KCUS 1410-19/07 P R O G R A M SZKOLENIA DLA ZAWODOWYCH KURATORÓW SĄDOWYCH DLA DOROSŁYCH I RODZINNYCH zajęcia w blokach oraz zajęcia wspólne TEMATYKA SZKOLENIA: BLOK WSPÓLNY: DLA KURATORÓW RODZINNYCH I DLA DOROSŁYCH 1) Metodyka postępowania z osobami cierpiącymi na zaburzenie psychiczne oraz osobami uzaleŝnionymi: wykorzystywanie diagnozy psychologiczno-psychiatrycznej w pracy kuratora; profilaktyka uzaleŝnień; trening zastępowania agresji (TZA lub ART) metodą Goldsteina; psychologiczne podstawy terapii behawioralnej; uczenie samokontroli; metody i techniki terapeutyczne. 2) Etyka zawodowa kuratorów sądowych. 3) Stres i wypalenie zawodowe w pracy kuratora sądowego. BLOK DLA KURATORÓW RODZINNYCH: Metody diagnostyczne wszelkich form naduŝyć seksualnych wobec dzieci i młodzieŝy. 1) Definicja naduŝycia seksualnego. 2) Etap prediagnostyczny: a) metody obserwacji małoletnich w róŝnych grupach wiekowych (z uwzględnieniem opóźnień rozwojowych); b) zasady dostosowania rozmowy z małoletnim do jego poziomu rozwojowego; c) zasady prowadzenia arkuszu obserwacyjnego lub ewaluacyjnego z informacjami dotyczącymi zachowań i emocji dziecka; d) metody obserwacji małoletniego z uwzględnieniem zmian w relacjach rówieśniczych, werbalnych, emocjonalnych oraz twórczości plastycznej. 3) Etap diagnostyczny: a) formy naduŝycia seksualnego, okoliczności sprzyjające dewiacji, metody rozpoznawania:
zasada otwierania drzwi ułatwienie ujawnienia, reakcje na pytania, analiza treści wypowiedzi spontanicznych; wzorce ujawnienia (syndrom Mac Farlane, syndrom sztokholmski); represja pamięci; rola róŝnicy płci w diagnostyce zjawiska; rysunki dzieci a seksualność; zachowania seksualne i towarzyszące symptomy stresu, koszmarów nocnych, lęku przed separacją od rodzica; rola w diagnostyce pomocy komunikacyjnych (lalki anatomiczne, bajki terapeutyczne, etc.); b) metody odróŝniania manipulacji dzieckiem od faktycznych przeŝyć związanych z molestowaniem; c) Kryteria Trafności i Wiarygodności Psychologicznej Zeznań wg. Stellera i Kohnkena jako jedna z zalecanych metod róŝnicujących naduŝycia seksualne. BLOK DLA KURATORÓW DLA DOROSŁYCH: 1) Obowiązki i uprawnienia zawodowych kuratorów sądowych wynikające ze sprawowania dozoru nad skazanymi w okresie próby (art. 67 2 kk, art. 73 2 kk i art. 159 kkw): a) metodyka sprawowania dozoru: nawiązanie kontaktu ze skazanym; czynności diagnostyczne; planowanie oddziaływań na skazanego i wykonania przez niego obowiązków nałoŝonych orzeczeniami sądu (art. 67 3 kk i art. 72 1 i 2 kk); realizacja zamierzeń w okresie próby. b) czynności wynikające z nadzoru nad sądowymi kuratorami społecznymi i innymi osobami wykonującymi dozór: czynności kontrolne; poradnictwo i szkolenie kuratorów społecznych. c) przesłanki i forma wniosków składanych w trybie art.173 2 kkw. d) współpraca kuratora z instytucjami wspierającymi oddziaływanie kuratora sądowego. 2) Czynności kuratora zawodowego podejmowane w ramach kontaktów ze skazanym korzystającym z przerwy w odbywaniu kary ( art. 153 4 kkw). częstotliwość i miejsce kontaktów;
sposoby zbierania informacji o realizacji celów dla których sąd udzielił przerwy oraz nałoŝonych obowiązków. ZAŁOśENIA PROGRAMOWE: Oferta szkoleniowa adresowana jest do zawodowych kuratorów sądowych dla dorosłych oraz rodzinnych i w zakresie tematycznym stanowi odpowiedź na oczekiwania środowiska. Szkolenie, prócz zajęć prowadzonych w blokach odrębnie dla kuratorów rodzinnych i dla dorosłych, obejmować będzie wspólną sesję, o tematyce uniwersalnej, istotnej z punktu widzenia pracy kaŝdego kuratora bez względu na specjalizację. Zajęcia wspólne dotyczyć będą problematyki postępowania z osobami cierpiącymi na zaburzenia psychiczne oraz uzaleŝnionymi, a takŝe zasad etyki kuratorskiej. Wskazać naleŝy, iŝ specyfika zawodu kuratora - skutkująca częstszym, niŝ w innych profesjach kontakcie ze środowiskami patologicznymi sprzyja w sposób szczególny sytuacjom stresogennym i syndromowi wypalenia zawodowego. Stąd teŝ do wspólnej sesji szkoleniowej włączono problematykę dotyczącą metod przeciwdziałania stresowi i zespołowi wypalenia zawodowego. Tematyka szkolenia adresowana stricte do kuratorów dla dorosłych obejmuje problematykę obowiązków i uprawnień kuratora w pracy ze skazanym na tle obowiązujących uregulowań prawnych oraz zagadnienia metodyki pracy kuratora. Bez wątpienia wpływ na efektywność pracy kuratora ma umiejętność stosowania w praktyce właściwych przepisów oraz odpowiedni dobór rodzaju technik i metod resocjalizacyjnych. Zasadnicze cele tej części szkolenia sprowadzają się zatem do pogłębienia i usystematyzowania wiedzy w proponowanym zakresie tematycznym. Celowi temu słuŝyć ma wykładnia przepisów oraz omówienie praktycznego aspektu ich stosowania. Blok tematyczny adresowany do kuratorów rodzinnych obejmuje problematykę metod diagnostycznych wszelkich form naduŝyć seksualnych wobec dzieci i młodzieŝy. Zajęcia z tej dziedziny przeprowadzone zostaną w formie warsztatu. Celem tej części szkolenia jest wprowadzenie i zapoznanie kuratorów z metodami diagnostycznymi pozwalającymi na rozpoznanie patologicznych zachowań w postaci naduŝyć seksualnych wobec małoletnich. Kurator rodzinny jest bowiem niejednokrotnie pierwszym obiektywnym obserwatorem sytuacji
rodzinnej małoletnich i od jego umiejętności diagnostycznych ( zdolności właściwej obserwacji zachowań, umiejętności odczytywania sygnałów etc.) zaleŝy wstępna ocena sytuacji rodzinnej dziecka. Stąd teŝ zapoznanie kuratorów rodzinnych z problematyką molestowania jest ze wszech miar poŝądane. Dodatkowo, uczestnicy szkolenia - w dniu jego rozpoczęcia - otrzymają materiał szkoleniowy w postaci skryptu. FORMA SZKOLENIA : Wykład połączony z dyskusją oraz z elementami warsztatu DATA I MIEJSCE : 19-21 listopada 2007r. Parkhotel ul. Jasnogórska Szyce koło Krakowa 32-085 Modlnica Tel. 012 419 13 31 ORGANIZATOR: Krajowe Centrum Szkolenia Kadr Sądów Powszechnych i Prokuratury tel. 0 22 55-27-261 fax. 0 22 55-27-260 Koordynacja merytoryczna: Sędzia Izabela Szopińska Tel. 0 22 55 27 269 Tel. kom. 665 910 188 e mail: i.szopinska@kcskspip.gov.pl. Koordynacja organizacyjna: Justyna Podemska Tel. 0 22 55 27 274 e-mail: j.podemska@kcskspip.gov.pl
WYKŁADOWCY : 1. Wiesława Liszke - Kurator Okręgowy Sądu Okręgowego w Łodzi; prowadzi szkolenia kuratorów i aplikantów kuratorskich z zakresu metodyki pracy kuratora dla dorosłych. 2. Alicja Sawicka doświadczony psycholog ze specjalnością psychologia kliniczna; biegły sądowy, terapeuta prowadzący terapię systemową (racjonalna terapia zachowań wg M. C. Maultsby ego); autorka publikacji z dziedziny stresu, depresji i autoterapii; konsultant i diagnosta beneficjentów projektu na rzecz rozwoju Fenix w ramach inicjatywy wspólnotowej Equal. 3. Magdalena Najda psycholog i etyk. Zajęcia prowadzone będą równolegle w dwóch grupach z uwzględnieniem podziału na blok dla kuratorów dla dorosłych i blok dla kuratorów rodzinnych PONIEDZIAŁEK : 19 listopada 2007 r. 12.00 odjazd autokaru z Krakowa (dworzec PKS górna płyta) do Parkhotelu ok. 13.00 przyjazd i zakwaterowanie uczestników szkolenia 13.15 14.00 obiad 14.00-14.10 OTWARCIE SZKOLENIA BLOK WSPÓLNY 14.15 15.45 wykład: Alicja Sawicka 1) Metodyka postępowania z osobami cierpiącymi na zaburzenie psychiczne oraz osobami uzaleŝnionymi: wykorzystywanie diagnozy psychologicznopsychiatrycznej w pracy kuratora; profilaktyka uzaleŝnień;
trening zastępowania agresji (TZA lub ART) metodą Goldsteina; psychologiczne podstawy terapii behawioralnej; uczenie samokontroli; metody i techniki terapeutyczne. 15.45 16.00 przerwa na kawę lub herbatę 16.00 18.15 wykład: Alicja Sawicka 18.45 kolacja WTOREK : 20 listopada 2007 r. BLOK DLA KURATORÓW RODZINYCH 8.00 9.00 śniadanie 9.30 11.00 wykład: Alicja Sawicka Metody diagnostyczne wszelkich form naduŝyć seksualnych wobec dzieci i młodzieŝy 1) Definicja naduŝycia seksualnego. 2) Etap prediagnostyczny: a) metody obserwacji małoletnich w róŝnych grupach wiekowych (z uwzględnieniem opóźnień rozwojowych); b) zasady dostosowania rozmowy z małoletnim do jego poziomu rozwojowego; c) zasady prowadzenia arkuszu obserwacyjnego lub ewaluacyjnego z informacjami dotyczącymi zachowań i emocji dziecka; d) metody obserwacji małoletniego z uwzględnieniem zmian w relacjach rówieśniczych, werbalnych, emocjonalnych oraz twórczości plastycznej. 3) Etap diagnostyczny: a) formy naduŝycia seksualnego, okoliczności sprzyjające dewiacji, metody rozpoznawania: zasada otwierania drzwi ułatwienie ujawnienia, reakcje na pytania, analiza treści wypowiedzi spontanicznych; wzorce ujawnienia (syndrom Mac Farlane, syndrom sztokholmski); represja pamięci;
rola róŝnicy płci w diagnostyce zjawiska; rysunki dzieci a seksualność; zachowania seksualne i towarzyszące symptomy stresu, koszmarów nocnych, lęku przed separacją od rodzica; rola w diagnostyce pomocy komunikacyjnych (lalki anatomiczne, bajki terapeutyczne, etc.); b) metody odróŝniania manipulacji dzieckiem od faktycznych przeŝyć związanych z molestowaniem; c) Kryteria Trafności i Wiarygodności Psychologicznej Zeznań wg. Stellera i Kohnkena jako jedna z zalecanych metod róŝnicujących naduŝycia seksualne. 11.00 11.15 przerwa na kawę lub herbatę 11.15 12.45 wykład: Alicja Sawicka 13.00 14.00 obiad 14.00 15.30 wykład: Alicja Sawicka 15.30 15.45 przerwa na kawę lub herbatę 15.45 17.15 wykład: Alicja Sawicka c. d. wykładu 18.00 kolacja BLOK DLA KURATORÓW DLA DOROSŁYCH 9.30 11.00 wykład: Kurator Okręgowy Wiesława Liszke 1) Obowiązki i uprawnienia zawodowych kuratorów sądowych wynikające ze sprawowania dozoru nad skazanymi w okresie próby (art. 67 2 kk, art. 73 2 kk i art. 159 kkw):
a) metodyka sprawowania dozoru: nawiązanie kontaktu ze skazanym; czynności diagnostyczne; planowanie oddziaływań na skazanego i wykonania przez niego obowiązków nałoŝonych orzeczeniami sądu (art. 67 3 kk i art. 72 1 i 2 kk); realizacja zamierzeń w okresie próby. b) czynności wynikające z nadzoru nad sądowymi kuratorami społecznymi i innymi osobami wykonującymi dozór: czynności kontrolne; poradnictwo i szkolenie kuratorów społecznych. c) przesłanki i forma wniosków składanych w trybie art.173 2 kkw. d) współpraca kuratora z instytucjami wspierającymi oddziaływanie kuratora sądowego. 2) Czynności kuratora zawodowego podejmowane w ramach kontaktów ze skazanym korzystającym z przerwy w odbywaniu kary ( art. 153 4 kkw). częstotliwość i miejsce kontaktów; sposoby zbierania informacji o realizacji celów dla których sąd udzielił przerwy oraz nałoŝonych obowiązków. 11.00 11.15 przerwa na kawę lub herbatę 11.15 12.45 wykład: Kurator Okręgowy Wiesława Liszke 13.00 14.00 obiad 14.00 15.30 wykład: Kurator Okręgowy Wiesława Liszke 15.30 15.45 przerwa na kawę lub herbatę 15.45 17.15 wykład: Kurator Okręgowy Wiesława Liszke c. d. wykładu 18.00 kolacja
ŚRODA : 21 listopada 2007 r. 8.00 8.30 śniadanie BLOK WSPÓLNY 8.30 10.45 wykład: Magdalena Najda 1) Etyka zawodowa kuratorów sądowych. 2) Stres i wypalenie zawodowe w pracy kuratora sądowego. 10.45 11.00 przerwa na kawę i herbatę 11.00 12.30 wykład: Magdalena Najda 12.30 12.40 ZAKOŃCZENIE I PODSUMOWANIE SZKOLENIA 13.00 obiad 14.00 odjazd autokaru z uczestnikami szkolenia z Parkhotelu na dworzec PKP w Krakowie