Platforma MOODLE Podział użytkowników kursu na grupy Jak zapisać studentów na kurs? Jak zarządzać uprawnieniami uczestników e-kursu? Jak usunąć studentów z kursu? Jak zarządzać pracą grupy w Internecie? Jak organizować na platformie pracę w grupach? Jak zdalnie dzielić studentów na zespoły robocze?
Zapisywanie uczestników na kurs Podział użytkowników na grupy możliwy jest: na etapie projektowania kursu, w trakcie jego trwania. Odpowiednio wczesne zaplanowanie struktury grup umożliwia automatyczne przypisanie studentów do konkretnych grup już na etapie ich zapisywania się na kurs (na podstawie jednorazowego klucza dostępu do kursu, innego dla każdej z utworzonych grup). W Moodle'u istnieją dwie metody rejestracji studentów w kursie: zapisy ręczne upublicznienie klucza dostępu Aby umożliwić tworzenie grup w kursie należy w panelu administracyjnym kursu wybrać Ustawienia, a następnie z listy opcji dotyczących grup wybrać ich tryb. 2
Zapisywanie uczestników na kurs manualnie cz. 1 Ręczna rejestracja studentów jest łatwa w sytuacji, gdy studenci mający uczestniczyć w naszym kursie posiadają konta w systemie Moodle. Wówczas wystarczy w narzędziu Przypisz role > Student (blok Administracja) wyszukać ich nazwiska (widoczne wraz z adresami e-mail) w tabeli Potencjalni studenci (uczestnicy) i przenieść je za pomocą strzałki (w lewo) do tabeli Zapisani studenci (uczestnicy). Dokonana rejestracja nie wymaga dodatkowego potwierdzenia operacji. Moodle sortuje nazwiska uczestników wg alfabetu. Ponieważ formularz służący dodawaniu nowych użytkowników do systemu najpierw żąda podania imienia, a potem nazwiska, wszyscy użytkownicy Moodle'a figurują w bazie danych pod imieniem i nazwiskiem. Zatem sortowanie zaczyna się od pierwszej litery imienia. Jeśli liczba potencjalnych studentów jest duża, należy skorzystać z wewnętrznej przeglądarki narzędzia Uczestnicy. W polu Przeszukaj wystarczy wpisać poszukiwane nazwisko i kliknąć przycisk Wyszukaj, a następnie wybrać i zarejestrować na kurs właściwą osobę. 3
Zapisywanie uczestników na kurs manualnie cz. 2 Jeśli studenci nie posiadają kont w systemie informatycznym PRz, należy utworzyć listę ich nazwisk wraz z adresami e-mail. Listę trzeba przekazać administratorowi platformy wraz ze zgłoszeniem zapotrzebowania na nowe konta w systemie informatycznym PRz. 4
Zapisywanie uczestników na kurs klucz dostępu cz. 1 Drugi sposób rejestracji studentów jest wygodny, jeśli uczestnikami kursu będzie duża grupa (powyżej 25 osób) lub realizujemy tzw. kurs otwarty (na który zapisać może się każdy, kto chce). Wtedy należy poprosić studentów o samodzielne zapisanie się na kurs, podając im dokładną nazwę kursu oraz klucz dostępu (znany tylko tej grupie). Zabezpieczenia kursu hasłem dostępu dokonuje się za pomocą funkcji Administracja > Ustawienia > Dostępność > Klucz dostępu do kursu, wpisując w puste pole dowolny ciąg znaków identyfikujących zajęcia (np. matematyka). Należy poprosić studentów o zapisanie się na kurs w podanym terminie, który możemy dodatkowo określić w Administracja > Ustawienia > Zapisy > Okres zapisów, ustalając daty rozpoczęcia i zakończenia zapisów. Studenci powinni zalogować się do systemu, przejrzeć dostępną na pierwszej stronie listę wszystkich kategorii kursów, wybrać właściwą (np. Kursy ogólne > Matematyka > Inżynierskie), a następnie za pomocą wyszukiwarki (Przeszukaj kursy) znaleźć właściwy kurs, wpisując jego nazwę w pole wyszukiwania. Dalsza procedura zapisu na wybrany kurs polega na kliknięciu nazwy docelowego kursu, a następnie w odpowiedzi na pytanie systemu, student winien podać uzyskany od nauczyciela klucz dostępu. 5
Zapisywanie uczestników na kurs klucz dostępu cz. 2 Taki sposób rejestracji studentów ma pewne wady. Nigdy nie możemy być pewni, czy: na kurs zapisali się wszyscy, którzy powinni, podany przez nas klucz dostępu nie został przekazany osobom, które nie posiadają uprawnień do uczestniczenia w zajęciach. Obu wadom można zapobiec w następujący sposób: po rozpoczęciu kursu (np. po kilku dniach trwania zajęć) powinniśmy zweryfikować, czy wszyscy studenci, którzy są uprawnieni, zapisali się na kurs i czy wśród uczestników kursu nie znalazły się osoby, które nie należą do naszej grupy, następnie, nie powiadamiając uczestników kursu powinniśmy zmienić klucz dostępu, dzięki czemu nikt, kto znał poprzednie hasło nie zdoła się zapisać na nasze zajęcia. 6
Zarządzanie uprawnieniami uczestników e-kursu cz. 1 Każdy uczestnik kursu może pełnić w nim różne role, a co za tym idzie posiadać różne uprawnienia w zakresie: dostępu do materiałów oraz informacji o kursie i jego uczestnikach, edycji i zarządzania poszczególnymi jego elementami (zasobami, składowymi i blokami), edycji i zarządzania całym kursem. Role dla poszczególnych uczestników są przypisywane za pomocą funkcji Przypisz role, która jest dostępna w panelu Administracja. Najczęściej, decyzję o wyborze określonych osób na prowadzących i studentów podejmuje autor lub prowadzący kurs w trakcie konfiguracji kursu tuż przed jego publikacją. 7
Zarządzanie uprawnieniami uczestników e-kursu cz. 2 Dodatkowo, w przypadku większości narzędzi, prowadzący zajęcia może wyznaczyć różne role różnym osobom zapisanym na kurs w ramach wybranej aktywności. Umożliwia to funkcja Role, dołączona do każdego narzędzia. Role w kursie mogą być różne, ale najważniejsze jest to, że zostały uporządkowane hierarchicznie. Oznacza to, że rola podporządkowana nie posiada uprawnień dotyczących uczestników dysponujących wyższym poziomem uprawnień. I tak, np. prowadzący kurs będzie mógł zarządzać widokiem kursu (za pomocą funkcji Przełącz role...) oraz uprawnieniami nauczycieli pomocniczych, studentów i gości ale już nie administratora. Podczas gdy prowadzący kurs nie mający prawa edycji kursu, nie tylko nie będzie mógł dodawać ani usuwać zasobów i składowych kursu, ale także nie będzie mógł zarządzać uczestnikami o niższych uprawnieniach (studentami i gośćmi). 8
Zarządzanie uprawnieniami uczestników e-kursu cz. 3 Niezwykle przydatną funkcją związaną z zarządzaniem rolami użytkowników jest funkcja Przełącz role..., znajdująca w prawym górnym rogu głównej strony kursu. Pozwala ona w łatwy sposób przechodzić i wracać (Powróć do mojej normalnej roli) do widoku kursu, jaki widzą poszczególne kategorie jego uczestników. 9
Usuwanie uczestników z kursu Aby wyrejestrować uczestnika z kursu, należy postąpić analogicznie, jak w przypadku jego rejestracji. A zatem, w narzędziu Przypisz role > Student (blok Administracja) za pomocą strzałki w prawo, należy wybraną osobę przenieść z tabeli Zapisani studenci do tabeli Potencjalni studenci, przy czym operacja ta nie wymaga dodatkowego potwierdzenia. W Ustawieniach kursu można również ustalić, czy wypisani studenci będą powiadamiani o opuszczeniu kursu i w jakim terminie po podjęciu tej decyzji, przestaną mieć dostęp do kursu. 10
Zarządzanie pracą grupy w Internecie W przypadku zajęć w systemie e-learning z jednej strony jest łatwiej, a z drugiej trudniej zarządzać pracą studentów niż w przypadku tradycyjnych. Dlaczego łatwiej? W trakcie spotkań tradycyjnych możemy na bieżąco wyjaśniać i korygować działania studentów w Internecie. Możemy przypominać o zadaniach realizowanych on-line i tradycyjnie, komentować ich wykonanie itp. Dlaczego trudniej? Mając regularny z nami kontakt studenci mogą być mniej przekonani i zmotywowani do pracy w sieci. Mogą też mieć nadzieję, że zadania zlecone on-line można będzie oddać przy okazji spotkania na uniwersytecie. Na samym początku zajęć trzeba koniecznie ustalić proste i precyzyjne reguły pracy. Studenci muszą wiedzieć, że kurs on-line stanowi integralną część zajęć, a uczestnictwo w nim podstawę zaliczenia zajęć jest obowiązkowe. Dodatkową motywację może stanowić wyższa punktacja za zadania wykonywane w Internecie albo włączenie do kursu zadań dodatkowych, które pozwolą uzyskać wyższą ocenę na zaliczenie. 11
Organizowanie pracy w grupach Narzędziem służącym organizacji pracy grupowej na platformie Moodle są Grupy. Jeśli podzielimy uczestników na zespoły, to każdy student będzie miał podgląd nie tylko profili pozostałych osób biorących udział w zajęciach, ale również poszczególnych grup (w narzędziu Uczestnicy). Niestety, lista studentów w narzędziu Uczestnicy nie jest sortowana alfabetycznie. Dostęp do profili innych użytkowników pozwala nie tylko zapoznać się z zamieszczonymi tam informacjami oraz blogiem, ale także łatwo wysyłać do nich wiadomości za pomocą funkcji Wyślij wiadomość. Co ważne, wiadomości są archiwizowane. 12
Zdalny podział uczestników na zespoły robocze Podziału na grupy dokonuje się albo w oparciu o wybrane kryterium podziału albo losowo. Można to uczynić albo za pomocą poczty elektronicznej, forum lub czatu. Podział może być odgórny (i najczęściej losowy). Korzystając z Moodle a możemy tworzyć dowolną liczbę grup w narzędziu Grupy, przypisując do każdej z nich zapisane na nasze zajęcia osoby. Wówczas dla określonego narzędzia (np. Forum) wybieramy dostępność dla określonej grupy. Informację o podziale możemy również przesłać e-mailem. Podział może być oddolny (nielosowy), wtedy studenci sami zapisują się do grup umawiając się na forum dyskusyjnym, kto z kim pracuje. W tym wypadku obowiązuje limit liczebności grupy oraz zasada kto pierwszy, ten lepszy. Konieczne jest również określenie ostatecznego terminu dokonania wyboru grupy. Grupy mogą zostać oznaczone indywidualną nazwą, cyfrą lub kolorem. Na czacie (w trakcie audio- lub wideokonferencji) możliwe jest zastosowanie metod podziału analogicznych jak na tradycyjnych zajęciach. 13
Podsumowanie Platforma Moodle posiada narzędzia do: Zakładania grup, Usuwania grup, Przypisywania studentów do grup, Przypisywania ról do osób. 14