PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI DLA GIMNAZJUM nr 10 W ZESPOLE SZKÓŁ NR1 w TYCHACH Przedmiotowy system oceniania z matematyki opracowany został w oparciu o: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 30.04.2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych, z późniejszymi zmianami. 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 23.08.2007 r. oraz z 23.12.2008 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkoły. 3. Programy nauczania : Policzmy to razem, autor Jerzy Janowicz, wydawnictwo Nowa Era ' 4. Wewnątrzszkolny System Oceniania w Zespole Szkół nr 1 w Tychach. Ocenianie ma na celu: 1. Poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie. 2. Pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu własnego rozwoju. 3. Motywowanie ucznia do dalszej pracy. 4. Dostarczenie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia. 5. Umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktycznowychowawczej. Obszary aktywności ucznia podlegające ocenie 1. Wiadomości i umiejętności z zakresu objętego wymaganiami programowymi, z różnicowaniem na ich pamiętanie, rozumienie, stosowanie. 2. Sposoby prowadzenia rozumowań, prawidłowość i kolejność procesów logicznych, pomijanie elementów nieistotnych. 3. Umiejętność wyrażania posiadanej wiedzy i wniosków z użyciem języka matematycznego, stosowanie poznanych terminów i wyrażeń. 4. Tempo i systematyczność pracy, prawidłowe i uzasadnione stosowanie skrótów myślowych. 5. Umiejętność prowadzenia obserwacji, wyciągania wniosków, rozdzielanie tych procesów, stopień obiektywności w opisie. 6. Stosowanie posiadanej wiedzy w sytuacjach codziennych. 7. Stosowanie się do reguł panujących podczas pracy w grupie. 8. Stosunek do pracy własnej i innych. 9. Aktywność na lekcjach, samodzielne proponowanie rozwiązań, prezentowanie dodatkowych posiadanych informacji i materiałów nie zakłócając toku lekcji. 10. Poprawne odrabianie zdań domowych. 11. Przygotowanie do lekcji. Posiadanie koniecznych na lekcji pomocy. 12. Sposób prowadzenia notatek w zeszycie. Zasady współpracy z uczniami, rodzicami, pedagogiem szkolnym 1. Nauczyciel na początku każdego roku szkolnego poinformuje uczniów i ich rodziców (prawnych opiekunów) o wymaganiach edukacyjnych wynikających z realizowanego 1
przez niego programu nauczania oraz o sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów. 2. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości. 3. Uczeń ma prawo być nie przygotowany (do dwóch dni) do zajęć w przypadku co najmniej tygodniowej (5 dni szkolnych) usprawiedliwionej nieobecności. 4. Uczeń ma prawo być nie przygotowany do zajęć bez podania przyczyny dwa razy w semestrze. 5. Oceny są jawne zarówno dla ucznia jak i jego rodziców (prawnych opiekunów). 6. Podczas zebrań z rodzicami, rozmów interwencyjnych nauczyciel przekazuje rodzicom (prawnym opiekunom): Informacje o aktualnym stanie rozwoju i postępów ucznia; Informacje o trudnościach i uzdolnieniach ucznia; Wskazówki do pracy z uczniem. 7. Nauczyciel informuje wychowawcę klasy o aktualnych osiągnięciach i zachowaniu ucznia. 8. Nauczyciel informuje pedagoga szkolnego o sytuacjach wymagających jego interwencji. 9. W przypadkach spornych rozstrzygający jest Wewnątrzszkolny System Oceniania. Warunki uzyskiwania ocen cząstkowych: 1. ODPOWIEDŹ USTNA, gdzie ocena: bdb - to odpowiedź bezbłędna, samodzielna, wyczerpująca db - to odpowiedź bezbłędna, samodzielna, niepełna dst - to odpowiedź bezbłędna, niepełna z małą pomocą nauczyciela dop - to odpowiedź błędna, lecz przy dużej pomocy nauczyciela uczeń rozwiązuje zadanie o niewielkim stopniu trudności ndst - brak odpowiedzi, odpowiedź wykazująca absolutny brak opanowania wiadomości określonych programem; uczeń nie potrafi rozwiązać zadania o znikomym stopniu trudności nawet przy pomocy nauczyciela. ELEMENTY OCENY USTNEJ: zawartość rzeczowa argumentacja wyrażanie sądów, uzasadnianie sposób prezentacji umiejętność formułowania myśli 2. Krótkie prace pisemne - KARTKÓWKA z danego działu materiału. W takiej pracy ujmujemy ćwiczenia i zadania obrazujące opanowanie materiał z niewielkiej ilości materiału około 3-5 ostatnich tematów lekcyjnych. Oceniamy według systemu punktowego (poniżej) lub kryterium odpowiedzi ustnej; KARTKÓWKI nie podlegają poprawie. 3. Co najmniej dwie prace pisemne długie SPRAWDZIAN,PRACA KONTROLNA (trwające 45 minut lub 30 minut zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem). Oceniamy te prace w systemie punktowym z przeliczeniem procentowym: OCENA: bdb - 100% - 91% db - 90% - 71% dst - 70% - 51% dop - 50% - 31% ndst - 30% - 0% Ocenę celującą (cząstkową) może otrzymać uczeń, który spełnił kryterium oceny bdb i rozwiązał zadania z zakresu umiejętności wykraczających. Celująca ocena 2
końcoworoczna nie musi wynikać z ocen cząstkowych regulują to odrębne przepisy WSO. Prace klasowe ustalamy w terminach po kolejnych działach programowych, po uprzednim utrwaleniu i powtórzeniu materiału (daty kolejnych prac są zapisane w dzienniku lekcyjnym). Formę utrwalenia i powtórzenia materiału pozostawia się decyzji nauczyciela: może to być powtórzeniowy zestaw ćwiczeń jako praca domowa, praca na lekcji, odpowiedzi ustne uczniów z danego działu. Po pracy klasowej jedną lekcję wykorzystujemy na uzupełnienie braków w wiadomościach stwierdzone na podstawie tej pracy z danego hasła programowego. Uczeń nieobecny na sprawdzianie pisze go w ciągu dwu następnych tygodni w terminie ustalonym przez nauczyciela. Uczeń może poprawić ocenę ze sprawdzianu w ciągu dwóch tygodni od dnia oddania sprawdzonych prac. Uczeń, który nie pisał sprawdzianu w pierwszym terminie traci możliwość jego poprawy. Każdy sprawdzian uczeń może poprawiać tylko raz. Nie ma możliwości poprawiania ocen tydzień przed klasyfikacją. 4. Możliwość uzyskania oceny z pracy domowej, pracy na lekcji, pracy projektowej (długoterminowej), pracy w grupach. ELEMENTY OCENY PRACY W GRUPIE: akceptowanie ustalonych zasad pracy w grupie planowanie wspólnych działań współudział w podejmowaniu decyzji udział w dyskusji słuchanie innych uzasadnianie swojego stanowiska prezentowanie rezultatów pracy grupy przez ucznia. PRACE PROJEKTOWE (DŁUGOTERMINOWE) oceniane są jawnie, sprawdzana jest abstrakcyjność myślenia, sposób ujęcia zagadnienia, stosowanie wiedzy przedmiotowej w sytuacjach praktycznych, wkład pracy ucznia. Zasady wynagradzania ucznia poprzez podniesienie oceny Nauczyciel może podnieść ocenę nawet o jeden (1) stopień uczniowi, który wyróżnia się aktywnością na lekcjach, rozwiązuje dodatkowe problemy, wykazuje inicjatywę w dodatkowych pracach, ma wiedzę ponad program, bierze udział w różnych konkursach przedmiotowych, a także pomaga uczniom słabszym w nauce. Obniżanie wymagań edukacyjnych Nauczyciel jest zobowiązany na podstawie pisemnej opinii poradni psychologicznej (do tego upoważnionej) obniżyć wymagania edukacyjne w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono deficyty rozwojowe. Zasady nie klasyfikowania ucznia W razie opuszczenia przez ucznia ponad 50% obowiązkowych zajęć, nauczyciel może go nie klasyfikować. Wystawianie oceny semestralnej i rocznej 1. Uzyskane oceny szkolne stanowią podstawę oceny semestralnej/rocznej z różną wagą: największą wagę mają oceny z prac pisemnych i testów, 3
ocenę celującą (semestralną) otrzymuje uczeń, który rozwiązuje zadania na poziomie wykraczającym oraz bierze udział w konkursach i grach matematycznych z pozytywnym skutkiem. 2. Ocena semestralna/roczna nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych. 3. Ocenę semestralną/roczną wystawia nauczyciel na trzy dni przed klasyfikacją uzasadniając ją. 4. Ocena roczna obejmuje osiągnięcia uczniów w I i II semestrze. 5. Uczniowie i ich rodzice mogą prosić o dodatkowe wyjaśnienia do wystawionej oceny. 6. Egzaminy poprawkowe, klasyfikacyjne, promocja do klasy wyższej zgodne z zasadami WSO II. KRYTERIA OCEN Ocenę celującą może otrzymać uczeń, który: opanował w pełnym zakresie wiedzę i umiejętności matematyczne określone programem danej klasy oraz wiedzę i umiejętności wykraczające znacznie poza program tej klasy, bardzo sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu zadań i problemów o bardzo dużym stopniu trudności, wszystkie prace klasowe pisze na ocenę co najmniej bardzo dobrą, osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach matematycznych przynajmniej na szczeblu rejonowym, jest zawsze starannie przygotowany do zajęć i aktywnie w nich uczestniczy, systematycznie poszerza swoja wiedzę korzystając z literatury matematycznej i uczestniczy w zajęciach koła matematycznego, potrafi samodzielnie przeprowadzać uzasadnianie prostych twierdzeń. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: opanował wiedzę i umiejętności matematyczne określone programem nauczania danej klasy, sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu zadań o dużym stopniu trudności, a także potrafi stosować je w nowych sytuacjach, posiadł umiejętności logicznego formułowania wniosków, definicji i twierdzeń, prace klasowe pisze w większości na oceny bardzo dobre, systematycznie przygotowuje się do zajęć i bierze w nich aktywny udział, poszerza wiedzę matematyczną uczestnicząc w zajęciach koła matematycznego i potrafi korzystać z opracowań matematycznych. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: opanował umiejętności matematyczne przekraczające minimum programowe ale nie w pełnym zakresie umiejętności określone programem nauczania dla danej klasy, sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu zadań o dość znacznym stopniu trudności, potrafi logicznie formułować wnioski i definiować prostsze pojęcia matematyczne, prace klasowe pisze w większości na ocenę dobrą, w miarę systematycznie przygotowuje się do zajęć i stara się brać w nich aktywny udział, stara się korzystać z literatury matematycznej. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: 4
opanował podstawowe treści programowe w zakresie umożliwiającym postępy w dalszym uczeniu się matematyki, rozwiązuje samodzielnie zadania matematyczne o niewielkim stopniu trudności, prace klasowe i sprawdziany pisze na ocenę pozytywną (dostateczną lub co najmniej dopuszczająca), przygotowuje się dość systematycznie do zajęć i stara się brać w miarę aktywny udział w lekcji. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: w ograniczonym zakresie opanował podstawowe wiadomości i umiejętności, a braki nie przekreślają mu możliwości uzyskania podstawowej wiedzy z matematyki w ciągu dalszej nauki, rozwiązuje często przy pomocy nauczyciela zadania typowe, o niewielkim stopniu trudności, prace klasowe i sprawdziany pisze w większości przynajmniej na ocenę dopuszczającą, stara się brać udział w zajęciach zespołu wyrównywania wiedzy, w miarę swoich możliwości odrabia zadania domowe. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: nie opanował programu minimum w zakresie dopuszczającym, nie potrafi rozwiązywać bardzo prostych zadań i problemów matematycznych, nawet z pomocą nauczyciela, najczęściej jest nie przygotowany do zajęć, nie odrabia też zadań domowych, braki w wiadomościach uniemożliwiają mu zrozumienie wszelkich nowych treści programowych, wykazuje lekceważący stosunek do przedmiotu. 5