Podstawowym założeniem naszego stanowiska było oddanie decyzji o odrolnieniu pod jurysdykcję gmin, dzięki czemu:

Transkrypt

1 Publikujemy w tej sprawie komunikat Związku Miast Polskich. Związek Miast Polskich od połowy lat 90. systematycznie upominał się o zniesienie konieczności uzyskiwania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych w granicach miast. Od samego początku we wszystkich stanowiskach podkreślaliśmy, że uprawnienie to powinny uzyskać rady miast poprzez miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Stanowiska te były przyjmowane zarówno przez Zgromadzenia Ogólne ZMP, jak i Ogólnopolskie Konferencje Wójtów, Burmistrzów, Prezydentów, Starostów i Marszałków (ostatnie czerwca 2006 r. w Poznaniu). Samorządowcy z miast, gmin i powiatów podkreślali, że takie same warunki odrolnienia powinny być również na obszarach zurbanizowanych w gminach miejsko-wiejskich (poza administracyjną granicą miasta) i wiejskich. Podstawowym założeniem naszego stanowiska było oddanie decyzji o odrolnieniu pod jurysdykcję gmin, dzięki czemu: - można byłoby uwzględnić te zmiany w studium, a więc nowe przeznaczenie byłoby zgodne z ogólną polityką przestrzenną gminy, - zmiany przeznaczenia dokonywano by poprzez plan - akt prawa miejscowego, - zmiana przeznaczenia tych gruntów byłaby uwzględniona w planach inwestycyjnych gminy (harmonogram budowy infrastruktury na danym terenie stanowi obowiązkowy załącznik do planu). Dziś żadna z tych okoliczności nie jest zapewniona: 1 / 6

2 1. obecny stan prawny stanowi, że dla terenów, dla których nie sporządzono planów zagospodarowania przestrzennego, wydawane decyzje administracyjne nie muszą być zgodne ze studium; 2. gminy nie sporządzały planów dla terenów objętych ochroną gruntów rolnych, ponieważ powszechnie było wiadomo, że trudno uzyskać zgodę na zmianę przeznaczenia; 3. z tego samego powodu gminy nie uwzględniały budowy infrastruktury na tych terenach w swoich wieloletnich planach inwestycyjnych (WPI). W tym miejscu trzeba przypomnieć, jakie są główne powody braków w gminnym planowaniu przestrzennym: - unieważnienie ponad połowy planów przez Sejm w 2003 r., które sprawiło, że ilość obszarów objętych planami spadła z ok. 25 do ok. 11% ( dane Instytutu Gospodarki Przestrzennej) ; - brak środków na budowę infrastruktury, realizowanej zgodnie z harmonogramem, który jest składnikiem planu; - niewielka liczba uprawnionych do sporządzania planów (uprawnienia nadaje państwo). Spośród tych przyczyn szczególną uwagę trzeba zwrócić na brak środków na budowę infrastruktury. Warto przy tym przypomnieć, że g miny i tak ponoszą ogromne wydatki na inwestycje infrastrukturalne. Obrazuje to poniższa tabelka (kwoty w mld zł): / 6

3 Wydatki inwestycyjne gmin ogółem 10,89 20,89 W tym na: - inwestycje na infrastrukturę komunalną 4,38 3,92 - inwestycje na infrastrukturę drogową i komunikację 2,01 3 / 6

4 7,89 Wydatki inwestycyjne z budżetu państwa ogółem 7,39 13,26 Widać z tego, że gminy wydają tylko na budowę infrastruktury niewiele mniej niż wynoszą wszystkie wydatki inwestycyjne budżetu państwa. Trudno więc czynić zarzut bezczynności w tym zakresie. Trzeba równocześnie podkreślić, że w większości polskich gmin istnieje wystarczająca ilość terenów pod budownictwo wszelkiego rodzaju (nie tylko mieszkaniowe). W dodatku są to grunty, na których infrastruktura albo już istnieje, albo jej budowa jest zaplanowana w WPI. Należy także zaznaczyć, że obecne wieloletnie plany inwestycyjne gmin w dużym stopniu uwzględniają projekty dofinansowywane z funduszy strukturalnych UE. W tej sytuacji możliwość szybkiego uwzględnienia w tych planach budowy infrastruktury na blisko milionie hektarów gruntów, które nagle zostaną wyłączone z użytkowania rolnego, jest bardzo ograniczona. 4 / 6

5 * * * Stanowisko Związku Miast Polskich i wszystkich pozostałych organizacji gmin (Unii Metropolii Polskich, Unii Miasteczek Polskich, Związku Gmin Wiejskich RP) zostało uwzględnione przez obecny rząd w przygotowanej nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która jest dostępna na stronie internetowej Ministerstwa Infrastruktury. W nowelizacji tej następuje zniesienie ochrony gruntów rolnych z jednoczesną zmianą przepisów dotyczących zagospodarowania przestrzennego, oddającą te decyzje w ręce rad gmin. W dniu 2 września br. na posiedzeniu podkomisji działającej w ramach Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej stanowisko samorządów zostało zaprezentowane posłom, którzy się z nim zgodzili i zaakceptowali wniosek, aby projekt Komisji Przyjazne Państwo rozpatrywać razem z projektem rządowym, gdy trafi on do laski marszałkowskiej. W tej sytuacji ze zdziwieniem przyjęliśmy wiadomość, że projekt ten wkrótce po tym został jednak uchwalony przez Sejm w ramach jesiennego przyspieszenia prac sejmowych. Próbowaliśmy jeszcze uzyskać oczekiwane zmiany w Senacie, ale - ze względu na szybkie tempo prac parlamentarnych - było to nieskuteczne. Obecnie podjęliśmy rozmowy z klubami parlamentarnymi, których celem jest przekonanie posłów do tego, aby odrzucając veto prezydenta, przyjęli jednocześnie niewielkie, niezbędne zmiany w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, niezależnie od planowanej gruntownej zmiany tej ustawy. 5 / 6

6 (-) Ryszard Grobelny Prezes Związku Poznań, 29 listopada 2008 r. Stanowisko w sprawie ustawy z dnia 10 października 2008 r. o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (plik pdf) Od red. Biuletynu: Sejm uchwalił 18 grudnia 2008 r. ponownie nowelizację ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, odrzucając weto prezydenta Lecha Kaczyńskiego. 6 / 6