DO ROZWAŻENIA NA KAŻDYM STOPNIU DRABINY:

DRABINA ANALGETYCZNA schemat opracowany na potrzeby terapii bólów nowotworowych, który można stosowad także w innych stanach bólowych jako pewną wytyczną. DO ROZWAŻENIA NA KAŻDYM STOPNIU DRABINY: -koanalgetyki, blokady, nekrolizy, metody operacyjne, metody onkologiczne (radioterapia, chemioterapia), neuromodulacja, masaż, akupunktura, akupresura, autohipnoza, leki łagodzące objawy niepożądane. NAZWA MOŻLIWE DROGI PODANIA DAWKA PARACETAMOL p.o., p.r., i.v. P.o. lub p.r. dorośli: 300 500 mg co 3 h, 300 600 mg co 4 h lub 0,5 1 g co 6 h. W bólach przewlekłych 500 750 mg co 4 6 h, w bólach nowotworowych do 10 mg/kg mc. co 4 h. Dzieci: 1,5 g/m 2 pc./d w 6 daw. podz., wg innego schematu: od 3. mż. do 18. rż. przeciwgorączkowo 10 15 mg/kg mc. jednorazowo, UWAGI Prawdopodobnie hamuje COX-3 w OUN. Hepatotoksyczny

przeciwbólowo 10 20 mg/kg mc. 4 /d. W przypadku bólów nowotworowych 15 20 mg/kg mc. co 4 h. Nie przekraczad dawki maks. 65 mg/kg mc./d. I.v. w 15 min wlewie i.v. U dzieci objętośd jednorazowo podanego wlewu wynosi 1,5 ml/kg mc. Dorośli i dzieci o mc. >50 kg. Dawka jednorazowa 1g, do 4 /d. Maks. dawka dobowa 4 g. Odstęp między dawkami nie może byd mniejszy niż 4 h. Dorośli <50 kg i dzieci>33 kg (po 11. rż.). Dawka jednorazowa wynosi 15 mg/kg mc., do 4 /d. Maks. dawka dobowa paracetamolu wynosi 60 mg/kg mc ASA p.o. Dorośli. Przeciwbólowo i przeciwgorączkowo zwykle do 2,5 g/d w daw. podz. INDOMETACYNA DIKLOFENAK p.o., p.r., miejscowo aerozol p.o., p.r., i.v., miejscowo żel P.o. 1 tabl. 75 mg 1 2 /d; w bolesnym miesiączkowaniu 1 tabl. 75 mg 1 /d. 50-200mg/dobę. Dzieci 1. 12. rż. P.o., p.r. 0,5 3 mg/kg mc./d w 3 daw. podz. IBUPROFEN p.o., p.r. Przeciwbólowo 200 400 mg 4 6 /d. W bolesnych miesiączkach 400 mg 4 /d. Maks. dawka dobowa 3,2 g, jednak zwykle nie zaleca się stosowania dawek >1,2 g/d. Dzieci. 3. mż. 12. rż. przeciwgorączkowo i przeciwbólowo maks. 20 30 mg/kg mc./d w 3 4 daw. podz KETOPROFEN p.o., i.v., i.m., p.r. Dorośli. P.o.: w krótkotrwałym leczeniu ostrych objawów 50 300 mg/d w daw. podz., w leczeniu podtrzymującym 100 200 mg/d w daw. podz.; w postaciach o przedłużonym uwalnianiu 200 mg 1 /d. I.m. lub i.v. w ciągu pierwszych dni leczenia 100mg 1 2 /d, maks. 200 mg/d Inhibitor COX-1 i COX- 2. Bóle głowy, zębów, zapalne bóle nocyceptywne. Powoduje owrzodzenia żołądka, hamuje agregację płytek krwi. Przeciwwskazany u dzieci (zespół Rey a) Często powoduje dolegliwości żołądkowo-jelitowe Wzrost enzymów wątrobowych Wskazany w zwyrodnieniowych chorobach reumatycznych, RZS, ZZSK. Łagodzenie bólów pooperacyjnych. Nie stosowad u osób poniżej 15rż.

NAPROKSEN p.o., p.r., miejscowo maśd W ataku dny moczanowej pierwsza dawka 750 mg, a następnie 250 mg co 8 h. W zapaleniu ścięgien, kaletek maziowych, bolesnym miesiączkowaniu i innych postaciach bólu początkowo 500 mg, następnie 250 mg co 6 8 h (nie przekraczad dawki 1,25 g/d). Dzieci po 3. rż. w młodzieoczym przewlekłym zapaleniu stawów zwykle 2,5-5 mg 1 /d, maks. 10 mg/kg mc./d w 2 daw. podz. PIROKSYKAM p.o., i.v. P.o., w trakcie posiłku, lub i.m. Dorośli. Zwykle 20 mg 1 /d; dawka podtrzymująca 10 20 mg/d; dawka maks. 20 mg/d. CELEKOKSYB p.o. Choroba zwyrodnieniowa stawów: zwykle 200 mg 1 /d lub w 2 daw. podz. (maks. 400 mg/d w 2 daw. podz.). RZS, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa: początkowo 200 mg 1 /d lub w 2 daw. podz., w razie konieczności 400 mg/d w 2 daw. podz METAMIZOL p.o., i.v., i.m. P.o. Dorośli: doraźnie 0,5 1 g jednorazowo, w bólach przewlekłych 0,5 1 g 3 /d; dawka maks. 3 g/d. Głęboko i.m. lub powoli i.v. (0,5 g/min); przed podaniem i.v. zaleca się rozcieoczenie leku w stosunku 1:10 za pomocą 5% roztw. glukozy, 0,9% NaCl lub płynu Ringera. Dorośli: doraźnie 0,5 1 g, można powtarzad co 6 8 h. Max do 5g/d. dzieci i.m. lub i.v. wyłącznie w ciężkiej, zagrażającej życiu gorączce, kiedy inne leki przeciwgorączkowe nieskuteczne lub przeciwwskazane; dawka w zależności od masy ciała: 9 15 kg mc.: 0,1 0,25 g, 16 23 kg mc.:0,15 0,4 g, 23 30 kg mc.:0,2 0,5 g, 31 45 kg mc.:0,25 0,5 g, 46 53 kg mc.:0,4 0,9 g; dawkę można powtarzad co 6 8 h. Zapalenie tkanek miękkich, mięśni, bóle menstruacyjne, reumatyzm, osteoporoza, artretyzm NLPZ, inh. COX-1 i COX-2 NLPZ, wybiórczy inh. COX-2 Mechanizm działania nieznany. Byd może hamuje cyklooksygenazy. Bóle różnego pochodzenia, stany gorączkowe nieustępujące po innych lekach. U dzieci jedynie w przypadku zagrażających życiu stanów gorączkowych nieustępujących po podaniu innych leków! UWAGA: Agranulocytoza

NAZWA MOŻLIWE DROGI PODANIA DAWKA KODEINA p.o., p.r. Dorośli 15-60mg 6x/d, max.300mg. Dzieci 0,5-1mg/kg m.c. 4-6x/d. DIHYDROKODEINA p.o. Dorośli i dzieci po 12. rż. 1 2 tabl. 60 mg co 12 h lub 1 tabl. 90 mg co 12 h lub 1 tabl. 120 mg co 12 h. TRAMADOL p.o., i.v., p.r. P.o. Kaps. i krople: dorośli i dzieci po 12. rż. 50 100 mg, dawkę można powtarzad co 4 6 h, dzieci 1. 12. rż. 1 2 mg/kg mc., maks. 8 mg/kg mc./d; u dzieci zalecaną postacią leku są krople. Tabl. i kaps. o przedłużonym uwalnianiu: dorośli i dzieci po 12. rż. zazwyczaj 100 200 mg 1 2 /d. P.r. dorośli i dzieci po 12. rż. 100 mg 2 3 /d. Pozajelitowo (i.v., i.m., s.c.) dorośli i dzieci po 12. rż. 50 100 mg, dawkę można powtarzad co 4 6 h, dzieci 1. 12. rż. 1 2 mg/kg mc. Nie przekraczad, poza sytuacjami wyjątkowymi, dawki dobowej 400 mg UWAGI Efekt p/bólowy dzięki demetylacji do morfiny. Zaparcia. W dawce 8-15mg efekt przeciwkaszlowy Hamuje wychwyt zwrotny serotoniny i NA. Korzystny w leczeniu bólów neuropatycznych. NAZWA MORFINA FENTANYL MOŻLIWE DROGI PODANIA p.o., i.v., s.c., podpajęczynówkowo, nadtwardówkowo i.v., s.c., i.m., zewnątrzoponowo, podpajęczynówkowo, tabl. podpoliczkowe, przezskórne systemy terapeutyczne DAWKA Ból ostry: i.v. 2-8mg co 4h 2mg/min, i.m. lub s.c. 10-15mg co 4h, ból przewlekły 5-20mg s.c. lub i.m. co 4h. Zwenątrzoponowo najpierw 5mg, potem w razie bólu 1-2mg. Podpajęczynówkowko 0,2-1mg. DZIECI: p.o. po 12rż 10-20mg co 4h; 6-12rż: 5-10mg co 4h, 3-5rż: 5mg co 4h. Noworodki 0,1mg/kgm.c. s.c. co 4-6h. Silny ból: i.v. początkowo 0,05mg przez 1min, następnie 0,05mg co 10min do dawki max.0,2mg. Dzieci >50kgm.c.- początkowo 25-75ug co 1h; <50kg 0,5-2ug/kgm.c/h bolus s.c. lub wlew ciągły. <6m.ż. ¼ lub 1/3 dawki <50kg. Zawał serca: 0,1mg iv bolus. UWAGI Podpajęczynówkowo i nadtwardówkowo nie wolno stosowad preparatów zawierających środki konserwujące. Leczenie bólu w okresie okołooperacyjnym, zwalczanie bólu pourazowego, nowotworowego, zawałowego Stosowany w premedykacji oraz neuroleptanalgezji. Depresyjny wpływ na układ oddechowy, bradykardia, zaburzenia rytmu

Przezskórnie: początkowo 12,5 lub 25 ug/h co 72h. Brak poprawy zwiększyd dawkę o 12,5-25ug/h Tabl.podpoliczkowe początkowo 100ug (do max.800ug), ból przebijający 1tabl co 4h. serca, niedociśnienie. Długotrwałe stosowanie może prowadzid do wytworzenia tolerancji METADON p.o., i.v. 2,5-10mg co 3-8h Lek II rzutu w leczeniu bólu nowotworowego i analgezji pooperacyjnej. Stosowany też w leczeniu zespołu abstynencji od alkaloidów opium. BUPRENORFINA i.m., s.c., s.l., przez skórnie, i.v. Dorośli i dzieci >12rż 0,3-0,6mg co 6-8h. Dzieci <12rż-3-6ug/kg m.c. co 6-8h, max 9ug/kgm.c. System transdermalny: początkowo 35ug/h, a u osób przyjmujących wcześniej opioidy 35-2x70ug/h, co 96h, ocena leczenia po 24h. Uzupełniające leczenie s.l. w razie potrzeby 0,2-0,4mg/d. OKSYKODON p.o., i.v., s.c. Dorośli i młodzież po 12. rż. nieleczeni dotychczas opioidami: dawka początkowa 10 mg co 12 h. Ból przebijający dodatkowe dawki szybko działającego leku (1/6 równoważnej dawki dobowej). Początkowo zwiększa się dawkę do 20 mg co 12 h, a następnie o ok. 1/3 do uzyskania pożądanego efektu. W przypadku bólu nienowotworowego zwykle wystarczającą dawką dobową jest 40 mg/d, w przypadku bólu nowotworowego 80 120 Zwalczanie silnego bólu ostrego i przewlekłego w okresie okołooperacyjnym, bólu w przebiegu zawału serca, silnego lub umiarkowanego bólu nowotworowego; bóle pourazowe, ból w chorobach układu nerwowego (np. rwa kulszowa). Jest zalecana w bólu od umiarkowanego do silnego przy przejściu z leków podawanych na II szczeblu drabiny analgetycznej WHO (tramadol, kodeina, dihydrokodeina) w dawce wstępnej 0,2 mg s.l. co 8 h. Nie należy przekraczad dawki 3,2 mg/d. Leczenie bólu o nasileniu umiarkowanym do dużego. U chorych z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby, z małą masą ciała, wolno metabolizujących leki, dotychczas

mg/d, a nawet do 400 mg/d. i.v. (bolus) 1 10 mg przez 1 2 min, dawkę można powtarzad, zwykle co 4 h. W postaci infuzji i.v. Początkowo 2 mg/h, następnie indywidualnie. Analgezja sterowana przez pacjenta. 0,03 mg/kg mc. w postaci bolusa z czasem refrakcji 5 min. We wstrzyknięciu s.c. Początkowo 5 mg, następnie indywidualnie, w razie potrzeby powtarzad, zwykle co 4 h. Infuzja s.c. Początowo 7,5 mg/d, następnie indywidualnie. nieleczonych opioidami, należy zastosowad mniejszą o połowę dawkę początkową.