Warsztat pracy nauczyciela matematyki sprzyjający efektywności

Transkrypt

1 Warsztat pracy nauczyciela matematyki sprzyjający efektywności 1

2

3

4 Motywacja to osobisty powód do zrobienia czegoś 4

5 Zbyt silna motywacja powoduje dezorganizację działania, zbyt słaba - demobilizację. 5

6 Jak się człowiek zepnie, pospinają mu się mięśnie pod wpływem presji, to wtedy jest klapa Piotr Żyła 6

7 Według Maslowa, potrzeby z niższych szczebli hierarchii dominują motywację jednostki tak długo, jak długo pozostają niezaspokojone. Kiedy potrzeby bardziej podstawowe są właściwie zaspokojone, uwagę zaczynają zaprzątać potrzeby wyższe. 7

8 8

9 Motywacja jest pochodną ciekawości i zainteresowań uczniów. Nauczyciele powinni pamiętać, że nie uwzględniając ich, niejako automatycznie niszczą motywację. 9

10 Ludzie mają naturalną potrzebę autonomicznego działania i jeśli są jej pozbawieni, tracą zainteresowanie i przestają się angażować. Ograniczają się wtedy do niezbędnego minimum pozwalającego uniknąć kłopotów. 10

11 Teoria samookreślenia Deci i Ryan. Teoria samookreślenia wychodzi od pojęcia uniwersalnych ludzkich potrzeb. Utrzymuje, że mamy trzy wrodzone potrzeby psychologiczne potrzebę kompetencji, potrzebę autonomii i potrzebę związku z innymi. (więzi) Kiedy te potrzeby są zaspakajane, jesteśmy zmotywowani, produktywni i szczęśliwi. Kiedy ich zaspokajanie zostanie zablokowane, nasza motywacja, produktywność i szczęście gwałtownie się pogarszają. Ludzie mają wrodzony popęd, który każe im szukać autonomii, samookreślenia i powiązań z innymi ludźmi. A kiedy nic tego popędu nie krępuje, ludzie osiągają więcej i wiodą bogatsze życie.

12 Triada motywacyjna Potrzeba więzi Potrzeba kompetencji Potrzeba autonomii

13 Nauczyciele, którzy chcą, aby uczniowie zaangażowali się w proces nauczania, powinni okazywać, że im na nich zależy (potrzeba więzi). Muszą też dostosować trudność wyznaczonych zadań do etapu rozwoju, na którym znajdują się uczniowie (potrzeba kompetencji). Trzeba również, aby uczniowie zaakceptowali wyznaczone standardy, bowiem dzięki temu będą mogli automatycznie zaangażować się w dążenie do wyznaczonych celów (potrzeba autonomii). 13

14 Pytanie w OKE Kraków Jak uczyć skutecznie? Przed wszystkim NIE ZNIECHĘCAĆ! Piotr Ludwikowski Główny Egzaminator Matematyki

15 Jak zniechęcić do matematyki. Marcin Karpiński, Matematyka w szkole, nr 39/2009, s. 4-6 Pierwsza zasada: od najwcześniejszych lat nie pozwólmy dziecku poczuć, że można na lekcjach matematyki zrobić coś po swojemu. Druga zasada: Trzeba używać znacznie więcej niezrozumiałych, naukowych słów niż potrzeba, a zamiast ćwiczenia umiejętności, trzeba ćwiczyć deklamację jak najbardziej skomplikowanych formułek. Trzecia zasada: Matematyki należy uczyć tak, by było jasne, że ona nigdy nikomu do niczego się w życiu nie przyda. Czwarta zasada: Nie wystarczy, że uczeń nie lubi matematyki, należy spowodować, by się jej bał.

16 Zasady kierowania motywacją uczenia się Powodzenie podnosi motywację, a niepowodzenie obniża ją. Motywacja rozwija się powoli. Silny stres hamuje rozwój motywacji uczenia się. Własnym wysiłkiem uczeń może przyśpieszyć rozwój swojej motywacji uczenia się. Nie pracując młodzież traci motywację. Nauczyciel może pomóc uczniowi w rozwijaniu uczenia się wykorzystując jego uzdolnienia i zainteresowania.

17 17

18 Susanne Emminger, Universitat Konstanz Sukces w uczeniu się = zainwestowane środki x czynniki motywacyjne 18

19 Zainwestowane środki dotychczasowe doświadczenia, czas pracy ucznia, warunki pracy. 19

20 Czynniki motywacyjne sympatia nauczyciela, emocje uczniów, zainteresowanie kierunkowe (podczas lekcji), wiedza podstawowa w tym kierunku, współdecydowanie wewnątrz klasy, subiektywna wartość tematu dla ucznia, nastawienie ucznia do uczenia się i do szkoły, pozycja ucznia w klasie, zdolność do koncentracji, uwagi i skupienia się. 20

21 To jest ILOCZYN!!! Łatwo się zeruje! Sukces w uczeniu się = zainwestowane środki x czynniki motywacyjne 21

22 Istota uczenia się. Wykorzystanie wiedzy w praktyce. Główne zasady dotyczące motywacji 28

23 Główne zasady dotyczące motywacji Uczniowie są bardziej zmotywowani, jeśli czują się kompetentni, by zrobić to, czego się od nich oczekuje. Uczniowie mają większą motywację, by zaangażować się w uczenie się, jeśli dostrzegają stały związek między konkretnymi działaniami a osiągnięciami. 29

24 Główne zasady dotyczące motywacji Uczniowie mają większą motywację, by zaangażować się w uczenie się, gdy cenią przedmiot nauki i mają jasne poczucie celu. Uczniowie mają większą motywację, by zaangażować się w uczenie się, gdy doświadczają pozytywnych emocji wobec działań z nim związanych. 30

25 Główne zasady dotyczące motywacji Kiedy uczniowie doświadczają emocji negatywnych, nie koncentrują się na uczeniu się. Uczniowie uwalniają zasoby poznawcze dla celów uczenia się, kiedy mają wpływ na intensywność, czas trwania i ekspresję swoich emocji. 31

26 Główne zasady dotyczące motywacji Uczniowie wykazują większą wytrwałość w uczeniu się, kiedy mogą zarządzać swoimi zasobami i skutecznie radzić sobie z trudnościami. Uczniowie mają większą motywację, by zaangażować się w uczenie się i wykorzystywać strategie regulacji motywacji, kiedy postrzegają otoczenie jako sprzyjające nauce. 32

27 Część 3 Co motywuje uczniów do uczenia się matematyki? Wyniki badań własnych

28 Z badań nad motywacją Tomasz Szwed Uniwersytet Opolski

29 Czynniki motywujące uczniów do uczenia się matematyki

30 Pytanie badawcze: Co motywuje uczniów do uczenia się matematyki najbardziej? Innymi słowy: Jakie czynniki mają wpływ na wzięcie przez uczniów odpowiedzialności za własne uczenie się tak trudnego przedmiotu, jakim jest matematyka?

31 Metodologia badań własnych W celu weryfikacji hipotez posłużono się metodą sondażu diagnostycznego stosując technikę badań ankietowych. Narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety audytoryjnej zawierającej 20 pytań koniungtywnych. Badania zostały przeprowadzone w marcu i kwietniu Łącznie objęto nimi 676 uczniów. Podmiotem badań byli uczniowie liceów ogólnokształcących i techników województwa opolskiego i śląskiego, szczególnie najbliższych okolic Katowic. Wyodrębniono dwie rozłączne próby badawcze. Grupa A to uczniowie liceum i technikum w wieku lat. W czasie przeprowadzanych badań byli uczniami. Grupa B abiturienci liceów i techników. Teren badawczy Liczebność grupy badawczej Grupa A Województwo opolskie 432 Grupa B Województwo śląskie 250

32 4 kategorie czynników motywacyjnych Czynniki związane z nauczycielem Czynniki związane z warsztatem pracy (metody, formy) Czynniki indywidualne Czynniki związane ze środowiskiem

33 Kategoria 1. Czynniki związane z nauczycielem Nauczyciel matematyk i jego pasja nauczania Dobre relacje z nauczycielem matematyki Wysokie wymagania nauczyciela matematyki Sposób tłumaczenia materiału nauczania matematyki przez nauczyciela matematyki Mam poczucie, że mój nauczyciel wierzy we mnie

34 Kategoria 2. Czynniki związane z metodami i formami nauczania Dobry podręcznik i zbiór zadań Zadania domowe z matematyki Wspólna praca z innymi uczniami nad zadaniami Listy zadań przygotowane przez nauczyciela Stosowanie podczas lekcji narzędzi związanych z nowoczesnymi technologiami

35 Kategoria 3. Czynniki indywidualne Wizja porażki na maturze strach przed porażką Widoczne efekty mojej pracy Moje osobiste zainteresowania matematyką i naukami ścisłymi Samodzielne rozwiązywanie zadań Przekora, czyli co, ja nie dam rady?

36 78 11 Kategoria 4. Czynniki związane ze środowiskiem 16 Zdrowa konkurencja w klasie Rodzice/opiekunowie i ich dobry wpływ na mnie Presja oczekiwań najbliższych Kryteria naboru na wyższą uczelnię Renoma szkoły, do której uczęszczam

37 Wnioski z badań z 2015 Trudno pominąć motywację lękową. Ważne są osiągnięcia uczniów. Kluczem do sukcesu jest NAUCZYCIEL. Uczniowie chętnie pracują w zespołach. Warto zdiagnozować uczniów pod kątem poczucia kompetencji.

38

39

40

41 Arystoteles jest uznany za jednego z ojców KOMUNIKACJI Uważał, że trzy główne elementy odziaływania na ludzi to: ETOS, PATOS i LOGOS ETOS - wiarygodność LOGOS argumentacja, logika, dane PATOS odwoływanie się do ludzkich emocji, poruszenie serca

42 Jak to wygląda procentowo? PATOS; 33% ETOS; 33% LOGOS; 33%

43 Jak to wygląda procentowo? ETOS; 10% PATOS; 65% LOGOS; 25%

44