Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie zachodniopomorskim w 2011 roku

WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W SZCZECINIE Wydział Badań i Analiz Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych w województwie zachodniopomorsim w 2011 rou Opracowanie: Marta Sapińsa Szczecin 2011

WSTĘP... 3 ROLA I ZNACZENIE MONITORINGU... 3 UWAGI METODOLOGICZNE... 5 PODSTAWOWE DEFINICJE... 6 1. SYTUACJA NA RYNKU PRACY W 2011 ROKU... 9 1.1. BEZROBOCIE REJESTROWANE W POLSCE... 9 1.2. BEZROBOCIE REJESTROWANE W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM I W POWIATACH... 11 1.3. BILANS BEZROBOCIA W WOJEWÓDZTWIE... 13 1.4. STRUKTURA ZAREJESTROWANYCH BEZROBOTNYCH WEDŁUG WIEKU, WYKSZTAŁCENIA, STAŻU PRACY I CZASU POZOSTAWANIA BEZ PRACY... 15 1.5. BEZROBOTNI WEDŁUG RODZAJU DZIAŁALNOŚCI, OSTATNIEGO MIEJSCA PRACY (KLASYFIKACJA PKD)... 18 2. ANALIZA BEZROBOCIA WEDŁUG ZAWODÓW... 21 2.1. STRUKTURA BEZROBOCIA WEDŁUG ZAWODÓW... 21 2.2. NAPŁYW DO BEZROBOCIA... 25 2.3. ZAWODY GENERUJĄCE DŁUGOTRWAŁE BEZROBOCIE... 29 2.4. BEZROBOTNI WEDŁUG RODZAJU DZIAŁALNOŚCI, OSTATNIEGO MIEJSCA PRACY... 30 3. ANALIZA WOLNYCH MIEJSC PRACY I MIEJSC AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ... 31 3.1. NAPŁYW WOLNYCH MIEJSC PRACY I MIEJSC AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ WEDŁUG ZAWODÓW... 33 4. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH... 40 4.1. ZAWODY DEFICYTOWE... 43 4.2. ZAWODY W RÓWNOWADZE... 44 4.3. ZAWODY NADWYŻKOWE... 46 5. ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE W POWIATACH... 48 WNIOSKI... 55

Wstęp Instytucje przeciwdziałające bezrobociu z całą pewnością wyorzystują wszystie środi, tórymi dysponują, by zapobiec sutom bezrobocia. Jednaże samo przeciwdziałanie nie jest jedyną słuszną drogą do wyeliminowania choroby cywilizacji. Daje się zauważyć, możliwość ingerencji w wyształcenie przyszłych młodych osób, tóre dopiero wejdą na ryne pracy. I w tej przestrzeni należy szuać sutecznego sposobu przeciwdziałania bezrobociu, już w oresie samego ształcenia młodej osoby, gdy nie zawsze świadomie wybiera tą czy inną szołę, ten czy inny ierune ształcenia. Do priorytetowych zadań instytucji zajmujących się problematyą rynu pracy należy suteczne prognozowanie zawodów przyszłościowych i wsazywanie na te dziedziny, w tórych należy, co najmniej zmniejszyć ilość uczącej się młodzieży lub całowicie zmienić ieruni ształcenia. Wojewódzi Urząd Pracy w Szczecinie za jeden z najistotniejszych ierunów badania rynu uznał, systematyczną obserwację wojewódziego rynu pracy pod ątem ształtowania się popytu i podaży siły roboczej w przeroju zawodowym. Rozpoczęto bieżącą oordynację szolenia bezrobotnych oraz ształcenia zawodowego z potrzebami rynu pracy, a taże diagnozowanie atualnej sytuacji bezrobocia w województwie zachodniopomorsim oraz oreślenia walifiacji zawodowych osób bezrobotnych do potrzeb rynu pracy. Podjęto próbę, stworzenia swoistego narzędzia służącego oreślaniu zawodów mających tendencję rozwoju oraz zaniających na rynu pracy, a taże tych, tórych podaż równoważy się popytem. Na tej podstawie formułowane są oceny, wniosi i rótotrwałe prognozy niezbędne dla prawidłowego funcjonowania systemu ształcenia i szolenia bezrobotnych. Rola i znaczenie monitoringu Wdrożenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych pozwoli w szczególności na 1 : oreślenie ierunów i natężenia zmian zachodzących w struturze zawodowowalifiacyjnej na loalnych, regionalnych i rajowym rynu pracy, stworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych strutur zawodowowalifiacyjnych w uładzie loalnym, regionalnym i rajowym, oreślenie odpowiednich ierunów szolenia bezrobotnych, zapewniając więszą efetywność organizowanych szoleń, bieżącą oretę poziomu, strutury i treści ształcenia zawodowego (dotyczy władz oświatowych oraz dyrecji szół), 1 Zalecenia Metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych, Ministerstwo Gospodari i Pracy, Departament Rynu Pracy, Warszawa 2003 r., s. 8-9. 3

usprawnienie poradnictwa zawodowego poprzez wsazanie zawodów deficytowych i nadwyżowych, usprawnienie pośrednictwa pracy poprzez uzysanie informacji o planowanych ofertach pracy na ro przyszły oraz przewidywanej liczbie absolwentów według zawodów, ułatwienie realizacji programów specjalnych dla atywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich ponownego zatrudnienia. Ponadto, informacje o bezrobociu i ofertach pracy według zawodów posłużą w szczególności, jao źródło informacji do: dostosowania poziomu, strutury i treści ształcenia zawodowego do potrzeb rynu pracy, prowadzenia racjonalnej i zgodnej z realiami rynu pracy gospodari środami Funduszu Pracy, pozostającymi w dyspozycji powiatowych urzędów pracy, w zaresie asygnowania środów na atywne formy przeciwdziałania bezrobociu, szczególnie w zaresie programów specjalnych i atywizacji absolwentów, opracowywania przez samorządy loalne strategii działania oraz oceny i weryfiacji ich założeń w części dotyczącej łagodzenia sutów bezrobocia oraz promocji zatrudnienia, planowania działań przez instytucje i organizacje współpracujące na loalnym rynu pracy w zaresie przeciwdziałania bezrobociu, podnoszenia jaości poradnictwa zawodowego, poprzez bieżące wsazywanie doradcom zawodowym profesji poszuiwanych przez loalnych pracodawców oraz taich, na tóre maleje zapotrzebowanie, stworzenia pratycznego systemu wymiany informacji o wzajemnych powiązaniach, zachodzących pomiędzy potrzebami rynu pracy i systemem eduacyjnym, ta dla instytucji rynu pracy, ja instytucji eduacyjnych, usprawnienia pośrednictwa pracy, poprzez dostarczanie informacji zawodoznawczych charateryzujących stan i ewolucję rynów zatrudnienia (ze szczególnym uwzględnieniem zawodów deficytowych i nadwyżowych) w środowisach loalnych, stworzenia podstaw do dysusji o orecie ierunów strutury i treści ształcenia zgodnie z wymogami poszczególnych rynów pracy, uświadomienia pracowniom instytucji rynu pracy, sali niedostosowania strutury zawodów/specjalności do potrzeb rynu pracy, wyposażenia przedstawicieli instytucji eduacyjnych w wiedzę o stanie i ewolucji rynu pracy w województwie i (odpowiednim) powiecie, podniesienia wiedzy przedstawicieli instytucji eduacyjnych o procesie dostosowania eduacji do wymagań wojewódziego i powiatowego rynu zatrudnienia, 4

uzysania przez przedstawicieli instytucji eduacyjnych wiedzy, niezbędnej do prowadzenia bieżącej oordynacji eduacji z zatrudnieniem, podniesienia świadomości przedstawicieli instytucji zajmujących się ryniem pracy i ryniem eduacyjnym o onieczności prowadzenia zintegrowanych działań na rzecz dostosowania systemu ształcenia do potrzeb rynu pracy. Załada się, że głównymi użytowniami informacji zawartych w opracowaniu będą: Urząd Marszałowsi Województwa Zachodniopomorsiego, Wojewódzi Urząd Pracy w Szczecinie i powiatowe urzędy pracy z terenu województwa zachodniopomorsiego, loalne władze oświatowe i dyrecje szół ponadgimnazjalnych oraz placówi nauowo badawcze, zainteresowane loalne organy rządowe i samorządowe, instytucje i organizacje społeczno polityczne z terenu województwa zachodniopomorsiego zainteresowane współdziałaniem na rynu pracy, Ministerstwo Pracy i Polityi Społecznej, instytucje szoleniowe. Uwagi metodologiczne Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych jest prowadzony w oparciu o ujednolicone dla całego raju zalecenia metodyczne, opracowane przez Departament Rynu Pracy Ministerstwa Pracy i Polityi Społecznej. Zgodnie z zaleceniami metodycznymi raporty z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych opracowywane są, co pół rou na poziomie powiatu, województwa i raju przez publiczne służby zatrudnienia. Podstawowym źródłem informacji, są dane statystyczne zawarte w sprawozdaniu MPiPS-01 załączni 2 Bezrobotni według rodzaju działalności, ostatniego miejsca pracy, poszuujący pracy oraz wolne miejsca pracy i miejsca atywizacji zawodowej oraz załączni 3 Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca atywizacji zawodowej według zawodów i specjalności. Dane liczbowe o bezrobociu i wolnych miejscach pracy i miejscach atywizacji zawodowej w rou, uzysane z powiatowych urzędów pracy województwa zachodniopomorsiego opracowano, posługując się nazwami grup zawodów, zawodów i specjalności zgodnymi z obowiązującą od 1 lipca 2010 rou nową lasyfiacją wprowadzoną rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityi Społecznej z dnia 27 wietnia 2010 r. w sprawie lasyfiacji zawodów i specjalności na potrzeby rynu pracy oraz zaresu jej stosowania (Dz. U. Nr 82 z dnia 17 maja 2010 r., poz. 537). Uład lasyfiacji zawodów 5

i specjalności, ryteria lasyfiacyjne oraz system odowy przyjęto zgodnie z Międzynarodowym Standardem ISCO-08. Używane w teście opracowania oreślenia: zawód, zawody i specjalności, grupa zawodów wynia z nazewnictwa stosowanego w Klasyfiacji zawodów i specjalności. Strutura lasyfiacji jest wyniiem grupowania zawodów na podstawie podobieństwa walifiacji zawodowych wymaganych dla realizacji zadań danego (specjalności), z uwzględnieniem obydwu aspetów walifiacji, tj. ich poziomu i specjalizacji. Wymienione ryteria posłużyły grupowaniu poszczególnych zawodów i specjalności w grupy elementarne, a te z olei w bardziej zagregowane grupy średnie, duże i wielie. W efecie strutura lasyfiacji obejmuje: 10 grup wielich (od jednocyfrowy), 43 grupy duże wewnętrzny podział grup wielich (od dwucyfrowy), 132 grupy średnie wewnętrzny podział grup dużych (od trzycyfrowy), 444 grupy elementarne wewnętrzny podział grup średnich (od czterocyfrowy), 2 360 zawodów i specjalności tworzących grupy elementarne (od sześciocyfrowy). Ponadto, przy monitoringu uwzględniono taże poziom i struturę bezrobotnych oraz zgłaszanych wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej według Polsiej Klasyfiacji Działalności, tóra obowiązuje na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 rou w sprawie Polsiej Klasyfiacji Działalności (PKD). Podstawowe definicje Dane wyniowe z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych oreślone są za pomocą wsaźnia intensywności nadwyżi (deficytu). Celem właściwej interpretacji danych należy przytoczyć podstawowe definicje używanych pojęć. Przez monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych należy rozumieć proces systematycznego obserwowania zjawis zachodzących na rynu pracy dotyczących ształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przeroju terytorialno-zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosów i rótotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funcjonowania systemów szolenia bezrobotnych oraz ształcenia zawodowego. Przez zawód deficytowy należy rozumieć zawód, na tóry występuje na rynu pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. Przez zawód nadwyżowy należy rozumieć zawód, na tóry występuje na rynu pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. 6

Zawody deficytowe i nadwyżowe oreślane są za pomocą wsaźnia intensywności nadwyżi (deficytu) zawodów mierzonej stosuniem średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie w badanym oresie do średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie, w badanym oresie. Średnia miesięczna nadwyża (deficyt) podaży siły roboczej w zawodzie ( N I ) N I gdzie: B I O I B I - średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie danym rou, O I - średnia miesięczna liczba zgłoszonych ofert pracy w zawodzie w danym rou, przy czym wielości te są obliczane według wzorów: B I 6 i 1 6 B i O I gdzie: Bi Oi 6 i 1 O 6 i - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w i-tym miesiącu w zawodzie - liczba zgłoszonych ofert pracy w i-tym miesiącu w zawodzie Wsaźni intensywności nadwyżi (deficytu) zawodów ( W n, I ) jest syntetyczną miarą zapotrzebowania na dany zawód. Powstaje poprzez podzielenie średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie, przez średnią miesięczną liczbę zarejestrowanych osób w tym zawodzie. Im wsaźni uzysuje więszą wartość, tym zawód, do tórego odnosi się jest bardziej nadwyżowy, a więc jest więcej zarejestrowanych osób w tym zawodzie, niż ofert pracy dla osób w tym zawodzie. Dla tego wsaźnia charaterystyczne są trzy przypadi: Gdy wartość wynosi zero (0) wsaźni osiąga tą wartość, gdy nie wpłynęły oferty w danym zawodzie oraz nit nie zarejestrował się w tym zawodzie bądź, gdy nie zgłoszono ofert pracy w danym zawodzie a nastąpiło zarejestrowanie bezrobotnego (-ych) w tym zawodzie, 7

W n, I gdzie: O I, Gdy wartość wynosi MAX to sytuacja, w tórej wartość liczbowa nie może być podana ze względu na reguły matematyczne. Zachodzi, gdy do urzędów pracy wpłynęły oferty w danym zawodzie, lecz w tym zawodzie nit nie zarejestrował się, jao bezrobotny (dzielenie przez zero jest niedopuszczalne), Gdy wartość ształtuje się w oolicach jedności (1) to sytuacja, w tórej mniej więcej (bądź doładnie tyle samo) jest zgłaszanych ofert pracy w danym zawodzie, co zarejestrowanych bezrobotnych w tym zawodzie. Oznacza względną bądź idealną równowagę. O B I I B I są oreślone wzorami Przyjęto, że zawody o wsaźniu: W, < 0,9 to zawody nadwyżowe, n I 0,9 W, 1,1 to zawody zrównoważone (wyazujące równowagę na rynu pracy), n I n I W, > 1,1 to zawody deficytowe Wsaźni szansy uzysania oferty w zawodzie ( W s, I ) wsaźni ten jest wyniiem dzielenia średniej liczby ofert pracy w danym zawodzie przez średni miesięczny poziom rejestrowanego bezrobocia w danym zawodzie. Im więsza wartość wsaźnia tym więsza szansa uzysania pracy w danym zawodzie. W s, I gdzie: PO PB I I PO I - średnia miesięczna liczba ofert pracy w zawodzie w danym rou, będąca w dyspozycji powiatowego urzędu pracy, obliczana według wzoru: PO I PO przy czym t 1 6 O I POt 1 - liczba ofert pracy w zawodzie, będąca do dyspozycji powiatowego urzędu pracy w ońcu poprzedniego rou (t-1) 8

O I - liczba ofert pracy w zawodzie, zgłoszona do powiatowego urzędu pracy danym rou oraz PB I - średni miesięczny poziom rejestrowanego bezrobocia w zawodzie w danym rou obliczany metodą uproszczoną według wzoru: przy czym: PB I PB t 1 2 PBt 1 - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w ońcu poprzedniego rou PB I - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w ońcu danego rou. PB I Wsaźni długotrwałego bezrobocia w zawodzie ( W d, I ) wartość wsaźnia informuje ile procent bezrobotnych zarejestrowanych w danym zawodzie pozostaje w rejestrach powiatowych urzędów pracy, co najmniej 12 miesięcy. Im więsza wartość wsaźnia tym więcej osób jest długotrwale bezrobotnych w danym zawodzie. W B d, I d, I BI gdzie: d I.100% B, - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie, pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy, według stanu w ońcu danego rou, B I - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie według stanu w ońcu danego rou. 1. Sytuacja na rynu pracy w 2011 rou 1.1. Bezrobocie rejestrowane w Polsce W 2011 rou w porównaniu z ubiegłym, notowano wzrost bezrobocia rejestrowanego w Polsce, ja i w więszości województw, po za pięcioma, wśród tórych znalazło się województwo zachodniopomorsie. Najwięszy spade dotyczył województwa dolnośląsiego o 6 707 osób, w naszym województwie liczba bezrobotnych zmalała o 1 060. W województwie mazowiecim liczba bezrobotnych w badanym oresie wyazywała się najwyższą tendencją wzrostową o 8 398 osób. Na oniec grudnia 2011 rou w rejestrach powiatowych urzędów pracy na obszarze raju znajdowało się łącznie 1 982,6 tys. osób bezrobotnych wobec 1954,7 tys. w analogicznym oresie rou ubiegłego, co oznacza wzrost 9

o 1,4%. Zarejestrowani stanowili 12,5% ludności atywnej zawodowo, czyli o 0,2 p.p. więcej niż na oniec 2010 rou. W zbiorowości bezrobotnych więszość stanowiły obiety tj. 53,5% (51,9% w rou ubiegłym). Prawo do zasiłu posiadało 16,5% zarejestrowanych wobec 16,7% na oniec 2010 rou. Ze zbioru województw najwięszym odsetiem osób bezrobotnych w ogólnej liczbie atywnych zawodowo charateryzowało się niezmiennie warmińsomazursie 20,1%, a na olejnym miejscu uplasowało się zachodniopomorsie 17,5%. Najmniejsze bezrobocie notowano w Wielopolsce 9,2%. Z danych zawartych w tabeli 1 wynia, że mniej bezrobotnych niż przed roiem pozostawało w ewidencji urzędów pracy na obszarze 5 województw, a najwięszy spade notowano w dolnośląsim o 4,5%. W grupie województw charateryzujących się wzrostem bezrobocia, najwięsze o ponad 5% zaobserwowano w łódzim. Tabela 1. Wzrost/spade liczby bezrobotnych w województwach porównanie 2010 i 2011 rou Liczba bezrobotnych Dynamia Stopa bezrobocia Województwo 2010 ro 2011 ro 2010 ro = 100 ogółem obiety ogółem obiety ogółem obiety XII.2010 ro XII.2011 ro Dolnośląsie 150 282 77 700 143 575 76 375 95,5 98,3 13,0 12,5 Kujawso-pomorsie 139 401 75 696 139 622 78 254 100,2 103,4 16,6 16,9 Lubelsie 119 709 59 385 122 441 62 189 102,3 104,7 13,0 13,3 Lubusie 59 225 31 607 59 134 32 713 99,8 103,5 15,6 15,4 Łódzie 131 617 66 257 138 652 71 116 105,3 107,3 12,1 12,7 Małopolsie 142 221 75 517 145 094 78 803 102,0 104,4 10,4 10,5 Mazowiecie 238 341 115 079 246 739 122 204 103,5 106,2 9,4 9,9 Opolsie 48 775 25 801 48 029 26 173 98,5 101,4 13,1 13,3 Podarpacie 142 263 73 359 146 208 77 403 102,8 105,5 15,8 15,7 Podlasie 63 761 30 210 65 920 31 736 103,4 105,1 13,2 14,1 Pomorsie 104 694 55 789 106 667 60 589 101,9 108,6 12,2 12,4 Śląsie 181 198 98 169 186 187 104 370 102,8 106,3 9,9 10,1 Świętorzysie 82 141 41 199 83 217 42 901 101,3 104,1 14,7 15,3 Warmińso-mazursie 105 942 56 128 107 333 58 437 101,3 104,1 20,0 20,1 Wielopolsie 135 172 75 711 134 954 78 369 99,8 103,5 9,2 9,2 Zachodniopomorsie 109 964 57 185 108 904 58 572 99,0 102,4 17,4 17,5 POLSKA 1 954 706 1 014 792 1 982 676 1 060 204 101,4 104,5 12,3 12,5 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 01. Z porównania stopy bezrobocia z ońca grudnia 2010 i 2011 rou wynia, że w 3 województwach wsaźni ten był niższy. Odsete bezrobotnych w zbiorowości osób atywnych zawodowo w najwięszym stopniu zmniejszył się w województwie dolnośląsim, o 0,5 p.p. Do pozostałych województw w tórych również zaobserwowano spade wartości analizowanego miernia należały lubusie oraz podarpacie. Regionami, w tórych stopa bezrobocia wzrosła najbardziej były województwa podlasie o 0,9 p.p. oraz zachodniopomorsie i łódzie, po 0,6 p.p. Bezrobocie na poziomie powiatowym na oniec grudnia 2011 rou wynosiło od 3,7% w Poznaniu do 37,2% w powiecie szydłowiecim (woj. mazowiecie). W grupie 30 powiatów 10

54 299 51 606 58 132 57 473 58 151 59 491 56 466 59 067 53 297 55 195 51 344 52 192 49 059 48 953 48 980 47 542 49 595 46 779 51 006 47 058 51 977 47 637 54 054 49 689 57 185 52 779 61 497 57 545 62 106 58 526 62 059 57 975 59 458 54 936 57 049 51 879 54 642 48 662 54 145 47 166 54 155 45 959 54 790 45 983 55 510 46 269 56 866 48 128 58 572 50 332 105 905 108 492 103 536 98 012 96 522 96 374 98 064 99 614 103 743 115 605 117 642 115 533 109 964 119 042 120 632 120 034 114 394 108 928 103 304 101 311 100 114 100 773 101 779 104 994 108 904 charateryzujących się najwięszym bezrobociem rejestrowanym znalazło się dziewięć z województwa zachodniopomorsiego. Na najwyższej pozycji szóstej - uplasował się powiat łobesi ze stopą 29,0%. W analizowanej grupie znalazły się ponadto powiaty: białogardzi, pyrzyci, świdwińsi, szczecineci, oszalińsi, choszczeńsi, drawsi, amieńsi. 1.2. Bezrobocie rejestrowane w województwie zachodniopomorsim i w powiatach Na oniec 2011 rou w ewidencji urzędów pracy na obszarze województwa zachodniopomorsiego pozostawały 108 904 osoby bezrobotne wobec 109 964 osób w analogicznym oresie rou ubiegłego, co oznacza spade o 1%. Najniższa liczba bezrobotnych w analizowanym rou wypada w miesiącu sierpniu, czyli od początu analizowanego rou liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 9%, co jest stałą tendencją obserwowaną na rynu pracy. Spade bezrobocia w pierwszej połowie rou wynia z więszej podaży ofert pracy m.in. w budownictwie, rolnictwie, turystyce. Wyres 1. Liczba bezrobotnych z podziałem na płeć w województwie zachodniopomorsim w latach 2009-2011 140 000 120 000 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 0 XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 2009 2010 2011 obiety mężczyźni razem Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01. Na oniec badanego oresu w struturze zarejestrowanych według płci więszość stanowiły obiety 53,8%. Dla porównania na oniec 2010 rou udział obiet ształtował się na poziomie 52,0%, wyazuje więc tendencję wzrostową. W ońcu 2011 rou prawo do zasiłu posiadało 20 012 osób, ponad połowę stanowiły obiety (10 742). Osoby pobierające zasiłe stanowiły 18,4% bezrobotnych wobec 18,9% w analogicznym oresie poprzedniego rou. 11

Zdecydowana więszość zarejestrowanych na oniec badanego oresu to osoby już posiadające doświadczenie zawodowe tj. 81,6% (88 845 osób). W grupie tej znajdowały się m.in. osoby zwolnione z przyczyn dotyczących załadu pracy, tóre stanowiły 2,4% tj. o 0,2 p.p. więcej niż przed roiem. Pozostała bliso 21 tys. grupa osób bezrobotnych dotychczas nie pracowała. Z analizy danych dotyczących miejsca zamieszania osób bezrobotnych wynia, że na oniec badanego oresu znaczną część stanowiły osoby zamieszujące miasta 58,7%. Udział zarejestrowanych z terenów wiejsich ształtował się na poziomie 41,3% wobec 41,4% w rou ubiegłym. Grupa bezrobotnych, tórzy zostali zarejestrowani w oresie 12 miesięcy od dnia uończenia naui sładała się z 4 632 osób, stanowiących 4,3% zarejestrowanych. W porównaniu z roiem poprzednim osób bezrobotnych, tóre niedawno zaończyły eduację było o 374 mniej, notowano taże spade udziału badanej grupy wśród wszystich bezrobotnych o 0,3 p.p. Z uwagi na trudności w znalezieniu odpowiedniego zatrudnienia przez osoby bezrobotne w Ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynu pracy z dnia 20 wietnia 2004 rou wyróżnia się osoby będące w szczególnej sytuacji na rynu pracy. Na oniec 2011 rou do powyższej grupy zawalifiowano 92,7% osób znajdujących się w rejestrach urzędów pracy w zachodniopomorsim. W tabeli numer 2 umieszczono dane dotyczące poszczególnych ategorii osób bez pracy. Wynia z nich, że na oniec ubiegłego rou najwięszą grupę zarejestrowanych tworzyły osoby nieposiadające średniego wyształcenia tj. ponad 67 tys., stanowiące ponad ⅔ wszystich zarejestrowanych. Więcej niż połowę bezrobotnych stanowiły ponadto osoby długotrwale pozostające bez pracy. W porównaniu z analogicznym oresem rou ubiegłego zaobserwowano przyrost w liczbie bezrobotnych w więszości ategorii osób znajdujących się w trudnej sytuacji na rynu pracy, od 4,0% w grupie osób samotnie wychowujących co najmniej jedno dzieco do 18 rou życia do 57,1% w grupie bezrobotnych, tórzy zaończyli realizację ontratu socjalnego. W przypadu ategorii, w tórej odsete zarejestrowanych był znaczny, tj. długotrwale bezrobotni odnotowano wzrost o 10,9%. Z analizy danych dotyczących obiet będących w szczególnej sytuacji na rynu pracy wynia, że zdecydowanie dominowały one w ategorii osób samotnie wychowujących, co najmniej jedno dzieco do 18 rou życia tj. udział na poziomie 86%, a taże w grupie osób po zaończeniu realizacji ontratu socjalnego 81,8%. Przewagę liczebną Pań zaobserwowano również wśród bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego, bez walifiacji zawodowych, do 25 rou życia i długotrwale bezrobotnych. W porównaniu ze stanem w podobnym oresie rou ubiegłego najwięszy przyrost liczbowy bezrobotnych obiet notowano w grupie, tóra zaończyła realizację ontratu socjalnego, o 36,4%. W pozostałych ategoriach osób bezrobotnych 12

z wiersza 1 z tego z tego przyrost obiet wyniósł od 0,02% w grupie bez wyształcenia średniego do 12% wśród osób długotrwale bezrobotnych. Liczba obiet w badanym oresie zmniejszyła się w dwóch ategoriach bez doświadczenia zawodowego o 0,9% oraz do 25 rou życia o 3,4%. Ogółem Tabela 2. Wybrane ategorie osób bezrobotnych w województwie zachodniopomorsim na oniec 2010 i 2011 r. Wyszczególnienie Z prawem do zasiłu Zamieszali na wsi Osoby w oresie do 12 miesięcy od dnia uończenia Cudzoziemcy naui Osoby będące w szczególnej sytuacji ogółem 2010 ro udział w ogółem (%) obiety udział obiet w danej ategorii (%) 1.3. Bilans bezrobocia w województwie Z analizy danych zawartych w tabelach 3 i 4, dotyczących bilansu osób bezrobotnych w województwie zachodniopomorsim wynia, że w ciągu 2011 rou w urzędach pracy zarejestrowano prawie 149 tys. osób poszuujących zatrudnienia, z olei wyłączono z ewidencji w tym czasie bliso 150 tys. osób. W grupie zarejestrowanych 83% stanowiły osoby powracające do rejestracji po raz olejny. W pozostałej grupie znajdowały się osoby rejestrujące się po raz pierwszy. Wśród osób, tóre już wcześniej orzystały z usług urzędów pracy występowały osoby po zaończonym programie stażu (9,1 tys. osób), pracach społecznie użytecznych (4,3 tys.), robotach publicznych (2,4 tys.), po szoleniu (2,5 tys.). ogółem udział w ogółem (%) obiety udział obiet w danej ategorii (%) Różnica 2011-2010 ogółem obiety 109 964 100,0 57 185 52,0 108 904 100,0 58 572 53,8-1 060 1 387 20 834 18,9 10 586 50,8 20 012 18,4 10 742 53,7-822 156 45 512 41,4 24 360 53,5 44 928 41,3 25 033 55,7-584 673 5 006 4,6 2 938 58,7 4 632 4,3 2 673 57,7-374 -265 77 0,1 49 63,6 101 0,1 59 58,4 24 10 101 625 92,4 52 179 51,3 100 961 92,7 53 719 53,2-664 1 540 na rynu pracy Do 25 rou życia 20 634 20,3 11 415 55,3 19 296 19,1 11 026 57,1-1 338-389 Długotrwale bezrobotne 50 494 49,7 28 569 56,6 55 984 55,5 32 001 57,2 5 490 3 432 Kobiety, tóre nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dzieca x x 12 516 x x x 13 477 x x 961 Powyżej 50 rou życia 27 637 27,2 11 133 40,3 28 773 28,5 11 873 41,3 1 136 740 Bez walifiacji zawodowych 31 964 31,5 18 513 57,9 34 662 34,3 20 277 58,5 2 698 1 764 Bez doświadczenia zawodowego 28 493 28,0 16 503 57,9 27 362 27,1 16 360 59,8-1 131-143 Bez wyształcenia średniego 69 638 68,5 31 194 44,8 67 501 66,9 31 199 46,2-2 137 5 Samotnie wychowujące co najmniej jedno dzieco do 18 rou życia 14 140 13,9 12 031 85,1 14 702 14,6 12 626 85,9 562 595 Które po odbyciu ary pozbawienia wolności nie podjęły zatrudnienia 2 523 2,5 115 4,6 2 628 2,6 126 4,8 105 11 Niepełnosprawni 4 281 4,2 2 120 49,5 4 605 4,6 2 291 49,8 324 171 po zaończeniu realizacji ontratu socjalnego 35 0,03 33 94,3 55 0,1 45 81,8 20 12 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 01. 2011 ro Tabela 3. Rejestracje osób bezrobotnych w województwie zachodniopomorsim w 2010 i 2011 r. Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w rou po raz pierwszy po raz olejny po pracach interwencyjnych po robotach publicznych po stażu po odbyciu przygotowania zawodowego dorosłych po szoleniu 2010 ro 2011 ro ogółem obiety ogółem obiety 3-1 4-2 1 2 3 4 1 179 790 86 908 148 691 72 860-31 099-14 048 2 30 633 14 456 25 288 12 362-5 345-2 094 3 149 157 72 452 123 403 60 498-25 754-11 954 4 1 290 865 1 126 696-164 -169 5 4 781 2 142 2 448 1 179-2 333-963 6 15 363 11 141 9 104 6 644-6 259-4 497 7 18 14 80 57 62 43 8 10 372 4 454 2 560 960-7 812-3 494 9 3 982 2 564 4 372 2 835 390 271 10 60 55 54 38-6 -17 po pracach społecznie użytecznych po zaończeniu indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego Źródło: lub ontratu opracowanie socjalnegowłasne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 01. 13

z tego z przyczyn z tego z tego Tabela 4. Wyłączenia z osób bezrobotnych w województwie zachodniopomorsim w 2010 i 2011 r. 2010 ro 2011 ro Wyszczególnienie ogółem obiety ogółem obiety 3-1 4-2 1 2 3 4 Osoby wyłączone z ewidencji bezrobotnych w rou 1 175 731 84 022 149 751 71 473-25 980-12 549 podjęcia pracy 2 71 526 34 821 67 748 35 051-3 778 230 niesubsydiowanej 3 54 397 27 219 60 425 31 720 6 028 4 501 w tym pracy sezonowej 4 7 927 4 340 8 021 4 485 94 145 subsydiowanej (w. 6-10) 5 17 129 7 602 7 323 3 331-9 806-4 271 prac interwencyjnych 6 2 737 1 765 1 751 1 013-986 -752 robót publicznych 7 6 963 3 061 2 349 1 063-4 614-1 998 podjęcia działalności gospodarczej 8 4 014 1 502 1 439 591-2 575-911 podjęcia pracy w ramach refundacji osztów zatrudnienia bezrobotnego 9 3 362 1 248 1 716 631-1 646-617 inne 10 53 26 68 33 15 7 11 10 331 4 424 2 554 1 006-7 777-3 418 rozpoczęcia szolenia rozpoczęcia stażu rozpoczęcia przygotowania zawodowego dorosłych rozpoczęcia pracy społecznie użytecznej rozpoczęcia realizacji indywidualnego programu zatrudnienia odmowy bez uzasadnionej przyczyny przyjecia propozycji niepotwierdzenia gotowości do pracy dobrowolnej rezygnacji ze statusu bezrobotnego podjęcia naui uończenia 60/65 lat nabycia praw emerytalnych lub rentowych nabycia praw do świadczenia przedemerytalnego innych 12 15 559 10 956 5 227 3 722-10 332-7 234 13 14 9 5 1-9 -8 14 4 654 2 856 4 224 2 624-430 -232 15 190 120 274 164 84 44 16 3 711 1 571 3 448 1 397-263 -174 17 55 271 20 934 49 634 18 269-5 637-2 665 18 8 280 5 265 8 846 5 316 566 51 19 487 289 325 178-162 -111 20 343 246 561 364 218 118 21 614 241 1 091 478 477 237 22 599 412 940 627 341 215 23 4 152 1 878 4 874 2 276 722 398 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 01. W struturze osób wyłączonych z ewidencji według powodu wyrejestrowania najwięszą grupę stanowiły osoby, tóre podjęły zatrudnienie tj. 67,7 tys. osób wobec 71,5 tys. w analogicznym oresie rou ubiegłego. W dalszej olejności wyłączenia wyniały z niepotwierdzenia przez osobę bezrobotną gotowości do podjęcia pracy 2 49,6 tys. osób wobec 55,2 tys. w zeszłym rou. W przypadu wyłączeń z powodu podjęcia pracy dominujący udział miało zatrudnienie niesubsydiowane, tóre otrzymało w analizowanym półroczu 60,4 tys. osób bezrobotnych, w tym pracę sezonową podjęło ponad 8 tys. osób. Pracę subsydiowaną przy wyorzystaniu m. in. środów Funduszu Pracy, EFS, PFRON rozpoczęło ponad 7,3 tys. osób. Najwięcej bezrobotnych otrzymało pracę w ramach robót publicznych tj. 2,3 tys. osób. W ramach atywizacji zawodowej w ubiegłym rou. program stażu i prace społecznie użyteczne rozpoczęło odpowiednio 5,2 i 4,2 tys. osób, na szolenia sierowano 2,5 tys. osób bezrobotnych. W porównaniu z analogicznym oresem rou ubiegłego zaobserwowano znacznie mniejszą liczbę osób sierowanych do prac subsydiowanych, o 9,8 tys., ja również mniej osób sorzystało z pozostałych form 2 Zgodnie z objaśnieniami do formularza MPiPS-01 są to osoby, tóre zostały pozbawione statusu bezrobotnego z powodu: brau gotowości do podjęcia pracy zgodnie z art. 33 ust. 4 pt 4 i pt 4a ustawy z dnia 20 wietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynu pracy; osoby, tóre wyjechały za granicę na ores co najmniej 10 dni; osoby, tóre przez ores co najmniej 10 dni pozostają w sytuacji powodującej bra gotowości do podjęcia zatrudnienia; nadterminowej, zasadniczej służby wojsowej, służby wojsowej pełnionej w charaterze andydata na żołnierza zawodowego, ćwiczeń wojsowych oraz oresowej służby wojsowej (zawodowej). 14

atywizacji zawodowej. Program stażu będący najpopularniejszą formą atywizacji rozpoczęło o ponad 10 tys. osób mniej niż miało to miejsce przed roiem. Wyraźna tendencja spadowa w liczbie osób orzystających z powyższych usług spowodowana jest zaangażowaniem mniejszych niż ro wcześniej środów finansowych przeznaczonych na walę z bezrobociem, tórymi dysponują urzędy pracy. 1.4. Strutura zarejestrowanych bezrobotnych według wieu, wyształcenia, stażu pracy i czasu pozostawania bez pracy Z analizy strutury osób bezrobotnych z województwa zachodniopomorsiego według wieu na oniec 2011 rou wynia, że najliczniejszą grupę stanowiły osoby od 25 do 34 rou życia 27,9%, a następnie od 45 do 54 rou życia 21,1%. Niemal co drugi bezrobotny to osoba do 25 rou życia oraz w wieu 35 44 lata. W stosunu do analogicznego oresu rou ubiegłego w trzech grupach wieowych zaobserwowano spade liczby bezrobotnych, od 6,5% w grupie 18 24 lata do 1,7% w grupie 25-34 lata. Najwięszy spade udziału procentowego w ogólnej liczbie bezrobotnych odnotowano dla grupy 45 54 lata, o 1,1 p.p, z olei przyrost w grupie 55 59 lat, o 1,1 p.p. W przypadu zbiorowości obiet na oniec badanego oresu co trzecia zarejestrowana mieściła się w przedziale wieowym 25 34 lata. W badanej grupie w porównaniu z roiem ubiegłym w dwóch ategoriach zaobserwowano spade bezrobotnych obiet od 3,4% w grupie 18-24 lata do 3,5% w grupie 45-54 lata. Natomiast najwyższy przyrost w grupie 55 59 lat o 21,7%. Analiza danych dotyczących wyształcenia bezrobotnych na oniec pierwszego półrocza br. wsazuje, że w dalszym ciągu w więszości zaończyli oni nauę na najniższych poziomach eduacji. Co trzeci bezrobotny posiadał wyształcenie gimnazjalne bądź niższe, a bliso co czwarty doumentował zasadnicze zawodowe. Łącznie bezrobotni z dwu wspomnianych grup stanowili ponad 60% oczeujących na zatrudnienie. Dyplom uczelni wyższej przedstawiło w urzędzie pracy 8,1% bezrobotnych. W porównaniu z analogicznym oresem ubiegłego rou dynamię wzrostu liczby bezrobotnych zaobserwowano w grupie z wyształceniem wyższym o 9,7% oraz policealnym i średnim zawodowym 2,0%. Masymalny wzrost udziału procentowego w ogólnej liczbie bezrobotnych zaobserwowano dla grupy z wyształceniem wyższym, o 0,9 p.p, z drugiej strony najwięszy spade notowano w udziale grupy z zaończoną eduacją na poziomie zasadniczym zawodowym, o 0,7 p.p. 15

Staż pracy ogółem Wyształcenie Wie Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Tabela 5. Bezrobotni według wieu, wyształcenia, stażu pracy, czasu pozostawania bez pracy w województwie zachodniopomorsim na oniec 2010 i 2011 rou Bezrobotni ogółem % udział Wyszczególnienie 2010 ro 2011 ro 2010 ro 2011 ro (4-3) 1 2 3 4 do 1 12 596 10 531 11,5 9,7-1,8 1-3 27 784 22 292 25,3 20,5-4,8 3-6 20 041 18 966 18,2 17,4-0,8 6-12 20 578 21 008 18,7 19,3 0,6 12-24 19 105 21 856 17,4 20,1 2,7 pow. 24 9 860 14 251 9,0 13,1 4,1 18-24 20 634 19 296 18,8 17,7-1,0 25-34 30 916 30 389 28,1 27,9-0,2 35-44 20 491 20 880 18,6 19,2 0,5 45-54 24 419 23 027 22,2 21,1-1,1 55-59 11 015 12 159 10,0 11,2 1,1 60-64 lata 2 489 3 153 2,3 2,9 0,6 wyższe 8 894 9 754 8,1 9,0 0,9 policealne i średnie 19 733 20 123 17,9 18,5 0,5 zawodowe średnie ogólnoształcące 11 699 11 526 10,6 10,6-0,1 zasadnicze zawodowe 30 969 29 874 28,2 27,4-0,7 gimnazjalne i poniżej 38 669 37 627 35,2 34,6-0,6 do 1 rou 18 595 18 763 16,9 17,2 0,3 1-5 24 286 24 241 22,1 22,3 0,2 5-10 14 427 14 393 13,1 13,2 0,1 10-20 15 812 15 719 14,4 14,4 0,1 20-30 12 377 12 217 11,3 11,2 0,0 30 lat i więcej 3 316 3 512 3,0 3,2 0,2 bez stażu 21 151 20 059 19,2 18,4-0,8 Razem 109 964 108 904 100,0 100,0 0,0 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie Załącznia 1 do sprawozdania MPiPS 01 Z analizy stażu pracy bezrobotnych na oniec badanego rou wynia, że co piąty z nich doumentował doświadczenie zawodowe od 1 rou do 5 lat. Kolejną liczną grupę bezrobotnych stanowiły osoby bez stażu pracy, tórego nie posiadało 19,2% zarejestrowanych. W porównaniu z analogicznym oresem rou ubiegłego notowano przyrost w liczbie bezrobotnych w dwóch z przedziałów, od 0,9% w grupie posiadającej staż od do 1 rou do 5,9% w grupie z ponad 30-letnim stażem. W stosunu do rou ubiegłego najwięszy wzrost udziału wśród bezrobotnych odnotowano w grupie z najrótszym stażem pracy o 0,3 p.p,, z olei najwięszy spade w grupie bez stażu, o 0,8 p.p. 16

Staż pracy ogółem Wyształcenie Wie Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Tabela 6. Bezrobotne obiety według wieu, wyształcenia, stażu pracy, czasu pozostawania bez pracy w województwie zachodniopomorsim na oniec 2010 i 2011 rou Bezrobotne obiety % udział Wyszczególnienie 2010 ro 2011 ro 2010 ro 2011 ro (4-3) 1 2 3 4 do 1 5 506 4 732 9,63 8,08-1,55 1-3 14 063 11 250 24,59 19,21-5,38 3-6 10 952 10 245 19,15 17,49-1,66 6-12 10 366 11 363 18,13 19,40 1,27 12-24 10 161 12 492 17,77 21,33 3,56 pow. 24 6 137 8 490 10,73 14,49 3,76 18-24 11 415 11 026 19,96 18,82-1,14 25-34 17 928 18 554 31,35 31,68 0,33 35-44 11 364 12 025 19,87 20,53 0,66 45-54 12 272 11 848 21,46 20,23-1,23 55-59 4 206 5 119 7,36 8,74 1,38 60-64 lata 0 0 0,00 0,00 0,00 wyższe 5 921 6 609 10,35 11,28 0,93 policealne i średnie 12 146 12 725 21,24 21,73 0,49 zawodowe średnie ogólnoształcące 7 924 8 039 13,86 13,72-0,13 zasadnicze zawodowe 12 884 12 962 22,53 22,13-0,40 gimnazjalne i poniżej 18 310 18 237 32,02 31,14-0,88 do 1 rou 10 519 10 897 18,39 18,60 0,21 1-5 13 020 13 599 22,77 23,22 0,45 5-10 7 708 8 028 13,48 13,71 0,23 10-20 7 913 8 107 13,84 13,84 0,00 20-30 4 679 4 810 8,18 8,21 0,03 30 lat i więcej 931 1 024 1,63 1,75 0,12 bez stażu 12 415 12 107 21,71 20,67-1,04 Razem 57 185 58 572 100,00 100,00 0,00 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie Załącznia 1 do sprawozdania MPiPS 01 Najwięcej osób zarejestrowanych w urzędach pracy na oniec 2011 rou pozostawało poza zatrudnieniem od 1 do 3 miesięcy 20,5%, a następnie od 12 do 24 miesięcy 20,1%. W stosunu do rou ubiegłego zaobserwowano spade w liczbie bezrobotnych charateryzujących się rótooresowym bezrobociem. Liczba zarejestrowanych do 1 miesiąca była niższa o 16,4%, a od 1 do 3 miesięcy o 19,8%. Tendencję wzrostu odnotowano natomiast w przypadu liczby bezrobotnych długooresowo. O 14,4% zwięszyła się grupa zarejestrowanych będących poza ryniem pracy od 12 do 24 miesięcy, a 44,5% wzrostu notowano wśród bezrobotnych od ponad 24 miesięcy. Wyraźne zmiany w liczbie bezrobotnych wpłynęły na wielość udziału poszczególnych grup według czasu pozostawania bez pracy. Najwięsza dynamia spadu udziału widoczna była w grupie osób poza zatrudnieniem od 1 do 3 miesięcy, o 4,8 p.p, z olei najwięszy wzrost notowano w grupie znajdujących się w ewidencji PUP od 12 do 24 miesięcy i powyżej 24 miesięcy, o odpowiednio 2,7 i 4,1 p.p. 17

Czas pozostawania bez pracy w Wyres 2. Strutura bezrobotnych według wieu, wyształcenia, stażu pracy i czasu pozostawania bez pracy z uwzględnieniem płci w województwie zachodniopomorsim na oniec 2011 r. miesiącach Wie Wyształcenie Staż pracy ogółem bez stażu 30 lat i więcej 20-30 10-20 5-10 1-5 do 1 rou gimnazjalne i poniżej zasadnicze zawodowe średnie ogólnoształcące policealne i średnie zawodowe wyższe 60-64 lata 55-59 45-54 35-44 25-34 18-24 pow. 24 12-24 6-12 3-6 1-3 do 1 0,0 1,7 3,2 2,9 8,2 9,0 8,7 8,1 9,7 11,2 10,6 11,3 11,2 13,8 14,4 13,7 13,2 13,7 14,5 13,1 20,7 18,4 18,6 17,2 18,5 18,8 17,7 17,5 17,4 20,2 21,1 20,5 19,2 21,3 20,1 19,4 19,3 19,2 20,5 23,2 22,3 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 22,1 21,7 27,4 27,9 31,1 31,7 34,6 obiety ogółem Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie Załącznia 1 do sprawozdania MPiPS 01. 1.5. Bezrobotni według rodzaju działalności, ostatniego miejsca pracy (lasyfiacja PKD) W ciągu 2011 rou w urzędach pracy w zachodniopomorsim zarejestrowało się ponad 117 tys. bezrobotnych, wśród tórych 78,7% stanowiły osoby poprzednio pracujące, a pozostałe 21,3% nie posiadało doświadczenia zawodowego. Z analizy danych dotyczących ostatniego miejsca pracy osób zarejestrowanych w PUP wynia, że najwięcej z nich zatrudnionych było w secji przetwórstwo przemysłowe 21,2 tys. osób tj.18,2%. Kolejną znaczną grupę stanowiły osoby pracujące w secji handel 19,5 tys. włączonych do ewidencji osób (16,7%). Ponad 10 tys. osób zarejestrowano w analizowanym rou po zwolnieniu z załadów w secji budownictwo, z podmiotów o nieoreślonym profilu 18

działalności 3 powyżej 11 tys. Na oniec 2011 rou w rejestrach urzędów pracy pozostawało niemal 109 tys. osób bezrobotnych, w tym 81,6% posiadało doświadczenie na rynu pracy. Co piąty bezrobotny pracował przed zarejestrowaniem w secji przetwórstwo przemysłowe. Na drugim miejscu pod względem liczby bezrobotnych uplasowała się grupa osób pracujących w handlu 17,3%. W przypadu, co dziesiątego bezrobotnego nie oreślono secji, w tórej wyonywał on pracę. Powyżej 5% udziału wśród bezrobotnych na oniec pierwszego półrocza stanowili pracownicy secji: budownictwo, pozostała działalność usługowa, administracja publiczna i obrona narodowa, działalność związana z zawaterowaniem, rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Zdecydowana więszość bezrobotnych tj. ¾ pracowało przed zarejestrowaniem w załadach z setora prywatnego. Wśród osób znajdujących się w ewidencji pośredniaów na oniec analizowanego oresu znajdowało się 2,2 tys. osób zwolnionych z przyczyn dotyczących załadu pracy, a co czwarta osoba z tej grupy zatrudniona była w secji przetwórstwo przemysłowe. W przypadu długości czasu pozostawania bez pracy (według Załącznia 2 do sprawozdania MPiPS-01) najwięcej bezrobotnych nie pracowało od rou tj. 57,1%. Krótooresowe bezrobocie, do 1 miesiąca dotyczyło 9,9% zarejestrowanych, a 33,0% oczeiwało na zatrudnienie ponad ro. Z analizy danych dotyczących wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej zgłoszonych w 2011 rou według secji PKD wynia, że co piąta oferta zatrudnienia dotyczyła pracy w załadach z secji administracja publiczna i obrona narodowa (6 926 waatów). Kolejne secje w tórych zgłoszono wyraźną liczbę etatów to przetwórstwo przemysłowe oraz handel hurtowy i detaliczny, stanowiące odpowiednio 15,2% i 11,7% wszystich ofert zarejestrowanych w badanym rou. W porównaniu z ubiegłym roiem odnotowano spade w podaży ofert pracy zgłoszonych w pośredniaach w regionie o ponad ⅓ (zgodnie z Załączniiem 2 do sprawozdania MPiPS-01). Do secji, w tórych liczba waatów w badanym oresie była zdecydowanie niższa zaliczyć należy olejno: gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów; organizacje i zespoły esterytorialne; działalność związana z ulturą, rozrywą i rereacją; administracja publiczna; oraz działalność profesjonalna, nauowa i techniczna; eduacja. W przypadu dwóch secji odnotowano przyrost w liczbie ofert zatrudnienia, o 5,5% w secji transport i gospodara magazynowa oraz o 29,6% w secji wytwarzanie i zaopatrywanie w energię eletryczną, gaz, parę wodną. 3 Działalność niezidentyfiowana. Zgodnie z objaśnieniami do Załącznia 2 formularza MPiPS-01 należy tutaj wyazać bezrobotnych, tórych nie można zawalifiować do odpowiedniej secji PKD z powodu brau wystarczającej informacji o działalności gospodarczej ostatniego pracodawcy. 19

Wyres 3. Bezrobotni według secji PKD zarejestrowani w ciągu i na oniec 2011 r. oraz wolne miejsca pracy i miejsca atywizacji zawodowej w województwie zachodniopomorsim Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Górnictwo i wydobywanie Przetwótstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię eletryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do uładów limatyzacyjnych Dostawa wody; gospodarowanie ścieami i odpadami oraz działalność związana z reultywacją Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocyle Działalność związana z zawaterowaniem i usługami gastronomicznymi Transport i gospodara magazynowa Informacja i omuniacja Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Działalność związana z obsługą rynu nieruchomości Działalność profesjonalna, nauowa i techniczna Działalność w zaresie usług administrowania i działalność wspierająca Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe zabezpieczenia społeczne Eduacja Opiea zdrowotna i pomoc społeczna Działalność związana z ulturą, rozrywą i rereacją Pozostała działalność usługowa Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów; gospodarstwa domowe produujące wyroby i świadczące usługi na Organizacje i zespoły esterytorialne Działalność niezydentyfiowana 0 5 000 10 000 15 000 20 000 25 000 164 137 60 271 214 197 185 155 3 25 24 0 0 626 681 452 372 479 971 1 107 879 960 1 706 1 395 1 609 1 340 1 099 1 130 1 561 1 067 746 581 bezrobotni zarejestrowani w 2011 rou bezrobotni na oniec 2011 rou wolne miejsca pracy i atywizacji zawodowej zgłoszone w 2011 rou 2 080 1 977 2 008 1 470 1 689 2 459 2 946 2 961 3 063 2 778 2 500 3 089 3 408 3 793 4 153 4 743 4 456 6 079 5 474 5 434 6 367 6 446 6 926 6 660 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie Załącznia 2 do sprawozdania MPiPS 01. Tabela 7. Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz wolne miejsca pracy w województwie zachodniopomorsim w 2011 r. Wyszczególnienie Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 7 015 667 150 5 423 641 4 782 86 601 3 142 1 680 1 393 Górnictwo i wydobywanie 195 12 6 156 6 150 6 21 94 41 67 Przetwótstwo przemysłowe 25 390 686 926 16 637 541 16 096 717 1 689 9 978 4 970 6 075 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię eletryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i 253 49 14 181 29 152 10 10 110 61 152 powietrze do uładów limatyzacyjnych Dostawa wody; gospodarowanie ścieami i odpadami oraz działalność związana z 2 109 1 449 14 1 449 977 472 10 295 832 322 1 138 reultywacją Budownictwo 12 814 301 327 8 880 249 8 631 222 1 318 5 404 2 158 3 634 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocyle ogółem w 2011 rou pracujący ze zwolnień poprzednio dotyczących w setorze załadu publicznym pracy ogółem Organizacje i zespoły esterytorialne 42 1 0 32 2 30 0 1 19 12 8 Działalność niezydentyfiowana 14 097 X 276 8 355 X X 184 1 036 5 171 2 148 0 Razem 136 861 19 959 3 219 88 813 13 449 67 009 2 290 10 281 54 897 23 635 52 917 Dotychczas niepracujący 42 929 X X 21 151 X X X 2 315 13 506 5 330 0 Ogółem 179 790 19 959 3 219 109 964 13 449 67 009 2 290 12 596 68 403 28 965 52 917 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie Załącznia 2 do sprawozdania MPiPS 01. 8 065 8 272 8 677 9 065 10 622 11 433 21 638 526 505 14 525 402 14 123 360 1 378 9 051 4 096 6 518 Działalność związana z zawaterowaniem i usługami gastronomicznymi 7 204 357 156 4 782 266 4 516 98 405 3 399 978 2 804 Transport i gospodara magazynowa 4 242 999 139 2 487 600 1 887 97 268 1 532 687 1 525 Informacja i omuniacja 671 44 35 415 55 360 34 42 252 121 388 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 1 262 182 102 818 132 686 69 84 513 221 1 533 Działalność związana z obsługą rynu nieruchomości 1 486 714 39 1 087 585 502 28 124 645 318 843 Działalność profesjonalna, nauowa i techniczna 3 451 254 96 1 973 153 1 820 64 235 1 261 477 2 105 Działalność w zaresie usług administrowania i działalność wspierająca 4 164 168 30 2 585 126 2 459 26 358 1 635 592 3 302 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe zabezpieczenia społeczne 10 588 8 919 58 6 686 5 587 1 099 37 1 195 3 817 1 674 13 046 Eduacja 2 946 1 864 53 1 797 1 188 609 30 149 1 126 522 2 767 Opiea zdrowotna i pomoc społeczna 3 527 2 073 67 2 372 1 473 899 46 205 1 506 661 2 727 Działalność związana z ulturą, rozrywą i rereacją 1 565 585 19 944 356 588 15 102 600 242 1 448 Pozostała działalność usługowa 11 980 98 204 7 041 72 6 969 150 744 4 714 1 583 1 423 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów; gospodarstwa domowe produujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby 222 11 3 188 9 179 1 21 96 71 21 15 354 16 099 Zarejestrowani bezrobotni Liczba w ońcu 2011 rou wolnych miejsc pracy pracujący poprzednio ze zwolnień według czasu pozostawania bez pracy i miejsc w setorze dotyczących w miesiącach atywizacji publicznym prywatnym załadu zawodowej w pracy do 1 1-12 pow.12 2011 rou 19 514 21 254 20

2. Analiza bezrobocia według zawodów 2.1. Strutura bezrobocia według zawodów Na oniec 2011 rou liczba bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy wyniosła 108 904 osoby, w porównaniu z analogicznym oresem rou 2010 rou zaobserwowano spade liczby bezrobotnych o ponad tysiąc osób. Uogólniając struturę bezrobocia w województwie na poziomie grup wielich, należy podreślić szczególnie, duży udział 7 grupy Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy oraz zniomy udział grupy pierwszej Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i ierownicy. Marginalny charater ma również wielość bezrobocia w grupie 0 Siły zbrojne. Poniżej zaprezentowano raning malejący grup wielich na podstawie wielości odseta zarejestrowanych bezrobotnych: Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 21,2% zarejestrowanych; Bez 21,1% zarejestrowanych; Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 17,7%; Technicy i inny średni personel 11,9% zarejestrowanych; Pracownicy przy pracach prostych 9,3% zarejestrowanych; Specjaliści 7,4% zarejestrowanych; Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 4,4% zarejestrowanych; Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 3,2% zarejestrowanych; Pracownicy biurowi 3,1%; Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i ierownicy 0,3% zarejestrowanych; Siły zbrojne 0,2% zarejestrowanych. Porównując ro 2010 i 2011 najwięszy spade liczby bezrobotnych odnotowano w grupie Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (o 1 978 osób), w grupie Pracownicy przy pracach prostych (o 693 osoby), Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (403 osoby). Natomiast wśród bezrobotnych nie posiadających zaobserwować można wzrost o 1 504 osoby. Tabela 8 zawiera raning 30 zawodów, w tórych na oniec 2011 rou zarejestrowanych było najwięcej bezrobotnych w województwie zachodniopomorsim. Bezrobotni w tych zawodach stanowili ponad 60% z ogólnej liczby bezrobotnych na oniec badanego oresu. 21

Wyres 4. Bezrobotni według zawodów w 2011 rou w województwie zachodniopomorsim PRACOWNICY PRZY PRACACH PROSTYCH OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 5 181 4 778 10 824 10 131 2010r. 2011r. ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 25 083 23 105 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 3 650 3 523 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 18 775 19 323 PRACOWNICY BIUROWI 3 406 3 413 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 13 118 13 013 SPECJALIŚCI PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY SIŁY ZBROJNE 333 353 257 242 7 837 8 019 Bez 21 500 23 004 0 5 000 10 000 15 000 20 000 25 000 30 000 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. Najwięcej bezrobotnych zarejestrowanych na oniec 2011 rou, posiadało zawód mieszczący się w grupie wieliej Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 23 105 osób, jednocześnie dla tej grupy osób w porównaniu z analogicznym oresem 2010 rou odnotowano znaczny spade o 1 978 osób. Tabela 8. 30 zawodów, w tórych na oniec 2011 rou zarejestrowanych było najwięcej osób bezrobotnych, zmiana w stosunu do 2010 rou Lp. Nazwa 2010r. 2011r. wzrost/spade 1 000000 Bez 21 500 23 004 1 504 2 522301 Sprzedawca S 8 524 8 804 280 3 515303 Robotni gospodarczy 2 965 3 014 49 4 331403 Techni eonomista S 2 536 2 509-27 5 722204 Ślusarz S 2 736 2 384-352 6 512001 Kucharz S 2 151 2 072-79 7 932911 Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym 2 294 2 065-229 8 711202 Murarz S 2 192 2 011-181 9 931301 Robotni budowlany 1 753 1 547-206 10 753105 Krawiec S 1 541 1 499-42 11 263102 Eonomista 1 267 1 245-22 12 911207 Sprzątacza biurowa 1 161 1 087-74 13 753303 Szwacza 1 173 1 074-99 14 723105 Mechani samochodów osobowych 1 210 1 070-140 15 512002 Kucharz małej gastronomii S 937 1 024 87 16 322002 Techni żywienia i gospodarstwa domowego S 934 990 56 17 311504 Techni mechani S 1 138 972-166 18 314207 Techni rolni S 983 944-39 19 514101 Fryzjer S 799 938 139 22

Lp. Nazwa 2010r. 2011r. wzrost/spade 20 513101 Kelner S 883 902 19 21 411004 Techni prac biurowych S 974 877-97 22 752205 Stolarz S 929 827-102 23 751204 Piearz S 841 816-25 24 751201 Cuierni S 730 720-10 25 723103 Mechani pojazdów samochodowych S 670 719 49 26 941201 Pomoc uchenna 691 681-10 27 621002 Robotni leśny 745 647-98 28 713102 Malarz budowlany 736 634-102 29 834103 Mechani - operator pojazdów i maszyn rolniczych S 728 617-111 30 311204 Techni budownictwa S 579 575-4 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. Więszość zawodów z prezentowanej listy mieści się w trzech wielich grupach zawodów: (7) Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (10 zawodów), (5) Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy (6 zawodów), (3) Technicy i inny średni personel (5 zawodów). W zestawieniu tym, nie wystąpiły zawody z grup: (0) Siły zbrojne, (1) Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i ierownicy. Na oniec 2011 rou w województwie zachodniopomorsim w rejestrach urzędów pracy pozostawały 58 572 obiety (2010 ro 57 185 obiet). W badanym oresie obiety stanowiły 53,8% z ogólnej liczby bezrobotnych, podczas gdy w 2010 rou 52,0%. W 2011 rou 13 012 obiet nie posiadało, a ich liczba w porównaniu z 2010 rou wzrosła niemal o tysiąc osób. Z analizy danych dotyczących bezrobotnych obiet, według wielich grup zawodów w 2011 rou wynia, iż zdecydowanie najliczniej reprezentowane były obiety posiadające zawód z grupy (5) Pracownicy usług i sprzedawcy 15 303 osoby (¼ z ogólnej liczby bezrobotnych obiet). Poniżej zaprezentowano raning malejący grup wielich na podstawie wielości odseta zarejestrowanych bezrobotnych obiet: Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 26,1% zarejestrowanych obiet; Technicy i inny średni personel 13,6%; Pracownicy przy pracach prostych 9,4%; Specjaliści 9,4%; Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 9,2%; Pracownicy biurowi 4,5%; Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 3,4%; Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 1,9%; 23

Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i ierownicy 0,3%; Siły zbrojne 0,0%. Wyres 5. Bezrobotne obiety według zawodów w 2010 i 2011 rou w województwie zachodniopomorsim PRACOWNICY PRZY PRACACH PROSTYCH OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 1 126 1 087 5 707 5 488 2010r. 2011r. ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 5 580 5 397 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 2 078 1 992 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 14 653 15 303 PRACOWNICY BIUROWI 2 638 2 661 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 7 872 7 974 SPECJALIŚCI PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY SIŁY ZBROJNE 139 166 0 0 5 287 5 492 Bez 12 105 13 012 0 2 000 4 000 6 000 8 000 10 00012 000 14 000 16 000 18 000 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. Porównując ro 2010 i 2011, spade liczby bezrobotnych obiet odnotowano w grupie: (9) Pracownicy przy pracach prostych (o 219 osób), (7) Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (o 183 osoby), (6) Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (o 86 osób), najniższy w grupie (8) Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (o 39 osób). W pozostałych grupach zaobserwowano przyrosty, najwięszy w grupie bezrobotnych bez (o 907 osób). Tabela 9 prezentuje 30 zawodów, w tórych w 2011 rou zarejestrowanych było najwięcej bezrobotnych obiet i to one, dominują wśród ogółu rejestrujących się bezrobotnych w tych zawodach, z wyjątiem robotnia gospodarczego (udział obiet 43,4%). Najwięcej zarejestrowanych obiet odnotowano w zawodach: sprzedawca (13 012 obiet), techni eonomista (8 070 obiet), ucharz (1 549 obiet), rawiec (1 467 obiet), robotni gospodarczy (1 308 obiet), robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym (1 216 obiet). Bardzo wysoi udział (ponad 95%) obiet wśród bezrobotnych ogółem notowano w 6 zawodach: poojowa (100,0%), szwacza (99,4%), salowa (98,5%), sprzątacza biurowa (98,3%), rawiec (97,9%), sięgowy (96,8%). 24

Tabela 9. 30 zawodów, w tórych na oniec 2011 rou zarejestrowanych było najwięcej bezrobotnych obiet, zmiana w stosunu do 2010 rou 2010r. 2011r. Lp. Nazwa udział udział ogółem obiety % ogółem obiety % wzrost/spade obiet obiet (8-5) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 000000 Bez 21 500 12 105 56,3 23 004 13 012 56,6 907 2 522301 Sprzedawca S 8 524 7 808 91,6 8 804 8 070 91,7 262 3 331403 Techni eonomista S 2 536 2 233 88,1 2 509 2 199 87,6-34 4 512001 Kucharz S 2 151 1 593 74,1 2 072 1 549 74,8-44 5 753105 Krawiec S 1 541 1 516 98,4 1 499 1 467 97,9-49 6 515303 Robotni gospodarczy 2 965 1 256 42,4 3 014 1 308 43,4 52 7 932911 Robotni pomocniczy w przemyśle 2 294 1 297 56,5 2 065 1 216 58,9-81 przetwórczym 8 911207 Sprzątacza biurowa 1 161 1 148 98,9 1 087 1 068 98,3-80 9 753303 Szwacza 1 173 1 163 99,1 1 074 1 068 99,4-95 10 263102 Eonomista 1 267 894 70,6 1 245 915 73,5 21 11 514101 Fryzjer S 799 750 93,9 938 888 94,7 138 12 513101 Kelner S 883 772 87,4 902 814 90,2 42 13 411004 Techni prac biurowych S 974 881 90,5 877 790 90,1-91 14 322002 Techni żywienia i gospodarstwa 934 707 75,7 990 763 77,1 56 domowego S 15 314207 Techni rolni S 983 711 72,3 944 707 74,9-4 16 512002 Kucharz małej gastronomii S 937 607 64,8 1 024 688 67,2 81 17 941201 Pomoc uchenna 691 634 91,8 681 620 91,0-14 18 751201 Cuierni S 730 445 61,0 720 475 66,0 30 19 235107 Pedagog 473 404 85,4 506 443 87,5 39 20 522305 Techni handlowiec S 523 421 80,5 509 437 85,9 16 21 334306 Techni administracji S 509 446 87,6 493 435 88,2-11 22 932101 Paowacz 513 424 82,7 466 385 82,6-39 23 613003 Rolni S 473 357 75,5 508 381 75,0 24 24 751103 Przetwórca ryb 442 350 79,2 419 319 76,1-31 25 911203 Poojowa 328 328 0,0 301 301 100,0-27 26 331301 Księgowy 296 283 95,6 284 275 96,8-8 27 422402 Techni hotelarstwa S 306 262 85,6 326 272 83,4 10 28 611190 Pozostali rolnicy upraw polowych 466 276 59,2 438 263 60,0-13 29 441990 Pozostali pracownicy obsługi biura gdzie indziej 351 280 79,8 327 260 79,5-20 nieslasyfiowani 30 911206 Salowa 269 264 98,1 263 259 98,5-5 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. 2.2. Napływ do bezrobocia Wśród 148 691 osób bezrobotnych, tóre w 2011 rou zarejestrowały się w urzędach pracy województwa zachodniopomorsiego, 34 653 (23,3%) nie posiadało żadnego. W stosunu do 2010 rou liczba rejestracji osób bez była niższa o 6 651 osób. 25

W 2011 rou najwięcej nowo zarejestrowanych bezrobotnych odnotowano w grupach zawodów: (7) Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 30 884 osoby i (5) Pracownicy usług i sprzedawcy 24 231 osób. Porównując dane z 2010 rou liczba rejestrujących się bezrobotnych w najwięszym stopniu zmniejszyła się w grupie (7) Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy o 7 394 osoby. Wyres 6. Napływ bezrobotnych według wielich grup zawodów w 2010 i 2011 rou w województwie zachodniopomorsim PRACOWNICY PRZY PRACACH PROSTYCH 14 172 11 598 2010r. 2011r. OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 7 703 5 993 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 30 884 38 278 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 4 563 3 771 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 28 306 24 231 PRACOWNICY BIUROWI 5 527 4 709 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL SPECJALIŚCI 21 992 17 968 16 862 13 937 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY SIŁY ZBROJNE 539 468 544 479 Bez 34 653 41 304 0 10 000 20 000 30 000 40 000 50 000 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. W tabeli 10 zestawiono zawody charateryzujące się najwyższym napływem do bezrobocia, tóre w więszości porywają się z zawodami o najwyższej liczbie bezrobotnych. Świadczy to o tym, że trudna sytuacja osób w tych zawodach ma charater trwały, notując obo dużego poziomu bezrobocia również stały, wysoi napływ. W 2011 rou najwięcej bezrobotnych zarejestrowało się w zawodzie: sprzedawca 10 500 osób, robotni gospodarczy 3 400 osób, ślusarz 3 326 osób. Lp. Tabela 10. 30 zawodów, w tórych w 2011 rou rejestrowało się najwięcej bezrobotnych w województwie zachodniopomorsim Nazwa Rejestracje w 2011r. Zarejestrowani na oniec 2011r. 1 000000 Bez 34 653 23 004 2 522301 Sprzedawca S 10 500 8 804 3 515303 Robotni gospodarczy 3 400 3 014 4 722204 Ślusarz S 3 326 2 384 5 331403 Techni eonomista S 3 271 2 509 26

6 512001 Kucharz S 2 747 2 072 7 711202 Murarz S 2 479 2 011 8 932911 Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym 2 239 2 065 9 263102 Eonomista 2 093 1 245 10 931301 Robotni budowlany 1 967 1 547 11 753105 Krawiec S 1 645 1 499 12 723105 Mechani samochodów osobowych 1 592 1 070 13 322002 Techni żywienia i gospodarstwa domowego S 1 497 990 14 311504 Techni mechani S 1 454 972 15 512002 Kucharz małej gastronomii S 1 420 1 024 16 513101 Kelner S 1 313 902 17 752205 Stolarz S 1 292 827 18 514101 Fryzjer S 1 258 938 19 723103 Mechani pojazdów samochodowych S 1 246 719 20 751204 Piearz S 1 224 816 21 753303 Szwacza 1 205 1 074 22 911207 Sprzątacza biurowa 1 123 1 087 23 314207 Techni rolni S 1 053 944 24 411004 Techni prac biurowych S 995 877 25 751201 Cuierni S 925 720 26 941201 Pomoc uchenna 880 681 27 235107 Pedagog 848 506 28 311204 Techni budownictwa S 824 575 29 834103 Mechani - operator pojazdów i maszyn rolniczych S 785 617 30 432103 Magazynier 742 536 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. Wśród niemal 73 tys. bezrobotnych obiet, tóre w 2011 rou zarejestrowały się w urzędach pracy województwa zachodniopomorsiego, 16 679 (22,9%) nie posiadały żadnego. W stosunu do 2010 rou liczba zarejestrowanych obiet bez wzrosła o 3 669 osób. Wyres 7. Napływ bezrobotnych obiet według wielich grup zawodów w 2010 i 2011 rou w województwie zachodniopomorsim PRACOWNICY PRZY PRACACH PROSTYCH 5 898 6 943 2011r. 2010r. OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 1 166 1 573 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 6 117 7 381 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 2 002 2 462 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 18 152 20 886 PRACOWNICY BIUROWI 3 410 3 982 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL SPECJALIŚCI PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY SIŁY ZBROJNE 230 233 1 0 9 869 11 946 9 336 11 154 Bez 16 679 20 348 0 5 000 10 000 15 000 20 000 25 000 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. 27

Biorąc pod uwagę bezrobotne obiety według wielich grup zawodów, najwięcej w 2011 rou zarejestrowano do grupy: (5) Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 18 152 osoby, (3) Technicy i inny średni personel 9 869 osób oraz (2) Specjaliści 9 336 osób. W tabeli 11 zestawiono 30 zawodów, w tórych w 2011 rou zarejestrowało się najwięcej bezrobotnych obiet. Kobiety w tych zawodach stanowiły ⅔ ogółu rejestrujących się bezrobotnych obiet. Najwięcej rejestracji obiet odnotowano w zawodzie: sprzedawca 9 321 osób, techni eonomista 2 732 osoby. Tabela 11. 30 zawodów, w tórych w 2011 rou rejestrowało się najwięcej bezrobotnych obiet w województwie zachodniopomorsim Zarejestrowane Rejestracje Rejestracje Lp. Nazwa obiety na oniec w 2011r. obiet 2011r. 2011r. 1 000000 Bez 34 653 16 679 13 012 2 522301 Sprzedawca S 10 500 9 321 8 070 3 331403 Techni eonomista S 3 271 2 732 2 199 4 512001 Kucharz S 2 747 1 743 1 549 5 753105 Krawiec S 1 645 1 611 1 467 6 263102 Eonomista 2 093 1 460 915 7 515303 Robotni gospodarczy 3 400 1 414 1 308 8 932911 Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym 2 239 1 229 1 216 9 753303 Szwacza 1 205 1 192 1 068 10 514101 Fryzjer S 1 258 1 178 888 11 513101 Kelner S 1 313 1 121 814 12 911207 Sprzątacza biurowa 1 123 1 094 1 068 13 322002 Techni żywienia i gospodarstwa domowego S 1 497 1 076 763 14 411004 Techni prac biurowych S 995 859 790 15 314207 Techni rolni S 1 420 780 707 16 512002 Kucharz małej gastronomii S 880 759 688 17 235107 Pedagog 848 743 443 18 941201 Pomoc uchenna 1 053 735 620 19 522305 Techni handlowiec S 735 590 437 20 334306 Techni administracji S 925 540 435 21 751201 Cuierni S 603 526 475 22 932101 Paowacz 638 467 385 23 751103 Przetwórca ryb 597 455 319 24 441990 Pozostali pracownicy obsługi biura gdzie indziej 533 416 260 nieslasyfiowani 25 263204 Socjolog 534 380 219 26 422402 Techni hotelarstwa S 505 378 272 27 222101 Pielęgniara 370 369 240 28 331301 Księgowy 517 346 275 29 242217 Specjalista administracji publicznej 338 332 196 30 613003 Rolni S 435 326 381 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. 28

2.3. Zawody generujące długotrwałe bezrobocie Na podstawie wielości wsaźnia długotrwałego bezrobocia, oszacowano duże i elementarne grupy zawodów impliujących bezrobocie utrzymujące się powyżej 12 miesięcy oraz przejawiających równowagę na wojewódzim rynu pracy między podażą, a popytem na pracę. Wsaźni ten informuje, ile procent bezrobotnych zarejestrowanych w danym zawodzie pozostaje w rejestrach powiatowych urzędów pracy, co najmniej 12 miesięcy. Im więsza wartość wsaźnia, tym więcej osób jest długotrwale bezrobotnych w danym zawodzie. W 2011 rou najwyższym wsaźniiem długotrwałego bezrobocia charateryzowała się grupa zawodów (95) sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach. Lp. Tabela 12. Raning 30 zawodów generujących długotrwałe bezrobocie w województwie zachodniopomorsim w 2011 rou grupy Nazwa grupy zawodów zawodów Wsaźni długotrwałego bezrobocia 1 "95" Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach 0,4 2 "91" Pomoce domowe i sprzątaczi 0,3827 3 "96" Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych 0,3813 4 "53" Pracownicy opiei osobistej i porewni 0,3811 5 "93" Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 0,3726 6 "83" Kierowcy i operatorzy pojazdów 0,3636 7 "82" Monterzy 0,359 8 "62" Leśnicy i rybacy 0,3582 9 "73" Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 0,3574 10 "92" Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie 0,3543 11 "63" Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0,3529 12 "61" Rolnicy producji towarowej 0,3509 13 "44" Pozostali pracownicy obsługi biura 0,3464 14 "41" Seretari, operatorzy urządzeń biurowych i porewni 0,3454 15 "14" Kierownicy w branży hotelarsiej, handlu i innych branżach usługowych 0,3415 16 "52" Sprzedawcy i porewni 0,3311 17 "81" Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 0,3299 18 "71" Robotnicy budowlani i porewni (z wyłączeniem eletryów) 0,3268 19 "11" Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyretorzy generalni 0,3208 20 "75" Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, producji wyrobów testylnych i porewni 0,3143 21 "74" Eletrycy i eletronicy 0,3137 22 "33" Średni personel do spraw biznesu i administracji 0,3103 23 "13" Kierownicy do spraw producji i usług 0,3028 24 "43" Pracownicy do spraw finansowo-statystycznych i ewidencji materiałowej 0,3027 25 "54" Pracownicy usług ochrony 0,3008 26 "01" Oficerowie sił zbrojnych 0,3 27 "72" Robotnicy obróbi metali, mechanicy maszyn i urządzeń i porewni 0,2997 28 "94" Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłi 0,2984 29 "31" Średni personel nau fizycznych, chemicznych i technicznych 0,2961 30 "51" Pracownicy usług osobistych 0,2819 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. 29

Analizując informacje dotyczące długotrwałego bezrobocia i wpływu na nie, nie trudno zauważyć, że wyciąganie wniosów z raningu przy analizowaniu dużych grup zawodowych prowadzi do dużych uogólnień i właściwie nie widać jasnej zależności merytorycznej, tórą winien w taiej sytuacji wywołać zastosowany wsaźni. Gdy prześledzić raning bardziej szczegółowy, to podobnie nie rysuje się jaaś zasada, tóra dowodziłaby, że specjaliści i fachowcy są w jaieś mierze odporniejsi na długoterminowe bezrobocie, a inni bardziej na nie narażeni. Generalnie należy stwierdzić, że to nie poszczególne zawody generują bezrobocie długoterminowe, ale jest one generowane przez inne zjawisa. Problemy: walifiacji a umiejętności, mentalności a rynu, gospodari globalnej a systemu socjalnego, płac a oczeiwań i potrzeb społecznych wydają się być, bardziej niż posiadany zawód, generatorami długoterminowego pozostawania bez zatrudnienia wielu Polaów. 2.4. Bezrobotni według rodzaju działalności, ostatniego miejsca pracy Na oniec 2011 rou najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowiły osoby niegdyś zatrudnione w secji przetwórstwo przemysłowe (21 254 osoby), w dalszej olejności zaś w secji handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocyle (19 514 osób). Secje PKD generujące najwięcej miejsc pracy to administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe zabezpieczenia społeczne (6 926 ofert), przetwórstwo przemysłowe (5 434 oferty), handel hurtowy i detaliczny (4 153 oferty). Tabela 13. Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy w województwie zachodniopomorsim w 2011 rou Wolne miejsca pracy Bezrobotni i miejsca atywizacji zawodowej Secja PKD stan w stan w rejestrujący zgłoszone w ońcu ońcu się w 2011r. 2011r. Lp. 2011r. 2011r. 1 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 6 079 5 474 971 32 2 Górnictwo i wydobywanie 164 137 60 0 3 Przetwórstwo przemysłowe 21 254 16 099 5 434 179 4 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię eletryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i 271 214 197 2 powietrze do uładów limatyzacyjnych 5 Dostawa wody; gospodarowanie ścieami i odpadami oraz działalność związana z 1 706 1 395 626 35 reultywacją 6 Budownictwo 10 622 8 065 3 089 61 7 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocyle 19 514 15 354 4 153 104 8 Działalność związana z zawaterowaniem i usługami gastronomicznymi 6 367 4 743 2 080 46 9 Transport i gospodara magazynowa 3 793 2 459 1 609 58 10 Informacja i omuniacja 681 452 372 22 11 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 1 107 879 960 70 12 Działalność związana z obsługą rynu nieruchomości 1 340 1 099 479 6 13 Działalność profesjonalna, nauowa i 2 946 1 977 1 130 84 30

26 299 26 842 37 718 27 114 40 182 38 696 29 775 20 364 16 093 23 108 27 616 18 555 23 513 33 345 33 443 30 439 Secja PKD Bezrobotni rejestrujący się w 2011r. stan w ońcu 2011r. Wolne miejsca pracy i miejsca atywizacji zawodowej zgłoszone w 2011r. stan w ońcu 2011r. Lp. techniczna 14 Działalność w zaresie usług administrowania i działalność wspierająca 4 456 2 961 3 063 59 15 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe zabezpieczenia społeczne 8 272 6 446 6 926 14 16 Eduacja 2 778 2 008 1 470 13 17 Opiea zdrowotna i pomoc społeczna 3 408 2 500 1 689 23 18 Działalność związana z ulturą, rozrywą i rereacją 1 561 1 067 746 4 19 Pozostała działalność usługowa 9 065 6 660 581 24 Gospodarstwa domowe zatrudniające 20 pracowniów; gospodarstwa domowe produujące wyroby i świadczące usługi na 185 155 3 0 własne potrzeby 21 Organizacje i zespoły esterytorialne 25 24 0 0 22 Działalność nie zidentyfiowana 11 433 8 677 0 0 Ogółem 117 027 88 845 35 638 836 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 2. 3. Analiza wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej Według informacji ze sporządzanych co miesiąc sprawozdań MPiPS-01 wynia, że od stycznia do grudnia 2011 rou w urzędach pracy na obszarze województwa zachodniopomorsiego zarejestrowano w sumie bliso 36,4 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej. Wyres 8. Liczba ofert zatrudnienia w województwie zachodniopomorsim w latach 2004 2011 80 000 70 000 60 000 50 000 40 000 30 000 20 000 10 000 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 I półrocze II półrocze Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01. 31

z ogółem w tym Tabela 14. Wolne miejsca pracy i miejsca atywizacji zawodowej zarejestrowane w urzędach pracy w województwie zachodniopomorsim w 2011 rou Oferty pracy i miejsca atywizacji zawodowej w 2011 rou Wyszczególnienie Ogółem wolne miejsca pracy i miejsca atywizacji zawodowej ogółem subsydiowanej z ogółem oferty pracy z setora publicznego sezonowej 36 457 14 179 10 470 14 381 zatrudnienienie lub inna praca zarobowa 27 781 5 503 4 372 14 381 miejsce atywizacji zawodowej 8 676 8 676 6 098 0 staże 4 869 4 869 2 446 przygotowanie zawodowe dorosłych 5 5 0 prace społecznie użyteczne 3 802 3 802 3 652 dla niepełnosprawnych 1 498 187 47 138 dla osób w oresie do 12 miesięcy od dnia uończenia naui 83 37 20 46 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 01. Oferty dotyczące zatrudnienia lub innej pracy zarobowej stanowiły 76,2%, z olei pozostałe dotyczyły miejsc atywizacji zawodowej, wśród tórych znajdowało się m.in. 3,8 tys. ofert prac społecznie użytecznych oraz 4,8 tys. ofert stażowych. W analizowanym rou zgłoszono 1 498 etatów dla osób niepełnosprawnych i niewiele, bo tylo 83 dla osób w oresie do 12 miesięcy od dnia uończenia naui. Prawie 14,2 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej dotyczyło subsydiowanych ofert zatrudnienia, 10,4 tys. waatów pochodziło z setora publicznego, a 14,3 tys. dotyczyło pracy sezonowej. Z porównania danych z 2010 i 2011 rou wynia, że podaż wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej w analizowanym oresie była wyraźnie mniejsza tj. o 31,8%. Patrząc na sytuację na powiatowych rynach pracy dynamię wzrostu liczby zarejestrowanych etatów notowano tylo w trzech powiatach tj. Miasto Szczecin, o 3,7%, Miasto Świnoujście o 3,0% oraz sławieńsim o 0,5%. W pozostałych zaobserwowano widoczne spadi, masymalny w powiecie łobesim, o 64,7% mniej ofert zatrudnienia. 32

Tabela 15. Liczba zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej w powiatach województwa zachodniopomorsiego w 2010 i 2011 r. Powiaty Liczba zgłoszonych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej 2010 2011 Dynamia 2010 ro = 100 Białogardzi 1 752 1 156 66,0 Choszczeńsi 2 357 1 147 48,7 Drawsi 3 487 1 989 57,0 Goleniowsi 2 377 1 519 63,9 Gryfici 3 327 2 022 60,8 Gryfińsi 2 017 1 144 56,7 Kamieńsi 1 239 895 72,2 Kołobrzesi 1 991 1 648 82,8 Miasto Koszalin 5 280 3 406 64,5 Koszalińsi 1 591 1 541 96,9 Łobesi 2 192 773 35,3 Myśliborsi 2 944 1 674 56,9 Polici 1 047 857 81,9 Pyrzyci 1 976 1 349 68,3 Sławieńsi 1 494 1 501 100,5 Stargardzi 2 817 1 519 53,9 Szczecineci 4 706 2 397 50,9 Świdwińsi 2 600 1 737 66,8 Miasto Świnoujście 609 627 103,0 Wałeci 1 804 1 517 84,1 Miasto Szczecin 5 823 6 039 103,7 Zachodniopomorsie 53 430 36 457 68,2 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 01. 3.1. Napływ wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej według zawodów Spade liczby zgłoszonych do powiatowych urzędów pracy na obszarze województwa zachodniopomorsiego wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej w 2011 rou zaobserwowano w 9 grupach zawodów najwięszy w grupie (5) Pracownicy usług i sprzedawcy o 7 168 ofert. Przyrost w liczbie waatów notowano w dwóch pozostałych grupach zawodów, Siły zbrojne i Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i ierownicy, odpowiednio o 10 i 27 ofert. 33

Wyres 9. Liczba wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej według wielich grup zawodów w 2010 i 2011 rou w województwie zachodniopomorsim OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 2 587 2 544 2010r. 2011r. ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 7 388 6 819 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 571 285 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 10 387 17 555 PRACOWNICY BIUROWI TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL SPECJALIŚCI 3 298 3 118 3 099 2 011 6 708 6 079 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY SIŁY ZBROJNE Bez 223 250 0 10 749 565 0 2 000 4 000 6 000 8 000 10 000 12 000 14 000 16 000 18 000 20 000 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. Zgodnie z rozładem oferowanych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej według grup zawodów, najwięcej w 2011 rou zgłoszono dla: Lp. Pracowniów usług i sprzedawców (5) 10 387 ofert (29,1% ogółu ofert), wśród tórych najwięcej ofert pracy zgłoszono w zawodach: Tabela 16. Wolne miejsca pracy i miejsca atywizacji zawodowej w grupie (5) Pracownicy usług i sprzedawcy w 2011 rou Nazwa Bezrobotni zarejestrowani na oniec 2011r. Wolne miejsca pracy i atywizacji zawodowej w 2011r. 1 515303 Robotni gospodarczy 3 014 5 030 2 522301 Sprzedawca S 8 804 1 661 3 512001 Kucharz S 2 072 570 4 513101 Kelner S 902 427 5 541307 Pracowni ochrony fizycznej bez licencji 54 351 6 523002 Kasjer handlowy 170 294 7 514101 Fryzjer S 938 186 8 524901 Buieciarz 20 179 9 524404 Telemareter 21 153 10 524902 Doradca lienta 41 135 11 513202 Barman 194 117 12 532201 Opieuna domowa 93 111 13 522303 Sprzedawca w branży przemysłowej 18 98 14 522302 Sprzedawca w branży mięsnej 10 91 15 522304 Sprzedawca w branży spożywczej 21 69 16 541308 Pracowni ochrony fizycznej I stopnia 4 59 17 531103 Opieuna dzieci w drodze do szoły 8 56 18 522305 Techni handlowiec S 509 55 Razem 16 893 9 642 Udział % 87,4% 92,8% Ogółem w grupie 5 19 323 10 387 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. 34

Lp. Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (7) 6 819 ofert (19,1% ogółu ofert), wśród tórych najwięcej ofert pracy zgłoszono w zawodach: Tabela 17. Wolne miejsca pracy i miejsca atywizacji zawodowej w grupie (7) Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy w 2011 rou Nazwa Bezrobotni zarejestrowani na oniec 2011r. Wolne miejsca pracy i atywizacji zawodowej w 2011r. 1 711202 Murarz S 2 011 444 2 751103 Przetwórca ryb 419 437 3 721290 Pozostali spawacze i porewni 67 304 4 722204 Ślusarz S 2 384 294 5 753303 Szwacza 1 074 213 6 721404 Monter onstrucji stalowych 55 212 7 721402 Monter adłubów orętowych S 172 200 8 711601 Bruarz 82 184 9 752205 Stolarz S 827 182 10 721204 Spawacz metodą MAG 3 152 11 751104 Rozbieracz wyrawacz 114 147 12 712101 Dearz S 125 142 13 711101 Konserwator budynów 111 131 14 741103 Eletry S 70 128 15 723103 Mechani pojazdów samochodowych S 719 124 16 721208 Spawacz ręczny łuiem eletrycznym 95 117 17 741101 Eletromonter instalacji eletrycznych 290 112 18 721205 Spawacz metodą MIG 1 102 19 751204 Piearz S 816 98 20 723105 Mechani samochodów osobowych 1 070 94 Razem 10 505 3 817 Udział % 45,5% 56,0% Ogółem w grupie 7 23 105 6 819 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. Lp. Pracownicy przy pracach prostych (9) 6 351 ofert (17,8% ogółu ofert), wśród tórych najwięcej ofert zgłoszono w zawodach: Tabela 18. Wolne miejsca pracy i miejsca atywizacji zawodowej w grupie (9) Pracownicy przy pracach prostych w 2011 rou Nazwa Bezrobotni zarejestrowani na oniec 2011r. Wolne miejsca pracy i atywizacji zawodowej w 2011r. 1 962990 Pozostali pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej nieslasyfiowani 308 1 138 2 931301 Robotni budowlany 1 547 1 032 3 911207 Sprzątacza biurowa 1 087 800 4 941201 Pomoc uchenna 681 570 5 932101 Paowacz 466 351 6 911203 Poojowa 301 292 7 961302 Robotni placowy 468 215 8 932990 Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 287 191 9 911290 Pozostałe pomoce i sprzątaczi biurowe, 45 168 35

Lp. Nazwa Bezrobotni zarejestrowani na oniec 2011r. Wolne miejsca pracy i atywizacji zawodowej w 2011r. hotelowe i podobne 10 932911 Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym 2 065 146 11 911206 Salowa 263 137 12 962902 Dozorca 385 134 13 941101 Pracowni przygotowujący posiłi typu fast food 4 121 14 931205 Robotni drogowy 310 99 15 921201 Pomocniczy robotni przy hodowli zwierząt 103 79 16 961303 Zamiatacz 35 66 17 933304 Robotni magazynowy 199 55 18 962906 Woźny 58 55 19 911102 Sprzątacza domowa 15 51 20 932901 Konserwator części 71 50 21 921501 Pomocniczy robotni leśny 41 46 Razem 8 739 5 796 Udział % 86,3% 91,3% Ogółem w grupie 9 10 131 6 351 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. Lp. Pracowniów biurowych (4) 3 298 ofert (9,3% ogółu ofert), wśród tórych najwięcej ofert pracy zgłoszono w zawodach: Tabela 19. Wolne miejsca pracy i miejsca atywizacji zawodowej w grupie (4) Pracownicy biurowi w 2011 rou Nazwa Bezrobotni zarejestrowani na oniec 2011r. Wolne miejsca pracy i atywizacji zawodowej w 2011r. 1 411004 Techni prac biurowych S 877 1 003 2 411090 Pozostali pracownicy obsługi biurowej 162 778 3 432103 Magazynier 536 407 4 422602 Recepcjonista 160 215 5 411003 Pracowni ancelaryjny 14 148 6 412001 Seretara 102 137 7 441990 Pozostali pracownicy obsługi biura gdzie indziej nieslasyfiowani 327 126 8 431101 Asystent do spraw sięgowości 125 46 9 432190 Pozostali magazynierzy i porewni 16 46 10 422401 Recepcjonista hotelowy 9 36 11 422603 Rejestratora medyczna 30 31 12 431102 Faturzysta 30 29 13 413201 Operator wprowadzania danych 7 21 14 441203 Listonosz 64 21 Razem 2 459 3 044 Udział % 72,0% 92,3% Ogółem w grupie 4 3 413 3 298 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. 36

Lp. Technicy i średni personel (3) 1 682 oferty (8,4% ogółu ofert), wśród tórych najwięcej ofert pracy zgłoszono w zawodach: Tabela 20. Wolne miejsca pracy i miejsca atywizacji zawodowej w grupie (3) Technicy i średni personel w 2011 rou Bezrobotni Nazwa zarejestrowani na oniec 2011r. Wolne miejsca pracy i atywizacji zawodowej w 2011r. 1 334306 Techni administracji S 480 316 2 332203 Przedstawiciel handlowy 160 153 3 331301 Księgowy 284 123 4 332101 Agent ubezpieczeniowy 30 96 5 341202 Opieun osoby starszej S 8 84 6 325905 Opieuna dziecięca S 210 79 7 341203 Opieun w domu pomocy społecznej S 49 37 8 341204 Opieuna środowisowa S 40 36 9 332302 Zaopatrzeniowiec 87 32 10 343301 Bibliotearz S 30 31 11 334390 Pozostali pracownicy administracyjni i seretarze biura zarządu 40 30 12 311504 Techni mechani S 1 049 26 13 341201 Asystent osoby niepełnosprawnej S 21 26 14 343901 Animator ultury S 10 26 15 351203 Techni informaty S 339 26 16 311204 Techni budownictwa S 544 24 17 325907 Terapeuta zajęciowy S 55 23 18 325402 Techni masażysta S 60 20 19 333105 Spedytor 10 20 20 343402 Szef uchni (uchmistrz) 7 20 Razem 3 513 1 228 Udział % 28,0% 73,0% Ogółem w grupie 3 12 559 1 682 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. Przy analizie wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej, wyorzystano taże wielość wsaźnia szansy ich uzysania w poszczególnych zawodach, w oparciu o tórą powstał poniższy raning. Wsaźni ten, jest wyniiem dzielenia średniej liczby ofert pracy w danym zawodzie, przez średni miesięczny poziom rejestrowanego bezrobocia w danym zawodzie. Im więsza wartość wsaźnia tym więsza szansa uzysania pracy w danym zawodzie. W 2011 rou najwięszą szansę uzysania oferty pracy mieli bezrobotni mieszczący się w elementarnej grupie zawodów: (41) seretari, operatorzy urządzeń biurowych i porewni (0,1586), (54) pracownicy usług ochrony (0,1251) oraz (54) ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych (0,1135). 37

Tabela 21. Raning zawodów według wsaźnia szansy uzysania oferty pracy w 2011 rou Lp. grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wsaźni szansy uzysania oferty 1 "01" Oficerowie sił zbrojnych 0 2 "63" Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0 3 "03" Żołnierze szeregowi 0,0036 4 "31" Średni personel nau fizycznych, chemicznych i technicznych 0,0054 5 "61" Rolnicy producji towarowej 0,0067 6 "26" Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i ultury 0,007 7 "62" Leśnicy i rybacy 0,0096 8 "21" Specjaliści nau fizycznych, matematycznych i technicznych 0,0126 9 "32" Średni personel do spraw zdrowia 0,0142 10 "11" Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyretorzy generalni 0,0143 11 "35" Technicy informatycy 0,0146 12 "25" Specjaliści do spraw technologii informacyjnoomuniacyjnych 0,0164 13 "73" Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 0,019 14 "75" Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, producji wyrobów testylnych i porewni 0,0219 15 "74" Eletrycy i eletronicy 0,0221 16 "72" Robotnicy obróbi metali, mechanicy maszyn i urządzeń i porewni 0,0245 17 "52" Sprzedawcy i porewni 0,026 18 "71" Robotnicy budowlani i porewni (z wyłączeniem eletryów) 0,031 19 "93" Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 0,0313 20 "33" Średni personel do spraw biznesu i administracji 0,0365 21 "22" Specjaliści do spraw zdrowia 0,0369 22 "23" Specjaliści nauczania i wychowania 0,0372 23 "44" Pozostali pracownicy obsługi biura 0,0378 24 "42" Pracownicy obsługi lienta 0,0391 25 "82" Monterzy 0,0399 26 "24" Specjaliści do spraw eonomicznych i zarządzania 0,041 27 "81" Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 0,0412 28 "83" Kierowcy i operatorzy pojazdów 0,0485 29 "92" Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie 0,0501 30 "43" Pracownicy do spraw finansowo-statystycznych i ewidencji materiałowej 0,0625 31 "91" Pomoce domowe i sprzątaczi 0,0646 32 "14" Kierownicy w branży hotelarsiej, handlu i innych branżach usługowych 0,0647 33 "51" Pracownicy usług osobistych 0,0691 38

Lp. grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wsaźni szansy uzysania oferty 34 "12" Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0,0726 35 "34" Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, ultury i porewny 0,0749 36 "13" Kierownicy do spraw producji i usług 0,077 37 "95" Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach 0,087 38 "94" Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłi 0,0935 39 "53" Pracownicy opiei osobistej i porewni 0,0971 40 "96" Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych 0,1135 41 "54" Pracownicy usług ochrony 0,1251 Seretari, operatorzy urządzeń biurowych i 42 "41" 0,1586 porewni Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. W województwie zachodniopomorsim w 2011 rou do grup zawodów, w tórych szansa na zatrudnienie była najwięsza należały olejno: pracownicy przygotowujący posiłi typu fast food, choreografowie i tancerze, pracownicy wyonujący dorywcze prace proste, asystenci nauczycieli. Dla zwodu pomocnicy biblioteczni wsaźni szans zatrudnienia uzysał wartość MAX. Tabela 22. Raning zawodów według wsaźnia szansy uzysania oferty pracy w 2011 rou Lp. Wsaźni szansy grupy Nazwa grupy zawodów uzysania zawodów oferty Wybrane zawody cechujące się najwyższym wsaźniiem szansy uzysania oferty pracy 1 "4411" Pomocnicy biblioteczni MAX 2 "9411" Pracownicy przygotowujący posiłi typu fast food 5,7619 3 "2653" Choreografowie i tancerze 2,3332 4 "9622" Pracownicy wyonujący dorywcze prace proste 1,9166 5 "5312" Asystenci nauczycieli 1,7333 6 "3437" Tancerze 1 7 "4414" Technicy archiwiści i porewni 0,8 8 "3356" Funcjonariusze służby więziennej 0,6863 9 "3334" Agenci do spraw rynu nieruchomości 0,6666 10 "5244" Sprzedawcy (onsultanci) w centrach sprzedaży telefonicznej / internetowej 0,6343 11 "2353" Letorzy języów obcych 0,5741 12 "2433" Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjno-omuniacyjnych) 0,5646 13 "3321" Agenci ubezpieczeniowi 0,5556 14 "3514" Technicy sieci internetowych 0,5333 15 "2412" Doradcy finansowi i inwestycyjni 0,4667 16 "1420" Kierownicy w handlu detalicznym i hurtowym 0,4583 17 "3135" Kontrolerzy (sterowniczy) procesów metalurgicznych 0,4444 18 "3333" Pośrednicy pracy i zatrudnienia 0,4242 19 "3411" Średni personel z dziedziny prawa i porewny 0,4166 39

Lp. Wsaźni szansy grupy Nazwa grupy zawodów uzysania zawodów oferty 20 "3421" Sportowcy i porewni 0,3889 21 "2424" Specjaliści do spraw szoleń zawodowych i rozwoju adr 0,3704 Wybrane zawody cechujące się najniższym wsaźniiem szansy uzysania oferty pracy 1 "7311" Mechanicy precyzyjni 0 2 "7232" Mechanicy statów powietrznych i porewni 0 3 "9123" Zmywacze oien 0 4 "6221" Hodowcy ryb 0 5 "6129" Hodowcy zwierząt gdzie indziej nieslasyfiowani 0 6 "7312" Monterzy instrumentów muzycznych 0 7 "7514" Robotnicy przetwórstwa surowców roślinnych 0 8 "6310" Rolnicy producji roślinnej pracujący na własne potrzeby 0 9 "6330" Rolnicy producji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby 0 10 "8153" Operatorzy maszyn do szycia 0 11 "8155" Operatorzy maszyn do wyprawiania futer i sór 0 12 "8156" Operatorzy maszyn do producji obuwia i porewni 0 13 "8154" Operatorzy maszyn wyończalniczych wyrobów włóienniczych 0 14 "8112" Operatorzy maszyn i urządzeń do przeróbi mechanicznej opalin 0 15 "8113" Operatorzy urządzeń wiertniczych i wydobywczych ropy, gazu i innych surowców 0 16 "8183" Operatorzy urządzeń paujących, do napełniania butele i urządzeń znaujących 0 17 "5161" Astrolodzy, wróżbici i porewni 0 18 "6123" Pszczelarze i hodowcy jedwabniów 0 19 "5111" Stewardzi 0 20 "5412" Strażnicy w załadach dla nieletnich 0 21 "7541" Nurowie 0 22 "6340" Rybacy i zbieracze pracujący na własne potrzeby 0 23 "7535" Wyprawiacze sór, garbarze i porewni 0 24 "7319" Rzemieślnicy gdzie indziej nieslasyfiowani 0 25 "7316" Szyldziarze, grawerzy i zdobnicy ceramii, szła i porewni 0 26 "5221" Właściciele slepów 0 27 "7317" Ręodzielnicy wyrobów z drewna i porewnych materiałów 0 28 "9311" Robotnicy pomocniczy w opalniach i amieniołomach 0 29 "9520" Sprzedawcy uliczni produtów nieżywnościowych 0 30 "9332" Prowadzący pojazdy ciągnięte przez zwierzęta 0 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. 4. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżowych W raningu zawodów deficytowych i nadwyżowych wyonanym dla województwa zachodniopomorsiego w 2011 rou, wyodrębniono 1 860 zawodów, w tórych zgłoszono oferty pracy i/lub zarejestrowali się bezrobotni. Wśród tych zawodów znajdowało się 1 435 zawodów nadwyżowych, 338 deficytowych oraz 87 w równowadze. W analizowanym czasie wyszczególniono 119 zawodów o oznaczeniu MAX (zawody, w tórych nie zarejestrował się 40

deficyt w PUP ani jeden bezrobotny, natomiast zostały zgłoszone wolne miejsca pracy i miejsca atywizacji zawodowej) i 819 zawodów o oznaczeniu 0 (zawody, dla tórych nie zgłoszono do PUP wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej, natomiast zarejestrowali się bezrobotni). Wyres 10. Strutura zawodów deficytowych i nadwyżowych w województwie zachodniopomorsim w 2011 rou zawody deficytowe 18,2% zawody zrównoważone 4,7% zawody nadwyżowe 77,2% Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01, Załączni 3. Na oniec 2011 rou w województwie zachodniopomorsim wyróżniono 3 duże grupy zawodów charateryzujących się wartością wsaźnia więszą, niż 1,1, czyli dla przedziału deficytowego. Do powyższych grup należą: seretari, operatorzy urządzeń biurowych i porewni, ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych, pracownicy usług ochrony. Odnotowano 38 dużych grup o wartości wsaźnia, poniżej 0,9, czyli zawody nadwyżowe. Najbardziej nadwyżową dużą grupą zawodów (bez grup gdzie wartość wsaźnia intensywności nadwyżi zawodów przyjmował wartość 0) w 2011 rou była grupa: żołnierze zawodowi (0,0218), specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i ultury (0,044),średni personel nau fizycznych, chemicznych i technicznych (0,0469). W bieżącym rou wyróżniono jeden zawód zrównoważony, pracownicy opiei osobistej i porewni. grupy zawodów Tabela 23. Wsaźni intensywności nadwyżi/deficytu zawodów w grupach dużych w 2011 rou Nazwa grupy zawodów Wsaźni intensywności nadwyżi (deficytu) zawodów "41" Seretari, operatorzy urządzeń biurowych i porewni 1,3945 "96" Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych 1,1621 "54" Pracownicy usług ochrony 0,9345 41