Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Przepisy prawa polskiego w zakresie przemysłu poligraficznego po przystąpieniu Polski do UE



Podobne dokumenty
Przepisy prawne i normy UE oraz krajowe dotycz¹ce ochrony przed ha³asem w œrodowisku pracy

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Strategia w gospodarce odpadami nieorganicznymi przemysłu chemicznego

Regulacje prawne w sprawie detergentów i środków czystości, w odniesieniu do różnych etapów cyklu życia produktu (LCA)

Wdrażanie metod analizy środowiskowego ryzyka zdrowotnego do ustalania i przestrzegania normatywów środowiskowych

5. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U.

POZWOLENIE ZINTEGROWANE

Obok przepisów Kodeksu Pracy należy wyróżnić ustawy regulujące kwestie kompetencji i zakresu działania organów nadzoru nad warunkami pracy takie, jak:

(Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy)

Wykaz aktów prawnych dotyczących problematyki azbestowej

IV VII VIII Tak było.. VIII

Europejska zgodność CE wentylatorów. Autor: Stefan KOSZTOWSKI Wtorek, 22 Styczeń :58

Ocena realizacji ogólnych wymogów w kontrolowanych zakładach pracy

Zasady gospodarki odpadami w Polsce

Należy wypełnić niezależnie od rodzaju prowadzonej działalności wymagającej składania sprawozdania. 2)

Wykaz aktów prawnych w zakresie nadzoru higieny pracy

ISO w przedsiębiorstwie

Warszawa, dnia 31 grudnia 2018 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 grudnia 2018 r.

Znak CE dla akceleratorów medycznych. Jan Kopeć

RAMOWY PROGRAM SZKOLENIA OKRESOWEGO PRACOWNIKÓW INŻYNIERYJNO-TECHNICZNYCH

Komputerowe narzędzia wspomagające prowadzenie i dokumentowanie oceny ryzyka przy projektowaniu maszyn

EKOLOGISTYKA Z A J Ę C I A 2 M G R I N Ż. M A G D A L E N A G R A C Z Y K

ISO 9001 ISO OHSAS 18001

DYREKTYWA RADY 97/42/WE. z dnia 27 czerwca 1997 r.

Analiza pozwoleń zintegrowanych w Wielkopolsce

Warszawa, dnia 18 marca 2019 r. Poz. 513

Normalizacja i zarządzanie jakości. w logistyce. w logistyce Europejskie podejście. cią. R. akad. 2009/2010 WSL.

KARTA CHARAKTERYSTYKI Zgodna z WE/1907/2006 Art. 31 PRITT Korektory w taśmie

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 12 listopada 2015 r. (OR. en)

Przykładowy program szkolenia okresowego pracowników inżynieryjno-technicznych

INFORMACJE DOTYCZĄCE PRAC W KONTAKCIE Z AZBESTEM

WYMAGANIA EKOLOGICZNE DOTYCZĄCE OPAKOWAŃ

Katowice, 24 luty 2015 r. dr Jerzy Kopyczok Zastępca Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska

Spis treści. Wstęp 11 Wykaz skrótów użytych w treści 12 Literatura 12

ZALECENIA DLA PRACODAWCÓW I SŁUŻB KONTROLNYCH

ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska Powiatu

GOSPODARKA ODPADAMI W FIRMIE I SPOSOBY JEJ REALIZACJI

GOSPODARKA ODPADAMI W FIRMIE I SPOSOBY JEJ REALIZACJI

KONTROLA EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ Z INSTALACJI SPALANIA ODPADÓW

Wymagania prawno - normatywne dotyczące pomiarów na potrzeby PRTR

KONTROLA EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ DO POWIETRZA W DYREKTYWACH UNII EUROPEJSKIEJ I PRAWIE POLSKIM

Rejestr wymagań prawnych i innych dot. Systemu Zarządzania Środowiskowego

Ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. Z 2007, Nr 89, poz. 589ze zmianami)

KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ KLEJ DO TAPET

PL Zjednoczona w różnorodności PL B8-0156/28. Poprawka. Anja Hazekamp, Younous Omarjee w imieniu grupy GUE/NGL

PLAN DZIAŁANIA KT 157 ds. Zagrożeń Fizycznych w Środowisku Pracy

89/391/EWG) (Dz. Urz. L 158 z , str. 50. z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 5, str. 35, z późn. zm.).

Znaki ostrzegawcze: Źródło pola elektromagnetycznego

Roczny plan działań kontrolnych WIOŚ

Gospodarka odpadami wydobywczymi z punktu widzenia organów nadzoru górniczego

Niedopuszczalne jest stosowanie materiałów i procesów technologicznych bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia pracowników i

PRAKTYCZNE ASPEKTY WDRAŻANIA BAT W SEKTORZE PRODUKCJI -wstępny przegląd środowiskowy

ROZPAŁKA EKOLOGICZNA STAŁA

Aspekty prawne prowadzenia instalacji

Programy szkoleń otwartych

BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

Prezydent Miasta Częstochowy Częstochowa, r. DECYZJA

Załącznik Nr 1. Wykaz najważniejszych aktów prawnych. Prawodawstwo polskie

Europejskie podejście do przedsięwzięć w zakresie efektywności energetycznej

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ V KADENCJA. Warszawa, dnia 6 grudnia 2002 r. SPRAWOZDANIE KOMISJI OCHRONY ŚRODOWISKA

TOWAROZNAWSTWO SPOŻYWCZE. Praca zbiorowa pod red. Ewy Czarnieckiej-Skubina SPIS TREŚCI. Rozdział 1. Wiadomości wstępne

Urządzenia techniki komputerowej. mgr inż. Remigiusz Pokrzywiński

Spis treści. Wstęp 9 Wykaz skrótów użytych w treści 10 Literatura 10

KONFERENCJA MIĘDZYNARODOWA. Warszawa

WNIOSEK O WYDANIE POZWOLENIA NA WPROWADZANIE GAZÓW LUB PYŁÓW DO POWIETRZA

ZMIANY STANDARDÓW EMISJI LZO

Wpływ wdrażania dyrektywy IED na ścieki generowane przez przemysł energetyczny

Data druku , Aktualizacja Wersja 01 Strona 1 / 9. TroLase Textures

DYREKTYWA RADY. z dnia 23 grudnia 1991 r.

Jakość materiałów budowlanych w Polsce. Systemy oceny, atesty, polskie normy. Badania.

Wykaz substancji i preparatów niebezpiecznych (Dz. U ) - Tabela A

Odzysk i recykling założenia prawne. Opracowanie: Monika Rak i Mateusz Richert

SEMINARIUM. Produkcja energii z odpadów w technologii zgazowania Uwarunkowania prawne i technologiczne

WYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 (Pobieranie próbek) Metoda badawcza

Opis przedmiotu: Ochrona środowiska w transporcie

UWARUNKOWANIA PRAWNE REMEDIACJI GLEB W POLSCE

PARLAMENT EUROPEJSKI

Załącznik nr 1 do Powiatowego Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Zgierskiego. Wykaz waŝniejszych aktów prawnych stan na r.

Prawo ochrony środowiska

Działania KT nr 280 ds. Jakości Powietrza w zakresie ochrony środowiska

REACH. System. Co producent oraz importer zrobić powinien przed wejściem w życie systemu REACH

Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 im. Prof. Stanisława Szyszko Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

USTAWA ŚMIECIOWA oraz WYTYCZNE DYREKTYWY 94/62/EEC DOTYCZĄCEJ OPAKOWAŃ I ODPADÓW OPAKOWANIOWYCH. Wyk. Maria Anna Wiercińska

PRAKTYCZNE ASPEKTY WDRAŻANIA BAT W SEKTORZE PRODUKCJI

Analiza i ocena ryzyka zawodowego pracowników. chemicznych. Katarzyna Szymczak-Czyżewicz Oddział Higieny Pracy WSSE w Szczecinie 1

SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska gminy.

KARTA CHARAKTERYSTYKI SYBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ

Normalizacja dobrowolna i bezpieczeństwo

Temat ćwiczenia. Wyznaczanie mocy akustycznej

Marek Trajdos Klub Paragraf 34 SBT

KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEGO PREPARATU Wazelina

Dostosowanie niektórych aktów prawnych przewidujących stosowanie procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą do art. 290 i 291

Taśma Uszcelniająca. Ośno II / Aleksandrów Kujawski

Bezpieczeństwo maszyn i urządzeń wprowadzanych na rynek Unii Europejskiej w kontekście obowiązującego prawa

Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Rzeszowie

HAŁAS W ŚRODOWISKU PRACY

Nadzór nad pracowniami chemicznymi w szkołach. Oddział Higieny Dzieci i Młodzieży Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Opolu

HelioDeChrome Concentrate

ZOBOWIĄZANIA UNIJNE POLSKI W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI

Transkrypt:

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Przepisy prawa polskiego w zakresie przemysłu poligraficznego po przystąpieniu Polski do UE Opracował Stefan Kosztowski Aktualizacja: Grupa Doradcza Sienna Sp. z o.o. grudzień 2005 r. Projekt współfinansowany przez UNIĘ EUROPEJSKĄ, ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego www.parp.gov.pl www.konkurencyjnosc.gov.pl

SPIS TREŚCI 1. Wstęp... 3 2. Dostosowanie prawne w obszarze ochrony środowiska... 3 3. Dostosowanie prawne w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy... 6 4. Bezpieczeństwo i jakość wyrobów... 8 5. Europejskie Normy w polskiej normalizacji... 9 2

1. Wstęp Przemysł poligraficzny Unii Europejskiej (UE) stanowi znaczący sektor gospodarczy, w którym przed przyjęciem nowych członków działało 80 tys. firm zatrudniających 1 milion pracowników. W Polsce sektor ten zdominowany jest przez małe i średnie przedsiębiorstwa i liczy ok. 30 tys. firm zatrudniających 70 tys. pracowników. Przemysł poligraficzny obejmuje swym zakresem działania takie podstawowe formy, jak: drukowanie gazet, samych artykułów, usługi przygotowania do druku, usługi graficzne, introligatorstwo. Firmy poligraficzne działające na rynku UE powinny spełniać europejskie regulacje prawne i normalizacyjne w takich obszarach, jak: Ochrona środowiska Bezpieczeństwo i higiena pracy Bezpieczeństwo i jakość wyrobów Europejska normalizacja Dla polskich firm poligraficznych ważne będą informacje o wybranych europejskich regulacjach prawnych, które w sposób pośredni wyraźnie kierują wymagania do działalności sektora, jak również o ich sposobie przeniesienia do prawa polskiego. Podstawowym aktem regulacji prawnej w UE jest dyrektywa czyli obligatoryjny przepis prawny, który państwa członkowskie muszą przetransponować do swojej legislacji a następnie nadzorować przestrzegania jej postanowień. 2. Dostosowanie prawne w obszarze ochrony środowiska Procesom technologicznym stosowanym w działalności poligraficznej towarzyszy w szczególności używanie środków chemicznych, które są przyczyną emitowania do środowiska powietrznego gazów, do środowiska wodnego ścieków, do gruntu ścieków lub odpadów. Te zanieczyszczenia środowiska naturalnego nie powinny przekraczać wyznaczonych limitów. Podstawową horyzontalną dyrektywą w obszarze ochrony środowiska, która ma zastosowanie dla przemysłu poligraficznego jest dyrektywa ramowa 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń (IPPC). W punkcie 6 aneksu I wymienione są instalacje związane z wykorzystaniem do powierzchownej obróbki związków organicznych, w szczególności do drukowania, o wydajności większej niż 150 kg/godz. lub 200 ton rocznie. W takiej sytuacji zakład poligraficzny dla tej instalacji powinien uzyskać zinterpretowane pozwolenie, które w jednym dokumencie zawiera ustalenia odnoście granicznych poziomów określonych zanieczyszczeń dla powierza, wody, gleby. W dyrektywie stawiane są wymagania dla instalacji dotyczące między innymi: Stosowanie w nich najlepszych dostępnych technik BAT dla zapobiegania zanieczyszczeniom Minimalizowania przyczyn zanieczyszczeń Unikania wytwarzania odpadów Efektywnego wykorzystywania energii 3

Zapobiegania awariom i ograniczenie ich skutków Przemysł poligraficzny ma opracowane zalecenia techniki BAT jak również dokumenty referencyjne BREF dla różnych procesów technologicznych, które minimalizują wpływ oddziaływania na środowisko. Dyrektywa 96/61/WE została przeniesiona do prawa polskiego Ustawą Prawo ochrony środowiska (Dz. U. nr 62/2001, poz. 627) oraz Rozporządzeniami Ministra Środowiska (Dz. U. nr 122/2002, poz. 1055, Dz. U. nr 190/2002, poz. 1591, Dz. U. nr 177/2003, poz. 1736, Dz. U. nr 80/2003, poz. 731). 2.1 Jakość powietrza Przemysł poligraficzny powinien wypełniać normy emisji gazów i pyłów zanieczyszczających powietrze. W tym względzie istnieje szereg dyrektyw regulujących ochronę jakości powietrza takich jak: Dyrektywa ramowa 96/62/WE w sprawie oceny i zarządzania jakością powietrza ustalająca strategie ochrony powietrza. Dostosowanie tej dyrektywy nastąpiło Ustawą Prawo ochrony środowiska (Dz. U. nr 62/2001, poz. 627) oraz Rozp. MS (Dz. U. nr 179/2002, poz. 1490, Dz. U. nr 197/2002, poz. 1667) Dyrektywy szczegółowe ustalające normy jakości powietrza w zakresie wybranych zanieczyszczeń: dwutlenku siarki i cząstek zawieszonych w powietrzu (dyrektywa 80/779/EWG), ołowiu (dyrektywa 82/884/EWG), tlenku azotu (dyrektywa 85/203/EWG) Dyrektywa 84/360/EWG w sprawie ograniczeń zanieczyszczeń powietrza spowodowanych przez wydawanie zezwoleń na działalność zakładów po wypełnieniu przez nie wymagań związanych z emisją zanieczyszczeń powietrza Dyrektywa VOC 1999/13/WE (zmieniona dyrektywa 2004/42/WE) w sprawie ograniczeń lotnych związków organicznych powstałych w wyniku stosowania rozpuszczalników organicznych w niektórych rodzajach działalności i instalacji. Dostosowanie dyrektywy VOC nastąpiło przez Rozp. MS (Dz. U. nr 163/2003, poz. 1584, nr 110/2003, poz. 1057) Kluczową dyrektywą dla przemysłu poligraficznego jest dyrektywa VOC (Volatile Organic Compunds), która swym zakresem zastosowania obejmuje takie technologie poligraficzne, jak: fleksografia, offset zwojowy z piecem suszącym, wklęsłodruk z farbami na bazie tolnemu lub z innymi rozpuszczalnikami, sitodruk zwojowy, laminowanie lub lakierowanie druków. Te technologie poligraficzne podlegają pod dyrektywę w przypadku, gdy zużywane w nich rozpuszczalniki przekroczą w skali roku wartości progowe określone w zał. II do dyrektywy. Dyrektywa wyznacza dla poszczególnych technologii poligraficznych limity emisji lotnych związków organicznych w postaci: zużycia w tonach na rok, wartości stężenia w gazach odlotowych, procentowego wsadu dla emisji niezorganizowanej. Wykazanie spełnienia wymagań dyrektywy przez zakład może nastąpić przez: ciągły bądź okresowy monitoring emisji lub plany gospodarowania rozpuszczalnikami w zakładzie. Dyrektywa funkcjonuje od 01.04.1999 r. dla instalacji nowych, a dla instalacji starych wymaga ograniczenia emisji o 50% do 31.10.2007 r. 2.2 Jakość wód Ochrona wód przed zanieczyszczeniami regulowana jest dyrektywą 76/464/EWG w sprawie zanieczyszczeń powodowanych przez niektóre niebezpieczne substancje odprowadzane do środowiska wodnego. Szczegółowe regulacje dla poszczególnych rodzajów zanieczyszczeń są 4

określone w siedmiu dyrektywach córkach. Dyrektywy te określają zanieczyszczenia niebezpieczne dla wód oraz ich dopuszczalne poziomy, zasady monitoringu oraz zalecenia dla ich regulacji. Zakład poligraficzny powinien wypełniać wymagania tych dyrektyw przestrzegając warunki zezwolenia administracyjnego ustalone dla ścieków. Dostosowanie omówionych dyrektyw nastąpiło przez Rozp. MS (Dz. U. nr 212/2002, poz. 1799) i Rozp. MI (Dz. U. nr 129/2002, poz. 1108). 2.3 Gospodarka odpadami W zakładach przemysłu poligraficznego w procesie produkcji powstają najczęściej następujące rodzaje odpadów: Makulaturowe (papier i tektura) Niebezpieczne procesowe (ze stosowania farb, lakierów oraz rozpuszczalników organicznych) Opakowaniowe (po farbach i innych środkach) W zakresie gospodarki odpadami do przemysłu poligraficznego mają zastosowanie następujące dyrektywy: Ramowa 91/156/EWG (zmieniająca dyrektywę 75/442/EWG) w sprawie usuwania odpadów 91/689/EWG w sprawie odpadów niebezpiecznych 94/62/WE o opakowaniach i odpadach opakowaniowych Dyrektywa 91/156/EWG określa ogólne zasady zapewnienia odzysku oraz unieszkodliwiania odpadów w sposób bezpieczny dla ludzi oraz środowiska naturalnego, które w szczególności dotyczą: ograniczenia wytwarzania odpadów, recykling odpadów, unieszkodliwianie i przesyłanie odpadów, odzysku materiałów z odpadów, monitorowania odpadów w pełnym cyklu ich życia. Dyrektywa 91/156/EWG jest transponowane Ustawą o odpadach (Dz. U. nr 41/2001, poz. 365 późniejszymi zmianami), Rozp. MŚ (Dz. U. nr 112/2001, poz. 1206), (Dz. U. nr 15/2002, poz. 147), Rozp. MG, PiPS (Dz. U. nr 191/2002, poz. 191). Dyrektywa 91/689/EWG definiuje pojęcie odpadów niebezpiecznych oraz określa między innymi: kategorie odpadów (zał. 1) kategorie i rodzaj odpadów niebezpiecznych (zał. 2) właściwości odpadów, które powodują, że są one niebezpieczne (zał. 4) procesy odzysku odpadów (zał. 5) Na liście odpadów niebezpiecznych znajdują się odpady poligraficzne takie, jak: farby, lakiery. Dyrektywa 91/689/EWG jest transponowana przez: Rozp. MZ (Dz. U. nr 8/2003, poz. 103 i poz. 104), Rozp. MŚ (Dz. U. nr 15/2002, poz. 146). Dyrektywa 94/62/WE wraz ze zmianami dyrektyw 2004/12/WE, 2005/20/WE, określa gospodarkę odpadami opakowaniowymi, którymi są wszystkie opakowania i materiały opakowaniowe po zużyciu z uwzględnieniem zanieczyszczeń jakie powstały podczas ich użytkowania. Dyrektywa może mieć zastosowanie do przemysłu poligraficznego w takim stopniu jakim uczestniczy on przy produkcji opakowania (nadruk opakowania, składanie opakowania). 5

Zasadniczym celem dyrektywy jest: zapobieganie powstawaniu odpadów opakowaniowych, promowanie opakowań zdrowych, odzyskiwanie surowców lub energii, wtórny odzysk materiałów (recykling). Z punktu widzenia tych celów istotne jest wymaganie umieszczania na opakowaniach kodu cyfrowego ustalającego rodzaj materiału z którego jest wykonane oraz znaku określającego możliwość powtórnego wykorzystania. Do dyrektywy mają zastosowanie Europejskie Normy określające wymagania na opakowania (zamieszczone w rozdz. 6 opracowania). 2.4 Ochrona przed hałasem Hałas emitowany do środowiska naturalnego stanowi istotne zagrożenie ludzi w nim przebywających. Emisji hałasu do środowiska poświęcone są między innymi następujące dyrektywy: 2002/49/WE w sprawie oceny i zarządzania hałasem w środowisku 2000/14/WE w sprawie emisji hałasu do otoczenia przez urządzenia używane na zewnątrz pomieszczeń Celem dyrektywy 2002/49/WE jest określenie podstaw dla środków prowadzących do obniżenia hałasu między innymi dla urządzeń pracujących na otwartej przestrzeni, urządzeń przemysłowych, maszyn i urządzeń samobieżnych. Dostosowanie dyrektywy 2002/49/WE nastąpiło w Ustawie Prawo ochrony środowiska. Dyrektywa 2000/14/WE dotyczy wybranej grupy urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń wśród których są urządzenia używane w zakładach przemysłu poligraficznego takie, jak: agregaty sprężarkowe, wózki podnośnikowe, ładowarki. Więcej szczegółów na temat tej dyrektywy zamieszczonych zostało w rozdz. 4. 3. Dostosowanie prawne w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy Zagadnienia związane z ochroną zdrowia i życia pracowników przed zagrożeniami w środowisku pracy maja priorytetową rangę w UE. Świadczy o tym znaczna ilość wydawanych dyrektywy poświęconych bezpieczeństwu i higienie pracy. Podstawy bezpieczeństwa i higieny pracy tworzy dyrektywa ramowa 89/391/EWG w sprawie wprowadzania środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy. Dyrektywa ramowa wyznacza pracodawcom między innymi następujące obowiązki: zapewnienia pracownikom bhp w każdym aspekcie pracy oceny ryzyka zawodowego zapobiegania ryzyku. dostosowania pracy do indywidualnego pracownika informowania pracownika o zagrożeniach zapewnienie pracownikowi szkolenia Dostosowanie dyrektywy 89/391/EWG do przepisów krajowych nastąpiło głównie przez: Ustawę Kodeks Pracy (Dz. U. nr 21, poz. 94 ze zmianami), Rozp. MPiPS (Dz. U. nr 169/2003, poz. 1650), Rozp. MGiP (Dz. U. nr 180/2004, poz. 1860). 6

Szczegółowe zagadnienia związane z bhp na stanowisku pracy są rozpatrywane w 18 dyrektywach szczegółowych wydanych na podstawie dyrektywy ramowej. Dla zakładów przemysłu poligraficznego będą istotne następujące zagadnienia: minimalne wymagania bhp dyrektywa 89/654/EWG Dostosowanie: Ustawa Kodeks Pracy (Dz. U. nr 21, poz. 94 ze zmianami), Rozp. MPiPS (Dz. U. nr 169/2003, poz. 1650), Rozp. MI (Dz. U. nr 75/2002, poz. 690 ze zmianami), Rozp. MSWiA (Dz. U. nr 121/2003, poz. 1138) minimalne wymagania na użytkowany sprzęt roboczy (maszyny i narzędzia pracy) dyrektywa 89/655/EWG uzupełniana dyrektywami: 95/63/WE, 2001/45/WE Dostosowanie: Rozp. MG (Dz. U. nr 191/2002, poz. 1596), Rozp. MG, PS (Dz. U. nr 178/2003, poz. 1745), minimalne wymagania na korzystanie z wyposażenia ochrony osobistej dyrektywa 89/656/EWG Dostosowanie: Ustawa Kodeks Pracy (Dz. U. nr 21, poz. 94 ze zmianami), Rozp. MPiPS (Dz. U. nr 169/2003, poz. 1650) minimalne wymagania dotyczące ręcznego przemieszczania ciężarów stwarzających zagrożenie urazów kręgosłupa dyrektywa 90/269/EWG Dostosowanie: Rozp. MPiPS (Dz. U. nr 26/2000, poz. 313; nr 82/2000, poz. 930) minimalne wymagania przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe dyrektywa 90/270/EWG Dostosowanie: Rozp. MPiPS (Dz. U. nr 148/1998, poz. 973) ochrona przed zagrożeniami narażenia na czynniki rakotwórcze dyrektywa 2004/37/WE Dostosowanie: Rozp. MZ (Dz. U. nr 81/2005, poz. 716) ochrona przed ryzykiem narażenia na czynniki biologiczne dyrektywa 2000/54/WE Dostosowanie: Rozp. MZ (Dz. U. nr 280/2004, poz. 2771) minimalne wymagania na znaki bezpieczeństwa i/lub zdrowia dyrektywa 92/58/EWG Dostosowanie: Rozp. MSWiA (Dz. U. nr 121/2003, poz. 1138), Rozp. MZ (Dz. U. nr 61/2003, poz. 552) wprowadzania środków bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły, pracownic karmiących piersią dyrektywa 92/85/EWG Dostosowanie: Rozp. RM (Dz. U. nr 246/2004, poz. 2468) ryzyko związane ze środkami chemicznymi dyrektywa 98/24/EWG Dostosowanie: Rozp. MZ (Dz. U. nr 11/2005, poz. 86) minimalne wymagania dotyczące stanowisk na których może wystąpić atmosfera wybuchowa dyrektywa 99/92/WE Dostosowanie: Rozp. MPiPS (Dz. U. nr 107/2003, poz. 1004) minimalne wymagania dotyczące narażeń spowodowanych czynnikiem fizycznym wibracjami dyrektywa 2002/44/WE Dostosowanie: Rozp. MG. P (Dz. U. nr 157/2005, poz. 1318) minimalne wymagania dotyczące narażeń spowodowanych czynnikiem fizycznym hałasem dyrektywa 2003/10/WE Dostosowanie: Rozp. MGiP (Dz. U. nr 157/2005, poz. 1318) minimalne wymagania dotyczące narażeń spowodowanych czynnikiem fizycznym pola magnetycznego dyrektywa 2004/37/WE Substancje i preparaty chemiczne występujące na stanowiskach pracy mogą stwarzać potencjalne zagrożenia dla pracowników i dotyczą ich następujące regulacje: 7

klasyfikacja, pakowanie i etykietowanie niebezpiecznych preparatów dyrektywy 88/548/EWG i 88/379/EWG Dostosowanie: Rozp. MZ (Dz. U. nr 171/2003, poz. 1666, nr 199/2003, poz. 1948) karty charakterystyki niebezpiecznych substancji chemicznych dyrektywa 91/155/EWG Dostosowanie: Rozp. MZ (Dz. U. nr 140/2002, poz. 1171) najwyższe dopuszczalne stężenia w środowisku pracy (NDS) dyrektywy 91/322/EWG i 96/94/WE Dostosowanie: Rozp. MPiPS (Dz. U. nr 217/2002, poz. 1833) Szczegółowe zasady bhp dla przemysłu poligraficznego zawarte są w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów i Ministrów Pracy i Opieki Społecznej oraz Zdrowia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach graficznych (Dz. U. nr 65/1951, poz. 447 z późniejszymi zmianami). 4. Bezpieczeństwo i jakość wyrobów Wyroby wytwarzane na potrzeby przemysłu poligraficznego lub przez ten przemysł powinny spełniać wymagania przepisów europejskich bądź odpowiednich standardów normalizacyjnych. Europejskie regulacje dotyczą zasad wprowadzania tych wyrobów do obrotu oraz użytkowania. Zasady te opierają się na tzw. Nowym Podejściu (NP) dotyczącym harmonizacji technicznej i normalizacyjnej wyrobów oraz na tzw. Globalnym Podejściu (GP) dotyczącym oceny zgodności i badań wyrobów. W Nowym i Globalnym Podejściu przyjmuje się fundamentalne ustalenie, że do obrotu i użytkowania dopuszczone mogą być tylko wyroby bezpieczne tj. takie, które podczas ich stosowania nie zagrażają życiu i zdrowiu człowieka oraz środowisku. W ramach Nowego i Globalnego Podejścia przyjęto następujące podstawowe zasady: sprawy bezpieczeństwa wyrobów regulują przepisy zwane dyrektywami Nowego i Globalnego Podejścia dyrektywy Nowego i Globalnego Podejścia zawierają: zakres zastosowań, zasadnicze wymagania bezpieczeństwa wyrobów, procedury oceny zgodności wyrobów, formy potwierdzenia zgodności wyrobów szczegółowe wymagania bezpieczeństwa zawarte są w Europejskich Normach zharmonizowanych z dyrektywami i mają one charakter dobrowolny zgodność wyrobu z zasadniczymi wymaganiami dyrektywy można wykazać na podstawie zgodności wyrobu z właściwymi normami zharmonizowanymi opierając się na tzw. domniemanej zgodności potwierdzeniem zgodności wyrobu z dyrektywą jest Deklaracja Zgodności WE i oznakowanie wyrobu symbolem Europejskiej Zgodności CE (Conformite Europpenne) Dla przemysłu poligraficznego istotne są między innymi, następujące dyrektywy: Dyrektywa Maszynowa MD 98/37/WE Dyrektywa Emisja hałasu do środowiska NEE 2000/14/WE Dyrektywa Opakowania i odpady opakowaniowe PPW 94/62/WE Dyrektywa 98/37/WE zakres zastosowania obejmuje maszyny w tym poligraficzne i papiernicze 8

zasadnicze wymagania obejmują między innymi: bezpieczeństwo kompleksowe, materiały, sterowanie, ochronę przed zagrożeniami: mechanicznymi, elektrycznymi, hałasem procedura oceny zgodności dla maszyn poligraficznych ocenę zgodności może wykonać sam producent. Normy zharmonizowane stanowiące dokument odniesienia do oceny zgodności dla maszyn poligraficznych oraz hałasu maszyn zamieszczono w rozdz. 5 forma potwierdzenia zgodności obejmuje Deklarację Zgodności WE oraz oznakowanie wyrobu CE. Wprowadzenie dyrektywy 98/37/WE do przepisów krajowych nastąpiło Rozp. MGPiPS (Dz. U. nr 91/2003, poz. 858) Dyrektywa 2000/14/WE zakres zastosowania obejmuje maszyny przeznaczone na zewnątrz pomieszczeń będące źródłem hałasu do środowiska. Dyrektywa określa rodzaje maszyn które jej podlegają zasadnicze wymagania dotyczące hałasu na poszczególne rodzaje maszyn są określone przez wartość poziomu mocy akustycznej. Podane są poziomy mocy akustycznej obowiązujące do 3.01.2002 r. oraz te które będą obowiązywały od 3.01.2006 r. procedura oceny zgodności Dobór procedur zgodności zależny jest od przynależności maszyny do jednej z dwóch grup wyrobów. Dla grupy wyrobów podlegających obowiązkowi oznaczenia gwarantowanego poziomu mocy akustycznej ocenę zgodności może wykonać sam producent. Dla grupy wyrobów podlegających ograniczeniu hałasu możliwe są do wyboru trzy warianty oceny zgodności z udziałem jednostki notyfikowanej. W dyrektywie są opisane szczegółowo metody badawcze hałasu dla poszczególnych typów maszyn oparte w znacznej części na normach zharmonizowanych forma potwierdzenia zgodności obejmuje Deklarację Zgodności WE oraz oznakowanie wyrobu CE jak również użycie oznaczenia gwarantowanego poziomu mocy akustycznej. Wprowadzenie dyrektywy 2000/14/WE nastąpiło Rozp. MgiPS (Dz. U. nr 138/2003, poz. 1316) Wyroby bądź procesy dotyczące przemysłu poligraficznego objęte są standaryzacją normalizacyjną w zakresie cech bezpieczeństwa użytkowania jak i cech jakości ich pracy. Europejskie Normy związane z cechami bezpieczeństwa użytkowania obejmują normy zharmonizowane z dyrektywami NP i GP. W rozdz. 5 podany został wykaz Polskich Norm, które przenoszą Europejskie Normy zharmonizowane do polskiej normalizacji. W zakresie cech jakościowych wyrobów bądź procesów poligraficznych nie ma Europejskich Norm, natomiast są ustanowione normy międzynarodowe (ISO) wymienione szczegółowo w (1). 5. Europejskie Normy w polskiej normalizacji Wykaz Polskich Norm wprowadzających Europejskie Normy (EN)zharmonizowane z dyrektywą 98/37/WE oraz stosowane do dyrektywy 2000/14/WE Lp. Numer PN Tytuł PN Numer EN 1. PN-EN 1010-1:2005 (U)* Bezpieczeństwo maszyn. Wymagania bezpieczeństwa dotyczące projektowania i konstrukcji maszyn poligraficznych i maszyn do przetwarzania papieru. Cz. 1: Wymagania wspólne. EN 1010-1:2004 9

2. PN-EN 1010-3:2004 Bezpieczeństwo maszyn - Wymagania bezpieczeństwa dotyczące projektowania i konstrukcji maszyn poligraficznych i maszyn do przetwarzania papieru - Część 3: Krajarki 3. PN-EN 1010-4:2004 (U)* Bezpieczeństwo maszyn. Wymagania bezpieczeństwa dotyczące projektowania i konstrukcji maszyn poligraficznych i maszyn do przetwarzania papieru. Cz. 4: Introligatorstwo, maszyny do przetwarzania papieru i maszyny do wykończania. 4. PN-EN 1010-5:2005 (U)* Maszyny. Bezpieczeństwo. Wymagania bezpieczeństwa dotyczące projektowania i konstrukcji maszyn poligraficznych i maszyn do przetwarzania papieru. Cz. 5: Maszyny do produkcji tektury falistej i maszyny do przetwarzania tektury płaskiej i falistej. 5. PN-EN 13023:2005 Metody pomiaru hałasu maszyn poligraficznych, przetwórczych i papierniczych oraz urządzeń pomocniczych - Klasy dokładności 2 i 3 6. PN-EN ISO 3741:2003 Akustyka - Wyznaczanie poziomów mocy akustycznej źródeł hałasu na podstawie pomiarów ciśnienia akustycznego - Metody dokładne w komorach pogłosowych 7. PN-EN ISO 3743-1:1998 Akustyka - Wyznaczanie poziomów mocy akustycznej źródeł hałasu - Metody techniczne dotyczące małych, przenośnych źródeł w polach pogłosowych - Część 1: Metoda porównawcza w pomieszczeniach pomiarowych o ścianach odbijających dźwięk 8. PN-EN ISO 3743-2:1998 Akustyka - Wyznaczanie poziomów mocy akustycznej źródeł hałasu na podstawie ciśnienia akustycznego - Metody techniczne dotyczące małych, przenośnych źródeł w polach pogłosowych - Część 2: Metody w specjalnych pomieszczeniach pogłosowych 9. PN-EN ISO 3744:1999 Akustyka - Wyznaczanie poziomów mocy akustycznej źródeł hałasu na podstawie pomiarów ciśnienia akustycznego - Metoda techniczna stosowana w warunkach zbliżonych do pola swobodnego nad płaszczyzną odbijającą dźwięk 10. PN-EN ISO 3746:1999 Akustyka - Wyznaczanie poziomów mocy akustycznej źródeł hałasu na podstawie pomiarów ciśnienia akustycznego - Metoda orientacyjna z zastosowaniem otaczającej powierzchni pomiarowej nad płaszczyzną odbijającą dźwięk 11. PN-EN ISO 3747:2003 Akustyka - Wyznaczanie poziomów mocy akustycznej źródeł hałasu na podstawie pomiarów poziomu ciśnienia akustycznego - Metoda porównawcza w warunkach in situ 12. PN-EN ISO 4871:2002 Akustyka - Deklarowanie i weryfikowanie wartości emisji hałasu maszyn i urządzeń EN 1010-3:2002 EN 1010-4:2004 EN 1010-5:2005 EN 13023:2003 EN ISO 3741:1999 EN ISO 3743-1:1995 EN ISO 3743-2:1996 EN ISO 3744:1995 EN ISO 3746:1995 EN ISO 3747:2000 EN ISO 4871:1996 *) norma przed decyzją harmonizacji Wykaz Polskich Norm wprowadzających Europejskie Normy (EN)zharmonizowane z dyrektywą 94/62/WE 10

Lp. Numer PN Tytuł PN Numer EN 1. PN-EN 13427:2005 (U) Opakowania - Wymagania dotyczące stosowania norm europejskich w zakresie opakowań i odpadów opakowaniowych 2. PN-EN 13428:2005 (U Opakowania - Wymagania dotyczące wytwarzania i składu - Zapobieganie poprzez redukcję u źródła EN 13427:2004 EN 13428:2004 3. PN-EN 13429:2005 (U) Opakowania - Wielokrotne użycie EN 13429:2004 4. PN-EN 13430:2005 (U) Opakowania - Wymagania dotyczące opakowań przydatnych do odzysku przez recykling materiałowy EN 13430:2004 5. PN-EN 13431:2005 (U) Opakowania - Wymagania dotyczące opakowań przydatnych do odzysku w postaci energii, w tym określenie minimalnej wartości opałowej EN 13431:2004 6. PN-EN 13432:2002 Opakowania - Wymagania dotyczące opakowań przydatnych do odzysku przez kompostowanie i biodegradację - Program badań i kryteria oceny do ostatecznej akceptacji opakowań EN 13432:2000 6. Bibliografia 1) Marcinkowska E., Stankiewicz B., Śleboda P. Poligrafia. Analiza zgodności przepisów prawa polskiego z normami Unii Europejskiej, PARP, Warszawa, 2002 r. 2) Kosztowski S. (redaktor prowadzący) Oznakowanie CE. Przeprowadzenie oceny zgodności wyrobów wg dyrektyw Unii Europejskiej, FORUM, Poznań, 2005 r. 11