S-2.431.1.17.2015.HK Protokół kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Placówce Wsparcia Dziennego Towarzystwa Salezjańskiego przy ul. Ku Słońcu 124 w Szczecinie, w dniu 20 maja 2015 r. Adres kontrolowanej placówki: Placówka Wsparcia Dziennego Towarzystwa Salezjańskiego ul. Ku Słońcu 124 71-080 Szczecin Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów w składzie: Hanna Krzywonos, inspektor wojewódzki - osoba kierująca zespołem, Anna Jasina, inspektor wojewódzki na podstawie upoważnienia nr 33/2015 z dnia 11 maja 2015 r., wydanego przez Wojewodę Zachodniopomorskiego. akta kontroli str. 1 Zakres kontroli: Kontrolą objęty był standard opieki i wychowania, a w szczególności: 1) przestrzeganie standardów opieki i wychowania, o których mowa w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 332), 2) kwalifikacje zatrudnionych osób, 3) warunki lokalowe, 4) rodzaj dokumentacji określonej w regulaminie organizacyjnym placówki, opracowanym przez kierownika oraz jej prowadzenie, 5) przygotowanie placówki do wypełniania zadań określonych w jej regulaminie. Kontrolą objęto okres od 01 stycznia 2014 r. do 20 maja 2015 r. Wyjaśnień udzielał: Ks. Leszek Zioła kierownik Placówki Wsparcia Dziennego Towarzystwa Salezjańskiego przy ul. Ku Słońcu 124 w Szczecinie. Ustalenia kontroli: Ustaleń dokonano w oparciu o: informacje przekazane przez kierownika Placówki ks. Leszka Zioła, wychowawcę panią Elżbietę Szymanek, analizę ankiet przeprowadzonych wśród 6 wychowanków, dokumentację prowadzoną w Placówce oraz losowo wybraną dokumentację dwojga dzieci. 1. Przestrzeganie standardów opieki i wychowania, o których mowa w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej: Zgodnie z art. 18 ust. 2 placówkę wsparcia dziennego prowadzi gmina, podmiot, któremu gmina zleciła realizację tego zadania na podstawie art. 190 lub podmiot, który uzyskał zezwolenie wójta. Placówka Wsparcia Dziennego Towarzystwa Salezjańskiego przy ul. Ku Słońcu 124 w Szczecinie, w okresie objętym kontrolą funkcjonowała na podstawie umów między 1
Gminą Miasto Szczecin, a Towarzystwem Salezjańskim Domem Zakonnym pw. Świętego Józefa: numer CRU 15/0000781 WSS/II/24/2015, zawartej w dniu 27 lutego 2015 r. na okres od 01 stycznia do 31 sierpnia 2015 r. i numer CRU 13/0000254 WSS/II/12/13, zawartej w dniu 15 stycznia 2013 r. na okres od 01 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2014 r. zmienionej aneksem nr 1/14 z dnia 27 stycznia 2014 r. Placówka dysponuje 26 miejscami dla dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 18 lat, potrzebujących wszechstronnej pomocy. Do Placówki na dzień 20 maja 2015 r. zapisanych było 22 dzieci (8 dziewcząt i 14 chłopców), w tym: 13 dzieci od 8 do 12 lat i 9 dzieci od 13 do 17 lat. Nie było dzieci skierowanych do Placówki przez sąd. Na dzień kontroli w Placówce zatrudnionych było 3 wychowawców, w wymiarze łącznym 1,25 etatu i pracownik socjalny 0,5 etatu. Towarzystwo Salezjańskie Inspektoria pw. św. Wojciecha w Pile powierzyła ks. Leszkowi Ziole nieodpłatne pełnienie funkcji kierownika Placówki. akta kontroli str. 9-12 Zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej placówka wsparcia dziennego prowadzona w formie opiekuńczej zapewnia dziecku: opiekę i wychowanie, pomoc w nauce, organizację czasu wolnego, zabawę i zajęcia sportowe oraz rozwój zainteresowań. Zgodnie z art. 28 ustawy pod opieką jednego wychowawcy w placówce wsparcia dziennego, w tym samym czasie, może przebywać nie więcej niż 15 dzieci. Przy zapewnianiu opieki nad dziećmi przebywającymi w placówce wsparcia dziennego oraz wykonywaniu innych czynności związanych z realizacją zadań tej placówki można korzystać z pomocy wolontariuszy. Od 1 stycznia 2014 r. do 28.02.2015 r. Placówka funkcjonowała od poniedziałku do piątku w godzinach od 13.30 do 19.00, od dnia 1 marca 2015 r. skrócono godziny pracy od 14.00 do 18.00. W Placówce przebywało 3 dzieci ze szczególnymi potrzebami w zakresie pomocy w nauce. Dzieciom tym udzielano wsparcia w opanowaniu materiału dydaktycznego oraz nadrabianiu zaległości podczas zajęć w Placówce, wychowawcy i pracownik socjalny kontaktowali się regularnie ze szkołami i rodzinami wychowanków. Pozostałych wychowanków zachęcano i motywowano do nauki oraz udzielano pomocy w odrabianiu zadań domowych. Dzieci zapytane, kto pomaga im w odrabianiu lekcji, odpowiedziały w następujący sposób: wychowawca 5 osób, wolontariusz, siostra/brat po 1 osobie. Placówka dbając o rozwój swoich podopiecznych stworzyła im warunki do udziału w zajęciach, wyrównawczych, sportowych, komputerowych, artystycznych, parateatralnych i plastycznych uczestniczyło po 22 wychowanków. Ponadto organizowano systematyczne zajęcia tematyczne z okazji świąt patriotycznych, kościelnych i uroczystości. Od 1 stycznia 2014 r. do 28.02.2015 r. w Placówce zatrudniony był terapeuta, udzielający wsparcia wszystkim wychowankom. Placówka organizowała również czas wolny swoim podopiecznym m.in. wyjścia do: kręgielni, kina, McDonald s i KFC. Wychowankowie zwiedzili Muzeum Techniki i Komunikacji. W okresie wakacji dzieci spędzały czas m.in. na kąpielisku Arkona, były również na półkoloniach. Placówka organizowała wycieczki do: folwarku zwierzęcego w Skarbimierzycach, Swobnicy, innej placówki salezjańskiej. Wychowankowie brali udział w zawodach sportowych Turnieju Don Bosco, turnieju piłki nożnej w Schronisku dla Nieletnich, turnieju sportowym w zaprzyjaźnionej placówce salezjańskiej oraz meczu z drużyną Stali Szczecin. 2
Na pytanie, czy w Placówce realizujesz swoje zainteresowania, 5 dzieci odpowiedziało twierdząco, 1 zaprzeczyło. Na pytanie, co robisz w Placówce w czasie wolnym, dzieci odpowiadały następująco: gram w piłkę nożną, gram w gry komputerowe po 4 osoby, wychodzenie na dwór, bawię się, rozmawiam z paniami, gram w ping-ponga, chodzę na halę sportową, siłownię po 1 osobie. Placówka podejmowała działania wspomagające rozwój dzieci, przygotowujące je do życia w społeczeństwie oraz realizowała cele programowe zawarte w statucie i regulaminie organizacyjnym. Do zapewniania opieki nad dziećmi przebywającymi w Placówce oraz przy wykonywaniu innych czynności związanych z realizacją zadań, w okresie objętym kontrolą nie korzystano z pomocy wolontariuszy. W Placówce realizowany był program Grajki-pomagajki. Innowacyjna metoda pomocy psychoedukacyjnej dla dzieci i młodzieży zagrożonej wykluczeniem. akta kontroli str. 13-33, 46-48 2. Kwalifikacje osób zatrudnionych w Placówce do opieki nad dziećmi: Zgodnie z art. 25 ust. 1b ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w przypadku prowadzenia więcej niż jednej placówki wsparcia dziennego przez podmiot, któremu gmina lub powiat zlecił realizację tego zadania na podstawie art. 190, albo przez podmiot, który uzyskał zezwolenie wójta albo starosty, placówkami tymi może kierować jeden kierownik przy pomocy wyznaczonego w poszczególnych placówkach wsparcia dziennego wychowawcy. Kierownikiem placówki wsparcia dziennego może być osoba, która posiada wykształcenie wyższe na kierunku pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, socjologia, praca socjalna, nauki o rodzinie lub na innym kierunku, którego program obejmuje resocjalizację, pracę socjalną, pedagogikę opiekuńczo-wychowawczą lub na dowolnym kierunku, uzupełnione studiami podyplomowymi w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie, resocjalizacji lub kursem kwalifikacyjnym z zakresu pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej. Kierownikiem placówki wsparcia dziennego od dnia 01 stycznia 2013 r. był ks. Leszek Zioła posiadający wykształcenie wyższe teologiczne oraz studia podyplomowe z zakresu pedagogiki opiekuńczo wychowawczej i pracy socjalnej, a tym samym spełniał wymogi określone w obowiązujących przepisach, tj. ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Zgodnie z art. 26 ust. 1 osobą pracującą z dziećmi w placówce wsparcia dziennego na stanowisku wychowawcy może być osoba posiadająca następujące kwalifikacje: wykształcenie wyższe na kierunku pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, socjologia, praca socjalna, nauki o rodzinie lub na innym kierunku, którego program obejmuje resocjalizację, pracę socjalną, pedagogikę opiekuńczo-wychowawczą lub na dowolnym kierunku, uzupełnione studiami podyplomowymi w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie, resocjalizacji lub kursem kwalifikacyjnym z zakresu pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej, co najmniej wykształcenie średnie i udokumentuje co najmniej 3-letni staż pracy z dziećmi lub rodziną. W Placówce zatrudnionych było trzech wychowawców, którzy posiadali kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk i zgodne z wymogami określonymi w obowiązujących przepisach, tj. ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. 3
W placówce wsparcia dziennego z dziećmi może pracować osoba, która nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest jej zawieszona ani ograniczona, wypełnia obowiązek alimentacyjny - w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego, nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe. Wszyscy pracownicy posiadali oświadczenia o spełnieniu wymogów określonych w ustawie. akta kontroli str. 34-37 3. Warunki lokalowe: Placówka Wsparcia Dziennego Towarzystwa Salezjańskiego przy ul. Ku Słońcu 124 w Szczecinie korzysta z pomieszczeń należących do Towarzystwa Salezjańskiego Domu Zakonnego pw. Świętego Józefa w Szczecinie. Cztery duże sale przeznaczone dla 2 grup wychowanków były do bezpośredniego użytku przez dzieci: 2 pracownie komputerowe wyposażone w stanowiska komputerowe z internetem, telewizory oraz 2 pomieszczenia do nauki i zabawy zaopatrzone w biurka, stoliki, krzesła zabawki, książki, regały, kanapy. W skład Placówki wchodziły również toalety i prysznic. Dodatkowo wychowankowie mogą korzystać z 2 boisk do piłki nożnej i siatkówki, hali sportowej, siłowni, stołu bilardowego, tenisa stołowego, placu zabaw oraz kawiarenki wyposażonej w zlewozmywak, lodówkę i szafki. Liczba pomieszczeń i ich wyposażenie dostosowane były do liczby dzieci przebywających w Placówce. akta kontroli str. 38 4. Prawidłowość prowadzenia dokumentacji: Oceny tego obszaru dokonano na podstawie losowo wybranej dokumentacji dwojga dzieci, rozmowy z upoważnionymi wychowawcami oraz ankiet przeprowadzonych wśród 9 wychowanków. Zgodnie z art. 23 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej Placówka wsparcia dziennego współpracuje z rodzicami lub opiekunami dziecka, a także z placówkami oświatowymi i podmiotami leczniczymi. Pobyt dziecka w placówce wsparcia dziennego jest nieodpłatny, dobrowolny, chyba że do placówki skieruje sąd. Zgodnie z art. 28 ust. 4 ustawy rodzaj dokumentacji dotyczącej dziecka oraz sposób jej prowadzenia, określa regulamin organizacyjny placówki wsparcia dziennego opracowany przez kierownika tej placówki. Przypadek 1. Dziecko umieszczone zostało w placówce wsparcia dziennego na prośbę rodziców. Rodzina dziecka jest pełna, nie była objęta pomocą asystenta rodziny. Placówka posiada informacje ze szkoły, że dziecko uczy się dobrze, ale ma problemy z funkcjonowaniem w środowisku rówieśniczym. Chłopiec uczestniczył w grupowych zajęciach socjoterapeutycznych w Placówce. Stan zdrowia dziecka nie budzi zastrzeżeń. W ramach współpracy z rodziną ustalono, że matka dziecka regularnie kontaktuje się z wychowawcami. Dzięki współpracy z kadrą Placówki oraz ustaleniu jednolitych oddziaływań wychowawczych zachowanie dziecka ulega poprawie. Matka podpisała oświadczenie, że dziecko po zajęciach będzie samo wracało do domu. 4
Przypadek 2. Dziecko umieszczone zostało w Placówce na prośbę rodziców. Jest uczniem klasy I Gimnazjum nr 22 w Szczecinie. Rodzina dziecka objęta była pomocą Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Szczecinie, ma asystenta rodziny. Placówka współpracuje ze szkołą, do której uczęszcza dziecko w celu wymiany informacji i opinii na temat zachowania wychowanka jego frekwencji oraz ocen. Chłopiec uczestniczył w grupowych zajęciach terapeutycznych i socjoterapii w Placówce. Stan zdrowia dziecka nie budzi zastrzeżeń. W ramach współpracy z rodziną ustalono, że matka chłopca pozostaje w stałym kontakcie z kadrą Placówki, która wspiera ją w sytuacjach problemowych. Rodzinie udzielono także kilkakrotnie pomocy materialnej w postaci artykułów spożywczych. Wszystkie dzieci potwierdziły, że w Placówce mają osobę, do której mogą się zwrócić ze swoimi problemami i porozmawiać o swoich sprawach. Zapytane czy wychowawcy rozmawiają z nimi o ważnych dla nich sprawach, 3 wychowanków odpowiedziało czasami, tak - 2 osoby, nie 1 osoba. Czworo dzieci potwierdziło, że rodzice i inni członkowie rodziny przychodzą do Placówki, a dwoje zaprzeczyło. Udział rodzin w imprezach, wyjazdach organizowanych przez Placówkę, potwierdziło dwoje wychowanków, troje zaprzeczyło, jedno dziecko napisało, że uczestniczą czasami. W opinii wychowanków, wychowawcy Placówki rozmawiają o nich z ich rodzicami 3 osoby, nie robią tego, lub dziecko nie wie po 1 osobie. Na podstawie losowo wybranej dokumentacji dwojga dzieci ustalono, że zawierała kwestionariusz podstawowe informacje o dziecku. Sporządzane były plany pomocy dziecku i prowadzone karty pobytu dziecka zawierające obszary sytuacja rodzinna, sytuacja zdrowotna, sytuacja szkolna, sytuacja prawna, funkcjonowanie społeczne. W Placówce odbywają się stałe zespoły do spraw oceny sytuacji dziecka, na które wychowawcy przygotowywali opinie załączone do dokumentacji. W jednym z kontrolowanych przypadków w aktach znajdował się arkusz obserwacji z przebiegu zajęć terapeutycznych. W Placówce prowadzony był dziennik, w którym zaznaczano obecności dzieci na zajęciach. akta kontroli str. 20-31, 39-44 5. Przygotowanie Placówki do wypełniania zadań określonych w regulaminie: Placówka działa w oparciu o Statut Placówki Wsparcia Dziennego Towarzystwa Salezjańskiego w Szczecinie z dnia 30 listopada 2012 r. zatwierdzony przez Inspektora Salezjańskiej Inspektorii pw. św. Wojciecha w Pile ks. Marka Chmielewskiego oraz Regulamin Placówki Wsparcia Dziennego Towarzystwa Salezjańskiego w Szczecinie zatwierdzony przez kierownika Placówki ks. Leszka Zioła. Placówka zapewniała wychowankom pomoc w nauce, zajęcia wyrównawcze organizację czasu wolnego, rozwój zainteresowań, organizację zabaw i zajęć sportowych, udział w zajęciach, komputerowych, artystycznych, parateatralnych i plastycznych. Dzieci nie wskazały na łamanie ich praw. Na pytanie, czy w Placówce spotyka Cię przemoc, 4 dzieci odpowiedziało - nie, a 2 dzieci - tak, wskazując jako sprawcę przemocy kolegę. Dzieci podały, że w Placówce w ramach nagrody otrzymują słodycze, grę na komputerze, wyjazdy i wycieczki po 1 osobie. Jako karę wskazały zakaz gry na komputerze - 3 osoby, pisanie - 1 osoba. Jeśli dzieci nie zgadzają się z karą, to mogą: wyjść z placówki, nic, odmówić, powiedzieć, porozmawiać po 1 osobie. akta kontroli str. 20-31 5
Ocena kontrolowanej działalności Placówki: Placówka działa w oparciu o umowę na podstawie której Gmina Miasto Szczecin zleca prowadzenie placówki wsparcia dziennego Towarzystwu Salezjańskiemu - Dom Zakonny pw. Świętego Józefa. Pracownicy zatrudnieni do opieki nad dziećmi oraz kierownik Placówki posiadali kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk. Dzieci nie wskazały na łamanie ich praw. Umieszczane były w Placówce zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Pracownicy podejmowali prawidłowe działania w celu utrzymywania kontaktów z rodzicami lub opiekunami dzieci, a także z placówkami oświatowymi. Prowadzona dokumentacja wychowanków była zgodna z rodzajem dokumentacji określonym w regulaminie Placówki. Zarówno wychowawcy jak i dzieci potwierdzili kontakt kadry z rodzinami wychowanków w różnych formach. Warunki lokalowe były bardzo dobre, dostosowane do liczby dzieci przebywających w Placówce. Wychowankowie nie wskazali na występowanie w Placówce przemocy. Podczas obserwacji zajęć oraz rozmów z wychowankami zauważono, że dzieci są otwarte, zachowują się spontaniczne i darzą szacunkiem i zaufaniem pracowników Placówki. W działalności Placówki nie stwierdzono nieprawidłowości, w związku z czym nie zachodzi konieczność wydawania zaleceń pokontrolnych. Dokonano wpisu w książce kontroli pod pozycją 10. Przedstawicielowi kontrolowanej jednostki, po zapoznaniu z treścią protokołu, przysługują następujące uprawnienia: 1. Przed podpisaniem protokołu kontroli kontrolowany może zgłosić umotywowane zastrzeżenia na piśmie co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania do podpisu. 2. Prawo odmowy podpisania protokołu powinno być poprzedzone złożeniem pisemnych przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Protokół sporządzono 03 czerwca 2015 r. w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują: - kierownik Placówki Wsparcia Dziennego Towarzystwa Salezjańskiego przy ul. Ku Słońcu 124 w Szczecinie - egzemplarz nr 1 - a/a - egzemplarz nr 2 pieczęć i podpis: kierownik jednostki kontrolowanej: kontrolujący: Szczecin, dnia czerwca 2015 r. Protokół otrzymałem dnia,.. pieczęć i podpis kierownik jednostki kontrolowanej: 6