Reader s Digest Przegląd Sp. z o.o., ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. 7a, Warszawa, tel. (22) , fax (22) ,

Transkrypt

1 1

2 Spis treści Informacje o badaniu... 3 Wnioski...5 Wyniki...11 Stan zdrowia Troska o zdrowie Dbałość o zdrowie co się zmieniło w ciągu ostatniego roku? Lekarstwa i środki lecznicze Opinie dotyczące leków Leki generyczne Najmniej podzielane opinie na temat leków Choroby i dolegliwości Na co chorowali Europejczycy? Autorytety i źródła informacji Informacje na temat chorób i sposobów leczenia Wykorzystanie źródeł informacji o zdrowiu i opiece zdrowotnej Informacje na temat chorób i dolegliwości Lekarz Farmaceuta Inne źródła informacji na temat chorób Stosowanie leków Wizerunek firm farmaceutycznych Opinie o firmach farmaceutycznych i wytwórcach produktów leczniczych Ocena poszczególnych firm farmaceutycznych ANEKS Informacje dodatkowe Polska; segmentacja

3 Informacje o badaniu Na zlecenie Reader s Digest w czerwcu 2006 r. w 15 krajach Europy przeprowadzono sondaż dotyczący zdrowia i problematyki zdrowotnej. Badaniem zostały objęte następujące kraje: Kraj Wielkość próby N= Belgia 891 Czechy 967 Finlandia 1522 Francja 1016 Niemcy 9469 Węgry 1007 Holandia 1088 Polska 990 Portugalia 1017 Rumunia 1027 Rosja 1021 Hiszpania 765 Szwecja 1046 Szwajcaria 2549 Wielka Brytania 1003 OGÓŁEM W sumie w Europie badanie objęło osób, w Polsce zaś w badaniu uczestniczyło 990 osób. 3

4 Struktura polskiej próby ze względu na płeć i wiek: Wiek respondentów w latach: POLSKA 70+ 8% % % % % % % % % % % 0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% 18% Płeć respondentów: Polska Kobiety 51% Mężczyźni 49% 4

5 Rozkład próby ze względu na płeć i wiek POLSKA Mężczyźni Kobiety Wiek N=482 N= lata 3% 2% lat 8% 6% lata 16% 14% lat 15% 17% lata 10% 8% lat 11% 11% lata 8% 9% lat 7% 9% lata 6% 6% lat 7% 11% 70+ lat 10% 8% 5

6 Wnioski EUROPA Większość Europejczyków pozytywnie ocenia stan swojego zdrowia (głównie są to Szwajcarzy, Francuzi, Belgowie, Hiszpanie, Holendrzy i Brytyjczycy). Gorzej swoje zdrowie oceniają przedstawiciele państw Europy Środkowo-Wschodniej. Europejczycy raczej nie troszczą się o swoje zdrowie (troskę wykazuje tylko 44% populacji, głównie Hiszpanie, najmniej zaś Holendrów). Większą troskę o zdrowie deklarują te narody, które są mniej zadowolone ze stanu swojego zdrowia (Portugalczycy, Rumuni, Polacy, Czesi, Rosjanie). Przeciętny Europejczyk uważa się za osobę dobrze poinformowaną na temat chorób i dostępnych sposobów leczenia (najlepiej Szwajcarzy, najgorzej Rosjanie). Niemal co drugi Europejczyk w ramach dbałości o swoje zdrowie starał się odchudzać lub kontrolować prawidłową wagę ciała (głównie Brytyjczycy). 40% ankietowanych Europejczyków regularnie zażywało witaminy i mikroelementy, a blisko 30% starało się włączyć żywność funkcjonalną do diety (głównie Finowie). Ponad 20% badanych wykonywało więcej ćwiczeń fizycznych (najczęściej Holendrzy), a 16% próbowało rzucić palenie (najczęściej Rumuni). Informacje dotyczące zdrowia i opieki zdrowotnej Europejczycy przeważnie czerpią bezpośrednio od innych osób, a rzadziej z mediów. Najczęściej wykorzystywanym źródłem informacji o zdrowiu jest lekarz, z którego porad korzysta prawie 90% ankietowanych. Europejczycy często też korzystają z informacji pochodzących z artykułów w czasopismach (70% wskazań), od dentysty (70% wskazań), od farmaceutów (60%), z programów TV (blisko 60%) oraz z porad rodziny i znajomych (również niemal 60%). Osoby, które sięgają po informacje o konkretnych chorobach, najchętniej poszukują ich wśród lekarzy lub specjalistów w dziedzinie medycyny. Z porady lekarza Europejczycy korzystają najczęściej, gdy cierpią na bóle pleców lub mięśni (niemal co drugi badany). Często też lekarz jest źródłem informacji na temat kaszlu, przeziębienia i bólu gardła (33%) oraz chorób jamy ustnej i zębów (30% populacji). Z kolei po informacje na temat konkretnych chorób pochodzące od farmaceutów, Europejczycy sięgają rzadziej niż po porady lekarza. Wiedza farmaceuty jest najczęściej wykorzystywana w przypadku kaszlu, przeziębienia bądź bólu gardła, stosunkowo często też przy okazji bólu głowy (tu równie często respondenci korzystają z porad lekarza). Lekarz jest też autorytetem przy wyborze leku 80% ankietowanych kieruje się jego poleceniem przy zakupie leku). Polecanie leku przez farmaceutę odgrywa mniejszą 6

7 rolę jego sugestią kieruje się około 60% badanej populacji. Najmniejszy wpływ na zakup leku mają opakowanie i etykiety produktu, reklama oraz promocja sprzedaży. Główne opinie i sugestie dotyczące leków pokazują, jak istotną rolę odgrywa marka/nazwa producenta. Dla badanych ważne jest, by w reklamach leków była podawana nazwa producenta (65% wskazań), twierdzą też, że znany producent gwarantuje dobrą jakość leku (59%). Dodatkowo Europejczycy często potwierdzają, że przed kupnem leku szukają informacji o nim (60% odpowiedzi). Połowa badanych uważa, że informacje zawarte w reklamach leków są przydatne. Niemal co drugi Europejczyk nie zaufałby lekowi, o którym nigdy nie słyszał, ale częściej zaufałby takiemu, którego producentem jest znana firma farmaceutyczna. Mimo że badani Europejczycy potwierdzają, iż znany producent gwarantuje dobrą jakość leku, są mniej skłonni zapłacić więcej za lek znanego producenta (tylko 39% mogłoby zapłacić w takiej sytuacji więcej). Europejczycy niechętnie wypróbowują nowe leki (prawie 60% ankietowanych). Niechętni wobec sprawdzania nowych leków są głównie Szwajcarzy i Niemcy. Większość badanych sądzi, że leki generyczne są równie skuteczne jak dużo droższe oryginały, których używali w przeszłości (opinia blisko 60% populacji). Taki sam odsetek badanych przyznaje, że zazwyczaj bez oporów stosuje leki generyczne, gdy tylko pojawią się one na rynku. Główne choroby występujące w populacji europejskiej to: nadciśnienie tętnicze (41% populacji), problemy ze wzrokiem (40%) oraz nadwaga bądź otyłość (38%). Około 1/3 ankietowanych cierpi z powodu stresu, ma zaburzenia snu lub wysoki poziom cholesterolu. Ponad 20% Europejczyków odczuwa problemy ze słuchem lub cierpi na depresję czy obniżenie nastroju. W ciągu ostatniego roku najczęstsze dolegliwości, na które cierpieli Europejczycy, to: bóle pleców i mięśni (64% wskazań, najczęściej Francuzi i Rumuni), kaszel, przeziębienie bądź ból gardła (59% populacji, najczęściej Polacy) oraz ból głowy (niemal 50% populacji, najczęściej Portugalczycy i Brytyjczycy). Podczas leczenia konkretnych chorób ankietowani Europejczycy chętniej sięgają po środki konwencjonalne (leki przepisane na receptę przez lekarza bądź leki dostępne bez recepty) niż środki niekonwencjonalne. Niekonwencjonalne leczenie jest popularniejsze w Rosji i Rumunii niż w innych krajach europejskich. Najczęściej podzielaną opinią na temat firm farmaceutycznych jest stwierdzenie, że inwestycje w badania nad lekami podnoszą jakość życia (zgadza się z tym większość niemal 70% badanych Europejczyków, i są to głównie Hiszpanie). Stosunkowo często też Europejczycy twierdzą, że konkurencja między firmami farmaceutycznymi obniża ceny leków (opinię tę podziela blisko 60% ankietowanych, przede wszystkim 7

8 Finowie). Połowa objętych sondażem Europejczyków uważa, że firmy farmaceutyczne są ważnym elementem naszego systemu opieki zdrowotnej (pogląd ten częściej podzielają Brytyjczycy, Rumuni i Portugalczycy). Spośród firm farmaceutycznych najwyżej oceniona została firma Bayer, głównie ze względu na doskonałą opinię (szczególnie według Polaków, Hiszpanów i Rosjan). Jak wskazują ankietowani, Bayer wyróżnia się też na tle pozostałych firm ze względu na inwestycje w leki wysokiej jakości oraz odpowiedni stosunek wartości produktów do ich ceny. POLSKA Nieco ponad połowa badanych Polaków określa stan swojego zdrowia jako doskonały lub dobry, co stawia nas pod tym względem niemal na ostatnim miejscu w Europie. Polacy częściej niż reszta Europejczyków deklarują troskę o własne zdrowie (67% populacji), ale stosunkowo rzadko na tle innych badanych przyznają, że są dobrze poinformowani o chorobach i sposobach leczenia. W trosce o swoje zdrowie Polacy podobnie jak pozostali Europejczycy najczęściej zażywali witaminy i mikroelementy (50% populacji) oraz starali się schudnąć (47% populacji). Częściej niż inni Europejczycy wykonywali ćwiczenia fizyczne (39% ankietowanych Polaków). Porady na temat zdrowia Polacy czerpią głównie od lekarza (tak jak inni Europejczycy). Polacy są zainteresowani informacjami na temat zdrowia częściej, niż wskazuje na to średnia dla Europy, korzystają z informacji pochodzących od farmaceuty, z programów TV, artykułów w czasopismach, poradników zdrowotnych, broszur w aptekach, informacji zawartych na opakowaniach leków i programów o edukacji zdrowotnej. Ponadto prawie dwa razy więcej Polaków niż Europejczyków ogółem korzysta z bezpłatnych badań kontrolnych. Przy zakupie leku Polacy najczęściej kierują się poleceniem go przez lekarza (80% ankietowanych). Istotna jest również znajomość leku i wcześniejsze jego stosowanie. Polacy najczęściej ze wszystkich badanych przy zakupie leku kierują się ceną. Podobnie jak w Europie, tak i w Polsce polecenie przez farmaceutę jest mniej ważnym czynnikiem przy zakupie leku. Dodatkowo na tle Europy Polacy częściej sugerują się znaną marką i promocją w punkcie sprzedaży podczas zakupu leku. 8

9 Polacy częściej niż inni Europejczycy zgadzają się z przedstawianymi opiniami na temat leków. Szczególnie często deklarują, że przed kupnem leku poszukują o nim informacji. Częściej też podkreślają, że nie są skłonni zaufać lekowi, o którym nigdy nie słyszeli. Są także bardziej skłonni zapłacić więcej za lek znanego producenta niż przeciętny Europejczyk. Nieco bardziej niż inni Europejczycy Polacy są przekonani o tym, że leki generyczne są tak samo skuteczne jak ich droższe odpowiedniki. Jednak są dużo ostrożniejsi niż Europejczycy w stosowaniu nowych leków generycznych. Polacy zgodnie z deklaracjami częściej cierpią na większość chorób niż przeciętny Europejczyk. Skarżą się przede wszystkim na problemy ze wzrokiem (61% populacji), co stawia nas obok Rosjan w czołówce Europy. Polacy chorują też na nadciśnienie tętnicze, na które skarży się niemal 60% badanych, i jest to wskaźnik wyższy niż średnia dla Europy. Prawie połowa Polaków potwierdza, że ma nadwagę. Ponad 40% cierpi z powodu stresu, a depresja dosięgła niemal co trzeciego Polaka. W porównaniu z resztą Europy Polacy częściej wskazują na nadwagę, stres, wysoki poziom cholesterolu czy bezsenność. Najczęściej spośród ankietowanych Polacy (obok Finów) skarżą się na zaburzenia sprawności seksualnej. W ciągu ostatniego roku Polacy najczęściej w Europie cierpieli z powodu takich dolegliwości jak: kaszel, przeziębienie bądź ból gardła (71% wskazań) i zapadali na choroby układu oddechowego (20%, obok Finów). Nieco rzadziej zaś niż Europejczycy Polacy cierpieli z powodu chorób jamy ustnej, zębów, alergii i zapalenia stawów. Polacy, którzy chorują na przeziębienie, kaszel i ból gardła, częściej niż Europejczycy stosują na te choroby lekarstwa, zarówno te dostępne bez recepty, jak i leki przepisane przez lekarza. Polacy najczęściej ze wszystkich badanych Europejczyków korzystają z tradycyjnych (konwencjonalnych) leków z powodu kaszlu, przeziębienia i bólu gardła (70% wskazań), ale też często (podobnie jak Węgrzy) podczas alergii i kataru siennego (niemal 30% wskazań). Po niekonwencjonalne środki Polacy sięgają na poziomie średniej europejskiej. Wyjątkiem jest tu przeziębienie i kaszel, podczas których Polacy korzystają ze środków niekonwencjonalnych częściej niż Europejczycy. Polacy nieco odbiegają od Europejczyków w swych opiniach na temat firm farmaceutycznych, np. częściej zgadzają się z tym, że konkurencja między firmami farmaceutycznymi obniża ceny leków (71% wskazań). Poza tym są bardziej przekonani, że firmy farmaceutyczne sprzedają leki, choć wiedzą, że 9

10 szkodzą one ludziom (uważa tak prawie co drugi badany Polak). Częściej też potwierdzają, że inwestycje w badania nad lekami podnoszą jakość życia (i jest to wskaźnik niższy niż dla Europy). Spośród firm farmaceutycznych w Polsce (podobnie jak w Europie) najlepiej oceniana jest firma Bayer, która uzyskała tu wyższe oceny, szczególnie w dziedzinie: cieszy się świetną opinią. Zdecydowanie jest też lepiej postrzegana ze względu na inwestycje w leki wysokiej jakości. Ponadto Polacy częściej niż inni Europejczycy zgadzają się z tym, że firma Bayer potrafi znakomicie docierać do swoich konsumentów. Dodatkowo Polacy lepiej niż inni Europejczycy oceniają firmy GlaxoSmithKline, Pfizer i Novartis. W przypadku firm, które zostały oceniane gorzej (AstraZeneca, Boehringer i Sanofi Aventis), warto dodać, że Polacy częściej niż Europejczycy potwierdzają, iż firmy te potrafią znakomicie docierać do swoich klientów. Polacy stosunkowo dobrze oceniają polskie firmy. Wyjątek stanowi tu jedynie pogląd dobra jakość w stosunku do ceny w tym wypadku najwyżej spośród polskich firm oceniana była firma Polfa Warszawa (ocena podobna jak w przypadku firmy Bayer). Według badanych polskie firmy cieszą się dobrą reputacją. Jednak to przekonanie nie jest tak silne jak w przypadku firm zagranicznych. Polacy sądzą, że firmy zagraniczne (z wyjątkiem Sanofi Aventis) bardziej inwestują w leki wysokiej jakości niż firmy polskie. 10

11 Wyniki Stan zdrowia Większość badanych Europejczyków pozytywnie ocenia swoje zdrowie. 63% populacji deklaruje, że stan ich zdrowia jest zadowalający doskonały lub dobry. Pozytywna ocena stanu zdrowia (odsetek odpowiedzi 'doskonały/dobry') 90% 80% 70% 60% 79% 77% 75% 74% 72% 70% 66% 64% 60% 59% 57% 54% 54% średnia: 63% 50% 42% 40% 34% 30% 20% 10% 0% Szwajcaria Francja Belgia Hiszpania Holandia Wielka Brytania Szwecja Finlandia Czechy Niemcy Portugalia Rumunia Polska Węgry Rosja Najlepiej swój stan zdrowia oceniają Szwajcarzy (79% odpowiedzi doskonały lub dobry ), a w dalszej kolejności: Francuzi (77%), Belgowie (75%), Hiszpanie (74%) oraz Holendrzy (72%) i Brytyjczycy (70%). Także większość populacji Szwedów (66%) i Finów (64%) jest zadowolona ze stanu zdrowia. Umiarkowanie dobrze oceniają swoje zdrowie Czesi, Niemcy i Portugalczycy (wyniki zbliżone do średniej dla Europy). Najmniej zadowoleni ze stanu swojego zdrowia są przedstawiciele krajów Europy Środkowo- Wschodniej (z wyjątkiem wspomnianych Czechów): Rumuni, Polacy, Węgrzy i Rosjanie. Węgrzy w większości nie najlepiej oceniają swoje zdrowie występuje tu najwyższy wskaźnik skrajnie negatywnych ocen ( zły stan zdrowia ) na tle pozostałych badanych narodów (12% Węgrów w porównaniu z 5% średniej europejskiej). Z kolei Rosjanie najrzadziej ze wszystkich badanych pozytywnie oceniają swoje zdrowie jedynie ponad 1/3 z nich uważa stan swojego zdrowia za doskonały lub dobry, a zdecydowana większość (65%) ocenia stan swojego zdrowia jako średni lub zły. 11

12 POLSKA Niewiele ponad połowa Polaków określa stan swojego zdrowia jako doskonały lub dobry. Na tle całej Europy jest to jeden z niższych wskaźników. Ze swojego zdrowia bardziej zadowoleni są mężczyźni niż kobiety oraz osoby w wieku poniżej 45 lat. Swoje zdrowie lepiej też oceniają osoby dobrze poinformowane na temat chorób i dolegliwości. Troska o zdrowie Mniej niż połowa Europejczyków przyznaje, że troszczy się o własne zdrowie (44% wskazań w populacji europejskiej). Najbardziej o własne zdrowie troszczą się Hiszpanie (zdecydowana większość populacji, bo aż 90%). Ponadprzeciętną troskę o zdrowie wykazują również Portugalczycy (75% wskazań), Rumuni (niemal 70%) i Polacy (67%). Deklaracje dotyczące troski o własne zdrowie składają też stosunkowo często Czesi (blisko 60%) i Rosjanie (56% populacji). Troska o własne zdrowie (odsetek odpowiedzi: 'w ogromnym' i 'dość znacznym stopniu') 100% 90% 90% 80% 75% 70% 69% 67% 60% 59% 56% 50% 40% 43% 36% 38% 35% 33% średnia: 44% 30% 20% 10% 19% 16% 14% 12% 0% Hiszpania Portugalia Rumunia Polska Czechy Rosja Węgry Finlandia Niemcy Szwajcaria Belgia Wielka Brytania Francja Szwecja Holandia Na tle badanych narodów najmniej troski o zdrowie wykazują: Holendrzy, Szwedzi, Francuzi, a także Brytyjczycy. Warto tu jednak przypomnieć, że te narody częściej niż inne pozytywnie oceniały stan swojego zdrowia. 12

13 POLSKA Wśród Polaków można zauważyć, że bardziej o własne zdrowie troszczą się osoby oceniające swój stan zdrowia jako słaby lub zły. Dbałość o zdrowie co się zmieniło w ciągu ostatniego roku? Europejczycy spytani, co zrobili w ciągu ostatniego roku, by polepszyć lub utrzymać stan swojego zdrowia, najczęściej mówią o próbach odchudzania się (45% wskazań) oraz regularnym zażywaniu witamin i mikroelementów (43% wskazań). Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy zadbałeś o to, by polepszyć lub utrzymać stan swojego zdrowia? Polska średnia europejska Ograniczyłem/rzuciłem palenie 13% 16% Wykupiłem dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne 7% 8% Starałem się schudnąć 45% 47% Wykonywałem więcej ćwiczeń fizycznych 23% 39% Regularnie zażywałem naturalne lub ziołowe suplementy diety 23% 27% Włączyłem 'pokarmy funkcjonalne' do diety 24% 29% Poddawałem się kuracjom alternatywnym 5% 13% Regularnie zażywałem witaminy/mikroelementy 43% 50% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Poza tym Europejczycy w trosce o własne zdrowie próbowali włączać żywność funkcjonalną do swej diety. Niewiele ponad 20% populacji ankietowanych Europejczyków przyznaje, że wykonywało więcej ćwiczeń fizycznych i regularnie zażywało naturalne lub ziołowe suplementy diety. Palenie papierosów ograniczyło lub rzuciło tylko 16% Europejczyków, a nikotynowe terapie zastępcze (gumy, plastry itp.) próbowało zastosować jedynie 4%. Kuracje alternatywne w celu polepszenia stanu zdrowia także nie były ostatnio zbyt popularne w Europie skorzystało z nich jedynie 13% badanych. 13

14 W trosce o swoje zdrowie przeciętny Europejczyk najrzadziej sięgał po wykupienie dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego. Narody, które najczęściej wskazywały na: Regularne zażywanie witamin i mikroelementów Niemcy Poddawanie się kuracjom alternatywnym Szwajcaria (chiropraktyka, aromaterapia itp.) Włączenie pokarmów funkcjonalnych do diety Finlandia Regularne zażywanie naturalnych lub ziołowych Czesi suplementów diety Wykonywanie większej ilości ćwiczeń fizycznych Holendrzy Podjęcie starań, by schudnąć Brytyjczycy Wykupienie dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego Holendrzy Ograniczenie/rzucenie palenia Rumuni Spośród narodów objętych sondażem to Niemcy najczęściej zażywali witaminy. Stosunkowo często też zażywanie witamin deklarują: Czesi, Węgrzy i Szwajcarzy, a najrzadziej Francuzi (25%) i Hiszpanie (26%). Najczęściej próbowali się odchudzać Brytyjczycy (deklaracje 57%), często też Czesi (53%) i Niemcy (53%). Najrzadziej próby schudnięcia podejmowali Rosjanie (tylko 29% badanych). Palenie próbowali rzucać głównie Rumuni, a kuracjom alternatywnym najchętniej poddawali się Szwajcarzy. Z kolei Finowie częściej niż inni starali się włączyć żywność funkcjonalną do diety, (niemal co trzeci badany), a Czesi najczęściej zażywali naturalne lub ziołowe suplementy diety. Holendrzy poza tym, że najwięcej ćwiczyli, to również najczęściej ze wszystkich wykupywali dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne. Najbardziej starali się Brytyjczycy i Finowie, którzy często podejmowali próby w kilku dziedzinach (powyżej 3 wskazań w poszczególnych dziedzinach). POLSKA Polacy podobnie jak inni Europejczycy w trosce o swoje zdrowie najczęściej zażywali witaminy i mikroelementy (50% populacji) oraz starali się schudnąć (47% populacji). Wśród Polaków, którzy częściej zażywali naturalne lub ziołowe suplementy diety, nieco częściej byli ci, którzy korzystają z porad farmaceuty. Po witaminy w Polsce częściej sięgały zarówno kobiety oraz osoby nieposiadające dzieci, jak i osoby zaliczane do grupy troszczących się o własne zdrowie. Stracić na wadze starały się przede wszystkim kobiety i osoby starsze. Na trzecim miejscu plasuje się wykonywanie większej ilości ćwiczeń fizycznych Polacy częściej niż przeciętny Europejczyk deklarowali wykonywanie ćwiczeń fizycznych (39%). Ćwiczenia fizyczne częściej wykonywali mężczyźni, osoby posiadające ubezpieczenie zdrowotne, osoby zdrowe oraz osoby dobrze poinformowane na temat własnego zdrowia. 14

15 Próbę rzucenia palenia zadeklarowało w Polsce bardzo mało osób jedynie 13%, z czego 8% próbowało zastosować nikotynowe terapie zastępcze (gumy, plastry itp.). Polacy najrzadziej decydowali się na dodatkowe kuracje alternatywne (rzadziej niż przeciętny Europejczyk tylko 5%). Dbałość o zdrowie porównanie wyników z roku 2005 średnia europejska 2005 średnia europejska 2006 Polska 2005 Polska 2006 Unikanie nadwagi/starałem się schudnąć 38% 45% 40% 47% Regularne ćwiczenia fizyczne 25% 23% 18% 39% Stosowanie naturalnych i ziołowych 33% 27% suplementów diety 25% 23% Kupowanie żywności o szczególnych wartościach zdrowotnych/ 30% 24% Włączanie pokarmów funkcjonalnych do diety (2006) 24% 29% Regularne zażywanie witamin/regularne zażywanie mikroelementów 38% 43% 44% 50% Ograniczenie/Rzucenie palenia tytoniu 16% 16% 23% 13% Porównanie z wynikami sondażu z 2005 roku: W porównaniu z rokiem poprzednim zarówno Polacy, jak i Europejczycy nieco częściej starali się schudnąć oraz częściej zażywali witaminy i mikroelementy. Polacy również częściej starali się wykonywać ćwiczenia fizyczne, a rzadziej stosowali naturalne suplementy diety i rzadziej starali się ograniczyć lub rzucić palenie. Lekarstwa i środki lecznicze Kupując lek w aptece lub sklepie, przeciętny Europejczyk najczęściej sugeruje się tym, że lek był polecany przez lekarza (deklaruje tak blisko 80% populacji europejskiej, najwięcej Portugalczyków, bardzo często są to Hiszpanie i Rumuni, a najrzadziej Holendrzy i Rosjanie). Ponad połowa Europejczyków kieruje się przy zakupie leku poleceniem go przez farmaceutę (56% wskazań ogółem, najczęściej Szwajcarzy i Brytyjczycy, stosunkowo często też Hiszpanie, Francuzi i Niemcy, a najrzadziej Rosjanie). Innym czynnikiem, który często ma znaczący wpływ na decyzję o zakupie leku, jest znajomość tego produktu: albo wcześniejsze stosowanie tego leku (deklaracje 66% populacji, głównie Brytyjczyków), albo wcześniejsze stosowanie tego produktu kupowanego na receptę (55% populacji, głównie Rumuni). 15

16 Niemal co drugi badany Europejczyk uwzględnia jakość składników leku, podejmując decyzję o jego zakupie (są to częściej Niemcy i Rumuni niż pozostali). Czynniki wpływające na decyzję o zakupie leku w aptece/sklepie (odsetek odpowiedzi 'ogromny' i 'dość znaczny wpływ') Polecenie przez lekarza 77% 80% Wcześniejsze stosowanie tego produktu Wcześniejsze stosowanie tego produktu kupowanego na receptę 55% 68% 71% 66% Cena 37% 62% Jakość składników Polecenie przez farmaceutę 46% 54% 56% 52% Znana marka 28% 38% Reputacja producenta Polecenie przez znajomych/krewnych 21% 27% 27% 25% Promocja w sklepie/puncie sprzedaży 11% 19% średnia europejska Reklama produktu 14% 15% Polska Opakowanie i etykiety produktu 10% 8% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Cena leku ma tu mniejszy wpływ na podjęcie decyzji o zakupie (determinuje zakup leku w przypadku 40% badanych Europejczyków, a zdecydowanie najczęściej wśród Polaków). Marką produktu kieruje się przy zakupie niemal co trzeci Europejczyk (28%), reputacją producenta zaś co piąty (21% wskazań). Zarówno marka, jak i reputacja producenta mają największy wpływ wśród Rumunów. Prawie 1/3 badanych sugeruje się poleceniem znajomych lub krewnych (częściej są to Brytyjczycy). Najmniejszy wpływ przy zakupie leków mają: reklama i promocja oraz opakowanie i etykiety produktu. Reklamą leku sugerują się częściej Węgrzy, ale też Rumuni, a opakowaniem i etykietą Niemcy i Szwajcarzy. 16

17 100% Czynnik decydujący o wyborze leku podczas zakupu w aptece/sklepie: 'Polecenie przez LEKARZA' (odsetek odpowiedzi 'ogromny' i 'dość znaczny wpływ') 91% 90% 87% 86% 80% 78% 82% 82% 76% 79% średnia: 77% 80% 76% 70% 72% 68% 69% 63% 60% 59% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Belgia Czechy Finlandia Francja Niemcy Węgry Holandia Polska Portugalia Rumunia Rosja Hiszpania Szwecja Szwajcaria Wielka Brytania Czynnik decydujący o wyborze leku podczas zakupu w aptece/sklepie: 'Polecenie przez FARMACEUTĘ' (odsetek odpowiedzi 'ogromny' i 'dość znaczny wpływ') 80% 70% 65% 64% 65% 67% 67% 60% średnia: 56% 57% 56% 58% 60% 56% 50% 53% 46% 52% 51% 40% 30% 25% 20% 10% 0% Belgia Czechy Finlandia Francja Niemcy Węgry Holandia Polska Portugalia Rumunia Rosja Hiszpania Szwecja Szwajcaria Wielka Brytania 17

18 Narody, które najczęściej wskazywały na następujące czynniki podczas wyboru leków w aptece/sklepie: Wpływ ogromny/dość znaczny Kraj Średnia europejska Polecenie przez lekarza Portugalia (91%) 77% Wcześniejsze stosowanie tego produktu Wielka Brytania (85%) 68% Polecenie przez farmaceutę Szwajcaria (67%) Wielka Brytania 56% (67%) Wcześniejsze stosowanie tego produktu kupowanego na receptę Rumunia (69%) 55% Jakość składników Niemcy (60%) Rumunia (60%) 46% Cena Polska (62%) 37% Znana marka Rumunia (45%) 28% Polecenie przez znajomych/krewnych Wielka Brytania (44%) 27% Reputacja producenta Rumunia (35%) 21% Reklama produktu Węgry (22%) 14% Promocja w sklepie/punkcie sprzedaży Węgry (20%) 11% Opakowanie i etykiety produktu Niemcy (16%) Szwajcaria (16%) 10% POLACY Polacy podobnie jak inni Europejczycy przy zakupie leku najczęściej kierują się tym, że polecił go lekarz (80% populacji). Drugim ważnym czynnikiem wpływającym na zakup leku jest znajomość leku ( wcześniejsze stosowanie produktu wskazania 71% respondentów wcześniejsze stosowanie tego produktu na receptę wskazania 66% populacji). Polacy najczęściej ze wszystkich badanych przy zakupie leku kierują się ceną (62% wskazań Polaków). Cena odgrywa istotną rolę, szczególnie gdy o zakupie leku decyduje kobieta. Analogicznie do populacji europejskiej polecenie go przez farmaceutę jest mniej popularnym czynnikiem wpływającym na zakup leku niż polecenie go przez lekarza (kieruje się nim ponad połowa populacji). W Polsce rekomendacją farmaceuty podczas zakupu leku sugerują się bardziej kobiety niż mężczyźni. Dodatkowo Polacy częściej niż Europejczycy sugerują się znaną marką oraz promocją w punkcie sprzedaży. Polacy najmniej przy zakupie leku kierują się opakowaniem i etykietą (na które to większą uwagę zwracają mężczyźni niż kobiety). 18

19 Opinie dotyczące leków Większość Europejczyków uważa, że w reklamach leków powinna być podawana nazwa producenta (65% odpowiedzi, głównie Finów). Większość potwierdza również, że przed zakupem leku poszukuje informacji zarówno o nim (60% wskazań), jak i o tym, że znany producent gwarantuje dobrą jakość leku (59% wskazań). Taki sam odsetek badanych zgadza się z tym, że leki generyczne są równie skuteczne jak dużo droższe oryginały, których używali w przeszłości (59%). Niemal połowa ankietowanych Europejczyków nie zaufałaby lekowi, o którym nie słyszała (46% wskazań), ale też podobny odsetek badanych jest skłonny zaufać nowemu lekowi, jeśli jego producentem jest znana firma. Co drugi badany uważa, że informacje zawarte w reklamach leków są przydatne. Najczęściej potwierdzane opinie dotyczące leków (odsetek odpowiedzi 'zgadzam się całkowicie' i 'zgadzam się w pewnym stopniu') Przed kupnem leku poszukuję informacji o nim 60% 79% Uważam, że znany producent gwarantuje dobrą jakość leku 59% 73% W reklamach leków powinna być podawana nazwa producenta 65% 70% Nie zaufałbym lekowi, o którym nigdy nie słyszałem 46% 65% Informacje zawarte w reklamach leków uważam za przydatne 50% 61% Prędzej zaufałbym nowemu lekowi, jeśli jego producentem jest znana firma farmaceutyczna 52% 60% średnia europejska Polska Warto zapłacić więcej za lek znanego producenta 39% 53% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Choć Europejczycy potwierdzają, że znany producent gwarantuje dobrą jakość leku, to już nie są tak bardzo skłonni zapłacić więcej za lek znanego producenta. Finowie najczęściej ze wszystkich badanych domagają się, by w reklamach leków była podana nazwa producenta. Węgrzy (a tuż za nimi Polacy) częściej niż inni poszukują informacji przed zakupem leku. Rumuni są najbardziej przekonani zarówno o tym, że znany producent leku gwarantuje jego wysoką jakość, jak i o tym, że informacje zawarte w reklamach leków są przydatne. Stosunkowo często też poglądy te podzielają Polacy. Poza tym Rumuni najczęściej ze wszystkich badanych uważają, że warto zapłacić więcej za lek 19

20 znanego producenta (stosunkowo często też pogląd ten podzielają Rosjanie). Brytyjczycy są najbardziej skłonni zaufać nowemu lekowi, jeśli jego producentem jest znana firma farmaceutyczna. POLSKA Wśród Europejczyków to Polacy są najbardziej nieufni wobec nowych leków, o których nigdy nie słyszeli. Polacy częściej też niż inni Europejczycy zgadzają się z przedstawianymi opiniami na temat leków. Szczególnie często deklarują, że przed kupnem leku poszukują informacji o nim. Ankietowani Polacy przeważnie sądzą, że znany producent leków gwarantuje wysoką jakość (pogląd ten podzielają częściej mężczyźni). Zdecydowanie mniej niż Europejczycy Polacy są skłonni zaufać lekowi, o którym nigdy nie słyszeli. Częściej też niż Europejczycy Polacy są skłonni zapłacić więcej za lek znanego producenta (deklarują tak głównie mężczyźni). Dodatkowo w Polsce to mężczyźni częściej niż kobiety uważają, że w reklamach leków powinna być podawana nazwa producenta. Kobiety z kolei częściej uważają, że informacje zawarte w reklamach leków są przydatne. Leki generyczne Większość badanych sądzi, że leki generyczne są równie skuteczne jak dużo droższe oryginały, których używali w przeszłości (opinia prawie 60% ankietowanych). Taki sam odsetek badanych przyznaje, że zazwyczaj bez oporów stosuje leki generyczne, gdy tylko pojawią się one na rynku. Europejczycy są najmniej przekonani o tym, że leki generyczne są wytwarzane przez wielkie firmy farmaceutyczne (opinia 43% respondentów). O skuteczności leków generycznych porównywalnej z działaniem droższych oryginałów są najbardziej przekonani Francuzi, ale też stosunkowo często pogląd ten podzielają Finowie i Szwajcarzy. Poza tym Francuzi i Szwajcarzy najczęściej przyznają, że bez oporów stosują leki generyczne, gdy tylko te pojawią się na rynku. Dodatkowo Francuzi najbardziej ze wszystkich są przekonani o tym, że leki generyczne są wytwarzane przez wielkie firmy. Najbardziej sceptyczni wobec leków generycznych są Rosjanie, którzy w znikomym stopniu zgadzają się z powyższymi opiniami na temat tych leków. 20

21 Opinie dotyczące LEKÓW GENERYCZNYCH (odsetek odpowiedzi twierdzących: 'Zgadzam się całkowicie' i 'Zgadzam się w pewnym stopniu') Polska średnia europejska 70% 62% 60% 59% 59% 50% 45% 43% 41% 40% 30% 20% 10% 0% Leki generyczne wytwarzane są przez wielkie firmy framaceutyczne Leki generyczne są równie skuteczne, jak dużo droższe oryginały, których używałem w przeszłości Zazwyczaj bez oporów stosuję leki generyczne, gdy tylko pojawią się na rynku POLSKA Polacy nieco częściej niż Europejczycy są przekonani, że leki generyczne są tak skuteczne jak droższe oryginały, których używali w przeszłości (z tym poglądem częściej zgadzają się osoby posiadające dzieci). Jednak Polacy o wiele bardziej niż inni Europejczycy są ostrożni w stosowaniu nowych leków generycznych. Najmniej podzielane opinie na temat leków Europejczycy nie zgadzają się przede wszystkim z opinią, że lubią wypróbowywać nowe leki (prawie 60% wskazań). Poza tym Europejczycy raczej nie polecają leków krewnym lub znajomym. Co drugi badany nie jest proszony o poradę na temat leków. 40% ankietowanej populacji nie zgadza się z tym, że warto zapłacić więcej za lek znanego producenta. 21

22 Odsetek respondentów nie zgadzających się z opinią : 'LUBIĘ WYPRÓBOWYWAĆ NOWE LEKI' 80% 73% 73% (odsetek odpowiedzi 'raczej się nie zgadzam' i 'stanowczo się nie zgadzam') 76% 70% 60% 59% 60% średnia: 57% 56% 65% 61% 65% 64% 50% 43% 45% 48% 40% 30% 31% 29% 20% 10% 0% Belgia Czechy Finlandia Francja Niemcy Węgry Holandia Polska Portugalia Rumunia Rosja Hiszpania Szwecja Szwajcaria Wielka Brytania Najmniej chętni do wypróbowywania nowych leków są Holendrzy, niechętni są też Belgowie i Francuzi. Najbardziej skłonni do wypróbowywania nowych leków są Szwajcarzy i Niemcy. Polacy mają na ten temat opinię taką jak przeciętny Europejczyk większość nie jest skłonna wypróbowywać nowych leków. Choroby i dolegliwości Europejczycy najczęściej skarżą się na nadciśnienie tętnicze (41% populacji), problemy ze wzrokiem (40%) oraz nadwagę czy otyłość (38%). Około 1/3 ankietowanych cierpi z powodu stresu, wysokiego poziomu cholesterolu lub zaburzeń snu. Ponad 20% Europejczyków ma problemy ze słuchem lub cierpi na depresję czy obniżenie nastroju. Najrzadziej Europejczycy wskazują na zaburzenia sprawności seksualnej i impotencję (tylko 9% populacji). Rzadką dolegliwością w Europie jest też nietrzymanie moczu (skarży się na nie 14% populacji). 22

23 Czy Ty lub ktoś z Twoich domowników cierpi na wymienione choroby lub dolegliwości? 70% Polska średnia europejska 60% 61% 56% 50% 49% 44% 40% 30% 20% 40% 41% 38% 33% 36% 31% 34% 29% 28% 24% 26% 22% 23% 20% 18% 18% 19% 15% 17% 18% 16% 17% 14% 14% 12% 10% 9% 0% Problemy ze wzrokiem Nadciśnienie tętnicze Nadwaga/otyłość Stres Wysoki poziom cholesterolu Bezsenność/zabrzenia snu Problemy ze słuchem Depresja/ obniżony nastrój Problemy z pamięcią Cukrzyca Osteoporoza Ograniczona zdolność poruszania się/inwalidztwo Dolegliwości towarzyszące klimakterium Nietrzymanie moczu Zaburzenia sprawności seksulanej/impotencja Narody, które najczęściej wskazywały na choroby i dolegliwości: Nadciśnienie tętnicze Węgrzy (65%) Problemy ze wzrokiem Polacy (61%) Rosjanie (61%) Nadwaga/otyłość Węgrzy (50%) Stres Rumuni (52%) Wysoki poziom cholesterolu Portugalczycy (46%) Bezsenność/zaburzenia snu Finowie (39%) Problemy ze słuchem Czesi (30%) Depresja/obniżony nastrój Finowie (27%) Rosjanie (27%) Hiszpanie (27%) Problemy z pamięcią Szwajcarzy (29%) Cukrzyca Czesi (32%) Osteoporoza Węgrzy (27%) Ograniczona zdolność poruszania Rosjanie (49%) się/inwalidztwo Dolegliwości towarzyszące klimakterium Węgrzy (27%) Nietrzymanie moczu Węgrzy (20%) Rumuni (20%) Zaburzenia sprawności seksualnej/impotencja Finowie (12%) Polacy (12%) 23

24 Warto zwrócić uwagę na to, że Węgrzy na tle innych narodów stosunkowo często wskazują na wiele chorób i dolegliwości: nadciśnienie tętnicze, nadwagę, osteoporozę, dolegliwości towarzyszące klimakterium czy nietrzymanie moczu. Poza tym Rosjanie wymieniają często trzy rodzaje chorób i dolegliwości: problemy ze wzrokiem, depresję i obniżony nastrój oraz ograniczoną zdolność poruszania się/inwalidztwo. Z kolei Rumuni najczęściej ze wszystkich ankietowanych cierpią z powodu stresu, ale też nietrzymania moczu. Portugalczycy najczęściej skarżą się na wysoki poziom cholesterolu (choroba ta dopada niemal co drugiego z nich). Bezsenność jest głównie przypadłością Finów, którzy dodatkowo często skarżą się na zaburzenia sprawności seksualnej. Problemy ze słuchem najczęściej dotykają Czechów (co trzeciego z nich). POLSKA Polacy częściej cierpią na więcej chorób niż przeciętny Europejczyk. Skarżą się przede wszystkim na problemy ze wzrokiem (61% populacji), co stawia nas obok Rosjan w czołówce Europy. Drugą chorobą, na którą licznie cierpią Polacy, jest nadciśnienie tętnicze, na które skarży się także niemal 60% badanych, i jest to wskaźnik wyższy niż średnia dla Europy. Prawie połowa Polaków ma nadwagę. Ponad 40% cierpi z powodu stresu, a depresja dosięgła niemal co trzeciego Polaka. Na tle Europejczyków Polacy częściej wskazują na nadwagę, stres, wysoki poziom cholesterolu czy bezsenność. Problemy ze wzrokiem, nadciśnienie tętnicze i wysoki poziom cholesterolu dotykają głównie osoby starsze (powyżej 45. roku życia), z kolei z powodu stresu cierpiały częściej osoby młodsze. Stres i bezsenność częściej też dotykają kobiety niż mężczyzn. Najczęściej spośród ankietowanych Polacy (obok Finów) skarżą się na zaburzenia sprawności seksualnej. Na co chorowali Europejczycy? Większość Europejczyków w ciągu ostatniego roku najczęściej cierpiała na bóle pleców i mięśni (64% wskazań). Na ból pleców i mięśni najczęściej narzekali Francuzi (70%) i Rumuni (70% populacji), a najrzadziej Rosjanie (51% populacji). Ponad połowa badanych Europejczyków (59%) cierpiała również na kaszel, przeziębienie bądź ból gardła; najczęściej na te dolegliwości narzekali Polacy, ale też stosunkowo często Brytyjczycy, najrzadziej zaś Rosjanie. Na trzecim miejscu ze względu na częstość wskazań znalazł się ból głowy, na który uskarżał się niemal co drugi badany, głównie Portugalczycy i Brytyjczycy. 1/3 Europejczyków przeszła chorobę jamy ustnej (przede wszystkim Rumuni) oraz cierpiała na niestrawność i zgagę (głównie Rumuni i Finowie). 24

25 Czy cierpiałeś na wymienioną chorobę/ dolegliwość w ciągu ostatniego roku? Polska średnia europejska 80% 70% 60% 71% 59% 64% 59% 50% 50% 49% 40% 37% 33% 30% 20% 32% 30% 28% 23% 24% 20% 21% 23% 20% 16% 12% 14% 10% 0% Kaszel/przeziębienie/ból gardła Bóle pleców/mięśni Bóle głowy Choroby jamy ustnej i zębów Niestrawność/zgaga Alergia/katar sienny Zapalenie stawów Problemy skórne Choroby układu oddechowego Migrena Wśród chorób najrzadziej występujących wśród Europejczyków są migrena (na którą cierpiało 14% populacji) oraz choroby układu oddechowego (16% populacji). Choroby i dolegliwości najczęściej występujące w ciągu ostatniego roku wśród badanych narodów: Francuzi (70%) Bóle pleców/mięśni Rumuni (70%) Kaszel/przeziębienie/ból gardła Bóle głowy Polacy (71%) Portugalczycy (57%) Brytyjczycy (57%) Choroby jamy ustnej i zębów Rumuni (45%) Rumuni (38%) Niestrawność/zgaga Finowie (38%) Alergia/katar sienny Finowie (32%) Zapalenie stawów Rumuni (38%) Problemy skórne Finowie (29%) Brytyjczycy (29%) Choroby układu oddechowego Finowie (20%) Polacy (20%) Migrena Portugalczycy (24%) 25

26 Dwa spośród badanych narodów wydają się częściej chorować od innych. Są to Rumuni, którzy częściej od innych cierpieli na bóle pleców i mięśni, choroby jamy ustnej i zębów, niestrawność i zgagę oraz zapalenie stawów, oraz Finowie, którzy równie licznie jak Rumuni narzekali na niestrawność i zgagę, ale też częściej niż inni cierpieli z powodu alergii i kataru siennego, problemów skórnych (obok Brytyjczyków) i chorób układu oddechowego (obok Polaków). Wyróżniają się też Portugalczycy, Brytyjczycy i Polacy. Portugalczycy równie często jak Brytyjczycy skarżyli się na bóle głowy, ale też najczęściej ze wszystkich chorowali na migrenę. Brytyjczycy poza wspomnianymi bólami głowy częściej niż inni wskazywali na problemy skórne. POLSKA Polacy najliczniej ze wszystkich wskazywali na kaszel, przeziębienie i ból gardła, ale też na choroby układu oddechowego (tu dorównują nam tylko Finowie). W ciągu ostatniego roku większość Polaków cierpiała głównie na kaszel, przeziębienie bądź ból gardła (71% wskazań, głównie kobiety i osoby posiadające dzieci). Jest to najwyższy wskaźnik w Europie. Na ból pleców cierpiało 60% Polaków, i również częściej były to kobiety oraz osoby posiadające dzieci. Na bóle głowy cierpiał niemal co drugi Polak, z czego najczęściej były to kobiety niż mężczyźni, raczej osoby poniżej 45. roku życia niż starsze oraz osoby posiadające dzieci. Polacy nieco rzadziej niż Europejczycy cierpieli z powodu chorób jamy ustnej i zębów, alergii i zapalenia stawów. Co trzeci ankietowany Polak chorował na niestrawność i zgagę. Podobnie jak Europejczycy Polacy rzadko chorowali na migrenę (chorobą tą dotkniętych było 12% ankietowanych, częściej były to kobiety). Autorytety i źródła informacji Informacje na temat chorób i sposobów leczenia Przeciętny Europejczyk czuje się dobrze poinformowany o chorobach i dostępnych sposobach ich leczenia (odpowiada tak 72% populacji europejskiej). Za najlepiej poinformowanych uważają się Szwajcarzy (92% populacji uważa się za dobrze lub bardzo dobrze poinformowanych ). Zaraz za nimi plasują się Niemcy (87% populacji), a w dalszej kolejności: Czesi (83%), Belgowie (81%), Francuzi (81%). 26

27 Poinformowanie o chorobach i dostepnych sposobach leczenia (odstek odpowiedzi: 'bardzo dobrze' i 'dobrze poinformowany') 100% 90% 80% 70% 92% 87% 83% 81% 81% 77% 75% 75% 75% 70% 69% 66% średnia: 72% 60% 56% 53% 50% 40% 41% 30% 20% 10% 0% Szwajcaria Niemcy Czechy Belgia Francja Wielka Brytania Portugalia Holandia Szwecja Polska Hiszpania Rumunia Węgry Finlandia Rosja Najmniej osób poinformowanych o chorobach i leczeniu jest w Rosji tu tylko 41% społeczeństwa czuje się dobrze poinformowane na ten temat. POLSKA Polacy, choć w większości twierdzą, że są dobrze lub bardzo dobrze poinformowani o chorobach i sposobach leczenia (deklaracje 70% ankietowanych), to jednak z takim wynikiem plasują się nieco poniżej średniej europejskiej. Wśród osób dobrze poinformowanych o stanie swojego zdrowia częściej występują osoby starsze powyżej 65. roku życia oraz osoby pozytywnie oceniające swoje zdrowie. 27

28 Wykorzystanie źródeł informacji o zdrowiu i opiece zdrowotnej Źródła informacji o zdrowiu w Europie (odsetek odpowiedzi 'wykorzystywane w dużym/znacznym stopniu') Lekarz 86% Artykuły w czasopismach Dentysta 65% 68% Farmaceuta Programy telewizyjne Rodzina i znajomi Artykuły w prasie codziennej Poradniki zdrowotne Opakowania leków Broszury w aptekach 60% 58% 56% 55% 52% 51% 49% Broszury w gabinetach lekarskich 44% Inni specjaliści w dziedzinie medycyny 36% Strony internetowe dotyczące problematyki zdrowotnej 26% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Głównym źródłem informacji o zdrowiu jest zdecydowanie lekarz z jego wiedzy korzysta w dużym bądź znacznym stopniu zdecydowana większość Europejczyków (niemal 90%). Kolejne wykorzystywane źródła informacji o zdrowiu to: artykuły w czasopismach (niemal 70% Europejczyków z nich korzysta, najczęściej Czesi i Polacy) oraz dentysta (65% odpowiedzi, najczęściej mieszkańców Hiszpanii i Finlandii). Popularnymi źródłami informacji o zdrowiu są także: farmaceuta(60% wskazań), programy telewizyjne (prawie 60% wskazań) oraz rodzina i znajomi (niemal 60% wskazań). Z porad farmaceuty najczęściej korzystają Francuzi, ale też stosunkowo często Finowie i Hiszpanie. Z informacji pochodzących od farmaceuty najrzadziej korzystają Rosjanie (niewiele ponad 30% populacji). Ponad połowa populacji ankietowanych przyznaje też, że korzysta z artykułów na temat zdrowia w prasie codziennej (55% odpowiedzi). Popularne są również poradniki zdrowotne i informacje zawarte na opakowaniach leków (z tych źródeł korzysta połowa badanych). 28

29 Najmniej wykorzystywane źródła informacji zdrowotnej średnie dla EUROPY*: W ogóle niewykorzystywane Informacje od instytucji zdrowotnych i firm farmaceutycznych przesyłane za pośrednictwem SMS-ów 66% Specjalne numery telefonów, pod którymi można zasięgnąć porady lekarza 63% Targi/wystawy 63% Stowarzyszenia zajmujące się konkretnymi chorobami i grupy wsparcia 63% Stoiska informacyjne w supermarketach 61% Wykłady w szpitalach 61% Strony internetowe firm farmaceutycznych 60% Europejczycy najmniej chętnie korzystają z informacji o zdrowiu pochodzących od instytucji zdrowotnych i firm farmaceutycznych przesyłanych za pośrednictwem SMS-ów (z tej formy w ogóle nie korzysta prawie 70% badanych Europejczyków, przy czym najczęściej są to Szwajcarzy, Szwedzi i Finowie). Mało popularne są też: specjalne numery telefonów, pod którymi można zasięgnąć porady lekarza, targi i wystawy, stoiska informacyjne w supermarketach, wykłady w szpitalach, strony internetowe firm farmaceutycznych oraz informacje pochodzące od stowarzyszeń zajmujących się konkretnymi chorobami i grup wsparcia. Podsumowując, najczęściej (prawie cała badana populacja) informacje o zdrowiu czerpie się ze źródeł pochodzących od innych ludzi (głównie od lekarza). Drugą grupę źródeł informacji o zdrowiu stanowią media (blisko 80% wskazań). Ponad połowa badanych czerpie informacje o zdrowiu z różnego rodzaju broszur i ulotek (prawie 60% wskazań). Najrzadziej korzystamy z Internetu, szukając informacji na temat zdrowia (niecałe 30%). Porównanie z sondażem z 2005 roku W sondażu z 2005 r. Europejczycy najczęściej wskazywali lekarza jako najbardziej cenione źródło informacji o zdrowiu (94% wskazań). Niewiele mniejszym szacunkiem cieszył się dentysta (91%) oraz farmaceuta (90% wskazań). 29

30 Najchętniej wykorzystywane źródła informacji o zdrowiu: 100% Lekarz Farmaceuta Dentysta 90% 80% 70% 60% 50% 40% 89% 64% 48% 86% 86% 76% 72% 70% 53% 91% 92% 89% 74% 67% 68% 67% 67% 82% 59% 49% 91% 87% 87% 67% 68% 69% 65% 64% 63% 69% 54% 92% 77% 71% 79% 67% 43% 88% 65% 52% 78% 61% 56% 30% 34% 20% 10% 0% Belgia Czechy Finlandia Francja Niemcy Węgry Holandia Polska Portugalia Rumunia Rosja Hiszpania Szwecja Szwajcaria Wielka Brytania Europejczycy najczęściej sięgają po informacje pochodzące bezpośrednio od innych osób, przede wszystkim od specjalistów w dziedzinie zdrowia: lekarza, a następnie dentysty i farmaceuty. Wszystkie te trzy źródła chętniej niż inni wykorzystują Hiszpanie, a najrzadziej korzystają z nich Rosjanie. POLSKA Polacy podobnie jak inni Europejczycy najchętniej sięgają po poradę lekarza (prawie 90% badanych). Na drugim miejscu jako źródła informacji o zdrowiu znalazły się artykuły w czasopismach (blisko 80% wskazań), a w dalszej kolejności: opakowania leków (68%), dentysta (68%), poradniki zdrowotne (67%), farmaceuta (67%) i programy telewizyjne (66%). Polacy częściej niż inni Europejczycy korzystają z informacji pochodzących od farmaceuty, z programów telewizyjnych, z artykułów w czasopismach (obok Czechów najczęściej spośród wszystkich Europejczyków), z poradników zdrowotnych, broszur w aptekach, informacji zawartych na opakowaniach leków (korzystają z nich najczęściej w Europie) i programów edukacji zdrowotnej. Prawie dwa razy więcej Polaków niż pozostałych Europejczyków wykonuje bezpłatne badania kontrolne (mimo że korzysta z nich jedynie co trzeci Polak). Mniej chętniej niż przeciętny Europejczyk Polak korzysta z artykułów na temat zdrowia w prasie codziennej. Z porad lekarza najczęściej korzystają w Polsce zarówno te osoby, które deklarowały, że martwią się o swoje zdrowie, jak i osoby starsze powyżej 60. roku życia. Wśród Polaków 30

31 z porad farmaceuty chętniej korzystają kobiety, osoby młodsze (poniżej 45. roku życia) i osoby posiadające dzieci. Źródła informacji o zdrowiu w Polsce (odsetek odpowiedzi 'wykorzystywane w dużym/znacznym stopniu') Lekarz 6% 87% Artykuły w czasopismach 9% 75% Opakowania leków 12% 68% Dentysta 12% 68% Poradniki zdrowotne 15% 67% Farmaceuta Programy telewizyjne 12% 15% 67% 66% W ogóle nie wykorzystywane Rodzina i znajomi Broszury w aptekach 14% 20% 61% 58% Wykorzystywane w dyżym/znacznym stopniu Broszury w gabinetach lekarskich Artykuły w prasie codziennej 23% 25% 49% 47% Programy bezpłatnych badań kontrolnych 30% 41% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Po informacje o zdrowiu pochodzące z czasopism sięgają w Polsce głównie osoby poniżej 50. roku życia, ale też osoby, które chętnie korzystają z informacji pochodzących od farmaceuty albo innych źródeł osobowych. Z porad dentysty częściej korzystają kobiety oraz osoby młodsze (poniżej 45 lat), osoby posiadające dzieci, osoby posiadające dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne oraz osoby deklarujące dobry stan zdrowia. Informacje zawarte na opakowaniach leków podobnie jak programy TV i artykuły w prasie codziennej na temat zdrowia albo informacje pochodzące od rodziny czy znajomych są chętniej wykorzystywane przez osoby młodsze (poniżej 45 lat). Poradniki zdrowotne i broszury w aptekach lub gabinetach lekarskich chętniej wykorzystują kobiety niż mężczyźni. Ponadto kobiety częściej też korzystają z bezpłatnych badań kontrolnych. 31

32 Informacje na temat chorób i dolegliwości Europejczycy są zainteresowani i przeważnie poszukują informacji lub porad na temat chorób czy dolegliwości. Najczęściej szukają informacji na temat głównie występujących u nich dolegliwości: bólu pleców i mięśni oraz kaszlu, przeziębienia i bólu gardła. Na bóle pleców i mięśni cierpi 64% Europejczyków i według deklaracji 63% szuka informacji na temat tej choroby. Z kolei na ból gardła i przeziębienie chorowało niemal 60% populacji Europejczyków i niemal taki sam odsetek badanych poszukiwał informacji na ten temat. Warto zauważyć, że narodem, który najczęściej poszukuje porad na temat poszczególnych chorób, są Portugalczycy. Drugim narodem, który częściej niż inni Europejczycy szuka porad i informacji, są Rumuni. Dotyczy to głównie dolegliwości, na które cierpią oni stosunkowo częściej niż pozostali niestrawności oraz zapalenia stawów. Polacy wyróżniają się na tym tle ze względu na wyjątkowo częste poszukiwanie informacji na temat dominujących u nas dolegliwości: przeziębienia i bólu gardła. Często cierpimy na tę przypadłość i równie często poszukujemy informacji i porad na ten temat (71% chorowało na przeziębienie i ból gardła i 71% szukało informacji na ten temat). Odsetek osób, które poszukiwały porady na temat choroby lub dolegliwości Bóle pleców/mięśni 58% 63% Kaszel/przeziębienie/ból gardła 58% 71% Bóle głowy 47% 45% Choroby jamy ustnej i zębów Niestrawność/zgaga Problemy skórne 22% 40% 36% 33% 30% 27% Zapalenie stawów Alergia/katar sienny Choroby układu oddechowego Migrena 28% 25% 29% 25% 23% 20% 14% 17% Polska Europa 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Niewielu Europejczyków poszukuje informacji na temat rzadko występujących chorób lub dolegliwości: migreny, chorób układu oddechowego czy alergii. 32

33 Porównanie z sondażem z 2005 roku W 2005 r. Europejczycy najczęściej deklarowali chęć otrzymywania informacji na temat takich dolegliwości i chorób, jak: bóle pleców (deklaracje ponad połowy Europejczyków. Informacje o bólach pleców najczęściej chcieli otrzymywać Belgowie (70%), najrzadziej Brytyjczycy (30%), nadciśnienie (43%), zawał i choroby serca (40%), poziom cholesterolu (40%), alergie (39%), bóle głowy (37%). Lekarz Lekarz jako źródło porad i informacji na temat poszczególnych chorób lub dolegliwości Europa Polska Bóle pleców/mięśni 38% 45% Kaszel/przeziębienie/ból gardła 33% 46% Choroby jamy ustnej i zębów 29% 30% Zapalenie stawów 20% 23% Problemy skórne 16% 19% Bóle głowy Choroby układu oddechowego Alergia/katar sienny 16% 18% 17% 17% 20% 20% Niestrawność/zgaga 13% 16% Migrena 8% 10% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% Osoby, które sięgają po informacje na temat poszczególnych chorób, najchętniej poszukują ich wśród lekarzy lub specjalistów w dziedzinie medycyny. Z porady lekarza Europejczycy korzystają najczęściej, gdy cierpią na bóle pleców lub mięśni (niemal co drugi badany). Stosunkowo często też wykorzystują informacje pochodzące od lekarza na temat kaszlu, przeziębienia i bólu gardła (33%) oraz chorób jamy ustnej i zębów (30% populacji). Wśród badanych najwięcej osób korzysta z porad lekarza w Portugalii, szczególnie często w przypadku takich chorób lub dolegliwości, jak: ból pleców i mięśni, kaszel i przeziębienie, choroby jamy ustnej i zębów, ale też w przypadku rzadziej występujących typu alergia, bóle głowy, migrena, problemy skórne, zapalenie stawów, choroby układu oddechowego. Warto 33