1/5 Muzeum Miasta Jaworzna opracowało zestaw lekcji muzealnych mogącym być uzupełnieniem programu nauczania historii, edukacji regionalnej oraz kształcenia plastycznego w szkole. Lekcje są prowadzone przez pracowników Muzeum. Czas trwania lekcji to około 45 minut. Lekcje na wybrany temat prosimy zamawiać tydzień wcześniej osobiście lub telefonicznie pod nr tel. (32) 6181955. Prosimy również o zawiadomienie Muzeum o rezygnacji z lekcji. Tematy lekcji: Lekcje dla uczniów szkół podstawowych. Jaworzno, którego nie znasz historia miasta dla najmłodszych. Poprzez prezentacje multimedialną przedstawiającą stare fotografie i pocztówki dzieci poznają historię Jaworzna i jego wygląd sprzed blisko 100 lat. Ponadto na podstawie zdjęć uczniowie mają okazję porównać jak zmieniła się zabudowa miasta. Jaworznickie tradycje i legendy górnicze. Uczniowie poznają świat wierzeń i legend górniczych: kult św. Barbary, obchody górniczego święta Barbórki i postać ducha kopalni Skarbnika. Dowiedzą się również jak wyglądały dawniej kopalnie, jakich narzędzi używali górnicy i jak zmieniał się wygląd munduru górniczego, (prezentacja multimedialna oraz omówienie wybranych eksponatów zgromadzonych na wystawie stałej). Jaworzno w czasie II wojny światowej życie w okupowanym mieście. Podczas zajęć uczniowie zapoznają się z polityką okupanta i sytuacją mieszkańców podczas okupacji hitlerowskiej. Omówiona zostanie również historia hitlerowskiego obozu Neu-Dachs. W trakcie prezentacji multimedialnej pokazane zostaną dokumenty i zdjęcia z II wojny światowej. Zapraszamy do poszerzenia lekcji o prezentacje filmu pt. Obóz dwóch totalitaryzmów zrealizowanego przez Muzeum Miasta Jaworzna. Po wcześniejszym uzgodnieniu można obejrzeć tylko część pierwszą przedstawiającą historię obozu Neu-Dachs, (czas trwania ok. 20 min). Ikonografia dawnego Jaworzna. Lekcja jest pomyślana jako podróż w czasie do zapomnianych miejsc i ludzi związanych z dawnym Jaworznem. Będziemy również poznawać podstawowe zagadnienia związane z historią techniki fotografii. Tajemnice jaworznickich domów. Poznamy dawne drewniane zabudowania miasta, np. wyposażenie budynku wiejskiego, obowiązujące na tym terenie formy zdobienia (np. skrzyń posagowych) oraz tajniki wykonywania pająków bożonarodzeniowych.
2/5 Święci i ich atrybuty, kościoły i kapliczki. Prawie każde miasto ma swoje zabytki architektury, malarstwa i rzeźby, które wiążą się z kultem świętych. Omówienie tych zabytków stanie się doskonałym sposobem na przybliżenie tematyki związanej ze sztuką sakralną (ikona, drzeworyt, witraż, oleodruk, światek ). Poznamy historie życia i atrybuty świętych czczonych w naszym mieście (św. Wojciech, św. Barbara). Zapoznamy się z ikonografią wizerunków Matki Bożej Passawskiej i Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Jak ubierano się w Jaworznie. Strój od zawsze towarzyszył człowiekowi. Uczestnicy będą poznawać różne jego funkcje np.: stroju jako kostiumu, odzieży odświętnej, codziennej itp. Nauczą się rozpoznawać podstawowe elementy ubioru ludowego i miejskiego dawnych mieszkańców miasta. Będą zaprezentowane lokalne odmiany kroju i haftu. Społeczność żydowska Jaworzna i Szczakowej w latach okupacji hitlerowskiej. Przedstawienie życia codziennego pod niemiecką okupacją oraz przebiegu akcji ostatecznej likwidacji tychże społeczności. Pamiątki kultury żydowskiej w Jaworznie. Prezentacja zachowanych obiektów dokumentujących obecność społeczności żydowskiej na naszym terenie cmentarz, synagoga, szkoła itp. Jaworznicki kirkut. Na lekcjach uczeń poznaje historię obiektu, typy nagrobków macew oraz zapoznaje się z interpretacją bogatej symboliki widniejącej na macewach. Istnieje możliwość prowadzenia lekcji na cmentarzy żydowskim. Dzieje jaworznickiej parafii. Przedstawienie początków i rozwoju kościoła w Jaworznie poprzez wyodrębnienie się macierzy nowych parafii, zaakcentowanie sprawy budynku kościoła Św. Wojciecha. Obóz w Jaworznie. Ukazanie okoliczności powstawania i funkcjonowania kolejnych etapów obozu w Jaworznie. Na drabinie społeczeństwa feudalnego, czyli z wizytą u pana, chłopa i plebana. Adresatami są uczniowie szkół podstawowych (klasy 4-6), gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Celem lekcji jest przedstawienie struktury społeczeństwa w średniowieczu i epoce nowożytnej, hierarchii urzędów szlacheckiej Polski i powinności chłopa wobec swojego pana. Lekcja odbędzie się przy wykorzystaniu prezentacji multimedialnej.
3/5 Lekcje dla uczniów szkół ponadpodstawowych. Jak powstało i rozwijało się Jaworzno. Dzieje miasta ilustrowane pokazem dokumentów, pocztówek i fotografii. Zajęcia, podczas których uczniowie mogą poznać osiem wieków historii Jaworzna (do końca II wojny światowej) oraz ludzi, którzy byli związani z Jaworznem. Trójkąt Trzech Cesarzy wczoraj i dziś. W trakcie spotkania przedstawiony zostanie krótki rys historyczny miejsca będącego istotnym elementem dziedzictwa kulturowego trzech regionów ziem polskich. To właśnie między Mysłowicami, Sosnowcem i Jaworznem w miejscu połączenia Czarnej i Białej Przemszy w XIX wieku zbiegły się granice trzech państw: Austrii, Prus i Rosji. Dodatkowo istnieje możliwość umówienia się na prezentację filmu pt. W Trójkącie Trzech Cesarzy zrealizowanego przez muzeum w Sosnowcu (czas trwania filmu 20 min). W saloniku dziewiętnastowiecznym i w domu robotnika. Uczestnicy będą musieli się zderzyć z pojęciami z zakresu architektury. Będą poznawać historyczną zabudowę naszego miasta, różnice w zabudowie, funkcje budynków takich jak np. willa lub dom w koloni robotniczej. Nauczą się rozpoznawać detale architektoniczne oraz poznają różnice w wyposażeniu wnętrz, dekoracji i dodatkowo bibelotów wykonanych w różnych technikach rzemieślniczych). Jaworznickie zabytki sztuki sakralnej. Będziemy poznawać najciekawsze zabytki sztuki sakralnej. Uczestnicy będą musieli się zetknąć z pojęciami: sacrum i profanum, z łacińskim nazewnictwem, symboliką przestrzeni sakralnej, stylami i ikonografią. Dowiedzą się np. czym jest epitafium a czym obelisk. (istnieje możliwość przeprowadzenia zajęć w terenie). Społeczność żydowska Jaworzna i Szczakowej w latach okupacji hitlerowskiej. Przedstawienie życia codziennego pod niemiecką okupacją oraz przebiegu akcji ostatecznej likwidacji tychże społeczności. Pamiątki kultury żydowskiej w Jaworznie. Prezentacja zachowanych obiektów dokumentujących obecność społeczności żydowskiej na naszym terenie cmentarz, synagoga, szkoła itp. Jaworznicki kirkut. Na lekcjach uczeń poznaje historię obiektu, typy nagrobków macew oraz zapoznaje się z interpretacją bogatej symboliki widniejącej na macewach. Istnieje możliwość prowadzenia lekcji na cmentarzy żydowskim. Dzieje jaworznickiej parafii. Przedstawienie początków i rozwoju kościoła w Jaworznie poprzez wyodrębnienie się macierzy nowych parafii, zaakcentowanie sprawy budynku kościoła Św. Wojciecha. Obóz w Jaworznie. Ukazanie okoliczności powstawania i funkcjonowania kolejnych etapów obozu w Jaworznie.
4/5 Ruch oporu w Jaworznie w latach II wojny światowej (1939 1945). Adresatami są uczniowie gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Celem lekcji jest przedstawienie struktury i działalności jaworznickich organizacji konspiracyjnych na tle toczących się wydarzeń II wojny światowej oraz kształtowanie postaw patriotycznych wśród młodzieży poprzez ukazanie bohaterskich czynów konspiratorów. Lekcja odbędzie się przy wykorzystaniu prezentacji multimedialnej. Jeden z Nielicznych historia życia Karola Pniaka. Adresatami są uczniowie gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Celem lekcji jest przybliżenie życiorysu asa lotnictwa polskiego mjr. pil. Karola Pniaka. Prześledzimy jego szlak bojowy począwszy od wojny obronnej 1939 r., poprzez bitwę o Anglię i walki w Afryce. Lekcja odbędzie się przy wykorzystaniu prezentacji multimedialnej. Pogranicze śląsko-małopolskie w średniowieczu. Adresatami są uczniowie gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Przedstawienie historii śląsko-małopolskiego pogranicza i panujących tu stosunków własnościowych będzie przyczynkiem do dyskusji o specyfice życia na pograniczu, przenikaniu się wpływów kulturalnych, nawiązywaniu kontaktów gospodarczych oraz powstawaniu stereotypów o najbliższych sąsiadach. Lekcja odbędzie się przy wykorzystaniu prezentacji multimedialnej. W muzeum odbywają się również warsztaty: Tajemnice mistrzów, tajemnice technik. Warsztaty mają na celu pogłębianie wiedzy z zakresu historii, historii sztuki, oraz różnych dziedzin sztuk plastycznych. Spektrum poruszanych zagadnień będzie bardzo szerokie począwszy od starożytnej ceramiki i średniowiecznego iluminatorstwa, po dzieła wielkich mistrzów sztuki nowożytnej i współczesnej. Ideą zajęć jest wyjaśnianie podstawowych pojęć takich jak: kolor, światło, faktura, styl, maniera. Z kolei starsi uczestnicy zderzą się z trudniejszymi zagadnieniami z dziedziny malarstwa, architektury, rzeźby, rzemiosła artystycznego dziedzin takich jak: sztuka sepulkralna, sztuka ludowa czy scenografia teatralna. Zaczynamy od pojęcia: kolor. Zajęcia będą mieć zróżnicowany charakter. Będą się rozpoczynać wstępem teoretycznym oraz prezentacją dzieł sztuki zarówno w formie slajdów jak i oryginałów znajdujących się w zbiorach Muzeum Miasta Jaworzna. Dla przedszkolaków oraz grup ze szkół podstawowych i gimnazjów zajęcia będą prowadzone w formie prelekcji połączonej z zajęciami plastycznymi. Dla szkół ponad gimnazjalnych proponujemy wykłady i dyskusje. Zajęcia mogą stać się doskonałym przygotowaniem dla osób planujących zdawać egzamin maturalny z historii sztuki. Elementem podsumowującym poszczególne zagadnienia tematyczne będą organizowane wycieczki do muzeów w Krakowie i na Śląsku. Ich celem będzie pogłębienie wiadomości w danym zakresie oraz spotkania z twórcami z różnych dziedzin artystycznych. Istnieje również możliwość zorganizowania zajęć w godzinach popołudniowych oraz specjalnych zajęć dla osób dorosłych. Prosimy o zamawianie spotkań z tygodniowym wyprzedzeniem. Autor projektu i prowadząca Iwona Brandys. Zajęcia odbywają się we wtorki.
5/5 Mali Kustosze. Celem warsztatów jest zapoznanie dzieci z tajnikami pracy muzeum. (Dzieci aktywnie uczestniczą w przygotowaniu wystawy, zwiedzają zaplecze magazynowe i pracownię konserwatorską, dokonują wyboru muzealiów i wykonują ich dokumentacje, poznają takie pojęcia jak: idea muzeum, wystawa stała, wystawa czasowa, rekonstrukcja historyczna, kopia, replika oraz poznają sposoby renowacji i dokumentowania zbiorów). Prowadzący Iwona Brandys, Bartłomiej Cieszyński, Barbara Stanek, Marcin Jania. Zajęcia odbywają się w czwartki. Sekrety przeszłości. Jak dawniej pisano. Wprowadzenie do zajęć stanowi prezentacja multimedialna przedstawiająca dzieje pisma i materiału pisarskiego. Uczniowie poznają różne rodzaje pisma, przybory które służyły do pisania oraz na czym się dawniej pisało. Następnie dzieci podejmą próbę samodzielnego pisania piórem maczanym w kałamarzu. Każdy uczeń otrzyma arkusz papieru z przygotowanym wcześniej szablonem. Zajęcia przygotowane z myślą o uczniach klas I III. Zajęcia rozpoczynają się od 3 października (raz w tygodniu). Lekcje i warsztaty proszę zamawiać z tygodniowym wyprzedzeniem. Prowadząca Elżbieta Trojan. Cennik: Lekcja grupa (10-20) osób 35 zł Warsztaty grupa (10-20) osób 2,5 zł za osobę Kontakt: tel.: (32) 6181-955 e-mail: klementyna.sliz@muzeum.jaworzno.pl