PS. 1. 431-3-25/11[RK] PROTOKÓŁ kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Wielofunkcyjnej Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej im. Konstantego Maciejewicza w Szczecinie w dniach 23 września-04 października 2011 r. Adres Placówki: Wielofunkcyjna Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza im. Konstantego Maciejewicza ul. Łabędzia 4 71-453 Szczecin Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów w składzie: Renata Karwowska starszy inspektor wojewódzki - osoba kierująca zespołem, Ilona Jackiewicz-Bara inspektor wojewódzki na podstawie Upoważnienia Nr 108/2011 z dnia 16 września 2011 r. wydanego przez dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. Przedmiot kontroli: przestrzeganie standardu opieki i wychowania w placówce, a w szczególności : 1) przestrzeganie standardów usług opiekuńczo-wychowawczych, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455), 2) kwalifikacje osób zatrudnionych w placówce do opieki nad dziećmi, 3) przestrzeganie praw dziecka, 4) zasadność pobytu dziecka w placówce, 5) działania placówki na rzecz powrotu wychowanków do rodziny i utrzymywania przez nich kontaktów z rodzicami, 6) warunki lokalowe, 7) zapewnienie dzieciom wyżywienia, dostępu do nauki, opieki zdrowotnej, zajęć wychowawczych, kompensacyjnych, terapeutycznych i rewalidacyjnych, 8) wyposażenie dzieci w odzież, obuwie, zabawki, środki higieny osobistej, leki, podręczniki i przybory szkolne, 9) wypłacanie drobnych kwot do dysponowania przez dziecko, 10) dostęp do produktów żywnościowych i napojów przez całą dobę, 11) pokrywanie kosztów przejazdu dziecka do uzasadnionych miejsc, 12) prawidłowość prowadzenia dokumentacji, 13) przygotowanie placówki do wypełniania zadań określonych w jej regulaminie, 1
14) sprawowanie nadzoru bezpośredniego przez dyrektora placówki, nadawanie stopni awansu zawodowego pracownikom pedagogicznym zatrudnianym na podstawie ustawy Karta Nauczyciela, 15) działalność samorządu wychowanków. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2010 r. do 23 września 2011 r. Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych zapoznano Dyrektora Placówki z programem kontroli, w którym określono temat i rodzaj oraz zakres kontroli. Wyjaśnień udzielali: Pani Barbara Bartoszewicz dyrektor Placówki Pani Mariola Januszewska-Wiśniewska zastępca dyrektora, Pani Agnieszka Biedrzycka zastępca dyrektora Pani ( ) pedagog Pani ( ) - pedagog Pani ( ) wychowawca Pani ( ) młodszy wychowawca Pan ( ) - wychowawca Pani ( ) starszy wychowawca Pani ( ) młodszy wychowawca Pani ( ) młodszy wychowawca, Pan ( ) starszy wychowawca, Pani ( ) wychowawca Pan ( ) młodszy wychowawca Ustalenia kontroli: Ustaleń dokonano w oparciu o informacje przekazane przez dyrektora Placówki, zastępców dyrektora, ankiet przeprowadzonych wśród losowo wybranych 29 wychowanków, rozmów przeprowadzonych z wychowankami wszystkich filii i pisemnej informacji losowo wybranych 12 pracowników merytorycznych, dokumentacji prowadzonej w Placówce oraz losowo wybranej dokumentacji dzieci: (usunięto dane dzieci). Placówka funkcjonuje od 01 stycznia 2010 r. Powstała w wyniku połączenia Domu Dziecka Nr 1, Domu Dziecka Nr 2 i Specjalistycznej Wielofunkcyjnej Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej w Szczecinie. Dysponuje 236 miejscami opieki dla dzieci i młodzieży. Dyrektorem od 04 maja 2010 r. jest Pani Barbara Bartoszewicz, która wcześniej była osobą pełniąca obowiązki dyrektora w tej Placówce. Pani dyrektor posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika, studia podyplomowe w zakresie organizacji i zarządzania pomocą społeczną, studia podyplomowe w zakresie zarządzania projektami europejskimi, studia podyplomowe w zakresie psychologii zarządzania oraz 30-letni staż pracy, z tego 13-letni w placówce. W Placówce na dzień 23 września 2011 r. przebywało 236 wychowanków umieszczonych w 20 grupach wychowawczych. Dzieci umieszczone były w 10 różnych lokalizacjach Placówki: przy ul. Łabędziej 4, Narożnej 48, Mokrej 23, Walecznych 23, Śląskiej 8/3, Śląskiej 12/5, Broniewskiego 16, Wiślanej 17, Jana Pawła II 43/7, Chojnickiej 61. W opiece całodobowej umieszczonych było 193 wychowanków, natomiast wsparciem dziennym objętych było 43 dzieci. Wśród wychowanków były 2
102 dziewczynki i 134 chłopców. Najwięcej było wychowanków w wieku 13-18 lat - 147 osób, 56 osób w wieku 8-12 lat, poniżej 7 roku życia było 30 dzieci i 3 powyżej 18 roku życia. Najmłodsze dziecko miało 23 dni, a najstarsze 21 lat. W Placówce na dzień kontroli 5 osób było sierotami biologicznymi, 37 wychowanków było półsierotami. W 177 przypadkach występowało ograniczenie władzy rodzicielskiej, w 34 jej pozbawienie, 4 dzieci zostało pozostawionych przez rodziców w szpitalu. We wsparciu dziennym 7 dzieci było umieszczonych na prośbę rodziców, a pozostałe na podstawie postanowienia sądu zał. nr 11. Na dzień kontroli 33 dzieci umieszczonych w opiece całodobowej mieszkało poza Placówką m.in. w ośrodkach szkolno-wychowawczych. Systematycznie urlopowanych do domów rodzinnych na dni wolne od nauki szkolnej było 40 wychowanków zał. nr 11. Na dzień kontroli w Placówce zatrudnieni byli, w przeliczeniu na etaty: dyrektor, 2 zastępców dyrektora, kierownik filii 3 etaty, kierownik socjalizacji, pedagog 7 etatów, pedagog terapeuta, pedagog rodzinny, instruktor terapii zajęciowej, terapeuta, pracownik socjalny 6 etatów, psycholog 4 etaty, wychowawca 83,5 etatu, lekarz, pielęgniarka, pielęgniarka położna 5 etatów, opiekunka dziecięca 5 etatów, główny specjalista 0,5 etatu, konsultant 0,5 etatu, kierownik działu organizacyjno-administracyjnego, kierownik działu gospodarczego, księgowa 4 etaty, referent 2 etaty, specjalista ds. kadr, pomoc administracyjna, sekretarka, specjalista ds. bhp, kierowca 3 etaty, konserwator 3,75 etatu, rzemieślnik, kucharz 8 etatów, pomoc kuchenna 10,75 etatu, magazynier, zaopatrzeniowiec, referent ds. zaopatrzenia, pracownik do prac lekkich, pracownik gospodarczy 2 etaty, praczka, sprzątaczka 4 etaty i palacz c.o. 0,5 etatu - zał. nr 11. Kwalifikacje osób zatrudnionych w Placówce do opieki nad dziećmi: Zgodnie z 38 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) w placówce oraz placówce wsparcia dziennego są wymagane następujące kwalifikacje na stanowisku: 1) wychowawcy - ukończone studia wyższe: a) na kierunku: pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, praca socjalna, nauki o rodzinie lub b) na innym kierunku w zakresie resocjalizacji, pracy socjalnej, pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej, albo c) na innym kierunku uzupełnione studiami podyplomowymi w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie lub resocjalizacji; 2) pedagoga - ukończone wyższe studia magisterskie na kierunku pedagogika albo pedagogika specjalna, 3) psychologa - ukończone studia wyższe magisterskie na kierunku psychologia 4) terapeuty - udokumentowane przygotowanie do prowadzenia terapii o profilu potrzebnym w pracy placówki lub placówki wsparcia dziennego, 5) pracownika socjalnego -wykształcenie średnie lub wyższe uprawniające do wykonywania zawodu pracownika socjalnego, z tym, że osoby z wykształceniem średnim musza mieć ukończoną specjalizację w zawodzie pracownik socjalny: 6) opiekuna dziecięcego - ukończoną szkołę medyczną przygotowującą do pracy w zawodzie opiekunki dziecięcej lub pielęgniarki albo studia pedagogiczne o specjalności opiekuńczo-wychowawczej; 3
7) lekarza i pielęgniarki - odpowiednie wykształcenie medyczne. Zgodnie z zapisami 40 ww. rozporządzenia wychowawcy w placówkach i placówkach wsparcia dziennego oraz kierownicy placówek wsparcia dziennego zatrudnieni w dniu wejścia w życie rozporządzenia na podstawie dotychczasowych przepisów zachowują uprawnienia do zajmowania tego stanowiska. Do opieki nad dziećmi zatrudnionych było 82 wychowawców, 7 pedagogów, pedagogterapeuta, 4 psychologów, 6 pracowników socjalnych, terapeuta, terapeuta rodzinny, 5 opiekunek dziecięcych, 5 pielęgniarek-położnych, 2 lekarzy, instruktor terapii zajęciowej. Pracownicy z wyjątkiem 2 osób: Pani (usunięto nazwisko) i Pani (usunięto nazwisko), zatrudnionych na stanowiskach pracowników socjalnych, posiadali kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk i zgodne z wymogami określonymi w obowiązujących przepisach, tj. rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) - zał. nr 12. Obydwie Panie posiadają wykształcenie średnie uprawniające do wykonywania zawodu pracownika socjalnego, nie posiadają natomiast specjalizacji w zawodzie pracownik socjalny. Przestrzeganie praw dziecka w Placówce: W celu dokonania oceny tego obszaru kontrolujący przeprowadzili ankietę wśród losowo wybranych wychowanków, przeprowadzili rozmowy z wychowankami wszystkich filii oraz poprosili losowo wybranych pracowników merytorycznych o wypełnienie arkusza "Informacja o realizacji zadań opiekuńczo-wychowawczych w placówce". W ankiecie brało udział 29 wychowanków, a pisemnej informacji udzieliło 12 pracowników. Pytania ankietowe dotyczyły m.in. tego, jakie są podstawowe prawa dziecka, prawa do prywatności, do informacji, do kontaktów z rodzicami i innymi bliskimi osobami, swobody wyboru i decydowania, do uczestniczenia w praktykach religijnych, o stosowanie przemocy, udzielanie kar i nagród (zał. nr 13 i 14). Wychowankowie wskazywali, że mają prawo do: nauki 19 osób, własnego zdania 9 osób, kontaktów z rodzicami 6 osób, posiadania rodziny, korzystania z komputera, rozwoju zainteresowań, życia, otrzymywania jedzenia po 4 osoby, wypoczynku, prywatności, oglądania telewizji po 3 osoby, grania w piłkę, wychodzenia poza placówkę, miłości, sekretów, ochrony przed narkotykami po 2 osoby. Pojedyncze dzieci powiedziały, że mają prawo do: tego, by nikt ich nie bił, wiedzy na temat, kto jest ich rodzicem biologicznym, odwiedzin, miłego spędzania czasu, swoich marzeń, samorealizacji, normalnego życia, pomocy, opieki. Odnośnie pytania dotyczącego informowania wychowanków o ich sytuacji rodzinnej i prawnej, wszyscy pracownicy potwierdzili, że informują dzieci zarówno o ich sytuacji prawnej jak i rodzinnej. Na pytanie, o czym możesz decydować, dzieci odpowiadały następująco: o wyborze koleżanek i kolegów 23 osoby, wyborze odzieży i obuwia - 18 osób, wyborze szkoły 12 osób, tym, z kim mieszkam w pokoju - 11 osób. Pracownicy natomiast odpowiadali, że dzieci mogą decydować o: spędzaniu czasu wolnego 11 osób, sposobie ubierania się 9 osób, przeznaczeniu kieszonkowego, wyborze szkoły po 5 osób, wyborze zainteresowań, doborze koleżanek po 4 osoby, wyborze zajęć dodatkowych, wyznaniu, wystroju pokoju po 2 osoby, wyborze kosmetyków, kontaktach z rodziną po 1 osobie. 4
Wychowankowie odpowiedzieli, że mają swobodny dostęp do telewizji - 27 osób, komputera 22 osoby, internetu 26 osób. Na pytanie, do kogo zwracasz się ze swoimi problemami dzieci odpowiadały następująco: 24 osoby wskazały wychowawcę, rodziców 16 osób, pedagoga, psychologa, koleżankę/kolegę po 11 osób, rodzeństwo 8 osób, dyrektora, wolontariusza po 2 osoby, psychiatrę, przyjaciółkę, chłopaka po 1 osobie. Dzieci, z którymi rozmawiano również najczęściej wskazywały wychowawcę, rodziców oraz specjalistów zatrudnionych w Placówce. Pracownicy na to pytanie odpowiedzieli, że dzieci ze swoimi problemami zwracają się do: wychowawcy 11 osób, psychologów 9 osób, pedagogów 8 osób, pracowników socjalnych 4 osoby, rodziców, terapeuty, pielęgniarki po 3 osoby, dyrekcji, rówieśników po 2 osoby, koleżanki, rodziny, rodzeństwa, specjalistów, nauczycieli, lekarza po 1 osobie. Na pytanie, co możesz robić w placówce, dzieci odpowiadały następująco: swobodnie korzystać z toalety i łazienki - 27 osób, wysyłać listy - 17 osób, dzwonić do rodziny - 25 osób, zapraszać koleżanki i kolegów - 17 osób, posiadać swoje rzeczy, do których nikt nie ma dostępu telefon komórkowy 5 osób, laptop 3 osoby, pamiętnik, listy po 1 osobie. Ponadto dzieci w Placówce mogą obchodzić swoje święta: urodziny 8 osób, komunia, chrzest, Boże Narodzenie po 1 osobie. Podobnie odpowiadały dzieci, z którymi prowadzono rozmowy. Wszyscy pracownicy powiedzieli, że dzieci mają możliwość wysyłania listów, otrzymywania korespondencji, swobodnego korzystania z toalety i łazienki, telefonowania do rodziny. Według pracowników dzieci mogły posiadać prywatne rzeczy: takie, które nie zagrażają życiu i zdrowiu, odzież po 4 osoby, telefony, sprzęt muzyczny, to co mają w szafkach po 3 osoby, kosmetyki, komputer po 2 osoby, pamiętnik, zdjęcia po 1 osobie. Na pytanie, jakie swoje święta dzieci mogą obchodzić, pracownicy odpowiadali następująco: urodziny - 12 osób, święta religijne 9 osób, imieniny 4 osoby, komunia, bierzmowanie po 3 osoby, Dzień Dziecka 2 osoby, chrzest 1 osoba. Dzieci z którymi rozmawiano również potwierdziły, że mogą swobodnie korzystać z toalety i łazienki, zapraszać do Placówki koleżanki i kolegów, wysyłać listy, otrzymywać korespondencję, telefonować do rodziny. Powiedziały, że mogą mieć rzeczy, do których nikt nie zagląda i że mogą obchodzić urodziny. Na pytanie czy masz możliwość chodzenia do Kościoła, dzieci z wyjątkiem 1 osoby odpowiedziały twierdząco. Dzieci, z którymi prowadzono rozmowy również potwierdziły, że mogą chodzić do kościoła. Pracownicy powiedzieli, że dzieci uczestniczą we mszach świętych 8 osób, przystępują do sakramentów - 6 osób, uczęszczają na lekcje religii 2 osoby, celebrują święta 4 osoby. Na pytanie czy w placówce spotyka cię przemoc, 22 wychowanków odpowiedziało przecząco, 3 powiedziało, że ze strony rówieśników, jedna, że rzadko i 1, że w szkole. Dzieci, z którymi rozmawiano również nie potwierdziły stosowania wobec nich przemocy. Żaden z pracowników nie wskazał stosowania przemocy wobec wychowanków. Na pytanie o występowanie przemocy rówieśniczej: 9 osób odpowiedziało, że występuje agresja słowna i przemoc fizyczną, 2 wskazało na konflikty i jeden pracownik 5
powiedział, że w Placówce nie ma przemocy rówieśniczej. Każdorazowo prowadzone były rozmowy, obejmowano dzieci zajęciami ze specjalistami. Dzieci jako najczęściej stosowane nagrody wymieniały: wyższe kieszonkowe 22 osoby, słodycze 7 osób, wyjścia kulturalne 6 osób, wyjścia do kina, możliwość korzystania z komputera, nagroda rzeczowa po 4 osoby, pochwała, wyjazd na basen po 2 osoby, wyjście do KFC, dyplomy, nie wiem, nie pamiętam po 1 osobie. Dzieci w trakcie rozmowy wskazywały najczęściej wyższe kieszonkowe, atrakcyjne wyjście lub wyjazd, nagrodę rzeczową. Pracownicy natomiast wskazywali: pochwały 10 osób, wyższe kieszonkowe 9 osób, wyjście na mecz, basen, do kina 5 osób, nagrody rzeczowe 4 osoby, dłuższe korzystanie z internetu 2 osoby, udział w imprezach, indywidualne wyjścia z wychowawcą, nagroda dyrektora po 1 osobie. Najczęściej stosowane kary według dzieci to: zakaz korzystania z komputera 15 osób, niższe kieszonkowe 12 osób, zakaz oglądania telewizji 8 osób, dodatkowy dyżur, zakaz wyjść na dwór po 6 osób, siedzenie w pokoju, brak kar, wcześniejsze chodzenie spać po 2 osoby, brak nagród, rozmowy po 1 osobie. Pracownicy natomiast wskazywali: ograniczenie przywilejów 6 osób, zmniejszenie kieszonkowego 4 osoby, ograniczenie dostępu do komputera 3 osoby, ograniczenie dostępu do telewizora, nagana, dodatkowy dyżur, rozmowa dyscyplinująca po 2 osoby, nie stosuję kar 1 osoba. Na pytanie, co możesz zrobić, jeśli nie zgadzasz się z karą, dzieci odpowiadały następująco: nic 7 osób, negocjować, porozmawiać, sprzeciwić się po 3 osoby, nie wiem 2 osoby, wyrazić swoją opinię 1 osoba. Dzieci w trakcie rozmowy najczęściej mówiły, że można porozmawiać z wychowawcą, poprosić o zmianę kary na inną. Wśród pracowników 7 osób powiedziało, że nie ma procedury odwoławczej od kar, 2 powiedziało, że dzieci mają prawo wyrazić swoje zdanie i 1 osoba powiedziała, że dziecko może odwołać się do dyrekcji. Na pytanie, czy możesz mieszkać ze swoim rodzeństwem w jednym pokoju, 13 dzieci odpowiedziało, że tak, jedno, że nie może, troje, że nie chce i 12 napisało, że nie ma tu rodzeństwa. Jako przyczynę tego, że dziecko nie może mieszkać ze swoim rodzeństwem w jednym pokoju została podana różnica płci. Wychowankowie w trakcie rozmowy potwierdzili, że jeśli chcą, mogą mieszkać ze swoim rodzeństwem w jednym pokoju albo przynajmniej w jednej grupie. Jeśli zdarza się taka sytuacja, że rodzeństwo jest w innej filii, to wtedy dzieci utrzymują kontakt telefoniczny, odwiedzają się, spędzają czas wolny. Pracownicy natomiast na pytanie, czy dzieci mają możliwość mieszkania w jednym pokoju, pozostawać pod opieką jednego wychowawcy prowadzącego oraz jak podtrzymywane są więzi pomiędzy rodzeństwem odpowiadali następująco: dzieci mają możliwość mieszkania w tym samym pokoju - 12 osób, pozostają pod opieką jednego wychowawcy prowadzącego 9 osób, spędzają razem czas wolny - 8 osób, utrzymują kontakt telefoniczny 3 osoby. Na pytanie, co chcesz zmienić w Placówce dzieci odpowiadały: nic - 14 osób, wyższe kieszonkowe 7 osób, żeby kolacja była później 4 osoby, żeby nie było zajęć dodatkowych, żeby jedzenie było lepsze, żeby nie było placówki, żeby wychowawcy 6
lepiej odnosili się do wychowanków, zachowanie niektórych wychowanków po 1 osobie. Wśród ankietowanych wychowanków 14 osób powiedziało, że otrzymuje listy zaklejone, a 15, że nie otrzymuje listów. W trakcie rozmowy wychowankowie również potwierdzili, że nikt nie otwiera ich listów, nie czyta sms-ów i nie przegląda poczty w komputerze. Zasadność pobytu dziecka w Placówce: Zgodnie z 15 ust. 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) podstawą skierowania do placówki jest orzeczenie sądu o umieszczeniu dziecka w placówce albo wniosek rodziców lub opiekunów prawnych o umieszczeniu dziecka w placówce. Zgodnie z ust. 4, placówki przyjmują bez skierowania oraz bez uzyskania zgody przedstawicieli ustawowych lub bez orzeczenia sądu każde dziecko w wieku poniżej 13 roku życia i zapewniają mu opiekę do czasu wyjaśnienia sytuacji dziecka w przypadkach wymagających natychmiastowego zapewnienia dziecku opieki na polecenie sędziego, doprowadzonego przez Policję, szkołę lub osoby stwierdzające porzucenie dziecka, zagrożenie jego życia lub zdrowia. Do skierowania do placówki powiat kierujący załącza dokumenty określone w 19 ust. 1: 1) odpis aktu urodzenia, a w przypadku sierot lub półsierot również odpis aktu zgonu zmarłego rodzica, 2) orzeczenie o umieszczeniu dziecka w placówce albo wniosek rodziców lub opiekunów prawnych o umieszczenie dziecka w placówce, 3) dostępną dokumentację o stanie zdrowia dziecka, 4) dokumenty szkolne, a w szczególności ostatnie świadectwo szkolne, karty szczepień, 5) kwestionariusz aktualnego rodzinnego wywiadu środowiskowego wraz ze szczegółowym opisem sytuacji dziecka oraz dokumentację dotychczasowych działań podjętych wobec dziecka i rodziny. Oceny zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce zgodnie z 10, ust. 2, pkt 6 ww. rozporządzenia dokonuje zespół ds. okresowej oceny sytuacji dziecka, w skład którego wchodzą: 1) dyrektor placówki lub osoba przez niego wyznaczona, 2) pedagog, psycholog oraz pracownik socjalny, jeżeli są zatrudnieni w placówce, 3) wychowawca kierujący procesem wychowawczym dziecka, 4) przedstawiciele właściwego centrum pomocy rodzinie oraz ośrodka adopcyjnoopiekuńczego. Oceny stopnia realizacji tego zadania dokonano w oparciu o analizę dokumentacji: (usunięto dane dzieci). Dzieci umieszczone w Placówce, posiadały postanowienia sądu o objęciu ich taką opieką oraz skierowania wydane do nich przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Szczecinie. W kilku przypadkach oczekiwano na dostarczenie skierowania - zał. nr 15. Pozostała dokumentacja była systematycznie uzupełniana. Ocena zasadności pobytu dziecka w placówce oraz modyfikacja indywidualnych planów pracy, była dokonywana przez zespół ds. okresowej oceny sytuacji dziecka. Opinie odnośnie zasadności dalszego pobytu dzieci w placówce były formułowane na piśmie. W części protokołów 7
z 2010 r. brakowało odniesienia do zasadności dalszego pobytu dzieci w placówce, natomiast opinie takie były formułowane na odrębnych kartkach. W skład zespołu wchodzili pracownicy Placówki, Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego w Szczecinie, Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego Fundacji Mam Dom i Ośrodka Adopcyjno- Opiekuńczego Stowarzyszenia Rodzin Katolickich, pracownicy szkół, do których uczęszczają dzieci, policja. Nie na każdym posiedzeniu zespołu był przedstawiciel właściwego ośrodka adopcyjnego, ale Placówce informowała pisemnie o każdym posiedzeniu zespołu. W kontrolowanym okresie do Placówki przyjęto 240 wychowanków, w tym 213 objęto opieką całodobową, a 27 wsparciem dziennym. Placówkę opuściło 262 wychowanków, w tym 230 objętych opieką całodobową i 32 objętych wsparciem dziennym. Wśród wychowanków objętych opieką całodobową 89 powróciło do domu rodzinnego, 19 umieszczono w rodzinach adopcyjnych, 23 w rodzinach zastępczych, 15 trafiło do młodzieżowego ośrodka wychowawczego, 46 umieszczono w innych placówkach i 38 usamodzielniono. Wśród wychowanków objętych wsparciem dziennym 26 powróciło do domu, 2 umieszczono w innych placówkach, 1 umieszczono w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, 2 w młodzieżowym ośrodku socjoterapii i 1 osiągnęło pełnoletność zał. nr 16. Działania podejmowane na rzecz powrotu wychowanków do rodziny i utrzymywania przez nich kontaktów z rodzicami: Na podstawie rozmów z pracownikami, przeprowadzonych ankiet, rozmów z dziećmi (zał. nr 13 i 14) oraz analizy dokumentacji kontrolujący stwierdzili, że Placówka podejmowała prawidłowe działania w kierunku powrotu dzieci do domów rodzinnych i utrzymywania kontaktów z rodzicami. Pracownicy i wszystkie dzieci zarówno ankietowane jak i w trakcie rozmów, potwierdzili, że rodzice mogli ich odwiedzać w Placówce. Na pytanie, w jaki sposób placówka dba o związki emocjonalne dziecka z rodziną, pracownicy odpowiadali następująco: odwiedziny w Placówce 10 osób, kontakt telefoniczny, urlopowanie do domów rodzinnych po 5 osób, wspólne organizowanie imprez z rodzicami 4 osoby, wspólne z rodzicami załatwianie spraw dziecka wizyty u lekarzy, w szkole 3 osoby, rozmowy 2 osoby. W kontrolowanym okresie do domu rodzinnego powróciło 115 wychowanków, 19 umieszczono w rodzinach adopcyjnych i 23 w rodzinach zastępczych zał. nr 16. Jeśli nie było szans na powrót dziecka do rodziców, Placówka zgłaszała wychowanka do ośrodka adopcyjno-opiekuńczego w celu pozyskania kandydatów na rodziców zastępczych lub adopcyjnych. W Placówce prowadzone były plany pracy z rodziną, które uwzględniały: dane rodziców/opiekunów, dane pracowników placówki, diagnozę sytuacji rodzinnej, cele do osiągnięcia, zadania zaplanowane do realizacji wraz ze wskazaniem sposobu realizacji i dane osób odpowiedzialnych za ich realizację oraz wskazanie terminu dokonania oceny realizacji zadań określonych w planie. Przykładowe plany pracy z rodziną: A.W. zał. nr 17, K.S. zał. nr 18, E.Z. zał. nr 19, K.K. zał. nr 20, P.G. zał. nr 21. Został opracowany i wdrożony program "Blisko domu" skierowany do rodzin wychowanków. Warunki lokalowe: Zgodnie z 27 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, placówka może znajdować się w budynku, który posiada: 8
1) pokoje mieszkalne 1-5 osobowe, właściwie oświetlone, o powierzchni zapewniającej przechowywanie rzeczy osobistych i swobodne korzystanie z wyposażenia, na które składają się co najmniej dla każdego dziecka: a) łóżko lub tapczan, b) szafka mi lampka nocna, c) szafa lub miejsce w szafie na przechowywanie rzeczy osobistych, odzieży i obuwia dostosowanych do pory roku, d) zabawki, 2) łazienki z miejscem do prania i suszenia rzeczy osobistych i toalety, w ilości umożliwiającej korzystanie z nich w sposób zapewniający intymność i zgodność z zasadami higieny, 3) pomieszczenia do wypoczynku, wyposażone w stoliki i krzesła, telewizor, gry, zabawki, książki (nie mniej niż jedno pomieszczenie na 10 dzieci) 4) miejsce do cichej nauki, 5) kuchnię, jeżeli tego wymaga organizacja placówki, 6) aneksy kuchenne (nie mniej niż jeden aneks kuchenny na 10 dzieci), 7) jadalnię, 8) odpowiednio wyposażone pomieszczenia do zajęć terapeutycznych i sportowych, 9) pokój gościnny, 10) pokój dla dzieci chorych oraz gabinet pielęgniarki, o ile placówka zatrudnia personel medyczny Placówka mieści się w 10 wyremontowanych budynkach w różnych częściach Szczecina. Wszystkie budynki wyposażone były zgodnie z obowiązującym standardem, w kilku przypadkach brakowało lampek nocnych, ale braki zostały uzupełnione w trakcie kontroli. Pomieszczenia były urządzone estetycznie i funkcjonalnie. W Placówce były sypialnie dzieci, pomieszczenia do wypoczynku, aneksy kuchenne, pomieszczenia do cichej nauki, łazienki z miejscem do prania i suszenia, pokoje gościnne, pomieszczenie dla dzieci chorych, gabinet pielęgniarki, pomieszczenia do zajęć terapeutycznych i sportowych, w liczbie adekwatnej do liczby przebywających w Placówce dzieci i zgodnej z obowiązującym standardem, określonym w przepisach - zał. nr 22. Zapewnienie dzieciom wyżywienia, w tym dostępu do produktów żywnościowych i napojów przez całą dobę, dostępu do nauki, opieki zdrowotnej, zajęć wychowawczych, kompensacyjnych, terapeutycznych i rewalidacyjnych: Wychowankowie ocenili jedzenie jako bardzo dobre 7 osób, dobre - 19 osób i złe 1 osoba. Wychowankowie w trakcie rozmów mówili, że jedzenie jest smaczne, w wystarczającej ilości. Jedyna prośba, jaką zgłaszali dotyczyła tego, że chcieliby, aby obiady przez cały tydzień były gotowane na miejscu, a nie przynoszone ze szkoły w dni nauki szkolnej. Wśród pracowników 3 osoby oceniły wyżywienie jako dobre, 3 powiedziały, że jest obfite i urozmaicone, dwoje wskazało, że jest zbyt mało owoców, dwoje, że bardzo dobre, na dostatecznym poziomie, dużo, ale mogłoby być bardziej urozmaicone, nie słyszałam uwag od dzieci, wystarczające i urozmaicone po 1 osobie. Wszyscy pracownicy oraz wszystkie dzieci zarówno ankietowane jak i w trakcie rozmów potwierdzili, że jest zapewniony dostęp do produktów żywnościowych i napojów przez całą dobę. Wszystkie dzieci, z wyjątkiem 13 osób przebywających na długotrwałych ucieczkach, realizowały obowiązek szkolny. Na dzień kontroli 65 wychowanków było uczniami szkoły podstawowej, 78 uczniami gimnazjum, 17 było uczniami szkoły 9
zawodowej i 9 uczyło się w szkole średniej. W internatach mieszkało 17 wychowanków - zał. nr 23. Odnośnie dzieci wymagających kształcenia specjalnego na dzień kontroli 18 objętych było nauczaniem w SOSW dla upośledzonych umysłowo, 13 w ośrodkach dla dzieci z zaburzeniami w zachowaniu, 1 w ośrodku dla dzieci niepełnosprawnych ruchowo, 2 w ośrodku dla dzieci niesłyszących, 2 w szpitalu, na oddziale sądowym, 1 w Domu Samotnej Matki, 4 objętych było nauczaniem indywidualnym. Wśród wychowanków 72 osoby wymagały pomocy w związku z występującymi u nich opóźnieniami szkolnymi. Podjęto wobec tych dzieci szereg działań: przeprowadzono badania w poradni psychologiczno-pedagogicznej, objęto zajęciami wyrównawczymi w szkole i w Placówce, udzielano dzieciom indywidualnej pomocy przy odrabianiu lekcji i wyrównywaniu zaległości, objęto zajęciami korekcyjnokompensacyjnymi w szkole i w Placówce. Część dzieci objęto kilkoma formami pomocy: 55 objęto zajęciami wyrównawczymi na terenie Placówki, 56 zajęciami wyrównawczymi poza Placówką, 76 objętych było wsparciem psychologa w Placówce, 34 wsparciem psychologa poza Placówką, 113 wychowanków objęto wsparciem pedagoga w Placówce i 178 wsparciem pedagogów poza Placówką. Terapeuci w Placówce objęli wsparciem 18 wychowanków, a 27 korzystało ze wsparcia terapeutów poza Placówką. Placówka zatrudniała specjalistów: pedagogów, psychologów, terapeutów w ilości zapewniającej minimum opieki specjalistycznej, szczególnie dotyczy to terapeutów zał. nr 24, ale dzieci nie zgłaszały trudności w dostępie do psychologa, pedagoga czy terapeuty. Wśród wychowanków było 20 osób niepełnosprawnych, które zostały objęte odpowiednimi działaniami. Wśród wychowanków u 5 osób występowało upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym i epilepsja, u 5 upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym, u 1 niepełnosprawność narządu ruchu, u 2 Zespół Downa, u 2 wada wzroku, u 2 niedosłuch i 4 przewlekle chorowało zał. nr 25. Placówka dbała o rozwój zainteresowań swoich podopiecznych: treningi piłki nożnej w klubie Hutnik 9 osób, treningi piłki nożnej w klubie Arkonia 2 osoby, treningi piłki nożnej w klubie Sternik 38 osób, treningi piłki nożnej w klubie Pogoń - 1 osoba, jazda konna 1 osoba, golebal piłka dźwiękowa 1 osoba, taniec 3 osoby, szermierka 3 osoby, sks 9 osób, koło muzyczne 1 osoba, koło języka angielskiego 3 osoby, pływanie 1 osoba, kółko plastyczne, przyrodnicze, polonistyczne po 1 osobie, zuchy 2 osoby, koło teatralne Zielona Gęś 10 osób, treningi w Szkole Tańca Astra 1 osoba, zajęcia taneczne-rytmika 4 osoby zał. nr 23. Na pytanie, w jaki sposób organizowany jest czas wolny wychowanków pracownicy odpowiadali następująco: wyjścia do kina 9 osób, wyjścia do teatru 7 osób, gry i zabawy sportowe 6 osób, korzystanie z internetu, wyjścia na basen, zajęcia plastyczne, zajęcia kulinarne po 5 osób, oglądanie telewizji, wycieczki, obozy, kolonie po 4 osoby, zajęcia w Klubie Sternik, udział w imprezach po 3 osoby, wyjazdy na zawody sportowe, zajęcia sportowe po 2 osoby, wyjścia na mecze Pogoni, zabawy dydaktyczne, czytanie, wieczorne rozmowy z wychowawcą, gry planszowe po 1 osobie. W Placówce organizowane były liczne imprezy i uroczystości zgodnie z kalendarzem imprez, m.in.: Dzień Chłopaka, święto pieczonego ziemniaka, Andrzejki, Mikołajki, Walentynki, Dzień Kobiet, Dzień Europy, Dzień Rodzinki, Dzień Dziecka i wiele innych - zał. nr 26. Wszyscy wychowankowie Placówki posiadali ubezpieczenie zdrowotne i byli zapisani do lekarza pierwszego kontaktu. Wśród wychowanków 10
wielu wymagało leczenia w poradniach specjalistycznych: 27 osób zaburzenia zachowania, 11 osób wady postawy, schorzenia kręgosłupa, 21 osób wady wzroku, 6 osób wady słuchu, 4 osoby choroby układu oddechowego, 1 osoba choroba wątroby, 20 osób astma, alergia, 3 osoby choroby układu moczowego, 22 osoby próchnica zębów, 8 osób leczenie psychiatryczne, 3 osoby zaburzenia wzrostu, niskorosłość, 2 osoby - podcięcie wędzidełka języka, 3 osoby wady serca, 2 osoby choroby układu pokarmowego, 4 osoby wady zgryzu, 1 osoba schorzenie narządu ruchu, 2 osoby schorzenia dermatologiczne, 1 osoba - choroba Heine-Schenlocha zał. nr 27. Dzieci objęte były systematyczną opieką w odpowiednich poradniach specjalistycznych, a także poddane oddziaływaniom specjalistów zatrudnionych w Placówce. Dokładnej analizy dokumentowania pomocy udzielanej chorym dzieciom dokonano na podstawie 3 osób: O.F. zał. nr 28, G.Ż. zał. nr 29, A.J. zał. nr 30. W kontrolowanym okresie 17 osób przebywało w szpitalach psychiatrycznych zał. nr 31. W 4 przypadkach umieszczenie w szpitalach nastąpiło na podstawie postanowienia sądu, w 12 przypadkach były to przyjęcia zgodnie z art. 24 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, w pozostałych przypadkach umieszczenia nastąpiły na podstawie skierowania od lekarza i po uzyskaniu zgody rodzica lub opiekuna prawnego oraz dziecka powyżej 16 roku życia: (usunięto dane dzieci) Zalecenia wydane przez szpitale były realizowane przez specjalistów zatrudnionych w Placówce. Działania podejmowane przez pracowników Placówki dokumentowane były w kartach udziału w zajęciach specjalistycznych oraz w arkuszach badań i obserwacji psychologicznych i pedagogicznych. Szczegółowej analizy tych działań dokonano na podstawie: ( ) - zał. nr 39 i ( ) - zał. nr 44. ( ) zał. nr 39 - (usunięto opis sytuacji dziecka) ( ) - zał. nr 44 - (usunięto opis sytuacji dziecka) Wyposażenie dzieci w odzież, obuwie, zabawki, środki higieny osobistej, leki, podręczniki i przybory szkolne: Na podstawie odpowiedzi pracowników - zał. nr 14, rozmów z dziećmi, oględzin wyposażenia dzieci, stwierdzono, że posiadały one odzież i obuwie w odpowiedniej ilości i adekwatne do pory roku. Dzieci i wychowawcy potwierdzili również wyposażenie w podręczniki i przybory szkolne. Recepty były realizowane na bieżąco. Podstawowe leki kupowane były zgodnie ze wskazaniami lekarza. W roku 2010 na leki wydatkowano kwotę 40844,24 zł, na środki czystości 120758,10 zł, na odzież i obuwie 120463,85 zł. W roku 2011 wydatkowano na leki kwotę 20547,48 zł., na środki czystości kwotę 70689,52 zł., na odzież i obuwie kwotę 60396,23 zł. zał. nr 49. W trakcie rozmów z dziećmi uzyskano informację, że miesięcznie na jedno dziecko przeznaczona jest kwota 20 zł. na środki higieny osobistej. Wychowankowie grup usamodzielnienia zgłosili, że ta kwota jest niewystarczająca. W trakcie kontroli odbyło się spotkanie wychowanków z dyrekcją Placówki i kwota została zwiększona. Pomieszczenia zajmowane przez dzieci były wyposażone w zabawki i materiały dydaktyczne. Wypłacanie drobnych kwot do własnego dysponowania przez dziecko: Zgodnie z odpowiedziami udzielonymi przez wychowanków i pracowników na pytania (zał. nr 13 i 14) oraz przeprowadzonych rozmów, stwierdzono, że wychowankowie 11
otrzymywali systematycznie kieszonkowe w wysokości średnio 40 złotych. Na pytanie, za co może być zabrane kieszonkowe, dzieci odpowiadały, że za: złe zachowanie 19 osób, ucieczki 6 osób, wagary 5 osób, zniszczenia 3 osoby, może być zmniejszone do 10 zł., nie wiem, za głupoty po 1 osobie Pracownicy odpowiedzieli, że dziecko nie otrzymuje kieszonkowego, kiedy przebywa na długotrwałej ucieczce. Skontrolowano listy wypłat kieszonkowego za miesiące październik 2010 r. - zał. nr 50 i maj 2011 r. - zał. nr 51. W Placówce opracowany był regulamin przyznawania kieszonkowego - zał. nr 52. Pokrywanie kosztów przejazdu dziecka do uzasadnionych miejsc pobytu: Udzielając odpowiedzi na pytania (zał. nr 13 i 14) zarówno wychowankowie jak i wychowawcy powiedzieli, że dzieci otrzymują pieniądze na zakup biletów. Prawidłowość prowadzenia dokumentacji: Zgodnie z 26 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych w placówce interwencyjnej, w placówce socjalizacyjnej i w placówce wielofunkcyjnej dla każdego dziecka prowadzi się: 1) indywidualny plan pracy z dzieckiem, 2) kartę pobytu, która zawiera ocenę relacji dziecka w rodzicami, funkcjonowanie społeczne dziecka w tej placówce i poza nią, nauki szkolnej dziecka, samodzielności dziecka, jego stanu emocjonalnego, stanu zdrowia dziecka oraz informację o szczególnych potrzebach dziecka i znaczących dla dziecka wydarzeniach, 3) kartę udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu, 4) arkusze badań i obserwacji psychologicznych oraz pedagogicznych. Na podstawie analizy dokumentacji K.M. - zał. nr 1, K.S. zał. nr 2, M.P. zał. nr 3, D.K. zał. nr 4, D.L. zał. nr 5, S.G. zał. nr 6, P.G. zał. nr 7, R.K. zał. nr 8, T.N. zał. nr 9 i S.J. zał. nr 10. stwierdzono, że w Placówce prowadzona była dokumentacja określona w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455). Prowadzone były indywidualne plany pracy z dzieckiem, karty pobytu dziecka w placówce, arkusze badań i obserwacji pedagogicznych i psychologicznych, karty udziału w zajęciach specjalistycznych wraz z opisem ich przebiegu. Niewielkich korekt wymagała część indywidualnych planów pracy i kart modyfikacyjnych w zakresie dotyczącym terminów realizacji poszczególnych zadań, co zostało uzupełnione w trakcie kontroli. Przykładowe karty udziału w zajęciach specjalistycznych wraz z opisem ich przebiegu stanowią zał. nr 53-61. W Placówce była prowadzona księga ewidencji wychowanków, która zwierała: imię i nazwisko dziecka, datę i miejsce urodzenia, adres zamieszkania, imiona i nazwiska rodziców oraz adres ich pobytu, informację o stanie zdrowia rodziców i zatrudnieniu, informację o rodzeństwie dziecka, datę przyjęcia dziecka do placówki, podstawę przyjęcia, wykaz otrzymanych dokumentów, imię i nazwisko osoby doprowadzającej dziecko, a także datę i podstawę wypisu z placówki, informację o wydanych dokumentach, imię i nazwisko osoby odbierającej dziecko, wskazanie miejsca odejścia - zał. nr 62. Placówka prowadziła rejestr ucieczek, który zawierał imię i nazwisko wychowanka, datę ucieczki, okoliczność ucieczki, podpis osoby zgłaszającej ucieczkę, informację o powiadomieniu Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie, rodziców, policji i sądu, datę 12
i godzinę powrotu, informację o okolicznościach doprowadzenia dziecka, podpis osoby przyjmującej dziecko, uwagi - zał. nr 63. Sprawowanie nadzoru bezpośredniego przez dyrektora: Dyrektor Placówki dbał o właściwy dobór kadry. Wychowawcy byli zatrudnieni w liczbie zapewniającej bezpieczeństwo dzieciom, natomiast liczba specjalistów zapewniała usługi specjalistyczne na poziomie minimalnym, szczególnie niewystarczająca była liczba terapeutów. Pracownicy doskonalili swoje umiejętności i podnosili kwalifikacje przez udział w różnych formach dokształcania. W kontrolowanym okresie 2 osoby ukończyły studia wyższe magisterskie, 2 studia wyższe zawodowe, 1 studia magisterskie uzupełniające, 2 długoterminowe kursy doskonalące, 100 osób uczestniczyło w krótkich formach doskonalących, 5 osób ukończyło studia podyplomowe. Odbyło się 17 spotkań zespołu samokształceniowego zał. nr 64. W kontrolowanym okresie dokonano 44 ocen pracy i 40 hospitacji - zał. nr 64. hospitacje odbywały się wg planu hospitacji - zał. nr 65. Przykładowe arkusze hospitacji - Pani A.M. - zał. nr 66, Pani G.K. - zał. nr 67, Pana S.K. zał. nr 68, Pana D.Z. - zał. nr 69 i Pana M.F. - zał. nr 70. Przykładowe arkusze ocen pracy - Pani J.S. - zał. nr 71, Pani A.G. - zał. nr 72. Przygotowanie placówki do wypełniania zadań określonych w regulaminie: Placówka działa na podstawie statutu przyjętego Uchwałą Nr XLI/1023/09 Rady Miasta Szczecin z dnia 23 listopada 2009 r. - zał. nr 73 oraz regulaminu opracowanego w uzgodnieniu z dyrektorem Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Szczecinie zał. nr 74. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych można stwierdzić, że Placówka przygotowana jest do realizowania zadań określonych w regulaminie. Zatrudniona kadra jest w stanie zapewnić właściwą opiekę dzieciom również z deficytami rozwojowymi. Konieczne jest zwiększenie zatrudnienia specjalistów, szczególnie terapeutów. Wśród wychowawców są osoby, które posiadają odpowiednie przygotowanie do pracy z dziećmi z zaburzeniami w zachowaniu oraz z deficytami rozwojowymi - zał. nr 14. Pracownicy posiadali zakresy czynności: zakres pedagoga-terapeuty zał. nr 75, terapeuty zał. nr 76, pedagoga - zał. nr 77, psychologa - zał. nr 78, pracownika socjalnego zał. nr 79, wychowawcy - zał. nr 80, uwzględniające szeroko pojętą opiekę i wychowanie oraz współpracę w rodzinami wychowanków. Prawidłowo zabezpieczona była opieka w ciągu dnia i godzinach nocnych. W kontrolowanym okresie Placówka nie korzystała ze wsparcia wolontariuszy - zał. nr 81. Jednym z podstawowych zadań placówki jest przygotowanie dzieci do dorosłego, samodzielnego, odpowiedzialnego życia. Zgodnie z odpowiedziami zawartymi w ankietach (zał. nr 13 i 14) oraz na podstawie przeprowadzonych rozmów, zarówno dzieci jak i pracownicy stwierdzili, że podejmowane były działania w celu realizacji tego zadania. Dzieci w większości uważają, że Placówka dobrze przygotowuje je do dorosłego życia, uczy wykonywania podstawowych czynności domowych, prowadzone są rozmowy. W celu lepszego przygotowania dzieci do dorosłego, samodzielnego życia zostały utworzone poza Placówką grupy usamodzielnienia. W kontrolowanym okresie usamodzielnianych było 18 wychowanków. Otrzymali pomoc zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami zał. nr 82. 13
W Placówce pracuje się nad utrzymywaniem więzi pomiędzy rodzeństwem, jednak czasami zdarzają się sytuacje, w których rodzeństwo zostaje rozdzielone. W kontrolowanym okresie wystąpiło 6 przypadków rozdzielenia rodzeństwa, spowodowane umieszczeniem w rodzinach zastępczych, rodzinie adopcyjnej lub innej placówce. Z wyjątkiem sytuacji, gdzie nastąpiło umieszczenie dziecka w rodzinie adopcyjnej, dzieci utrzymują kontakt telefoniczny oraz bezpośredni - zał. nr 83. W Placówce nie funkcjonuje samorząd wychowanków. W Placówce zostały opracowane i wdrożone następujące programy - zał. nr 84-89: - program "Blisko domu" - skierowany do rodzin wychowanków, - program psychoedukacyjny z zakresu rozwoju i zdrowia psychoseksualnego człowieka, - program ćwiczeń integrujących do pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych, - trening zastępowania agresji ART., - program profilaktyki dot. alkoholizmu, nikotynizmu, narkomanii, zakażenia HIV/STD, agresji, - program zapobiegający występowaniu agresji wśród wychowanków, - Koło Sternik - wychowanie przez sport W Placówce zostały opracowane i wdrożone liczne procedury, m.in.: - postępowania związanego z kierowaniem placówką i przekazywaniem obowiązków, - postępowania przy udzielaniu przepustek i urlopowań wychowanków, - postępowania w zakresie realizowania zaleceń lekarza, opieki nad dzieckiem chorym i podawania leków, - podjęcia czynności w razie wypadku, - postępowania podczas wizyt w domach wychowanków, - postępowania w przypadku samowolnego oddalenia się z placówki, - postępowanie na wypadek zaistnienia okoliczności zagrażających życiu i bezpieczeństwu ogółu wychowanków i pracowników, - postępowania na okoliczność udzielania informacji o placówce i wychowankach, - przyjmowania wychowanka do placówki, - postępowania na okoliczność pojawienia się na terenie placówki osób obcych - postępowania wobec wychowanka będącego pod wpływem alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających - zał. nr 90. W kontrolowanym okresie Placówka korzystała ze wsparcia 4 rodzin zaprzyjaźnionych. Wszystkie posiadały pozytywną opinię Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego Fundacji Mam Dom - zał. nr 91. Placówka posiadała opracowany program naprawczy, który zakładał przede wszystkim zmniejszenie liczby dzieci w lokalizacjach Placówki przy ul. Łabędziej 4 i Walecznych 23 oraz remont i doposażenie budynków pozyskiwanych na potrzeby Placówki. Program był systematycznie realizowany. Standard dotyczący liczby dzieci w poszczególnych lokalizacjach został osiągnięty, kontynuowane były natomiast prace remontowe dostosowujące Placówkę do wymogów straży pożarnej. Ocena kontrolowanej działalności Placówki: Pracownicy zatrudnieni do opieki nad dziećmi posiadali kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk z wyjątkiem dwóch pracowników socjalnych. Prawa dziecka były w znacznej części przestrzegane: dzieci miały zaspokojone prawo do prywatności, informacji, swobód religijnych, kontaktów z rodzicami, decydowania i wyboru. Dzieci 14
w Placówce, objęte opieką całodobową, umieszczone były na podstawie postanowień sądu i skierowań do tych postanowień. Nie w każdym przypadku do skierowania był dołączany komplet dokumentów, ale wtedy Placówka podejmowała prawidłowe działania w celu ich pozyskania. Pracownicy podejmowali prawidłowe działania w celu powrotu dzieci do rodziców biologicznych bądź umieszczenia w rodzinie zastępczej lub adopcyjnej. Dbali również o utrzymywanie kontaktów dzieci z rodzicami i innymi członkami rodziny. Ocena zasadności dokonywana była przez zespół ds. okresowej oceny sytuacji dzieci co pół roku. Skład zespołu ds. okresowej oceny sytuacji dziecka zgody był z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Sporadycznie brakowało przedstawiciela ośrodka adopcyjno-opiekuńczego, ale Placówka zawsze wysyłała informację o posiedzeniu zespołu. Warunki lokalowe były dobre, dostosowane do liczby dzieci przebywających jednocześnie w Placówce. Placówka zapewniała dzieciom całodzienne wyżywienie, które zostało ocenione przez wychowanków jako bardzo dobre i dobre. Dzieci miały dostęp do jedzenia i picia przez całą dobę. Wszystkie dzieci w wieku szkolnym zapisane były do odpowiednich szkół. Dzieci, u których występowały opóźnienia szkolne miały zapewnioną pomoc zarówno na terenie Placówki jak i poza nią. Zwiększenia wymaga zatrudnienie specjalistów, szczególnie terapeutów. Placówka dbała o rozwój zainteresowań swoich podopiecznych, proponując im różne formy zajęć w Placówce i poza nią. Wszystkie dzieci objęte były ubezpieczeniem zdrowotnym i zapisane do lekarza pierwszego kontaktu. Dzieci wymagające leczenia specjalistycznego otrzymywały taką pomoc. Placówka prawidłowo realizowała wyposażenie dzieci w odzież, obuwie, zabawki, środki higieny osobistej, leki, podręczniki i przybory szkolne. Dzieci otrzymywały kieszonkowe w wysokości zgodnej z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Placówka pokrywała koszty dojazdu dzieci do szkół i innych uzasadnionych miejsc pobytu. W placówce systematycznie prowadzona była obowiązująca dokumentacja. Niewielkich korekt wymagały indywidualne plany pracy z dzieckiem i karty modyfikacyjne, co zostało uzupełnione w trakcie kontroli. Prawidłowo realizowano sprawowanie nadzoru bezpośredniego, dokonywano systematycznych hospitacji, ocen pracy, zapewniano pracownikom dostęp do obowiązujących przepisów prawa. Przedstawicielowi kontrolowanej jednostki, po zapoznaniu z treścią protokołu, przysługują następujące uprawnienia: 1. Przed podpisaniem protokołu kontroli kontrolowany może zgłosić umotywowane zastrzeżenia na piśmie co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania do podpisu. 2. Prawo odmowy podpisania protokołu powinno być poprzedzone złożeniem pisemnych przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Dokonano wpisu w książce kontroli pod pozycją 40. 15
Protokół sporządzono 30 października 2011 r. w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują: - Wielofunkcyjna Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza im. Konstantego Maciejewicza w Szczecinie egzemplarz nr 1 - a/a - egzemplarz nr 2 kierownik jednostki kontrolowanej: kontrolujący: Szczecin, dnia października 2011 r. Protokół otrzymałam dnia,.. 16