Forum Bankowe Uwarunkowania ekonomiczne i regulacyjne sektora bankowego

Transkrypt

1 Forum Bankowe Uwarunkowania ekonomiczne i regulacyjne sektora bankowego Pożądane zmiany regulacji i zmiany w bilansach banków w świetle możliwości generowania dochodów i zwiększania funduszy własnych Paweł Preuss, Partner EY 14 marca 2018

2 Sektor bankowy w Polsce dzisiaj i 5 lat temu Struktura sektora Skala działalności / wyniki, mld PLN Wskaźniki finansowe, % Banków komercyjnych Suma aktywów % ROE 10,6% 6,7% Oddziałów Kapitały 146,5 204,3 39% Współczynnik Wypłacalności TCR 14,8% 18,6% Pracowników Wynik netto NPL ,5 13,6 12% 8,9% 6,8% Udział pięciu największych banków w aktywach 45% 48% 2

3 Uwarunkowania ekonomiczne sektora bankowego Dynamika PKB w Polsce na tle UE Polska jest jedną z najszybciej rosnących gospodarek w UE w XXI wieku Skumulowany wzrost PKB w latach % 120% 100% 122,7% 80% 60% 83,1% 40% UE-28 (średnia): 28,3% 20% 0% Irlandia Litwa Słowacja Estonia Łotwa Rumunia Bułgaria Polska Luksemburg Malta Czechy Szwecja Węgry Słowenia Wlk. Brytania Chrowacja Cypr Hiszpania Belgia Austria Finlandia Holandia Niemcy Francja Dania Portugalia Włochy Grecja Źródło: Eurostat 3

4 Uwarunkowania ekonomiczne sektora bankowego Dynamika i struktura PKB w Polsce Konsumpcja pozostaje najbardziej stabilnym motorem wzrostu PKB Polski i jest wspierana korzystną sytuacją na rynku pracy. Liczba osób pracujących w Polsce jest rekordowo wysoka, a stopa bezrobocia pozostaje w trendzie spadkowym. Za kreację zatrudnienia odpowiadają głównie firmy duże i przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym. Struktura wzrostu PKB Polski % r/r, pp 12 eksport netto zmiana zapasów inwestycje konsumpcja prywatna i zbiorowa PKB Podstawowe mln wskaźniki na rynku pracy w Polsce 18 stopa zatrudnienia (prawa oś) liczba osób aktywnych liczba osób pracujących 58% % 56% 55% 54% 53% q1 07q1 08q1 09q1 10q1 11q1 12q1 13q1 14q1 15q1 16q1 17q % 51% Źródło: GUS, Eurostat 4

5 Uwarunkowania ekonomiczne sektora bankowego Perspektywy wzrostu gospodarczego Międzynarodowe instytucje podkreślają, że fundamenty polskiej gospodarki pozostają silne. Polska jest jednym z niewielu krajów UE, które nigdy nie zostały objęte tzw. procedurą nierównowagi makroekonomicznej. W ostatnich kwartałach następuje rewizja prognoz PKB dla Polski. Oczekiwany skumulowany wzrost gospodarczy w Polsce w latach pozostaje jednym z najwyższych w Unii Europejskiej. Prognozy wzrostu PKB Polski % r/r, pp 5,5% dane rzeczywiste Komisja Europejska OECD MF MFW NBP Bank Światowy EBOR Prognozowany skumulowany wzrost PKB w krajach UE w latach % 4,5% 16% 12% 19,6% 15,2% UE-28 (średnia) 3,5% 8% 2,5% 4% 0% 4,9% 0.0% 1,5% Malta Rumunia Słowacja Łotwa Litwa Luksemburg Estonia Irlandia Polska Bułgaria Węgry Czechy Chrowacja Cypr Szwecja Słowenia Holandia Hiszpania Grecja Francja Dania Finlandia Wlk. Brytania Austria Belgia Portugalia Niemcy Włochy Źródło: GUS, NBP, Ministerstwo Finansów, wybrane instytucje międzynarodowe 5

6 Uwarunkowania ekonomiczne sektora bankowego Inflacja i stopy procentowe Od 5 lat inflacja w Polsce pozostaje poniżej celu NBP (2,5%). W dużej mierze jest to spowodowane czynnikami zewnętrznymi. NBP prognozuje utrzymywanie się inflacji w pobliżu celu do końca horyzontu projekcji (tj. do 2019 r). Stopy procentowe NBP najprawdopodobniej pozostaną bez zmian w 2018 r., natomiast w 2019 r., w kontekście ryzyka dalszego utrzymywania się ujemnych realnych stóp procentowych, mogą mieć miejsce pierwsze podwyżki. Inflacja % r/r, i % realne stopy procentowe w Polsce* % r/r, % Inflacja CPI Realna stopa WIBOR 3M Prognoza Dynamika należności banków od sektora niefinansowego % r/r, % należności ogółem należności od gospodarstw domowych należności od przedsiębiorstw gru 10 cze 11 gru 11 cze 12 gru 12 cze 13 gru 13 cze 14 gru 14 cze 15 gru 15 cze 16 gru 16 cze 17 gru 17 * Bieżąca nominalna stopa WIBOR 3M minus zrealizowana (lub oczekiwana) inflacja w okresie t+12 miesięcy. Oczekiwana inflacja bazuje na projekcji NBP prezentowanej w Raporcie o Inflacji Źródło: GUS, Narodowy Bank Polski, KNF 6

7 Uwarunkowania regulacyjne sektora bankowego Przyszłość regulacji sektora finansowego Wzrost roli i zakresu regulacji na poziomie międzynarodowym Normy ostrożnościowe wymogi kapitałowe / płynność Bufory / CRD V/CRR II, Bazylea IV / NSFR Nowe standardy rachunkowości (MSSF 9) Współpraca nadzorcy lokalnego z nadzorcą macierzystym (rola ECB, SRB, Unia bankowa) Zasada proporcjonalności Stabilność instytucji finansowych Wzrost znaczenia ryzyka systemowego oraz regulacji makroostrożnościowych Przymusowa restrukturyzacja i uporządkowana upadłość instytucji (BRRD) / MREL / TLAC Konkurencja Open Banking / Fintech / Regtech / PSD 2 Shadow banking Alternatywne źródła finansowania działalności (unia rynków kapitałowych) Modele biznesowe Cyberrisk AML Kredyty hipoteczne CHF, Indeksy finansowe WIBOR / LIBOR Banki uniwersalne vs specjalistyczne bankowość hipoteczna Wyzwania związane ze wzrostem stóp procentowych > kredyty mieszkaniowe na stałą stopę procentową / Niedopasowanie struktury bilansu Ochrona konsumenta Procesy sprzedażowe (produkty kredytowe, inwestycyjne MiFID II/PRIIPs, ubezpieczeniowe IDD/IPID) Ochrona danych osobowych (RODO) Conduct risk 7

8 Uwarunkowania regulacyjne sektora bankowego Przyszłość regulacji sektora finansowego Obszary zmian Zmiany regulacyjne Oczekiwany wpływ zmian w Polsce Wzrost roli i zakresu regulacji na poziomie międzynarodowym CRD V/CRR II, Bazylea IV, MSSF 9 Zmiany w zakresie stosowania metod zaawansowanych Wzrost wymogów kapitałowych i płynnościowych Wzrost zmienności odpisów, wyników i kapitałów - procykliczność Wdrożenie zasady proporcjonalności Stabilność instytucji finansowych Jednolity mechanizm nadzoru, ramy restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji Bufor ryzyka systemowego, MREL Wymagana zmiana struktury pasywów bilansu instrumenty MREL, wydłużenie pasywów Wzrost kosztu finansowania Potrzeba określania funkcji krytycznych Konkurencja Zmiany wynikające z PSD2 Usuwanie barier regulacyjnych do rozwoju innowacji Planowa budowa unii rynków kapitałowych Komunikat KNF ws. cloud computing Rozwój bankowości mobilnej/ograniczenie liczby oddziałów Zwiększona konkurencja na rynku / konsolidacja Współpraca z podmiotami niebankowymi Wzrost skali finansowania firm poprzez rynki kapitałowe Modele biznesowe Badanie modelu biznesowego pod kątem ryzyka biznesowego i strategicznego przy ocenie BION Ustawa o listach zastawnych i bankach hipotecznych IV Dyrektywa AML Poprawa struktury terminowej i walutowej bilansu, Warunki do zrównoważonego wzrostu akcji kredytowej w perspektywie wzrostu stóp procentowych Dynamiczny rozwój rynku listów zastawnych Ochrona konsumenta MiFID II i Rozporządzenie PRIIPs Ustawy o kredycie konsumenckim i o kredycie hipotecznym IDD dystrybucja ubezpieczeń RODO Presja przychodowa, zmniejszenie marż na dystrybucji produktów inwestycyjnych Zmiana procesów dystrybucyjnych i sprzedażowych Standaryzacja informacji o produktach kredytowych 8

9 Uwarunkowania regulacyjne sektora bankowego Kalendarium planowanych zmian i wymaganej reakcji banków MSSF 9 MiFID II RODO PSD2 Bufor ryzyka systemowego 2019 Zmiana wskaźników LIBOR (2022) Wdrożenie przepisów pakietu CRD / CRR: Wskaźnik stabilnego finansowania netto NSFR Ryzyko stopy procentowej w portfelu bankowym Ryzyko rynkowe FRTB Bazylea IV preferencyjne traktowanie listów zastawnych Zmiana wskaźników WIBOR (2020) Zmiany pakietu CRD/CRR: Kalibracja współczynnika dźwigni Zmiany w reżimie dużych ekspozycji Zmiany w kalkulacji wymogów wobec funduszy inwestycyjnych Większe zachęty do finansowania sektora MSP przez banki Reżim BRRD: MREL (2023) Zmiany norm ostrożnościowych wynikające z Bazylei IV: Ryzyko kredytowe zmiany do metody standardowej i ograniczenie zastosowania metody IRB, floory nadzorcze Reforma metod kalkulacji wymogu z tytułu ryzyka operacyjnego odwrót od metod zaawansowanych 9

10 Dziękuję za uwagę EY Assurance Tax Transactions Advisory O firmie EY EY jest światowym liderem rynku usług profesjonalnych obejmujących usługi audytorskie, doradztwo podatkowe, doradztwo biznesowe i doradztwo transakcyjne. Nasza wiedza oraz świadczone przez nas najwyższej jakości usługi przyczyniają się do budowy zaufania na rynkach kapitałowych i w gospodarkach całego świata. W szeregach EY rozwijają się utalentowani liderzy zarządzający zgranymi zespołami, których celem jest spełnianie obietnic składanych przez markę EY. W ten sposób przyczyniamy się do budowy sprawniej funkcjonującego świata. Robimy to dla naszych klientów, społeczności, w których żyjemy i dla nas samych. Nazwa EY odnosi się do firm członkowskich Ernst & Young Global Limited, z których każda stanowi osobny podmiot prawny. Ernst & Young Global Limited, brytyjska spółka z odpowiedzialnością ograniczoną do wysokości gwarancji (company limited by guarantee) nie świadczy usług na rzecz klientów. Aby uzyskać więcej informacji, wejdź na Paweł Preuss Partner EY Pawel.Preuss@pl.ey.com EY, Rondo ONZ 1, Warszawa 2018 EYGM Limited. Wszelkie prawa zastrzeżone. Niniejsza publikacja została sporządzona z należytą starannością, jednak z konieczności pewne informacje zostały podane w skróconej formie. W związku z tym publikacja ma charakter wyłącznie orientacyjny, a zawarte w niej dane nie powinny zastąpić szczegółowej analizy problemu lub profesjonalnego osądu. EY nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek straty powstałe w wyniku czynności podjętych lub zaniechanych na podstawie niniejszej publikacji. Zalecamy, by wszelkie przedmiotowe kwestie były konsultowane z właściwym doradcą. 10