Polski Sektor Bankowy Współpraca z sektorem MSP Współpraca z funduszami poręczeniowymi i poŝyczkowymi Norbert Jeziolowicz Związek Banków Polskich Gdańsk, 4.9.28
Liczba banków i placówek bankowych w Polsce Banki Komercyjne uwzględniono wraz z oddziałami instytucji kredytowych 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 87 1 6531 612 82 81 81 81 1 51 83 77 1 394 73 1 295 1 189 781 69 59 58 57 61 62 64 68 642 65 6 596 588 584 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 221 22 23 24 25 26 27 Źródło: NBP 27 III kw. Banki komercyjne Banki spółdzielcze 582 2 1 8 1 6 1 4 1 2 1 8 6 4 2
Liczba instytucji kredytowych (26) Źródło: KNF 3
Liczba placówek bankowych 16 14 12 12317 12333 1347 12433 14178 1311 13591 11747 1212 12324 11976 135 1 8 6 4 2 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 Sektor Bankow y Źródło: NBP. 27 4
Liczba oddziałów przypadająca na mln mieszkańców (26) Źródło: KNF 5
2 18 Liczba osób zatrudnionych w - Kadra dobrze wykształcona - Wysoka zdolność do podejmowania nowych zadań bankach 1672 16 14 12 1 134288 8 6 4 29689 2 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 Sektor Bankowy Banki Komercyjne Banki Spółdzielcze Źródło: NBP, *dane według rodzaju banków za III kw. 27 6
Aktywa sektora bankowego 9 8 81 7 681 PLN Miliard 6 5 4 428 46 466 489 539 587 3 2 1.2.21.22.23.24.25.26 27 Źródło: KNF 7
Aktywa do PKB w 26 Źródło: EBC 8
Fundusze własne sektora bankowego w latach 1993-27 (w mln zł.) 7, 6, - Przewidywany stały wzrost funduszy, w związku z rosnącymi potrzebami gospodarczymi 6 54 5, 4, 3, 2, 1,, 7 661 5 257 3 394 12 526 25 767 22 468 17 861 3 689 51 221 4 564 46 587 37 769 4 558 42 89 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 Źródło: NBP, dane. 27 9
35 Jakość portfela kredytowego naleŝności zagroŝone w latach 1993-27 -To odzwierciedlenie kondycji gospodarki i stanu obrotu gospodarczego -Wysoki udział naleŝności zagroŝonych przyczyną niŝszej rentowności w niektórych okresach i trudności w oferowaniu bardziej atrakcyjnych warunków świadczenia usług. 3 3,1 27,9 25 2 2,4 17,9 21,1 21,2 15 1 5 12,7 1,2 1,5 13,3 15 14,9 11 7,4 5,2 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 1 27 Źródło: NBP, 27
15 14 13 12 11 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1-1 -2 Mln zł 1328-41 Wynik finansowy netto oraz podatek dochodowy sektora bankowego w latach 1993-27 -Nieprzyjazne rozwiązania podatkowe przyczyną trudności w oferowaniu klientom banków niektórych produktów -Problemy z oczyszczaniem sektora 165 923,8 1852 2354 13751 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 388 Źródło: NBP, 27 W ynik Finansowy netto Podatek Dochodowy 11
3, 25, 2, 15, 1, 5, Depozyty sektora niefinansowego w mln zł 239 361 262 4 38, 22 836 33,6% 3,4% 28,2% 23,9% 144 857 19,% 19,8% 125 89 1 597 4 35 3 25 2 15 1 5, 21 22 23 24 25 26 27 Przedsiębiorcy Gospodarstwa Domowe Udział depozytów przedsiębiorców w depozytach sektora niefinansowego Źródło: NBP, stan na 27 12
Kredyty dla podmiotów sektora niefinansowego w mld zł 45 4 35 3 25 2 15 1 5 6,7 86,1 117,9 8,9 98,1 12,4 1,1 19,6 116 1,6 136 119,1 11,4 182,9 136,5 13,3 254 171,2 22 23 24 25 26 27 dla przedsiebiors tw dla gos podars tw dom owych dla sam orządów* Źródło NBP 27* (wartość dla samorządów za II kw 27) 13
Liczba uŝytkowników bankowości internetowej BANKOWOŚĆ INTERNETOWA Klienci indywidualni (liczba umów) Aktywni klienci indywidualni Mali i Średni przedsiębiorcy (liczba umów) Aktywni mali i średni przedsiębiorcy Klienci korporacyjni (liczba umów) Aktywni klienci korporacyjni 26 Q4 8 678 448 4 27 37 772 318 425 956 57 27 28 299 28 Q2 1 148 479 5 777 2 1 42 655 652 582 86 98 65 2 Źródło: ZBP
Liczba kart płatniczych posiadanych przez klientów w Polsce (mln sztuk) 3, 25, 2, 15, 26 496,2 23 848, 2 37,3 16 916,4 16 911,4 14 388,8 15 13,1 11 291,1 1, 8 29, 5, 3 875,6, 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 karty obciąŝeniowe karty kredytowe karty debetowe RAZEM : Źródło: NBP 15
Rozwój sieci bankomatów w Polsce 12 11 542 11 1 9 8 7 6476 7145 7575 854 8776 9938 6 5266 5 4 3 2 1 2 21 22 23 24 25 26 27 16 Źródło: NBP
Liczba rachunków bankowych na 1 mieszkańca w 26 r. Finlandia Grecja Litwa Wielka Brytania Cypr M alta S zwecja Łotwa S łowacja Holandia Irlandia belgia S łowenia E U 1,16 Francja Niem cy S trefa E uro 1,1 Austria Cz echy Węgry P olska,63 Hiszpania 3, 2,5 2, 1,5 1,,5, 1 Źródło: ECB Statistical Data Warehouse http://sdw.ecb.europa.eu/. 17
Liczba bankomatów na 1 mln mieszkańców w 26 r. Wielka Brytania Portugalia Hiszpania Belgia Austria Luksem burg Strefa Euro 832,42 14 12 Irlandia EU 76,3 Słowenia Francja Włochy Estonia Cypr Niem cy Finlandia 1 Łotwa Malta Węgry Słowacja Litwa Czechy Szwecja Polska 26,6 Grecja Dania Holandia 8 6 4 2 1 Źródło: ECB Statistical Data Warehouse http://sdw.ecb.europa.eu/. 18
Liczba wydanych kart płatniczych na 1 mieszkańca w 26 r. W ielka Brytania Luksem burg Holandia 2,5 P ortugalia Finlandia Hisz pania Belg ia S łow enia S z w ecja E U 1,38 S trefa E uro 1,34 2, Niem cy M alta Fran cja E stonia G recja W łochy Cypr Au stria Litw a Dania Irland ia Łotw a Węgry Cz echy S łow acja 1,5 P olska,63 1,,5, 1 śródło: ECB Statistical Data Warehouse http://sdw.ecb.europa.eu/. 19
Liczba poleceń przelewu na 1 mieszkańca w 26 r. 14 Luksem burg Finlandia Austria Niem cy S łowenia Holandia 12 S z wecja Węgry E stonia Belgia W ielka Brytania S trefa E uro 5,6 1 Dania E U 47,3 Łotwa 8 Francja Irlandia S łowacja Litwa P olska 24,6 6 W łochy Hisz pania Cypr P ortugalia 4 M alta G recja 2 1 śródło: ECB Statistical Data Warehouse http://sdw.ecb.europa.eu/. 2
Liczba poleceń zapłaty na 1 mieszkańca w 26 r. 9 Malta Niemcy Austria Holandia Obszar Euro Hiszpania Wielka Brytania Francja UE Dania Irlandia Luksemburg Belgia Szwecja Słowenia Finlandia Cypr Portugalia Estonia Włochy Słowacja Węgry Litwa Łotwa Grecja Polska,38 8 7 6 5 4 3 2 1 1 śródło: ECB Statistical Data Warehouse http://sdw.ecb.europa.eu/. 21
Miejsce Polski na tle innych krajów UE Wskaźnik Okres Średnia dla Strefy Euro Średnia dla Unii Europejskiej Polska Miejsce Polski wg danego wskaźnika wśród innych krajów UE * Liczba placówek instytucji oferujących usługi płatnicze, przypadających na milion mieszkańców 24 652 62 51 14 na 25 25 646 599 558 12 na 25 26 636 593 568 11 na 25 Liczba rachunków bankowych na 1 mieszkańca Liczba bankomatów na 1 milion mieszkańców Liczba urządzeń akceptujących elektroniczne instrumenty płatnicze (terminali POS oraz imprinterów) na milion mieszkańców 24 1,4 1,14,58 16 na 19 25.99 1,11,58 19 na 2 26 1,1 1,16,63 19 na 2 24 789 79 211 25 na 25 25 81 735 23 25 na 25 26 832 76 26 25 na 25 24 15237 13714 3751 23 na 24 25 15847 14312 4348 23 na 25 26 179 15356 4628 23 na 25 22
Wskaźnik Okres Średnia dla Strefy Euro Średnia dla Unii Europejskiej Polska Miejsce Polski wg danego wskaźnika wśród innych krajów UE * Liczba wydanych kart płatniczych na 1 mieszkańca Liczba transakcji kartami płatniczymi na 1 mieszkańca Liczba poleceń przelewu na 1 mieszkańca Liczba poleceń zapłaty na 1 mieszkańca Liczba transakcji instrumentami płatniczymi na 1 mieszkańca 24 1,17 1,24,46 23 na 23 25 1,31 1,34,53 25 na 25 26 1,38 1,38,63 25 na 25 24 41,84 45,97 5,28 25 na 25 25 45,95 5,13 6,92 24 na 25 26 49,17 54,17 9,28 22 na 25 24 42,3 45,6 19,3 17 na 25 25 44,14 47,31 21,8 17 na 24 26 47,3 5,6 24,6 18 na 24 24 42,72 36,9,2 25 na 25 25 44,93 37,44,29 24 na 24 26 47,88 39,91,38 24 na 24 24 15,1 142,3 24,5 24 na 25 25 157,4 148,8 28,3 23 na 24 26 165,62 157,4 33,7 23 na 24 * PoniewaŜ w tabelach ECB Statistical Data Warehouse nie zawsze występują dane dla wszystkich państw UE przy danym wskaźniku, liczba porównywanych państw w odniesieniu do takiego wskaźnika jest mniejsza niŝ 25. W takiej sytuacji miejsce Polski zostało zaprezentowane na tle liczby państw, których dane s 23 dostępne. śródło: ECB Statistical Data Warehouse http://sdw.ecb.europa.eu/.
Biuro Informacji Kredytowej SA Zasoby BIK dane o 41 mln rachunków bankowych naleŝących do 16 mln osób raporty kredytowe w mln naleŝności zagroŝone w % w 27 r. ponad 14 mln raportów BIK 11,7 14,3 17,9 21,1 21,2 14,9 9,1 11 3,2 4,2 6,3 7,4 6,4,4 21 22 23 24 25 26 27 Źródło: BIK 21 23 25 27 Źródło: NBP 24
Firmy małe
Korzystanie z produktów i usług bankowych przez małe firmy Lp. Produkty i usługi bankowe Zakres korzystania z produktów i usług bankowych 27 28 1. wpłaty / wypłaty gotówkowe 95,8 96,5 2. przelewy krajowe 8,4 92,2 3. rachunek złotowy bieŝący pomocniczy 95 54,6 debetowe 41,9% 49,7 4. karty płatnicze (debetowe i charge) charge 26,1% 5. polecenie zapłaty (direct debit) 42,1 48,3 6. kredyt w rachunku bieŝącym 47,5 42,1 7. karty kredytowe 31,8 35,3 8. lokaty złotowe krótkoterminowe (do 3 dni) 2,2 32,4 9. kredyt obrotowy złotowy 32,9 32,1 Źródło: Raport z badania marketingowego Warszawskiego Instytutu Bankowości i Centrum Badań Marketingowych INDICATOR,, Zapotrzebowanie małych firm na usługi poszczególnych banków, Warszawa, marzec 28
Ocena stopnia zadowolenia małych firm z podstawowych produktów i usług bankowych ( skala 1-5) 5 4,5 4 3,5 4,41 4,34 4,32 4,22 4,16 3,75 3,69 3,66 3,57 3,56 3 2,5 2 1,5 1,5 polecenie zapłaty przelewy krajowe wpłaty/wypłaty gotówkowe karty płatnicze (debetowe i charge) rachunek złotowy bieŝący kredyt płatniczy złotowy kredyt inwestycyjny złotowy kredyt obrotowy złotowy lokaty złotowe krótkoterminowe ( do 3 dni) lokaty złotowe średnioterminowe ( od 1 do 6 miesięcy) Źródło: Raport z badania marketingowego Warszawskiego Instytutu Bankowości i Centrum Badań Marketingowych INDICATOR,, Zapotrzebowanie małych firm na usługi poszczególnych banków, Warszawa, marzec 28
Czy Pana (i) firma ubiega się lub czy zostały jej wstępnie przyznane środki z funduszy europejskich? (dane w %) 1 94,1 9 85,3 8 7 6 5 4 3 2 14,7 1 3,9 Firmy średnie Firmy małe tak nie
Firmy średnie
12 Źródła finansowania dotychczasowej działalności firmy ( dane w %) 1 95,9 93,9 8 6 59,9 48,5 4 32,3 2 25,7 17,7 23,1 12,4 21,6 5,9 6,9 5, 6,1 środki własne kredyt złotowy poŝyczki rodzinne leasing kredyt konsumpcyjny osoby fizycznej fundusze pomocowe Unii Europejskiej poŝyczki innych przedsiębiorstw 27 28 Źródło: Raport z badania marketingowego Warszawskiego Instytutu Bankowości i Centrum Badań Marketingowych INDICATOR,, Zapotrzebowanie średnich firm na usługi poszczególnych banków, Warszawa, marzec 28
Przyczyny nie korzystania z kredytów bankowych obrotowych (dane w %) 7 6 6,6 5 4 3 2 1 6, 5,8 4,4 2,3 brak potrzeby mam inny kredyt wystarczające środki własne Wysokie koszty/ wysokie oprocentowanie brak odwagi, obawa Źródło: Raport z badania marketingowego Warszawskiego Instytutu Bankowości i Centrum Badań Marketingowych INDICATOR,, Zapotrzebowanie średnich firm na usługi poszczególnych banków, Warszawa, marzec 28
Źródła finansowania dotychczasowej działalności firmy ( dane w %) 1 9 89,8 9,7 8 7 64, 6 58,6 5 4 38,5 3 31,1 2 1 17,8 16,1 1, 2,2 11,2 1,7 11,5 9,8 środki własne kredyt złotowy (kaŝdego rodzaju, takŝe debet) leasing fundusze pomocowe Unii Europejskiej poŝyczki innych przedsiębiorstw na rynku polskim poŝyczki rodzinne kredyt kupiecki 27 28 Źródło: Raport z badania marketingowego Warszawskiego Instytutu Bankowości i Centrum Badań Marketingowych INDICATOR,, Zapotrzebowanie średnich firm na usługi poszczególnych banków, Warszawa, marzec 28
Przyczyny nie korzystania z kredytów bankowych obrotowych (dane w %) 7 6 59,5 5 4 3 2 1 8,5 6,1 3,2 1,6 1,1,5 nie ma potrzeby mamy zyski brak zdolności kredytowej wysokie oprocentowanie kredytów inny kredyt (np. inwestycyjny) wysokie wymagania dotyczące zabezpieczenia skomplikowane procedury Źródło: Raport z badania marketingowego Warszawskiego Instytutu Bankowości i Centrum Badań Marketingowych INDICATOR,, Zapotrzebowanie średnich firm na usługi poszczególnych banków, Warszawa, marzec 28
Dziękuję 34