RUTKI. Fot.40. Bogate florystycznie łąki świeże (kod 6510) przy Ścinawie Niemodlińskiej; (fot. M. Rudy).
|
|
- Tadeusz Krawczyk
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 RUTKI Fot.41. Torfowisko przejściowe (kod 7140) z wełnianką wąskolistną Eriophorum angustifolium (powierzchnia K) na północy kompleksu Rutki; (fot. M. Rudy). Fot.40. Bogate florystycznie łąki świeże (kod 6510) przy Ścinawie Niemodlińskiej; (fot. M. Rudy).
2 6.5. RUTKI Rozległy kompleks łąk położony po obu stronach Ścinawy Niemodlińskiej w okolicach Ligoty Tułowickiej oraz otaczający położoną przy wsi kopalnię odkrywkową. Teren jest zróżnicowany, zarówno pod względem użytkowania, jak i zasobności i wilgotności podłoża. Jednocześnie jest to jeden z najcenniejszych badanych obszarów w Borach Niemodlińskich, z bardzo dużą powierzchnią chronionych siedlisk przyrodniczych oraz o wyjątkowych wartościach ornitologicznych. Fot.39. Odmulony bezimienny ciek przepływający przez Łąki Goszczowic. Odmulenie powoduje osuszanie siedlisk hydrogenicznych, w szczególności szuwarów i łąk wilgotnych; (fot. M. Rudy) Zbiorowiska roślinne Pomiędzy Ścinawą Niemodlińską a szosą łączącą Niemodlin i Korfantów znajduje się pierwsza część kompleksu łąkowego Rutki. Podłoże jest tu żyzne i wilgotne. Łąki podzielone są na średniej wielkości działki, poprzecinane szpalerami drzew i zadrzewień. Część łąk jest od dawna nieużytkowana, przez co obserwuje się na nich postępującą sukcesję naturalną. Przeważa roślinność bogatych łąk świeżych (powierzchnia A) z dominacją takich traw, jak rajgras wyniosły Arrhenatherum elatius, kłosówka wełnista Holcus lanatus czy wyczyniec łąkowy Alopecurus pratensis, który jednak nie tworzy jednogatunkowych zbiorowisk. Pod warstwą wysokich traw występuje mnogość kolorowo kwitnących roślin, takich jak firletka poszarpana Lychnis flos-cuculi, bodziszek łąkowy Geranium pratense, groszek żółty Lathyrus pratense czy kozibród łąkowy Tragopogon pratensis. W obniżeniach terenu większy udział mają gatunki łąk wilgotnych, takie jak sitowie leśne Scirpus lacustris czy wysokie turzyce, jak turzyca lisia Carex vulpina. Na części powierzchni roślinność łąki świeżej przechodzi w roślinność młak niskoturzycowych (powierzchnia B), z dużym udziałem turzycy pospolitej Carex nigra. Ponieważ jednak gatunki łąkowe tu nadal stanowią znaczący procent roślinności, nie wydzielono tego płata jako odrębne siedlisko. Znajdują się tu również dwa płaty łąki zmiennowilgotnej Molinion (kod 6410). Jeden, w wąskim nieużytkowanym pasie, wzdłuż rowu melioracyjnego, z trzęślica modrą Molinia caerulea i okrzynem łąkowym Laserpitium prutenicum (powierzchnia C) oraz drugi, przy Ścinawie Niemodlińskiej (powierzchnia D). Podłoże jest tu bardziej wilgotne. Łąka jest użytkowana. Duży udział mają byliny, jak rosnący w dużym zagęszczeniu krwiściąg lekarski Sanguisorba officinalis, który w mniejszym zagęszczeniu występuje również na pozostałych łąkach, czy baldaszkowate, takie jak koniopłoch łąkowy SIlaum silaus oraz olszewnik kminkolistny Selinum carvifolia. Występuje tu też o wiele rzadsza bukwica lekarska Betonica officinalis i przytulia północna Galium boreale (jedno z dwóch odnalezionych podczas inwentaryzacji Borów Niemodlińskich stanowisk). Dwa ostatnie gatunki występowały w kilku ok. 1-arowych płatach, gdzie były zdecydowanymi dominantami. Niewielki jest tutaj udział gatunków inwazyjnych, choć w kilku miejscach, gdzie łąki nie są użytkowane, rośnie zarówno nawłoć kanadyjska Solidago canadensis, nawłoć późna Solidago gigantea, jak i tawuła kutnerowata Spiraea tomentosa. Dość liczny jest też trzcinnik piaskowy Calamagrostis arundinacea. Po drugiej (wschodniej) stronie Ścinawy Niemodlińskiej różnorodność podłoża jest o wiele większa, większe jest też zróżnicowanie gatunkowe świeżych łąk rajgrasowych Arrhenatheretum elatioris. Tuż przy rzece znajduje się duża powierzchnia łąk świeżych, z dominacją wysokich traw (powierzchnia E). Są to wysokoproduktywne, użytkowane łąki rajgrasowe. Są to jedne z najlepiej zachowanych łąk świeżych na całym inwentaryzowanym terenie Borów Niemodlińskich. W części przy stawach (powierzchnia F) stopniowo pojawiają się gatunki łąk wilgotnych, jak np. ostrożeń łąkowy Cirsium rivularis czy rdest wężownik Polygonum bistorta (jedyne odnalezione w Borach Niemodlińskich stanowisko). W obniżeniach terenu (powierzchnia G) występują szuwary wielkoturzycowe z turzycą błotną Carex acutiformis oraz kosaćcem żółtym Iris pseudacorus. W miejscach, gdzie wybierano ziemię, podsiewano lub zbytnio nawożono łąkę, widoczne jest zniekształcenie roślinności poprzez spadek liczby szlachetnych gatunków oraz pojawienie się taksonów ruderalnych, takich jak wrotycz pospolity Tanacetum vulgare. W obszarze znajdującym się bardziej na północ, oraz bliżej kopalni, podłoże jest suchsze i łąki świeże nabierają cech muraw z cieciorką pstrą Coronilla varia i goździkiem kropkowanym Dianthus deltoides (powierzchnia H). Jednak największą powierzchnię (I) zajmują łąki, na których występują zarówno gatunki łąkowe, takie jak na pozostałym obszarze (marchew zwyczajna Daucus carota, dzwonek rozpierzchły Campanula patula i in.), ale też trzcinnik piaskowy Calamagrostis epigejos, chwasty upraw okopowych i zbożowych, jak wyka czteronasienna Vicia tetrasperma, gatunki ruderalne, jak wrotycz pospolity Tanacetum vulgare. Nawłoć kanadyjska, wraz z n. późną, nie dominują, ale są obecne. W niektórych miejscach widać ślady bruzd po dawnym przeoraniu oraz pozostałości po wykarczowanych, niewielkich sosnach. Roślinność tą zaliczono do siedliska półnaturalnych łąk świeżych 6510, ale w średnim stanie zachowania
3 Na północy kompleksu łąkowego Rutki, pomiędzy kopalnią a ścianą lasu, znajduje się teren z wilgotnym oraz podmokłym podłożem, nieużytkowany od kilku lat. Wykształciła się tam bogata łąka zmiennowilgotna (powierzchnia J) z olszewnikiem kminkolistnym Selinum carvifolia, krwiściągiem lekarskim Sanguisorba officinalis i turzycą prosowatą Carex panicea. Duży udział w roślinności ma ostrożeń łąkowy Cirsium rivulare, tojeść zwyczajna Lysimachia vulgaris oraz inne gatunki łąk wilgotnych Calthion i szuwarów wielkoturzycowych. Jest to najbardziej różnorodna łąka w całym kompleksie Rutki. Znajduje się tu też populacja kukułki szerokolistnej Dacylorhiza officinalis, licząca ok. 25 kwitnących pędów. Łąka zmiennowilgotna pod lasem przechodzi w torfowisko przejściowe (kod 7140) z wełnianką wąskolistną Eriophorum angustifolium (powierzchnia K) Siedliska z I załącznika Dyrektywy Siedliskowej Największą powierzchnię zajmuje siedlisko górskie i niżowe łąki świeże użytkowane ekstensywnie o kodzie Łąki po obu stronach Ścinawy Niemodlińskiej są w stanie bardzo dobrym, niewielkie nieużytkowane fragmenty w stanie złym. W pobliżu kopalni stan dużej powierzchni siedliska jest średni. W kompleksie występuje też siedlisko łąk zmiennowilgotnych (kod 6410) w dobrym stanie zachowania. Niewielką powierzchnię zajmuje siedlisko 7140 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska Cenne gatunki roślin Najcenniejszym odnotowanym gatunkiem jest chroniony storczyk kukułka szerokolistna Dactylorhiza majalis, w liczbie około 25 kwitnących pędów (powierzchnia J). Ponadto, odnotowano obecność dość rzadkich lokalnie gatunków, takich jak: wełnianka wąskolistna Eriophorum angustifolium, bukwica lekarska Betonica officinalis, przytulia północna Galium boreale (jedno z dwóch stwierdzonych stanowisk w Borach Niemodlińskich) i rdest wężownik Polygonum bistorta (jedyne odnalezione stanowisko w Borach Niemodlińskich). Ciekawe jest również stwierdzenie rzadkiego gatunku segetalnego kąkol polny Agrostemma githago - został stwierdzony na miedzy, pomiędzy polem a drogą polną, w północnej części kompleksu Rutki. Nie jest to jednak gatunek łąkowy. 2 (A+B+C+D+E) Liczba obserwowanych osobników Liczba osobników/100 m Prowadzono transekt 700 m. Podczas najliczniejszej kontroli naliczono 37 motyli. Izolacja km Odległość od najbliższego znanego stanowiska - 1,3 km. Modraszek telejus - wykazany na łąkach nad Ścinawą Niemodlińską, jak i na łąkach na północ od kopalni. W miejscu występowania motyli warunki pod kątem ich wymagań siedliskowych były dobre - obecny krwiściąg lekarski oraz gniazda mrówek. Obszar nie jest mocno izolowany od łąk z sąsiednimi populacjami motyla. Zarastanie obszaru przez ekspansywne byliny i siewki drzew jest nieznaczne. Kompleks łąkowy Rutki jest bardzo wartościowy pod kątem występowania badanego gatunku. Tab. 21. Wskaźniki stanu populacji dla modraszka telejusa w kompleksie łąkowym Rutki. Powierzchnia Wskaźnik Miara Opis Ocena 1 (J, K, I (tylko na północ od kopalni)) Liczba obserwowanych osobników Liczba osobników/100 m Prowadzono transekt 200 metrów. Obserwowano 8 motyli podczas najliczniejszej kontroli. Izolacja km Odległość od najbliższego znanego stanowiska - 1,3 km. 2 (A+B+C+D+E) Liczba obserwowanych osobników Liczba osobników/100 m Prowadzono transekt 700 m. Podczas najliczniejszej kontroli naliczono 30 motyli. Izolacja km Odległość od najbliższego znanego stanowiska - 1,3 km Bezkręgowce Rośliny żywicielskie Stwierdzono krwiściąg lekarski, wilgociolubne gatunki szczawiów oraz czarcikęs łąkowy. Krwiściąg lekarski na północ od kopalni odkrywkowej występował bardzo licznie. Nad Ścinawą Niemodlińską krwiściąg lekarski także był obecny w dużej ilości, występował w skupieniu na terenach łąkowych, a także na obszarach nieużytkowanych. Wilgociolubne gatunki szczawiów wykazano zarówno na łąkach nad Ścinawą Niemodlińską, jak i na północy obszaru. W niektórych lokalizacjach był liczny, a w innych obecne były pojedyncze rośliny. Czarcikęs łąkowy stwierdzono w jednej lokalizacji. Czerwończyk nieparek - wykazany wyłącznie na południe od kopalni odkrywkowej. Obserwowano zarówno jaja na liściach szczawiu, w liczbie od jednego do kilkunastu (w części zachodniej podpowierzchni), jak i dorosłe osobniki, w liczbie dwóch samców (w części wschodniej podpowierzchni). Jaja obserwowano na 5 kępach szczawiu Inne cenne gatunki bezkręgowców siedlisk łąkowych Z uwagi na obecność czarcikęsa łąkowego prowadzono poszukiwania oprzędów przelatki aurinii. Motyli nie wykazano Gatunki z II załącznika Dyrektywy Siedliskowej Modraszek nausitous wykazany na łąkach nad Ścinawą Niemodlińską, jak i na łąkach na północ od kopalni. W miejscu występowania motyli warunki pod kątem ich wymagań siedliskowych były dobre - obecny krwiściąg lekarski oraz gniazda mrówek. Obszar nie jest mocno izolowany od łąk z sąsiednimi populacjami motyla. Zarastanie obszaru przez ekspansywne byliny i siewki drzew jest nieznaczne. Kompleks łąkowy Rutki jest bardzo wartościowy pod kątem występowania badanego gatunku. Tab. 20. Wskaźniki stanu populacji dla modraszka nausitousa w kompleksie łąkowym Rutki. Powierzchnia Wskaźnik Miara Opis Ocena 1 (J, K, I (tylko na północ od kopalni)) Liczba obserwowanych osobników Liczba osobników/100 m Prowadzono transekt 200 metrów. Obserwowano 11 motyli podczas najliczniejszej kontroli. Izolacja km Odległość od najbliższego znanego stanowiska - 1,3 km Zagrożenia dla motyli Tab. 22. Ocena zagrożeń za pomocą wskaźników stanu siedliska dla modraszków z rodzaju Phengaris. Powierzchnia Wskaźnik Miara Opis Ocena 1 (J, K, I (tylko na północ od kopalni)) Powierzchnia 8,5 ha Obszar obejmuje tereny łąkowe. Dostępność roślin żywicielskich Dostępność mrówek gospodarzy Zarastanie ekspansywnymi bylinami Zarastanie przez drzewa /krzewy >20 % Krwiściąg lekarski bardzo liczny % Gniazda mrówek stosunkowo liczne % Na części powierzchni zarastanie, spowodowane brakiem koszeń. <25 % Zarastanie występuje, jednak nie w wysokim stopniu. Ocena ogólna stanu siedliska 94 95
4 2 (A+B+C+D+E) Powierzchnia 1,5 km 2 Teren składający się głównie z koszonych łąk, turzycowisk, nielicznych zadrzewień. Dostępność roślin żywicielskich Dostępność mrówek gospodarzy Zarastanie ekspansywnymi bylinami Zarastanie przez drzewa /krzewy 5-20 % Krwiściąg lekarski na fragmentach łąk bardzo liczny, na części powierzchni nieobecny % Gniazda mrówek liczne na obszarach łąkowych % Zarastanie największe w części wschodniej łąk, gdzie nie odbywają się regularne koszenia. <25 % Zarastanie przez drzewa i krzewy występuje, jednak w stosunku to wielkości terenu, jest nieznaczące, skupione głównie w części wschodniej powierzchni. Ocena ogólna stanu siedliska Na podpowierzchni nr 1 głównym zagrożeniem dla modraszków jest brak użytkowania części łąk, co w dłuższej perspektywie czasowej może prowadzić do zarastania terenu przez byliny i siewki drzew. Do głównych zagrożeń występujących na podpowierzchni nr 2 zaliczyć można przede wszystkim niewłaściwe pory koszeń, nieuwzględniające cyklu rozwojowego modraszków. Koszenie łąk w okresie lipiec - sierpień ogranicza populację modraszków Ogólna ocena obszaru pod kątem motyli Kompleks łąkowy Rutki jest bardzo wartościowy ze względu na liczne występowanie na nim obydwu poszukiwanych gatunków modraszków z rodzaju Phengaris. Oba gatunki modraszków wykazano na obydwu podpowierzchniach kompleksu łąkowego Rutki. Na podpowierzchni nr 1 stan ich populacji oceniono na właściwy (). Z kolei stan siedliska na obszarze tej powierzchni został oceniony na niezadawalający (). Głównym problemem obszaru jest brak regularnych koszeń na części łąk, co może w przyszłości prowadzić do większego zarastania powierzchni łąkowych przez ekspansywne gatunki roślin i siewki drzew. Na podpowierzchni nr 2 populację obu gatunków modraszków oceniono na - stan niezadowalający, tak samo jak stan siedliska. Teren ten jest bardzo zróżnicowany - w zachodnim fragmencie znajdują się łąki regularnie koszone, z dużym zagęszczeniem krwiściągu lekarskiego i bardzo licznymi motylami, w części wschodniej obecne są obszary bardzo mocno zarośnięte przez byliny, a krwiściąg lekarski jest tam mniej liczny, podobnie jak i motyle. Czerwończyk nieparek występuje na podpowierzchni nr 2, gdzie liczne obserwowano jego jaja i osobniki imaginalne Ptaki Występowanie waloryzujących gatunków ptaków Większość ze stwierdzonych gatunków waloryzujących to ptaki nieliczne w skali kraju lub regionu. Część gatunków osiągała wysokie wskaźniki zagęszczenia par lęgowych. Ogólny wskaźnik zagęszczenia par lęgowych: 8,8 par/10 ha. Tab. 23. Występowanie waloryzujących gatunków ptaków w kompleksie łąkowym Rutki. Gatunek Liczba par lęgowych Derkacz Crex crex 14 Jarzębatka Sylvia nisoria 6 - Gatunki z I załącznika Dyrektywy Ptasiej Komentarz Liczne występowanie derkacza stanowi o kluczowym znaczeniu tego obszaru dla zachowania populacji w Borach Niemodlińskich (w obrębie kompleksu występuje 17% populacji regionu); lokalne zagęszczenie wewnątrzbiotopowe we wschodniej części kompleksu (1,6 samców/10 ha) należy do najwyższych stwierdzanych w bioregionie Borów Niemodlińskich i na obszarze Polski (Sikora i in. 2007; Budka i in. 2012). Gąsiorek Lanius collurio 26 Przepiórka Coturnix coturnix 3 - Kszyk Gallinago gallinago 2 Pokląskwa Saxicola rubetra 32 Kląskawka Saxicola rubicola 5 - Świerszczak Locustella naevia Strumieniówka Locustella fluviatilis Łozówka Acrocephalus palustris Cierniówka Sylvia communis 24 Potrzos Emberiza schoeniclus RAZEM Drugi pod względem liczebności gatunek obszaru; wewnątrzśrodowiskowe, prawdopodobne zagęszczenia gatunku wynosiły 3,9 i 1,6 pary/10 ha (odpowiednio dla północnej i południowo-zachodniej części kompleksu) i są to wartości odpowiednio bardzo wysoka i dość wysoka w skali naszego kraju i innych państw europejskich (Goławski 2006, Tomiałojć i Stawarczyk 2003); świadczy to o bardzo dużym znaczeniu siedlisk lęgowych obszaru dla gąsiorka i szeregu innych, cennych gatunków ptaków. Pozostałe gatunki chronione Są to dwie z zaledwie osiemnastu par lęgowych kszyka stwierdzonych na łąkowych powierzchniach badawczych w obrębie Borów Niemodlińskich. Pokląskwa byłą najliczniejszym gatunkiem obszaru; na większości kompleksu występowała licznie, osiągając w trzech jego poszczególnych częściach północnej, wschodniej i południowo-zachodniej zagęszczenie odpowiednio 2,9, 2,7 i 1,4 pary/10 ha; dwie pierwsze wartości to jedne z najwyższych zagęszczeń notowanych w skali Polski (Tomiałojć i Stawarczyk 2003); wskazuje to na dużą wartość przyrodniczą większości łąk obszaru. W obrębie obszaru znajduje się duża powierzchnia siedlisk łąkowych potencjalnie korzystnych dla świerszczaka (przede wszystkim cała wschodnia część kompleksu); zaskakujące jest zatem stwierdzenie tylko jednej pary lęgowej gatunku. Trzeci pod względem liczebności gatunek obszaru; najwyższe stwierdzone, prawdopodobne zagęszczenie (3,4 pary/10 ha w północnej części kompleksu) plasuje się wśród średnich wartości stwierdzanych w optymalnych środowiskach łąkowych w kraju (Tomiałojć i Stawarczyk 2003) Wartość ornitologiczna obszaru Obszar ma bardzo wysoką wartość ornitologiczną. Stanowią o tym przede wszystkim wysokie liczebności oraz zagęszczenia i wskaźniki zagęszczeń niektórych ze stwierdzonych gatunków kwalifikujących. Najliczniej występują derkacz, pokląskwa i gąsiorek, gatunki preferujące siedliska łąkowe, będące wskaźnikami dobrze zachowanych siedlisk o wysokim stanie ekologicznym. Stwierdzono dość wysoki wskaźnik ogólnego zagęszczenia par lęgowych (prawie 9 par/10 ha). Trzy spośród dwunastu odnotowanych gatunków kwalifikujących to ptaki wpisane do I załącznika Dyrektywy Ptasiej. Przedmiotowy kompleks jest drugim obszarem, po okolicach Smolarni i Przechodu, o tak licznej koncentracji aktywnych głosowo samców derkacza. Na łąkach koło Ligoty Tułowickiej stwierdzono jednak wyższe miejscowe zagęszczenie gatunku 1,6 samców/10 ha we wschodniej części kompleksu. Jest to jedna z najwyższych wartości stwierdzonych w całych Borach Niemodlińskich, a także na Śląsku i w skali Polski. Czternaście samców derkacza stwierdzonych na całym obszarze stanowi istotną część populacji gatunku w bioregionie Borów Niemodlińskich (17%). Ochrona siedlisk łąkowych w tym rejonie ma zatem zasadnicze znaczenie dla zachowania stanu liczebnego populacji bioregionalnej. Jak już wspomniano, derkacz najliczniej i w największym zagęszczeniu występował we wschodnim rejonie kompleksu. Jest to związane z obecnością na tym fragmencie prawie w ogóle nieużytkowanych łąk. Ogromna większość z nich nie została jeszcze porośnięta przez drzewa i krzewy. Cztery z dziewięciu derkaczy okupują stanowiska blisko przepływającego przez środek tego obszaru niewielkiego cieku. Znajdują się przy nim liczne, niewielkie fragmenty łąk wilgotnych z wyższą, wilgociolubną roślinnością (m.in. sitowiem leśnym i wiązówką 96 97
5 błotną), będące jednym z rodzajów siedlisk preferowanych przez derkacze. Drugim co do liczebności gatunku fragmentem obszaru jest jego część południowo-zachodnia. Stwierdzono tam cztery samce derkacza. Trzy z nich były związane z nieużytkowanymi obecnie fragmentami łąk, a tylko jeden ptak odzywał się na koszonej corocznie powierzchni. Nieoczekiwanie w obrębie północnego fragmentu kompleksu występował tylko jeden samiec derkacza, pomimo tego, iż obszar ten w większości jest pokryty przez optymalne dla gatunku siedliska. W kompleksie występuje zatem pewna nierównomierność rozmieszczenia stanowisk tokowych, pomimo dużej równomierności położenia dogodnych środowisk. Najprawdopodobniej jest to spowodowane skupianiem się aktywnych samców w obrębie rozległych, dogodnych powierzchni (utworzenie się skupiska wymaga odpowiednio dużego terenu), co jest związane ze specyficznym systemem rozrodczym gatunku określanym mianem sekwencyjnej poligamii. Na przedmiotowym kompleksie łąk takie skupisko zaznacza się wyraźnie właśnie we wschodniej części obszaru. Pokląskwa okazała się najliczniejszym gatunkiem kwalifikującym kompleksu (patrz tabela). Ten wymagający gatunek łąkowy występował licznie, a miejscami bardzo licznie. Najwyższe, zbliżone do siebie wskaźniki zagęszczeń osiągał w północnej i wschodniej części obszaru odpowiednio 2,9 i 2,7 par/10 ha. Są to najwyższe wskaźniki zagęszczeń stwierdzone dla tego gatunku w Borach Niemodlińskich oraz należące do najwyższych w skali Śląska i całego kraju. W obrazie rozmieszczenia par lęgowych gatunku widać wyraźnie, że pokląskwa unika fragmentów łąk z dużym zagęszczeniem zadrzewień i małych fragmentów siedlisk oddzielonych od innych powierzchni szpalerami zadrzewień. Takie luki w rozmieszczeniu gatunku występują między północno-wschodnią krawędzią kamieniołomu a ścianą lasu oraz na powierzchni pomiędzy południowym skrajem zakładu górniczego a rybnymi stawami hodowlanymi. Gąsiorek jest kolejnym cennym gatunkiem osiągającym w kompleksie łąkowym Rutki wysokie wskaźniki zagęszczenia. Jest to drugi pod względem łącznej liczebności gatunek kompleksu. Co niezwykle ciekawe, przewyższył on liczebnie nawet tak powszechne ptaki, jak cierniówka i łozówka (26 par vs. 24 i 22 pary). Az osiem par gąsiorka gniazdowało na niewielkim, około dwudziestohektarowym, północnym fragmencie kompleksu. Generuje to wskaźnik miejscowego zagęszczenia o wartości prawie 4 par/10 ha, co podobnie jak w przypadku derkacza i pokląskwy jest najwyższym wynikiem stwierdzonym w Borach Niemodlińskich oraz jednym z najwyższych na Śląsku i w kraju. Należy zaznaczyć, że gąsiorek nie był rozmieszczony równomiernie na całym kompleksie. Raczej unikał fragmentów łąk z małym udziałem drzew i krzewów (wschodni skraj obszaru) i intensywnie użytkowanych łąk z wczesnym terminem pokosu (fragment leżący po południowej stronie północno-zachodniej części Ligoty Tułowickiej). Liczne, a miejscami bardzo liczne występowanie trzech opisanych gatunków, w pośredni, ale zarazem niebudzący żadnych wątpliwości sposób ukazuje obraz siedlisk łąkowych o bardzo wysokich walorach przyrodniczych, z którymi musi być związana bogata gatunkowo i obfita entomofauna (kwestia bazy pokarmowej dla licznych par lęgowych ptaków). Wartość obszaru dopełnia duże zróżnicowanie gatunkowe awifauny, tj. obecność ptaków preferujących różne nisze ekologiczne terenów otwartych i półotwartych. Duże znaczenie ma w tym względzie występowanie trzech par przepiórki (gatunku ciepłolubnego, preferującego mniej wilgotne fragmenty łąk), dwóch par kszyka (ptaka siedlisk wilgotnych i hydrogenicznych) i liczna obecność łozówki i cierniówki (ptaków siedlisk marginalnych i przejściowych). Zastanawiające jest incydentalne występowanie świerszczaka i strumieniówki, w obliczu dość dużej dostępności odpowiednich dla nich potencjalnych siedlisk lęgowych. Także w przypadku potrzosa należałoby się spodziewać obecności więcej niż tylko jednej pary lęgowej. Jedną z największych zalet obszaru jest nieliczne występowanie inwazyjnych, obcych gatunków roślin. Obecne są one jedynie w postaci trzech dość zwartych płatów zajmujących względnie niewielkie areały. Jest to skupisko tawuły kutnerowatej (w południowo-zachodniej części kompleksu) oraz dwa skupiska nawłoci kanadyjskiej i późnej (we wschodniej i północnej części obszaru). Tawuła, w przeciwieństwie do nawłoci, nie ma na razie szczególnych tendencji do rozprzestrzeniania się, ponieważ jest otoczona głównie przez użytkowane corocznie łąki. Jednak z punktu widzenia potrzeb ochrony awifauny, wszystkie inwazyjne rośliny powinny być zwalczane we wszystkich miejscach ich występowania. Jest to konieczne ze względu na wysokie ryzyko szybkiego rozszerzenia się areału tych gatunków na wolne od nich jeszcze siedliska łąkowe. Potencjalna wartość ornitologiczna obszaru jest najprawdopodobniej tylko nieznacznie wyższa od obserwowanej. Dodatkowe, pojedyncze pary lęgowe gatunków kwalifikujących mogłyby się pojawić w miejscach z zaawansowaną sukcesją roślin drzewiastych po usunięciu nadmiaru drzew i krzewów. Na przedmiotowym obszarze występują dwie takie, większe powierzchnie: przy południowo-wschodniej i północno-wschodniej granicy zakładu górniczego. Warto zaznaczyć, że południowo-zachodni fragment obszaru (położony po południowo-zachodniej stronie zakładu górniczego) ma taki sam charakter przestrzenny i siedliskowy jak położony na zachód od Tułowic kompleks łąkowy Pradelna, na którym stwierdzono bardzo ubogą awifaunę lęgową. Teren koło Ligoty Tułowickiej cechuje się zaś dużym bogactwem gatunkowym ptaków i ich licznym występowaniem. Porównanie to wskazuje na rolę innych, nieznanych czynników ograniczających, odpowiadających za sytuację w kompleksie łąkowym Pradelna i czyni tę kwestię jeszcze bardziej enigmatyczną
6 Mapa nr 10. Rozmieszczenie siedlisk przyrodniczych, chronionych gatunków roślin, ptaków i motyli w kompleksie łąkowym Rutki
7 Zagrożenia Analizując perspektywy przyszłego zachowania wartości obszaru łąkowego Rutki, trudno wyodrębnić główny i najważniejszy czynnik zagrożenia. Z pewnością pod względem trwałości efektów najgroźniejsze jest ryzyko powiększenia powierzchni bezpośrednio sąsiadującego z kompleksem łąkowym Rutki kamieniołomu. W ostatnich latach zakład górniczy został znacznie rozszerzony o część północno-zachodnią, zajmując duży obszar łąk i część pola uprawnego. Krawędź kamieniołomu zbliża się do najcenniejszego fragmentu kompleksu łąkowego Rutki, czyli niewielkiej powierzchni bardzo bogatej łąki zmiennowilgotnej z chronioną kukułką szerokolistną. Już obecnie na skutek zajęcia przez kamieniołom powierzchni łąkowych doszło najprawdopodobniej do utraty stanowisk od kilku do kilkunastu par lęgowych kwalifikujących gatunków ptaków. Zajęcie obszaru łąk pod kamieniołom oznacza tzw. trwałą zmianę w środowisku, degradującą teren na co najmniej kilkadziesiąt lat. Ponadto siedliskom łąkowym zagraża dominacja gatunków inwazyjnych, takich jak nawłoć kanadyjska, późna oraz tawuła kutnerowata, przy czym siedlisk odpowiednich dla drugiego gatunku jest stosunkowo niewiele. Obecnie obszar zajmowany przez inwazyjne gatunki w skali tak ogromnego kompleksu łąkowego, jest niewielki, ale w perspektywie najbliższych lat może nastąpić niekontrolowany ich rozwój. Jak już wyżej wspomniano, są one na obszarze obecne jedynie w trzech miejscach (dwa skupiska nawłoci i jedno skupisko tawuły kutnerowatej), nie zubażając poważnie siedlisk obszaru. Z roku na rok będzie jednak dochodziło do zajmowania przez te rośliny kolejnych powierzchni. Także niewielki płat tawuły kutnerowatej w południowo-zachodniej części kompleksu, który obecnie nie poszerza się na skutek sąsiedztwa użytkowanych łąk, może dać początek kolejnym skupiskom gatunku na położonych blisko wilgotnych, nieużytkowanych powierzchniach (drobne, lekkie nasiona tawuły rozsiewane są przez wiatr). Jak najszybciej należy zacząć zwalczanie wszystkich skupisk roślin inwazyjnych. Z czasem bowiem będą wzrastać koszty przeprowadzania zabiegów, a maleć będą szansę ich powodzenia. Jak już wspomniano, w dwóch rejonach obszaru (przy południowo-wschodniej i północno-wschodniej granicy zakładu górniczego) występuje spontaniczna, intensywna sukcesja roślin drzewiastych. W przypadku niepodjęcia działań powstrzymujących wzrost zagęszczenia tych roślin i powiększanie zajmowanych przez nie powierzchni, w najbliższej przyszłości tereny te staną się zupełnie nieprzydatne dla ptaków środowisk łąkowych. Zagrożenie sukcesją dotyczy także wszystkich pozostałych powierzchni nieużytkowanych łąk (mających duży udział wśród siedlisk obszaru). Przy dalszym braku ich użytkowania sukcesja roślinna może przybrać skalę poważnego problemu. Część niekoszonych powierzchni już teraz jest dość gęsto porośnięta przez młode, niskie jeszcze drzewa. Istotny problem stanowi pogłębianie i odmulanie przepływającej przez południowo-zachodnią część kompleksu Rutki Ścinawy Niemodlińskiej. Z pewnością znacznie pogarsza to stosunki wodne siedlisk, co najmniej w nadrzecznym pasie łąk. Należy wspomnieć także o niezbieraniu biomasy z cennych, koszonych łąk znajdujących się w północnej części obszaru (powierzchnia J). Na powierzchni tej pozostawiana jest duża część pokosu, zalegającego w postaci podłużnych wałów. Gnicie i butwienie trawy doprowadza do silnej degradacji zbiorowiska roślinnego, a miejscami (przy większym, punktowym nagromadzeniu biomasy) do jego zupełnego zaniku. Dla modraszków poważnym zagrożeniem jest nieoptymalny termin koszeń, nieuwzględniający cyklu rozwojowego modraszków. Koszenie łąk w okresie lipiec - sierpień ogranicza populację modraszków. Na powierzchniach łąkowych, na których obserwuje się znaczącą sukcesje roślinności krzewiastej i drzewiastej należy selektywnie usuwać nadmierną liczbę drzew i krzewów zarastających powierzchnie łąkowe. W miejscach ze stwierdzonymi obcymi gatunkami roślin inwazyjnych należy przeprowadzić zwalczania tych gatunków za pomocą wypraktykowanych metod znanych z literatury przedmiotu (np. Dajdok i Pawlaczyk 2009). Oprócz sposobu użytkowania łąk bardzo ważne jest utrzymanie właściwych stosunków wodnych w kompleksie łąkowym Rutki. W tym celu należy powstrzymać nieuzasadnione pogłębianie i odmulane Ścinawy Niemodlińskiej przepływającej przez południowo-zachodnią część kompleksu Rutki. Dla łąk położonych na północ od kopalni odkrywkowej (powierzchnia I, J, K) kluczowy jest dalszy rozwój zakładu górniczego. Jego ekspansja w kierunku północno-wschodnim spowoduje zniszczenie cennych łąk. Należałoby ukierunkować rozwój kamieniołomu w kierunku pól uprawnych i nieużytków Proponowany sposób ochrony W celu zachowania urozmaiconej mozaiki siedlisk łąkowych w kompleksie Rutki należy maksymalnie zróżnicować sposób koszenia poszczególnych powierzchni łąkowych. Powierzchnie koszone w poprzednich latach i w dobrym stanie zachowania należy kosić w tym samym terminie. Obszary dotychczas nieużytkowanych łąk nad Ścinawą Niemodlińską, na powierzchniach A i E, należy kosić najwcześniej 1.09, jeden raz w roku. Dopuszczalne jest również koszenie raz na dwa lata. Łąki zmiennowilgotne (powierzchnie C, D, J) należy kosić raz na dwa lata w terminie W przypadku powierzchni I ważne jest dosyć wczesne koszenie ze względu na duży udział gatunków ruderalnych, ale z drugiej strony są to niezwykle cenne łąki ze względu na występowanie na nich kilku par derkacza. W związku z powyższym, by pogodzić odmienne potrzeby, proponuje się, by łąki te kosić w terminie od 1 do 30 sierpnia, raz w roku. Młaki niskoturzycowe i szuwar wielkoturzycowy należy kosić w terminie od do Każde koszenie musi być zawsze połączone z dokładnym zebraniem i usunięciem z powierzchni uzyskanej biomasy
8 Mapa nr 11. Zagrożenia występujące w kompleksie łąkowym Rutki
9 106 Fot.43. i fot.44. Kukułka szerokolistna Dactylorhiza majalis na łące zmiennowilgotnej na północy kompleksu Rutki (powierzchnia J); (fot. M. Rudy). Fot.42. Bogata florystycznie łąka zmiennowilgotna (6410) na północy kompleksu Rutki (powierzchnia J); (fot. M. Rudy). 107 Fot. 45. i fot. 46. Lokalnie rzadkie gatunki roślin występujące w kompleksie łąkowym Rutki. Po lewej stronie rdest wężownik Polygonum bistorta, po prawej stronie kąkol polny Agrostemma githago; (fot. M. Rudy).
ŁĄKI SZYRYKA. Fot. 78. Mozaika łąk świeżych (kod 6510) i wilgotnych w kompleksie Łąki Szyryka (powierzchnia A); (fot. D. Strząska).
ŁĄKI SZYRYKA 266 267 Fot. 78. Mozaika łąk świeżych (kod 6510) i wilgotnych w kompleksie Łąki Szyryka (powierzchnia A); (fot. D. Strząska). Fot. 77. Mozaika łąk świeżych (kod 6510) i wilgotnych w kompleksie
Bardziej szczegółowoŁĄKI SOWIŃSKIE. Fot. 30. Łąka świeża (kod 6510) (Powierzchnia C); (fot. M. Rudy).
Fot. 30. Łąka świeża (kod 6510) (Powierzchnia C); (fot. M. Rudy). ŁĄKI SOWIŃSKIE 58 59 Fot. 32. Różny sposób użytkowania łąk zmiennowilgotnych na Łąkach Sowińskich (powierzchnia nr 1); (fot. M. Rudy).
Bardziej szczegółowoPRADELNA. (fot. M. Rudy).
PRADELNA 222 223 Fot. 68. Młaki niskoturzycowe w południowej części obszaru (powierzchnia E); (fot. M. Rudy). Fot. 67. Ubogie łąki świeże w północnej części obszaru (powierzchnia G); (fot. M. Rudy). 6.13.
Bardziej szczegółowoŁĄKI SZYDŁOWA. Fot. 70. Łąki świeże (kod 6510) w północnej części Łąk Szydłowa (powierzchnia B); (fot. D. Strząska).
ŁĄKI SZYDŁOWA 232 233 Fot. 70. Łąki świeże (kod 6510) w północnej części Łąk Szydłowa (powierzchnia B); (fot. D. Strząska). Fot. 69. Łąki wilgotne z wełnianką wąskolistną Eriophorum vaginatum w północnej
Bardziej szczegółowo(powierzchnia A); (fot. D. Strząska). Fot. 51. Łąka wilgotna zarastając nawłocią wąskolistną Solidago graminifolia (powierzchnia
Fot. 52. Nieużytkowana łąka wilgotna, przekształcająca się w zarośla połąkowe (powierzchnia A); (fot. D. Strząska). Fot. 51. Łąka wilgotna zarastając nawłocią wąskolistną Solidago graminifolia (powierzchnia
Bardziej szczegółowoSpiraea tomentosa; (fot. M. Rudy). Fot. 62. Łąki w kompleksie łąkowym Dzicze Bagno zdominowane są przez nawłoć wąskolistną
Fot. 63. Łąka wilgotna przy stawie Pietruszka, z dużym udziałem tawuły kutnerowatej Spiraea tomentosa; (fot. M. Rudy). Fot. 62. Łąki w kompleksie łąkowym Dzicze Bagno zdominowane są przez nawłoć wąskolistną
Bardziej szczegółowoNA POŁUDNIOWY-ZACHÓD OD TUŁOWIC ŁĄKI PRZY KOLEI. Fot. 48. Łąka zmiennowilgotna (kod 6410), (powierzchnia A); (fot. D. Strząska).
ŁĄKI PRZY KOLEI NA POŁUDNIOWY-ZACHÓD OD TUŁOWIC 108 109 Fot. 48. Łąka zmiennowilgotna (kod 6410), (powierzchnia A); (fot. D. Strząska). Fot. 47. Podkolan zielonawy Platanthera chlorantha gatunek objęty
Bardziej szczegółowoRĄCZKA. kosić w terminie po , raz w roku. Każde koszenie musi być zawsze połączone z dokładnym zebraniem i
Fot. 72. Łąki zmiennowilgotne (kod 6410) z omanem wierzbolistnym Inula salicina, w kompleksie łąkowym Rączka (powierzchnia B); (fot. D. Strząska). Fot. 71. Łąki zmiennowilgotne (kod 6410) z bukwicą lekarską
Bardziej szczegółowoSUCHY ŁUG i RZYMKOWICKIE ŁĄKI. Fot. 23. Przygiełka biała Rhynchospora alba w kompleksie łąkowym Suchy Ług i Rzymkowickie Łąki; (fot. C. Dziuba).
SUCHY ŁUG i RZYMKOWICKIE ŁĄKI 30 31 Fot. 23. Przygiełka biała Rhynchospora alba w kompleksie łąkowym Suchy Ług i Rzymkowickie Łąki; (fot. C. Dziuba). Fot. 22. Torfowisko przejściowe (kod 7140) na północy
Bardziej szczegółowofot. D. Strząska). Fot. 49. Szuwary wielkoturzycowe oraz łąki wilgotne zarastające szuwarem trzcinowym
Fot. 50. Łąka wilgotna przy zabudowaniach Niemodlina, (powierzchnia F); ( fot. D. Strząska). Fot. 49. Szuwary wielkoturzycowe oraz łąki wilgotne zarastające szuwarem trzcinowym na Łąkach Niemodlina (fot.
Bardziej szczegółowoŁĄKI PRÓSZKOWSKIE. Fot. 56. Torfowisko przejściowe (kod 7140) w kompleksie łąkowym Prószkowskie Łąki, (powierzchnia M); (fot. D. Strząska).
ŁĄKI PRÓSZKOWSKIE 154 155 Fot. 56. Torfowisko przejściowe (kod 7140) w kompleksie łąkowym Prószkowskie Łąki, (powierzchnia M); (fot. D. Strząska). Fot. 55. Torfowisko przejściowe (kod 7140) w kompleksie
Bardziej szczegółowoŁĄKI GOSZCZOWIC. Fot. 35. Kukułka szerokolistna Dactylorhiza majalis na Łąkach Goszczowic; (fot. M. Rudy).
ŁĄKI GOSZCZOWIC 74 75 Fot. 36. Torfowisko przejściowe z wełnianką wąskolistną Eriophoru vaginatu i siediopalecznikie błotny Coaru palustre; (fot. M. Rudy). Fot. 35. Kukułka szerokolistna Dactylorhiza ajalis
Bardziej szczegółowoJUTRA. powierzchni A i tam zaleca przeprowadzić się pierwsze zabiegi. Zaleca się, by pierwsze koszenie odbywało się w
206 Fot.64. Łąka w kompleksie Dzicze Bagno zalesiona świerkami; (fot. M. Rudy). 6.11.7. Proponowany sposób ochrony Stopień degradacji części łąk, niska wartość przyrodnicza oraz potencjalne duże koszty
Bardziej szczegółowoZakres Projektu Planu Zadań Ochronnych dla obszaru Natura 2000 Skawiński obszar łąkowy PLH120079
Zakres Projektu Planu Zadań Ochronnych dla obszaru Natura 2000 Skawiński obszar łąkowy PLH120079 Pokrywający się z obszarem BielańskoTynieckiego Parku Krajobrazowego Mapa przedmiotów ochrony w obszarze
Bardziej szczegółowoNiemodlin, 27 czerwca 2016 roku. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Opolu
ul. Bohaterów Powstań Śląskich 9-00 Niemodlin Niemodlin, 7 czerwca 0 roku Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Opolu W związku z rozpoczęciem prac nad dokumentami planistycznymi dla obszaru Natura
Bardziej szczegółowoRozdział IX Siedliska przyrodnicze obszary wskazane do pomocy finansowej z tytułu dopłat rolno środowiskowych.
Rozdział IX Siedliska przyrodnicze obszary wskazane do pomocy finansowej z tytułu dopłat rolno środowiskowych. Na obszarze gminy Poświętne znajduje się wiele powierzchni siedlisk przyrodniczych kwalifikujących
Bardziej szczegółowoOpole, dnia 14 września 2016 r. Poz ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W OPOLU. z dnia 13 września 2016 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO Opole, dnia 14 września 2016 r. Poz. 1882 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W OPOLU w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody
Bardziej szczegółowoZakres Projektu Planu Zadań Ochronnych dla obszaru Natura 2000 Dębnicko-Tyniecki obszar łąkowy PLH120065
Zakres Projektu Planu Zadań Ochronnych dla obszaru Natura 2000 Dębnicko-Tyniecki obszar łąkowy PLH120065 Pokrywający się z obszarem Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego Mapa przedmiotów ochrony w
Bardziej szczegółowoObszary Natura 2000 na terenie Rudniańskiego Parku Krajobrazowego gatunki zwierząt. Karolina Wieczorek
Obszary Natura 2000 na terenie Rudniańskiego Parku Krajobrazowego gatunki zwierząt Karolina Wieczorek Obszar Natura 2000 Rudno PLH 120058 Obszar Natura 2000 Rudno PLH 120058 gatunki zwierząt Przedmioty
Bardziej szczegółowoGacek Stanisław, Mateusz Ledwoń
Gacek Stanisław, Mateusz Ledwoń 30.11.2014 Sprawozdanie z waloryzacji ornitologicznej starorzeczy wykonanej w 2014 roku w ramach projektu Rewitalizacja, ochrona bioróżnorodności i wykorzystanie walorów
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja i monitoring roślinności trwałych użytków zielonych powiązane z monitoringiem ornitofauny
Inwentaryzacja i monitoring roślinności trwałych użytków zielonych powiązane z monitoringiem ornitofauny w ramach projektu KIK/25 Ochrona różnorodności gatunkowej cennych przyrodniczo siedlisk na użytkach
Bardziej szczegółowoWstępna charakterystyka awifauny wraz ze wskazówkami do sposobu użytkowania starorzeczy. Sprawozdanie z badań terenowych prowadzonych w roku 2013.
Mateusz Ledwoń, Stanisław Gacek 2013 Wstępna charakterystyka awifauny wraz ze wskazówkami do sposobu użytkowania starorzeczy. Sprawozdanie z badań terenowych prowadzonych w roku 2013. Metodyka Każde starorzecze
Bardziej szczegółowoAKTUALIZACJA INWENTARYZACJI PRZYRODNICZEJ GMINY POLKOWICE
AKTUALIZACJA INWENTARYZACJI PRZYRODNICZEJ GMINY POLKOWICE - UZUPEŁNIENIE- W ZAKRESIE WYSTĘPOWANIA NIELEŚNYCH SIEDLISK PRZYRODNICZYCH Autorzy opracowania:... dr Dariusz Rosiński (Biuro Urządzania Lasu i
Bardziej szczegółowoStowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA. Dbałość o środowisko naturalne zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju. Kwartalnik nr 7 Wrocław Motylaty
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA Kwartalnik nr 7 Wrocław Motylaty Dbałość o środowisko naturalne zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju To już siódmy numer kwartalnika Motylaty, wydawanego w ramach realizacji
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 28 grudnia 2017 r. Poz ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W WARSZAWIE. z dnia 21 grudnia 2017 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Warszawa, dnia 28 grudnia 2017 r. Poz. 12469 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W WARSZAWIE z dnia 21 grudnia 2017 r. w sprawie ustanowienia
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 20 marca 2017 r. Poz. 592 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 24 lutego 2017 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 20 marca 2017 r. Poz. 592 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 24 lutego 2017 r. w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Krowie Bagno
Bardziej szczegółowoWykonały Agata Badura Magda Polak
Wykonały Agata Badura Magda Polak 3a obszar lądowy, na którym rośnie zwarta roślinność zielna z dominacją lub znacznym udziałem traw. W szerokim znaczeniu termin obejmuje wszelkie zbiorowiska trawiaste
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 3 do zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu z dnia 1 kwietnia 2014 r.
Załącznik nr 3 do zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu z dnia 1 kwietnia 2014 r. Identyfikacja istniejących i potencjalnych zagrożeń dla zachowania właściwego stanu ochrony
Bardziej szczegółowoOpracowanie: Lech Krzysztofiak Anna Krzysztofiak
Inwentaryzacja barszczu Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi i niecierpka gruczołowatego Impatiens glandulifera na obszarach Natura 2000 "Dolina Górnej Rospudy" oraz "Ostoja Augustowska" Opracowanie: Lech
Bardziej szczegółowoGdańsk, dnia 7 grudnia 2015 r. Poz ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GDAŃSKU. z dnia 13 listopada 2015 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Gdańsk, dnia 7 grudnia 2015 r. Poz. 3770 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GDAŃSKU z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie ustanowienia planu
Bardziej szczegółowo"Niepożądane gatunki roślin i możliwości ich zwalczania w poszczególnych typach siedlisk przyrodniczych Filip Jarzombkowski, Katarzyna Kotowska
"Niepożądane gatunki roślin i możliwości ich zwalczania w poszczególnych typach siedlisk przyrodniczych Filip Jarzombkowski, Katarzyna Kotowska przy współpracy E. Gutowskiej, A. Kazuń, D. Kotowskiej, M.
Bardziej szczegółowoOpracowali: Krzysztof Henel, Łukasz Krajewski, Piotr Marczakiewicz, Joanna Zawadzka
Podsumowanie monitoringu ptaków realizowanego w 2015 r. w ramach projektu LIFE13 NAT/PL/000050 Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap II. Opracowali: Krzysztof Henel,
Bardziej szczegółowoOchrona siedlisk w ramach działań przyrodniczych
Ochrona siedlisk w ramach działań przyrodniczych 4-5 listopada 2010 r. Leszno MRiRW, Departament Płatności Bezpośrednich Wydział Środowiska i Działań Rolnośrodowiskowych Zakres prezentacji Ogólne informacje
Bardziej szczegółowoNa łące postępuje sukcesja naturalna. Licznie występują kilkuletnie drzewa i krzewy, takich gatunków jak olsza
KIEŁCZNICA 44 45 Fot.29. Powierzchnia B zarastająca wierzbai (fot. D. Strząska). Fot.28. Nieużytkowana łąka wilgotna (powierzchnia B); (fot. D. Strząska). 6.2. KIEŁCZNICA Kopleks łąkowy położony jest na
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja barszczu Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi na terenie gminy Raczki (powiat suwalski)
Inwentaryzacja barszczu Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi na terenie gminy Raczki (powiat suwalski) Opracował: Lech Krzysztofiak krzysztofiak.lech@gmail.com Krzywe, 2015 Opracowanie zawiera dane dotyczące
Bardziej szczegółowoProjekt nr: POIS /09
Projekt nr: POIS.05.03.00-00-186/09 Opracowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 na obszarze Polski Realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura Środowisko 2007-2013 Priorytet
Bardziej szczegółowoMaciej Głąbiński. Szkolenie regionalne Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Krutyń, 11 października 2011 r.
Maciej Głąbiński Szkolenie regionalne Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Krutyń, 11 października 2011 r. Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Puszcza
Bardziej szczegółowoDiagnoza obszaru: Poczesna koło Częstochowy OBSZARY NATURA 2000
Diagnoza obszaru: Poczesna koło Częstochowy OBSZARY NATURA 2000 Opracował: Michał Szczepanik Lokalizacja: Powierzchnia: 39.17 ha Województwo: śląskie Powiat: częstochowski Gmina: Poczesna Formy ochrony
Bardziej szczegółowoWariant ptasi w monitoringu siedliskowym w roku 2013
Wariant ptasi w monitoringu siedliskowym w roku 2013 Łukasz Krajewski Zakład Ochrony Przyrody i Krajobrazu Wiejskiego Instytut Technologiczno-Przyrodniczy www.itp.edu.pl Wariant ptasi w monitoringu siedliskowym
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoWyniki badań terenowych.
Wyniki badań terenowych. Działki objęte zamierzeniem obejmują teren w znacznej mierze zajęty przez relatywnie ubogie pod względem florystycznym zbiorowisko trawiaste, które (prawdopodobnie na skutek zarzucenia
Bardziej szczegółowoKoncepcja zagospodarowania gruntów leśnych pod liniami elektroenergetycznymi dla celów gospodarki leśnej i ochrony przyrody
Koncepcja zagospodarowania gruntów leśnych pod liniami elektroenergetycznymi dla celów gospodarki leśnej i ochrony przyrody Wojciech Gil Sękocin Stary, 23.06.2016 r. Uwarunkowania Obecnie nie ma przeszkód
Bardziej szczegółowoDziałalność rolnicza w obszarach Natura Anna Moś Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku Lubań, 16 grudnia 2016r.
Działalność rolnicza w obszarach Natura 2000 Anna Moś Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku Lubań, 16 grudnia 2016r. Art. 36 ustawy o ochronie przyrody Na obszarach Natura 2000, z zastrzeżeniem
Bardziej szczegółowo8160 Podgórskie i wyżynne rumowiska wapienne
8160 Podgórskie i wyżynne rumowiska wapienne Koordynatorzy: obecny: Wojciech Mróz, Natalia Mikita; w poprzednim badaniu: Joanna Perzanowska Eksperci lokalni: obecni: Pielech Remigiusz; w poprzednim badaniu:
Bardziej szczegółowoWątpliwości i problemy we wdrażaniu Natury 2000 w Kampinoskim Parku Narodowym
Wątpliwości i problemy we wdrażaniu Natury 2000 w Kampinoskim Parku Narodowym Anna Kębłowska Anna Otręba Anna Siwak Kampinoski Park Narodowy II Ogólnopolskie Sympozjum Parków Narodowych pt. Sieć Natura
Bardziej szczegółowoPrzedstawienie wstępnych wyników inwentaryzacji obszaru Natura 2000 Ostoja Biebrzańska i wstępnych propozycji kierunków niezbędnych działań
Przygotowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000: SOO Dolina Biebrzy i OSO Ostoja Biebrzańska. Przedstawienie wstępnych wyników inwentaryzacji obszaru Natura 2000 Ostoja Biebrzańska i wstępnych
Bardziej szczegółowoOmawiana inwestycja leży poza wyznaczonym korytarzem ekologicznym (załącznik 1) tj. ok. 20 km od niego.
Wstęp Planowana inwestycja polega na rozbudowie budynku chlewni na dz. nr 274 w miejscowości Różyce Żurawieniec 24, gmina Kocierzew Południowy, powiat łowicki. W gminie Kocierzew Południowy udział powierzchni
Bardziej szczegółowoStowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA. Dbałość o środowisko naturalne zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju. Kwartalnik nr 11 Wrocław Motylaty
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA Kwartalnik nr 11 Wrocław Motylaty Dbałość o środowisko naturalne zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju Zapraszamy do lektury jedenastego numeru kwartalnika Motylaty,
Bardziej szczegółowoNarodowa Fundacja Ochrony Środowiska ul. Erazma Ciołka 13, Warszawa (
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska ul. Erazma Ciołka 13, 01-445 Warszawa (www.nfos.org.pl) Zespół autorski: Krzysztof Zając dr Adrian Smolis Katarzyna Kozyra Tomasz Zając Zgodnie z danymi zawartymi w
Bardziej szczegółowoMotylaty. Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA. Dbałość o środowisko naturalne zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju. Kwartalnik nr 1 Wrocław
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA Kwartalnik nr 1 Wrocław Motylaty Dbałość o środowisko naturalne zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju Biuletyn ten powstał, aby informować o prowadzonym przez Stowarzyszenie
Bardziej szczegółowoRezerwaty przyrody czas na comeback!
Rezerwaty przyrody czas na comeback! Wyniki prac w roku 2017 w woj. mazowieckim Sławomir Chmielewski Według stanu na 23.01.2018 w województwie mazowieckim wykonano prace terenowe na 5 obszarach, kwalifikujących
Bardziej szczegółowoOgólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Projekt KIK/25 - Ochrona różnorodności gatunkowej cennych przyrodniczo siedlisk na użytkach rolnych na obszarach Natura 2000 w woj. lubelskim Bernadetta Wołczuk
Bardziej szczegółowoGrzegorz Grzywaczewski i zespół ptaki
PRZYGOTOWANIE PROJEKTÓW PLANÓW ZADAŃ OCHRONNYCH DLA OBSZARÓW NATURA 2000: SOO DOLINA BIEBRZY I OSO OSTOJA BIEBRZAŃSKA ZAGROŻENIA I ZADANIA OCHRONNE DLA GATUNKÓW PTAKÓW PRZEDMOTÓW I POTENCJALNYCH PRZEDMIOTÓW
Bardziej szczegółowoDziewięćsił popłocholistny Carlina onopordifolia
Dziewięćsił popłocholistny Carlina onopordifolia Informacja o zakresie przeprowadzonych prac W ramach prac terenowych przeprowadzono obserwacje gatunku i jego siedliska we wszystkich czterech obszarach
Bardziej szczegółowoFot. 103 Bór na warpiach, w runie kokoryczka lekarska. Stan z dnia
Fot. 103 Bór na warpiach, w runie kokoryczka lekarska. Stan z dnia 2006.09.10 Fot. 104. Bór z lokalną dominacją orlicy pospolitej. Stan z dnia 2008.05.22 Fot. 105. Bór na warpiach. Ubożejące runo w starszej
Bardziej szczegółowoGorzów Wielkopolski, dnia 4 sierpnia 2016 r. Poz ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA w GORZOWIE WIELKOPOLSKIM
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO Gorzów Wielkopolski, dnia 4 sierpnia 2016 r. Poz. 1663 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA w GORZOWIE WIELKOPOLSKIM z dnia 2 sierpnia 2016 r.
Bardziej szczegółowoPołożenie rezerwatu Słone Łąki
Załącznik nr 1 OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Przedmiotem zamówienia jest: Wykaszanie 5 ha łąk w rezerwacie przyrody Słone Łąki i jego otulinie. 1. Położenie Rezerwat Słone Łąki położony jest w gminie Władysławowo.
Bardziej szczegółowoObszary Natura 2000 na terenie Rudniańskiego Parku Krajobrazowego siedliska przyrodnicze przedmioty ochrony. Anna Maria Ociepa
Obszary Natura 2000 na terenie Rudniańskiego Parku Krajobrazowego siedliska przyrodnicze przedmioty Anna Maria Ociepa Obszar Natura 2000 Rudno PLH 120058 Proponowane przedmioty - siedliska przyrodnicze
Bardziej szczegółowoGospodarka rolna a potrzeby ochrony motyli w SOO Dolina Biebrzy Marcin Sielezniew
Gospodarka rolna a potrzeby ochrony motyli w SOO Dolina Biebrzy Marcin Sielezniew Instytut Zoologii, Uniwersytet w Białymstoku Towarzystwo Ochrony Motyli Gospodarka rolna a potrzeby ochrony motyli w SOO
Bardziej szczegółowoMapa1: Granice przewidywanego rezerwatu. Stanowiska halofitów oznaczono kolorem czarnym
Przewidywany rezerwat przyrody Obiekt obejmuje obszar w północno-zachodniej części miasta, na zachód od Parsęty, między Grzybowem a Kostrzewnem, na Owczym Bagnie (na mapie zaznaczony kolorem czerwonym).
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5650 UCHWAŁA NR XXVI/111/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoINWENTARYZACJA PRZYRODNICZA
Załącznik graficzny nr 10 INWENTARYZACJA PRZYRODNICZA Budowa dwóch kurników na dz. nr 232 w miejscowości Wyborów, gmina Chąśno, powiat łowicki. Opracowanie : dr inż. Sebastian Jaworski Nowy Sącz, 2015
Bardziej szczegółowoRozdział 6 - Szczegółowy opis powierzchni badawczych w sektorze IV
Fot. 198 Płat boru od strony zachodniej. Stan z dnia 2006.06.26 Fot. 199 Kącik wypoczynkowy od strony południowo-wschodniej. Stan z dnia 2010.06.07 Fot. 200 Fundamenty w środkowej części powierzchni. Stan
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5654 UCHWAŁA NR XXVI/115/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoRaport z analizy wpływu elementów ekstensywnego krajobrazu rolniczego na żerowanie bocianów białych
Raport z analizy wpływu elementów ekstensywnego krajobrazu rolniczego na żerowanie bocianów białych Białystok, 10 października 2018 roku 1 Cel W Polsce występuje jedna z największych populacji lęgowych
Bardziej szczegółowoLIFE Pieniny PL Pieniński Park Narodowy Natura w mozaice ochrona gatunków i siedlisk w obszarze Pieniny nr LIFE12 NAT/PL/000034
LIFE Pieniny PL 2013-2018 Zachowanie cennych siedlisk i gatunków charakterystycznych dla Pienin Ochrona półnaturalnych zbiorowisk łąkowych oraz wyłączenie z gospodarczego użytkowania ekosystemów leśnych
Bardziej szczegółowoMazowiecko - Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne z siedzibą przy Kozienickim Parku Krajobrazowym
Mazowiecko - Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne z siedzibą przy Kozienickim Parku Krajobrazowym 26-670 Pionki, ul. Radomska 7, tel/fax (048) 6123441, 601393036 e-mail: msto@poczta.onet.eu www.m-sto.org
Bardziej szczegółowoStan i perspektywy ochrony żółwia błotnego na Polesiu
Stan i perspektywy ochrony żółwia błotnego na Polesiu Janusz Holuk Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Lublinie W Polsce liczna populacja żółwia błotnego pozostała już tylko na Polesiu. Na kilku obszarach
Bardziej szczegółowoWyniki inwentaryzacji na poszczególnych transektach i punktach nasłuchowych 1. Wyniki inwentaryzacji w punkcie nr 1:
Wyniki inwentaryzacji na poszczególnych transektach i punktach nasłuchowych 1. Wyniki inwentaryzacji w punkcie nr 1: Jest to punkt nasłuchowy zlokalizowany przy moście drogowym, nad kanałem łączącym Jezioro
Bardziej szczegółowoPłatności rolnośrodowiskowe
Płatności rolnośrodowiskowe NATURA 2000 Dolina Biebrzy, Ostoja Biebrzańska Goniądz 05.09.2013r. Działania rolnośrodowiskowe BP Mońki OSO Ostoja Biebrzańska - 148 508 ha SOO Dolina Biebrzy - 121 206 ha
Bardziej szczegółowoZAGROŻENIA I ZADANIA OCHRONNE DLA SIEDLISK PRZYRODNICZYCH I GATUNKÓW ROŚLIN Ewa Jabłońska wraz z zespołem botanicznym
PRZYGOTOWANIE PROJEKTÓW PLANÓW ZADAŃ OCHRONNYCH DLA OBSZARÓW NATURA 2000: SOO DOLINA BIEBRZY I OSO OSTOJA BIEBRZAŃSKA ZAGROŻENIA I ZADANIA OCHRONNE DLA SIEDLISK PRZYRODNICZYCH I GATUNKÓW ROŚLIN Ewa Jabłońska
Bardziej szczegółowoZnaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego. Krzysztof Kujawa
Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego Krzysztof Kujawa Różnorodność biologiczna Zróżnicowanie wszystkich żywych organizmów występujących na Ziemi
Bardziej szczegółowoLublin, dnia 8 maja 2014 r. Poz ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W LUBLINIE. z dnia 29 kwietnia 2014 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO Lublin, dnia 8 maja 2014 r. Poz. 1875 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W LUBLINIE w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoEuropejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie DZIAŁANIE ROLNO-ŚRODOWISKOWO-KLIMATYCZNE
Pakiet 4. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000 Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne Pakiet 4. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000 ma na
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5653 UCHWAŁA NR XXVI/114/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5655 UCHWAŁA NR XXVI/116/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoWrocław, dnia 19 września 2013 r. Poz ZARZĄDZENIE NR 15 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA WE WROCŁAWIU. z dnia 17 września 2013 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 19 września 2013 r. Poz. 5014 ZARZĄDZENIE NR 15 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA WE WROCŁAWIU z dnia 17 września 2013 r. w sprawie ustanowienia
Bardziej szczegółowoZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA: 1. Załącznik nr 1: Schemat obsadzenia wegetacyjnych mat kokosowych
ARPLAN Biuro Projektowe Strona 2 A. CZĘŚĆ OPISOWA: ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA: 1. Charakterystyka terenu opracowania 2. Opis projektu 3. Bilans terenu 4. Szczegółowy dobór gatunkowy B. CZĘŚĆ GRAFICZNA: 1. Załącznik
Bardziej szczegółowoChronimy europejskie motyle
1 Chronimy europejskie motyle OCHRONA MOTYLI I ICH SIEDLISK Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA w latach 2011-14 zrealizowało projekt pod nazwą Trwałe zachowanie zagrożonych siedlisk i motyli w sieci Natura
Bardziej szczegółowoHistoria Utworzony został w 1960 r. Wtedy zajmował obszar 4844 ha. Przez włączenie w 1996 r. do obszaru parku wód morskich i wód Zalewu
Historia Utworzony został w 1960 r. Wtedy zajmował obszar 4844 ha. Przez włączenie w 1996 r. do obszaru parku wód morskich i wód Zalewu Szczecińskiego oraz archipelagu przybrzeżnych wysp stał się pierwszym
Bardziej szczegółowoWrocław, dnia 3 kwietnia 2014 r. Poz. 1689 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA WE WROCŁAWIU. z dnia 1 kwietnia 2014 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 3 kwietnia 2014 r. Poz. 1689 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA WE WROCŁAWIU z dnia 1 kwietnia 2014 r. w sprawie ustanowienia
Bardziej szczegółowoRaport z monitoringu wodniczki i derkacza na powierzchniach próbnych w Biebrzańskim Parku Narodowym w roku 2013
Raport z monitoringu wodniczki i derkacza na powierzchniach próbnych w Biebrzańskim Parku Narodowym w roku 2013 Wykonano w ramach projektu LIVE 11 NAT PL 422 Górna Biebrza,,Ochrona siedlisk mokradłowych
Bardziej szczegółowo11B. ZAŁOŻENIA DO MONITORINGU ZBIOROWISK NIELEŚNYCH KAMPINOSKIEGO PARKU NARODOWEGO WYTYPOWANYCH DO OCHRONY CZYNNEJ
11B. ZAŁOŻENIA DO MONITORINGU ZBIOROWISK NIELEŚNYCH KAMPINOSKIEGO PARKU NARODOWEGO WYTYPOWANYCH DO OCHRONY CZYNNEJ Dorota Michalska-Hejduk Wstęp Praktyczna ochrona ekosystemów półnaturalnych, do których
Bardziej szczegółowoPozostałe wymogi dotyczące ochrony siedlisk lęgowych ptaków i ochrony cennych siedlisk na obszarach Natura 2000 i poza obszarami Natura 2000
Załącznik nr 7 Pozostałe wymogi dotyczące ochrony siedlisk lęgowych ptaków i ochrony cennych siedlisk na obszarach Natura 2000 i poza obszarami Natura 2000 Dotyczy 8.2.10.3.4.1. Opis rodzaju operacji 5.
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 3 do zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu z dnia 1 kwietnia 2014 r.
Załącznik nr 3 do zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu z dnia 1 kwietnia 2014 r. Identyfikacja istniejących i potencjalnych zagrożeń dla zachowania właściwego stanu ochrony
Bardziej szczegółowoStowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA. Dbałość o środowisko naturalne zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju. Kwartalnik nr 4 Wrocław Motylaty
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA Kwartalnik nr 4 Wrocław Motylaty Dbałość o środowisko naturalne zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju Do rąk Państwa oddajemy czwarty numer biuletynu Motylaty, wydawanego
Bardziej szczegółowoWyniki inwentaryzacji i waloryzacji fauny Tenczyńskiego PK
Ochrona fauny: podsumowanie inwentaryzacji i waloryzacji fauny Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego, analiza zagrożeń wynikających z dokumentów planistycznych gmin, wskazanie koncepcji ochrony i propozycji
Bardziej szczegółowoSzczecin, dnia r. ANALIZA RYNKU
Szczecin, dnia 14.04.2014 r. ANALIZA RYNKU W celu oszacowania wartości zamówienia publicznego, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie zwraca się z prośbą o przedstawienie informacji dotyczącej
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do SIWZ
Załącznik nr 1 do SIWZ Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia Przeprowadzenie monitoringu przedinwestycyjnego 23 powierzchni w gminie Ostrowice woj. zachodniopomorskie wskazanych do oceny pod kątem możliwości
Bardziej szczegółowoGorzów Wielkopolski, dnia 31 sierpnia 2012 r. Poz ZARZĄDZENIE NR 33/2012 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO Gorzów Wielkopolski, dnia 31 sierpnia 2012 r. Poz. 1610 ZARZĄDZENIE NR 33/2012 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM w sprawie ustanowienia
Bardziej szczegółowoBednarka PLH 120033. II spotkanie Zespołu Lokalnej Współpracy Bednarka, 10.09.2012.
Bednarka PLH 120033 II spotkanie Zespołu Lokalnej Współpracy Bednarka, 10.09.2012. Położenie i zasięg Położenie administracyjne: woj. małopolskie, powiat gorlicki, gmina Lipinki; woj. podkarpackie, powiat
Bardziej szczegółowoTytuł: Ocena ilościowa gatunków oraz ocena stanu muraw kserotermicznych na terenie użytku ekologicznego Murawy kserotermiczne w Dolinie Potoku
Tytuł: Ocena ilościowa gatunków oraz ocena stanu muraw kserotermicznych na terenie użytku ekologicznego Murawy kserotermiczne w Dolinie Potoku Oruńskiego Autor: Helena Cichorek Klasa: III B Opiekun: mgr
Bardziej szczegółowoZakres planów zadań ochronnych dla obszarów Natura Dębnicko Tyniecki obszar łąkowy Skawiński obszar łąkowy Dolinki Jurajskie Michałowiec
Zakres planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 Dębnicko Tyniecki obszar łąkowy Skawiński obszar łąkowy Dolinki Jurajskie Michałowiec PLH120065 Dębnicko-Tyniecki obszar łąkowy Typy siedlisk przyrodniczych
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO)
NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW OCHRONY (SOO) 1. IDENTYFIKACJA
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 24 kwietnia 2015 r. Poz ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W WARSZAWIE. z dnia 15 kwietnia 2015 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Warszawa, dnia 24 kwietnia 2015 r. Poz. 3952 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W WARSZAWIE w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych
Bardziej szczegółowoFinansowanie aktywnych form ochrony przyrody. Jan Balcerzak
Finansowanie aktywnych form ochrony przyrody Jan Balcerzak Artykuł8 Dyrektywy Rady 92/43/EWGz dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Ust. 1 - Równolegle
Bardziej szczegółowoROLNICTWO ZRÓWNOWAŻONE A WIELKOPRZEMYSŁOWA PRODUKCJA ZWIERZĘCA W KONTEKŚCIE PRZECIWDZIAŁANIA EUTROFIZACJI MORZA BAŁTYCKIEGO
Ptaki a agrocenozy ROLNICTWO ZRÓWNOWAŻONE A WIELKOPRZEMYSŁOWA PRODUKCJA ZWIERZĘCA W KONTEKŚCIE PRZECIWDZIAŁANIA EUTROFIZACJI MORZA BAŁTYCKIEGO Kołobrzeg; 22 czerwca 2010 Marek Jobda - Ogólnopolskie Towarzystwo
Bardziej szczegółowoDOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA ZAŁĄCZNIK NR 1 SZATA ROŚLINNA I GRZYBY (FOT. 1-57) UWARUNKOWANIA LOKALIZACYJNE I PRZYRODNICZE ORAZ ZAGROŻENIA (FOT.
INWENTARYZACJA I WALORYZACJA PRZYRODNICZA DOLINY RZEKI MLECZNEJ NA ODCINKU OD UL. MIESZKA I DO GRANIC ADMINISTRACYJNYCH RADOMIA (POW. 268,3 HA) ORAZ OD LINII KOLEJOWEJ DO GRANIC ADMINISTRACYJNYCH RADOMIA
Bardziej szczegółowoNORMY I WYMOGI WZAJEMNEJ ZGODNOŚCI OBOWIĄZUJĄCE ROLNIKÓW NA OBSZARACH NATURA 2000 LUBAŃ 16 GRUDNIA 2016 R.
NORMY I WYMOGI WZAJEMNEJ ZGODNOŚCI OBOWIĄZUJĄCE ROLNIKÓW NA OBSZARACH NATURA 2000 LUBAŃ 16 GRUDNIA 2016 R. Normy DKR obowiązujące w 2016 r. NIEZGODNOŚĆ z normą N.01 Na obszarach zagrożonych erozją wodną
Bardziej szczegółowo