GAZETKA SzOK Szkolni Odkrywcy Kariery w Gimnazjum nr 12 numer 2
JAK ZAPLANOWAĆ PRZYSZŁOŚĆ EDUKACYJNĄ I ZAWODOWĄ? Warto, abyś pamiętał, że nie jesteś sam w podejmowaniu decyzji dotyczącej swojej przyszłości i możesz skorzystać z pomocy: rodziców doradcy zawodowego, psychologa wychowawcy, nauczyciela Musisz wiedzieć, żeby nie spieszyć się z tą decyzją, bo czasami nie da jej się podjąć od razu. Pozwól sobie na zastanowienie się, przemyślenie kilku opcji i przekonanie się do tej najlepszej dla Ciebie. Ważne jest abyś rozpoczął zastanawianie się nad własną przeszłością edukacyjno-zawodową od poznania siebie, potem przeszedł do poznania różnych zawodów i wybrał te, które do Ciebie pasują, a następnie spróbował dowiedzieć się o ścieżkach edukacyjnych umożliwiających osiągnięcie wyznaczonych celów. Postaramy się teraz krótko powiedzieć co jest ważne i na co warto zwracać uwagę. 1. POZNANIE SIEBIE SAMOOCENA - postawa wobec samego siebie, zwłaszcza wobec własnych możliwości oraz innych cech wartościujących społecznie. RODZAJE SAMOOCENY: Niska Wysoka Adekwatna Nieadekwatna Samoocena jest poczuciem własnej wartości Wybór zawodu i szkoły ponadgimnazjalnej powinien skłaniać Cię do refleksji w wielu obszarach. Rozważ kilka następujących:
Zainteresowania Każdy z nas ma jakieś zainteresowania. Najczęściej interesujemy się sportem, filmem, grami, książkami. Bardzo często hodujemy też różnego rodzaju zwierzęta lub po prostu zajmujemy się kolekcjonerstwem. Ludzie mają najróżniejsze hobby czy zainteresowania. Ważne jest aby znaleźć również swoje. Zainteresowania to siła napędowa do większości Twoich działań. Jeśli masz jakieś trwałe zainteresowania (nie te chwilowe, które są raczej zaciekawieniem) to mogą one stanowić doskonałą podstawę do wyboru kierunku przyszłego kształcenia i przyszłego zawodu. Co dowodzi Twoich ZAINTERESOWAŃ?: Preferowane przedmioty szkolne Sposób spędzania wolnego czasu Tematyka literatury po którą sięgasz najchętniej, przeglądanych stron internetowych, filmów, które oglądasz, muzyki jakiej słuchasz Udział w zajęciach pozaszkolnych (kluby, koła zainteresowań, zajęcia sportowe) Zdolności i Umiejętności Łączą się ze zdobywaniem wiadomości, umiejętności, sprawności Ich poziom zależy od czynników wrodzonych, wychowania, własnej aktywności, pracowitości, pracy nad sobą Spełniają ważną rolę w życiu człowieka, decydują o sukcesach i zadowoleniu Różne zawody wymagają różnych uzdolnień! Zdolności mogą być: ogólne - inteligencja, spostrzegawczość, wyobraźnia, zręczność i specjalne - ukierunkowane przedmiotowo np.: lingwistyczne, matematyczne, manualne, artystyczne, sportowe itp. Umiejętności nieustannie gromadzisz stykając się z różnymi sytuacjami
Stan zdrowia i cechy fizyczne Przy wyborze zawodu uwzględnij także swoje cechy fizyczne tj.: wygląd zewnętrzny, budowę ciała, stan zdrowia i ogólną sprawność, schorzenia przewlekłe, funkcjonowanie fizyczne oraz poszczególnych narządów. Do wykonywania każdego zawodu istnieją określone wymagania zdrowotne. Każda dysfunkcja organizmu i choroba przewlekła daje wiele przeciwwskazań ograniczając możliwości nauki i wykonywania pewnych zawodów. Przeciwwskazania zdrowotne Wady wzroku zakaz pracy na wysokości, obsługi maszyn w ruchu, prowadzenia pojazdów, ciężkiej pracy fizycznej itp. Wady słuchu zakaz pracy w hałasie, na wysokości, ograniczenia na stanowiskach w bezpośrednim kontakcie z petentem Astma zakaz pracy w kontakcie z alergenami, w zmiennych lub trudnych warunkach klimatycznych; Schorzenia ortopedyczne zakaz dźwigania, ciężkiej pracy fizycznej, pracy w pozycji przymusowej 2. POZNANIE ZAWODÓW Podstawę decyzji zawodowej stanowi znajomość świata pracy. Warto dążyć do zdobywania wiedzy o zawodach oraz porównywać swoje predyspozycje z wymaganiami wybranego zawodu. Charakterystyka zawodu obejmuje: zadania i czynności, wymagania psychologiczne, wymagania fizyczne i zdrowotne, środowisko pracy i narzędzia, możliwości zatrudnienia i zarobki ŹRÓDŁA INFORMACJI O ZAWODACH Klasyfikacja zawodów Przewodniki po zawodach Teczki zawodoznawcze Internet Pakiety multimedialne Fachowa literatura Prasa : Cogito, Victor, Perspektywy i inne
3. POZNANIE SZKÓŁ I ŚCIEŻEK EDUKACYJNYCH Wybór szkoły ponadgimnazjalnej jest drugim etapem decyzji zawodowej. Najpierw wybierz dla siebie zawód i określ wizję swojej przyszłości zawodowej. Kolejne etapy kształcenia powinny być drogą dojścia do zawodu i realizacji zaplanowanej kariery. TYPY SZKÓŁ Gimnazjaliści na kolejnym etapie edukacji mają do wyboru następujące szkoły: LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE to szkoła, która kończy się egzaminem maturalnym, w każdym liceum tworzone są klasy, w których realizuje się rozszerzony program jednego, dwóch czy trzech przedmiotów. Daje wykształcenie ogólne; po zdaniu egzaminu maturalnego można wybierać w szerokiej ofercie studiów lub szkół policealnych. LICEUM PROFILOWANE jest szkołą ogólnokształcącą z ukierunkowaniem nauki zawodu, która realizuje podstawę programową przeznaczoną dla szkół średnich. W Lublinie można kształcić się w 6 profilach: usługowo-gospodarczym, mechatronicznym, socjalnym, ekonomiczno-administracyjnym, zarządzanie informacją, mechaniczne techniki wytwarzania. W każdym liceum profilowanym tworzone są klasy, w których realizuje się rozszerzony program jednego, dwóch czy trzech przedmiotów. Po ukończeniu tego liceum warto kontynuować naukę w szkołach policealnych (można bez matury) lub studiować po zdanej maturze. TECHNIKUM jest to średnia szkoła zawodowa. Kształcenie odbywa się w dwóch obszarach: kształcenia ogólnego i kształcenia zawodowego. Jego ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, po zdaniu egzaminu zawodowego, a także uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego. Lubelskie technika kształcą w 40 zawodach, najpopularniejsze to: mechanik, informatyk, elektronik. Po ukończeniu nauki w technikum absolwent jest gotowy do pracy lub może kształcić się dalej (np. na studiach). ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA przygotowuje ucznia do podjęcia pracy zawodowej. Kształcenie w szkole zawodowej odbywa się w dwóch obszarach: kształcenia ogólnego i kształcenia zawodowego. Umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, jeżeli absolwent przystąpi do zewnętrznego egzaminu zawodowego i uzyska z niego wynik pozytywny. Egzamin ten nie jest obowiązkowy, po tej szkole można dalej się kształcić w dwuletnich uzupełniających liceach ogólnokształcących lub trzyletnich technikach uzupełniających.
Dodatkowe kryteria, które należy wziąć pod uwagę dotyczące szkoły, to: Jakość nauczania w szkole Atmosferę panującą w szkole Wyposażenie i stan budynku szkolnego (pracownie, komputery, biblioteka, boisko, sala gimnastyczna itp.) Zajęcia pozalekcyjne, koła zainteresowań Odległość, dojazd Wielkość szkoły Szanse na dostanie się (ilu chętnych było w ubiegłych latach, poziom wymagań) Koszty towarzyszące edukacji (czesne, opłaty) Kim chce zostać? Jaką wybrać szkołę?