Protokół z posiedzenia WKDS w Olsztynie 13 kwietnia 2005 r. I. Plan posiedzenia. 1. Podsumowanie regionalnych konsultacji nad Narodowym Planem Rozwoju na lata 2007-2013. 2. Omówienie działań podejmowanych przez zespoły problemowe. 3. Przyjęcie uchwały w sprawie odpowiedzi na pismo pana Czesława Jerzego Małkowskiego, Prezydenta Miasta Olsztyn z 14 stycznia 2004 r. II. Lista uczestników spotkania. W załączeniu. III. Treść wypowiedzi, przyjętych opinii i stanowisk. Pan Stanisław Szatkowski przywitał uczestników spotkania i przedstawił plan posiedzenia. Pan Szatkowski przypomniał, że 20 stycznia br. rozpoczęły się regionalne konsultacje nad Narodowym Planem Rozwoju na lata 2007-2013. Organizowane były liczne spotkania poświęcone analizie tego dokumentu. W propagowanie jego założeń zaangażowana była zarówno administracja rządowa, jak i samorząd województwa. Przewodniczący zauważył, że uczestnicząc w konsultacjach nasz region odwiedzili m.in. pan premier Marek Belka, pan wicepremier Jerzy Hausner. Rozmowy nad programem prowadzone były z udziałem przedstawicieli władz samorządowych, związków zawodowych, organizacji pracodawców i organizacji pozarządowych. Debaty odbywały się m.in. w Olsztynie, Ełku i Elblągu. Zamysłem twórców Narodowego Planu Rozwoju, co przypomniał wojewoda, było opracowanie...koncepcji modernizacji polskiej 1
gospodarki. NPR ma być kompleksowym programem rozwoju społecznego, który finansowany jest przy współudziale środków unijnych oraz ze środków krajowych. Ma sprzyjać realizowaniu interesów różnych grup ludności, ukierunkowywać i stabilizować działanie instytucji publicznych i społecznych, zapobiegać napięciom i rozczarowaniu państwem. W ten sposób stanie się narzędziem programowania i koordynowania działań podmiotów publicznych, prywatnych i społecznych.... Pan Szatkowski zacytował również premiera Marka Belkę, który opisywał rolę NPR-u w następujący sposób:...narodowy Plan Rozwoju jest nie tylko instrukcją, jak wydać kilkadziesiąt miliardów euro, które napływają do Polski w postaci funduszy strukturalnych czy spójności z Brukseli, ale także refleksją nad tym, jaka Polska ma być. NPR przewiduje, iż w latach 2007-2013 Polska może wydać na cele modernizacyjne ok. 550 miliardów złotych, a wydatki inwestycyjne, w stosunku do dzisiejszych, wzrosną w tych latach blisko trzykrotnie. Przewodniczący Komisji stwierdził, że Narodowy Plan Rozwoju jest szansą dla naszego regionu (co roku dostęp do 1 mld euro). Należy jednak umiejętnie lobbować, aby jak najczęściej ta ogólna strategia odwoływała się do Warmii i Mazur. Zapisem, na którym region skorzysta jest umieszczenie w planie budowy dróg ekspresowych drogi nr 7. Zdaniem przewodniczącego WKDS należy wysuwać kolejne propozycje, które powinny być zawarte w NPR. W czasie konsultacji najczęściej mieszkańcy regionu podnosili: 1. konieczność poprawy infrastruktury drogowej na Warmii i Mazurach. Realizacja tego zamierzenia polegać miała m.in. na umieszczeniu w planie budowy dróg ekspresowych drogi nr 16 oraz zapisie poprawy stanu drogi nr 65. 2. brak bezpośredniego wskazania sposobów osiągnięcia przez stolicę Warmii i Mazur statusu regionalnej metropolii. Pan Szatkowski 2
zauważył, że NPR wskazuje kilka ośrodków wielkomiejskich, które mają pewne szanse na rozwinięcie się w nich funkcji metropolitalnych. Olsztyn znajduje się w tym gronie jest stolicą województwa, może stać się regionalną metropolią. Nie powinno to, zdaniem wojewody, rodzić obaw w innych ośrodkach miejskich Warmii, Mazur i Powiśla. Również zapis o peryferyjności Polski Północno-Wschodniej i Wschodniej, pozwala aby niektóre programy europejskie w tej części Polski miały możliwość korzystania z obniżonego do 15% poziomu współfinansowania. 3. zwracali uwagę na dalszą potrzebę rozbudowy przejść granicznych. 4. wysuwali także zarzut braku wizji powiatów, jako jednostek samorządu terytorialnego. Zbyt duża ilość powiatów negatywnie wpływa na ich poprawne funkcjonowanie. Nie dysponują one wystarczającymi środkami finansowymi. Przyznawane są im uprawnienia, nie idą jednak za tym pieniądze. Pan Stanisław Szatkowski podkreślił, że wszystkie podnoszone kwestie zostaną zamieszczone w raporcie, który zostanie przekazany do Ministerstwa Gospodarki i Pracy. Pan Lech Janda omawiając NPR podkreślił, że przewiduje on zbyt mały udział środków własnych przy finansowaniu przedsiębiorców. MŚP powinny być silniej wspierane przez państwo. Konieczna jest im pomoc przy ubieganiu o środki unijne (refundacja następuje zbyt późno). Zdaniem pana Lecha Jandy NPR powinien większą wagę przywiązywać do przedsięwzięć inwestycyjnych w MŚP. Środkiem realizacji tej propozycji mogłoby być ulgi inwestycyjne. Z tematem współfinansowania związany jest także postulat naprawy finansów publicznych. Przedstawiciel ZRP zauważył potrzebę stworzenia silnego samorządu gospodarczego. Pan Jan Szynaka mówiąc o wspieraniu inwestycji MŚP wyraził obawę, że centralny podział środków może skutkować pogłębianiem dysproporcji 3
pomiędzy bogatymi i uboższymi regionami. Środki powinny być, zdaniem pana Szynaki, dzielone już na terenie województwa, a nie centralnie (wzorem Program PHARE 2002). Pan Sławomir Mątwicki omawiając NPR zwrócił uwagę na problemy branży drzewno-meblarskiej. Wypracowuje ona 8 % PKB. Ceny surowca na rynku są bardzo silnie związane z kursem euro. Pomimo spadku wartości tej waluty Lasy Państwowe realizują swą politykę wzrostu cen, co zdaniem pana Mątwickiego doprowadzi do upadku wielu przedsiębiorców i likwidacji branży. Pan Stefan Duk zauważył, że Warmia i Mazury to region muszący dbać o swoje dobra naturalne. Konieczna stąd jest stałe poszerzanie areału gruntów leśnych. Pani Bożena Wrzeszcz zauważyła, że NPR dokonuje znacznego przesunięcia uprawnień. Kończy on reformę samorządową. Zakłada przekazanie pełni władzy w województwie samorządowi wojewódzkiemu. Administracja rządowa będzie pełniła jedynie funkcje kontrolne. Pani marszałek poparła postulat podziału środków w regionie. Centralne dzielenie może w sposób znaczący wpłynąć na możliwość pozyskania środków. Pani Wrzeszcz poinformowała, że przygotowując się do realizacji NPR samorząd województwa dokonał aktualizacji Strategii Rozwoju oraz opracowuje Program Operacyjny na lata 2007-2013. Jednocześnie pani marszałek podniosła potrzebę nowelizacji niektórych ustaw, m.in. ustawy o finansach publicznych. Musi ona umożliwiać wieloletnie programowanie. Mimo pewnych wad NPR-u projekt ten powinien być realizowany, gdyby do tego doszło, zdaniem pani Wrzeszcz, Warmia i Mazury na tym stracą. Pani Lucyna Kurowska podkreśliła potrzebę istnienia spójnego i stabilnego systemu podatkowego, który zakładać będzie istnienie szeregu ulg inwestycyjnych oraz ulg związanych z tworzeniem nowych miejsc pracy. 4
Jednocześnie zauważyła, że NPR powinien dużą wagę przywiązywać do środowiska naturalnego oraz recyklingu odpadów. Pan Stanisław Szatkowski stwierdził, że Warmia i Mazury to region potrzebujący zrównoważonego rozwoju. Należy starać się pozyskiwać nowych inwestorów, nie mogą oni jednocześnie zbyt zagrażać środowisku naturalnemu. Kolejnym punktem posiedzenia było omówienie prac zespołów problemowych. Pan Stanisław Szatkowski poinformował, że 11 kwietnia miało miejsce posiedzenie zespołu ds. polityki gospodarczej i rynku pracy. Członkowie zespołu zajmowali się zbadaniem: a) obaw związków zawodowych wywołanych rozwiązaniami zawartymi w planie restrukturyzacji Poczty Polskiej. b) obaw wywołanych propozycją dotyczącą powstania w Tyrowie fabryki płyt wiórowych firmy KRONOSPAN. Pan Szatkowski przypomniał, że związki zawodowe działające przy Dyrekcji Okręgowej Poczty Polskiej w Olsztynie poinformowały o swych obawach związanych ze zmianami organizacyjnymi w przedsiębiorstwie. Strategia przedsiębiorstwa zakłada wydzielenie pionów, które zajmować się będą poszczególnymi dziedzinami usług, np. usługi pocztowe, transportowe, finansowe. Istniejące dotychczas okręgi zostaną zlikwidowane, w ich miejsce powstaną m.in. Centra Usług Pocztowych, tzw. CUP-y (ich pracownicy zajmować się będą usługami pocztowymi sensu stricte). Zarządzenie Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej z 30 marca w sprawie utworzenia Centrum Usług Pocztowych, stanowi, że teren okręgu olsztyńskiego obejmą m.in. CUP-y: 5
1. olsztyński, 2. bydgoski powiat nowomiejski, 3. białostocki powiat gołdapski, ełcki, olecki. Sprzeciw budzi przypisanie Urzędów Pocztowych w powiatach: ełckim, oleckim, gołdapskim Centrum Usług Pocztowych w Białymstoku. Doprowadzi to do likwidacji części dotychczasowych stanowisk pracy. Pan Stanisław Szatkowski poinformował o zainteresowaniu sprawą parlamentarzystów z regionu. Członkowie zespołu zajęli stanowisko w sprawie. Pan Szatkowski poinformował, że w spotkaniu zespołu uczestniczyli również pani Bożena Wrzeszcz, pan Jerzy Dostatni, pan Henryk Majewicz, pan Józef Dziki. WKDS zapoznała się z stanowiskiem zespołu. Członkom Komisji przekazane zostały projekty uchwał WKDS. Pani Bożena Wrzeszcz podniosła argument braku konsultacji dyrektora generalnego Poczty Polskiej ze związkami zawodowymi nad opracowywaną strategią restrukturyzacji. Pan Stanisław Kowalczyk zauważył, że przesunięcie wspomnianych powiatów do CUP-u w Białymstoku jest osłabieniem pozycji województwa. I postulował poparcie stanowiska zespołu. Pan Radosław Wetrow stwierdził, że stanowisko WKDS w sprawie powinno być przekazane ministrowi infrastruktury. Pani Lucyna Kurowska podkreśliła potrzebę prowadzenia dalszych rozmów, w których należy wysuwać i rozważać wszelkie argumenty ekonomiczne. Co może prowadzić czasami do koniecznych, niekorzystnych ustępstw. Pan Stanisław Kowalczyk zauważył, ze interes ekonomiczny województwa wymaga pozostawienia dotychczasowego podziału. 6
Pan Jerzy Szczepanik zauważył, że strategia Poczty Polskiej burzy istniejący podział administracyjny kraju. Pan Stanisław Szatkowski zauważył, że stanowisko Komisji w sprawie powinno wyraźnie sprzeciwiać się wprowadzeniu rozdźwięku pomiędzy podziałem administracyjnym kraju, a strukturą organizacyjną Poczty Polskiej. Ta kwestia powinna być koronnym argumentem. Inne kwestie mogą być podważone, dlatego należy wyeksponować, zdaniem przewodniczącego WKDS, ten bardzo istotny argument. Jednocześnie Komisja powinna również wystąpić do Parlamentarzystów o racjonalne, merytoryczne działanie w sprawie. Pan Szatkowski zaproponował wprowadzenie zmian redakcyjnych w projektach uchwał. Pani Bożena Wrzeszcz poparła ten postulat. Członkowie Komisji przyjęli tę propozycję. Jednocześnie WKDS przyjęła stanowisko w sprawie zobligowania parlamentarzystów do działania w sprawie. Następnie przewodniczący WKDS poinformował o działaniach w sprawie inwestycji przedsiębiorstwa KRONOSPAN w Tyrowie. Pan Stanisław Szatkowski przypomniał, że KRONOSPAN sp. z o.o. planuje budowę dużego obiektu przemysłowego w Tyrowie. Inwestor szacuje, że zatrudnienie znajdzie w nim docelowo 600 osób. Plany te mają dużą grupę przeciwników. Budowie fabryki płyt wiórowych sprzeciwiają się Zakłady Mięsne Morliny, przedsiębiorcy zrzeszeni w Izbie Gospodarczej Powiatu Ostródzkiego, Warmińsko-Mazurski Związek Pracodawców Prywatnych w Olsztynie, właściciele Hotelu SPA Dr Irena Eris Wzgórza Dylewskie sp. z o.o. oraz część władz Ostródy. Zdaniem przeciwników inwestycji istnieje poważne zagrożenie dla środowiska naturalnego. Rada Gminy w Ostródzie opracowuje plan miejscowego 7
zagospodarowania przestrzennego, umożliwiający m.in. budowę kombinatu. Wojewoda zauważył, że przeciwnicy inwestycji domagają się uchylenia tej uchwały. Sprawą zajmował się zespół ds. polityki gospodarczej i rynku pracy. Pan Henryk Majewicz przedstawił informacje na temat prac zespołu. Pan Majewicz zauważył, że inwestycja KRONOSPANU skutkować będzie wstrzymaniem inwestycji Grupy Animex. Niekorzystnie odbije się również na stanie środowiska naturalnego w Ostródzie. Członkowie WKDS zapoznali się ze stanowiskiem zespołu. Pan Stanisław Szatkowski zauważył, że Warmia i Mazury potrzebują nowych inwestorów. Potrzebny jest zrównoważony rozwój. Każda działalność niesie ze sobą negatywne skutki dla środowiska. Kwestie związane z tworzeniem nowych zakładów produkcyjnych wywołują wiele kontrowersji. Pan Sławomir Mątwicki zauważył, że KRONOSPAN jest poważnym inwestorem. Pan Jan Szynaka stwierdził, że zakład KRONSPANU w Szczecinku działa od 15 lat. Największe obawy fabryka, zdaniem przedstawiciela Związku Rzemiosła Polskiego, budzi w województwie warmińsko-mazurskim. Inwestycja może być szansą dla danego powiatu. Zakład ten da wiele nowych miejsc pracy. Jednocześnie powstanie fabryki może być szansą dla jej kooperantów. Pani Bożena Wrzeszcz zauważyła, że przeciwnicy inwestycji przytaczali liczne argumenty na odrzucenie tej inwestycji. Pan Stefan Duk stwierdził, że jako przedsiębiorca godził się na taką inwestycję. Pan Stanisław Szatkowski zauważył, że należy bronić interesy istniejących już zakładów. Konieczne są również działania zmierzające do pozyskiwania nowych inwestorów. 8
Pan Dariusz Kwiatkowski stwierdził, że KRONOSPAN inwestując w Ostródzie liczy na pewne ulgi inwestycyjne. Ważna kwestią jest, ile miejsc pracy przy podobnych warunkach stworzyliby miejscowi przedsiębiorcy oraz rzeczywisty wpływ zakładu na środowisko naturalne. Pan Henryk Majewicz zauważył, że liczba osób, które znajdą zatrudnienie w KRONSPANIE nie pokryje liczby miejsc pracy, które mogłyby powstać, o ile zakład ten nie powstanie w Ostródzie. Pan Marek Zaczek stwierdził, że Grupa Animex, przy prowadzeniu działalności, kieruje się wyłącznie rachunkiem ekonomicznym. Co ważne na Warmii i Mazurach rozwijać się będzie głównie przemysł drzewny i rolnictwo. Pan Dariusz Kwiatkowski stwierdził, że Morliny, przy produkcji swych wyrobów, nie korzystają wyłącznie z surowca pochodzącego z okolic Ostródy. A właściwie stanowi on śladową ilość. Członkowie Komisji nie przyjęli opinii oraz nie zajęli stanowczego stanowiska w sprawie. Kolejnym punktem było przyjęcie stanowiska przez WKDS w odpowiedzi na pismo pana Czesława Jerzego Małkowskiego, Prezydenta Miasta Olsztyn z 14 stycznia 2004 r. Pan Stanisław Szatkowski przedstawił projekt uchwały w sprawie. Członkowie Komisji przyjęli stanowisko. Protokół sporządził: Sebastian Budzyła 9