DOKUMENT ROBOCZY SŁUŻB KOMISJI STRESZCZENIE OCENY SKUTKÓW. Towarzyszący dokumentowi:

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia SEK(2011) 1239 wersja ostateczna/2 CORRIGENDUM: Annule et remplace le SEC(2011)1239 final du 19 octobre 2011 Concerne toutes les VL (page de couverture) DOKUMENT ROBOCZY SŁUŻB KOMISJI STRESZCZENIE OCENY SKUTKÓW Towarzyszący dokumentowi: KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW Etap pilotażowy realizacji inicjatywy w zakresie obligacji projektowych w ramach strategii Europa 2020 Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY zmieniające decyzję nr 1639/2006/WE ustanawiającą Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji ( ) oraz rozporządzenie (WE) nr 680/2007 ustanawiające ogólne zasady przyznawania pomocy finansowej Wspólnoty w zakresie transeuropejskich sieci transportowych i energetycznych {COM(2011) 659 wersja ostateczna} {SEC(2011) 1237 wersja ostateczna} PL PL

2 1. WPROWADZENIE Niniejszy dokument stanowi streszczenie oceny skutków etapu pilotażowego inicjatywy w zakresie obligacji projektowych w ramach strategii Europa Celem tego etapu jest przygotowanie do wdrożenia mechanizmu wsparcia, który umożliwi projektom infrastrukturalnym dostęp do finansowania na rynku kapitałowym jako uzupełnienie bardziej tradycyjnych kredytów bankowych. W świetle problemów finansowych napotykanych obecnie przy realizacji projektów, konieczności przetestowania projektu i zapewnienia akceptacji rynkowej dla nowej inicjatywy proponuje się wdrożenie etapu pilotażowego dla sektorów transportu, energii i telekomunikacji już w latach Etap pilotażowy zostanie sfinansowany ze środków przeniesionych z pozycji w budżecie TEN-T, TEN-E oraz CIP w łącznej kwocie 230 mln EUR. Celem etapu pilotażowego będzie zwiększenie skuteczności inicjatywy w ramach instrumentu Łącząc Europę, który umieści finansowanie infrastruktury na poziomie UE w bardziej spójnych ramach w latach Niniejsza ocena skutków obejmuje głównie etap pilotażowy. Osiągnięcie ambitnych celów strategii Europa 2020 wymaga znacznych inwestycji. Pomimo wsparcia finansowego z budżetu Wspólnoty w formie dotacji z pozycji w budżecie TEN, funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, programu na rzecz konkurencyjności i innowacji, a także kredytów z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, szereg projektów TEN i innych projektów infrastrukturalnych pozostaje nieukończonych z różnych względów. Jako istotną przeszkodę w osiągnięciu celów Komisja wskazała brak inwestycji 1. Inicjatywa stanowi część strategii Europa 2020, która została zatwierdzona przez Radę Europejską w dniu 17 czerwca 2010 r. i ma na celu przekształcenie Europy w inteligentną i zrównoważoną gospodarkę sprzyjającą włączeniu społecznemu, która w zrównoważony sposób zapewnia wysoki poziom zatrudnienia, wydajność i spójność społeczną. Aby ożywić wzrost gospodarczy i zatrudnienie, UE zidentyfikowała siedem inicjatyw przewodnich, z których dwie to: Europejska agenda cyfrowa oraz Europa efektywnie korzystająca z zasobów. Dotyczą one sieci transeuropejskich (TEN) w obszarach transportu, energii i telekomunikacji. W latach instrument nie będzie musiał koniecznie ograniczać się do przyszłych obszarów instrumentu Łącząc Europę ; również projekty dotyczące innych sektorów infrastruktury, takich jak sektory społeczne, energia odnawialna lub niektóre projekty związane z przestrzenią kosmiczną, mogą stać się kwalifikowalne, pod warunkiem że spełnią wymogi ekonomiczne i finansowe. Powinna zatem istnieć możliwość wykorzystania instrumentu w innych kontekstach polityki, z uwzględnieniem funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności i polityki zewnętrznej. Sformułowanie wniosku w sprawie instrumentu Łącząc Europę nie powinno wykluczać takiej możliwości. 1 Zob. na przykład biała księga w sprawie transportu SEC(2011) 359; komunikat w sprawie priorytetów w odniesieniu do infrastruktury energetycznej na 2020 r. i w dalszej perspektywie plan działania na rzecz zintegrowanej europejskiej sieci energetycznej COM(2010) 677; Europejska agenda cyfrowa COM(2010) 245; Internet szerokopasmowy w Europie: inwestycje na rzecz rozwoju opartego na technologiach szerokopasmowych COM(2010) 472. PL 2 PL

3 2. DEFINICJA PROBLEMU Aby osiągnąć cele strategii Europa 2020, Europa musi sprostać ogromnym potrzebom w zakresie inwestycji w infrastrukturę transportową, energetyczną i teleinformatyczną, których wartość szacuje się na 1,5 2 bln EUR. Oczywiście istnieją również znaczące potrzeby inwestycyjne w innych obszarach infrastruktury, ale na tym etapie nie będą one dalej rozważane. Innymi słowy, zagregowane dane liczbowe można z łatwością przełożyć na finansowanie roczne w wysokości co najmniej 200 mld EUR. Brak inwestycji jest poważną przeszkodą w osiągnięciu celów przedstawionych powyżej, ponieważ powoduje opóźnienia w realizacji projektów TEN lub jej wstrzymanie. Dlatego też istniejący problem definiuje się głównie poprzez charakter i rozmiar luki w finansowaniu infrastruktury. Obecnie inwestycje sektora publicznego w infrastrukturę w UE wynoszą średnio w przybliżeniu 1 % PKB, czyli 120 mld EUR rocznie, z czego około 80 % stanowią inwestycje w transport, a pozostała część to w większości inwestycje w infrastrukturę społeczną, np. szkoły i szpitale. Rządy coraz częściej zachęcają podmioty sektora prywatnego do finansowania inwestycji w infrastrukturę, czy to na zasadach pełnego zaangażowania sektora prywatnego w drodze prywatyzacji, czy poprzez koncesje lub ostatnio w ramach modelu partnerstwa publicznoprywatnego (PPP). Środki finansowe na realizację takich projektów finansowanych przez podmioty prywatne pochodzą zwykle od jednostek sponsorujących lub innych inwestorów oraz z kredytów bankowych. Aby osiągnąć cele strategii Europa 2020, niezbędna jest jednak zasadnicza zmiana charakteru inwestycji, która zdecydowanie wykracza poza dotychczasowy scenariusz postępowania i wymaga ponownego rozważenia finansowania i interwencji na poziomie UE. W przypadku braku inicjatywy (scenariusz odniesienia) UE kontynuowałaby obecny system finansowania polegający na przyznawaniu dotacji dla pojedynczych projektów, nie korzystając z tzw. instrumentów finansowych w sektorach energii i telekomunikacji. W sektorze transportu w dalszym ciągu, aż do wygaśnięcia, będą funkcjonowały dwa istniejące instrumenty finansowe: instrument gwarancji kredytowych dla projektów TEN-T (LGTT), który wspiera kredyty bankowe dla określonych rodzajów projektów transportowych, oraz fundusz Marguerite, który obejmuje inwestycje kapitałowe w projekty transportowe, energetyczne i związane z klimatem. Brak finansowania infrastruktury wpłynąłby następnie na wszystkie państwa w UE ze względu na ich położenie jako kraje tranzytowe lub peryferyjne. Do zagrożonych grup należą: obywatele we wszystkich państwach członkowskich, którzy korzystają z infrastruktury i ostatecznie ją finansują jako konsumenci albo podatnicy, instytucje zamawiające, które mogą nie mieć wielu konkurencyjnych ofert finansowania, oraz promotorzy projektów, którzy mogą nie być w stanie obecnie zdobyć finansowania dla swoich projektów, co bezpośrednio przekłada się na zatrudnienie. Taka sytuacja będzie miała również wpływ na podwykonawców, w tym potencjalnie na MŚP. 3. ANALIZA W KONTEKŚCIE ZASADY POMOCNICZOŚCI Uprawnienia dla UE do działania w obszarze finansowania infrastruktury określono w art. 172 oraz art. 173, które stanowią, że aby osiągnąć odnośne cele, Unia (...) może wspierać PL 3 PL

4 projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania, popierane przez państwa członkowskie. Inicjatywa w zakresie obligacji projektowych w ramach strategii Europa 2020 jest zgodna z zasadą pomocniczości, ponieważ rozporządzenie UE w sprawie finansowania projektów transeuropejskich sieci za pomocą obligacji projektowych jest najlepszym rozwiązaniem, aby zapewnić skuteczny i niedrogi środek pozwalający na przyciągnięcie wysokich poziomów finansowania z sektora prywatnego. Będzie to pierwszy instrument finansowy UE na rzecz projektów infrastrukturalnych o zbliżonych potrzebach w zakresie finansowania w kilku sektorach, dzięki czemu pozwoli osiągnąć większe korzyści pod względem wpływu na rynek, spójności, wydajności administracyjnej oraz wykorzystania zasobów. Poprzez ukierunkowanie na zoptymalizowanie wykorzystania funduszy UE inicjatywa będzie mieć na celu poprawę efektywności działań UE i państw członkowskich w ramach takiego podziału kompetencji. Ponieważ rynki kapitałowe wykraczają poza granice krajów, podobnie powinno być w przypadku systemu finansowania, jeśli ma być on skuteczny. Dzięki temu uniknie się również zaburzania funkcjonowania rynków finansowania. Państwa spoza UE posiadają własną politykę wsparcia finansowania infrastruktury. Inicjatywa na poziomie europejskim zapewni zatem równe warunki działania na rynku międzynarodowym dla projektów europejskich, dla których poszukiwane jest finansowanie. Podsumowując, UE ma potencjał pozwalający na osiągnięcie podwójnego celu, obejmującego zwiększenie finansowania infrastruktury oraz utworzenie rynku obligacji infrastrukturalnych na poziomie UE, w sposób lepszy i pełniejszy niż państwa członkowskie. 4. CELE INICJATYWY UE Ogólnym podwójnym celem inicjatywy jest stymulowanie inwestycji w infrastrukturę oraz wykorzystanie rynków kapitału obligacyjnego jako nowego źródła finansowania. Cele etapu pilotażowego inicjatywy obejmują w szczególności wsparcie od trzech do sześciu projektów TEN-T, jednego projektu TEN-E oraz od jednego do trzech projektów w zakresie łączności szerokopasmowej celem umożliwienia im emisji obligacji. Liczba projektów będzie zależała od łącznej wielkości finansowania wymaganej w odniesieniu do każdego projektu, tj. im większe jest finansowanie, tym więcej środków z budżetu UE jest potrzebnych na przeprowadzenie pojedynczej transakcji. Oczekuje się, że wkład z budżetu UE przyciągnie razy więcej inwestycji dodatkowych. Biorąc pod uwagę fakt, że etap pilotażowy musi być ograniczony pod względem zakresu, budżetu i czasu, może on stanowić jedynie pierwszy krok w kierunku stworzenia rynku obligacji infrastrukturalnych w UE, pełniąc funkcję katalizatora dla rozwiązań w zakresie obligacji w sektorze prywatnym. Powyższe cele współgrają z obowiązującymi politykami i strategiami UE, takimi jak strategia Europa 2020, oraz ambitnymi celami politycznymi w zakresie energii i klimatu, czyli celami Przedmiotowa inicjatywa wraz z innymi instrumentami finansowymi stanowi istotny element proponowanego instrumentu Łącząc Europę, dotyczącego sektorów transportu, energii oraz telekomunikacji i objętego wieloletnimi ramami finansowymi na lata PL 4 PL

5 5. WARIANTY STRATEGICZNE Na podstawie środka stosowanego w celu wypełnienia istniejącej luki w finansowaniu oraz w celu osiągnięcia zidentyfikowanych zamierzeń w obszarze infrastruktury przeanalizowano trzy warianty strategiczne: Wariant 1: finansowanie za pomocą dotacji, brak nowego instrumentu finansowego (scenariusz odniesienia). Wariant ten oznaczałby, że jedynym źródłem finansowania ze środków publicznych byłyby dotacje, w tym dotacje UE, natomiast głównym źródłem finansowania z sektora prywatnego byłyby kredyty bankowe. W obszarze transportu podczas etapu pilotażowego nadal funkcjonowałyby dwa istniejące instrumenty finansowe. Wariant 2: zachęty regulacyjne dla finansowania infrastruktury. Na poziomie UE nie funkcjonuje w pełni rozwinięty rynek obligacji projektowych. Finansowanie w Europie tradycyjnie było zdominowane przez banki, a prawdziwie zintegrowany i płynny rynek obligacji zaczął się rozwijać dopiero po wprowadzeniu jednej waluty. Ponieważ banki dysponują szerszą wiedzą na temat klientów oraz większymi możliwościami w zakresie analizy wniosków o przyznanie finansowania na infrastrukturę, mogą one akceptować struktury finansowania obciążone większym ryzykiem niż inwestorzy obligacji. W związku z tym jednym ze sposobów rozwiązania problemu finansowania infrastruktury byłoby wymaganie od jednostek sponsorujących lepszych pakietów zabezpieczeń lub zwiększenie atrakcyjności inwestycji z punktu widzenia inwestorów. Wariant 3: zastosowanie instrumentu finansowego. Instrument finansowy miałby formę gwarancji EBI lub kredytu EBI. Zaletą tego instrumentu jest fakt, że jego stosowanie nie jest obowiązkowe, tylko uzależnione od popytu na rynku. Jeżeli instrument zostanie odpowiednio zaprojektowany, będzie charakteryzował się wysoką elastycznością i możliwością dostosowania do potrzeb rynkowych w odpowiednim czasie. Inicjatywa mogłaby obejmować określone z góry priorytetowe przedsięwzięcia infrastrukturalne w obszarach transportu, energii i telekomunikacji oraz stanowiłaby uzupełnienie istniejących źródeł finansowania projektów za pośrednictwem kredytów bankowych. W ramach inicjatywy zadłużenie związane z projektem dzieli się na dwie transze: uprzywilejowaną i podporządkowana; transza podporządkowana jest z kolei uprzywilejowana względem kapitału własnego. Transza podporządkowana może mieć formę podporządkowanej pożyczki udzielonej przedsiębiorstwu już na samym początku, co jest równoznaczne z finansowaniem, lub warunkowej linii kredytowej, z której przedsiębiorstwo może korzystać w razie potrzeby, co jest równoznaczne z brakiem finansowania. Możliwe jest również połączenie transz finansowanej i niefinansowanej, w zależności od charakterystyki projektu. Dzięki transzy podporządkowanej poprawia się profil ryzyka długu uprzywilejowanego, co zwiększa atrakcyjność długu uprzywilejowanego dla inwestorów, umożliwiając emisję transzy uprzywilejowanej w formie obligacji. Za pożądaną jakość kredytową można zasadniczo uznać rating BBB+ lub wyższy, co najczęściej ma miejsce w przypadku transzy podporządkowanej o wartości wynoszącej do 20 % wartości długu uprzywilejowanego związanego z projektem. Celem jest rozszerzenie bazy inwestorów w zakresie finansowania dłużnego projektów ze środków prywatnych o inwestorów obligacji. Mechanizm funkcjonowania inicjatywy opierałby się na podziale ryzyka między EBI a UE. PL 5 PL

6 Do innych rozwiązań, które były brane pod uwagę, ale zostały wykluczone na etapie początkowym, i których nie poddano szczegółowej ocenie, należą bezpośrednie pożyczki uprzywilejowane udzielane przez UE lub EBI, gwarancja pełnej obsługi długu, fundusz rezerw na wypadek straty oraz założenie Europejskiego Banku Infrastrukturalnego lub Agencji Gwarancji; rozwiązania te nie promowałyby finansowania w ramach rynku kapitałowego lub osłabiałyby zachęty dla różnych podmiotów. 6. OCENA SKUTKÓW Wariant 1: finansowanie za pomocą dotacji oznaczałoby konieczność zaakceptowania utrzymującego się niedoboru w zakresie inwestycji infrastrukturalnych oraz prywatnych źródeł finansowania ze szkodą dla długotrwałego, zrównoważonego wzrostu gospodarczego w Europie. Nie wywarłoby to żadnego dodatkowego wpływu na skutki ekonomiczne i społeczne związane z ukończonymi projektami. Realizacja projektów infrastrukturalnych prawdopodobnie wiązałaby się z wyższymi niż to konieczne kosztami ponoszonych przez społeczeństwo. Istnieje ryzyko, że kluczowe projekty infrastrukturalne UE zostałyby poświęcone na rzecz priorytetów krajowych. Wariant 2: zachęty regulacyjne mogą umożliwić zwiększenie zakresu finansowania obligacjami. Nie wywarłoby to żadnego dodatkowego wpływu na skutki ekonomiczne i społeczne związane z ukończonymi projektami. Ostateczny koszt ponoszony przez podatnika prawdopodobnie byłby jednak wyższy z uwagi na przeniesienie kosztu dodatkowych środków kapitałowych. Ponadto koszty przestrzegania przepisów w wybranych sektorach również mogą być wysokie i mogą prowadzić do zakłóceń na rynku, ale trudno jest przeprowadzić ocenę w tym zakresie. W każdym razie szybkie wdrożenie tego wariantu wydaje się mało prawdopodobne. Wariant 3: instrument finansowy przybrałby postać warunkowej linii kredytowej lub podporządkowanej pożyczki. Również ten wariant nie wywarłby żadnego dodatkowego wpływu na skutki ekonomiczne i społeczne związane z ukończonymi projektami, ale oczekiwane koszty ponoszone przez podatników byłyby niższe. Poniższa tabela przedstawia ogólny opis różnych skutków ekonomicznych, społecznych i środowiskowych wywieranych przez rozważane warianty. PL 6 PL

7 Wariant Kryteria Wariant 1: finansowanie w formie dotacji Wariant 2: zachęty regulacyjne Wariant 3: instrument finansowy + ewentualnie regulacja rynków kapitałowych Osiągnięte cele TEN Częściowo Częściowo Tak Rynki kapitałowe Nie Być może Tak Skutki ekonomiczne Skutki społeczne Skutki wynikające z zastosowania wariantów - brak kosztów obciążających budżet - zaburzenie procesu decyzyjnego prowadzące do błędów przy przydziale funduszy 2 - większe koszty ponoszone przez jednostki sponsorujące, instytucje zamawiające i podatników, skutkujące zmniejszeniem liczby realizowanych projektów infrastrukturalnych - zmniejszenie potencjału w zakresie rozwoju z uwagi na przeszkody wynikające z różnych przepisów - nieproporcjonalnie wysokie koszty przestrzegania przepisów dla MŚP - możliwość osiągnięcia jedynie niewielkiego przyrostu wydajności - utrzymujący się brak finansowania - relatywne zmniejszenie potencjału w zakresie długotrwałego wzrostu gospodarczego w UE oraz jej konkurencyjności - koszty infrastruktury ponoszone przez społeczeństwo wyższe niż jest to konieczne - finansowanie w formie dotacji w celu wsparcia projektów, które mogą być finansowane w ramach rynku - potencjalny brak finansowania dla słabszych projektów - kluczowe projekty infrastrukturalne UE podporządkowane - jednostki sponsorujące poszukują projektów o najwyższej rentowności z uwagi na wyższe koszty - słabsze projekty nie są realizowane - rosnąca dysproporcja projektów transgranicznych oraz mniejsza spójność w ramach UE - w większości przypadków ostateczne finansowanie przyciągane po niższych kosztach - wspieranie realizacji dużych projektów infrastrukturalnych za pośrednictwem świadczeń krajowych i transgranicznych - szerszy dostęp do infrastruktury zapewniany po rozsądnej cenie - wprowadzenie bardziej zróżnicowanych możliwości finansowania - pozytywny wpływ na wzrost i konkurencyjność w UE - wykorzystanie mechanizmów rynkowych - fundusze emerytalne i ubezpieczeniowe zapewniają wyższą stopę zwrotu posiadaczom polisy emerytalnej, tj. obywatelom - większa integralność rynku prowadząca do lepszego świadczenia usług, większego poziomu ufności inwestorów oraz zwiększenia udziału w rynkach finansowych - stworzenie większej liczby 2 Ze względu na wzrost kosztów finansowania jednostki sponsorujące prawdopodobnie będą poszukiwać wyłącznie projektów o najwyższej rentowności, co może w konsekwencji doprowadzić do odstąpienia od realizacji słabszych, ale wciąż rentownych projektów w poszczególnych sektorach, podczas gdy inwestorzy mogą inwestować w projekty infrastrukturalne ze względu na korzyści regulacyjne, a nie ze względu na jakość samych projektów, co w konsekwencji prowadziłoby do powstania błędów przy przydziale funduszy. PL 7 PL

8 Wpływ na środowisko priorytetom krajowym - dysproporcja projektów transgranicznych ograniczająca spójność w ramach UE - brak szczególnego wpływu na środowisko - wyższe koszty prowadzące do zmniejszenia liczby realizowanych projektów infrastrukturalnych oraz ograniczenia potencjalnych (pozytywnych i negatywnych) skutków miejsc pracy poprzez wspieranie nowych inwestycji infrastrukturalnych oraz wzrostu gospodarczego - przyspieszenie lub umożliwienie finansowania projektów wywierających wpływ na środowisko, do którego by w przeciwnym wypadku nie doszło - realizacja strategii Europa 2020 z korzyścią dla środowiska Z powyższej tabeli wynika, że: Z ekonomicznego punktu widzenia wariant 3 wydaje się ogólnie najbardziej korzystny. Rozwiązanie to pozwala faktycznie osiągnąć oba wskazane cele przy niższych kosztach całkowitych, a po przeprowadzeniu właściwej wyceny nie wywołuje żadnych zakłóceń na rynku i zmniejsza obciążenie administracyjne. Ze społecznego punktu widzenia zarówno wariant 2, jak i wariant 3 może ułatwić podmiotom gospodarczym pozyskiwanie kapitału, zapewnić niezbędną infrastrukturę, wspierać wzrost gospodarczy oraz przyczynić się do utworzenia większej liczby miejsc pracy. Wariant 3 jest jednak bardziej pożądany, ponieważ przyniósłby korzyści inwestorom instytucjonalnym, takim jak fundusze emerytalne i ubezpieczeniowe, które inwestują w instrumenty finansowe w celu zapewnienia wyższej stopy zwrotu posiadaczom polisy emerytalnej, tj. obywatelom. Z punktu widzenia wpływu na środowisko ogólne cele inicjatywy UE odnoszą się wyłącznie do kwestii finansowania projektów. Projekty jako takie mogą jednak wywierać wpływ na środowisko. W przedstawionej poniżej tabeli podsumowującej wskazano zalety i wady poszczególnych wariantów, biorąc pod uwagę ich skuteczność w osiąganiu odpowiednich celów oraz ich efektywność pod względem realizowania tych wariantów przy wykorzystaniu określonej ilości zasobów lub po jak najniższych kosztach. Każdy scenariusz jest oceniany w skali od -- - (ocena bardzo negatywna) poprzez 0 (ocena neutralna) do +++ (ocena bardzo pozytywna). PL 8 PL

9 Kryteria Wpływ na zainteresowane Skuteczność Efektywność Wariant strony Cel 1: wspieranie inwestycji w infrastrukturę, w szczególności związanych z TEN Wariant 1: dotacje Wariant 2: zachęty regulacyjne Wariant 3: instrument finansowy Wariant 1: dotacje (--) pewne obciążenia administracyjne zarówno dla spółek, jak i dla inwestorów, ale (0) bez zmian w przypadku państw członkowskich, jeżeli nie jest wymagane dodatkowe monitorowanie (-) mniejsze obciążenia administracyjne dla spółek i państw członkowskich, ale (--) większe dla inwestorów (--) wymaga edukacji inwestorów (+) częściowo umożliwia realizację niektórych TEN (--) może prowadzić do kolizji przepisów w poszczególnych sektorach oraz do konieczności zapewnienia większego kapitału (++) ułatwia realizację TEN (++) wspiera jednolity rynek (+++) stymuluje konkurencję między bankami a rynkami obligacji (---) jest uzależniony od innych uwarunkowań, takich jak: akceptacja na rynku, praktyki udzielania zamówień, ramy regulacyjne oraz postrzegana przez inwestorów niepewność (0) nie powoduje zwiększenia kosztów budżetowych (---) zwiększa koszty dla niemal wszystkich kategorii zainteresowanych stron (--) wywarłby wpływ na wszystkie projekty i podmioty finansujące, a nie tylko na te z nich, które korzystają z obligacji (+) wkład z budżetu zostanie ściśle ograniczony (+++) oczekuje się mniejszych kosztów inwestycji infrastrukturalnych w ciągu cyklu życia projektu Cel 2: wykorzystanie rynków kapitału obligacyjnego jako nowego źródła finansowania (---) brak zachęt (---) (---) dla inwestorów i projektów Wariant 2: zachęty regulacyjne Wariant 3: instrument finansowy (0) nie prowadzi do utworzenia nowego narzędzia inwestycyjnego (+) mogą się rozwinąć pewne inicjatywy prywatne, np. działalność niszowa (++) zwiększa wybór instrumentów (+) może przyczynić się do wykorzystania rynków kapitału obligacyjnego jako źródła finansowania (+) może przyciągnąć pewną część finansowania (+++) wspiera nowe źródła finansowania oraz (++) może przyczynić (---) wyższe koszty finansowania (---) brak pewności co do tego, czy uda się przyciągnąć dodatkowe finansowanie, co oznaczałoby, że dodatkowe koszty zostały poniesione niepotrzebnie (++) przewiduje się niższe koszty finansowania (-) utrzymuje się PL 9 PL

10 finansowych (--) w związku z nowym instrumentem UE wymagane są promocja i edukacja się do utworzenia nowej klasy aktywów (+++) przyciąga większość finansowania (--) czynniki takie jak kontrola lub monitorowanie wierzyciela wymagają wielostronnego podejścia niepewność co do dodatkowych kosztów, takich jak koszty ratingu lub notowania Wariant 2 jest rozwiązaniem najtańszym z punktu widzenia Komisji, ale nakłada dodatkowe koszty na wszystkie jednostki sponsorujące projekt, małe i duże, nie oferując w zamian żadnych wyraźnych korzyści. Z uwagi na brak czynników motywujących banki i inwestorów do dostosowania swoich zachowań, pożądany rozwój rynków kapitałowych może nie zostać osiągnięty. Przewiduje się, że wariant ten wywrze stosunkowo negatywny wpływ na zainteresowane strony, a w porównaniu z innymi wariantami wypadnie niekorzystnie pod względem skuteczności i efektywności. W związku z tym wariant ten należy uznać za najmniej wskazany. Wariant 1 jako taki nie prowadzi do zwiększenia kosztów ponoszonych przez jakiekolwiek zainteresowane strony, ale nie generuje również dodatkowego finansowania pochodzącego z rynków dłużnych lub kapitałowych. Nie ma on również wpływu na skuteczność i efektywność osiągania wyznaczonych celów. W związku z tym wariant ten należy uznać za drugi w kolejności pod względem najbardziej/najmniej pożądanych wariantów. Wariantem preferowanym jest zastosowanie instrumentu finansowego wariant 3, ponieważ dostarcza on uczestnikom rynku zachęt gospodarczych do dostosowania swoich zachowań bez obciążania ich ogólnymi kosztami regulacyjnymi. Wariant ten uważa się za najskuteczniejsze rozwiązanie, wywierające najbardziej pozytywny wpływ na zainteresowane strony i umożliwiające wprowadzenie najistotniejszych usprawnień w dziedzinie finansowania projektów infrastrukturalnych. 7. MONITOROWANIE I OCENA Komisja może działać za pośrednictwem jednej lub kilku instytucji finansowych realizujących misję publiczną. Instytucje takie przyjmowałyby wnioski o wsparcie oraz dokonywałyby oceny otrzymanych wniosków, struktury finansowej projektu, jego rentowności itd. zgodnie ze swoimi wewnętrznymi zasadami i procedurami. Etap pilotażowy będzie realizowany w szczególności we współpracy z EBI. EBI będzie zarządzał prowadzonymi przez siebie operacjami finansowania zgodnie z własnymi zasadami i procedurami, w tym z zastosowaniem odpowiednich środków zatwierdzania, audytu, kontroli i monitorowania., które stanowić będą przedmiot regularnych sprawozdań przekazywanych Komisji. Komisja gromadzi już dane dotyczące rynku obligacji w UE i może też zwrócić się do banków emitujących obligacje projektowe o udzielenie odpowiednich informacji. Wspomniane źródła oraz odpowiednie wskaźniki efektywności pomogą Komisji w dokonaniu PL 10 PL

11 przeglądu etapu pilotażowego do końca 2013 r. w celu wyciągnięcia wniosków dotyczących przyszłego projektu. W ramach przeglądu śródokresowego instrumentu Łącząc Europę przeprowadzona zostanie ocena w kwestii tego, czy wprowadzony system (w dalszym ciągu) wnosi wartość dodaną i powinien zostać utrzymany. PL 11 PL