pomocy państwa SA (2011/N) - Polska przedłużenie programu gwarancji kontraktów eksportowych

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia K(2011)9328 wersja ostateczna Dotyczy: pomocy państwa SA (2011/N) - Polska przedłużenie programu gwarancji kontraktów eksportowych Szanowny Panie Ministrze, 1. PROCEDURA 1. W korespondencji przesłanej drogą elektroniczną, zarejestrowanej w Komisji w dniu 27 lipca 2011 r., władze polskie zgłosiły przedłużenie programu gwarancji kontraktów eksportowych. Pierwotny program został oceniony w decyzji Komisji z dnia 18 lipca 2007 r. w sprawie N105/2007 1, Program gwarancji dla kontraktów eksportowych ( pierwotna decyzja ), która stwierdzała, że program gwarancji dla kontraktów eksportowych nie stanowi pomocy państwa. Niemniej jednak środek podlegał ponownemu zgłoszeniu przed dniem 31 grudnia 2011 r., aby Komisja mogła dokonać przeglądu jego funkcjonowania. 2. Komisja zwróciła się o dodatkowe informacje w dniach 25 sierpnia, 22 września, 11 i 28 października oraz 16 i 17 listopada 2011 r. Władze polskie odpowiedziały w dniach 23 września, 11 i 20 października oraz 9, 16, 17 i 18 listopada 2011 r. 2. OPIS ŚRODKA 3. Zgłoszony środek dotyczy programu gwarancji publicznych obsługiwanego przez Korporację Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych, KUKE S.A. Program ten służy pokrywaniu ryzyka polskich eksporterów niewywiązujących się z kontraktów eksportowych. Program gwarancji dostępny jest dla przedsiębiorstw działających we wszystkich sektorach i posiadających siedzibę w Polsce. 1 Dz.U. C 214 z , s. 3. Jego Ekscelencja Pan Radosław SIKORSKI Minister Spraw Zagranicznych Al. J. Ch. Szucha Warszawa POLSKA Commission européenne, B-1049 Bruxelles/Europese Commissie, B-1049 Brussel Belgium Telephone: (0)

2 4. Gwarancji udziela się na wniosek polskich eksporterów bezpośrednio na rzecz zagranicznych importerów. Gwarancje w ramach programu dzielą się na cztery kategorie: gwarancje przetargowe, gwarancje zwrotu zaliczki, gwarancje wykonania kontraktu i gwarancje dobrego wykonania kontraktu (z tytułu rękojmi). Pobierane składki oblicza się, biorąc pod uwagę następujące elementy: (i) rodzaj gwarancji; (ii) kategorię ryzyka eksportera, w przypadku której system oceny ryzyka uwzględnia ryzyko finansowe eksportera, ryzyko sektorowe oraz okres działalności przedsiębiorstwa; (iii) okres ważności gwarancji (mniej lub więcej niż dwa lata); oraz (iv) poziom zabezpieczeń. Składki sięgają generalnie od [ ] do [ ]. Szczegółowy opis programu znajduje się w pierwotnej decyzji (zob. pkt 3 do 34 pierwotnej decyzji). 5. Władze polskie pragną przedłużyć program gwarancji kontraktów eksportowych 2. Program będzie przedłużony na tych samych zasadach. 6. Przedłużony program uwzględnia warunki określone w nowym obwieszczeniu Komisji w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa w formie gwarancji ( obwieszczenie w sprawie gwarancji z 2008 r. ) 3, tj.: (i) Gwarancje udzielane w ramach przedłużonego programu nie będą obejmować więcej iż 80% kwoty niespłaconego kredytu. Jeśli wielkość kredytu maleje w miarę upływu czasu, kwota gwarantowana obniża się proporcjonalnie, tak aby w danym momencie gwarancja pokrywała nie więcej niż 80 % niespłaconego kredytu. (ii) Wszelkie straty wynikające z funkcjonowania programu będą pokrywane proporcjonalnie, tzn. 80% przez gwaranta, a 20% przez beneficjenta gwarancji. Gwarancja nie będzie zatem gwarancją pierwszej straty, w przypadku której straty w pierwszym rzędzie pokrywa gwarant, a dopiero potem beneficjent. (iii)program przewiduje roczne wynagrodzenie za odpowiedni kapitał. 7. Podobnie jak w pierwotnym programie, maksymalną nominalną kwotę gwarancji, jakich KUKE może udzielić 4, ustanawia się corocznie w ustawie budżetowej 5. Komitet Polityki Ubezpieczeń Eksportowych określił ponadto dodatkowy limit dla maksymalnej kwoty, która może być objęta jedną gwarancją (3% rocznego limitu) oraz maksymalną wysokość kwoty gwarancji dla jednego eksportera (7% rocznego limitu). 8. Według władz polskich kwoty wykorzystane w ramach programu nie powinny przekroczyć 150 mln USD w skali roku [ ] Tajemnica handlowa. Program funkcjonował przed decyzją Komisji z 2007 r. Program nie stanowi jednak pomocy państwa, zatem władze polskie nie naruszyły obowiązku zgłoszenia. Dz.U. C 155 z , s Obwieszczenie z 2008 r. zastępuje obwieszczenie Komisji opublikowane w Dz.U. C 71 z , s. 14. Uwzględniając zarówno gwarancje udzielane w ramach zgłoszonych programów, jak i inne gwarancje udzielane przez KUKE poza tym programem. Art. 5 lit. a) ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych. Roczny budżet wynosił w 2007 r. i 2008 r. 11 mld PLN, a w 2009 r. i 2010 r. 10,5 mld PLN. Kurs wymiany z dnia 26 lipca 2011 r. (1 USD = 2,7878 PLN). 2

3 Funkcjonowanie programu w latach Zgodnie z pkt 45 pierwotnej decyzji dane dotyczące funkcjonowania programu od czasu jego zatwierdzenia władze polskie dostarczyły w lipcu 2007 r. Tabela 1: Dane dotyczące polskiego programu gwarancji dla kontraktów eksportowych ( ) Lp. Gwarancje gwarantowane przez Skarb Państwa 1 liczba gwarancji wystawionych (szt.) 2 wartość gwarancji wystawionych (PLN) 3 liczba gwarancji czynnych na koniec roku (szt.) 1 4 wartość gwarancji czynnych na koniec roku (PLN) 5 składka (PLN) 6 koszty administracyjne 7 odszkodowania (PLN) 8 regresy (PLN) 9 koszt kapitału 10 wynik roczny (PLN) ( ) 11 wynik skumulowany (PLN) [ ] Źródło: Informacje dostarczone przez państwo członkowskie. 10. Dane pokazują, że program był rentowny przez cztery lata funkcjonowania. Skumulowane wyniki, [ ] mln PLN do końca 2010 r., zapewnią pokrycie przyszłych strat. W latach nie odnotowano odszkodowań ani regresów. 11. Składki stosowane w praktyce dla większości przypadków były ustalone w skali roku na poziomie [ ] i [ ]. 12. Program charakteryzuje się niewielką liczbą kontraktów gwarancyjnych (od trzech do siedmiu nowo wystawionych gwarancji rocznie) i bardzo zróżnicowanymi kwotami gwarancji o wysokiej fluktuacji niespłaconych rocznych kwot gwarancji. 13. Program charakteryzuje się również bardzo małą liczbą beneficjentów. W latach jedynie trzy przedsiębiorstwa skorzystały z usług oferowanych w ramach programu gwarancji. Wszystkie gwarancje wystawione od 2007 r. były gwarancjami zwrotu zaliczki. 14. Jeśli chodzi o sektory objęte programem, korzystał z niego niemal wyłącznie przemysł stoczniowy. 3

4 15. Generalnie, program charakteryzuje się niewielkim portfolio o wysokim zaangażowaniu na beneficjenta i koncentracją na przemyśle stoczniowym. 3. STANOWISKO POLSKI 16. Zgodnie z pkt 50 pierwotnej decyzji władze polskie ponownie zgłosiły program, aby umożliwić Komisji jego przegląd w oparciu o rzeczywiste dane zgromadzone od jego zatwierdzenia w 2007 r. 17. Władze polskie uważają, że program i jego przedłużenie nie stanowią pomocy państwa. 18. Władze polskie potwierdziły, że wszystkie gwarancje wydane po dniu 31 grudnia 2009 r. są w pełni zgodne z obwieszczeniem w sprawie gwarancji z 2008 r. Uchwała Komitetu Polityki Ubezpieczeń Eksportowych, która stanowi krajową podstawę prawną przyznawania gwarancji w ramach programu, w sposób właściwy odzwierciedla zmiany wprowadzone obwieszczeniem w sprawie gwarancji z 2008 r. 19. Władze polskie zgadzają się na ponowne zgłoszenie wszelkich dalszych przedłużeń programu po dniu 31 grudnia 2016 r. 4. OCENA ŚRODKA Zakres zgłoszenia 20. Niniejsze zgłoszenie dotyczy przedłużenia programu gwarancji dla kontraktów eksportowych. W swojej decyzji z dnia 18 lipca 2007 r. Komisja uznała, że pierwotny program nie stanowił pomocy państwa. Pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) 21. Zgodnie z art. 107 ust. 1 TFUE wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna ze wspólnym rynkiem w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi. Obwieszczenie w sprawie gwarancji 22. Komisja opublikowała szczegółowe wytyczne w sprawie zastosowania zasad pomocy państwa w odniesieniu do gwarancji w 2000 r. i w 2008 r., wyraźnie zaznaczając, że ogólne kryteria art. 107 ust. 1 TFUE mają zastosowanie do gwarancji wystawianych przez państwo. 23. W pierwotnej decyzji Komisja oparła swoją ocenę zgodności na obowiązującym wówczas Obwieszczeniu w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwowej w formie gwarancji (zwanym dalej obwieszczeniem w sprawie gwarancji z 2000 r.) 7. 7 Dz.U. C 71 z , s

5 24. W 2008 r. Komisja opublikowała uaktualnioną wersję Obwieszczenia w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa w formie gwarancji ( obwieszczenie w sprawie gwarancji z 2008 r. ), które zastąpiło obwieszczenie w sprawie gwarancji z 2000 r. Zgodność przedłużonego programu z zasadami pomocy państwa winna być więc oceniona na podstawie obwieszczenia w sprawie gwarancji z 2008 r. 25. Punkt 3.4. obwieszczenia w sprawie gwarancji z 2008 r. wymienia warunki, które o ile są spełnione wykluczają istnienie pomocy państwa w programie gwarancji, ponieważ w tym przypadku gwarancja nie stanowi korzyści dla beneficjentów: a) program jest niedostępny dla kredytobiorców w trudnej sytuacji finansowej 8 ; b) gwarancje muszą być powiązane z określonymi transakcjami finansowymi dotyczącymi ustalonej kwoty maksymalnej i ograniczonymi w czasie; c) gwarancje nie obejmują więcej niż 80% każdego niespłaconego kredytu lub innego zobowiązania finansowego; jeśli wielkość kredytu maleje w miarę upływu czasu, kwota gwarantowana musi proporcjonalnie obniżać się, tak aby w danym momencie gwarancja pokrywała nie więcej niż 80% niespłaconego kredytu lub zobowiązania finansowego; straty muszą być ponoszone proporcjonalnie i w taki sam sposób przez kredytodawcę i gwaranta (brak gwarancji pierwszej straty); d) warunki programu oparte są na realistycznej ocenie ryzyka, tak by składki ubezpieczeniowe opłacane przez przedsiębiorstwa korzystające z programu wystarczały do jego samofinansowania; e) odpowiedniość poziomu stawki należy poddawać przynajmniej corocznemu przeglądowi; f) pobierane stawki muszą obejmować normalne ryzyko związane z udzieleniem gwarancji, koszty zarządzania programem, roczne wynagrodzenie za odpowiedni kapitał. g) aby zapewnić przejrzystość, program musi określać warunki, na jakich udzielane będą przyszłe gwarancje, takie jak rating uprawnionego przedsiębiorstwa oraz, w stosownych przypadkach, sektor i wielkość, maksymalną kwotę i okres obowiązywania gwarancji. Ocena 26. Poniżej Komisja ocenia, czy zgłoszony program spełnia warunki zapisane w obwieszczeniu w sprawie gwarancji z 2008 r. Podpunkt a) powyżej 27. Zasady rządzące programem wyraźnie wykluczają z niego przedsiębiorstwa zagrożone w rozumieniu Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw. Wszelkie gwarancje przyznawane są zgodnie z uchwałą Komitetu Polityki Ubezpieczeń Eksportowych. Punkt 3 tej uchwały 8 W celu podjęcia decyzji, czy można uznać, że kredytobiorca jest w trudnej sytuacji finansowej, należy odnieść się do definicji określonej w Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw, Dz.U. C 244 z , s. 2. 5

6 stwierdza, że wnioskodawca nie może być przedsiębiorstwem zagrożonym. W praktyce punkt ten poddawany jest weryfikacji na pierwszym etapie oceny ryzyka dotyczącego wniosku o przyznanie gwarancji. Tylko jeśli KUKE uzna, że wnioskodawca nie jest przedsiębiorstwem zagrożonym, kontynuuje kolejne etapy procesu oceny ryzyka. Zatem obowiązujące zasady i procedury zapewniają zgodność z kryterium wyłączenia kredytobiorców w trudnej sytuacji finansowej. Podpunkt b) powyżej 28. Zgodnie z informacjami dostarczonymi przez Polskę gwarancje są związane z konkretnymi transakcjami eksportowymi i wystawiane na określoną kwotę i czas. Podpunkt c) powyżej 29. Władze polskie stwierdziły, że gwarancja nie może obejmować więcej niż 80% danego zobowiązania finansowego. Polska potwierdziła również, że, w uzasadnionych przypadkach, kwota gwarancji zmniejsza się proporcjonalnie do kwoty niespłaconego kredytu; ponadto udzielane gwarancje nie są gwarancjami pierwszej straty, tzn. wszelkie straty są pokrywane przez ubezpieczającego i gwaranta w stosunku 20/80. Można zatem stwierdzić, że kwestia ta jest zgodna z nowymi przepisami obwieszczenia z 2008 r. Podpunkt d) powyżej 30. Władze polskie sprawiły, że system punktacji 9 stosowany przez KUKE do szczegółowej oceny ryzyka profilu eksportera określa poziom składki w taki sposób, aby program z dużym prawdopodobieństwem sam się finansował. Klasyfikacja ryzyka również uwzględnia analizę ryzyka sektora, przy czym poziom ryzyka przemysłu stoczniowego uważa się za wysoki. 31. W latach , jak wykazano w tabeli 1, przychody programu (dochód ze składek) przewyższyły jego koszty (koszty administracyjne i koszty kapitału; nie wypłacono żadnego odszkodowania). Program zatem sam się finansował. Podpunkt e) powyżej 32. Z informacji przedstawionych przez Polskę wynika, że warunki przyznawania gwarancji zostały szczegółowo określone i co najmniej raz w roku poddawane są weryfikacji. 33. W celu stwierdzenia, czy składki ubezpieczeniowe pobierane są w prawidłowej wysokości, przeprowadza się odpowiednie kontrole, a wysokość składki dostosowuje się zgodnie z danymi uzyskanymi w drodze corocznego przeglądu te czynności będą podejmowane co najmniej raz do roku. Podpunkt f) powyżej 34. Władze polskie stwierdziły, że pobrane składki odzwierciedlają normalne ryzyko związane z przyznawaniem gwarancji. KUKE przeprowadza ocenę ryzyka dla każdego kontraktu gwarancyjnego w oparciu o system punktacji. Ocena ryzyka opiera się na: rodzaju gwarancji, kategorii ryzyka eksportera (w tym ryzyka danego sektora), okresie ważności gwarancji i poziomie zabezpieczeń. 9 Szczegółowy opis systemu punktacji znajduje się w pierwotnej decyzji, pkt i pkt 42. 6

7 35. Ryzyko eksportera ocenia się na podstawie: (i) sprawozdań finansowych wnioskodawcy; (ii) analizy ryzyka sektorowego; (iii) okresu działalności przedsiębiorstwa. 36. Analiza ryzyka finansowego wnioskodawcy opiera się na dziewięciu podstawowych wskaźnikach finansowych: obrotowości aktywów, rentowności aktywów, rentowności sprzedaży, wskaźniku bieżącej płynności finansowej, wskaźniku szybkiej płynności finansowej, wskaźniku zadłużenia, wskaźniku pokrycia zobowiązań odsetkowych oraz (EBIT 10 plus amortyzacji) podzielonych przez sprzedaż. 37. Jeśli chodzi o ryzyko sektorowe, KUKE opracował klasyfikację sektorową w oparciu o doświadczenia związane z roszczeniami w analizie ryzyka krajowego i wskaźniki roszczeń dla danych grup sektorów gospodarki. KUKE wyłonił dziesięć grup sektorów gospodarki, którym przyporządkowuje odpowiednie punkty Wreszcie pod uwagę bierze się okres działalności przedsiębiorstwa. Im dłuższy okres działalności, tym więcej punktów można przyznać. 39. Na podstawie przyznanych punktów ustala się kategorię ryzyka eksportera 12. KUKE ustala składkę podstawową dla każdej kategorii ryzyka. 13 Odstępstwa w górę lub w dół od składki podstawowej zależą od rodzaju gwarancji, okresu jej obowiązywania i przedstawionych zabezpieczeń (zabezpieczenie na majątku ruchomym, zabezpieczenie na nieruchomościach, środki pieniężne zablokowane na rachunku bankowym, kaucja gotówkowa). 40. Władze polskie stwierdziły, że w okresie objętym przeglądem w większości przypadków składki pobierane z tytułu gwarancji w ramach programu były ustalone na poziomie [ ] i [ ] w skali roku. Wpływy z opłaconych składek są lokowane na odrębnym koncie bankowym i mają zabezpieczyć płatność przyszłych strat. 41. Władze polskie potwierdziły, że koszty administracyjne, w tym prowizje na rzecz KUKE z tytułu administrowania i zarządzania gwarancjami, są uwzględnione w składkach gwarancyjnych. 42. Zgodnie z obwieszczeniem w sprawie gwarancji z 2008 r. roczny koszt kapitału został obliczony na podstawie [ ] średnich niespłaconych gwarancji 14. Zastosowano składkę z tytułu ryzyka w wysokości [ ] punktów bazowych 15, co w latach skutkuje skumulowanymi kosztami kapitału w wysokości ok. [ ] mln PLN Zysk przed spłatą odsetek i opodatkowaniem. Przemysł stoczniowy uznawany jest za sektor wysokiego ryzyka, co nie pozwala przyznać dodatkowych punktów w celu poprawy ogólnego wyniku analizy ryzyka. Niska, poniżej przeciętnej, przeciętna, powyżej przeciętnej, wysoka. Przykładowo, dla eksporterów charakteryzujących się przeciętnym stopniem ryzyka stawka podstawowa w wysokości [ ] rocznie będzie miała zastosowanie dla gwarancji zwrotu zaliczki na okres krótszy niż dwa lata. Stopa procentowa dla obliczenia kwoty kapitału waha się w zależności od ratingu przedsiębiorstw, którym przyznaje się gwarancję. Stopa podstawowa wynosi 8%; obniżoną stopę można stosować w odniesieniu do wyższego ratingu (2% dla AAA/AA-; 4% dla A+/A-). Zgodnie z pkt 3.4. lit. f) nowego obwieszczenia, nie uwzględniono stopy procentowej wolnej od ryzyka, gdyż państwo nie wniosło gotówkowego wkładu do programu. 7

8 43. Koszty administracyjne i koszt kapitału sięgnęły łącznie 30% składek zebranych przez lata Władze polskie potwierdziły, że 70% zebranych składek odłożono na pokrycie normalnego ryzyka związanego z przyznawaniem gwarancji. 44. Komisja zwraca uwagę, że władze polskie nie przeprowadzają analizy przewidywanych strat dla programu, aby ocenić poziom normalnego ryzyka związanego z przyznawaniem gwarancji. Zatem Komisja przeprowadziła weryfikację szeregu czynników, aby stwierdzić, czy program można faktycznie uznać za samofinansujący się i czy składki uwzględniają normalne ryzyko związane z przyznawaniem gwarancji. (i) Dostarczone dane na temat funkcjonowania programu od 2002 r. pokazują, że spośród 171 wystawionych gwarancji zażądano wypłaty z tytułu 2 gwarancji. Gwarancje, wobec których zastosowano żądanie wypłaty, opiewały na ok. 2,7% składek gwarancyjnych. Choć dokładnych badań nie można zastąpić analizą ograniczoną do działania programu w latach , liczba ta jest pierwszym zachowawczym wskaźnikiem co do tej części składki, którą można uznać za adekwatną do pokrycia normalnego ryzyka związanego z przyznawaniem gwarancji. W praktyce normalne ryzyko związane z przyznawaniem gwarancji powinno być uznane za niskie, ponieważ istnieją mechanizmy odzyskiwania środków. Zważywszy, że 70% składek powinno pokryć normalne ryzyko związane z przyznawaniem gwarancji, stawki stosowane przez KUKE, tj. [ ] i [ ], wydają się wystarczające do pokrycia kosztów administracyjnych, kosztów kapitału i przewidywanych strat. (ii) KUKE, ustalając swój system składek, kieruje się stawkami dla podobnych produktów stosowanymi przez konkurentów. Badania porównawcze przedstawione przez Polskę wskazują, że składki stosowane przez KUKE znajdują się w wyższym przedziale składek stosowanych przez konkurentów. 16 (iii)w ciągu dziesięciu lat funkcjonowania programu, zażądano wypłaty tylko z tytułu dwóch gwarancji. Kwoty te odzyskano w całości, co pokazuje, że KUKE wdrożył sprawnie działający system kredytowy i system odzyskiwania środków. 45. W świetle powyższego Komisja wyraża zadowolenie, że składki pobierane w ramach programu pokrywają normalne ryzyko związane z udzielaniem gwarancji, koszty zarządzania programem i roczne wynagrodzenie za odpowiedni kapitał. Podpunkt g) powyżej 46. Program jasno określa kryteria kwalifikowalności dla przyszłych beneficjentów. Na podstawie systemu punktacji KUKE przedsiębiorstwa o ratingu poniżej 31 punktów nie kwalifikują się do gwarancji w ramach programu. 47. Przejrzystość w zakresie warunków programu gwarantuje strona internetowa KUKE Zgodnie z powyższym Komisja stwierdza, że zasady przedłużonego programu są zgodne z obwieszczeniem w sprawie gwarancji z 2008 r Polska przedstawiła Komisji badania przeprowadzone przez Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur zlecone przez KUKE w latach 2008, 2009 i Dla każdego roku badanie zawiera przegląd warunków i opłat stosowanych przez prywatne instytucje finansowe działające na rynku polskim w stosunku do podobnych rodzajów gwarancji jak te oferowane przez KUKE. 8

9 49. Komisja zauważa jednak, że program charakteryzuje się małym portfolio o wysokim zaangażowaniu na beneficjenta; niewielką liczbą beneficjentów i niemal 100% koncentracją na jednym sektorze przemysł stoczniowy, który uważany jest za sektor wysokiego ryzyka. W związku z powyższym Komisja uznaje, że środek nie stanowi pomocy państwa, ale podlega ponownemu zgłoszeniu przed dniem 31 grudnia 2016 r., aby umożliwić Komisji przegląd rzeczywistej efektywności programu. 5. WNIOSEK 50. Z wyżej wymienionych powodów oraz w oparciu o dane empiryczne o funkcjonowaniu programu w latach Komisja uznaje, że program gwarancji eksportowych, który Polska wprowadziła w dniu 20 grudnia 2006 r. i co do którego złożyła wniosek o przedłużenie funkcjonowania, jest zgodny z warunkami określonymi w obwieszczeniu w sprawie gwarancji z 2008 r. Zatem środek nie stanowi pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. 51. W świetle rozważań w pkt 49 powyżej Komisja uznaje jednak za zasadne ograniczyć okres jego obowiązywania do dnia 31 grudnia 2016 r. Władze polskie wyraziły zgodę na ponowne zgłoszenie środka przed wspomnianą datą, umożliwiając Komisji dokonanie przeglądu funkcjonowania programu z uwzględnieniem rzeczywistych danych zgromadzonych w latach W przypadku gdyby niniejsze pismo zawierało informacje poufne, które nie powinny zostać ujawnione osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od dnia jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie uzasadnionego wniosku w tym względzie, uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie osobom trzecim i publikację pełnej treści niniejszego pisma w autentycznej wersji językowej na stronie internetowej: Wniosek należy wysłać listem poleconym lub faksem na adres Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej: European Commission Directorate-General for Competition Directorate State Aid II Rue de la Loi/Wetstraat, 200 B-1049 Brussels Faks: Z wyrazami szacunku, w imieniu Komisji Joaquín ALMUNIA Wiceprzewodniczący 18 Uwzględniono również dane empiryczne za lata