Szczęśliwa Dwumiesięcznik Gimnazjum nr 14 www.gim14.edu.lodz.pl Czternastka im. Roberta Schumana w Łodzi rok szkolny 2013/2014 marzec Wydanie specjalne MARZEC MIESIĄCEM JĘZYKÓW OBCYCH W numerze: Artykuł wstępny...1 Ciekawostki na temat Irlandii 2 Jak i co jada się w Niemczech..4 Język norweski od A do Z. 6 Przysłowia 7 Łamigłówki językowe...8 Artykuł wstępny Po raz kolejny organizowany jest w naszej szkole Miesiąc języków obcych. W tym miesiącu nauczyciele języka angielskiego i niemieckiego przeprowadzili specjalne lekcje, podczas których uczniowie mieli okazję spojrzeć na naukę języków obcych z zupełnie innej strony. Na korytarzach rozklejone zostały informacje dotyczące krajów anglojęzycznych i niemieckojęzycznych Czy wiesz, że. Wszystkie klasy wzięły udział w konkursie na dekorację klasy dotyczącą wybranego kraju anglojęzycznego lub niemieckojęzycznego. W środę, 24 marca, odbyło się podsumowanie działań całego miesiąca. Uczniowie reprezentujący każdą klasę wzięli udział w szkolnym quizie językowym sprawdzającym ich wiedzę o innych krajach. W zabawie wzięła też udział drużyna nauczycieli. 1
Oczekiwanie na wyniki umiliła nam mini scenka w języku angielskim przygotowana przez uczennice klasy 2 b - Oliwię Kamińską, Wiwianę Kamińską oraz Elę Bijak. Nauczyciele języków obcych Ciekawostki na temat Irlandii Irlandia jest krajem członkowskim Unii Europejskiej. To państwo, w którym obowiązują dwa języki urzędowe: irlandzki i angielski. w swych hotelach dla małżeństw, w których osoby noszą imię Maria i Józef. Przed świętami ofiarowuje się podarunki ludziom, z których usług korzystało się ę w mijającym roku, np.: mleczarzom, listonoszom. Reprezentacja Irlandii w 85-letniej historii rozegrała aż 705 meczów z Polską, w tym 233 mecze wygrała, a 304 przegrała. Pozostałe spotkania zakończyły się remisem. W tańcu irlandzkim, tzw. River Dance, ręce zawsze trzymane są blisko ciała. Jest to pozostałość po czasach, kiedy tańce były zabronione i odbywały się w ciasnych pomieszczeniach piwnicznych. Flaga Irlandii Na tablicy rejestracyjnej samochodu dwie pierwsze liczby to rok produkcji auta. Dzień św. Patryka to najważniejsze święto w Irlandii, odbywają się wtedy koncerty, parady, wszyscy bawią się przy muzyce i tańcu. Jedna z sieci hotelowych oferuje podczas świąt darmowy nocleg River Dance Inna opowieść mówi, że ręce są trzymane przy tułowiu na pamiątkę buntu przeciwko najeźdźcom brytyjskim, a symbolizują spętanie. 2
Z Irlandii wywodzi się święto Halloween. Początkowo nazywało sie ono Samhaim. W wyniku emigracji wielu Irlandczyków do Ameryki święto zostało zaszczepione na amerykańskim gruncie i zmienione powróciło do Europy. W Irlandii obchodzone jest bardzo hucznie. Większość okien w irlandzkich domach otwiera się na zewnątrz. Ma to plusy i minusy. Zwiększa się powierzchnia użytkowa mieszkania, ale znacznie trudniej takie okno umyć. Irlandczycy nie używają banknotów o dużych nominałach. Najwyższy tolerowany w handlu banknot ma wartość 50 euro. 100 euro i wyższe nominały budzą wręcz popłoch u sprzedawców. Irlandczycy kupują w sklepach wyłącznie produkty rodzime, stąd na wszystkim można znaleźć naklejkę "Buy me, I'm Irish" ( Kup mnie, jestem irlandzki ). Irlandczycy kochają konie, a wyścigi są tu organizowane często i przyciągają tłumy. Pierwszy dzień wiosny przypada w Irlandii 1 lutego. Według kalendarza pory roku zbiegają się dokładnie z początkiem miesięcy: lutego, maja, sierpnia i listopada. W ostatni dzień karnawału Irlandczycy świętują Pancake Day czyli Dzień Naleśnika. Odpowiada on naszym Ostatkom, a w tym dniu serwuje się naleśniki pod każdą postacią. Są one symbolem dawnej tradycji, nakazującej zużyć wszystkie resztki przez Wielkim Postem. Irlandzkie naleśniki 3
Jednym z symboli Irlandii jest piwo Guiness, którego dziennie wypija się na świecie 9 mln kufli. Kompania nie tylko posiada oddziały w sześciu miastach świata, ale również własne statki do przewozu piwa. Jedną z najbardziej charakterystycznych gier irlandzkich jest hurling. Do gry używane są charakterystyczne kije (nazywane hurleys) i piłka podobna do tej, jaka używana jest w krykiecie (sliotar). Hurling jest jedną z najszybszych i najbardziej kontaktowych gier boiskowych na świecie. Harfa jest symbolem Irlandii, a jej wizerunek znajduje się na walucie. Harfa, która stała się wzorem dla symbolu państwowego, istnieje naprawdę. Obecnie przechowywana jest w Trinity College w Dublinie. Herb Irlandii Jak i co jada się w Niemczech Wypieki Narody niemieckojęzyczne to bezsprzeczni mistrzowie wypieków. Jeśli mowa o cieście drożdżowym i wypiekach z piekarnika, z reguły są one najlepsze, gdy pochodzą z Niemiec, Austrii lub Szwajcarii. Chleb niemiecki jest wyśmienity i jest go bardzo wiele odmian - od jasnej, niemal białej, po czarną. W Niemczech zawsze należy kupować chleb w piekarni, a w każdej okolicy jest co najmniej jedna. Słodkości Oferta niemieckich wypieków cukierniczych jest niemal równie bogata jak pieczywa, każdy więc musi sam znaleźć swoje ulubione. Okres bożonarodzeniowy to szczególny czas dla niemieckich cukierników, którzy proponują wtedy specjały charakterystyczne tylko dla tej pory roku. Podczas pierwszej jesieni lub zimy w Niemczech koniecznie trzeba spróbować dwóch rzeczy: Lebkuchen, obficie przyprawionych i pięknie ozdobionych pierników, oraz Stollen, niemieckiego cista owocowego. Fabian Strzelczyk, kl. 1a 4
Nie można wyświetlić obrazu. Na komputerze może brakować pamięci do otwarcia obrazu lub obraz może być uszkodzony. Uruchom ponownie komputer, a następnie otwórz plik ponownie. Jeśli czerwony znak x nadal będzie wyświetlany, konieczne może być usunięcie obrazu, a następnie ponowne wstawienie go. Lebkuchen Tak się składa, że niemieckie przepisy dotyczące wydawania dyplomów rzemieślniczych rozróżniają dwa rodzaje specjalistów parających się wypiekami. Konditorei może tylko piec ciasta, ciastka i słodycze, natomiast Bäckerei jedynie chleb, bułki i podobne pieczywo. Na wielu sklepach widnieje napis Bäckerei- Konditorei, co oznacza, że mistrz piekarski ma prawo piec wszystko. Niemieckie posiłki Zwyczaje w Niemczech mają swój wyraźny charakter. Na przykład oprócz trzech standardowych posiłków dziennie Niemcy mają dwa dodatkowe, które jakoś udaje im się wtłoczyć w program dnia. Ogromne niemieckie śniadanie W Niemczech, tak jak w większości innych krajów, dzień zaczyna się śniadaniem (Frühstück). Zwykle jest to chleb, bułki, często posmarowane masłem, z serem, wędliną, a niekiedy także z jajkiem. Jeśli przygotowuje się na śniadanie jajko, jest ono zazwyczaj gotowane (gekochtes Ei), rzadziej smażone (Rühreier) lub sadzone (Spiegeleier) albo omlet. Lżejszy wariant to tradycyjne bułki lub chleb z dżemem, miodem albo nutellą. Śniadanie popija się z reguły kilkoma filiżankami kawy lub herbaty (dzieci często dostają czekoladę) albo soku owocowego. Między śniadaniem a lunchem jedzą jeszcze jeden posiłek zweites Frühstück, czyli drugie śniadanie. W biurach ten posiłek często je się przy biurku albo w cafeterii, gdzie podaje się kawę. Lunch Tradycyjnie zasadniczym posiłkiem był Mittagessen, czyli posiłek jedzony w południe. Jadano wtedy zwykle zupę, później obfite danie główne, a na końcu deser. Na deser podawano budyń, lody albo owoce lub sałatkę owocową. Posiłek wieczorny Wieczorny posiłek Abendessen albo Abendbrot był znacznie mniejszy niż obiad. Drugie z tych niemieckich określeń oznacza dosłownie chleb wieczorny i zgodnie z tą nazwą chleb odgrywał w nim główną rolę. 5
Zmiana wartości w jedzeniu Współcześnie zwyczaje niemieckie zmieniają się nieco, zmierzając w stronę trybu życia brytyjskiego lub amerykańskiego. W południe je się skromniejszy lunch, a zasadniczy posiłek dnia wieczorem. W ostatnich latach można zaobserwować, że wielu pracowników umysłowych rezygnuje z obfitego posiłku, zamawiając tylko sałatkę, Wurst, a niekiedy jeszcze kanapkę. Der Kaffee W Niemczech słowo Kaffee oznacza szczególny posiłek podawany późnym popołudniem. Podwieczorek ten jest nie tylko pożywnym posiłkiem między obiadem a kolacją, ale także dowodem gościnności i doceniania piękna życia. Jak wskazuje nazwa, zasadniczym elementem der Kaffee jest kawa, podawana w dzbankach (goście mogą pić tyle filiżanek kawy, ile zapragną). Podaje się również soki lub napoje dla dzieci. Najważniejszym punktem jest jednak ciasto. Rytuały jedzenia Jak przystało na kuchnię o tak skromnych początkach nie ma wielu rytuałów towarzyszących niemieckim posiłkom. Najważniejszy z nich to ten, że należy życzyć smacznego (Guten Appetit). Życzy się dobrego apetytu na początku obiadu i kolacji, ale nie przy śniadaniu i podwieczorku, i robi się to, gdy wszyscy mają już podane pierwsze danie i zabierają się do jedzenia. Jeśli się tego nie zrobi, uważa się to za zachowanie aspołeczne. Jedna z zasad etykiety mówi, że podczas większych spotkań goście czekają, aż gospodyni rozwinie serwetkę, zanim uczynią to samo. Serwetkę, aby wspomnieć przy okazji, powinno się trzymać na kolanach podczas posiłku i podnosić do ust, gdy musimy z niej skorzystać. Na końcu posiłku serwetkę z materiału należy złożyć ponownie (nie zgniatać) i położyć na stole. Elżbieta Bijak, kl. 2b Język norweski od A do Z W Europie obowiązują 24 języki urzędowe. Większość z nich wydaje się być trudna do nauki, ale nie należy się poddawać. Oto kilka słówek z języka norweskiego, czyli języka z grupy skandynawskiej języków germańskich. 6
ja - tak nei - nie Jeg heter... - Nazywam się... Hra heter du? - Jak się nazywasz? Ummskyld - Przepraszam Vear sa god - Proszę Hei - Cześć (na powitanie) Ha det - Cześć (na pożegnanie) Takk skal du ha - Dziękuję bardzo Zachęcamy do nauki... :) Fabian Strzelczyk, kl. 1a Przysłowia O przysłowiach mówi się, że są mądrością narodów. Niekiedy ich odpowiedniki w obcych językach są zbliżone, innym razem całkowicie się różnią. Podczas gdy my idziemy gęsiego, Francuzi maszerują à la file indienne, czyli po indiańsku. Poniżej prezentujemy Wam trzy obcojęzyczne wersje danego przysłowia, spróbujcie odgadnąć wersję polską. Wcale nie jest to tak trudne, jak mogłoby się wydawać. 1. Where the devil cannot come, he will send a woman. Où le diable ne peut aller, sa mère tâche d y mander. 2. Man proposes, God disposes. L homme propose, et Dieu dispose. Der Mensch denkt, Gott lenkt. 3. God stays long, but strikes at last. La justice de Dieu a des pieds de plomb. Gott kommt langsam, aber gewiss. 4. The end justifies the means. La fin justifie les moyens. Der Zweck heiligt die Mittel. 5. Who cometh late lodgeth ill. Qui arrive tard, mal loge. Wer zu spät kommt, hat das Nachsehen. 6. A healthy mind in a healthy body. Âme saine dans un corps sain. Gesunder Sinn in gesundem Leib. 7. Time is the best healer. Le temps est le meilleur médecin. Die Zeit ist der beste Arzt. 8. There is no place like home. On n est bien que chez soi. Ost und West, daheim am best. Wo der Teufel nicht hinmag, da schickt er ein altes Weib. 7
Łamigłówki językowe W specjalnym wydaniu gazetki nie może zabraknąć językowych krzyżówek, quizów i rebusów. Nauka języków obcych może być zabawą! Przekonajcie się sami. (źródło: https://www.google.pl/search?q) 1. Znajdź podane słowa w rozsypance wyrazowej. 8
2. Uzupełnij zdania brakującymi wyrazami i wpisz je do krzyżówki. 9
3. Wpisz w odpowiednie miejsca podane słowa: przymiotniki w j. niemieckim. 10
4. Odgadnij hasła i wpisz do krzyżówki. Skład redakcji: Fabian Strzelczyk (kl. 1 A), Elżbieta Bijak (kl. 2 B) oraz nauczyciele koordynatorzy: p. B. Cieślak, p. A. Rybacka. 11