Metody Inteligencji Sztucznej i Obliczeniowej



Podobne dokumenty
Wojciech Jaśkowski. 6 marca 2014

Uczenie ze wzmocnieniem aplikacje

Uczenie ze wzmocnieniem aplikacje

Tomasz Pawlak. Zastosowania Metod Inteligencji Obliczeniowej

Systemy agentowe. Uwagi organizacyjne i wprowadzenie. Jędrzej Potoniec

Zastosowanie sztucznej inteligencji w testowaniu oprogramowania

ID1SII4. Informatyka I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) stacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne)

Kraków, 14 marca 2013 r.

Wstęp do Sztucznej Inteligencji

Uniwersytet w Białymstoku Wydział Ekonomiczno-Informatyczny w Wilnie SYLLABUS na rok akademicki 2012/2013

Auditorium classes. Lectures

kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES) nieobowiązkowy (obowiązkowy / nieobowiązkowy) polski drugi semestr letni (semestr zimowy / letni)

KARTA MODUŁU KSZTAŁCENIA

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Uczenie ze wzmocnieniem

Kierunek: INFORMATYKA. Studia stacjonarne. Studia drugiego stopnia. Profil: ogólnoakademicki

Sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe w robotyce i systemach autonomicznych: AI/ML w robotyce, robotyka w AI/ML

SPOTKANIE 11: Reinforcement learning

Na podstawie: AIMA, ch13. Wojciech Jaśkowski. 15 marca 2013

ID1SIII4. Informatyka I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) stacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne)

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Wprowadzenie do teorii systemów ekspertowych

Instytut Nauk Technicznych, PWSZ w Nysie Kierunek: Informatyka Specjalność: Gry komputerowe i multimedia, GKiM studia niestacjonarne Dla rocznika:

Algorytmy ewolucyjne

Inteligentne Agenty. Na podstawie: AIMA ch2 i slajdów S. Russel a. Wojciech Jaśkowski. 14 marca

Sztuczna inteligencja - wprowadzenie

Field of study: Computer Science Study level: First-cycle studies Form and type of study: Full-time studies. Auditorium classes.

Rok I, semestr I (zimowy) Liczba godzin

Narzędzia AI. Jakub Wróblewski Pokój SZTUCZNA INTELIGENCJA (ARTIFICIAL INTELLIGENCE)

MODEL ŚRODOWISKA WIELOAGENTOWEGO W NEUROEWOLUCYJNYM STEROWANIU STATKIEM

Field of study: Computer Science Study level: First-cycle studies Form and type of study: Full-time studies. Auditorium classes.

Nazwa przedmiotu: METODY SZTUCZNEJ INTELIGENCJI W ZAGADNIENIACH EKONOMICZNYCH Artificial intelligence methods in economic issues Kierunek:

Lista przedmiotów prowadzonych przez pracowników Zakładu Sieci i Systemów Elektroenergetycznych

Współczesna problematyka klasyfikacji Informatyki

Sieci neuronowe i ich ciekawe zastosowania. Autor: Wojciech Jamrozy III rok SMP / Informatyka

PODYPLOMOWE STUDIA ZAAWANSOWANE METODY ANALIZY DANYCH I DATA MINING W BIZNESIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Uczenie ze wzmocnieniem

Instytut Nauk Technicznych, PWSZ w Nysie Kierunek: Informatyka Specjalność: Systemy internetowe, SI studia niestacjonarne Dla rocznika:

Instytut Nauk Technicznych, PWSZ w Nysie Kierunek: Informatyka Specjalność: Systemy internetowe, SI studia stacjonarne Dla rocznika: 2018/2019

Metody Sztucznej Inteligencji Methods of Artificial Intelligence. Elektrotechnika II stopień ogólno akademicki. niestacjonarne. przedmiot kierunkowy

S PECJALNO S C I NTELIGENTNE S YSTEMY D ECYZYJNE

KARTA PRZEDMIOTU. 17. Efekty kształcenia:

Problemy Decyzyjne Markowa

Instytut Nauk Technicznych, PWSZ w Nysie Kierunek: Informatyka Specjalność: Systemy i sieci komputerowe, SSK studia niestacjonarne Dla rocznika:

Inteligentne Agenty. Na podstawie: AIMA ch2 i slajdów S. Russel a. Wojciech Jaśkowski. 18 marca Inteligentne Agenty

Wstęp do sieci neuronowych laboratorium 01 Organizacja zajęć. Perceptron prosty

Algorytmy estymacji stanu (filtry)

Modelowanie Niepewności

Rok I, semestr I (zimowy) Liczba godzin

Rada do spraw cyfryzacji Zespół: Edukacja cyfrowa

PODSTAWY INŻYNIERI WIEDZY

Rok I, semestr I (zimowy) Liczba godzin

Inteligencja. Władysław Kopaliśki, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych

Obowiązkowy A. Przedmioty kształcenia ogólnego 1 Etykieta w życiu publicznym wykład 9 zaliczenie tak 1 B. Przedmioty podstawowe

SZTUCZNA INTELIGENCJA

Uczenie ze wzmocnieniem

Diagnostyka procesów przemysłowych Kod przedmiotu

WIEDZA METODY INŻYNIERII WIEDZY KNOWLEDGE ENGINEERING AND DATA MINING. Adrian Horzyk. Akademia Górniczo-Hutnicza

Wstęp do teorii sztucznej inteligencji Wykład III. Modele sieci neuronowych.

Algorytmy wspomagania decyzji Czyli co i jak andrzej.rusiecki.staff.iiar.pwr.wroc.pl s. 230/C-3

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Sylabus modułu kształcenia na studiach wyższych. Nazwa Wydziału. Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa modułu kształcenia

PLAN STUDIÓW Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki, Wydział Zarządzania i Ekonomii Inżynieria danych

Sieci neuronowe i algorytmy uczenia Czyli co i jak andrzej.rusiecki.staff.iiar.pwr.wroc.pl s.

O badaniach nad SZTUCZNĄ INTELIGENCJĄ

WYKAZ PRZEDMIOTÓW I PLAN REALIZACJI

Systemy Agentowe główne cechy. Mariusz.Matuszek WETI PG

Informatyka I stopień (I stopień / II stopień) ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny) kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES)

Metody i techniki sztucznej inteligencji / Leszek Rutkowski. wyd. 2, 3 dodr. Warszawa, Spis treści

Razem godzin w semestrze: Plan obowiązuje od roku akademickiego 2014/15 - zatwierdzono na Radzie Wydziału w dniu r.

Inżynieria Wiedzy i Systemy Ekspertowe. Niepewność wiedzy. dr inż. Michał Bereta Politechnika Krakowska

Zastosowanie sieci neuronowych w problemie klasyfikacji wielokategorialnej. Adam Żychowski

Techniki uczenia maszynowego nazwa przedmiotu SYLABUS

Dariusz Brzeziński Instytut Informatyki, Politechnika Poznańska

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

w tym laborat. Razem semin. konwer. wykłady ćwicz. w tym laborat. Razem ECTS Razem semin. konwer.

Podstawy Sztucznej Inteligencji (PSZT)

Wykorzystanie metod ewolucyjnych w projektowaniu algorytmów kwantowych

I rok. semestr 1 semestr 2 15 tyg. 15 tyg. Razem ECTS. laborat. semin. ECTS. konwer. wykł. I rok. w tym. Razem ECTS. laborat. semin. ECTS. konwer.

Prezentacja specjalności Inżynieria Systemów Informatycznych

dr Grzegorz WIECZOREK JĘZYKI PROGRAMOWANIA I

Jacek Skorupski pok. 251 tel konsultacje: poniedziałek , sobota zjazdowa

Sztuczna inteligencja

Inżynieria danych I stopień Praktyczny Studia stacjonarne Wszystkie specjalności Katedra Inżynierii Produkcji Dr Małgorzata Lucińska

Wykład wprowadzający

II-go stopnia. Stacjonarne. Zagadnienia egzaminacyjne AUTOMATYKA I ROBOTYKA TYP STUDIÓW STOPIEŃ STUDIÓW SPECJALNOŚĆ

Analiza zawartości dokumentów za pomocą probabilistycznych modeli graficznych

Liczba godzin w semestrze II r o k III r o k IV rok. Nazwa modułu

Obliczenia inspirowane Naturą

Katedra Systemów Decyzyjnych. Kierownik: prof. dr hab. inż. Zdzisław Kowalczuk

Zał nr 4 do ZW. Dla grupy kursów zaznaczyć kurs końcowy. Liczba punktów ECTS charakterze praktycznym (P)

V ZJAZD. STUDIA ZAOCZNE; kier. INFORMATYKA Ist. I rok 1 sem. 26 listopada 2016 (sobota) ANALIZA FIZYKA ANALIZA MATEMATYCZNA I FIZYKA ANALIZA FIZYKA

Kierunek: Matematyka Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

Elementy kognitywistyki II: Sztuczna inteligencja

O badaniach nad SZTUCZNĄ INTELIGENCJĄ

Elementy kognitywistyki II: Sztuczna inteligencja. WYKŁAD II: Agent i jego środowisko

Plan. Zakres badań teorii optymalizacji. Teoria optymalizacji. Teoria optymalizacji a badania operacyjne. Badania operacyjne i teoria optymalizacji

Algorytmy wspomagania decyzji Czyli co i jak andrzej.rusiecki.staff.iiar.pwr.wroc.pl s.

PLAN NIESTACJONARNYCH STUDIÓW PIERWSZEGO STOPNIA (INŻYNIERSKICH) NA KIERUNKU INFORMATYKA

Transkrypt:

Metody Inteligencji Sztucznej i Obliczeniowej Wojciech Jaśkowski Instytut Informatyki, Politechnika Poznańska 6 marca 2015

Prowadzący dr inż. Wojciech Jaśkowski, wojciech.jaskowski@cs.put.poznan.pl, p. 1.6.1

Zajęcia Laboratoria: ćwiczenia, zadania programistyczne, mini-projekty Zaliczenie: ważona suma ocen za zadania Wykłady z elementami interaktywnymi/ćwiczeniowymi. Ocena końcowa: 80% Ocena z kolokwium 20% Ocena z laboratoriów 20% Obecność na wykładach

Spotkania 1 6.03, 2 13.03, 3 20.03, 4 27.03, [Wielkanoc], 5 10.04, 6 17.04, 7 24.04, [1 maja], 8 8.05, 9 15.05, 10 22.05, 11 29.05, 12 5.06 [4.06 Boże Ciało], 13 12.06, 14 19.06 (kolokwium)

Inteligencja Obliczeniowa vs. Sztuczna Inteligencja I Ang. Computational Intelligence (CI) Różne opinie na ten temat: 1 CI=AI: study of the design of intelligent agents. Intelligent agent is a system that acts intelligently: what it does is appropriate for its circumstances and its goal, it is flexible to changing environments and changing goals, it learns from experience, and it makes appropriate choices given perceptual limitations and finite computation. 2 AI: not natural, engineered; strongly oriented to symbolic representations, and reasoning in top-down manner CI: non-symbolic, bottom-up fashion 3 CI: only low-level numerical data; does not knowledge in the AI sense. 4 CI: (...) adaptation is arguably the most appropriate term for what computationally intelligent systems do. Computation intelligence and adaptation are synonymous

Inteligencja Obliczeniowa vs. Sztuczna Inteligencja II 5 Central focus of AI: emulating human behavior by extracting rules and knowledge from human experts. Majority of AI has nothing with learning (ale ML AI). 6 CI: to adapt solutions to new problems and do not rely on explicit human knowledge 7 CI=soft computing, Operations Research=hard computing 8 AI: The science of creating a non-human intelligence with machines or computers CI: Combined fields of: Neural Computation, Evolutionary Computation, Fuzzy Computation, DNA Computing, Quantum Computing CI: Birth as a field: IEEE World Congress on CI in 1994, Orlando, Florida. Metody CI: 1 Neural Computation and Neural Networks 2 Evolutionary Computation and Genetic Algorithms

Inteligencja Obliczeniowa vs. Sztuczna Inteligencja III 3 Fuzzy Computation and Fuzzy Systems 4 DNA Computing 5 Quantum Computing 6 Swarm Intelligence 7 Reinforcement Learning [Mańdziuk]

Tematy 1 Wstęp [1] 2 Inteligentne agenty [1] 3 Niepewność w AI [2, 3] Modelowanie niepewności [2] Sieci bayesowskie, wnioskowanie probabilistyczne [3] 4 Estymacja stanu [5, 6] Lokalizacja i filtrowanie w warunkach niepewności [5] Filtr Kalmana i Ukryty Model Markov a [6] 5 Planowanie w warunkach niepewności [7] Problem Decyzyjny Markov a (MDP i POMDP) [7] 6 Uczenie ze wzmocnieniem [8, 9, 10, 11] Pasywne i Aktywne [8] Aproksymacja i Generalizacja [9] Studia przypadków [10] LSPI, CB-AMPI, Sarsa, apprenticeship learning, inverse RL [11] 7 Programowanie genetyczne [Krzysztof Krawiec, 12, 13]

Inteligentne agenty sensors environment percepts actions? agent actuators Co to znaczy, że agent jest racjonalny? Jakie są rodzaje środowisk życia agenta? Jaką architekturę może mieć agent?

Modelowanie niepewności 4 Stench Breeze PIT Breeze 3 Stench PIT Breeze Gold 2 Stench Breeze 1 Breeze PIT Breeze START 1 2 3 4

Modelowanie niepewności Podwyzka Slonecznie 0.9 0.5 Szczesliwy Czy podwyżka, może wpływać pogodę?

Sieci baysowskie Zastosowania: modelowanie wiedzy (eksperckiej lub nauczonej z danych) Modelowanie zmęczenia

Przykład: system rekomendacyjny Systemy rekomendacyjne (np. sklepy internetowe)

Przykład: Powód wypadku samochodowego

Przykład medyczny Modelowanie chorób (np. chorób wątroby)

Przykład wojskowy Wsparcie dla decyzji pilota samolotu bojowego (Wise Pilot)

Modelowanie ryzyka Wspomaganie decyzji: Ryzyko kredytowe Ryzyko projektu

Estymacja stanu (lokalizacja) Filtr histogramowy, Kalmana, cząsteczkowy (wnioskowanie probabilistyczne)

Filtr cząsteczkowy Ukryty model Markov a (prosta dynamiczna sieć bayesowska) http://www.youtube.com/watch?v=abzzfmzfe3y http://robots.stanford.edu/movies/sca80a0.avi

Sekwencyjne problemy decyzyjne 3 + 1 2 1 0.8 1 0.1 0.1 1 2 3 4

Problemy decyzyjne Markov a Model matematyczny problemu: decyzje, element niedeterministyczny

Uczenie ze wzmocnieniem Jeśli prawd. albo nagrody są nieznane

Przykład: Devil-sticking robot Devil Stick (pol. diabelski kijek) 6-wymiarowa przestrzeń stanów, tylko 40 prób uczących (lepiej niż człowiek)

Autonomous Helicopter via Reinforcement Learning [Ng, et al.] http://www.youtube.com/watch?v=kn6ifrqwimy http://www.youtube.com/watch?v=vcdxqn0fcne

TD-Gammon [Tesauro] Tryktrak (Backgammon) Uczenie poprzez grę z samym sobą (300tys-1.5mln rozgrywek) TD-Gammon gra na poziomie mistrzowskim => Rozwój uczenia ze wzmocnieniem Metoda różnic czasowych (Temporal Difference (TD)) Sieć neuronowa

Programowanie genetyczne Ewolucja układów bramek logicznych [Koza]

Naprawianie błędów w kodzie Automatyczne naprawianie błędów w programach w C [Weimer et al.]

Ewolucja Anteny dla NASA - programowanie Genetyczne [Lohn et al.] Wyewoluowana za pomocą programowania genetycznego. Użyta w statku Space Technology 5 (ST5) Jakość porównywalna z anteną zaprojektowaną przez ludzi.