MODUŁ Interdyscyplinarna charakterystyka problemu pracy z osobami bezrobotnymi podstawowe wiadomości o aspektach socjologicznych, psychologicznych, medycznych i ekonomicznych. KOORDYNATOR MODUŁU Mgr ElŜbieta Mirewska REALIZATOR MODUŁU Dr Lucjan Miś ILOŚĆ GODZIN : 28 godzin wykładów 10 godzin ćwiczeń, 12 godzin warsztatów CELE KSZTAŁCENIA : 1. dostarczenie wiedzy z zakresu przemian w sferze zatrudnienia i 2. dostarczenie wiedzy na temat rozmiarów w Polsce i Unii Europejskiej oraz form pracy z osobami bezrobotnymi 3. wykształcenie umiejętności analizy socjalnej, poradnictwa, mediacji i organizacji grup TREŚCI KSZTAŁCENIA : 1. Aspekty socjologiczne problemu pracy z osobami bezrobotnymi 2. Aspekty psychologiczne problemu pracy z osobami bezrobotnymi 3. Aspekty medyczne i ekonomiczne problemu pracy z osobami bezrobotnymi WYKŁADY ( 14 jednostek po dwie godziny, ogółem 28 godz.) 1. Bezrobocie jako interdyscyplinarny przedmiot zainteresowań 2. Bezrobocie a zatrudnienie w Polsce dynamika zmian od 1990 roku 3. Lokalne rynki pracy i strategie realizujące programy walki z bezrobociem 4. Przyczyny i skutki w ujęciu psychologicznym
5. Stan zdrowia a bezrobocie. Zdrowotne przyczyny i konsekwencje 6. Strategie walki z bezrobociem w krajach Unii Europejskiej 7. Sposoby identyfikacji i definiowania problemu 8. Bezrobotny a relacje w obrębie rodziny 9. Wykształcenie i przygotowanie zawodowe 10. Finansowe i materialne skutki 11. Interwencja socjalna w pracy z jednostkami 12. Pomoc w poszukiwaniu pracy 13. Interwencja grupowa 14. Instytucje i organizacje powołane do rozwiązywanie problemu ĆWICZENIA (3 zajęcia po 3 godziny, 1 godzina organizacyjna) 1. Omówienie wymagań organizacyjnych (forma i kształt pracy pisemnej) 2. Szczególne kategorie bezrobotnych: ludzie młodzi i niepełnosprawni 3. Praca z osobami długotrwale bezrobotnymi i starszymi 4. Ekonomia społeczne jako obszar potencjalnego uprawomocnienia bezrobotnych WARSZTATY (4 zajęcia po 3 godziny) 1. Informowanie i współpraca z odpowiednimi instytucjami i organizacjami 2. Organizowanie i prowadzenie grup wsparcia dla bezrobotnych 3. Praca środowiskowa w kontekście FORMA ZALICZENIA : obecność, aktywność na zajęciach, praca pisemna POMOCE DYDAKTYCZNE: rzutnik multimedialny, komputer przenośny (notebook), zestaw: kamera wideo, telewizor i odtwarzacz wideo, rzutnik pisma, czarna tablica, kreda Literatura słuŝąca wykładowcom Borkowski Tadeusz, Marcinkowski Aleksander. 1996. Socjologia. Katowice. Śląsk Wydawnictwo Naukowe
Chirkowska-Smolak Teresa, Chudzicka-Czupała Agata. 2004. Człowiek w społecznej przestrzeni. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM Chudzicka-Czupała Agata. 2004. Bezrobocie: róŝne oblicza wsparcia. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Czapiński Janusz, Panek Tomasz (red.) 2007. Diagnoza społeczna 2007. Warunki i jakość Ŝycia Polaków. Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego (rozdz. 8.2. Bezrobocie) Czapiński Janusz, Panek Tomasz (red.) 2006. Diagnoza społeczna 2005. Warunki i jakość Ŝycia Polaków. Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego (rozdz. 8.3. Bezrobocie) Golinowska Stanisława (2005) Przemiany pracy i sytuacji na rynku pracy w: Raport społeczny Polska 2005, Warszawa: Fundacja im. Friedricha Eberta w: www.feswar.org.pl/books/raport05.htm Jahoda Marie, Lazarsfeld Paul F., Zeisel Hans 2007. Bezrobotni Marienthalu. Warszawa: Oficyna Naukowa Kabaj Mieczysław (2005) Ekonomia tworzenia i likwidacji miejsc pracy. Dezaktywizacja Polski?, Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych Kabaj Mieczysław: Tworzenie nowych miejsc pracy. Wnioski i zalecenia Rady Strategii Społeczno-Gospodarczej w: Rada Strategii Społeczno- Gospodarczej Miś Lucjan 2007. Problemy społeczne. Teoria, metodologia, badania. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Pamiętniki bezrobotnych. Tomy 1-5. Warszawa: WyŜsza Szkoła Handlowa, Instytut Gospodarstwa Społecznego Piątek Krzysztof, Karwacki Arkadiusz (red.). 2007. Aktywna polityka społeczna z perspektywy Europy socjalnej. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit
Polityka społeczna. Wybrane problemy. Wybór artykułów z lat 1999-2005. 2005. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych (rozdz. II. Zatrudnienie, bezrobocie, rynek pracy, s.21-89) Praca, praca, praca. Tworzenie nowych miejsc pracy w Europie. Raport Grupy Roboczej ds. Zatrudnienia pod przewodnictwem Wima Koka. W: Rynek pracy. Dwumiesięcznik Ministerstwa Gospodarki i Pracy.Numer specjalny, grudzień 2004 Sołdra-GwiŜdŜ Teresa, Szczygielski Kazimierz (red.). 2007. Rynek pracy a aspiracje zawodowe i edukacyjne młodzieŝy województwa opolskiego. San i prognoza. Opole: PIN Instytut Śląski w Opolu Szul Roman, Tucholska Anna (red.). 2004. Rynek pracy w skali lokalnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar Szumpich Stanisław (2000) Problemy wielokrotnego, Kraków: Wydawnictwo Secesja W trosce o pracę. Raport o Rozwoju Społecznym Polska 2004 (2004), Warszawa: Wydawca: Program Narodów Zjednoczonych d/s Rozwoju Literatura słuŝąca słuchaczom Carre Odile, Marynowicz-Hetka Ewa (red.). 2002. Bezrobocie i praca socjalna w Polsce i we Francji. Instytucjonalizacja. Katowice. Śląsk Wydawnictwo Naukowe Frieske Kazimierz W., Poławski Paweł. 1989. Opieka i kontrola. Instytucje wobec problemów społecznych. (rozdz. IV. Instytucje ochrony pracy. Praca i bezrobocie) Kozek Wiesława (2002) Bezrobocie jako zjawisko społeczne w: w: Mirosława Marody Wymiary Ŝycia społecznego, Warszawa: Scholar Krauss Melvyn, Thomas Lee R. (2003) Model dla Europy. O tym, jak Holandia zwalczała bezrobocie w: Ludmiła Dziewięcka-Bokun, Katarzyna Zamorska. Polityka społeczna. Teksty źródłowe, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego
Kwaśniewska Jerzy. 1998. Praca socjalna, pomoc społeczna. Katowice: Śląsk Wydawnictwo Naukowe (rozdz. Kalifornijski system usamodzielniania bezrobotnych:gain) Mitręga Mirosław. 2003. Bezrobocie i formy jego łagodzenia w: Ludmiła Dziewięcka-Bokun, Katrzyna Zamorska (wybór i opracowanie) Polityka społeczna. Teksty źródłowe. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Miś Lucjan, Ornacka Katarzyna (1999) Unemployment as a Key Social Problem: A Challenge for Social Work, Education, Philanthropy, and Nongovernmental Organizations (Bezrobocie jako najwaŝniejszy problem społeczny: wyzwanie dla edukacji pracowników socjalnych, filantropii I organizacji pozarządowych) [w:] Education for New Challenges and Problems for Social Work and Nongovernmental Organizations (Praca socjalna, działalność pozarządowa i edukacja: nowe wyzwania i potrzeby). Zeszyty Pracy Socjalnej, nakładem UJ, Kraków 1999, s.197-205