Multi-Criteria Decision Support using ELECTRE methods

Podobne dokumenty
WSPOMAGANIE DECYZJI - MIŁOSZ KADZIŃSKI LAB X - ELECTRE TRI

Hard-Margin Support Vector Machines

Helena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019

Revenue Maximization. Sept. 25, 2018

OpenPoland.net API Documentation

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture 11. Spectral Embedding + Clustering

Dane są następujące reguły gry losowej: losujemy jedną kartę z pełnej talii (bez jokerów) i sprawdzamy wynik:

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów

Wspomaganie Decyzji Biznesowych

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Weronika Mysliwiec, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019

Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją

Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition)

q (s, z) = ( ) (λ T) ρc = q

DM-ML, DM-FL. Auxiliary Equipment and Accessories. Damper Drives. Dimensions. Descritpion

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi


Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like

δ δ δ 1 ε δ δ δ 1 ε ε δ δ δ ε ε = T T a b c 1 = T = T = T

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)

Katowice, plan miasta: Skala 1: = City map = Stadtplan (Polish Edition)

Camspot 4.4 Camspot 4.5

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesn"t start automatically

17-18 września 2016 Spółka Limited w UK. Jako Wehikuł Inwestycyjny. Marek Niedźwiedź. InvestCamp 2016 PL

Home Software Hardware Benchmarks Services Store Support Forums About Us

Życie za granicą Studia

Home Software Hardware Benchmarks Services Store Support Forums About Us

ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM JĘZYK ANGIELSKI

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL

Najlepsze drukarki 3D

Steeple #3: Gödel s Silver Blaze Theorem. Selmer Bringsjord Are Humans Rational? Dec RPI Troy NY USA

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Klaps za karę. Wyniki badania dotyczącego postaw i stosowania kar fizycznych. Joanna Włodarczyk

Miedzy legenda a historia: Szlakiem piastowskim z Poznania do Gniezna (Biblioteka Kroniki Wielkopolski) (Polish Edition)

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

Władcy Skandynawii opracował

TTIC 31210: Advanced Natural Language Processing. Kevin Gimpel Spring Lecture 9: Inference in Structured Prediction

JĘZYK ANGIELSKI ĆWICZENIA ORAZ REPETYTORIUM GRAMATYCZNE

deep learning for NLP (5 lectures)

A sufficient condition of regularity for axially symmetric solutions to the Navier-Stokes equations

Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition)

OSI Network Layer. Network Fundamentals Chapter 5. ITE PC v4.0 Chapter Cisco Systems, Inc. All rights reserved.

HAPPY ANIMALS L01 HAPPY ANIMALS L03 HAPPY ANIMALS L05 HAPPY ANIMALS L07


HAPPY ANIMALS L02 HAPPY ANIMALS L04 HAPPY ANIMALS L06 HAPPY ANIMALS L08

TTIC 31210: Advanced Natural Language Processing. Kevin Gimpel Spring Lecture 8: Structured PredicCon 2

PassMark - CPU Benchmarks - List of Benchmarked CPUs

Przeciwpożarowe sterowniki dla bram zwijanych, sekcyjnych i przesuwnych. Fire-proof controls for roller shutters, sectional doors and sliding gates

Pieniądz elektroniczny aktualne wyzwania prawne. Paweł Widawski Konferencja Bankowość Przyszłości Prawo i Technologia Warszawa, dnia

DO MONTAŻU POTRZEBNE SĄ DWIE OSOBY! INSTALLATION REQUIRES TWO PEOPLE!

Rev Źródło:

Home Software Hardware Benchmarks Services Store Support Forums About Us

Home Software Hardware Benchmarks Services Store Support Forums About Us

Zmiany techniczne wprowadzone w wersji Comarch ERP Altum

Stół Regolo. 100% Made in Italy. Może być używany w wersji zamkniętej lub otwartej na dowolnej wysokości It can be used open or closed, at any height

EGARA Adam Małyszko FORS. POLAND - KRAKÓW r

Wprowadzenie do programu RapidMiner, część 2 Michał Bereta 1. Wykorzystanie wykresu ROC do porównania modeli klasyfikatorów

Algorytmy i Struktury Danych.

y = The Chain Rule Show all work. No calculator unless otherwise stated. If asked to Explain your answer, write in complete sentences.


Miedzy legenda a historia: Szlakiem piastowskim z Poznania do Gniezna (Biblioteka Kroniki Wielkopolski) (Polish Edition)

Immigration Studying. Studying - University. Stating that you want to enroll. Stating that you want to apply for a course.

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI

Few-fermion thermometry

New Roads to Cryptopia. Amit Sahai. An NSF Frontier Center

Convolution semigroups with linear Jacobi parameters

Jak działa grawitacja?

DO MONTAŻU POTRZEBNE SĄ DWIE OSOBY! INSTALLATION REQUIRES TWO PEOPLE!

WYDZIAŁ BIOLOGII I OCHRONY ŚRODOWISKA


Extraclass. Football Men. Season 2009/10 - Autumn round

PassMark - CPU Benchmarks - List of Benchmarked CPUs

Sortowanie topologiczne skierowanych grafów acyklicznych

I 3 + d l a : B E, C H, C Y, C Z, ES, F R, G B, G R, I E, I T, L T, L U V, P T, S K, S I

Wyk lad 8: Leniwe metody klasyfikacji

Umowa o współpracy ponadnarodowej

Dominika Janik-Hornik (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) Kornelia Kamińska (ESN Akademia Górniczo-Hutnicza) Dorota Rytwińska (FRSE)

Równania różniczkowe liniowe rzędu pierwszego

Algebra liniowa II. Lista 1. 1 u w 0 1 v 0 0 1

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urządzenia systemu ETCS

SubVersion. Piotr Mikulski. SubVersion. P. Mikulski. Co to jest subversion? Zalety SubVersion. Wady SubVersion. Inne różnice SubVersion i CVS

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urzadzenia systemu ETCS

HAPPY K04 INSTRUKCJA MONTAŻU ASSEMBLY INSTRUCTIONS DO MONTAŻU POTRZEBNE SĄ DWIE OSOBY! INSTALLATION REQUIRES TWO PEOPLE! W5 W6 G1 T2 U1 U2 TZ1

Wybrzeze Baltyku, mapa turystyczna 1: (Polish Edition)

TEST: ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW PRZYKŁADY

3.4. Przekształcenia gramatyk bezkontekstowych

Admission to the first and only in the swietokrzyskie province Bilingual High School and European high School for the school year 2019/2020

DODATKOWE ĆWICZENIA EGZAMINACYJNE

1. Informacje ogólne. Poland 1/1/ /12/2015. Ministerstwo Środowiska. Martyna Begiedza. ul. Wawelska 52/54, Warszawa

z d n i a r.

An Empowered Staff. Patty Sobelman

Financial support for start-uppres. Where to get money? - Equity. - Credit. - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł)

General Certificate of Education Ordinary Level ADDITIONAL MATHEMATICS 4037/12

ABOUT NEW EASTERN EUROPE BESTmQUARTERLYmJOURNAL

kdpw_stream Struktura komunikatu: Status komunikatu z danymi uzupełniającymi na potrzeby ARM (auth.ste ) Data utworzenia: r.

Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form

AN ATTEMPT OF APPLY THE WEIBULL DISTRIBUTION IN ROAD TRAFFIC LOSSES ANALYSIS PRÓBA ZASTOSOWANIA ROZKŁADU WEIBULLA DO ANALIZ STRAT W RUCHU DROGOWYM

Transkrypt:

Muli-Crieria Decision Suppor using ELECTRE mehods Roman Słowiński Poznań Universiy of Technology, Poland

Weak poins of preference modelling using uiliy (value) funcion Uiliy funcion disinguishes only 2 possible relaions beween acions: preference relaion: a f b U(a) > U(b) indifference relaion: a b U(a) = U(b) f is asymmeric (anisymmeric and irrefleive) and ransiive is symmeric, refleive and ransiive Transiiviy of indifference is roublesome, e.g.? In consequence, a non-zero indifference hreshold q i is necessary An immediae ransiion from indifference o preference is unrealisic, so a preference hreshold p i q i and a weak preference relaion > are desirable Anoher realisic siuaion which is no modelled by U is incomparabiliy, so a good model should include also an incomparabiliy relaion? 2

Four basic preference relaions and an ouranking relaion S Four basic preference relaions are: {, >, f,?} preference afb a>b a b b>a bfa (a) (a)-p i (b) (a)-q i (b) (a)+q i (a) (a)+p i (a) (b) Crierion wih hresholds p i (a) q i (a) 0 is called pseudo-crierion The four basic siuaions of indifference, sric preference, weak preference, and incomparabiliy are sufficien for esablishing a realisic model of Decision Maker s (DM s) preferences 3

Four basic preference relaions and an ouranking relaion S Aiom of limied comparabiliy (Roy 1985): Whaever he acions considered, he crieria used o compare hem, and he informaion available, one can develop a saisfacory model of DM s preferences by assigning one, or a grouping of wo or hree of he four basic siuaions, o any pair of acions. Ouranking relaion S groups hree basic preference relaions: S = {, >, f} refleive and non-ransiive asb means: acion a is a leas as good as acion b For each couple a,b A: asb non bsa a>b afb asb bsa a b non asb non bsa a?b 4

ELECTRE Is: choice problem (P α ) A Chosen subse A of bes acions Rejeced subse A\A of acions 5

ELECTRE Is Inpu daa: finie se of acions A={a, b, c,, h} consisen family of crieria G={g 1, g 2,, g n } Preferenial informaion (i=1,,k) inracrieria: indifference hresholds q i (a)=α iq (a)+β q i preference hresholds p i (a)=α ip (a)+β p i inercrieria: imporance coefficiens (weighs) of crieria k i veo hresholds v i (a)=α iv (a)+β v i 0 q i (a) p i (a) v i (a) are funcions of a worse evaluaion of he wo being compared The preference model, i.e. ouranking relaion S in se A is consruced via concordance and discordance ess 6

ELECTRE Is - concordance es Checks if he coaliion of crieria concordan wih he hypohesis asb is srong enough (for each couple a,b A) Concordance coefficien C i (a,b) for each crierion : 1 C i (a,b) preference gain-ype 0 1 C i (a,b) (a) (a)-p i (b) (a)-q i (b) (a)+q i (a) (a)+p i (a) preference cos-ype (b) 0 (a) (a)-p i (a) (a)-q i (a) (a)+q i (b) (a)+p i (b) (b) 7

ELECTRE Is - concordance es Aggregaion of concordance coefficiens for a,b A: C ( a,b) = n i = 1 k C i i n i = 1 ( a,b) k i C(a,b) [0, 1] Concordance es is posiif if: C(a,b) λ where λ is a cuing level, such ha 0. 5 λ 1 min i = 1,...,n n { ki} i = 1 k i 8

ELECTRE Is - discordance es and ouranking relaion Checks if among crieria discordan wih he hypohesis asb here is a srong opposiion agains asb (for each a,b A such ha C(a,b) λ) For a discordan crierion, he opposiion is sronf: (for gain-ype crierion) (b) (a) v i (a) (for cos-ype crierion) (a) (b) v i (a) Conclusion: asb is rue if and only if C(a,b) λand here is no crierion srongly opposed o he hypohesis In resul, for each couple a,b A, one obains relaion S eiher rue (1) or false (0) The preference srucure in se A can be represened by a graph where nodes represen acions and arcs represen relaion S 9

ELECTRE Is eploiaion of he ouranking graph The ouranking graph S represens a preference srucure in A S a b c d e a 1 0 1 1 1 a b b 1 1 1 1 0 c 0 0 1 0 1 d 0 0 0 1 0 e c e 0 0 1 0 1 d Wha are he bes acions? Kernel K of he ouranking graph: acions (nodes) belonging o K do no ourank each oher (no arc beween hem) each acion no belonging o K is direcly ouranked by a leas one acion from K 10

ELECTRE Is search for he kernel In order o have a single kernel, he graph should be acyclic a b a b cycle {c,e} e c f d d f={c,e} Cycles should be firs eliminaed in one of wo ways: replacing he cycle by a dummy node represening an equivalence class (clique) 11

ELECTRE Is search for he kernel In order o have a single kernel, he graph should be acyclic a b a b cycle {c,e} e d c e d c Cycles should be firs eliminaed in one of wo ways: replacing he cycle by a dummy node represening an equivalence class (clique) cuing he cycle = eliminaiong he weakes arcs (ouranking relaions) 12

Algorym wykrywania cykli w grafie α. Uworzyć ablicę z jednym wejściem. W każdym wierszu wpisać indeksy bezpośrednich nasępników danego wierzchołka i (zw. lisę ZA). β. Poszukać linię pusą i skreślić numer ej linii wszędzie am gdzie wysępuje w ablicy. Linie z samymi skreślonymi indeksami rakować jak puse. Skreślanie konynuować aż do wyczerpania możliwości. γ. Jeśli wszyskie indeksy mogły być skreślone, o graf nie ma cykli. W przeciwnym razie ma co najmniej jednej cykl. δ. Wybrać indeks dowolnej linii niepusej a w niej dowolny nie skreślony indeks i a e skreślić go. Skreślanie konynuować do momenu, gdy sekwencja skreślonych indeksów uworzy cykl. b d c α. β. γ. δ. a c b - c d d a e b, c a c b - c d d a e b, c nie wszyskie indeksy mog y by skre lone wybieramy wiersz a i indeks c a c b - c d d a e b, c a c b - c d d a e b, c a c b - c d d a e b, c id. a do a c b - c d d a e b, c cykl worz : c, d i a b α. β. γ. e f orzymany graf jeszcze raz przepuszczamy przez algorym b - e b, f f - b - e b, f f - b - e b, f f - b - e b, f f - b - e b, f f - b - e b, f f - wszyskie indeksy mog y by skre lone wi c graf jes acykliczny 13

Algorym wykrywania cykli w grafie α. Uworzyć ablicę z jednym wejściem. W każdym wierszu wpisać indeksy bezpośrednich nasępników danego wierzchołka i (zw. lisę ZA). β. Poszukać linię pusą i skreślić numer ej linii wszędzie am gdzie wysępuje w ablicy. Linie z samymi skreślonymi indeksami rakować jak puse. Skreślanie konynuować aż do wyczerpania możliwości. γ. Jeśli wszyskie indeksy mogły być skreślone, o graf nie ma cykli. W przeciwnym razie ma co najmniej jednej cykl. δ. Wybrać indeks dowolnej linii niepusej a w niej dowolny nie skreślony indeks i a e skreślić go. Skreślanie konynuować do momenu, gdy sekwencja skreślonych indeksów uworzy cykl. α. β. γ. δ. b d c a c b d c d d a e b, c nie ma pusych linii wi c przechodzimy do osaniego kroku wybieramy wiersz a i indeks c a c b d c d d a e b, c a c b d c d d a e b, c a c b d c d d a e b, c id. a do a c b d c d d a e b, c cykl worz : c, d i a b α. β. γ. e f orzymany graf jeszcze raz przepuszczamy przez algorym b f e b, f f - b f e b, f f - b f e b, f f - b f e b, f f - b f e b, f f - b f e b, f f - wszyskie indeksy mog y by skre lone wi c graf jes acykliczny 14

Algorym znajdowania jądra w grafie acyklicznym α. Uworzyć ablicę z jednym wejściem. W każdym wierszu wpisać indeksy bezpośrednich poprzedników danego wierzchołka i (zw. lisę PRZED). β. Zaznaczyć linię pusą (znaczkiem ). Skreślić całe linie, w kórych wysępuje wierzchołek z indeksem zaznaczonej linii pusej. Skreślić indeks skreślonego wiersza gdziekolwiek pojawia się w ablicy. Każda linia z samymi skreślonymi indeksami jes uznawana z pusą. Ierować aż do wyczerpania możliwości. γ. Jeśli wszyskie indeksy mogły być zaznaczone lub skreślone, o graf ma pojedyncze jądro złożone z wierzchołków odpowiadających zaznaczonym ( ) wierszom. a e b d c α. β. γ. a - b d c a, d, e d a e b a - b d c a, d, e d a e b a - b d c a, d, e d a e b a - b d c a, d, e d a e b a - b d c a, d, e d a e b a - b d c a, d, e d a e b wszyskie wiersze mog y zosa zaznaczone lub skre lone, wi c graf ma pojedyncze j dro: N = { a, b} 15

ELECTRE Is final recommendaion The bes acions = he kernel: a b a b f c e d d K={b} K={b,e} Acions in he kernel can be: iniial (wihou predecessors) isolaed (incomparable o all ohers) inermediae (boh ouranking and ouranked) final (wihou successors) 16

ELECTRE Is - eample k PRICE =3 k TIME =5 k COMFORT =2 17

ELECTRE Is - eample λ=0.75 18

ELECTRE Is - eample 19

ELECTRE Is - eample 20

ELECTRE Is - eample 21

ELECTRE Is - eample 22

ELECTRE Is - eample Kernel= {RER} 23

ELECTRE TRI: soring problem (P β ) A... Class 1 Class 2 Class p Class 1 f Class 2 f... f Class p 24

ELECTRE TRI Inpu daa: finie se of acions A={a, b, c,, h} consisen family of crieria G={g 1, g 2,, g n } preference-ordered decision classes Cl, =1,,p Decision classes are caracerized by limi profiles b, =0,1,,p Cl 1 Cl 2 Cl p-1 Cl p b 0 b 1 b 2 b p-2 b p-1 b p a d g 1 g 2 g 3 g n The preference model, i.e. ouranking relaion S is consruced for each couple (a, b ), for every a A and =0,1,,p 25

ELECTRE TRI Preferenial informaion (i=1,,k) inracrieria: indifference hresholds q i for each class limi, =0,1,,p preference hresholds p i for each class limi, =0,1,,p inercrieria: imporance coefficiens (weighs) of crieria k i veo hresholds for each class limi v i, =0,1,,p 0 q i p i v i are consan for each class limi b, =0,1,,p Concordance and discordance ess of ELECTRE TRI validae or invalidae he asserions asb and b Sa 26

ELECTRE TRI - concordance es Checks how srons he coaliion of crieria concordan wih he hypohesis asb (for each couple (a,b ), a A and =0,1,,p) Concordance coefficien C i (a,b ) for each crierion : 1 C i (a,b ) preference gain-ype 0 g (b ) i (b )-p i (b )-q i (b )+q i (b )+p (a) i 1 C i (a,b ) preference cos-ype 0 (b ) (b )-p i (b )-q i (b )+q i (b )+p i (a) 27

ELECTRE TRI - concordance es Aggregaion of concordance coefficiens for a,b A: C ( a,b ) = n i = 1 k C i i n i = 1 ( a,b ) k i C(a,b ) [0, 1] 28

ELECTRE TRI - discordance es Checks how srons he coaliion of crieria discordan wih he hypohesis asb (for each couple (a,b ), a A and =0,1,,p) Discordance coefficien D i (a,b ) for each crierion : 1 D i (a,b ) C i (a,b ) preference gain-ype 0 1 C i (a,b ) (b )-v i (b ) (b )-p i (b )-q i (b )+q i (b )+p i D i (a,b ) (a) preference cos-ype 0 (b )-p i (b )-q i (b ) (b )+q i (b )+p i (b )+v i (a) 29

ELECTRE TRI credibiliy of he ouranking relaion Conclusion from concordance and discordance ess credibiliy of he ouranking relaion: σ 1 D ( ) ( ) i ( a,b ) a,b = C a,b 1 C( a,b ) i F F = { i : D ( a,b ) > C( a,b )} where i σ(a,b ) [0, 1] σ(a,b ) λ no yes σ(b,a) λ σ(b,a) λ no yes no yes a? b b {f >}a a{f >}b a b Wha is he assignmen of acions o decision classes? 30

ELECTRE TRI eploiaion of S and final recommendaion Assignmen of acions o decision classes based on wo ways of comparison of acions a A o limi profiles b, =0,1,,p Pessimisic: compare acion a successively o each profile b, =p-1,,1,0; if b is he firs profile such ha asb, hen a Cl +1 comparison of acion a o profiles b Cl 1 Cl 2 Cl p-1 Cl p b 0 b 1 b 2 b p-2 b p-1 b p a g 1 g 2 g 3 g n Pessimisic, because for zero hresholds, a Cl +1 (a) (b ) i, e.g. a Cl 1 31

ELECTRE TRI eploiaion of S and final recommendaion Assignmen of acions o decision classes based on wo ways of comparison of acions a A o limi profiles b, =0,1,,p Opimisic: compare acion a successively o each profile b, =1,,p; if b is he firs profile such ha b {f >}a, hen a Cl comparison of acion a o profiles b Cl 1 Cl 2 Cl p-1 Cl p b 0 b 1 b 2 b p-2 b p-1 b p a g 1 g 2 g 3 g n Opimisic, because for zero hresholds, a Cl (b )< (a) i, e.g. a Cl 2 32

ELECTRE TRI - eample k PRICE =3 k TIME =5 k COMFORT =2 λ=0.75 33

ELECTRE TRI - eample 34

ELECTRE TRI - eample λ=0.75 35