KOMISJA EUROPEJSKA. Komisja oparła swoją decyzję na następujących ustaleniach:

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia r. C(2019) 87 final Przedmiot: Pomoc państwa / Polska Pomoc nr SA (2018/N) Dopłaty do składek z tytułu ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz częściowe refinansowanie odszkodowań należnych producentom rolnym z tytułu szkód spowodowanych przez suszę (reasekuracja) Szanowny Panie Ministrze! Komisja Europejska ( Komisja ) pragnie poinformować Polskę, że po przeanalizowaniu przekazanych przez władze polskie informacji dotyczących programu pomocy państwa, o którym mowa powyżej, postanowiła nie wnosić żadnych zastrzeżeń do wspomnianej pomocy, ponieważ pomoc ta jest zgodna z rynkiem wewnętrznym zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (zwanego dalej: TFUE ). Komisja oparła swoją decyzję na następujących ustaleniach: 1. PROCEDURA 1) Pismem z dnia 3 października 2018 r., zarejestrowanym przez Komisję tego samego dnia, Polska powiadomiła Komisję o wyżej wymienionym programie pomocy. 2) W dniu 8 listopada 2018 r. Komisja skierowała do władz polskich pismo z wnioskiem o dodatkowe informacje, na które władze polskie udzieliły odpowiedzi w piśmie przesłanym w dniu 16 listopada 2018 r. (zarejestrowanym przez Komisję tego samego dnia). 2. OPIS 2.1. Nazwa 3) Dopłaty do składek z tytułu ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz częściowe refinansowanie odszkodowań należnych producentom rolnym z tytułu szkód spowodowanych przez suszę (reasekuracja) Sz.P. Jacek Czaputowicz Ministerstwo Spraw Zagranicznych Al. J. Ch. Szucha Warszawa Polska Commission européenne, B-1049 Bruxelles Europese Commissie, B-1049 Brussel Belgia

2 2.2. Podstawa prawna 4) Ustawa z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz.U. 2018, poz. 2124) [Ustawa z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz.U. 2018, poz. 2124)] Cel 5) Celem zgłoszenia jest zmiana istniejącego programu pomocy ( pierwotny program pomocy ) SA (2014/N) Dopłaty do składek z tytułu ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz częściowe refinansowanie odszkodowań należnych producentom rolnym z tytułu szkód spowodowanych przez suszę (reasekuracja) 1 z uwzględnieniem zmian wprowadzonych programami pomocy SA (2016/N) 2 i SA (2017/N) 3. 6) Ogólnym celem pierwotnego programu pomocy jest zachęcenie producentów rolnych do ubezpieczania podstawowych upraw i najważniejszych gatunków zwierząt gospodarskich w Polsce. Aktualna zmiana ma na celu w szczególności zapewnienie szerszego dostępu do dotowanych ubezpieczeń od ryzyka suszy Opis 7) Pierwotny program pomocy trwa do dnia 30 grudnia 2020 r., a jego całkowity budżet wynosi 5,5 mld PLN (ok. 1,25 mld EUR). Obejmuje on pomoc na pokrycie opłat składek ubezpieczeniowych. 8) Zgodnie z tym pierwotnym programem pomoc przyznawana jest w szczególności na składki w ramach umów ubezpieczeniowych obejmujących podstawowe uprawy rolne (zboża, kukurydzę, rzepak, rzepik, chmiel, tytoń, warzywa gruntowe, drzewa i krzewy owocowe, truskawki, ziemniaki, buraki cukrowe i rośliny strączkowe). Uprawy mogą być ubezpieczone od wszystkich rodzajów ryzyka objętych programem (tj. huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny, suszy, ujemnych skutków przezimowania lub przymrozków wiosennych) lub rodzajów ryzyka wybranych przez rolnika, np. najczęściej występujących na danym obszarze. 9) W celu zapoznania się ze szczegółowym opisem programu pomocy Komisja odsyła do decyzji C(2015) 741 final 4, C(2016) 5152 final 5 i C(2017) 2393 final Przedmiotowy program pomocy został zatwierdzony decyzją Komisji C(2015) 741 final z dnia 17 lutego 2015 r. Przedmiotowy program pomocy został zatwierdzony decyzją Komisji C(2016) 5152 final z dnia 12 sierpnia 2016 r. Przedmiotowy program pomocy został zatwierdzony decyzją Komisji C(2017) 2393 final z dnia 19 kwietnia 2017 r Motywy (4)-(40). Motywy (2) (18). Motywy (2) (13). 2

3 10) Jak wyjaśniły władze polskie, ryzyko suszy jest obecnie najmniej ubezpieczalnym rodzajem ryzyka zarówno przez producentów rolnych (ze względu na wysokie ceny polis ubezpieczeniowych), jak i zakłady ubezpieczeń (ze względu na wysokie ryzyko wystąpienia dużych szkód). W przypadku upraw rolnych zebranych w 2018 r. zawarto jedynie 227 umów ubezpieczeniowych obejmujących ryzyko suszy. 11) W związku z tym producenci rolni otrzymają możliwość zakupu polisy ubezpieczeniowej obejmującej ryzyko suszy, w ramach której odszkodowanie jest pomniejszone o 20%, 25% lub 30% sumy ubezpieczenia w zamian za niższe koszty zakupu odpowiedniej polisy ubezpieczeniowej. Wprowadzenie tak zwanej franszyzy redukcyjnej powinno pozwolić na obniżenie ryzyka, jakie ponosi ubezpieczyciel, a przez to na obniżenie stawek ubezpieczenia w przypadku polis ubezpieczeniowych obejmujących ryzyko suszy. W odniesieniu do wszystkich pozostałych rodzajów ryzyka firmy ubezpieczeniowe będą nadal zobowiązane do sprzedaży dotowanych polis ubezpieczeniowych, w przypadku których odszkodowanie nie może być pomniejszone o więcej niż 10% kwoty szkód. 12) Władze polskie potwierdziły, że obecny program nie wprowadza żadnych innych zmian do pierwotnego programu pomocy. W szczególności bez zmian pozostają czas trwania, budżet, intensywność pomocy i mechanizm reasekuracji. 3. OCENA 3.1. Istnienie pomocy państwa zastosowanie art. 107 ust. 1 TFUE 13) Zgodnie z art. 107 ust. 1 TFUE z zastrzeżeniem innych postanowień przewidzianych w traktatach, wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi. 14) Kwalifikacja danego środka jako pomocy w rozumieniu powyższego postanowienia wymaga zatem łącznego spełnienia następujących warunków: (i) środek można przypisać państwu i musi być finansowany z zasobów państwowych; (ii) musi przynosić korzyść beneficjentowi środka; (iii) korzyść ta musi być selektywna; oraz (iv) środek musi zakłócać konkurencję lub grozić jej zakłóceniem i wpływać na wymianę handlową między państwami członkowskimi. 15) Jak ustalono w decyzjach C(2015) 741 final 7, C(2016) 5152 final 8 i C(2017) 2393 final 9, pierwotny program pomocy spełnia warunki określone w art. 107 ust. 1 TFUE i w związku z tym stanowi pomoc państwa w rozumieniu tego artykułu. Pomoc tę można uznać za zgodną z rynkiem wewnętrznym wyłącznie, jeżeli można do niej zastosować jedno z odstępstw przewidzianych w TFUE Motywy (41) (45). Motywy (19)-(20). Motywy (14)-(16). 3

4 3.2. Zgodność pomocy z prawem zastosowanie art. 108 ust. 3 TFUE 16) Program pomocy został zgłoszony Komisji w dniu 3 października 2018 r. Nie został on jeszcze wdrożony. Polska spełniła zatem obowiązek wynikający z art. 108 ust. 3 TFUE Zgodność pomocy Zastosowanie art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE 17) Zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. c) pomoc może zostać uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym, jeśli jest przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych lub niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem. 18) W decyzjach Komisji C(2015) 741 final, C(2016) 5152 final i C(2017) 2393 final stwierdzono, że odstępstwo to ma zastosowanie Zastosowanie wytycznych Unii Europejskiej w sprawie pomocy państwa w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich w latach (zwanych dalej: wytycznymi ) 19) Komisja przeprowadziła ocenę zgodności pierwotnego programu pomocy zgodnie z częścią I rozdział 3 Wspólne zasady oceny oraz zgodnie z częścią II rozdział 1 sekcja ( Pomoc na opłacenie składek ubezpieczeniowych ) wytycznych. 20) Ustalono, że pierwotny program pomocy spełnia wszystkie obowiązujące warunki określone w wytycznych. W związku z tym w odniesieniu do szczegółów i wniosków z oceny zgodności pierwotnego programu pomocy Komisja w pełni odsyła do decyzji C(2015) 741 final 11, C(2016) 5152 final 12 i C(2017) 2393 final ) Proponowane zmiany polegają na wprowadzeniu franszyzy redukcyjnej w przypadku ubezpieczenia obejmującego ryzyko suszy (motyw 11)). Wytyczne nie przewidują warunków dotyczących wkładu własnego beneficjenta w pokrycie strat. Jak wyjaśniły władze polskie, zmiany te są odpowiednie i konieczne, aby zwiększyć dostępność ubezpieczeń z myślą o polskich rolnikach, biorąc pod uwagę doświadczenia zdobyte w ramach pierwotnego programu pomocy, jak opisano w motywach 10)-11). Komisja zgadza się z tym wyjaśnieniem. 22) Z motywu 12) wynika, że obecny program nie wprowadza żadnych innych zmian do pierwotnego programu pomocy. 23) Na podstawie powyższych ustaleń Komisja stwierdza, że proponowane zmiany nie mają wpływu na ocenę zgodności programu pomocy z rynkiem Dz.U. C 204 z , s. 1. Zmienione zawiadomieniami opublikowanymi w Dz.U. C 390 z , s. 4; Dz.U. C 139 z , s. 3 i Dz.U. C 403 z , s. 10. Skorygowane za pomocą sprostowania opublikowanego w Dz.U. C 265 z , s. 5. Motywy (46) (72). Motywy (22)-(28). Motywy (18)-(23). 4

5 wewnętrznym, przeprowadzonej na potrzeby decyzji C(2015) 741 final 14, C(2016) 5152 final 15 i C(2017) 2393 final PODSUMOWANIE Komisja postanowiła nie wnosić zastrzeżeń do zgłoszonego programu pomocy, ponieważ pomoc ta jest zgodna z rynkiem wewnętrznym zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE. Jeżeli jakiekolwiek części niniejszego pisma są objęte obowiązkiem zachowania tajemnicy służbowej, zgodnie z komunikatem Komisji w sprawie tajemnicy służbowej w decyzjach dotyczących pomocy państwa 17 i nie powinny być publikowane, proszę poinformować o tym Komisję w ciągu piętnastu dni roboczych od daty otrzymania niniejszego pisma. Jeżeli Komisja nie otrzyma uzasadnionego wniosku w wyznaczonym terminie, uzna to za wyrażenie przez Polskę zgody na publikację pełnej treści niniejszego pisma. Jeśli Polska pragnie, aby niektóre informacje zostały objęte obowiązkiem tajemnicy służbowej, proszę wskazać odpowiednie części pisma, oraz przedstawić uzasadnienie w odniesieniu do każdego z fragmentów, dla którego wnioskuje się o nieujawnianie. Wniosek powinien zostać wysłany drogą elektroniczną poprzez system bezpiecznej poczty elektronicznej Infrastruktura klucza publicznego (PKI) zgodnie z art. 3 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 794/ , na poniższy adres: agri-state-aidsnotifications@ec.europa.eu. W imieniu Komisji Phil HOGAN Członek Komisji Motywy (46) (72). Motywy (22)-(28). Motywy (18)-(23). Komunikat Komisji C(2003) 4582 z dnia 1 grudnia 2003 r. w sprawie tajemnicy służbowej w decyzjach dotyczących pomocy państwa, Dz.U. C 297 z , s. 6. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 794/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (UE) 2015/1589 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. L 140 z , s. 1). 5