadomości uczniów, samoszacunku i odpowiedzialności. 13. Kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji i radzenia sobie w sytuacjach trudnych. 14. Dbanie o zdrowie i bezpieczeństwo uczniów oraz nauczycieli w środowisku szkolnym. III. STRATEGIE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE Cele i zadania programu realizowane będą w oparciu o następujące strategie wychowawczoprofilaktyczne: Strategie informacyjne dostarczenie informacji na temat celów i treści kształcenia oraz efektów pracy, jasne kryteria oceniania, wskazywanie mocnych i słabych stron ucznia. Strategie komunikacyjne wyrażanie emocji, inicjowanie dyskusji umożliwiających wyrażanie własnych poglądów, szczerości i otwartości w dyskusji, podejmowanie tematów trudnych, dotyczących jednostki i grupy. Strategie współdziałania podejmowanie współpracy z uczniem i jego rodzicami, wspólne rozwiązywanie problemów i konfliktów, inspirowanie współpracy między uczniami. Strategie modelowania bycie wzorem, autorytetem dla ucznia, wskazywanie reguł i norm postępowania na lekcji, w szkole i w otoczeniu innych ludzi. Strategie doświadczania stwarzanie różnorodnych sytuacji wychowawczych, aktywne i refleksyjne pełnienie ról w klasie i w szkole, dzielenie się efektami własnej pracy z innymi. Strategie alternatyw stwarzanie warunków do wyboru różnej aktywności przez ucznia oraz różnych strategii umożliwiających mu korzystanie z własnych zasobów i niwelowanie indywidualnych deficytów. Strategie interwencyjne pomoc w identyfikacji i rozwiązywaniu zaistniałych problemów, udzielania wsparcia w sytuacjach trudnych.

4 IV. ZADANIA DO REALIZACJI 1. Działania adresowane do wszystkich uczniów Omówienie na lekcjach wychowawcy wychowawczych organizacji roku (wrzesień) szkolnego, podstawowych zapisów statutu, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zapisy WSO, Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego oraz procedur szkolnych. Zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami, w tym prawami i obowiązkami ucznia Zwrócenie szczególnej uwagi na poziom frekwencji w klasach. Opracowanie procedury ujednolicającej zasady określające wygląd i strój ucznia oraz konsekwencje ich łamania Na bieżąco wychowawcy Zespół wychowawczy Tworzenie bezpiecznego, wolnego od agresji, przemocy i uzależnień środowiska wychowawczego szkoły. Zapoznanie uczniów z zapisami statutu dotyczącymi zakazu używania środków uzależniających, opuszczania szkoły podczas zajęć lekcyjnych, oraz procedurami interwencji szkoły w sytuacjach ryzykownych zachowań uczniów. Realizowanie działań profilaktycznych zmierzających do wyeliminowania zagrożeń związanych z paleniem papierosów, zażywaniem alkoholu, narkotyków i dopalaczy Systematyczne monitorowanie boiska, toalet i pomieszczeń szkoły, wskazanych przez uczniów jako niebezpieczne, w ramach dyżurów pełnionych przez nauczycieli i zainstalowanego monitoringu. Dbanie o przestrzeganie przez uczniów zakazu stosowania agresji w środowisku szkolnym. wychowawcy (wrzesień), całoroczny nadzór Dyrekcja i nauczyciele dyżurujący wszyscy pracownicy szkoły, całorocznie Propagowanie szacunku dla kultury i tradycji oraz zdrowego stylu życia, i twórczego samorozwoju Kultywowanie tradycji i obrzędowości narodowej, lokalnej i szkolnej. Omawianie tematyki z tego zakresu na lekcjach

5 wychowawczych. Zachęcanie uczniów do udziały w akcjach profilaktycznych i charytatywnych (Dzień Bez Papierosa, Światowy Dzień Walki z AIDS, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, wolontariat). Organizowanie spotkań ze specjalistami z zakresu profilaktyki uzależnień. Organizowanie szkolnych kampanii, debat i konkursów. Opracowywanie gazetek tematycznych, plakatów, ulotek. Aktualizacja gablot osiągnięć szkolnych, tablic dyplomowych. Komunikaty gratulacyjne System stypendialny Nauczyciele Pedagog, psycholog Nauczyciele, SU Uczniowie Opiekun 2. Działania alternatywne adresowane do wszystkich uczniów Szkoła organizuje liczne i różnorodne zajęcia pozalekcyjne przeznaczone dla uczniów pragnących wspólnie z nauczycielem poszerzać swoje wiadomości i umiejętności w zakresie jednego przedmiotu lub innej dziedziny aktywności. Celem tych zajęć jest: Rozbudzanie i kształtowanie zainteresowań uczniów Poszerzanie wiedzy uczniów poza zakres przewidziany w programie nauczania Rozwijanie uzdolnień i talentów uczniów Udzielanie pomocy edukacyjnej uczniom napotykającym na trudności w uczeniu się Zagospodarowanie wolnego czasu ucznia Dbałość o kondycję zdrowotną Integrowanie i kształtowanie postawy aktywności społecznej Kształtowanie właściwych postaw życiowych Wspieranie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Praca w organizacjach Samorząd Uczniowski Opiekun SU działających w szkole Zajęcia pozalekcyjne Koła przedmiotowe i inne koła zainteresowań Opiekunowie kół SKS Aktyw biblioteczny Zajęcia realizowane w ramach

6 Organizacja imprez masowych Organizacja i propagowanie olimpiad, konkursów i zawodów projektów unijnych Wyjścia na spektakle Spotkania z ciekawymi ludźmi Warsztaty i plenery artystyczne Wycieczki klasowe i międzyklasowe Dyskoteki szkolne, połowinki, bal gimnazjalny Organizacja świąt szkolnych, państwowych i środowiskowych Organizacja Dnia Bez Agresji Udział w zawodach sportowych Udział w konkursach wiedzy i umiejętności Udział w olimpiadach przedmiotowych Osoby odpowiedzialne Opiekunowie 3. Działania skierowane do uczniów klas pierwszych Główne zadania do realizacji w klasie pierwszej to: Poznanie uczniów, ich potrzeb i możliwości rozwojowych Udzielanie wsparcia i pomocy w rozwiązywaniu pojawiających się trudności w nauce, komunikacji i interpersonalnej, pomoc w adaptacji w nowym środowisku szkolnym Integracja zespołu klasowego oraz zespołu rodziców Wypracowanie form współpracy z rodzicami Uświadomienie w zakresie zagrożeń płynących z Internetu. Przeciwdziałanie sytuacjom stresowym Zapoznanie ze szkołą i jej najbliższym otoczeniem Klasowe zajęcia adaptacyjne i integracyjne Dzień Integracji Uroczyste pasowanie na gimnazjalistę Dyrekcja Kształtowanie oraz wzmacnianie poczucia własnej wartości, budowanie postaw empatii i zaufania Zintegrowanie zespołu klasowego Organizowanie imprez klasowych w celu bliższego poznania się (wycieczki, ogniska, dyskoteki, andrzejki, mikołajki) Organizowanie warsztatów tematycznych Ustalenie z klasą kontraktu, który uwzględnia zasady obowiązujące obie strony uczeń-nauczyciel Godziny wychowawcze poświęcone tematom związanym z zainteresowaniami uczniów

7 Rozwijanie u uczniów umiejętności radzenia sobie z presją rówieśników Kształtowanie umiejętności pracy w grupie Kształtowanie postawy odpowiedzialności za własne środowisko szkolne Szerzenie wśród młodzieży znajomości prawa i wyrabianie nawyku poszanowanie go Godziny wychowawcze dotyczące asertywności, radzenia sobie w sytuacjach trudnych Zajęcia z zakresu: Komunikacji interpersonalnej Budowania zaufania do innych Poszanowania odmienności Godziny oraz rozmowy wychowawcze Udział uczniów w samoocenie Motywowanie uczniów do korzystania z pomocy pedagoga i psychologa nauczyciel WDŻ, psycholog Wszyscy nauczyciele Spotkania z kuratorem sądowym pedagog Wszyscy pracownicy szkoły 4. Działania skierowane do uczniów klas drugich Istotnymi tematami do realizacji w klasie drugiej są: Umiejętna współpraca z innymi Profilaktyka uzależnień Profilaktyka zachowań agresywnych Świadomość własnych możliwości i ich rozwijanie, koncentracja na samorozwoju Kształtowanie postaw asertywnych poprzez psychoedukacyjne zajęcia z asertywności pedagog, - sztukę odmawiania realizacja na lekcjach psycholog - wzajemnie wspieranie wychowawczych tematów o - werbalizację potrzeb systemie wartości, kształtowaniu charakteru spotkania z pedagogiem i Kształtowanie pozytywnego obrazu siebie poprzez: poznawanie swoich mocnych stron, docenianie własnych sukcesów psychologiem Organizowanie kół zainteresowań umożliwiających uczniom rozwijanie talentów, umiejętności, uzdolnień Promowanie sukcesów młodzieży poprzez system nagród, stypendia, dyplomy. Działalność w organizacjach szkolnych i kołach zainteresowań Wolontariat Dyrekcja, opiekunowie

8 Uświadomienie młodzieży zagrożeń związanych z podejmowaniem zachowań ryzykownych, promocja zdrowia Kształtowanie postawy tolerancji wobec innych zachowań i ludzi oraz kształtowanie umiejętności minimalizujących zachowania agresywne Uświadomienie obowiązku przestrzegania prawa i konsekwencji łamania go Omawianie tematyki dbałości o zdrowie na wszystkich zajęciach i przedmiotach Projekcje filmów o tematyce profilaktycznej Przygotowanie gazetek tematycznych Omawianie tematyki akceptacji własnego ciała Systematyczne przypominanie zasad obowiązujących w grupie i środowisku szkolnym. Omawianie tematyki tolerancji. Zajęcia poświęcone emocjom i radzeniu sobie z nim. Rozmowy wspierające i kształtujące właściwe zachowania. Omawianie tematyki agresji i przemocy. Spotkania z Inspektorem ds. Nieletnich KPP w Górze Doraźne interwencje inspektora i dzielnicowych KPP w Górze pedagog, psycholog, pielęgniarka, położna pedagog, psycholog i pozostali pracownicy pedagog 5. Działania skierowane do uczniów klas trzecich Istotnymi elementami działań do realizacji w klasie trzeciej są: Podejmowanie przez młodzież decyzji o wyborze kierunku swojego kształcenia, czyli pierwszej decyzji zawodowej Radzenie sobie ze stresem w obliczu egzaminu gimnazjalnego Profilaktyka uzależnień: nikotyna, alkohol, narkotyki, komputer Efektywne uczenie się. Kształtowanie odpowiedzialności za siebie Godziny wychowawcze dotyczące właściwych wyborów i innych, za podejmowane Działalność w organizacjach Opiekunowie decyzje i zachowania szkolnych i kołach zainteresowań Kształtowanie właściwych Zajęcia wychowawcze postaw wobec uzależnień Akcje profilaktyczne (spektakle, gazetki, warsztaty, filmy, spotkania), koordynator ds. bezpieczeństwa,

9 Przygotowanie uczniów do wyboru szkoły ponadgimnazjelnej Kształtowanie kompetencji radzenia sobie ze stresem Kształtowanie kompetencji efektywnego uczenia się Informowanie o społecznych i zdrowotnych skutkach uzależnień, zwalczanie mitów na temat zachowań ryzykownych Filmy o uzależnieniach, dyskusje na godzinach wychowawczych Spotkania z doradcą zawodowym - warsztaty zawodoznawcze Udział w akcjach w dniach otwartych szkół Udostępnianie informacji i szkolnictwie ponadgimnazjalnym Organizowanie spotkań z przedstawicielami innych szkół, prezentującymi swoje oferty edukacyjne Omawianie tematyki stresu na lekcjach wychowawczych Warsztaty radzenia sobie ze stresem. osoby odpowiedzialne Psycholog Trening technik uczenia się Psycholog 6. Działania skierowane do nauczycieli Bieżąca aktualizacja wiedzy z zakresu funkcjonowania oświaty Udostępnienie tekstów oraz omówienie najważniejszych ich zapisów Dyrekcja Monitorowanie potrzeb nauczycieli w zakresie doskonalenia umiejętności wychowawczych Rozmowy i konsultacje indywidualne, dyskusje podczas zebrań rady pedagogicznej Anonimowe sondaże ankietowe Bieżąca współpraca w zespole wychowawczym Zwiększenie konsekwentności i ujednolicenie oddziaływań wychowawczych Psychoedukacja Umożliwienie udziału w różnych zewnętrznych formach szkoleniowych Organizowanie warsztatów umiejętności wychowawczych w ramach WDN Udostępnianie literatury z zakresu problematyki okresu dorastania Dyrektor, pedagog, psycholog Wszyscy nauczyciele!!! Dyrekcja Biblioteka,

10 Udzielanie wsparcie w sytuacjach kryzysowych i konfliktowych Organizowanie spotkań mediacyjnych z rodzicami i uczniami (kuratorami, Inspektorem ds. Nieletnich) Pomoc w konstruowaniu kontraktów wychowawczych z klasą lub uczniem i ego rodzicami. Pomoc w rozwiązywaniu bieżących problemów wychowawczych Pedagog, psycholog 7. Działania skierowane do rodziców Rozmowy i konsultacje indywidualne Dyskusje podczas wywiadówek klasowych Anonimowe sondaże ankietowe Bieżąca współpraca z radą rodziców Udostępnianie tekstów oraz omawianie najważniejszych ich Dyrekcja zapisów podczas wywiadówek klasowych Monitorowanie potrzeb i oczekiwań rodziców wobec sytuacji wychowawczoprofilkatycznej szkoły. Zapoznanie rodziców z aktami normującymi pracę szkoły (statut szkoły, regulaminy, procedury, niniejszy program Funkcjonowanie strony internetowej szkoły udostępniającej dokumenty i komunikaty Psychoedukacja Wykłady i prelekcje, warsztaty o tematyce wychowawczej z udziałem specjalistów Umożliwienie rodzicom współdziałania i decydowania w zakresie życia szkoły Udostępnianie literatury z zakresu problematyki z zakresu okresu dorastania Kierowanie do placówek pomocowych Zapraszanie rodziców do współorganizowania lekcji wychowawczych, imprez i uroczystości klasowych oraz ogólnoszkolnych zajęć pozalekcyjnych Organizowanie spotkań o charakterze mediacyjnym uczeń, nauczyciel, rodzic Podziękowania kierowane do Opiekun Pedagog, psycholog, Dyrekcja Wszyscy nauczyciele, dyrekcja przewodniczący Rady Rodziców wychowawcy,

11 rodziców za aktywny udział w życiu szkoły oraz listy gratulacyjne za osiągnięcia, sukcesy ich dzieci. dyrekcja V. EWALUACJA PROGRAMU Program będzie podlegał metodycznej ocenie skuteczności. Działania wychowawczoprofilaktyczne zakładają powodowanie pozytywnych zmian w wiedzy, postawach i zachowania młodych ludzi. Niezbędne więc będzie sprawdzanie, czy zmiany te rzeczywiście zachodzą i czy program jest pożądany. Należy sprawdzać, czy zrealizowano zakładane cele wychowawczo-profilaktyczne i w jakim zakresie, co ułatwiło, a co utrudniło realizację. Taka kontrola umożliwi podjęcie decyzji o zakończeniu programu, kontynuacji lub wprowadzeniu korekt podnoszących jego jakość. Sposoby ewaluacji: - obserwacja - wywiad - ankiety diagnostyczne dla uczniów, rodziców i nauczycieli - wystawy prac - ankiety ewaluacyjne - raporty wychowawców klas - sprawozdania pedagoga i psychologa - sprawozdanie pielęgniarki szkolnej - sprawozdanie ze współpracy z instytucjami wspierającymi proces wychowania - raport końcowy.