Rada Unii Europejskiej Bruksela, 14 lipca 2016 r. (OR. en) 11287/16 EF 234 ECOFIN 708 DELACT 156 PISMO PRZEWODNIE Od: Data otrzymania: 14 lipca 2016 r. Do: Nr dok. Kom.: Dotyczy: Sekretarz Generalny Komisji Europejskiej, podpisał dyrektor Jordi AYET PUIGARNAU Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej C(2016) 4369 final ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia 14.7.2016 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1286/2014 w odniesieniu do interwencji produktowej Delegacje otrzymują w załączeniu dokument C(2016) 4369 final. Zał.: C(2016) 4369 final 11287/16 as DGG 1B PL
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 14.7.2016 r. C(2016) 4369 final ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia 14.7.2016 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1286/2014 w odniesieniu do interwencji produktowej (Tekst mający znaczenie dla EOG) PL PL
UZASADNIENIE 1. KONTEKST AKTU DELEGOWANEGO 1.1 Informacje ogólne i cele Rozporządzenie (UE) nr 1286/2014 w sprawie dokumentów zawierających kluczowe informacje, dotyczących detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych ( PRIIP ) weszło w życie w grudniu 2014 r. W PRIIP wprowadza się dokument zawierający kluczowe informacje, który zapewni inwestorom detalicznym informacje na temat szerokiego zakresu produktów inwestycyjnych, które mogą być nabywane przez inwestorów detalicznych, w tym ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych, strukturyzowanych produktów inwestycyjnych oraz programów zbiorowego inwestowania (funduszy inwestycyjnych). Dokument zawierający kluczowe informacje to znormalizowany i zwięzły dokument nieprzekraczający trzech stron w formacie A4 przedstawiający najważniejsze cechy produktu inwestycyjnego oraz mający na celu poprawę wiedzy inwestorów detalicznych na temat danego produktu inwestycyjnego, a jednocześnie ułatwienie porównywania różnych produktów, w tym również w ujęciu międzysektorowym. Co więcej, w PRIIP określono procedury m.in. wprowadzania zakazu lub ograniczenia wprowadzania do obrotu, dystrybucji i sprzedaży ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych powodujących poważne zagrożenia dla ochrony inwestorów, dla prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub stabilności całego systemu finansowego lub jego części, wraz z odpowiednimi uprawnieniami dla EUNUiPPE w zakresie koordynacji i podejmowania działań w sytuacjach awaryjnych. Odzwierciedla to podobne uprawnienia właściwych organów, ESMA i EUNB, określone w rozporządzeniu (UE) nr 600/2014 w odniesieniu do instrumentów finansowych i lokat strukturyzowanych i służy zapewnieniu możliwości stosowania takich mechanizmów w odniesieniu do wszystkich produktów inwestycyjnych niezależnie od ich formy prawnej. Celem niniejszego rozporządzenia delegowanego jest określenie, w szczególności, przepisów odnoszących się do zasad dotyczących środków nadzorczych w zakresie interwencji produktowej przez organy krajowe oraz EUNUiPPE. 1.2 Podstawa prawna Niniejsze rozporządzenie delegowane opiera się na 2 upoważnieniach przewidzianych w art. 16 i 17 rozporządzenia w sprawie PRIIP. Kwestia pomocniczości została uwzględniona w ocenie skutków przygotowanej dla PRIIP. Za pomocą przepisów uzupełniających podobnych do tych, które określono w rozporządzeniu (UE) nr 600/2014, w rozporządzeniu w sprawie PRIIP wzmacnia się pozycję i uprawnienia organów nadzorczych poprzez przekazanie właściwym organom i EUNUiPPE uprawnień do monitorowania produktów finansowych objętych ich nadzorem oraz, pod pewnymi warunkami, do tymczasowego zakazania lub ograniczenia wprowadzania do obrotu, dystrybucji lub sprzedaży ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych, działalności finansowej lub praktyk finansowych. Uprawnienia interwencyjne mają charakter PL 2 PL
nadzwyczajny, stanowią środek ostateczny, który musi być stosowany w sposób proporcjonalny. Uprawnienia właściwych organów i EUNUiPPE do zakazania lub ograniczenia wprowadzania do obrotu, dystrybucji i sprzedaży ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego określone w rozporządzeniu w sprawie PRIIP podlegają szeregowi szczegółowych warunków, w tym wymogowi określenia odpowiedniego istotnego problemu w dziedzinie ochrony inwestorów lub zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub dla stabilności całości lub części systemu finansowego Unii lub odpowiednio co najmniej jednego państwa członkowskiego. Dodatkowo uprawnienia te mogą być wykonywane, pod warunkiem że istniejące wymogi regulacyjne przewidziane w prawie Unii, które mają zastosowanie do ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych bądź działalności lub praktyki, są niewystarczające dla rozwiązania tych problemów i zagrożeń. W przypadku gdy warunki wykonywania tych uprawnień są spełnione, właściwy organ lub EUNUiPPE może zapobiegawczo nałożyć zakaz lub ograniczenie wprowadzania do obrotu, dystrybucji lub sprzedaży inwestorom ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego. 2. KONSULTACJE PRZEPROWADZONE PRZED PRZYJĘCIEM AKTU W dniu 30 lipca 2014 r. Komisja zwróciła się do EUNUiPPE o wydanie opinii technicznej w sprawie ewentualnego aktu delegowanego dotyczącego uprawnień do interwencji. W obecnej kadencji Komisja zwróciła się do EUNUiPPE o ścisłą współpracę z ESMA i EUNB przy udzielaniu porad technicznych, jako że w rozporządzeniu (UE) nr 600/2014 ustanawia się takie same ramy regulujące uprawnienia właściwych organów, ESMA i EUNB do interwencji w odniesieniu do instrumentów finansowych i depozytów strukturyzowanych, a także ponieważ czynniki i kryteria, które należy uwzględnić przy wykonywaniu uprawnień do interwencji produktowej w odniesieniu do instrumentów finansowych i depozytów strukturyzowanych, powinny być podobne do wymogów określonych dla właściwych organów i EUNUiPPE w odniesieniu do ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych. W dniu 27 listopada 2014 r. EUNUiPPE opublikował dokument konsultacyjny dotyczący jego opinii technicznej w sprawie odnośnego aktu delegowanego. W opinii technicznej EUNUiPPE przeanalizowano otrzymane uwagi i wyjaśniono stanowisko EUNUiPPE. W dniu 30 czerwca 2015 r. EUNUiPPE przedstawił Komisji opinię techniczną dotyczącą kryteriów i czynników, które EUNUiPPE lub organy krajowe muszą uwzględnić przy korzystaniu z uprawnień do interwencji produktowej w odniesieniu do ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych na podstawie rozporządzenia w sprawie PRIIP. Służby Komisji zorganizowały szereg posiedzeń odpowiedniej grupy ekspertów (grupy ekspertów Europejskiego Komitetu Papierów Wartościowych oraz grupy ekspertów ds. bankowości, płatności i ubezpieczeń (skład dot. ubezpieczeń)), podczas których eksperci z ministerstw finansów i organów nadzoru państw członkowskich, przy udziale obserwatorów z Parlamentu Europejskiego i ESMA, EUNB i EUNUiPPE, omówili środki delegowane. W wyniku tego procesu konsultacji osiągnięto szeroki konsensus w sprawie projektu rozporządzenia delegowanego. PL 3 PL
3. OCENA SKUTKÓW Uznano, że ocena skutków nie była konieczna w odniesieniu do przepisów delegowanych na mocy uprawnień przewidzianych w rozporządzeniu w sprawie PRIIP, gdyż w przepisach tych bardzo ściśle zastosowano się do opinii EUNUiPPE. Opinia techniczna EUNUiPPE zawiera analizę kosztów i korzyści. 3.1 Analiza kosztów i korzyści Nie wykryto żadnych poważnych kosztów związanych z wybranymi wariantami wskazanymi w opinii technicznej EUNUiPPE dotyczącej rozporządzenia delegowanego w odniesieniu do czynników i kryteriów określających, kiedy istnieją istotne problemy w dziedzinie ochrony inwestorów lub zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub dla stabilności całości lub części systemu finansowego. Proponowane środki powinny przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa rynków finansowych oraz do zwiększenia zaufania inwestorów i ich uczestnictwa w rynkach finansowych. Ponadto, przyczyniając się do wykonywania kompetencji nadzorczych, uprawnienia te powinny poprawić stabilność i wiarygodność rynków finansowych. Uznaje się, że wspomniane korzyści znacznie przewyższają potencjalne koszty. Rozporządzenie nie ma wpływu na budżet UE. 3.2 Proporcjonalność Potrzebę proporcjonalności potwierdzono w szeregu przepisów i należycie wzięto pod uwagę w całym rozporządzeniu delegowanym. W szczególności wykaz kryteriów i czynników jest wyczerpujący dla EUNUiPPE. Takie podejście pozwoliłoby zadbać o to, by EUNUiPPE działał w granicach swoich uprawnień, zapewniając w ten sposób odpowiednie ograniczenie marginesu uznaniowości EUNUiPPE w odniesieniu do wprowadzenia tymczasowego zakazu lub ograniczenia. Ponadto określenie wyczerpującego wykazu kryteriów i czynników, które powinny być uwzględniane przez EUNUiPPE przy ustalaniu, w których przypadkach występuje znaczący problem w dziedzinie ochrony inwestorów lub zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub dla stabilności systemu finansowego Unii, w jasny i przejrzysty sposób rozgraniczyłoby uprawnienia do interwencji przysługujące EUNUiPPE. Ponadto taki wyczerpujący wykaz kryteriów i czynników służyłby za punkt odniesienia, względem którego wykonywana byłaby kontrola sądowa decyzji EUNUiPPE dotyczących tymczasowych zakazów lub ograniczeń. 4. ASPEKTY PRAWNE AKTU DELEGOWANEGO Środki nadzorcze w zakresie interwencji produktowej W niniejszym rozporządzeniu delegowanym określa się kryteria i czynniki, które właściwe organy krajowe i EUNUiPPE muszą uwzględnić, gdy zamierzają skorzystać ze swoich uprawnień do interwencji produktowej w przypadku istotnego problemu w dziedzinie ochrony inwestorów lub zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub dla stabilności całego systemu finansowego lub części tego systemu w Unii PL 4 PL
lub w co najmniej jednym państwie członkowskim. Jeżeli chodzi o EUNUiPPE, kryteria i czynniki określone w niniejszym rozporządzeniu delegowanym są wyczerpujące. Poniższy wykaz określa główne kryteria i czynniki, które należy wziąć pod uwagę przy określaniu tych zagrożeń i wątpliwości: a) stopień złożoności ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego lub rodzaj działalności finansowej lub praktyki finansowej zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji, b) skala potencjalnych negatywnych skutków wprowadzania na rynek ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego lub rodzaju działalności finansowej lub praktyki finansowej, c) rodzaj inwestorów, którzy są zaangażowani w działalność finansową lub praktykę finansową lub którym jest oferowany lub sprzedawany ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, d) stopień przejrzystości i szczególne cechy lub aktywa bazowe danego ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego lub rodzaju działalności lub praktyki, e) istnienie i stopień rozbieżności między spodziewaną rentownością lub spodziewanym zyskiem dla inwestorów a ryzykiem straty w związku z ubezpieczeniowym produktem inwestycyjnym, działalnością finansową lub praktyką finansową, f) łatwość, z jaką inwestorzy są w stanie sprzedać dany ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny lub dokonać jego zamiany na inny produkt, oraz koszt tej operacji, ustalanie cen i powiązane koszty oraz stopień innowacyjności danego ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, działalności finansowej lub praktyki finansowej oraz praktyk sprzedaży związanych z ubezpieczeniowym produktem inwestycyjnym, g) sytuacja finansowa i biznesowa emitenta ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, h) kwestia, czy aktywa bazowe ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego lub działalność finansowa lub praktyka finansowa stwarzają istotne zagrożenie dla wyniku transakcji zawieranych przez uczestników lub inwestorów na danym rynku; i) kwestia, czy cechy danego ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego sprawiają, że jest on szczególnie podatny na wykorzystywanie do celów przestępczości finansowej, j) kwestia, czy działalność finansowa lub praktyka finansowa stwarzają szczególnie istotne zagrożenie dla odporności lub sprawnego funkcjonowania rynków lub ich infrastruktury lub mogą podważać zaufanie inwestorów do systemu finansowego PL 5 PL
k) kwestia, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, działalność finansowa lub praktyka finansowa mogą prowadzić do znaczącej i sztucznej rozbieżności między cenami instrumentu pochodnego a cenami na rynku instrumentu bazowego; l) kwestia, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, działalność finansowa lub praktyka finansowa stwarzają istotne ryzyko zakłócenia działalności instytucji finansowych, które uznaje się za istotne dla systemu finansowego Unii. Technika prawodawcza w kontekście niniejszego rozporządzenia delegowanego jest w pełni zgodna z podobnymi przepisami rozporządzenia delegowanego na mocy rozporządzenia (UE) nr 600/2014. PL 6 PL
ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia 14.7.2016 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1286/2014 w odniesieniu do interwencji produktowej (Tekst mający znaczenie dla EOG) KOMISJA EUROPEJSKA, uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1286/2014 z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie dokumentów zawierających kluczowe informacje, dotyczących detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (PRIIP) 1, a w szczególności jego art. 16 ust. 8 i art. 17. ust. 7, a także mając na uwadze, co następuje: (1) W niniejszym rozporządzeniu reguluje się niektóre aspekty uprawnień do interwencji przyznanych właściwym organom oraz, w wyjątkowych okolicznościach, Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (EUNUiPPE), który został ustanowiony i wykonuje swoje uprawnienia zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 2, w odniesieniu do kryteriów i czynników, które muszą być uwzględnione przy określaniu istotnych problemów w dziedzinie ochrony inwestorów lub zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub rynków towarowych lub dla stabilności całego systemu finansowego lub części tego systemu w co najmniej jednym państwie członkowskim lub odpowiednio w całej Unii. (2) Należy ustanowić wykaz kryteriów i czynników, które właściwe organy i EUNUiPPE muszą uwzględniać przy określaniu, kiedy występuje taki problem lub takie zagrożenie, aby zapewnić spójne podejście, a zarazem umożliwić podejmowanie odpowiednich działań w przypadku wystąpienia nieprzewidzianych niekorzystnych zdarzeń lub okoliczności. Istnienie zagrożenia, stanowiące jeden z warunków wstępnych interwencji z perspektywy prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub rynków towarowych lub stabilności systemu finansowego, wymaga poważniejszego problemu niż istotny problem, którego istnienie stanowi warunek konieczny w przypadku interwencji w związku z ochroną inwestorów. 1 2 Dz.U. L 352 z 9.12.2014, s. 1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), zmiany decyzji nr 716/2009/WE i uchylenia decyzji Komisji 2009/79/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 48). PL 7 PL
Konieczność dokonania oceny wszystkich kryteriów i czynników, które mogą występować w danej konkretnej sytuacji, nie powinna jednak uniemożliwiać skorzystania przez właściwe organy i EUNUiPPE z tymczasowego uprawnienia do interwencji, w przypadku gdy tylko jeden czynnik lub jedno kryterium prowadzi do takiego problemu lub zagrożenia. (3) Przepisy zawarte w niniejszym rozporządzeniu są ze sobą ściśle powiązane, ponieważ dotyczą one uprawnień do interwencji produktowej nadanych zarówno krajowym właściwym organom, jak i EUNUiPPE. Aby zapewnić spójność między tymi przepisami, które powinny wejść w życie w tym samym czasie, oraz aby ułatwić całościowy wgląd w te przepisy zainteresowanym stronom i w szczególności EUNUiPPE i właściwym organom wykonującym uprawnienia do interwencji, konieczne jest włączenie tych przepisów do jednego rozporządzenia. PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE: Artykuł 1 Kryteria i czynniki w odniesieniu do wykonywania uprawnień EUNUiPPE do tymczasowej interwencji produktowej (Art. 16 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1286/2014) 1. Do celów stosowania przepisów art. 16 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1286/2014 EUNUiPPE ocenia znaczenie wszystkich czynników i kryteriów ujętych w wykazie w ust. 2 i uwzględnia wszystkie istotne czynniki i kryteria przy określeniu, kiedy wprowadzanie do obrotu, dystrybucja lub sprzedaż określonych ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych lub rodzaj działalności lub praktyki finansowej stwarza istotny problem w dziedzinie ochrony inwestorów lub zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub dla stabilności całego unijnego systemu finansowego lub części tego systemu. Do celów stosowania przepisów akapitu pierwszego EUNUiPPE może w oparciu o co najmniej jeden z tych czynników lub co najmniej jedno z tych kryteriów stwierdzić istnienie istotnego problemu w dziedzinie ochrony inwestorów lub zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub dla stabilności całego unijnego systemu finansowego lub części tego systemu. 2. Czynniki i kryteria, które EUNUiPPE ocenia w celu stwierdzenia, czy istnieje istotny problem w dziedzinie ochrony inwestorów lub zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub dla stabilności całego unijnego systemu finansowego lub części tego systemu, są następujące: a) stopień złożoności danego ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego lub rodzaju działalności finansowej lub praktyki finansowej zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji, uwzględniając w szczególności: rodzaj aktywów bazowych i stopień przejrzystości aktywów bazowych; stopień przejrzystości kosztów i opłat związanych z ubezpieczeniowym produktem inwestycyjnym, działalnością finansową lub praktyką PL 8 PL
finansową oraz, w szczególności, brak przejrzystości wynikający z wielowarstwowości kosztów i opłat; złożoność obliczeń wyników, uwzględniając w szczególności kwestię, czy zwrot jest uzależniony od wyników jednego lub większej liczby aktywów bazowych, na które wpływ z kolei wywierają inne czynniki; charakter i skalę ewentualnego ryzyka; fakt, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny lub usługa są połączone z innymi produktami lub usługami; lub złożoność ewentualnych warunków; b) rozmiar potencjalnych negatywnych konsekwencji, uwzględniając w szczególności: wartość nominalną ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego; liczbę zaangażowanych klientów, inwestorów lub uczestników rynku; względny udział produktu w portfelach inwestorów; prawdopodobieństwo, skalę i charakter ewentualnej szkody, w tym kwotę potencjalnie poniesionych strat; przewidywany czas trwania negatywnych konsekwencji; wolumen składki; liczbę zaangażowanych pośredników; wzrost rynku lub sprzedaży; średnią kwotę zainwestowaną przez każdego z inwestorów w ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny; poziom gwarancji określony w przepisach dotyczących krajowych ubezpieczeniowych systemów gwarancyjnych, jeżeli takie systemy istnieją; lub wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w odniesieniu do ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych; c) rodzaj inwestorów, którzy są zaangażowani w działalność finansową lub praktykę finansową lub którym jest oferowany lub sprzedawany ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, uwzględniając w szczególności: PL 9 PL
kwestię, czy inwestor jest klientem detalicznym, klientem branżowym czy uprawnionym kontrahentem, jak określono w dyrektywie 2014/65/UE 3 ; charakterystykę umiejętności i zdolności inwestorów, w tym poziom wykształcenia, doświadczenie w zakresie podobnych ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych czy praktyki sprzedaży; charakterystykę sytuacji ekonomicznej inwestorów, w tym ich dochód i majątek; główne cele finansowe inwestorów, w tym oszczędności emerytalne i konieczność pokrycia ryzyka; kwestię, czy produkt lub usługę sprzedaje się inwestorom poza zamierzonym rynkiem docelowym lub czy rynek docelowy nie został odpowiednio określony; lub kwalifikowalność do objęcia ubezpieczeniowym systemem gwarancyjnym, jeżeli istnieją krajowe ubezpieczeniowe systemy gwarancyjne; d) stopień przejrzystości danego ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego lub rodzaju działalności finansowej lub praktyki finansowej, uwzględniając w szczególności: rodzaj i przejrzystość aktywów bazowych; wszelkie ukryte koszty i opłaty; stosowanie technik przyciągających uwagę inwestorów, lecz niekoniecznie odzwierciedlających adekwatność lub ogólną jakość ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, działalności finansowej lub praktyki finansowej; rodzaj i przejrzystość ryzyka; stosowanie nazw produktów, terminologii lub innych informacji, które sugerują wyższy stopień bezpieczeństwa lub rentowności niż faktycznie możliwy lub prawdopodobny; lub które sugerują cechy produktu, które nie istnieją; lub kwestię, czy informacje dotyczące ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego były niewystarczające lub niewystarczająco wiarygodne, aby umożliwić uczestnikom rynku, do których były skierowane, sformułowanie własnego osądu, przy uwzględnieniu charakteru i rodzaju ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych; 3 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniająca dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE; (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 349). PL 10 PL
e) konkretne cechy lub aktywa bazowe ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, działalności finansowej lub praktyki finansowej, w tym wszelkie wbudowane dźwignie finansowe, uwzględniając w szczególności: dźwignię finansową wbudowaną w produkt; dźwignię finansową wynikającą z finansowania; lub charakterystykę transakcji finansowania z użyciem papierów wartościowych; f) istnienie i stopień rozbieżności między spodziewaną rentownością lub spodziewanym zyskiem dla inwestorów a ryzykiem straty w związku z ubezpieczeniowym produktem inwestycyjnym, działalnością finansową lub praktyką finansową, uwzględniając w szczególności: koszt strukturyzowania takiego ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, działalności finansowej lub praktyki finansowej oraz inne koszty; rozbieżność w stosunku do ryzyka emitenta, które zachowuje emitent; lub profil ryzyka i zysku; g) łatwość, z jaką inwestorzy mogą dokonać sprzedaży odpowiedniego ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego lub jego zamiany na inny produkt, oraz związany z tym koszt, uwzględniając w szczególności: przeszkody dla zmiany strategii inwestycyjnej w odniesieniu do umowy ubezpieczenia; fakt, że przedwczesne wycofanie jest umownie zabronione lub praktycznie niemożliwe; lub ewentualne inne bariery wyjścia; h) kształtowanie ceny i powiązane koszty ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, działalności finansowej lub praktyki finansowej, uwzględniając w szczególności: stosowanie ukrytych lub wtórnych opłat; lub opłaty, które nie odzwierciedlają poziomu usługi dystrybucji świadczonej przez pośredników ubezpieczeniowych; i) stopień innowacyjności ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, działalności finansowej lub praktyki finansowej, uwzględniając w szczególności: stopień innowacyjności związany ze strukturą ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, działalności finansowej lub praktyki finansowej, w tym wbudowania i uruchamiania; PL 11 PL
stopień innowacyjności związany z modelem dystrybucji lub długością łańcucha pośrednictwa; stopień dyfuzji innowacji, w tym kwestię, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, działalność finansowa lub praktyka finansowa są innowacyjne dla konkretnych kategorii inwestorów; innowacje obejmujące dźwignię finansową; brak przejrzystości aktywów bazowych; lub dotychczasowe doświadczenia rynku z podobnymi ubezpieczeniowymi produktami inwestycyjnymi lub praktykami sprzedaży ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych; j) praktyki sprzedaży związane z ubezpieczeniowym produktem inwestycyjnym, uwzględniając w szczególności: wykorzystywane kanały komunikacyjne i kanały dystrybucji; materiały informacyjne, marketingowe lub inne materiały promocyjne związane z inwestycją; lub kwestię, czy decyzja o kupnie jest decyzją drugorzędną lub trzeciorzędną podejmowaną w następstwie wcześniejszego zakupu; k) sytuację finansową i biznesową emitenta ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, uwzględniając w szczególności: sytuację finansową emitenta; lub stosowność rozwiązań w zakresie reasekuracji w odniesieniu do ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych; l) kwestia, czy aktywa bazowe ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego lub działalność finansowa lub praktyka finansowa stwarzają istotne zagrożenie dla wyniku transakcji zawieranych przez uczestników lub inwestorów na danym rynku; m) kwestia, czy charakterystyka ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego sprawia, że jest on szczególnie podatny na wykorzystywanie do celów przestępstw finansowych, w szczególności, czy taka charakterystyka może potencjalnie sprzyjać wykorzystywaniu ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego do celów: oszustwa lub nieuczciwego zachowania; nadużyć na rynku finansowym lub niewłaściwego wykorzystania informacji w odniesieniu do rynku finansowego; rozporządzania dochodami z przestępstwa; finansowania terroryzmu; lub PL 12 PL
ułatwiania prania pieniędzy; n) kwestia, czy działalność finansowa lub praktyka finansowa stwarzają szczególnie istotne zagrożenie dla odporności lub sprawnego funkcjonowania rynków; o) kwestia, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, działalność finansowa lub praktyka finansowa mogą prowadzić do znaczącej i sztucznej rozbieżności między cenami instrumentu pochodnego a cenami na rynku instrumentu bazowego; p) kwestia, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, działalność finansowa lub praktyka finansowa stwarzają duże zagrożenia dla infrastruktury systemów rynkowych lub systemów płatności, w tym systemów obrotu, rozliczania i rozrachunku; q) kwestia, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, działalność finansowa lub praktyka finansowa mogą zagrażać zaufaniu inwestorów do systemu finansowego; lub r) kwestia, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, działalność finansowa lub praktyka finansowa stwarzają istotne ryzyko zakłócenia działalności instytucji finansowych, które uznaje się za istotne dla systemu finansowego Unii. Artykuł 2 Kryteria i czynniki, które właściwe organy uwzględniają do celów wykonywania uprawnień do interwencji produktowej dotyczącej ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (Art. 17 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1286/2014) 1. Do celów stosowania przepisów art. 17 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1286/2014 właściwe organy oceniają znaczenie wszystkich czynników i kryteriów ujętych w wykazie w ust. 2 i uwzględniają wszystkie istotne czynniki i kryteria przy określeniu, kiedy wprowadzanie do obrotu, dystrybucja lub sprzedaż określonych ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych lub rodzaj działalności lub praktyki finansowej stwarza istotny problem w dziedzinie ochrony inwestorów lub zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub dla stabilności całego systemu finansowego co najmniej jednego państwa członkowskiego lub części tego systemu. Do celów stosowania przepisów akapitu pierwszego właściwe organy mogą w oparciu o co najmniej jeden z tych czynników lub co najmniej jedno z tych kryteriów stwierdzić istnienie istotnego problemu w dziedzinie ochrony inwestorów lub zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub dla stabilności całego systemu finansowego co najmniej jednego państwa członkowskiego lub części tego systemu. 2. Czynniki i kryteria, które właściwe organy oceniają w celu stwierdzenia, czy istnieje istotny problem w dziedzinie ochrony inwestorów lub zagrożenie dla prawidłowego PL 13 PL
funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub dla stabilności całego systemu finansowego co najmniej jednego państwa członkowskiego lub części tego systemu, są następujące: a) stopień złożoności danego ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego lub rodzaju działalności finansowej lub praktyki finansowej zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji, uwzględniając w szczególności: rodzaj aktywów bazowych i stopień przejrzystości aktywów bazowych; stopień przejrzystości kosztów i opłat związanych z ubezpieczeniowym produktem inwestycyjnym, działalnością finansową lub praktyką finansową oraz, w szczególności, brak przejrzystości wynikający z wielowarstwowości kosztów i opłat; złożoność obliczeń wyników, uwzględniając kwestię, czy zwrot jest uzależniony od wyników jednego lub większej liczby aktywów bazowych, na które wpływ z kolei wywierają inne czynniki; charakter i skalę ewentualnego ryzyka; fakt, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny jest połączony z innymi produktami lub usługami; lub złożoność ewentualnych warunków; b) rozmiar potencjalnych negatywnych konsekwencji, uwzględniając w szczególności: wartość nominalną ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego; liczbę zaangażowanych klientów, inwestorów lub uczestników rynku; względny udział produktu w portfelach inwestorów; prawdopodobieństwo, skalę i charakter ewentualnej szkody, w tym kwotę potencjalnie poniesionych strat; przewidywany czas trwania negatywnych konsekwencji; wolumen składki; liczbę zaangażowanych pośredników; wzrost rynku lub sprzedaży; średnią kwotę zainwestowaną przez każdego z inwestorów w ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny; poziom gwarancji określony w przepisach dotyczących krajowych ubezpieczeniowych systemów gwarancyjnych, jeżeli takie systemy istnieją; lub PL 14 PL
wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w odniesieniu do ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych; c) rodzaj inwestorów, którzy są zaangażowani w działalność finansową lub praktykę finansową lub którym jest oferowany lub sprzedawany ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, uwzględniając w szczególności: kwestię, czy inwestor jest klientem detalicznym, klientem branżowym czy uprawnionym kontrahentem, jak określono w dyrektywie 2014/65/UE; umiejętności i zdolności inwestorów, w tym poziom wykształcenia, doświadczenie w zakresie podobnych ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych czy praktyki sprzedaży; sytuację ekonomiczną inwestorów, w tym ich dochody i majątek; główne cele finansowe inwestorów, w tym oszczędności emerytalne i konieczność pokrycia ryzyka; kwestię, czy produkt lub usługę sprzedaje się inwestorom poza zamierzonym rynkiem docelowym lub czy rynek docelowy nie został odpowiednio określony; lub kwalifikowalność do objęcia ubezpieczeniowym systemem gwarancyjnym, jeżeli istnieją krajowe ubezpieczeniowe systemy gwarancyjne; d) stopień przejrzystości danego ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego lub rodzaju działalności finansowej lub praktyki finansowej, uwzględniając w szczególności: rodzaj i przejrzystość aktywów bazowych; wszelkie ukryte koszty i opłaty; stosowanie technik przyciągających uwagę inwestorów, lecz niekoniecznie odzwierciedlających adekwatność lub ogólną jakość ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, działalności finansowej lub praktyki finansowej; rodzaj i przejrzystość ryzyka; stosowanie nazw produktów, terminologii lub innych informacji, które sugerują wyższe stopnie bezpieczeństwa lub rentowności niż faktycznie możliwe lub prawdopodobne lub które sugerują nieistniejące cechy produktu; lub kwestię, czy informacje dotyczące ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego były niewystarczające lub niewystarczająco wiarygodne, aby umożliwić uczestnikom rynku, do których były skierowane, PL 15 PL
sformułowanie własnego osądu, przy uwzględnieniu charakteru i rodzaju ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych; e) konkretne cechy lub aktywa bazowe ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, działalności finansowej lub praktyki finansowej, w tym wszelkie wbudowane dźwignie finansowe, uwzględniając w szczególności: dźwignię finansową wbudowaną w produkt; dźwignię finansową wynikającą z finansowania; lub charakterystykę transakcji finansowania z użyciem papierów wartościowych; f) istnienie i stopień rozbieżności między spodziewaną rentownością lub spodziewanym zyskiem dla inwestorów a ryzykiem straty w związku z ubezpieczeniowym produktem inwestycyjnym, działalnością finansową lub praktyką finansową, uwzględniając w szczególności: koszt strukturyzowania takiego ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, działalności finansowej lub praktyki finansowej oraz inne koszty; rozbieżność w stosunku do ryzyka emitenta, które zachowuje emitent; lub profil ryzyka i zysku; g) łatwość, z jaką inwestorzy mogą dokonać sprzedaży odpowiedniego ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego lub jego zamiany na inny produkt, oraz związany z tym koszt, uwzględniając w szczególności: przeszkody przy zmianie strategii inwestycyjnej w odniesieniu do umowy ubezpieczenia; fakt, że przedwczesne wycofanie nie jest dozwolone lub jest dozwolone pod takim warunkiem umownym, że może zostać uznane za niedozwolone; lub ewentualne inne bariery wyjścia; h) kształtowanie ceny i powiązane koszty ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, działalności finansowej lub praktyki finansowej, uwzględniając w szczególności: stosowanie ukrytych lub wtórnych opłat; lub opłaty, które nie odzwierciedlają poziomu usługi dystrybucji świadczonej przez pośredników ubezpieczeniowych; i) stopień innowacyjności ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, działalności finansowej lub praktyki finansowej, uwzględniając w szczególności: PL 16 PL
stopień innowacyjności związany ze strukturą ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, działalności finansowej lub praktyki finansowej, w tym wbudowania i uruchamiania; stopień innowacyjności związany z modelem dystrybucji lub długością łańcucha pośrednictwa; stopień dyfuzji innowacji, w tym kwestię, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, działalność finansowa lub praktyka finansowa są innowacyjne dla konkretnych kategorii inwestorów; innowacje obejmujące dźwignię finansową; brak przejrzystości aktywów bazowych; lub dotychczasowe doświadczenia rynku z podobnymi ubezpieczeniowymi produktami inwestycyjnymi lub praktykami sprzedaży ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych; j) praktyki sprzedaży związane z ubezpieczeniowym produktem inwestycyjnym, uwzględniając w szczególności: wykorzystywane kanały komunikacyjne i kanały dystrybucji; materiały informacyjne, marketingowe lub inne materiały promocyjne związane z inwestycją; lub kwestię, czy decyzja o kupnie jest decyzją drugorzędną lub trzeciorzędną podejmowaną w następstwie wcześniejszego zakupu; k) sytuację finansową i biznesową emitenta ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego, uwzględniając w szczególności: sytuację finansową emitenta; lub stosowność rozwiązań w zakresie reasekuracji w odniesieniu do ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych; l) kwestia, czy aktywa bazowe ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego lub działalność finansowa lub praktyka finansowa stwarzają istotne zagrożenie dla wyniku transakcji zawieranych przez uczestników lub inwestorów na danym rynku; m) kwestia, czy charakterystyka ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego sprawia, że jest on szczególnie podatny na wykorzystywanie do celów przestępstw finansowych, w szczególności, czy taka charakterystyka może potencjalnie sprzyjać wykorzystywaniu ubezpieczeniowego produktu inwestycyjnego do celów: oszustwa lub nieuczciwego zachowania; nadużyć na rynku finansowym lub niewłaściwego wykorzystania informacji w odniesieniu do rynku finansowego; PL 17 PL
rozporządzania dochodami z przestępstwa; finansowania terroryzmu; lub ułatwiania prania pieniędzy; n) kwestia, czy działalność finansowa lub praktyka finansowa stwarzają szczególnie istotne zagrożenie dla odporności lub sprawnego funkcjonowania rynków; o) kwestia, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, działalność finansowa lub praktyka finansowa mogą prowadzić do znaczącej i sztucznej rozbieżności między cenami instrumentu pochodnego a cenami na rynku instrumentu bazowego; p) kwestia, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, działalność finansowa lub praktyka finansowa stwarzają zagrożenia dla infrastruktury systemów rynkowych lub systemów płatności, w tym systemów obrotu, rozliczania i rozrachunku; q) kwestia, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, działalność finansowa lub praktyka finansowa mogą zagrażać zaufaniu inwestorów do systemu finansowego; lub r) kwestia, czy ubezpieczeniowy produkt inwestycyjny, działalność finansowa lub praktyka finansowa stwarzają istotne ryzyko zakłócenia działalności instytucji finansowych, które uznaje się za istotne dla systemu finansowego państwa członkowskiego właściwego organu. Artykuł 3 Wejście w życie Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 31 grudnia 2016 r. Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. Sporządzono w Brukseli, dnia 14.7.2016 r. W imieniu Komisji Przewodniczący Jean-Claude JUNCKER PL 18 PL