Nazwa przedmiotu: Kierunek: Metody i techniki zarządzania jakością Methods and techniques of quality management Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Managemnet and production engineering Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Rodzaj zajęć: Wyk. Ćwicz. Lab. Sem. Proj. Poziom studiów: studia II stopnia forma studiów: studia niestacjonarne Liczba godzin/tydzień: 1, 0, 2, 0, 0 Kod przedmiotu: ZiIP.G4.D4.D4K.6. Rok: II Semestr: IV Liczba punktów: 4 ECTS PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU C1. Przekazanie studentom wiedzy z zakresu metod i technik stosowanych w celu doskonalenia C2. Nabycie przez studentów umiejętności doboru określonej grupy instrumentów do rozwiązania zaistniałego problemu w cyklu doskonalenia systemu zarzadzania C3. Nabycie przez studentów praktycznych umiejętności w zakresie stosowania konkretnych metod i technik służących analizowaniu WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Wiedza z zakresu organizacji i zarządzania. 2. Wiedza z zakresu zarządzania 3. Umiejętność korzystania ze źródeł literaturowych oraz zasobów internetowych. 4. Umiejętność wykonywania działań matematycznych do rozwiązywania postawionych zadań. 5. Umiejętność obsługi programu Microsoft Excel. EFEKTY KSZTAŁCENIA EK 1 dotyczącą zarządzania EK 2 Student zna metody, techniki i narzędzia służące analizowaniu i zarządzania EK 3 Student potrafi zastosować dane narzędzie do doskonalenia EK 4 Student potrafi w sposób praktyczny wykonać EK 5 matematycznej w ocenie i kontroli przebiegu danego procesu pod kątem zapewnienia jego stabilności oraz osiągnięcia pożądanej jakości produktu.
TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć WYKŁADY W 1 Podstawowe pojęcia z zakresu jakości. Klasyfikacja metod, technik i narzędzi zarządzania W 2 Analiza rodzajów i skutków możliwych błędów (FMEA - Failure Mode and Effects Analysis). Burza mózgów (Brainstorming). Cykl doskonalenia procesu DMAIC (Define Measure Analyze Improve Control). Ćwiczenie B&BE dostrzeganie korzyści i barier dla jednostki i firmy (Benefits and Barriers Exercise). Diagram drzewa (Tree Diagram). Diagram pokrewieństwa (Affinity Diagram). Diagram zależności (Interrelationship Diagram). W 3 Diagram przyczynowo skutkowy Ishikawy (Fishbone Diagram). Diagram SIPOC dostawca, wejście, proces, wyjście, klient (Supplier, Input, Process, Output, Customer). Diagram strzałkowy (Arrow Diagram). Głosowanie wielokrotne (Multivoting). Hoshin Kanari. ABCD - metoda Suzuki (ABCD Method). SMART (SMART Method). W 4 Ograniczenie listy (List Reduction). Projektowanie eksperymentalne (DOE - Desing of Experiments) Metoda dopasowania funkcji jakości (QFD - Quality Function Deployment). Scenariusz rysunkowy (Storyboard). Schemat działania (Activity Chart). Struktura efektywne osiągalne (Effective Achievable Matrix). Struktura podziału pracy ( WBS - Work Breakdown Structure). W 5 Struktura wymagań (Requirements Matrix). Technika grupy nominalnej (NGT - Nominal Group Technique). Teoria ograniczeń (TOC Theory of Constrains). DMADV zarządzanie projektem nowego procesu/produktu (Define Measure Analyse Design Verify ). Analiza systemów pomiarowych (MSA Measurement System Analysis). Ciągłość celów zespołowych (Control of Team Goals). Diagram możliwych wypadków (Contingency Diagram). W 6 Diagram przepływu działań ludzkich (Deployment Flowchart). Diagram przepływu pracy (Workflow Diagram). Diagram przepływu (Flowchart). Diagram przepływu góra dół (Top Down Flowchard). Statystyczne sterowanie procesem (SPC Statistical Proces Control). Układ warstwowy (Stratification). Wykresy prezentacyjne (Graphs). W 7 Wykres pudełkowy (Box Plot). Wykres postępu (Run Chart). Zgłębianie danych (Data Mining). 8D (8 Dyscyplin) proces rozwiązywania problemów. Analiza czynników przeciwstawnych (Force Field Analysis). Analiza skali ważności realizacji (Importance Performance Analysis). Diagram dlaczego dlaczego (Why Why Diagram). W 8 - Analiza Pareto Lorenza. Diagram macierzowy (Matrix Diagram). Drzewo wymagań i wskaźników (Requirements and Measures Tree). Identyfikacja plusów, minusów i interesujących spostrzeżeń (PMI - Plus, Minus and Interesting). SKW - strategiczna karta wyników (BSC Blanced Scorecard). Test ACORN (ACORN Test). Wykres programowy procesu decyzji (PDPC Chart Process Decision Programme Chart). W 9 Zdolność procesu (Proces Capability). 5PPJ pięciostopniowy proces poprawy jakości. Praktyka 5S (5S Practics). Metoda pomiaru jakości usług (Servqual). Analiza parametrów krytycznych dla jakości (Critical to Quality Analysis). Analiza kosztów jakości (Cost of Quality Analysis). Definicje operacyjne (Operational Definitions). W 10 Diagram relacji między zmiennymi (Scatter Diagram). Kaizen (Kaizen). Indeks wydajności (Performance Index). Matryca plan rezultaty (Plan Results Matrix). Zabezpieczenie przed błędami (Poka Yoke Mistake Proofing). Metoda szeregowania priorytetów (AHP - Analytical Hierarchy Proces). Struktura występowania nie występowania (Is Is Not Matrix). Forma zajęć ĆWICZENIA 2
Forma zajęć LABORATORIUM L 1 Gromadzenie danych numerycznych dotyczących jakości (np. arkusz kontrolny). L 2 Prezentacja danych numerycznych dotyczących jakości (np. histogramy, statystyki opisowe, inne wykresy). L 3 Klasyczne techniki i narzędzia zarządzania jakością (np. diagram Pareto Lorenza, ABCD metoda Suzuki, diagram przyczynowo - skutkowy Ishikawy, FMEA analiza rodzajów i skutków możliwych błędów). L 4, 5, 6 Elementy rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycznej (rozkłady zmiennych losowych, przedziały ufności dla parametrów rozkładu, testy parametryczne testowanie parametrów rozkładu, testy nieparametryczne - testowanie zgodności z danym rozkładem). L 7, 8 Analizowanie stabilności i zdolności procesu (karty kontrolne, zdolność procesu). L 8, 9 Six sigma. L 10 Narzędzia i techniki wspomagające SPC. 6 h 3 h 3 h Forma zajęć SEMINARIUM Forma zajęć PROJEKT NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE 1. Wykład z zastosowaniem środków audiowizualnych. 2.Zajęcia laboratoryjne. 3. Laboratorium komputerowe 18 komputerów PC. 4. Pakiety użytkowe Microsoft Office. 5. Materiały do analizy przypadku. SPOSOBY OCENY ( F FORMUJĄCA, P PODSUMOWUJĄCA) F1. Ocena przygotowania do zajęć laboratoryjnych. F2. Ocena umiejętności stosowania zdobytej wiedzy podczas zajęć laboratoryjnych. P1. Ocena wykonania zadań w poszczególnych blokach zajęć laboratoryjnych zaliczenie na ocenę. P2. Ocena opanowania materiału nauczania będącego przedmiotem wykładu - zaliczenie na ocenę. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Godziny kontaktowe z prowadzącym Zapoznanie się ze wskazaną literaturą Przygotowanie do laboratorium Przygotowanie do kolokwium zaliczeniowego Suma SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA PRZEDMIOTU Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 20 W 20 lab.....40 h 20 h 15 h 15 h..90 h...4 ECTS 3
LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA 1. Łuczak J., Matuszak Flejszman A.: Metody i techniki zarzadzania Kompendium wiedzy, Quality Progres, Poznań 2007 r. 2. Szczepańska K.: Metody i techniki TQM, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2009 r. 3. Czyżewski B., Potęga J.: Narzędzia analizy i doskonalenia jakości, Wielkopolski Klub Jakości FSNT NOT, Poznań 2007 r. 4. Gawlik J., Kietbus A.: Metody i narzędzia w analizie jakości wyrobów, politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, Kraków 2008 r. 5. Czyżewski B.: Metody statystyczne w sterowaniu jakością procesów technologicznych, Wielkopolski Klub Jakości FSNT NOT, Poznań 2009 r. 6. Borkowski S.: Mierzenie poziomu jakości, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania i Marketingu w Sosnowcu, Sosnowiec 2004 r. 7. Hamrol A.: Zarządzanie jakością z przykładami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 r. 8. Urbaniak M.: Zarządzanie Teoria i praktyka, Difin, Warszawa 2004 r. 9. Łańcucki J.: Podstawy kompleksowego zarządzania jakością TQM, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 2001r. 10. Łańcucki J., Kowalska D., Łuczak J.: Zarządzanie jakością w przedsiębiorstwie, Biblioteka menadżera i służby pracowniczej, Bydgoszcz 1995 r. PROWADZĄCY PRZEDMIOT ( IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) 1. dr inż. Zbigniew Skuza skuza@wip.pcz.pl 2.dr inż. Edyta Kardas ekonstan@wip.pcz.pl MACIERZ REALIZACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Efekt kształcenia EK1 EK2 EK3 EK4 EK5 Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu (PEK) K_W27, K_W31, K_W35 K_W03, KW-27, KW_31, K_W35 K_W03, K_W2, K_W317, K_W35 K_U05 K_U17, K_W03, K_W27, K_W31, K_W35 K_W03, K_W27, K_W35 K_U02, K_U05, K_U17, Cele przedmiotu Treści programowe Narzędzia dydaktyczne Sposób oceny C1 W1 W10 1 P2 C1 W1 W10 L1-15 C2, C3 W1 W10 L1-10 1-5 P1, P2 1-5 P1, P2 C2, C3 L1 L10 2-3 P1 C3 L1 L10 2-3 P1 4
II. FORMY OCENY - SZCZEGÓŁY EK1 dotyczącą zarządzania EK2 Student zna metody, techniki i narzędzia służące analizowaniu i zarządzania EK3 Student potrafi zastosować dane narzędzie do doskonalenia systemu zarządzania. EK4 Student potrafi w sposób praktyczny wykonać EK5 matematycznej w ocenie i kontroli przebiegu danego procesu pod kątem zapewnienia jego stabilności oraz osiągnięcia pożądanej jakości produktu. Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Student nie posiada podstawowej wiedzy dotyczącej zarządzania Student nie zna podstawowych instrumentów służących analizowaniu i zarządzania Student nie potrafi zastosować wybranych narzędzi do doskonalenia Student nie potrafi w wykonać analizy ujawnionych Student nie umie wykorzystać elementów statystyki matematycznej w procesie doskonalenia sytemu zarządzania dotyczącą zarządzania Student zna podstawowe instrumenty służące analizowaniu systemu zarządzania wiedzę umożliwiającą mu wykorzystanie wybranych narzędzi do doskonalenia wiedzę pozwalającą mu na wykonanie analizy ujawnionych umożliwiającą mu wykorzystanie elementów statystyki matematycznej w procesie doskonalenia sytemu zarządzania z zakresu zarządzania jakością oraz potrafi zidentyfikować podstawowe elementy jej doskonalenia. Student zna podstawowe instrumenty służące analizowaniu i zarządzania Student może uczestniczyć w pracach grupy realizującej elementy procesów doskonalenia Student może uczestniczyć w pracach grupy realizującej podstawową matematycznej w ocenie przebiegu danego procesu pod kątem osiągnięcia pożądanej jakości produktu. z zakresu zarządzania jakością oraz potrafi zidentyfikować obszary jej doskonalenia Student zna metody, techniki i narzędzia służące analizowaniu i zarządzania jakością oraz potrafi wskazać przykłady ich zastosowania. Student potrafi zastosować dane narzędzie do doskonalenia systemu zarządzania Student potrafi w sposób praktyczny wykonać matematycznej w ocenie i kontroli przebiegu danego procesu pod kątem zapewnienia jego stabilności oraz osiągnięcia pożądanej jakości produktu. III. INNE PRZYDATNE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE 1.Wszelkie informacje dla studentów kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji wraz z: programem studiów, prezentacjami do zajęć, instrukcjami do ćwiczeń laboratoryjnych, harmonogramem odbywania zajęć, dostępne są na tablicy informacyjnej oraz stronie internetowej kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji. 2.Rozkład konsultacji jest dostępny na stronie internetowej kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji, na tabliczkach informacyjnych umieszczanych na drzwiach gabinetów pracowników oraz w sekretariacie Katedry Zarządzania i Logistyki. Informacje na temat godzin konsultacji przekazywane są także bezpośrednio na zajęciach. 5