Popularność witryn a ich użyteczność. Raport SYMETRII dot. stanu użyteczności i funkcjonalności polskich serwisów informacyjnych.

Transkrypt

1 Popularność witryn a ich użyteczność. Raport SYMETRII dot. stanu użyteczności i funkcjonalności polskich serwisów informacyjnych. Dane adresowe Symetria Agencja e-biznes i dom mediowy ul. Wyspiańskiego 10/ Poznań Kontakt tel.: faks: symetria@symetria.pl

2 Spis treści raportu 1. Kilka słów o Symetrii O badaniu Zastrzeżenie Dlaczego użyteczność? Dlaczego funkcjonalność? Standardy Metodologia Kryteria wyboru serwisów Kategorie badanych serwisów Użyteczność kryteria oceny Funkcjonalność kryteria oceny Wiemy, gdzie patrzysz - zastosowanie eye trackingu Opis badania Przedstawienie wyników badania Ogólne wyniki badań Serwisy ogólnoinformacyjne Popularność Użyteczność i funkcjonalność Serwisy tematyczne Popularność Użyteczność i funkcjonalność Wskazówki i komentarze użyteczność i funkcjonalność Użyteczność Nawigacja Tekst i sposób prezentacji treści Wyszukiwarka Grafika Funkcjonalność Narzędzia interakcji Personalizacja Materiały powiązane Multimedialność Funkcjonalności indywidualne Podsumowanie Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

3 1. Kilka słów o Symetrii Symetria od 1998 roku specjalizuje się w planowaniu i kompleksowej obsłudze projektów związanych z szeroko pojętym e-commerce. Firma ma tym polu bardzo duże osiągnięcia, poparte wymiernymi sukcesami. Doświadczenie Symetrii, kompetencje oraz szerokie kontakty z największymi polskimi firmami internetowymi gwarantują profesjonalizm i kompleksowość dostarczanych rozwiązań. Pomimo szerokiego zakresu oferowanych usług, specjalizacją Symetrii od lat jest użyteczność stron internetowych. Wiedza firmy opiera się przede wszystkim na praktyce zdobytej w dziesiątkach przeprowadzonych badań witryn oraz kreacji, w czasie których przetestowano setki użytkowników. Uzupełniają ją doświadczenia z wielu wykonanych projektów i wdrożeń serwisów internetowych. Badawcze podejście do zagadnienia objawia się w prowadzeniu własnych analiz i wykorzystywaniu różnorodnych metod obserwacji działań użytkowników. Szeroko wykorzystywanym w działaniach Symetrii narzędziem jest śledzenie wzroku (eye tracking), pomocne zarówno w badaniach użyteczności jak i marketingowych (np. zauważalności reklam internetowych). Metoda ta pozwala na lepsze zrozumienie, w jaki sposób odbiorcy postrzegają strony internetowe i inne materiały wizualne. Z naszych usług korzystają największe firmy, m.in.: 3 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

4

5 2.1.Zastrzeżenie Badanie stanowi próbę autorskiego spojrzenia na zagadnienia użyteczności i funkcjonalności oraz zbadania czy istnieją ich związki z popularnością witryn. Kryteria oceny zostały oparte na regułach światowych standardów użyteczności 2. Jednocześnie ze względu na szeroki zakres badanych witryn zrezygnowano z przeprowadzenia pełnych, zaawansowanych analiz i skupiono się na podstawowych wytycznych decydujących o jakości badanych serwisów. Kryteria te zaprezentowano w części metodologicznej. Autorzy w trakcie analiz starali się zachować maksymalną obiektywność i rzetelność. Niemniej, zdają sobie sprawę z pewnych ograniczeń badania związanych z wyborem witryn do analizy oraz sposobem opracowania metodologii i prowadzenia ekspertyz. Samo badanie traktować należy jako wstęp do szerszej dyskusji na temat roli użyteczności w budowaniu popularności serwisów. Jednocześnie traktować je można jako próbę zasygnalizowania istotnych dla polskich witryn kwestii, które wpływać mogą pośrednio na odnoszenie przez nie sukcesu komercyjnego. Należy zaznaczyć, iż niektórych serwisach objętych badaniem od momentu przeprowadzenia analizy zostały wprowadzone pewne zmiany, których raport nie uwzględnia. Należy przyjąć, iż oceny umieszczone w rankingu dotyczą stanu witryn z listopada 2007 r. W poniższych częściach dokumentu zaprezentowano uwagi na temat parametrów użyteczności i funkcjonalności, jakie przyjęto na potrzeby badania. Zaprezentowano także notę metodologiczną i podsumowanie analizy użyteczności oraz porównanie jej wyników z wynikami rankingu Megapanel. 2 Więcej informacji na temat stosowanych przez Symetrię standardów użyteczności znajduje się w punkcie 2.4 niniejszego dokumentu. 5 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

6 2.2.Dlaczego użyteczność? Użyteczność określa związek pomiędzy stroną WWW a jej użytkownikiem. Aby strona mogła być wykorzystana efektywnie musi pozwalać w możliwie najprostszy i najlepszy sposób osiągnąć cele, jakie użytkownik postawił przed sobą. Internauta musi być w stanie odnaleźć na stronie potrzebne mu informacje, a samo poruszanie się po stronie musi być tak przezroczyste i intuicyjne, by nie sprawiało mu najmniejszego problemu i nie absorbowało jego uwagi. Znajomość zasad użyteczności serwisów owocuje możliwościami maskowania zaawansowanej struktury i mechanizmu serwisu poprzez doskonalenie jego interfejsu. Dzięki temu unika się niekorzystnych sytuacji, kiedy użytkownik nie radzi sobie z obsługą, czuje zagubienie i ostatecznie porzuca witrynę wybierając inną, o łatwiejszej obsłudze. Sytuacje takie niejednokrotnie powodują realną utratę przychodów, przed którą nie chroni ani ciekawy model biznesowy, ani oryginalna oprawa graficzna, ani też poprawność informatycznej warstwy serwisu, które często uważane są za najważniejsze składowe sukcesu. 2.3.Dlaczego funkcjonalność? Funkcjonalność określa liczbę funkcji (opcji) udostępnianych użytkownikowi w obrębie serwisu internetowego. Poszczególne funkcjonalności (opcje, narzędzia) można określać jako łatwe w użyciu, przyjazne, atrakcyjne dla internauty. Funkcjonalności można też oceniać pod względem użyteczności, a zatem badać stopień wygody korzystania z nich, intuicyjności łatwości ich odnalezienia etc. Zwiększanie liczby funkcjonalności w obrębie witryny w odpowiedzi na potrzeby użytkowników umożliwia dopasowywanie serwisu do potrzeb odbiorców i bieżących trendów internetowych. Atrakcyjne funkcjonalności pozwalają także budować niepowtarzalny charakter witryny i oferować unikalne korzyści. 2.4.Standardy Eksperci Symetrii dokonywali oceny użyteczności i funkcjonalności na podstawie zasad użyteczności, opracowanych przez Nielsen Norman Group. To pierwsza na świecie grupa badawcza skupiająca się na użyteczności i funkcjonalności stron internetowych. Zasady tej jednostki badawczej są powszechnie respektowane przez największe i najbardziej znane serwisy internetowe na świecie. Formalnym potwierdzeniem zaangażowania Symetrii w jakość analiz jest jej przynależność do Usability Professionals Association, ogólnoświatowej organizacji zrzeszającej praktyków użyteczności. 6 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

7 3. Metodologia 3.1.Kryteria wyboru serwisów Analizie poddano wybrane przez agencję Symetria witryny internetowe, które w okresie prowadzenia badań spełniały niżej wymienione kryteria: w okresie przeprowadzania badań znajdowały się w pierwszej piętnastce serwisów w danej kategorii zgodnie z wynikami Megapanel PBI/Gemius za luty 2007 r., były polskojęzyczne, nie należały do kategorii takich jak: wyszukiwarki, portale firmowe (z wyłączeniem internetowych wydań prasy), blogi, serwisy e-commerce (aukcje, sklepy), definiowane były jako internetowe serwisy informacyjne, a zatem serwisy: tworzone celowo, systematycznie aktualizowane, powstałe przy zachowaniu standardów i reguł redakcyjnych, służące do informowania internautów o bieżących wydarzeniach ogólnych lub branżowych, posiadające swoją uporządkowaną strukturę. 3.2.Kategorie badanych serwisów Ocena polskich czołowych witryn internetowych została przeprowadzona z uwzględnieniem kategorii serwisów, wyłonionych w oparciu o kategorie tematyczne rankingu Megapanel PBI/Gemius za październik 2007 r. Wyłonione ostatecznie kategorie w jakich dokonano analizy to: Serwisy ogólnoinformacyjne. Serwisy tematyczne: Kultura i rozrywka, Motoryzacja, Komputery i Internet, Marketing, media i PR, Sport, Biznes, prawo i finanse. 7 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

8 Obie wyżej wskazane wytyczne oceny badanych serwisów użyteczność i funkcjonalność - rozpatrywane były osobno przez ekspertów Symetrii specjalizujących się w zagadnieniach użyteczności. Na podstawie cząstkowych ocen indywidualnych i dyskusji dokonano ostatecznego podsumowania. Poniżej przedstawiono kryteria oceny zakresie użyteczności i funkcjonalności. Dla każdego typu serwisu zbadano 10 losowo wybranych podstron witryny, prezentujących różne ich typy (galerie, artykuły, newsy, komentarze etc.). 3.3.Użyteczność kryteria oceny Użyteczność dotyczyła elementów i cech serwisu, wpływających na jego zrozumiałość i prostotę obsługi. Oceniania była na zasadzie ocen dyskretnych w określonym przedziale zamkniętym. Podczas analizy użyteczności witryn rozpatrywane były kwestie takie jak: wyróżnianie się linków w kontekście zastosowanego stylu graficznego i typografii i konsekwencja w ich oznaczaniu, spójność nawigacji, wielkość i czytelność czcionek zastosowanych w nagłówkach, tekście, nazwach boksów i zajawek, sposób prezentacji tekstu - adekwatność jego układu na potrzeby Internetu, czytelność layoutów stron i spójność nawigacji, wygodne i czytelne wyświetlanie zdjęć i animacji. 3.4.Funkcjonalność kryteria oceny Głównym kryterium oceny funkcjonalności była liczba udostępnianych opcji oraz ich adekwatność do charakteru serwisu i potrzeb użytkowników. Za punkt wyjścia uznano stwierdzenie, iż im bardziej serwis jest bogaty w poprawnie działające i spójne z jego przeznaczeniem opcje, tym jest ciekawszy, przydatny i bardziej wartościowy dla użytkownika. W omawianym zakresie oceniane były kwestie związane z m.in.: narzędziami interakcji m.in. opcjami komentowania, dodawania własnych artykułów i plików, subskrypcji newsów, kontaktu z redakcją etc., opcjami personalizacji dopasowywania wyświetlanych treści do własnych potrzeb, modyfikacji layoutu, udostępnianiem treści i linków powiązanych, multimedialnością, udostępnianiem nagłówków RSS. 8 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

9 3.5.Wiemy, gdzie patrzysz - zastosowanie eye trackingu Opis badania Rysunek 1. Mapa gorących miejsc serwisu uzyskana dzięki zastosowaniu eye trackera Badanie eyetrackingowe objęło wszystkie 104 wybrane polskie serwisy internetowe i zostało zaprojektowane jako uzupełnienie badania użyteczności i funkcjonalności. Testy zostały przeprowadzone w laboratorium agencji Symetria z udziałem zaproszonych 26 użytkowników, z których każdy poddawany był kontaktowi z unikalną listą 20 serwisów. Za kryterium oceny testów eye trackingowych uznano łatwość odnalezienia wyszukiwarki w serwisie. Użytkownicy proszeni byli o wyszukanie za pomocą wyszukiwarki wybranego przez ekspertów i ustalonego dla danego serwisu słowa kluczowego. Po przebadaniu uczestników otrzymano 520 obserwacji dla 104 serwisów, a zatem 5 obserwacji na serwis. 4.Przedstawienie wyników badania W każdej z omawianych kategorii zaprezentowano 10 serwisów, które uzyskały najwyższą zbiorczą ocenę pod względem użyteczności i funkcjonalności. Zestawiono je z wskazującymi na popularność serwisu wynikami badania Megapanel PBI/Gemius oraz opatrzono krótkim komentarzem dotyczącym zarówno popularności witryn jak i wyników badania użyteczności oraz funkcjonalności. Następnie w kolejnym rozdziale przedstawiono ogólne wskazówki dotyczące głównych zasad użyteczności i funkcjonalności, które przydatne być mogą podczas projektowania oraz usprawniania serwisów informacyjnych. Zachęcamy do dyskusji o kwestiach użyteczności i wspólnego zastanowienia się nad jej wpływem na poczynania i wyboru użytkowników w Internecie, które decydują o popularności wybranych witryn. Jesteśmy również otwarci na pytania czytelników i sugestie, które przyczynić się mogą do ulepszania metodologii badawczej i rozwijania wiedzy na temat zagadnień użyteczności i projektowania serwisów zorientowanego na użytkownika (UCD). Zespół Symetrii ranking@symetria.pl 9 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

10 5. Ogólne wyniki badań Porównanie wyników badania uwzględniającego kryteria użyteczności i funkcjonalności z wynikami rankingu Megapanel PBI/Gemius za listopad 2007 r. nie wykazało istotnych bezpośrednich korelacji pomiędzy użytecznością i atrakcyjnością funkcjonalności serwisu a jego popularnością. Zaistniały jednak podobieństwa - w przypadku 8 serwisów pozycje w obu rankingach okazały się identyczne a w przypadku prawie 20 innych różniły się tylko o jedną pozycję. Niemniej nie można na tej podstawie wnioskować o prostym przekładaniu się użyteczności witryny na jej popularność. Wysokie pozycje portali wskazują na ogromną rolę narzędzi i rozwiązań generujących ruch. Duży może więcej to prawda, która potwierdza się także w przypadku naszego rankingu. Rozbudowane witryny i portale powiązane z inwestorami mogą wdrażać coraz to nowe funkcjonalności i integrować treści pochodzące z różnych źródeł. Dzięki temu mogą także szybko zwiększać swoją użyteczność i udostępniać atrakcyjne, bezpłatne opcje. Niemniej przykłady dobrze ocenionych przez Symetrię serwisów niewchodzących w obręb portali, które również zajęły wysoką pozycję w rankingu pod względem popularności wskazują, jak istotna jest atrakcyjna tematyka i zaspokajanie potrzeb informacyjnych odpowiednich grup docelowych. Specjalizacja tematyczna i otwarcie się na potrzeby publiczności niszowej oraz brak konkurencji na rynku budować może popularność także takich witryn, w których występują pewne problemy z użytecznością. W przypadku dużego zaś nasycenia rynku oprócz kwestii związanych z narzędziami generowania ruchu (takimi jak np. duży partner, reklama, pozycjonowanie czy marketing szeptany) na pozycję serwisu wpływają głównie udostępniane funkcjonalności i opcje interakcji z serwisem oraz innymi użytkownikami. Duże szanse na budowanie popularności ma serwis, w którym zauważalna jest jego dynamika stałe aktualizowanie informacji, komentowanie i podejmowanie działań przez użytkowników, działania redakcji zmierzające do nawiązania kontaktu z czytelnikami. Czy warto zatem dbać o użyteczność serwisu? Zdecydowanie tak umożliwia to podnoszenie jego jakości a także w przyszłości pozwala na łatwiejsze projektowanie i wprowadzanie pożądanych zmian. Sama jednak użyteczność witryny nie odpowie na wszystkie bolączki i bezpośrednio nie przełoży się na osiąganie sukcesu komercyjnego. Najlepsze rezultaty osiągane są bowiem przy stałym uwzględnianiu kwestii usability i projektowania zorientowanego na użytkownika we wszelkich odpowiednio planowanych działaniach e-marketingowych i z zakresu e-pr. Poniżej przedstawiamy wyniki analizy porównawczej badań użyteczności serwisów informacyjnych z wynikami badania Megapanel PBI/Gemius za listopad 2007 r. Opatrujemy je też komentarzem oraz w kolejnych częściach przedstawiamy ogólne wskazówki dotyczące użyteczności, przydatne w usprawnianiu serwisów informacyjnych. W celu łatwiejszego i szybszego zapoznania się z wynikami prezentowanymi w tabelach zastosowano oznaczenia kolorystyczne: Kolor zielony serwis uzyskał wyższą ocenę w zakresie użyteczności niż wynik w rankingu Megapanel PBI/Gemius, Kolor czerwony - serwis uzyskał niższą ocenę w zakresie użyteczności niż wynik w rankingu Megapanel PBI/Gemius, 10 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

11 6. Serwisy ogólnoinformacyjne Popularność Wśród serwisów informacyjnych pod względem popularności królują cechujące się znacznym natężeniem ruchu portale. Najwyżej oceniony przez Symetrię pod względem użyteczności i funkcjonalności serwis Wiadomosci24.pl zajął pod względem liczby UU dopiero 7 miejsce. Na podobnych pozycjach pod względem obu kryteriów znalazły się jednak portal Interia (3. miejsce w ocenie Symetrii, 4. pod względem popularności), RMF.fm (odpowiednio 8. i 9.), Polskieradio (odpowiednio 9. i 10.). L.P Nazwa serwisu Funkcjonalność i użyteczność L.P Pozycja w wynikach Megapanel PBI/Gemius 1 Wiadomości24.pl 7,56 1 Onet.pl - Serwisy informacyjne 2 Gazeta.pl - serwisy informacyjne 3 Interia.pl - serwisy informacyjne 4 Onet.pl - Serwisy informacyjne 7,496 2 Wp.pl - serwisy informacyjne 7, Gazeta.pl - serwisy informacyjne 7, Interia.pl - serwisy informacyjne Liczba UU Gazetawyborcza.pl 7,161 5 Gazetawyborcza.pl Wp.pl - serwisy informacyjne 6, Dziennik.pl Wiadomosci.itvp 6, Wiadomosci.itvp Rmf.fm 6, Wiadomości24.pl Polskieradio.pl 6, Rmf.fm Dziennik.pl 5, Polskieradio.pl Użyteczność i funkcjonalność Wysoka pozycja serwisu Wiadomości24.pl wynika z pozytywnie ocenionych kwestii użyteczności i funkcjonalności witryny. Przejrzysty layout, poprawne rozwiązania nawigacyjne i architektura informacji stanowią niewątpliwie o jego atutach. Ponadto witryna w związku ze swoim społecznościom charakterem udostępnia opcje pozwalające na interakcję użytkownika z serwisem oraz użytkowników między sobą. Samo korzystanie z serwisu ułatwia bogata warstwa łatwo dostępnych plików pomocy i instrukcji przedstawionych w czytelny sposób. Ważny jest również atrakcyjny sposób prezentacji treści, odnośników oraz bogactwo multimediów i poprawny sposób ich wyświetlania i oznaczania. O popularności i postrzeganej przez użytkowników jakości serwisu świadczyć może przyznane Wiadomościom24 na początku 2008 r. wyróżnienia internautów w konkursie Webstar. 11 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

12 Dalsze miejsca w kategorii ogólnoinformacyjnej zajęły czołowe portale, które w związku z odgórnym redagowaniem treści przez zespół redakcyjny nie udostępniają tak licznych jak Wiadomości24.pl narzędzi swoim użytkownikom. Jednocześnie wśród portalu widoczna jest dbałość o spójny sposób prezentacji wiadomości, zachowanie konsekwencji w szacie graficznej, prezentacji multimediów, edycji tekstu i sposobach wyświetlania treści. Regularna i częsta wymiana artykułów oraz konieczność zachowania standardów redakcyjnych wymusza między innymi ograniczenie opcji interakcji użytkownika z serwisem, redukując je często do wyświetlania komentarzy. W przypadku serwisu Gazeta.pl komentarze pod newsami są bezpośrednio związane z prężnie działającym działem forum, stanowiącym integralną i wysoce rozwiniętą formę uczestnictwa internautów w życiu portalu. Nieco niżej od portali oceniono analizowane serwisy informacyjne mediów radia (Polskie radio), telewizji (TVP) i prasy (Dziennik.pl). W przypadku serwisu RMF rozrywkowa forma oraz charakterystyczny layout ograniczyły nieco użyteczności serwisu, nie odbierając mu jednak wysokiej dynamiki i indywidualnego charakteru. Niezbyt wysoki jest jednak zakres udostępnianych w sieci internautom opcji. Witryna Polskiego Radia choć przyjazna, nie posiadała w trakcie badania wewnętrznej spójności, nie udostępniała również licznych narzędzi interakcji. Należy jednak zaznaczyć, iż witryna jako jedna z niewielu udostępnia internautom narzędzia i instrukcje do tworzenia podcastów oraz pobierania podcastów już przygotowanych i umieszczonych w serwisie. W przypadku serwisu Dziennik ocenę obniżyło zaś między innymi liczne wyświetlanie reklam zaburzających kontakt użytkownika z serwisem i wygodę korzystania. Należy zaznaczyć, iż obie witryny przeszły zmiany od momentu zakończenia badania, które nie zostały uwzględnione w raporcie (badanie uwzględnia stan serwisów z listopada 2007 r.). 12 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

13 6.2.Serwisy tematyczne W przypadku serwisów branżowych i tematycznych oceniano wysoko nie tylko ogólną użyteczność oraz podstawowe funkcjonalności, ale także funkcjonalności charakterystyczne dla poszczególnych specjalizacji serwisów. Dlatego też na dobrych pozycjach w ocenie Symetrii znaleźć się mogły witryny posiadające pewne wady związane z nawigacją czy prezentacją treści, ale równoważące te niedostatki atrakcyjnymi w oczach internauty opcjami, niedostępnymi w innych miejscach czy też skupiającymi wokół siebie stałą społeczność. Poniżej zaprezentowano tabelaryczne podsumowanie wyników w poszczególnych kategoriach Popularność Kultura i rozrywka W przypadku serwisów w kategorii Rozrywka również najważniejsze pozycję osiągnęły portale. Niemniej na podobnych pozycjach znalazły się witryny Filmweb (3. miejsce w ocenie Symetrii, 4. pod względem popularności), Stopklatka (odpowiednio 6. i 7.), Gery (odpowiednio 9. i 8.), Gildia (odpowiednio 10. i 9.). L.P Nazwa serwisu Funkcjonalność i użyteczność L.P Pozycja w wynikach Megapanel PBI/Gemius Liczba UU 1 Interia.pl - rozrywka 8, Onet.pl - rozrywka Gry-online.pl 8, Wp.pl - rozrywka Filmweb.pl 8,02 3 Interia.pl - rozrywka Wp.pl - rozrywka 7,768 4 Filmweb.pl Onet.pl - rozrywka 7,632 5 Gazeta.pl - rozrywka Stopklatka.pl 7, Gry-online.pl Fdb.pl 6,204 7 Stopklatka.pl Gazeta.pl - rozrywka 6,021 8 Gery.pl - rozrywka Gery.pl - rozrywka 5,956 9 Glidia.pl Glidia.pl 5, Fdb.pl Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

14 Sport Portale zdobyły najwyższe pozycje także w kategorii sport. Podobne pozycje uzyskał portal Gazeta.pl (2. miejsce w ocenie Symetrii, 3. pod względem popularności), serwis Pilkanozna.pl (odpowiednio 7. i 6.) i Siatka.org (9. i 10. miejsce). L.P Nazwa serwisu Funkcjonalność i użyteczność L.P Pozycja w wynikach Megapanel PBI/Gemius Liczba UU 1 Interia.pl - sport 7,683 1 Onet.pl - sport Gazeta.pl - sport 7,677 2 Wp.pl - sport Onet.pl - sport 7,223 3 Gazeta.pl - sport Wp.pl - sport 7,208 4 Interia.pl - sport Sports.pl 6,057 5 Fit.pl Skijumping.pl 5,933 6 Pilkanozna.pl Pilkanozna.pl 5,484 7 Sports.pl Fit.pl 5, E-basket.pl Siatka.org 4,907 9 Skijumping.pl E-basket.pl 4, Siatka.org Komputery i Internet W kategorii tej sprawdziły się pozycje dwóch witryn (Frazpc.pl, Inspiracja). Niemniej najwyżej oceniony przez Symetrię serwis Pcworld pod względem użyteczności zajął dopiero 5 miejsce, podobnie jak Chip.pl (odpowiednio 2. i 9. miejsce). Podobną zaś pozycję w obu rankingach osiągnął serwis Telepolis.pl (7. i 8. miejsce). Ocena Symetrii sprawdziła się w przypadku serwisu Inspiracja.pl (10 miejsce). L.P Nazwa serwisu Funkcjonalność i użyteczność L.P Pozycja w wynikach Megapanel PBI/Gemius Liczba UU 1 Pcworld.pl 7, Idg.pl Chip.pl 6,419 2 Dobreprogramy.pl Frazpc.pl 6,251 3 Frazpc.pl Pclab.pl 6,21 4 Centrumxp.pl Idg.pl 6,146 5 Pcworld.pl Dobreprogramy.pl 5,655 6 Interia.pl - komputery i technologia Telepolis.pl 5,645 7 Pclab.pl Centrumxp.pl 5,523 8 Telepolis.pl Interia.pl - komputery i technologia 5, Chip.pl Inspiracja.pl 5, Inspiracja.pl Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

15 Marketing, Media i PR Wyniki w kategorii Media i Marketing nie potwierdziły oceny Symetrii. Najlepiej oceniony w rankingu wortal Signs.pl pod względem popularności zajął dopiero 6. miejsce. Niemniej sprawdziła się pozycja serwisu Mediarun oraz Marketingprzykawie (2. i 5. miejsce). L.P Nazwa serwisu Funkcjonalność i użyteczność L.P Pozycja w wynikach Megapanel PBI/Gemius Liczba UU 1 Signs.pl 7, Wirtualnemedia.pl Mediarun.pl 6, Mediarun.pl Wirtualnemedia.pl 6,677 3 Media2.pl Medialine.pl 6,309 4 Satkurier.pl Marketingprzykawie.pl 6,237 5 Marketingprzykawie.pl Press.pl 6,215 6 Signs.pl Medialink.pl 6, Netpr.pl i Media.Netpr.pl Media2.pl 6,087 8 Press.pl Satkurier.pl 5, Medialine.pl Netpr.pl i Media.Netpr.pl 5, Medialink.pl Motoryzacja W przypadku serwisów motoryzacyjnych podobnie jak w przypadku rozrywkowych i sportowych najwyższą pozycję zdobył portal. Identyczną ocenę pod kątem użyteczności oraz wyniku w Megapanelu uzyskał portal Wp (3 miejsce) oraz serwis Motofakty (4. miejsce). Na podobnej pozycji znalazł się portal Gazeta.pl (5. miejsce w ocenie Symetrii, 6. pod względem popularności), serwis Mojeauto.pl (odpowiednio 7. i 8. miejsce), Motonews (odpowiednio 8. i 9. miejsce) oraz Autogaleria (odpowiednio 9. i 10. miejsce). L.P 1 Nazwa serwisu Funkcjonalność i użyteczność L.P Interia.pl - motoryzacja 7,792 1 Pozycja w wynikach Megapanel PBI/Gemius Liczba UU Onet.pl - serwisy motoryzacyjne Autocentrum.pl 7,072 2 Interia.pl - motoryzacja Wp.pl - serwisy motoryzacyjne 6, Wp.pl - serwisy motoryzacyjne Motofakty.pl 6,589 4 Motofakty.pl Gazeta.pl - serwisy motoryzacyjne 6, Autocentrum.pl Onet.pl - serwisy 5,901 6 Gazeta.pl - serwisy Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

16 motoryzacyjne motoryzacyjne 7 Mojeauto.pl 5,876 7 Autokrata.pl Motonews.pl 5, Mojeauto.pl Autogaleria.pl 4,829 9 Motonews.pl Autokrata.pl 4, Autogaleria.pl Biznes, finanse i prawo W kategorii serwisów biznesowych w wynikach Megapanel najwyżej uplasował się portal Wp, który został oceniony przez Symetrię na drugim miejscu. Podobne oceny uzyskały serwisy Infor.pl (6. miejsce w ocenie Symetrii, 7. pod względem popularności), Gazetaprawna.pl (odpowiednio 7. i 8.), Idg.pl (odpowiednio 10. i 9.). L.P Nazwa serwisu Funkcjonalność i użyteczność L.P Pozycja w wynikach Megapanel PBI/Gemius Liczba UU Gazeta.pl - serwisy biznesowe 7, Wp.pl - serwisy biznesowe Wp.pl - serwisy biznesowe 7, Money.pl Interia.pl - serwisy biznesowe 7, Bankier.pl - serwisy biznesowe Money.pl 7, Interia.pl - serwisy biznesowe Bankier.pl - serwisy biznesowe 7, Gazeta.pl - serwisy biznesowe Infor.pl 6,714 6 Egospodarka.pl Gazetaprawna.pl 6,645 7 Infor.pl Waluty.com.pl 6, Gazetaprawna.pl Egospodarka.pl 6,045 9 Idg.pl - serwisy biznesowe Idg.pl - serwisy biznesowe 5,63 10 Waluty.com.pl Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

17 6.2.2.Użyteczność i funkcjonalność Portal Interia.pl został najwyżej oceniony w kilku kategoriach rankingu Symetrii. Jedną z nich jest kategoria Kultura i Rozrywka. Na wysoką ocenę portalu wpłynął zespół czynników współdecydujących o przyjazności witryny oraz jej atrakcyjności dla czytelników. Należy do nich dbałość o kwestie poprawności działania serwisu oraz wygody i intuicyjności nawigacji - w tym m.in. sposób oznaczania odnośników. Pozytywnie został oceniony sposób wyświetlania informacji i ich czytelność, a także istotne w przypadku serwisu rozrywkowego kwestie prezentacji multimediów. Dobrze oceniono sposoby prezentacji informacji, wyszukiwania treści, przechodzenia między działami. Portal udostępnia także czytelnikom opcje interakcji, w tym głosowania w sondach, oceny poziomu artykułów, czy polecenia ich znajomym. Portal nie poprzestaje na przedrukach lub interpretacji materiałów zewnętrznych, lecz dostarcza też własne treści, w tym zdjęcia, materiały i relacje wideo oraz zapisy czatów z gwiazdami. W taką stronę zmierzają też kolejne dobrze ocenione portale takie jak Wp, Onet.pl, Gazeta.pl. W kategorii rozrywka oceniono dobrze również specjalistyczne wortale m.in. Gryonline.pl, Filmweb.pl, Stopklatka, Fdb czy Gildia. W kategorii Sport również najwyżej oceniono portal Interia. Bliską ocenę uzyskała Gazeta.pl. Oba portale odznaczają się wygodą nawigacji, czytelną architekturą, dbałością o konsekwencję i użyteczność. Jednocześnie kwestiom tym towarzyszy wysoka estetyka i atrakcyjność wizualna, jak również liczne opcje i funkcjonalności przykuwające uwagę internautów. Galerie, filmy, quizy, komentarze, promocja najbardziej aktualnych informacji przyciągają uwagę internautów i budują atrakcyjność witryn. Obok portali dobrze oceniono także serwisy specjalistycznie, między innymi powiązane z prasą sportową witryny Sports.pl czy Piłkanozna.pl jak i długo istniejący na rynku nie ustępujący w wielu obszarach portalom serwis Skijumping.pl. Interia.pl została najwyżej oceniona także w kategorii Motoryzacja, co wynika z ogólnej przemyślanej konstrukcji portalu, wpływającej na kwestie użyteczności. Jednocześnie serwis dostarcza użytkownikom atrakcyjnych rozwiązań podanych w przydatnej formie. Niemniej jako kolejny serwis wyróżniono Autocentrum.pl, który nieznacznie wyprzedził w rankingu inne serwisy portali. To, podobnie jak dobra ocena serwisu Skijumping.pl dowodzi, że użyteczność i atrakcyjne funkcjonalności nie są zarezerwowane wyłącznie dla portali - liderów rynku podejmujących duże inwestycje modernizacyjne. W przypadku serwisów z kategorii Media i marketing dobrze oceniono wortal Signs.pl. Pomimo pojawiających się problemów technicznych czy związanych z użytecznością pozytywnie oceniono dbałość o atrakcyjne funkcjonalności, budowanie społeczności wokół serwisu i opcje interakcji. Dobre oceny uzyskały także serwisy liderów na polu informacji ze świata marketingu i reklamy witryny Media Run i Wirtualne Media czy MediaLine. W czołówce kategorii Komputery i Internet znalazły się rozwinięte serwisy, które łączą zalety witryn informacyjnych z funkcjonalnościami takimi jak bazy plików do pobrania, recenzje, testy i porady. Witryny należące do magazynów branżowych znacznie wykraczają poza funkcję ich wizytówki. Doceniono połączenie bogatych opcji serwisów z zachowaniem czytelności serwisów i staraniami o ich spójność. W kategorii Biznes, finanse i prawo najwyżej pod względem łącznej oceny użyteczności i udostępnianych funkcjonalności zaklasyfikowano serwisy portali. Serwisy niezależne, specjalistyczne o ile oferują bardzo istotne funkcjonalności nie zawsze zachowują konsekwencję w obrębie serwisu. Przykładem może być bardzo rozbudowany i bogaty w autorskie zasoby serwis IDG, którego wadą było w trakcie badania znaczne nagromadzenie treści i rozwiązań nie zawsze spójnie i czytelnie powiązanych ze sobą. W następnym rozdziale postaramy się zaprezentować podstawowe wytyczne i wnioski, które mogą być przydatne w konstrukcji i usprawnianiu serwisów informacyjnych. 17 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

18 7. Wskazówki i komentarze użyteczność i funkcjonalność 7.1.Użyteczność Nawigacja Architektura serwisu wpływa na możliwości łatwej nawigacji w jego obrębie. O intuicyjnym poruszaniu się w obrębie witryny decyduje spójna i konsekwentna nawigacja. Jedną z istotnych kwestii w jej obrębie jest zachowanie w obrębie całej witryny możliwości powrotu na stronę główną i jednoznaczne nazewnictwo działów. Zastosowane w obrębie witryny odnośniki nie tylko muszą poprawnie działać, ale również powinny posiadać wspólny wzorzec edycji i czytelne sposoby oznaczania. Warto ograniczyć także ilość różnych sposobów edycji linków w obrębie serwisu do kliku podstawowych. Dzięki temu internauta poruszający się w obrębie serwisu o zaawansowanej strukturze i bogatych treściach nie zagubi się i będzie mógł korzystać z informacji w sposób intuicyjny. Internauta powinien również znać swoją pozycję w serwisie dzięki wyraźnemu jej zasygnalizowaniu. Wskazanie lokalizacji umożliwia specjalna edycja menu (podświetlanie aktualnej pozycji), czytelna prezentacja nazw i tytułów stron a także wygodne rozwiązanie jakim jest lokalizer - ścieżka okruszków. Sam fakt jej umieszczenia nie decyduje jednak o jej przydatności Rysunek 2. Przykład ścieŝki okruszków w portalu Wp.pl projektowanie użytecznej ścieżki okruszków wiąże się z zachowaniem reguł jej konstrukcji. Dbałość o konsekwentne wskazanie internaucie jego pozycji w serwisie odnotowano przede wszystkim w portalach Onet, Gazeta.pl, Wp a także serwisach takich jak m.in. Motofakty, Autocentrum, Money.pl, egospodarka i in. Dzięki zachowaniu reguł związanych z nawigacją użytkownik zawsze w prosty sposób będzie mógł dokonać prostej analizy sytuacji i jak bohater słynnego testu bagażnikowego będzie mógł odpowiedzieć na pytania gdzie jestem, jakie mam możliwości, gdzie mogę się udać? Tekst i sposób prezentacji treści Dobry tekst internetowy to nie tylko tekst ciekawy, ale z punktu widzenia użyteczności - przystępnie przedstawiony. Naturalne wolniejsze o 25% czytanie tekstów elektronicznych niż drukowanych oraz zalew informacji, jakiego doświadczamy każdego dnia wymuszają na serwisach prezentujących informacje konieczność ich dokładnej edycji. Wymóg zachowania czytelności tekstu skłania do zastosowania odpowiednio wyróżnionych graficznie nagłówków i śródtytułów. Czytelne powinny być także wszelkie nazwy działów boksów, wpływających na łatwą nawigację wybór działów tematycznych przez użytkownika. 18 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

19 Łatwą percepcję tekstu umożliwia także umiejętne zarządzanie dostępną przestrzenią na stronie. Przyjazny tekst to tekst podzielony na paragrafy i akapity, przedstawiony z zachowaniem odstępów zapobiegających wizualnemu zbiciu tekstu. Rysunek 3. MoŜliwość powiększenia tekstu za pomocą przycisków w portalu Gazeta.pl Na jakość samego tekstu wpływa też możliwość jego dostosowania do potrzeb czytającego. Elastyczna wielkość czcionki i przyciski służące do jej regulowania ułatwiają czytanie, w tym udostępniają tekst osobom z wadami wzroku i innymi ograniczeniami wpływającymi na trudności w zakresie czytania. Niezwykle istotne w przypadku serwisów informacyjnych jest także zachowanie wyważonej długości strony. Proporcjonalna długość layoutu zwiększa czytelność zawartych informacji i wygodę korzystania z serwisu. Wpływa także na ograniczenie zagrożenia pomijania tekstów znajdujących się znacznie poniżej linii zanurzenia. Dłuższe, ograniczające nieco wygodę korzystania z serwisu layouty odnotowano m.in. w serwisach Filmweb, Emuzyka.pl, Stopklatka, Filmpolski, Idg. Zostały one jednak ocenione wysoko w innych kategoriach Wyszukiwarka Standardowo wyszukiwarka stanowić powinna narzędzie asekuracyjne, do którego internauta ucieka się w momencie zagubienia. W praktyce jednak jest jednym z kluczowych elementów decydujących o wartości serwisu informacyjnego w oczach internauty. To ona często stanowi narzędzie dotarcia do pożądanych informacji w przypadku rozbudowanego serwisu. Wyszukiwarka zatem powinna być łatwo dostępna i szybko zauważalna. Internauci są przyzwyczajeni do korzystania z wyszukiwarek i oczekują ich standardowego, prostego działania - w testach Symetrii z udziałem użytkowników w 77,3% przypadków badani po wpisaniu słowa kluczowego naciskali klawisz Enter w celu uruchomienia szukania. Rysunek 4. Bogate i czytelne wyniki wyszukiwania w wortalu Gry-online.pl 19 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

20 Atutem serwisu powinno być szybkie i skuteczne dostarczanie czytelnych informacji. Wyniki wyszukiwania powinny zostać zaprezentowane w zwyczajowy sposób, do którego internauta przywykł i który pozwala na intuicyjne odszukanie najbardziej wartościowych odpowiedzi na dane zagadnienie. Dużym atutem jest udostępnienie wyszukiwarki zaawansowanej. Jest to szczególnie istotne w przypadku witryn bogatych w treści różnego rodzaju - zarówno w teksty jak i multimedia. Dzięki poszerzonej funkcjonalności wyszukiwarki internauta może bardziej precyzyjnie określić swoje potrzeby i szybciej dotrzeć do poszukiwanych zasobów. Badania z wykorzystaniem eye trackingu wskazały, że warto, aby pole wyszukiwania było skumulowane w sposób możliwie spójny na małym obszarze. Dobrze także, aby posiadało etykietę, która usprawni wyszukiwanie mniej zaawansowanym internautom. W omawianych serwisach udostępniane są zarówno wewnętrzne rozbudowane wyszukiwarki (np. Gryonline.pl) jak i wyszukiwarki oparte na rozwiązaniu Google, gdzie wyniki wyszukiwania nie zawsze wkomponowane są w grafikę serwisu. Co ważne, nie zawsze użytkownik jest w stanie od razu zlokalizować pole wyszukiwania, ponieważ umieszczane są czasem w niestandardowym miejscu. W badaniach z udziałem użytkowników zdarzało się także, że obecność pól podobnych do pola wyszukiwarki (np. pól logowania) w typowych dla wyszukiwarek obszarach (np. prawy górny róg strony) obniżały efektywność odnajdywania wyszukiwarki przez badanego. Brak odpowiedniej szerokości pola do wpisania frazy również może powodować problemy w korzystaniu (jak to działo się np. w serwisie Kulturystyka.pl, który nie zakwalifikował się do pierwszej dziesiątki serwisów). 20 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

21 7.1.4.Grafika Wartościowe dla użytkownika grafiki to grafiki czytelne, przejrzyste, dobrej jakości, posiadające możliwość powiększenia. To także grafiki podpisane, umożliwiające internaucie nie zaznajomionemu z tematem uzyskanie szybkiego wglądu w daną tematykę. Rysunek 6. Podpis pod zdjęciem ułatwia zapoznanie się z wymową artykułu w portalu Wp Rysunek 5. Przyciski nawigacyjne i podpisy pod zdjęciami ułatwiają nawigację w portalu Interia.pl Same zdjęcia nie wystarczą jednak do budowania atrakcyjności witryny liczy się również sposób ich prezentowania. Otwieranie zdjęć w oknach pop-up może uniemożliwiać ich oglądanie użytkownikom posiadającym zablokowane ich wyświetlanie w przeglądarce. Takie sytuacje z pewnością mogą budzić irytację użytkownika. Istotna jest również obsługa galerii zdjęć. Galerie powinny być również łatwe w obsłudze nawigowanie między kolejnymi plikami powinno być szybkie, wygodne i intuicyjne. Podobnie rzecz się ma w przypadku filmów. Użytkowników interesuje nie tylko sama ich dostępność w serwisie, ale także wygoda ich oglądania. Filmy powinny posiadać dobrą jakość, a jednocześnie kompresję umożliwiającą oglądanie strumieniowe bez konieczności długiego oczekiwania na załadowanie obrazu. Należy pamiętać o niewysokim jeszcze nasyceniu łączami szerokopasmowymi. Bogactwo plików video w serwisie oraz ilustrowanie materiałów informacyjnych aktualnymi filmami stanowi atrakcję w serwisie, jeśli użytkownik może swobodnie i bez frustracji z nich korzystać. W przypadku analizowanych serwisów zauważalne są zarówno dobre praktyki m.in. podpisywanie zdjęć wraz z podaniem źródeł, udostępnianie narzędzi nawigowania w galeriach jak też problemy związane m.in. z brakiem konsekwencji w sposobach przedstawiania plików graficznych, złą ich jakością, niemożnością powiększenia itp. 21 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

22 7.2.Funkcjonalność Narzędzia interakcji Do narzędzi interakcji zaliczono między innymi możliwość współpracy internauty z serwisem. Oparta jest ona np. o możliwość interakcji z tekstem czy treściami (głosowania w sondach, ocena artykułów, polecanie tekstów znajomemu). Oparta jest także o opcje kontaktu z redakcją i dostarczania własnych treści (publikowania własnych artykułów, dodawania komentarzy, wypowiadania się na forum, kontaktowania się z redakcją, prowadzenia własnych blogów). Poziom interaktywności ocenianych serwisów informacyjnych został oceniony jako dobry. Serwisy zbierają opinie internautów, co pozwala ulepszać witryny i dopasowywać je do potrzeb czytelników. Rysunek 7. Interia udostępnia uŝytkownikom moŝliwości interakcji z dostarczanymi treściami Widoczne są także działania zmierzające do angażowania czytelników w życie serwisu i wykorzystywania oddolnie płynących treści do wzbogacania zawartości witryny. Sami internauci zostają także zaproszeni do popularyzowania treści serwisu wśród znajomych a co za tym idzie, do zwiększania jego oglądalności. Rysunek 8. Gazetawyborcza.pl zachęca czytelników do wypowiedzi 22 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

23 7.2.2.Personalizacja Personalizacja jest jednym haseł-kluczy nadających ton dzisiejszemu Internetowi. Jednocześnie, mimo iż funkcjonalności skupione w kategorii personalizacja generują wiele szumu, nie są szeroko stosowane w serwisach informacyjnych. Zaawansowana personalizacja wymaga przede wszystkim logowania, umożliwiającego zbieranie informacji o użytkowniku. Jeśli są one zbierane w sposób poprawny i efektywny, dostarczają podłoża do przygotowywania unikalnych rozwiązań skrojonych na miarę potrzeb użytkownika. Jednocześnie możliwa jest personalizacja na małą skalę możliwość zmiany wyglądu layoutu, modyfikacja boksów na stronie, wyświetlania konkretnych zakładek. Taka personalizacja nie jest szeroko stosowana w serwisach informacyjnych. Wyjątek stanowi portal Gazeta.pl, umożliwiający internautom podstawowe edytowanie wyglądu strony główniej i wyświetlanych treści Materiały powiązane Kontekstowość to jeden z kluczowych atutów serwisów informacyjnych. Ich uporządkowana struktura, regularność publikacji, bogactwo posiadanych zasobów umożliwiają stworzenie rozwiązań dostarczających czytelnikom opcji zapoznania się z materiami osadzonymi w podobnym kontekście. Rysunek 9. Materiały powiązane w serwisie Mojeauto.pl Kontekstowość zawartości nie tylko stanowi atrakcyjną dla użytkownika funkcjonalność, pozwalającą na szersze zapoznanie się z tematem, ale także pozwala na dłuższe jego zatrzymanie w obrębie witryny. W przypadku badanych witryn zauważono rozwiązania umożliwiające dotarcie do powiązanych treści. Różny był jednak stopień oferowanych możliwości od sprawdzenia podobnych artykułów, przez dodatkowe udostępnienie powiązanych filmów czy galerii zdjęć lub plików w bazach danych i archiwach. 23 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

24 7.2.4.Multimedialność Rysunek 10. Polskie Radio umoŝliwia uŝytkownikom nie tylko odsłuchanie podcastów ale takŝe stworzenie i promocję własnych Badana multimedialność odnosi się do jakości zdjęć, filmów czy plików zdjęciowych oraz do ich bogactwa w serwisie. Dla atrakcyjności serwisów istotne jest, czy udostępniają wyłącznie zewnętrzne materiały, czy przygotowują również treści autorskie dbając nie tylko o ich aktualizacje, ale zachowanie wysokiej jakości edycji. Wśród ocenianych elementów znalazły się zdjęcia, filmy, animacje, podcasty i ewentualne videocasty, audycje redakcyjne. Sprawdzano także m.in. dostępność treści na telefon komórkowy oraz możliwość subskrypcji RSS. W tym zakresie widoczna jest wyraźna ewolucja polskich serwisów informacyjnych w dobrym kierunku. Pozytywne zmiany w kierunku uatrakcyjnienia serwisów wywołane są nie tylko ewolucją technologii, ale przede wszystkim potrzebami internautów oczekujących kontaktu z faktami opakowanymi w ciekawą formę. Infotainment trend wyznaczający połączenie informacji i rozrywki obecny jest w polskich serwisach informacyjnych, które uruchamiają coraz to nowe rozwiązania służące przyciągnięciu uwagi internautów Funkcjonalności indywidualne Funkcjonalności indywidualne oceniane były osobno dla każdej kategorii badania. Dla każdego z typów serwisów wyróżniono funkcjonalności istotne dla specyficznych grup odbiorców i budujące zdaniem ekspertów przewagę witryny i jej charakter. W przypadku serwisów ogólnotematycznych wyróżniono między innymi płatne i bezpłatne archiwa wiadomości, jak również nowatorskie atrakcyjne sposoby Rysunek 11. Zaawansowane archiwum w serwisie Gazetaprawna.pl prezentowania najświeższych informacji. Zaliczają się do nich między innymi animowane paski przesuwające się po ekranie i prezentujące najnowsze wydarzenia czy atrakcyjne wizualizacje newsów. Serwisy rozrywkowe powinny posiadać m.in. bazy informacji o ludziach show-businessu, bazy wydarzeń i kalendaria. Powinna cechować je nie tylko aktualność, ale bogaty zbiór materiałów umożliwiający miłośnikom muzyki, filmy czy gier odnalezienie archiwalnych wiadomości, rekomendacji, recenzji, zestawień etc. W przypadku serwisów motoryzacyjnych za istotne uznano m.in. dostępność baz modeli oraz porównywarki aut. Informacje w nich prezentowane powinny być przydatne zarówno dla laików poszukujących konkretnych wskazówek jak i pasjonatów tematyki. 24 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

25 Serwisy biznesowe i finansowe oraz marketingowe powinny oprócz newsów branżowych dostarczać baz informacyjnych i katalogów branżowych, wzorów dokumentów Witryny te powinna cechować także duża liczba przydatnych narzędzi i plików w tym np. zestawień, wykresów, kalkulatorów etc. Rysunek 12. Wyszukiwarka modeli w serwisie Mojeauto.pl Rysunek 13. Wyniki na Ŝywo w portalu Onet Sport W kategorii serwisów sportowych za jeden z interesujących atutów uznano bazy wyników i zestawienia a także transmisje online. Informacje prezentowane w tego typu serwisach, podobnie jak w serwisach o tematyce motoryzacyjnej powinny udostępniać także pewne opcje społecznościowe, umożliwiające wymianę informacji, uwag pasjonatom tematu. Atrakcyjne funkcjonalności zawarte są przede wszystkim w portalach, natomiast warto zaznaczyć, że mniejsze serwisy starają się również dbać o dostarczanie aktualnych informacji, mimo iż nie zawsze przedstawione są one w sposób konkurencyjny wobec czołowych serwisów. 25 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

26 8. Podsumowanie Celem analiz było sprawdzenie istnienia i charakteru ewentualnych związków między wysoką użytecznością witryny i posiadaniem przez nią zaawansowanych funkcjonalności a jej popularnością wśród internautów, mierzoną pozycję serwisu w rankingu Megapanel PBI/Gemius. Celem pośrednim badania stało się także porównanie stanu serwisów informacyjnych, wyłonienie dobrych rozwiązań oraz witryn starających się w zrównoważony sposób łączyć wytyczne użyteczności, atrakcyjne funkcjonalności przydatne użytkownikom z dbałością o cele biznesowe. Ocena punktowa miała na celu usystematyzowanie kryteriów i ich zobiektywizowanie. Punktacja przedstawiona w rankingu służy ogólnej prezentacji wyników podsumowania analiz. Pomimo, iż badanie nie wskazało na istnienie bezpośrednich związków między użytecznością serwisu a jego wysoką pozycją pod względem popularności, niektóre badane witryny osiągnęły identyczne lub bardzo podobne wyniki w ocenie Symetrii i w rankingu Megapanel. Ich atrakcyjność i użyteczność została zatem podobnie oceniona przez ekspertów jak i samych internautów. Chociaż sama użyteczność witryny nie jest bezpośrednio w stanie przyczynić się do jej sukcesu bez reklamy i promocji, ma jednak znaczny wpływ na utrzymywanie użytkownika w serwisie oraz przyciąganie nowych internautów. Czytelność i przyjazność serwisu umożliwia budowanie przewagi konkurencyjnej nad witrynami o podobnej tematyce w przypadku dużej konkurencyjności rynku. Interesujące opcje udostępniane użytkownikowi ułatwiają zaś stałe angażowanie się internauty w życie serwisu i przyciąganie jego uwagi. Istotne jest zatem budowanie atrakcyjności serwisów informacyjnych oraz umiejętne, wyważone łączenie ich zalet z zaletami witryn rozrywkowych. Przykłady dobrze ocenionych pod względem użyteczności niezależnych, mniejszych witryn tematycznych wskazują, iż warto inwestować w przyjazną nawigację i architekturę informacji jak i atrakcyjne i nowatorskie rozwiązania funkcjonalne. W połączeniu z niszową lub specjalistyczną tematyką użyteczność pomaga nie tylko w osiąganiu przez witrynę jej celów, ale także w budowaniu pozytywnego wizerunku. Poprawna, nowoczesna konstrukcja witryn umożliwia łatwiejsze zaistnienie w wyszukiwarkach, a atrakcyjne funkcjonalności pozwalają na zaistnienie w świadomości internautów - na blogach, forach internetowych i innych serwisach tematycznych tam, gdzie skupia się grupa docelowa. Trudno bezpośrednio przekładać kwestie użyteczności i funkcjonalności witryny na jej sukces. Jednocześnie nie można zapominać, iż: 58% użytkowników, którzy doświadczyli problemów z witryną więcej na nią nie wrócą 3 83% użytkowników opuści stronę, jeśli uzna, że dotarcie do pożądanej informacji wymaga za dużo kliknięć 4 Przeprojektowanie witryny pod kątem zwiększenia jej użyteczności zwiększa wskaźnik konwersji o 100% a ruch w serwisie o 150% 5 3 Źródło: Forrester Research 4 Źródło: Arthur Andersen 5 Źródło: Jakob Nielsen 26 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

27 Warto zadać sobie pytanie, czy posiadane przez nas lub prowadzone serwisy są gotowe na straty? W przypadku gdy zauważalne są problemy z konwersją czy z ruchem dobrze jest sprawdzić, jak witryna prezentuje się pod względem zagadnień usability. Analizy użyteczności umożliwiają także dotarcie do błędów często niewykrywalnych bez odpowiedniego kontekstu jakiego dostarcza badanie. Dzięki temu audyty pozwalają na wprowadzenie usprawnień zapobiegających utracie użytkowników. Co za tym zaś idzie, pośrednio przyczyniają się do osiągania założonych celów biznesowych czego życzymy wszystkim naszym czytelnikom. Zespół Symetrii biuro@symetria.pl 27 Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań

28 Zapraszamy także do odwiedzenia naszego nowego serwisu, w którym zapoznacie się Państwo z naszymi działaniami w zakresie badań użyteczności, projektowania zorientowanego na użytkownika i e-marketingu oraz analiz e-rynku Symetria Sp. j. ul. Wyspiańskiego 10/4, Poznań