Regulamin świadczenia usług maklerskich

Transkrypt

1 Regulamin świadczenia usług maklerskich

2 I. Postanowienia ogólne Niniejszy regulamin, zwany dalej Regulaminem określa prawa i obowiązki Millennium Domu Maklerskiego S.A. oraz jego klientów wynikające z zawarcia pomiędzy nimi umów o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych i stanowi ich integralną część. 2. Regulamin wprowadza regulacje w zakresie usług: 1) przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych (z wyłączeniem zleceń dotyczących instrumentów pochodnych, zagranicznych instrumentów finansowych oraz instrumentów rynku niepublicznego), 2) wykonywania zleceń, o których mowa w pkt 1), na rachunek dającego zlecenie, 3) przechowywania lub rejestrowania instrumentów finansowych, w tym prowadzenia rachunku papierów wartościowych oraz prowadzenia rachunku pieniężnego, 4) wymiany walutowej, w przypadku, gdy jest to związane z działalnością, o której mowa w pkt 1) 3). 1. Przez użyte w Regulaminie określenie: 2. 1) alternatywny system obrotu należy rozumieć wielostronny system kojarzący poza rynkiem regulowanym oferty kupna i sprzedaży instrumentów finansowych w taki sposób, że do zawarcia transakcji dochodzi w ramach tego systemu, zgodnie z określonymi zasadami oraz w sposób niemający charakteru uznaniowego, zorganizowany przez firmę inwestycyjną lub inny podmiot uprawniony do tego na mocy Ustawy o obrocie, 2) Aneks OTP należy rozumieć Umowę lub aneks do Umowy zawierające postanowienia dotyczące odraczania terminu płatności oraz zasady dokonywania przez Inwestora płatności za nabycie papierów wartościowych przez Dom Maklerski na rachunek Inwestora, 3) Dom Maklerski należy rozumieć Millennium Dom Maklerski S.A., 4) Fundusz należy rozumieć odpowiednio fundusze inwestycyjne otwarte, specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte, fundusze zagraniczne w rozumieniu Ustawy o funduszach, fundusze inwestycyjne otwarte z siedzibą w państwie Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz fundusze inwestycyjne otwarte z siedzibą w państwie należącym do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju innym niż państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo należące do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, których tytuły uczestnictwa są zbywane i odkupywane za pośrednictwem Domu Maklerskiego, 5) hasło hasło identyfikujące Inwestora lub inną osobę składających Oświadczenie elektroniczne albo dyspozycję telefoniczną, w trybie, o którym mowa w rozdziale XI albo XIII, 6) instrumenty finansowe - należy rozumieć papiery wartościowe oraz niebędące papierami wartościowymi tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania, instrumenty rynku pieniężnego oraz instrumenty pochodne, o których mowa w art. 2 ust. 1 Ustawy o obrocie, 7) instrumenty pochodne należy rozumieć opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych oraz indeksów, 8) Instrukcja należy rozumieć wydaną w formie Komunikatu instrukcję korzystania z Serwisu maklerskiego oraz Serwisu informacyjnego, 9) Inwestor należy rozumieć klientów detalicznych, klientów profesjonalnych i uprawnionych kontrahentów, będących osobami fizycznymi lub osobami prawnymi lub jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej, tzn. rezydentów i nierezydentów w rozumieniu przepisów prawa dewizowego, którzy zawarli z Domem Maklerskim Umowę lub z którymi Umowa ma zostać zawarta, 10) klient detaliczny należy rozumieć klienta niebędącego klientem profesjonalnym i uprawnionym kontrahentem, na którego rzecz jest lub ma być świadczona usługa maklerska, 11) klient profesjonalny należy rozumieć klienta profesjonalnego w znaczeniu określonym w art. 3 pkt 39b) Ustawy o obrocie, 12) Komunikat należy rozumieć komunikat Zarządu Domu Maklerskiego regulujący szczegółowe zasady obsługi Inwestorów, które z uwagi na specyfikę, zmienność lub źródło pochodzenia nie mogą lub z uzasadnionych powodów nie powinny być regulowane w Umowie lub Regulaminie, 13) konflikt interesów należy rozumieć znane Domowi Maklerskiemu okoliczności mogące doprowadzić do powstania sprzeczności między interesem Domu Maklerskiego, osoby zaangażowanej bądź osoby bezpośrednio lub pośrednio powiązanej z Domem Maklerskim stosunkiem kontroli i obowiązkiem działania przez Dom Maklerski w sposób rzetelny, z uwzględnieniem najlepiej pojętego interesu Inwestora, jak również znane Domowi Maklerskiemu okoliczności mogące doprowadzić do powstania sprzeczności między interesami Inwestora a innymi klientami Domu Maklerskiego. 1

3 14) LEI należy rozumieć 20 znakowy, alfa-numeryczny globalny identyfikator nadawany przez jednostki LOU (Local Operating Unit) w tym przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych, 15) miejsce wykonania należy rozumieć rynek regulowany, alternatywny system obrotu, zorganizowaną platformę, na które kierowane są Zlecenia, 16) nośnik trwały należy rozumieć nośnik umożliwiający użytkownikowi przechowywanie adresowanych do niego informacji w sposób umożliwiający dostęp do nich przez okres odpowiedni do celów sporządzenia tych informacji i pozwalający na odtworzenie przechowywanych informacji w niezmienionej postaci, 17) Oświadczenie elektroniczne - należy rozumieć oświadczenie woli lub wiedzy składane w postaci elektronicznej w Serwisie maklerskim, 18) papiery wartościowe należy rozumieć akcje, prawa poboru, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, obligacje, certyfikaty inwestycyjne, inne zbywalne papiery wartościowe wyemitowane na podstawie przepisów prawa polskiego lub obcego, o których mowa w art. 3 pkt 1) lit. a) Ustawy o obrocie oraz prawa pochodne, 19) podmiot wykonujący zlecenia należy rozumieć Fundusz lub inny podmiot, któremu Dom Maklerski przekaże Zlecenie w celu jego wykonania, 20) POK należy rozumieć Punkt Obsługi Klienta, tzn. jednostkę organizacyjną Domu Maklerskiego prowadzącą bieżącą obsługę Inwestorów, 21) porada inwestycyjna należy rozumieć poradę o charakterze ogólnym dotyczącą inwestowania w instrumenty finansowe, 22) prawo do otrzymania instrumentów finansowych należy rozumieć prawo do otrzymania instrumentów finansowych nabytych w wyniku transakcji, której rozliczenie jest zabezpieczone przez fundusz gwarantujący dokonanie rozliczeń, umożliwiające zobowiązanie się do ich zbycia, 23) prawa pochodne należy rozumieć zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego, o których mowa w art. 3 pkt 1) lit. b) Ustawy o obrocie, 24) Rachunek należy rozumieć prowadzone przez Dom Maklerski na rzecz Inwestora: rachunek papierów wartościowych lub rachunek pieniężny w rozumieniu obowiązujących przepisów prawa, 25) rejestr należności należy rozumieć rejestr środków pieniężnych stanowiących należności Inwestora z tytułu zawartych transakcji sprzedaży papierów wartościowych, o ile: a) zostały one uprzednio nabyte w wyniku transakcji zabezpieczonych przez fundusz zabezpieczający, o którym mowa w art. 65, art. 68 lub art. 68d Ustawy o obrocie, lub b) następuje to w ramach tej samej transakcji, w której zbywca zobowiązał się i stał się uprawniony do nabycia tej samej liczby takich samych papierów wartościowych, a rozrachunek nabycia nastąpi nie później niż rozrachunek zbycia, lub c) zostały one uprzednio nabyte na zagranicznym rynku regulowanym, 26) rejestr operacyjny należy rozumieć rejestr instrumentów finansowych i praw do otrzymania instrumentów finansowych, które mogą być przedmiotem zlecenia sprzedaży Inwestora, których liczba równa się sumie: a) instrumentów finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych, z wyłączeniem instrumentów finansowych, które znajdują się na kontach blokowanych i z wyłączeniem instrumentów finansowych, które były przedmiotem zawartych transakcji, lecz których rozrachunek nie został jeszcze przeprowadzony i pozostają nadal zapisane na rachunku papierów wartościowych, b) praw do otrzymania instrumentów finansowych, 27) rejestr sesji należy rozumieć rejestr mogący stanowić podstawę sprawdzania pokrycia Zleceń w czasie sesji, 28) rozporządzenie PRIIP należy rozumieć rozporządzenie parlamentu Europejskiego z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie dokumentów zawierających kluczowe informacje, dotyczących detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (PRIIP), 29) rynek regulowany należy rozumieć wielostronny system zawierania transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe dopuszczone do obrotu w tym systemie zapewniający powszechny i równy dostęp do informacji rynkowej w tym samym czasie przy kojarzeniu ofert nabycia i zbycia instrumentów finansowych, oraz jednakowe warunki nabywania i zbywania tych instrumentów, 30) rynek zorganizowany należy rozumieć rynek regulowany, alternatywny system obrotu lub zorganizowaną platformę obrotu, 31) Serwis informacyjny należy rozumieć zbiór informacji w zakresie obsługiwanych instrumentów finansowych (w tym ich notowań) oraz zasad świadczenia usług przez Dom Maklerski udostępniany za pośrednictwem elektronicznych nośników informacji, w szczególności za pośrednictwem Internetu, 2

4 32) Serwis maklerski należy rozumieć program epromakplus lub inny służący do składania Zleceń i innych Oświadczeń elektronicznych z wykorzystaniem Internetu lub innych elektronicznych nośników informacji, 33) sesja należy rozumieć sesję lub dzień transakcyjny na rynku regulowanym, lub dzień obrotu w alternatywnym systemie obrotu lub zorganizowanej platformie obrotu, 34) świadectwo depozytowe należy rozumieć dokument potwierdzający legitymację do realizacji uprawnień wynikających z papierów wartościowych wskazanych w jego treści, które nie są lub nie mogą być realizowane wyłącznie na podstawie zapisów na rachunku papierów wartościowych, z wyłączeniem prawa uczestnictwa w walnym zgromadzeniu, 35) tytuły uczestnictwa należy rozumieć jednostki uczestnictwa w Funduszu, 36) Umowa należy rozumieć Umowę o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych oraz prowadzenie rachunków lub Umowę o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych, 37) uprawniony kontrahent należy rozumieć uprawnionego kontrahenta w znaczeniu określonym w Ustawie o obrocie, 38) Urządzenia należy rozumieć urządzenia techniczne (w szczególności tokeny) służące do generowania haseł używanych w procesie identyfikacji klienta przez Serwis maklerski, 39) Ustawa o funduszach należy rozumieć ustawę z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 1898, ze zm.), 40) Ustawa o obrocie należy rozumieć ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 1636, ze zm.), 41) Warunki Obrotu należy rozumieć dokument stanowiący podstawę dopuszczenia praw pochodnych do obrotu na rynku zorganizowanym, 42) Zasady dystrybucji należy rozumieć zasady wykonywania czynności pośrednictwa w przyjmowaniu zleceń nabycia lub odkupienia tytułów uczestnictwa lub innych instrumentów finansowych określone odpowiednio w statucie lub prospekcie informacyjnym danego Funduszu lub prospekcie emisyjnym opublikowanym dla innych instrumentów finansowych oraz umowie zawartej przez Dom Maklerski z podmiotem wykonującym zlecenia, 43) Zasady Obrotu należy rozumieć dokument określający zasady obrotu na rynku zorganizowanym, 44) zaświadczenie o prawie uczestnictwa w walnym zgromadzeniu należy rozumieć wystawiane na podstawie żądania Inwestora imienne zaświadczenie o prawie uczestnictwa w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki publicznej, 45) Zlecenie należy rozumieć zlecenie nabycia lub zbycia instrumentów finansowych lub oświadczenie woli wywołujące równoważne skutki, którego przedmiotem są instrumenty finansowe składane przez Inwestora lub jego pełnomocnika, 46) zlecenie brokerskie należy rozumieć zlecenie lub ofertę, a także odpowiedź na ofertę wystawiane przez Dom Maklerski na podstawie Zlecenia i przekazywane do miejsca wykonania w celu jego realizacji, 47) Zlecenie DDM należy rozumieć Zlecenie do dyspozycji maklera, tzn. Zlecenie umożliwiające wystawianie na jego podstawie więcej niż jednego zlecenia brokerskiego, z których każde może zawierać różne warunki realizacji, realizowane na warunkach opisanych w rozdziale VIII, 48) Zlecenie internetowe, Zlecenie telefoniczne należy rozumieć Zlecenie składane odpowiednio z wykorzystaniem Serwisu maklerskiego lub drogą telefoniczną, 49) Zlecenie krótkiej sprzedaży - należy rozumieć zlecenie złożone w celu zawarcia na rynku regulowanym transakcji sprzedaży papierów wartościowych mimo ich braku w chwili zaciągania tego zobowiązania na rachunku papierów wartościowych, 50) Zlecenie OTP należy rozumieć zlecenie kupna papierów wartościowych, które w chwili wystawiania nie posiadało pokrycia lub posiadało częściowe pokrycie realizowane na warunkach opisanych w rozdziale IX, 51) zorganizowana platforma obrotu należy rozumieć wielostronny system, niebędący rynkiem regulowanym ani alternatywnym systemem obrotu kojarzący w sposób uznaniowy poza rynkiem regulowanym składane przez osoby trzecie oferty kupna i sprzedaży instrumentów finansowych. 2. Pojęcia niezdefiniowane w ust. 1 powyżej, a użyte w treści Regulaminu, należy rozumieć zgodnie z treścią obowiązujących przepisów prawa, a w szczególności Ustawy o obrocie oraz Ustawy o funduszach Zakres usług oraz sposób i warunki ich świadczenia przez Dom Maklerski regulowane są Umową, niniejszym Regulaminem, Komunikatami, Ustawą o obrocie, Ustawą o funduszach oraz wydanymi na ich podstawie 3

5 przepisami wykonawczymi, aktami prawnymi wydanymi przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF), Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. (GPW), BondSpot S.A. (BondSpot), Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. (KDPW), izbę rozliczeniową KDPW_CCP S.A. (CCP) i inne właściwe izby rozliczeniowe oraz przez ich organy, Warunkami obrotu, Zasadami obrotu, Zasadami dystrybucji, jak również innymi przepisami prawa. 2. Świadczenie usług w zakresie przyjmowania i przekazywania Zleceń następuje na podstawie Umowy umożliwiającej obsługę Zleceń w zakresie ich przyjmowania i przekazywania do podmiotu wykonującego zlecenia Z zastrzeżeniem Zleceń internetowych i Zleceń telefonicznych, Inwestorzy obsługiwani są w POK w zakresie określonym w Regulaminie. Dom Maklerski może w formie Komunikatu określić zakres usług świadczonych przez poszczególny POK. 2. Inwestorzy spełniający warunki określone w Komunikacie obsługiwani są również za pośrednictwem agentów Domu Maklerskiego. Komunikat ten zawiera również listę agentów Domu Maklerskiego oraz zakres wykonywanych przez agenta czynności. 5. W zakresie świadczenia usług maklerskich, postanowienia niniejszego Regulaminu mają zastosowanie odpowiednio do klientów, których papiery wartościowe są zapisane na rachunku prowadzonym przez bank powierniczy, i z którymi Dom Maklerski zawarł umowę o świadczenie usług maklerskich, o ile obowiązujące przepisy prawa, umowa o świadczenie usług maklerskich oraz umowa o dostarczanie papierów wartościowych i gwarantowanie zapłaty, zawarta pomiędzy bankiem lub instytucją finansową określoną w art. 121 ust. 2 pkt 2) Ustawy o obrocie a Domem Maklerskim nie stanowią inaczej Dom Maklerski może świadczyć usługi inne niż uregulowane w niniejszym Regulaminie na warunkach określonych w zawartej z Inwestorem umowie, aneksach do Umowy lub dodatkowych regulaminach o ile mieszczą się one w zakresie posiadanych przez Dom Maklerski zezwoleń i są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa. 2. W ramach Umowy, Dom Maklerski może przyjmować i przekazywać Zlecenia w ramach obrotu pierwotnego, do których obsługi jest upoważniony na mocy podpisanej umowy konsorcjalnej lub przepisów prawa. Informacje dotyczące obsługiwanych przez Dom Maklerski zapisów dostępne są w POK oraz w Serwisie informacyjnym. II. Zawarcie Umowy Dom Maklerski zawiera Umowy z rezydentami i nierezydentami w rozumieniu przepisów prawa dewizowego. 2. Zawarcie Umowy przez Dom Maklerski z osobą fizyczną uzależnione jest od: 1) dla rezydenta: a) okazania dowodu osobistego lub paszportu, b) złożenia wzoru podpisu z podpisem notarialnie poświadczonym lub złożonym w obecności pracownika Domu Maklerskiego lub poświadczonym przez podmiot upoważniony przez Dom Maklerski, wskazany w Komunikacie, 2) dla nierezydenta: a) okazania paszportu lub innego dokumentu jednoznacznie określającego, zgodnie z właściwymi przepisami, tożsamość tej osoby fizycznej, b) złożenia wzoru podpisu. W celu prawidłowej identyfikacji Inwestora Dom Maklerski może dodatkowo żądać okazania innego dokumentu ze zdjęciem. 3. W przypadku przedstawienia przez Inwestora paszportu, dowodu osobistego lub innego dokumentu poświadczającego tożsamość Inwestora, lecz nie zawierającego informacji o miejscu stałego pobytu, Dom Maklerski może, przy zawarciu Umowy lub w trakcie jej obowiązywania (w szczególności przy zawarciu innych umów i aneksów z Domem Maklerskim), zażądać złożenia przez Inwestora oświadczenia o miejscu stałego pobytu. 4. Zawarcie Umowy przez Dom Maklerski z osobą prawną lub jednostką organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej (posiadającą zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu) uzależnione jest od przedłożenia w oryginałach lub notarialnie uwierzytelnionych kopiach następujących dokumentów: 1) dla rezydenta: a) odpisu z właściwego rejestru (wydanego nie wcześniej niż 3 miesiące przed datą złożenia odpisu w Domu Maklerskim) lub innego dokumentu urzędowego potwierdzającego podstawę prawną prowadzonej działalności i określającego osoby upoważnione w imieniu podmiotu do zaciągania zobowiązań majątkowych i dysponowania Rachunkiem, b) zaświadczenia o nadaniu numeru statystycznego (REGON) lub innego równoważnego numeru identyfikacyjnego, c) dokumentu potwierdzającego nadanie numeru NIP, d) karty wzorów podpisów osób upoważnionych w imieniu Inwestora do zaciągania zobowiązań 4

6 majątkowych i dysponowania Rachunkiem, z podpisami notarialnie poświadczonymi, złożonymi w obecności pracownika Domu Maklerskiego lub poświadczonymi przez podmiot upoważniony przez Dom Maklerski, wskazany w Komunikacie, e) innych dokumentów, jeżeli taki obowiązek wynika z odrębnych przepisów, 2) dla nierezydenta: a) odpisu z właściwego rejestru lub innego dokumentu urzędowego potwierdzającego podstawę prawną prowadzonej działalności i określającego osoby upoważnione w imieniu podmiotu do zaciągania zobowiązań majątkowych i dysponowania Rachunkiem, wydanego na podstawie przepisów prawa kraju będącego siedzibą danego podmiotu, b) karty wzorów podpisów osób upoważnionych w imieniu Inwestora do zaciągania zobowiązań majątkowych i dysponowania Rachunkiem, c) innych dokumentów, jeżeli taki obowiązek wynika z odrębnych przepisów. 5. Dokumenty, o których mowa w ust. 4 pkt 2), powinny być przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego oraz opatrzone apostille. 6. Wzór podpisu Inwestora będącego nierezydentem powinien być potwierdzony przez właściwą polską placówkę konsularną, co do tożsamości osoby składającej podpis lub powinien być złożony w obecności upoważnionego pracownika Domu Maklerskiego lub powinien zostać poświadczony przez uprawniony ze względu na miejsce zamieszkania/siedzibę Inwestora podmiot i opatrzony apostille. 7. Dom Maklerski może w uzasadnionych przypadkach odstąpić od wymogu opatrzenia dokumentów apostille. 8. Dom Maklerski może w drodze Komunikatu określić formę dokumentów oraz zasady ich doręczania do Domu Maklerskiego. 9. Dom Maklerski może w drodze Komunikatu określić rodzaje dokumentów, które w związku z zawarciem Umowy mogą zostać złożone w kopiach poświadczonych za zgodność z oryginałem przez upoważniony podmiot, wskazany w takim Komunikacie. 10. Dom Maklerski może odstąpić od obowiązku przedłożenia dokumentów, o których mowa w ust. 4, o ile odpowiednie dokumenty lub dane są dostępne w rejestrach elektronicznych, których moc prawna jest zrównana z dokumentami, o których mowa w ust Inwestor będący przedsiębiorstwem mającym siedzibę w Unii Europejskiej lub innym podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą zobowiązany jest podać LEI nadany przez KDPW lub inną jednostkę LOU (repozytorium transakcji). 2. Dom Maklerski może dopuścić w drodze Komunikatu pośrednictwo Domu Maklerskiego w uzyskiwaniu LEI Przed zawarciem Umowy Dom Maklerski zwraca się do Inwestora o przedstawienie informacji pozwalających na zaklasyfikowanie klienta jako klienta detalicznego, klienta profesjonalnego lub uprawnionego kontrahenta. 2. Dom Maklerski traktuje Inwestorów spełniających określone w przepisach prawa warunki dla uznania ich jako uprawnionych kontrahentów jak klientów profesjonalnych. 3. W indywidualnych przypadkach Dom Maklerski może odstąpić od zasady określonej w ust. 2. Zasady obsługi Inwestora określa wówczas Umowa. 4. Dom Maklerski informuje Inwestora o zasadach traktowania odpowiednio klientów detalicznych, klientów profesjonalnych lub uprawnionych kontrahentów. Przekazanie Inwestorowi treści Regulaminu stanowi wykonanie powyższego obowiązku w zakresie zawartych w Regulaminie informacji. 5. Dom Maklerski może zażądać od Inwestora dostarczenia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków określonych w Ustawie o obrocie dla uznania go za klienta profesjonalnego. 6. Inwestor posiadający wiedzę i doświadczenie pozwalające na podejmowanie właściwych decyzji inwestycyjnych, jak również na właściwą ocenę ryzyka związanego z tymi decyzjami może wystąpić do Domu Maklerskiego z wnioskiem o uznanie go za klienta profesjonalnego zawierającym pisemne oświadczenie o znajomości zasad traktowania przez Dom Maklerski klientów profesjonalnych i skutkach traktowania Inwestora jako klienta profesjonalnego. Warunki uznania Inwestora za klienta profesjonalnego zawarte są w informacji, o której mowa w Inwestor będący klientem profesjonalnym może przedstawić żądanie traktowania go jak klienta detalicznego. 8. Inwestor zobowiązany jest do niezwłocznego każdorazowego powiadomienia Domu Maklerskiego o zmianach danych, które mają wpływ na możliwość traktowania go jak klienta profesjonalnego. W przypadku otrzymania takiego powiadomienia Dom Maklerski może podjąć działania zmierzające do zmiany statusu klienta na potrzeby świadczenia usług maklerskich. 10. Przed zawarciem Umowy Dom Maklerski przekazuje Inwestorowi szczegółowe informacje dotyczące Domu Maklerskiego i usługi, która ma być świadczona na podstawie Umowy. Przekazanie Inwestorowi treści Regulaminu stanowi wykonanie powyższego obowiązku w zakresie zawartych w Regulaminie informacji Dom Maklerski stosuje politykę wykonywania zleceń oraz działania w najlepiej pojętym interesie klienta w 5

7 zakresie przekazywania zleceń oraz wykonywania zleceń. 2. Przed zawarciem Umowy Dom Maklerski przekazuje Inwestorowi informacje dotyczące stosowanej przez Dom Maklerski polityki wykonywania zleceń oraz działania w najlepiej pojętym interesie klienta. 3. Dom Maklerski informuje Inwestora o istotnych zmianach polityki wykonywania zleceń oraz działania w najlepiej pojętym interesie klienta, w takim terminie, aby Inwestor mógł wypowiedzieć Umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, a rozwiązanie Umowy nastąpiło przed wejściem w życie zmian. Postanowienia 136 i 139 stosuje się odpowiednio. 4. Złożenie przez Inwestora Zlecenia po uprzednim przedstawieniu mu polityki wykonywania zleceń oraz działania w najlepiej pojętym interesie klienta stanowi zgodę na politykę wykonywania zleceń oraz działania w najlepiej pojętym interesie klienta. 12. Przed zawarciem Umowy Dom Maklerski zwraca się do Inwestora o przedstawienie informacji dotyczących poziomu wiedzy o inwestowaniu w zakresie instrumentów finansowych oraz doświadczenia inwestycyjnego, niezbędnych do dokonania oceny, czy instrument finansowy będący przedmiotem oferowanej usługi maklerskiej lub usługa maklerska, która ma być świadczona na podstawie Umowy są adekwatne dla Inwestora biorąc pod uwagę jego indywidualną sytuację. 13. Postanowień 12 nie stosuje się do klienta profesjonalnego Dom Maklerski przekazuje Inwestorowi ogólny opis istoty instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w instrumenty finansowe. 2. W przypadku instrumentu finansowego będącego przedmiotem oferty publicznej i opublikowania w związku z tą ofertą prospektu emisyjnego, szczegółowe informacje o rodzaju i istocie ryzyka związanego z inwestowaniem w te instrumenty finansowe zawarte są w prospekcie emisyjnym. Dom Maklerski informuje Inwestora o miejscu udostępnienia prospektu emisyjnego. 3. Szczegółowe informacje o rodzaju i istocie ryzyka związanego z inwestowaniem w tytuły uczestnictwa zawarte są prospekcie informacyjnym danego Funduszu. Dom Maklerski dostarcza Inwestorowi skrót prospektu informacyjnego Przed zawarciem oraz w trakcie obowiązywania Umowy Dom Maklerski informuje Inwestora w formie nośnika trwałego o istniejących konfliktach interesów związanych ze świadczeniem usług na rzecz Inwestora w przypadku, gdy rozwiązania organizacyjne lub administracyjne wprowadzone przez Dom Maklerski w celu zapobiegania sytuacji, w której konflikty interesów wywierają negatywny wpływ na interesy Inwestorów nie są wystarczające w celu zapewnienia z należytą pewnością, aby ryzyko szkody dla Inwestorów nie występowało. 2. Umowa może zostać zawarta, o ile Inwestor w formie pisemnej lub za pomocą elektronicznych nośników informacji potwierdzi otrzymanie informacji, o których mowa w ust. 1 oraz potwierdzi wolę jej zawarcia. 3. Przekazanie Inwestorowi w trakcie trwania Umowy informacji o zaistnieniu konfliktu interesów skutkuje wyłączeniem możliwości przyjmowania Zleceń do czasu otrzymania wyraźnego potwierdzenia przez niego woli kontynuowania Umowy. Dom Maklerski nie ponosi odpowiedzialności za szkody Inwestora poniesione na skutek wyłączenia możliwości przyjmowania Zleceń z tego powodu Dom Maklerski prowadzi rachunek wspólny wyłącznie na rzecz małżonków pozostających we wspólnocie majątkowej. Małżonkowie pozostający we wspólnocie majątkowej przy zawarciu Umowy zobowiązani są do złożenia pisemnego oświadczenia potwierdzającego: 1) pozostawanie w związku małżeńskim i wspólnocie majątkowej małżeńskiej, 2) że aktywa deponowane na Rachunku wchodzą w skład wspólności majątkowej małżeńskiej, 3) wzajemne upoważnienie do samodzielnego dysponowania Rachunkiem w pełnym zakresie i bez ograniczeń. Upoważnienie udzielone przez współmałżonków umocowuje do samodzielnego składania przez każdego z nich wszelkich oświadczeń i dyspozycji, zgodnie z zawartą Umową i Regulaminem, w tym do udzielania pełnomocnictw, negocjowania prowizji i wypowiedzenia Umowy, z zastrzeżeniem postanowień ust. 2 i 35 ust. 2. Małżonkowie ponoszą solidarną odpowiedzialność z tytułu zobowiązań wynikających z Umowy. 2. Upoważnienie nie obejmuje umocowania do samodzielnego zawierania przez jednego z małżonków innych umów lub aneksów do Umowy z Domem Maklerskim oraz dokonywania zmian w zawartych umowach i aneksach do Umowy Jeśli stroną Umowy jest osoba mająca ograniczoną zdolność do czynności prawnych, to przy zawarciu Umowy osoba taka zobowiązana jest przedłożyć w Domu Maklerskim pisemną zgodę przedstawiciela ustawowego na zawarcie Umowy, z podpisem poświadczonym notarialnie lub złożonym w obecności pracownika Domu Maklerskiego. W trakcie obowiązywania Umowy powyższy wymóg stosuje się odpowiednio, w szczególności dla każdego Zlecenia składanego przez osobę mającą ograniczoną zdolność do czynności prawnych. 6

8 2. Stroną Umowy może być osoba niemająca zdolności do czynności prawnych. Umowę w imieniu takiej osoby zawiera jej przedstawiciel ustawowy. W trakcie obowiązywania Umowy przedstawiciel ustawowy dysponuje Rachunkiem takiej osoby w jej imieniu. 3. Zawarcie Umowy przez przedstawiciela ustawowego i dalsze dysponowanie Rachunkiem w imieniu osoby, o której mowa w ust. 2 oraz wyrażenie zgody przez przedstawiciela ustawowego na zawarcie Umowy i dalsze dysponowanie Rachunkiem przez osobę, o której mowa w ust. 1 wymaga przedłożenia w Domu Maklerskim stosownego zezwolenia sądu w każdym przypadku, gdy zezwolenie takie jest wymagane dla danej czynności, zgodnie z przepisami prawa. 4. Jeżeli stroną Umowy jest osoba mająca ograniczoną zdolność do czynności prawnych albo niemająca zdolności do czynności prawnych, Umowa nie może zostać zawarta w trybie, o którym mowa w O ile przepisy prawa tego wymagają - przed zawarciem Umowy Dom Maklerski może zwrócić się do Inwestora o przedstawienie informacji pozwalających na zaklasyfikowanie klienta jako klienta podlegającego obowiązkowi raportowania do celów podatkowych. Dom Maklerski może dopuścić złożenie tych informacji za pomocą elektronicznych nośników informacji. 2. O ile przepisy prawa tego wymagają, Dom Maklerski może zażądać w trakcie obowiązywania Umowy ponownego złożenia informacji, o których mowa w ust W przypadku, o którym mowa w ust. 1 i 2 Dom Maklerski informuje Inwestora o zasadach zbierania informacji i raportowania do celów podatkowych. 4. Inwestor zobowiązany jest do niezwłocznego każdorazowego powiadomienia Domu Maklerskiego o zmianach danych, które mają wpływ na obowiązek raportowania do celów podatkowych W przypadku zawierania Umowy na odległość (drogą korespondencyjną) konieczne jest dostarczenie do Domu Maklerskiego wszystkich wymaganych dokumentów wypełnionych zgodnie z wymaganiami Domu Maklerskiego, przy czym: 1) zawarcie Umowy z osobą, o której mowa w 7 ust. 2 uzależnione jest od dostarczenia wzoru podpisu tej osoby poświadczonego przez notariusza lub polskie przedstawicielstwo dyplomatyczne lub polski urząd konsularny lub inną instytucję wskazaną przez Dom Maklerski w Komunikacie, 2) zawarcie Umowy z podmiotem, o którym mowa w 7 ust. 4 uzależnione jest od dostarczenia Umowy i karty wzorów podpisów z podpisami potwierdzonymi przez notariusza lub polskie przedstawicielstwo dyplomatyczne lub polski urząd konsularny lub inną instytucję wskazaną przez Dom Maklerski w Komunikacie, pełnomocnictw oraz pozostałych wymaganych dokumentów. 2. Dom Maklerski może w Komunikacie określić inne dokumenty wymagające poświadczenia podpisu Inwestora, o którym mowa w ust. 1 lub inne sposoby poświadczenia podpisu. 3. Postanowienia 7 ust. 5-7 oraz 10 stosuje się odpowiednio Dom Maklerski realizuje Zlecenia, dyspozycje oraz inne czynności zlecone przez Inwestorów wyłącznie na podstawie dokumentów tożsamości, o ile z zawartej z Inwestorem Umowy nie wynika inny sposób identyfikacji Inwestora. 2. Inwestor zobowiązany jest do niezwłocznego każdorazowego pisemnego powiadomienia Domu Maklerskiego o wszelkich zmianach danych jego dotyczących, zawartych w Umowie oraz wszelkich zmianach w dokumentach złożonych lub okazanych przy lub po zawarciu Umowy. W przypadku zmiany treści tych dokumentów Inwestor obowiązany jest okazać dokumenty w brzmieniu uwzględniającym zmiany. Zmiany danych Inwestora w powyższym trybie może dokonać również właściwie umocowany pełnomocnik. 3. Inwestor zobowiązany jest do niezwłocznego powiadomienia Domu Maklerskiego o utraceniu dokumentów, o których mowa w ust Dom Maklerski nie ponosi odpowiedzialności za skutki wynikłe z braku powiadomienia o utraceniu dokumentu lub zmianie danych, a w szczególności za zrealizowanie Zlecenia lub innej dyspozycji w oparciu o utracony dokument, oraz o ile są one następstwem okoliczności, za które Dom Maklerski nie ponosi odpowiedzialności. 5. Dom Maklerski może określić w drodze Komunikatu rodzaje dokumentów, oświadczeń woli oraz powiadomień o zmianie danych, które mogą zostać przekazane do Domu Maklerskiego drogą korespondencyjną lub elektroniczną, a także formę i wymagane elementy tych dokumentów, oświadczeń woli i powiadomień. 6. Dom Maklerski może żądać przy zawarciu Umowy lub w czasie obowiązywania Umowy przedstawienia przez Inwestora odpowiednich dokumentów i oświadczeń w celu uzupełnienia danych niezbędnych z uwagi na obowiązujące przepisy prawa lub zasady świadczenia usług przez Dom Maklerski. W przypadku niezastosowania się Inwestora do powyższego żądania niezwłocznie po wezwaniu, Dom Maklerski może odmówić przyjęcia Zlecenia lub innej dyspozycji oraz zawarcia Umowy, jeśli odpowiednie przepisy prawa wymagają przedstawienia przez Inwestora odpowiednich dokumentów i oświadczeń i nie jest możliwe świadczenie usług przez Dom Maklerski bez ich przedstawienia. 7. Złożenie przez Inwestora w Domu Maklerskim jakiejkolwiek dyspozycji lub oświadczenia woli bez jednoczesnej aktualizacji danych będzie traktowane jako potwierdzenie aktualności posiadanych przez Dom Maklerski danych Inwestora. 7

9 8. Postanowienia ust. 1-7 mają odpowiednie zastosowanie do dokumentów okazywanych i przedkładanych przez pełnomocników. 21. Umowy zawierane są w formie pisemnej pod rygorem nieważności i sporządzane w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron. 22. Postanowienia niniejszego rozdziału dotyczące Umowy stosuje się odpowiednio do aneksów do Umowy oraz innych umów i aneksów, których zawarcie służy wypełnieniu praw i obowiązków wynikających z Regulaminu i o ile w treści Regulaminu, aneksów do Umowy oraz innych umów nie postanowiono inaczej, przy czym obowiązek złożenia dokumentów, o których mowa w 7 powstaje w przypadku ich zmiany. III. Pełnomocnictwa Inwestor może ustanowić pełnomocnika uprawnionego do zawarcia, zmiany lub rozwiązania Umowy (otwarcia lub zamknięcia Rachunku), dysponowania jego Rachunkiem. 2. Pełnomocnik nie może udzielać dalszych pełnomocnictw, za wyjątkiem pełnomocnictw udzielonych Domowi Maklerskiemu lub jego pracownikom w zakresie unormowanym Regulaminem i innymi przepisami obowiązującymi w Domu Maklerskim oraz pełnomocnictw udzielonych przez pełnomocnika będącego osobą prawną zatrudnionym przez siebie pracownikom. 3. Pełnomocnikiem może być wyłącznie osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych Pełnomocnictwo może być udzielone, bądź zmieniona jego treść wyłącznie przez Inwestora poprzez złożenie pisemnego oświadczenia woli: 1) z podpisem mocodawcy złożonym w obecności pracownika Domu Maklerskiego lub 2) z podpisem mocodawcy poświadczonym przez podmiot upoważniony przez Dom Maklerski, wskazany w Komunikacie lub 3) z podpisem mocodawcy notarialnie poświadczonym. 2. Pełnomocnictwo winno zostać złożone w Domu Maklerskim w oryginale lub notarialnie uwierzytelnionej kopii. Dom Maklerski w drodze Komunikatu może określić przypadki, w których dopuszczalne będzie złożenie pełnomocnictwa w kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez upoważniony podmiot, wskazany w takim Komunikacie. 3. Pełnomocnictwo udzielane za granicą powinno być udzielone w formie aktu notarialnego lub w formie pisemnej z podpisem mocodawcy notarialnie poświadczonym, opatrzone apostille i przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego. 4. Przed złożeniem pierwszej dyspozycji pełnomocnik jest zobowiązany złożyć wzór podpisu w trybie, o którym mowa w ust Z zastrzeżeniem ust. 3, Inwestor może udzielić następujących rodzajów pełnomocnictw: 1) pełnomocnictwo bez ograniczeń - w ramach którego pełnomocnik ma prawo do dysponowania Rachunkiem w takim samym zakresie jak Inwestor, za wyjątkiem dokonywania zmian w treści stosunku prawnego łączącego Dom Maklerski i Inwestora, z zastrzeżeniem możliwości negocjowania prowizji. W szczególności pełnomocnik nie może zawierać w imieniu Inwestora nowych umów z Domem Maklerskim, dokonywać zmian w umowach zawartych przez Inwestora z Domem Maklerskim, rozwiązywać umów zawartych przez Inwestora z Domem Maklerskim, 2) pełnomocnictwo w ograniczonym zakresie - w ramach którego pełnomocnik ma prawo do dysponowania Rachunkiem wyłącznie w zakresie określonym przez Inwestora. 2. Pełnomocnictwo bez ograniczeń obejmuje również możliwość dokonywania zapisów w obrocie pierwotnym lub pierwszej ofercie publicznej, o ile takiej możliwości nie wykluczają postanowienia prospektu emisyjnego. 3. Dla zawarcia i rozwiązania Umowy (otwarcia i zamknięcia Rachunku), dokonywania zmian w treści stosunku prawnego łączącego Dom Maklerski i Inwestora, wymagane jest pełnomocnictwo w tym zakresie. Pełnomocnictwo do zawarcia z Domem Maklerskim Umowy winno obejmować upoważnienie dla pełnomocnika do udzielenia Domowi Maklerskiemu pełnomocnictw w związku z zawarciem Umowy. 4. Pełnomocnictwo może być stałe, okresowe lub jednorazowe. 5. Zakres czynności jakie mogą być realizowane przez pełnomocnika na zasadach określonych w rozdziałach XI, XII i XIII może być przez Dom Maklerski ograniczony w formie Komunikatu w zależności od technicznych możliwości ich obsłużenia Pełnomocnictwo jest skuteczne wobec Domu Maklerskiego od momentu jego otrzymania przez Dom Maklerski, chyba że Dom Maklerski i Inwestor zgodnie określą inny termin. 8

10 2. Pełnomocnictwo może być w każdym czasie odwołane lub zmienione. 27. Dom Maklerski nie ponosi odpowiedzialności za: 1) realizację Zleceń oraz innych dyspozycji i czynności zleconych Domowi Maklerskiemu przez pełnomocnika po śmierci mocodawcy, do czasu otrzymania aktu zgonu Inwestora lub informacji o zgonie Inwestora, 2) szkody wynikłe z czynności dokonanych przez pełnomocnika po odwołaniu pełnomocnictwa, jeżeli Dom Maklerski nie został poinformowany przez mocodawcę o odwołaniu pełnomocnictwa, 3) szkody wynikłe na skutek czynności dokonanych przez pełnomocnika z przekroczeniem przez niego zakresu pełnomocnictwa, jeżeli Dom Maklerski nie został poinformowany o ograniczeniu zakresu udzielonego pełnomocnictwa, zaistniałych na skutek okoliczności, za które Dom Maklerski nie ponosi odpowiedzialności. 28. Inwestor może ustanowić Dom Maklerski pełnomocnikiem, w szczególności do wykonania określonych czynności związanych z nabyciem (objęciem) papierów wartościowych w imieniu Inwestora w obrocie pierwotnym lub pierwszej ofercie publicznej oraz wypełnieniu innych praw i obowiązków Inwestora wynikających z Regulaminu. 29. Postanowienia niniejszego rozdziału dotyczące pełnomocnictw do zawarcia, zmiany lub rozwiązania Umowy oraz dysponowania Rachunkiem stosuje się odpowiednio do aneksów do Umowy oraz innych umów i aneksów, których zawarcie służy wypełnieniu praw i obowiązków wynikających z Regulaminu i o ile w treści Regulaminu, aneksów do Umowy oraz innych umów nie postanowiono inaczej. IV. Rachunek papierów wartościowych Otwarcie rachunku papierów wartościowych następuje na podstawie Umowy o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych oraz prowadzenie rachunków. 2. Rachunek papierów wartościowych służy do ewidencjonowania zdematerializowanych papierów wartościowych oraz dopuszczonych do obrotu na rynku zorganizowanym instrumentów finansowych nie będących papierami wartościowymi ani instrumentami pochodnymi. 3. Zapisów na rachunku papierów wartościowych Dom Maklerski dokonuje na podstawie dowodów ewidencyjnych potwierdzających rozrachunek transakcji lub wykonanie operacji i wystawionych zgodnie z zasadami określonymi przez właściwą instytucję rozliczeniową lub podmiot, któremu KDPW powierzył wykonywanie zadań określonych w art. 48 ust. 1 pkt 1) 5) Ustawy o obrocie, a także na podstawie dowodów wystawianych przez Dom Maklerski w związku z obsługą zdarzeń prawnych skutkujących zmianami w stanach na rachunkach papierów wartościowych, niepowodujących zmian na kontach depozytowych prowadzonych dla Domu Maklerskiego. 4. Wartość instrumentów finansowych zarejestrowanych na rachunku papierów wartościowych jest obliczana zgodnie z zasadami określonymi w przepisach regulujących prowadzenie rachunkowości przez firmy inwestycyjne. 5. Na zasadach określonych przez KDPW, właściwą instytucję rozliczeniową lub podmiot, któremu KDPW powierzył wykonywanie zadań określonych w art. 48 ust. 1 pkt 1) 6) Ustawy o obrocie, Dom Maklerski dokonuje częściowego rozrachunku transakcji zrealizowanych na zlecenie Inwestora. 31. W ramach rachunku papierów wartościowych wyodrębnione są konta blokowane, na których ewidencjonowane są instrumenty finansowe służące jako zabezpieczenie: 1) wykonania zobowiązań wynikających z pożyczek instrumentów finansowych, 2) wykonania zobowiązań wynikających z pożyczek lub kredytów na nabycie instrumentów finansowych, 3) wykonania zobowiązań wynikających z instrumentów pochodnych, 4) wykonania zobowiązań wynikających z praw majątkowych, 5) wykonania zobowiązań z tytułu ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego lub innego zabezpieczenia, 6) wykonania zobowiązań z tytułu zapisu na sprzedaż lub zamianę akcji w związku z publicznym ogłoszeniem wezwania do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji, 7) wykonania zobowiązań z tytułu otrzymania przez Dom Maklerski polecenia blokady od Inwestora lub uprawnionych organów, 8) wykonania zobowiązań z tytułu otrzymania sprzeciwu małżonka Inwestora w zakresie dysponowania Rachunkiem lub aktywami na Rachunku, 9) w pozostałych przypadkach, w których zgodnie z przepisami prawa wymagana jest blokada Dom Maklerski wystawia świadectwa depozytowe na wniosek Inwestora. 2. Świadectwo depozytowe wystawia się oddzielnie dla każdego rodzaju papierów wartościowych. 3. Z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, Dom Maklerski wystawia nowe świadectwo depozytowe dotyczące papierów wartościowych zablokowanych w związku z wystawionym wcześniej świadectwem depozytowym jedynie w 9

11 przypadku, gdy Inwestor zwróci wystawione wcześniej świadectwo depozytowe lub upłynie jego termin ważności. 4. Dom Maklerski może wystawić nowe świadectwo depozytowe (z zaznaczeniem tego faktu w treści świadectwa) po złożeniu przez Inwestora pisemnego oświadczenia o fakcie posiadania świadectwa depozytowego oraz okolicznościach jego zniszczenia lub utraty. 5. Dom Maklerski może wystawić nowe świadectwo depozytowe dotyczące papierów wartościowych zablokowanych w związku z wcześniej wystawionym świadectwem, jeżeli cel wystawienia nowego świadectwa depozytowego jest inny niż cel określony uprzednio w świadectwie wystawionym wcześniej. 6. Na wniosek Inwestora świadectwo depozytowe może zostać przesłane drogą korespondencyjną na adres wskazany przez Inwestora. 7. Właściwie umocowany Pełnomocnik może złożyć wniosek, o którym mowa w ust. 1 lub odebrać świadectwo depozytowe w imieniu Inwestora Dom Maklerski wystawia zaświadczenie o prawie uczestnictwa w walnym zgromadzeniu na wniosek Inwestora będącego posiadaczem akcji spółki publicznej w dniu rejestracji uczestnictwa w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy. 2. Dom Maklerski przyjmuje żądanie Inwestora o wystawienie zaświadczenia o prawie uczestnictwa w walnym zgromadzeniu w terminie od dnia ogłoszenia o zwołaniu walnego zgromadzenia akcjonariuszy przez spółkę publiczną do końca pierwszego dnia roboczego po dniu rejestracji uczestnictwa w walnym zgromadzeniu. 3. Postanowienia 32 ust. 2, 6 i 7 stosuje się odpowiednio w odniesieniu do zaświadczeń o prawie uczestnictwa w walnym zgromadzeniu. 34. Dom Maklerski na podstawie odrębnej umowy może pożyczać papiery wartościowe od Inwestora Inwestor może w drodze pisemnej dyspozycji dokonać przeniesienia instrumentów finansowych ze swojego rachunku papierów wartościowych w Domu Maklerskim na inny rachunek papierów wartościowych, co do których nie istnieją znane Domowi Maklerskiemu ograniczenia w ich swobodnym dysponowaniu, bądź nie są one przedmiotem ważnego Zlecenia. 2. Przeniesienie instrumentów finansowych z rachunku wspólnego małżonków na rachunek papierów wartościowych jednego z małżonków wymaga ich wspólnej zgody. 3. Przez ograniczenia w swobodnym dysponowaniu instrumentami finansowymi rozumie się w szczególności: 1) blokadę instrumentów finansowych stanowiących zabezpieczenie zapłaty należności przez Inwestora wynikającą z Aneksu OTP, 2) blokadę instrumentów finansowych ustanowioną zgodnie z niniejszym Regulaminem, jeżeli z jej istoty wynika zakaz przenoszenia instrumentów finansowych na inny rachunek, 3) inne okoliczności uniemożliwiające swobodne dysponowanie instrumentami finansowymi przez Inwestora wynikające z postanowień regulaminów obowiązujących w Domu Maklerskim, zawartych przez Inwestora umów oraz obowiązujących przepisów prawa. 4. Dom Maklerski ma prawo nie wykonać dyspozycji przeniesienia określonych instrumentów finansowych z rachunku papierów wartościowych Inwestora na inny rachunek, w przypadku gdy instrumenty te stanowią zabezpieczenie zobowiązania z tytułu odroczonego terminu płatności lub zabezpieczenie zobowiązań powodujących blokadę instrumentów finansowych na tym rachunku wobec Domu Maklerskiego, do czasu ich uregulowania. 5. Jeżeli instrumenty finansowe mają być przeniesione na rachunek nie należący do ich właściciela, w wyniku transakcji lub zdarzenia prawnego poza obrotem na rynku zorganizowanym, do dyspozycji przeniesienia musi być dołączona umowa przenosząca ich własność lub inny dokument będący tytułem prawnym przeniesienia, sporządzone zgodnie z obowiązującymi przepisami. Dom Maklerski może odstąpić od wymogu przedstawiania ww. dokumentów, gdy dyspozycję przeniesienia instrumentów finansowych składa klient profesjonalny lub uprawniony kontrahent. 6. Dom Maklerski może odmówić wykonania czynności, o których mowa w ust. 5 w przypadku powzięcia, na podstawie przedstawionych dokumentów, uzasadnionych wątpliwości wskazujących, że przeniesienie ma na celu obejście przepisów prawa. Dom Maklerski odmawia wykonania czynności, o których mowa w ust. 5, gdy z przedstawionych dokumentów wynika w sposób oczywisty, że przeniesienie jest sprzeczne z przepisami prawa. O odmowie wykonania czynności Dom Maklerski poinformuje Inwestora pisemnie albo przy pomocy elektronicznych nośników informacji, wzywając go uprzednio do złożenia wyjaśnień. 36. W celu realizacji uprawnień, dotyczących instrumentów finansowych, z tytułu umów cywilnoprawnych, decyzji administracyjnych lub orzeczeń sądowych należy przedłożyć w POK w przypadku: 1) umowy darowizny - umowę w formie aktu notarialnego, 2) innej umowy cywilnoprawnej (np. umowy sprzedaży) - umowę z podpisem zbywcy poświadczonym notarialnie, albo złożonym w obecności pracownika Domu Maklerskiego, albo poświadczonym przez podmiot upoważniony przez Dom Maklerski, wskazany w Komunikacie, 10

12 3) decyzji administracyjnej lub orzeczenia sądowego prawomocną decyzję lub prawomocne orzeczenie oraz inne dokumenty wymagane zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. 37. Przeniesienie instrumentów finansowych z rachunku papierów wartościowych Inwestora w Domu Maklerskim do innego podmiotu prowadzącego działalność maklerską, następuje niezwłocznie po złożeniu dyspozycji, o której mowa w 35. V. Rachunek pieniężny. Wymiana walutowa Otwarcie rachunku pieniężnego następuje na podstawie Umowy o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych oraz prowadzenie rachunków. 2. Rachunek pieniężny służy do ewidencjonowania środków pieniężnych Inwestora. 3. Zapisów na rachunku pieniężnym Dom Maklerski dokonuje na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów wystawianych zgodnie z zasadami określonymi przez właściwą izbę rozrachunkową lub zgodnie z odrębnymi przepisami. Postanowienia 30 ust. 5 stosuje się odpowiednio. 4. Dom Maklerski wykonuje tylko takie dyspozycje Inwestora dotyczące jego środków pieniężnych na rachunku pieniężnym, których celem jest: 1) realizacja zobowiązań wynikających z nabywania lub zbywania instrumentów finansowych, 2) pokrywanie opłat, prowizji i innych zobowiązań Inwestora z tytułu umów zawartych między Domem Maklerskim lub inną firmą inwestycyjną i Inwestorem lub z tytułu umów zawartych między Inwestorem i towarzystwem funduszy inwestycyjnych zarządzającym aktywami Inwestora na Rachunku, 3) dokonywanie przelewów dotyczących ustanawiania depozytów zabezpieczających związanych z obrotem instrumentami pochodnymi, 4) spłata pożyczek i kredytów zaciągniętych na nabycie instrumentów finansowych, 5) wypłata środków pieniężnych przez Inwestora, 6) przelew środków pieniężnych na rachunek bankowy Inwestora lub na inny rachunek pieniężny Inwestora W ramach rachunku pieniężnego wyodrębnione są konta blokowane, na których ewidencjonowane są środki pieniężne stanowiące na podstawie dyspozycji lub umowy: 1) zabezpieczenie wykonania zobowiązań wynikających z pożyczek instrumentów finansowych, 2) zabezpieczenie wykonania zobowiązań wynikających z kredytów i pożyczek środków pieniężnych zaciągniętych na nabycie instrumentów finansowych, 3) zabezpieczenie wykonania zobowiązań wynikających z instrumentów pochodnych, 4) zabezpieczenie wykonania zobowiązań wynikających z praw majątkowych, 5) zabezpieczenie wykonania innych zobowiązań, a w szczególności pokrycie zapisu na papiery wartościowe, 6) zabezpieczenie wykonania zobowiązań wynikających z ogłoszonego wezwania do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji, 7) z tytułu otrzymania sprzeciwu małżonka Inwestora w zakresie dysponowania Rachunkiem lub aktywami na Rachunku, 8) w pozostałych przypadkach, w których zgodnie z przepisami prawa wymagana jest blokada. 2. Dom Maklerski na kontach blokowanych ewidencjonuje również środki pieniężne, co do których otrzymał dyspozycję blokady od uprawnionych organów, zgodnie z obowiązującymi przepisami Dom Maklerski może regulować w formie Komunikatu czas przyjmowania wpłat na rachunek pieniężny i stanowiących pokrycie Zleceń złożonych tego samego dnia. 2. Dom Maklerski księguje wpłaty na rachunek pieniężny po otrzymaniu dowodu wpłaty drogą bankową. 41. Wpłaty i wypłaty są dokonywane w gotówce lub przelewem. Szczegółowe zasady dokonywania wpłat i wypłat, w szczególności odpowiadające zasadom obsługi kasowej określanym przez bank, z którym Dom Maklerski zawarł umowę w zakresie obsługi kasowej, Dom Maklerski określa w Komunikacie Przelew środków pieniężnych, o których mowa w 38 ust. 4 pkt 6), odbywa się na rachunki bankowe lub pieniężne Inwestora, które zostały zdefiniowane przez Inwestora w Umowie. W celu potwierdzenia, czy rachunek należy do Inwestora Dom Maklerski może żądać wykonania przelewu z tego rachunku na rachunek pieniężny w Domu Maklerskim lub okazania dokumentu poświadczającego, że Inwestor jest właścicielem tego rachunku. 2. Przelew środków pieniężnych z rachunku pieniężnego na inny rachunek bankowy lub pieniężny Inwestora, odbywa się w terminach przewidzianych w obowiązujących przepisach prawa oraz zgodnie z zasadami określanymi przez bank, o którym mowa w 41 oraz zawartymi w Komunikacie. 3. W celu zapewnienia bezpieczeństwa środków na rachunku pieniężnym, Dom Maklerski zastrzega sobie prawo stosowania procedur zabezpieczających, polegających na potwierdzaniu przyjętych do realizacji dyspozycji 11