Magazyn koncernu 2/2008 Rosomak ochrania polskich żołnierzy w Afganistanie EAO uczy się szybko Transfer technologii jako czynnik zwiększający konkurencyjność PL
SATU PALM Na progu lata Zapraszamy do lektury drugiego w tym roku wydania magazynu Patria Focus. Głównym tematem nowego numeru jest europejskość i Europa. Dyrektor generalny Europejskiej Agencji Obrony (EDA) Alexander Weis, którego wywiad zamieszczamy na naszych łamach, opowiada o wyzwaniach, z jakimi musi zmierzyć się sektor obronny UE. Jako organizator zadań z zakresu obronności EAO znajduje się w trudnym punkcie, ale jak podkreśla dyrektor Weis sytuacja nie zmieni się przecież w ciągu jednego dnia i należy pamiętać, że agencja została założona dopiero cztery lata temu. W związku z dostawą europejskich śmigłowców transportowych NH90 pod koniec kwietnia tego roku zorganizowano uroczyste przekazanie pierwszych egzemplarzy. Przyjemnie było stwierdzić, że na uroczystość przybyło wiele osób zaangażowanych w realizację projektu. Wspaniała pogoda dodała blasku uroczystości, podczas której świętowano osiągnięcie wspólnego celu mimo wielu trudności występujących po drodze. Wybór śmigłowca okazał się pod każdym względem trafny. Patria jako przedsiębiorstwo z branży obronnej działające na arenie międzynarodowej jest oczywiście zainteresowana rozwojem obronności w Europie, a szczególnie w krajach północnych. Pogłębienie współpracy w tym obszarze to temat, o którym dyskutuje się obecnie przy różnych okazjach. W tym wydaniu magazynu Patria Focus zagłębiamy się w tę kwestię przez pryzmat naszej współpracy z fi rmą Nammo. Pojazd Patria AMV został uhonorowany międzynarodowym wyróżnieniem wiosną tego roku na targach Sofex zorganizowanych w Jordanii, gdzie zdobył nagrodę za najlepszą ekspozycję. Jednym z naszych najświeższych sukcesów jest także kontrakt na dostawę wozów AMV, podpisany ze Słowenią. Projekt rozwija się zgodnie z planem i obecnie wszedł w fazę produkcji i lokalnej kooperacji. Więcej piszemy o tym na łamach naszego czasopisma. Oczywiście, będziemy także starali się przedstawiać naszym Czytelnikom nowe historie sukcesu w następnych wydaniach Patria Focus. A teraz życzymy Wszystkim ciepłego i słonecznego lata! Satu Palm redaktor naczelna Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008 Patria ISSN 1795-8784 Wydawca: Patria Oyj, Kaivo katu 10 A, FI-00100 Helsinki Tel 020 4691, www.patria.fi Redaktor naczelna: Satu Palm Redakcja: Tuure Hakavuori, Veli-Matti Kohtamäki, Pentti Miettinen, Simo Mäkipaja, Satu Palm, Jarmo Puputti, Raili Saarinen Redakcja i skład: Legendium Oy Tłumaczenie tekstów: Bożena Kojro Zdjęcie: Patria Druk: Libris Oy Patria Focus ukazuje się cztery razy w roku. Następny numer ukaże się w październiku 2008. Komentarze prosimy nadsyłać: www.patria.fi > pressroom > Patria Focus Z rządowej kasy na obronność Układając listę państw członkowskich NATO według wielkości budżetu przeznaczonego na sprawy obronne, trudno jest objąć nią patrona sojuszu, który stanowi całkiem odrębną klasę. Budżet obronny USA wyniósł w roku 2006 nieco poniżej 560 miliardów dolarów. Wzrost okazał się tu błyskawiczny, ponieważ w roku 2000 2 Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008
Obronność jest ostatecznie sprawą narodową, uznaje dyrektor generalny Europejskiej Agencji Obrony Alexander Weis, który w maju gościł w Helsinkach. 2 Komentarz 3 Aktualności 4 Q&A Wywiadu udziela Edgar Fossheim 5 Forum Patria i Nammo podążają w tym samym kierunku 6 EAO uczy się szybko 9 Transfer technologii jako czynnik zwiększający konkurencyjność 11 Siły Obronne Finlandii otrzymują pierwsze śmigłowce NH90 12 Patria dobrze zna się na systemach 14 In Focus 15 Kierunki Jorma Wiitakorpi (jeszcze przed atakami terrorystycznymi i wojną w Iraku) suma ta była mniejsza o 200 miliardów dolarów. Ocenia się, że w 2007 r. USA wydały na obronę około 550 miliardów dolarów, a więc przyrost był niewielki i w porównaniu z rokiem 2006 wyniósł około kilkunastu miliardów dolarów. Biorąc pod uwagę skalę wielkości USA, zmiana ta nie jest nadzwyczajna, ale dla porównania cały roczny budżet obronny nienależącej do NATO Finlandii (prawie trzy miliardy dolarów) mieści się trzykrotnie w tej niewielkiej zwyżce środków, które Stany wydają na zbrojenia. Europejskie mocarstwa Sojuszu Atlantyckiego plasują się daleko w tyle za USA. Na przykład w 2006 r. Wielka Brytania przeznaczyła na wydatki obronne niemal 30 miliardów funtów. W przeliczeniu na dolary suma ta podwaja się, ale i tak stanowi tylko jedną dziesiątą funduszy USA. Francja poradziła sobie w tym samym roku z kwestiami obronności, mając do dyspozycji tylko trochę mniejszy budżet niż Wielka Brytania, czyli 54 miliardy dolarów. Na trzecim miejscu znalazły się Niemcy z budżetem w wysokości 38 miliardów USD. Źródło: www.nato.int Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008 3
Q&A EDGAR FOSSHEIM Dyrektor generalny Nammo AS Edgar Fossheim widzi we współpracy z Patrią wyłącznie pozytywne tendencje rozwojowe Jakie są najtrudniejsze obszary działania w Pana obecnej pracy? Mam ogromnie ciekawą i ważną pracę. Pełnienie wiodącej funkcji w przedsiębiorstwie takim jak Nammo, które zatrudnia bardzo zaangażowanych i kompetentnych pracowników z wielu krajów i reprezentujących różne kultury, stanowi już samo w sobie duże wyzwanie. Najważniejszym wyzwaniem dla mnie, dyrektora generalnego, jest przekazanie informacji o strategii, celach i kulturze przedsiębiorstwa w taki sposób, żeby wszyscy dobrze je przyjęli i zrozumieli. Wiem z własnego doświadczenia, że jeśli się to uda, to można osiągnąć wyniki przewyższające wszelkie oczekiwania. Decydenci są oczywiście osobami przygotowującymi decyzje, ale ważniejsze jest, moim zdaniem, pełnienie roli pomocnika i katalizatora, ponieważ w ten sposób wspiera się optymalne działania danej organizacji i jednostek. Jak mógłby Pan opisać rozwój firmy Nammo oraz jej pozycję wiodącego w swojej branży europejskiego przedsiębiorstwa? Nammo jest typowo skandynawskim przedsiębiorstwem, które ma w swojej ofercie wysokiej klasy wyroby specjalistyczne i które powoli wchodzi do grupy najważniejszych w świecie fi rm działających w branży silników rakietowych i technologii produkcji amunicji. Jak Pan odbiera współpracę w Patrią? Współpraca z Patrią jest bardzo dobra i wierzę, że nasze przedsiębiorstwa mogą kontynuować jej rozwój, co w przyszłości przyniesie obu fi rmom korzyści na rynkach sprzętu wojskowego w warunkach stale zaostrzającej się konkurencji. Między naszymi przedsiębiorstwami istnieje wyraźna synergia marketingowa ze wszystkimi jej możliwościami: Patria jest silnym producentem systemów broni i pojazdów wojskowych, natomiast Nammo skupia się na amunicji i pociskach. W związku z tym widzę w naszej współpracy jedynie pozytywne szanse na rozwój. Czego chciałby się Pan jeszcze nauczyć w trakcie swojej pracy? Zawsze byłem ciekawy nowych spraw. Interesują mnie także ludzie i tak długo jak mogę pracować, będę się z nimi spotykał i uczył nowych rzeczy. Ludzie dodają mi energii! Co jest dla Pana przeciwwagą dla pracy? Oczywiście, bardzo ważna jest dla mnie rodzina, a przeciwwagi dla pracy szukam w sporcie i polityce. Szczególnie interesująca wydaje się polityka zagraniczna. Abym mógł wypełniać należycie swoje obowiązki zawodowe, muszę także dbać o zdrowie jest to niemal mój obowiązek. Dlatego też staram się znaleźć wolny czas na jazdę na nartach, rowerze, na golf i inne dziedziny sportu. Pasuje to znakomicie do mojej natury, gdyż lubię stawać w szranki, co jest oczywiście plusem także w biznesie. -D zięki Nammo możemy uzupełnić ofertę wyrobów Patrii, co stanowi istotną część naszej działalności tworzenia rozwiązań kompleksowych, twierdzi Jarmo Puputti, odpowiadający w sektorze Land&Armament za sprzedaż i marketing. Produkcja amunicji, w której się specjalizuje Nammo, wspiera w sposób naturalny także specjalistyczną produkcję Patrii w obszarze opancerzonych pojazdów kołowych i moździerzy samobieżnych. Spółka dąży do dalszego pogłębienia współpracy z Norwegami, dzięki czemu obie strony mogłyby jeszcze bardziej umocnić swoją pozycję na konkurencyjnych rynkach. Jako przemysłowy właściciel Nammo koncern Patria jest bardzo zaangażowany w rozwój norweskiej spółki, jej umiędzynarodowienie i tworzenie nowych form współpracy. Niełatwe jest rozpoznanie tych wszystkich obszarów, w których można prowadzić współpracę. Będziemy zacieśniać kooperację szczególnie w kontaktach z klientami i podczas opracowywania wspólnych koncepcji produkcyjnych. Dobrą podstawę ku temu tworzą wspólne wartości propagowane przez Patrię i Nam- 4 Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008
Forum Patria i Nammo podążają w tym samym kierunku Współpraca grupy Patria i producenta amunicji Nammo będzie się w przyszłości coraz bardziej zacieśniać i podążać w kierunku strategicznego partnerstwa. Nammo jest także ważnym dla Patrii poddostawcą, z którym spółka wypracowuje wspólne produkty odpowiadające potrzebom klientów. Poprzez swoje udziały własnościowe w firmie Nammo Patria jest poważanie zaangażowana w rozwój tej współpracy. TEKST Virpi Hopeasaari mo, a także chęć odniesienia sukcesu dzięki otwartej na klientów pracy zespołowej w Finlandii, krajach północnych i na świecie, ocenia sytuację Puputti. Nowa amunicja Obecnie Patria i Nammo współpracują nad rozwojem dwóch ważnych, nowych ładunków wybuchowych. Nabój do armaty kalibru 155 mm oraz pocisk dalekiego zasięgu do moździerza 120 mm wiążą się z szeroko zakrojonym projektem, za który odpowiedzialna jest Patria. W tym projekcie Nammo prowadzi prace rozwojowe dotyczące nabojów, a w dalszej perspektywie zajmie się produkcją. Właściwości tych wyrobów są określane we współ- pracy z fińskim użytkownikiem końcowym. Jednocześnie staramy się zwrócić większą uwagę na możliwości eksportowania tych wyrobów, opowiada Ari Makkonen, dyrektor z Patrii odpowiedzialny za jednostkę biznesową produkującą amunicję wielkokalibrową. Jako poddostawca na rzecz Patrii Nammo zajmuje się także montażem amunicji świetlnej, dymnej i pocisków do moździerza 120 mm. Ponadto w fabryce Vihtavuori, należącej do Nammo, montuje się zapalniki do armat produkowanych przez Patrię. Więcej wspólnych działań Amunicja to wyroby kupowane w wyniku przetargów, a kompatybilność pocisków z systemami broni jest niezwykle istotna. Ścisła współpraca Patrii i Nammo daje dobre możliwości oferowania klientom kompleksowych systemów amunicji i uzbrojenia. W działaniach marketingowych dotyczących amunicji możemy wykorzystać m.in. sukces, jaki odnieśliśmy w związku z moździerzem Patria Nemo i pojazdem Patria AMV. Nowym, interesującym rynkiem jest dla nas na przykład Słowenia, gdzie istnieje możliwość skorzystania z wyników pracy wykonanej na rzecz Nemo, stwierdza Makkonen. Tradycyjnie Patria i Nammo działają na własnych rynkach i odpowiadają samodzielnie za dostawy swoich wyrobów. Teraz oprócz tego, że firmy będą starały się wejść na rynki eksportowe przez zacieśnienie współpracy i zwiększenie m.in. efektywności wspólnego łańcucha logistycznego, to dodatkowo będą chciały w większym stopniu prezentować się przed klientami jako firmy kooperujące ze sobą. Najlepiej byłoby, gdyby Patria i Nammo występowały ramię w ramię przed klientami dokonującymi zakupów amunicji. Nammo jest silną marką, która w tym sektorze działania może wpłynąć na rozpowszechnienie wizerunku Patrii, wierzy Ari Makkonen. Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008 5
Dyrektor generalny Alexander Weis: EAO UCZY SIE SZYBKO Europejska Agencja Obrony (EDA), powołana w celu praktycznej realizacji przedsięwzięć w zakresie obrony Unii Europejskiej, skończy niebawem cztery lata. TEKST Jaakko Liikanen ZDJĘCIA Jari Härkönen i Shutterstock Dyrektor generalny EAO Alexander Weis uważa, że czterolatek szybko się uczy i osiągnął już dużo pozytywnego. Rozpoczął Pan pracę dyrektora Europejskiej Agencji Obrony (EDA) 1 października 2007 r. Czy może Pan opisać pokrótce rozwój EAO od momentu jej powołania w lipcu 2004 r? Trudno jest przywołać jakąkolwiek inną instytucję UE, która osiągnęłaby tak dużo w tak krótkim czasie jak Europejska Agencja Obrony. Zwłaszcza, gdy weźmie się pod uwagę, że wprawdzie w chwili powstania agencja miała za sobą bardzo dużo politycznej woli, ale poza tym prawie nic innego. Tak znaczący postęp w ciągu ponad trzech lat wynika z tego, że państwa członkowskie od samego początku zdawały sobie sprawę z konieczności poprawy zdolności obronnych Unii Europejskiej. Dopiero wtedy można było uprawdopodobnić retorykę obszaru polityki bezpieczeństwa i obrony w Europie, dotyczącą operacji zarządzania kryzysami na skalę światową. Szczególnie chodziło nam o przejście z sytuacji, w której wymogi sił zbrojnych są określane i realizowane w sposób chaotyczny na płaszczyźnie narodowej, w stronę działań zmierzających do współpracy na rzecz zaspokojenia wspólnych potrzeb i znalezienia wspólnych rozwiązań. EAO stała się miejscem, w którym rządy, przemysł i inni partnerzy z sektora obronnego współpracują w celu umocnienia zdolności do obrony Europy i wspierającej ją bazy przemysłowo-technologicznej. Oczywiście, mamy jeszcze wiele do zrobienia, ale możemy być bardzo zadowoleni z tego, co już osiągnęliśmy. Jakie jest według Pana znaczenie EAO w konsolidacji wojskowego obszaru UE? Zadanie EAO jest jasno określone: agencja musi wspierać Radę i państwa członkowskie UE w rozwijaniu zdolności» 6 Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008
Osoby zasiadające w rządach wiedzą, że współpraca jest jedynym sposobem na to, aby państwa Europy mogły osiągnąć warunki szeroko zakrojonej produkcji przemysłowej oraz zapewnić sobie skuteczną i konkurencyjną technologię obronną i bazę przemysłową. Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008 7
» Shutterstock / Agata Dorobek obronnych, których wymagają operacje zarządzania kryzysem, prowadzone w ramach Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony. Zadania tego z natury rzeczy nie można zrealizować w ciągu jednego dnia. Nasza misja nie polega na planowaniu lub kontrolowaniu integracji sił obronnych Europy w dniach dzisiejszych, lecz na zastanawianiu się, jakie zdolności obronne Europa powinna wytworzyć w ciągu następnych pięciu, dziesięciu albo dwudziestu lat, oraz na pomaganiu rządom spełniać te wymogi. Oznacza to na przykład zachęcanie rządów różnych państw do współpracy przy projektach badawczych i technologicznych, dzięki którym można osiągnąć niezbędne zdolności obronne. Ponadto skupiamy w sposób oczywisty wspólne działania w zakresie rozwoju różnych systemów broni w Europie. leci były kształtowane według kryteriów zimnej wojny, a teraz muszą działać w o wiele bardziej skomplikowanym świecie. Unia Europejska przeprowadziła z sukcesem liczne operacje uwarunkowane polityką bezpieczeństwa i obrony i mamy powody do dużego zadowolenia z osiągniętego postępu. Operacje te odsłoniły też słabe miejsca naszej zdolności militarnej na przykład w strategicznych możliwościach przemieszczania się naszych wojsk na odległe tereny i należy się tym zająć. Jaki wpływ miała EAO na otwarcie się rynków przemysłu obronnego w Europie w nawiązaniu do kodeksu postępowania podczas dokonywania zakupów wyposażenia wojskowego? Agencja może bez wątpienia poszczycić się tym, że zaproponowała i doprowadziła do podpisania umowy dotyczącej kodeksu postępowania, dzięki któremu zakupy wyposażenia wojskowego w Europie odbywają się w warunkach konkurencyjności i ponad granicami państw. Chociaż umowa ta opiera się na dobrowolności, jest to jednak olbrzymi krok do przodu. Ponieważ przemysł obronny nie podlegał regułom wspólnego rynku europejskiego, rządy zwracały się w celu zaspokojenia swoich potrzeb przeważnie do krajowych dostawców. W sposób nieunikniony prowadziło to do braku efektywności i wyższych cen, jakie siły obronne musiały płacić (nie mówiąc o wyższych podatkach). Dzięki Europejskiej Agencji Obrony i kodeksowi postępowania projekty przetargowe muszą być obecnie ogłaszane publicznie, aby firmy z różnych stron Europy mogły nadsyłać swoje oferty i nawiązywać współpracę z głównymi dostawcami. Czy narodowe interesy stwarzają problemy podczas negocjacji dotyczących spraw wojskowych w Europie? To oczywiste, że obronność jest ostatecznie sprawą narodową i że to rządy poszczególnych krajów powinny decydować o tym, ile i w jaki sposób trzeba inwestować w politykę obronną. Europejska Agencja Obrony nie zachwieje podstawami tego systemu. Zaangażowane państwa członkowskie rozumieją jednak, że żadne z państw europejskich nawet sobie już nie wyobraża, że mogłoby samodzielnie zaspokoić wszystkie swoje potrzeby w zakresie obronności lub utrzymywać konkurencyjny i obejmujący wszystkie obszary działania przemysł obronny. Osoby zasiadające w rządach wiedzą, że współpraca jest jedynym sposobem na to, aby państwa Europy mogły osiągnąć warunki szeroko zakrojonej produkcji przemysłowej oraz zapewnić sobie skuteczną i konkurencyjną technologię obronną i bazę przemysłową. Trudno jest jednak zrezygnować ze starych przyzwyczajeń i nie można się dziwić, że przywiązanie do krajowych rozwiązań bierze górę. Chociaż zobowiązano kraje do zwiększania współpracy, to jednak zmiana sposobu działania wymaga czasu. Jak, Pana zdaniem, firmy w rodzaju Patrii poradzą sobie w przyszłości? Komentowanie kondycji lub perspektyw poszczególnych firm nie należy do moich zadań. Te spółki, które są gotowe szukać swoich możliwości w różnych częściach Europy i działać na rzecz wspólnych projektów, mają duże szanse odnieść sukces w procesie rozwoju obronności europejskiej. Jaka jest obecnie, Pana zdaniem, wiarygodność militarna UE? To oczywiste, że Unia Europejska ma dużo do zrobienia, jeśli chce osiągnąć cele założone w swojej polityce bezpieczeństwa i obrony oraz strategii bezpieczeństwa Europy, a dodatkowo mamy rosnące oczekiwania ze strony pozostałych krajów Europy wobec Unii Europejskiej. Siły obronne UE powinny być zasadniczo zmienione, ponieważ w ciągu dziesięcio- Długodystansowiec zainteresowany kulturą Wolny czas spędzam chętnie z moją żoną i dwiema córkami. Interesuję się przyrządzaniem włoskich potraw, jedzeniem, francuskimi winami, dobrą literaturą, m.in. angielską klasyką, muzyką Chopina i bieganiem. Jestem długodystansowcem. 8 Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008
Produkcja w Słowenii idzie już pełną parą Transfer technologii jako czynnik zwiększający konkurencyjność Jednym z czynników wpływających na konkurencyjność Patrii jest efektywna sieć kooperacyjna. Współpracując z lokalnymi partnerami, można sprawnie przenieść produkcję do kraju, z którym podpisano umowę. TEKST Jaakko Liikanen ZDJĘCIA Matej Sevčnikar Realizacja kontraktu na dostawę pojazdów Patria AMV, zawartego ze Słowenią pod koniec 2006 r., przebiega zgodnie z planem. Chcemy, żeby pierwszy pojazd AMV, zmontowany przez INDOP, spółkę córkę firmy Gorenje, pojawił się już jesienią tego roku i został przekazany klientowi, czyli Ministerstwu Obrony Słowenii, mówi dyrektor Heikki Hulkkonen z Patrii. Hulkkonen podkreśla też, że transfer technologii jest dla firmy bardzo ważną sprawą ze względów strategicznych. Stanowi on istotną część naszych projektów dostaw i oczywiście chcemy przeprowadzić go tak sprawnie jak to tylko możliwe. Umiejętności i możliwości działania Timo Louhi, odpowiedzialny w Patrii za organizację współpracy z lokalnymi partnerami, uważa, że know how na temat produkcji pojazdu został już przekazany partnerowi w Słowenii.» Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008 9
Montażyści ze Słowenii przybyli do Hämeenlinny, aby uczestniczyć w szkoleniu i poznać tajniki montażu pojazdu Patria AMV.» Rozpoczęliśmy także transfer technologii produkcji wersji specjalistycznych. Będzie on kontynuowany również w przyszłym roku, niezależnie od harmonogramu produkcji wersji. Celem działań dotyczących współpracy z lokalnymi partnerami oraz transferu technologii jest stworzenie warunków W każdym przypadku kraj, klient, partner i typ projektu różnią się, więc funkcja typu copy-paste nie ma zastosowania. Musimy za każdy razem tworzyć osobne rozwiązanie, które będzie najkorzystniejsze pod względem ekonomicznym. dla produkcji pojazdów w danym kraju. Częściowo transfer technologii polega na upewnieniu się, że partnerzy mają wystarczające możliwości produkcyjne do wytwarzania pojazdów Patria AMV. W ten sposób tworzymy podstawy pomyślnego realizowania projektu i upewniamy się, że prace potoczą się w danym kraju bez zbędnych kosztów i zgodnie z harmonogramem. Najważniejsze dla nas jest dotrzymanie słowa danego klientowi. A słoweńska firma Gorenje jest znakomicie wyposażona, mówi Louhe i kontynuuje temat. Współpraca z lokalnym partnerem to produkcja pojazdu odbywająca się w danym kraju w połączeniu z działaniami dodatkowymi. Transfer technologii jest częścią takiej współpracy. Stanowi on wręcz niezbędny element do rozpoczęcia kooperacji przemysłowej na rynkach lokalnych. Najważniejsze zostaje u nas Mówiąc konkretnie, praca z lokalnymi partnerami oznacza podpisanie przez Patrię z każdym partnerem, dostawcą i podwykonawcą umów o współpracy i zachowaniu poufności. Ustalamy podział pracy i zgodnie z nim przekazujemy każdemu z uczestników projektu konieczną do produkcji technologię i dokumentację. W ten sposób wszyscy partnerzy otrzymują do dyspozycji taką porcję wiedzy technicznej, produkcyjnej i organizacyjnej, jakiej właśnie potrzebują. Najważniejsze elementy zatrzymujemy dla siebie. Coraz powszechniejsza praktyka Lokalna produkcja uruchomiona w Słowenii jest już drugą taką z kolei. Pierwsza była Polska. W Polsce Patria ma partnera, który posiadał wcześniejsze doświadczenia w produkcji pojazdów i przez to miał kontakt z klientem. W Słowenii sytuacja jest inna, ponieważ partner Patrii nie produkował przedtem transporterów opancerzonych. Niemniej jednak Gorenje dysponuje odpowiednimi możliwościami produkcyjnymi, ponieważ jest bardzo dużym przedsiębiorstwem w skali krajowej. W każdym przypadku kraj, klient, partner i typ projektu różnią się, więc funkcja typu copy-paste nie ma zastosowania. Musimy za każdy razem tworzyć osobne rozwiązanie, które będzie najkorzystniejsze pod względem ekonomicznym, zwraca uwagę Timo Louhe. Mimo wszystko współpraca z lokalnymi partnerami i transfer technologii pozostanie. Oprócz wymienionych krajów Patria będzie realizowała produkcję lokalną w Chorwacji, a następna w planach jest RPA. Wierzę, że ten sposób działania jest nieunikniony. Choćby z tego powodu, że wymogi stawiane przez klienta, harmonogram dostaw i rozpoczęcie produkcji w danym kraju to kwestie bardzo trudne ze względu na reżim czasowy. 10 Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008
Siły Obronne Finlandii otrzymują pierwsze śmigłowce NH90 Śmigłowce transportowe będą montowane w zakładach Patrii w Jämsä do roku 2011 od koniec kwietnia Patria przekazała fińskim Siłom Obronnym Ppierwszy zmontowany w Finlandii śmigłowiec NH90. W porównaniu z harmonogramem dostaw, ustalonym w grudniu zeszłego roku, przekazanie odbyło się tydzień wcześniej. Siły Obronne mają obecnie dwa śmigłowce transportowe NH90, ponieważ w tym samym czasie odebrały także pierwszy helikopter zmontowany w zakładach Eurocopter we Francji. To dobry dzień dla Wojsk Lądowych. Dzięki tym śmigłowcom wchodzimy w zupełnie nowy etap oznajmił dowódca Wojsk Lądowych Ilkka Aspara. Jukka Holkeri, dyrektor sektora biznesowego Patria Aviation, podziela zdanie dowódcy. To jest dobry dzień także i dla nas, ponieważ nasz największy klient świętuje odbiór pierwszych śmigłowców. W sumie pięćdziesiąt śmigłowców Była to już druga dostawa śmigłowca NH90: pierwszy ze zmontowanych przez Patrię transportowców dostarczono Instytutowi Wyposażenia Materiałowego (FMV) Sił Obronnych Szwecji jesienią 2007 r. Według obecnie obowiązującej umowy w fińskim Jämsä zostanie zmontowanych 50 śmigłowców, przeznaczonych między innymi dla szwedzkich i fińskich sił obronnych. Ostatnie maszyny będą gotowe w roku 2011. Patria posiada w zakładach Jämsä pierwszą linię montażową, ulokowaną poza obszarem krajów tzw. NATO Helikopter Management Agency, czyli NAHEMA, konsorcjum utworzonego przez cztery kraje NATO (Francja, Niemcy, Włochy i Holandia) w roku 1992, którego zadaniem było zaprojektowanie i wyprodukowanie wspólnego śmigłowca. W późniejszym czasie do konsorcjum dołączyły Portugalia i Belgia. Minister obrony Jyrki Häkämies przekazuje śmigłowiec NH90 dowódcy Wojsk Lądowych generałowi broni Ilkce Aspara. Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008 11
Pasi Niinikoski Simo Mäkipaja Patria dobrze zna się na systemach Sektor biznesowy Patrii pod nazwą Systems jest wiodącym w Finlandii dostawcą dużych podsystemów dla projektów realizowanych przez fińskie Siły Obronne. Sektor ten opracowuje własne wyroby i współdziała także z innymi jednostkami grupy Patria, udzielając im wsparcia w ich własnej produkcji. TEKST Vesa Ville Mattila ZDJĘCIA Henri Salenius Specjalistyczne umiejętności mają coraz większe znaczenie w projektowaniu systemów wykorzystywanych w prowadzeniu współczesnych wojen. Najbardziej zaawansowane są prace rozwojowe dotyczące systemów wykorzystywanych w samolotach, a udział tych części oraz ich cena w zakupach i kosztach utrzymania stale rośnie. Dzięki nowym systemom można w porównaniu z tradycyjnymi rozwiązaniami - uzy- skać znacznie lepszą ochronę, mobilność lub skuteczność rażenia Elementy systemowe dają nam możliwość oceny sytuacji, precyzuje Simo Mäkipaja, dyrektor Działu Marketingu i Sprzedaży w sektorze Systems. Istotne jest to, aby Siły Obronne mogły pozyskiwać i wykorzystywać systemy w sposób efektywny. Patria jako krajowy partner jest gotowa wspierać swojego klienta w realizacji zakupów systemów od momentu ich wyprodukowania przez cały okres użytkowania sprzętu, dodaje dyrektor sektora Pasi Niinikoski. Trwająca od dziesięcioleci współpraca to silna karta przetargowa Specjalizacja w produkcji systemów Patrii obejmuje wymagania pola walki na poziomie taktycznym, operacyjnym i strategicznym. Mocną stroną Patrii jest rozwijanie własnych umiejętności, a oprócz tego trwająca od dziesięcioleci współpraca z innymi fińskimi firmami z tej branży oraz najlepszymi instytutami badawczymi. Przyczynia się to do podnoszenia konkurencyjności fińskich rozwiązań za granicą. Specjalistyczne umiejętności systemowe wykorzystywane przez różne jednostki biznesowe Patrii są domeną sektora Systems. Dodatkowo działalność tę wspiera niedaw- 12 Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008
W przyszłości najważniejszym partnerem w Finnish Systems House stanie się spółka córka Patrii, firma Millog, której Siły Obronne Finlandii zamierzają przekazać obowiązek utrzymania wyposażenia sprzętu Wojsk Lądowych. no pozyskana jednostka biznesowa Tekla, zajmująca się rozwojem systemów wywiadowczych, obserwacyjnych i dowodzenia oraz zarządzania ogniem. Obecnie Systems odgrywa wiodącą rolę w krajowych dostawach podsystemów dla fińskich Sił Obronnych. Dodatkowo sektor uczestniczy w integracji i wykonywaniu kupionych za granicą systemów jako partner dostawców międzynarodowych. Patria realizuje ze swojej strony strategię polityki zaopatrywania materiałowego Sił Obronnych Finlandii, zgodnie z którą musimy być zdolni do zainstalowania i napraw systemów mających najważniejsze znaczenie dla państwa. Partnerstwo z dostawcami z innych krajów jest również istotne dla osiągnięcia tego celu, wyjaśnia Niinikoski. Skomplikowane systemy o wielu przeznaczeniach Jeśli chodzi o inne obszary działania Patrii, sektor Systems wspiera je dostawami podsystemów oraz innych produktów, a także jako jednostka wyspecjalizowana w swojej branży. Oferujemy otwarte, modułowe i kosztowo efektywne rozwiązania do zastosowania w pojazdach i systemach broni produkowanych przez Patrię oraz w sprzęcie lotniczym montowanym i utrzymywanym przez nasz koncern na rzecz klienta krajowego. Chodzi tu na przykład o systemy kierowania i łączności wraz z pracami instalacyjnymi, moduły oprogramowania do prowadzenia ognia pośredniego oraz uaktualnienia w programach pomocy specjalistycznej i programach systemowych. Silna pozycja na rynkach eksportowych, jaką posiada sektor Land&Armament, może być wykorzystana do rozszerzenia działalności biznesowej na obszar systemowy, stwierdza Niinikoski. Modular Airborne Sensor System (MASS), czyli bezzałogowy statek latający, wykorzystywany do działań wywiadowczych i obserwacyjnych, stanowi przykład własnej myśli technicznej Patrii. Może być proponowany do sprzedaży jako samodzielny wyrób oraz jako część większych systemów, oferowanych przez Patrię. Latem zeszłego roku, podczas zorganizowanego w fińskiej miejscowości Lohtaja specjalnego pokazu, moździerz Patria Nemo zainstalowany na podwoziu Patria AMV 8x8 oddał strzał do ulokowanego na morzu celu, którego obraz w czasie realnym przekazał na stanowisko dowódcy bezzałogowy statek latający MASS. System ten, zakupiony już przez fińskie Siły Obronne, wzbudził duże zainteresowanie za granicą. Centrum umiejętności specjalistycznych Patria wspólnie z innymi partnerami krajowymi tworzy aktywnie koncepcję Finnish Systems House, polegającą na integracji najważniejszych systemów i zdolności napraw usterek. Powołaliśmy zespoły łącznikowe, zajmujące się poszczególnymi projektami, Ekspert od sieciowych rozwiązań przekazywania danych, stosowanych w projektach europejskich Kierowane przez Patrię konsorcjum uczestniczy w programie badawczo-rozwojowym Agile UAV in Network Centric Environment, fi nansowanym przez niemieckie Ministerstwo Obrony. Program ten ma na celu wykorzystanie bezzałogowych statków latających w sieciowym środowisku działania. Finowie są odpowiedzialni za rozwiązania dotyczące sieciowego przekazywania danych. Głównym dostawcą tych rozwiązań jest EADS (European Aeronautic Defence and Space Company). Bespilotni sustav za zračno izviđanje i nadziranje, Modular Airborne Sensor System (MASS), primjer je Patrijina razvoja vlastitoga proizvoda. między innymi do obsługi programów systemów radarowych i ochrony przeciwrakietowej oraz produktu mającego zastąpić minę przeciwpiechotną, mówi Niinikoski. Obszary działania sektora Systems: Systemy dowodzenia Systemy sensorowe (między innymi radary) Systemy do prowadzenia wojny elektronicznej Systemy obserwacji podwodnej i prowadzenie wojny z wykorzystaniem min Utrzymanie sprzętu latającego Utrzymanie systemów awioniki Pod koniec zeszłego roku zakończono pierwszy etap projektu, związany z badaniami koncepcyjnymi i symulacją. Na tej podstawie kontynuowane są testy integrowania systemów i próby prototypu. Pierwszy pokaz tego rozwiązania obiecano na rok 2010. Niemcy zajmują się architekturą kompleksową, a my ochroną i szyfrowaniem przekazów danych. Dzielenie się informacjami i rozwiązaniami jest korzystne dla obu stron, stwierdza Simo Mäkipaja, dyrektor Działu Marketingu i Sprzedaży. Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008 13
in Focus Sukces Patrii na wystawie SOFEX Około dziesięciu tysięcy zwiedzających, ponad trzystu wystawców z sześćdziesięciu krajów i pięćdziesiąt oficjalnych delegacji sprawiły, że SOFEX okazał się w tym roku największym wydarzeniem w branży obronnej na Bliskim Wschodzie. Kombinacja Patria AMV i Patria Nemo uczestniczyła w codziennych pokazach tak skutecznie, że na oficjalnym przyjęciu wydanym przez organizatora wystawy książę Feisal przekazał zespołowi Patrii pierwszą nagrodę za znakomitą demonstrację i właściwości techniczne sprzętu (Best Mobility Demonstration 08). Louis DeSantis z firmy Lockheed Martin oraz Heikki Hulkkonen z Patrii podpisują umowę licencyjno-produkcyjną zawartą między Lockheed Martin Integration-Owego a Patrią Patria zaprasza na swoje stoisko nr C130 podczas wystawy Eurosatory w Paryżu w dniach 16.06. 20.06.2008 Okresowe sprawozdanie finansowe 1.01. 31.03.2008 Patria zrezygnowała z produkcji sprzętu do odśnieżania Sprzedaż netto grupy Patria w okresie od stycznia do marca 2008 r. wyniosła 136,1 miliona euro (121,8 miliona euro rok temu). Zysk operacyjny kształtował się na poziomie 7,4 miliona euro (5,7 miliona euro). 57% (43%) sprzedaży netto koncern wygenerował poza granicami Finlandii. Wartość nowych zamówień w omawianym okresie obra- chunkowym wyniosła 138,8 miliona euro (133,6 miliona euro). Udział produktów wojskowych i ich utrzymania stanowił 86% (83%) wszystkich zamówień, pozostała część - 14% (17%) przypadała na produkty cywilne. Pod koniec omawianego okresu obrachunkowego portfel zamówień całego koncernu miał wartość 907,5 miliona euro (888 milionów euro). Patria podpisała umowę o przekazaniu amerykańskiej firmie Hagie Manufacturing Company praw do produkcji służących do usuwania śniegu maszyn pod nazwą Vammas. Umowa dotyczy obejmujących cały świat praw do produkcji sprzętu zimowego utrzymania lotnisk oraz urządzeń do pomiaru tarcia. W specjalnie wyznaczonym okresie przejściowym Patria będzie wspierała firmę Hagie podczas przejmowania obowiązków związanych z produkcją oraz pełniła rolę punktu sprzedaży dla klientów z Finlandii, Szwecji, Niemiec, Austrii, Szwajcarii i Rosji. Kontakty z klientami będą utrzymywane przy pomocy już istniejącej sieci sprzedaży i obsługi technicznej. 14 Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008
Czas realizacji obietnic Kierunki W pierwszym kwartale roku 2008 osiągnęliśmy sprzedaż netto i wynik fi nansowy zgodnie z naszymi oczekiwaniami. Kontynuowaliśmy również działania zmierzające do koncentracji naszych przedsiębiorstw. Sprzedaliśmy prawa do produkcji maszyn do odśnieżania fi rmie amerykańskiej Hagie i stajemy się coraz wyraźniej podmiotem branży obronnej. Obecny rok można określić jako czas realizacji, ponieważ chcemy spełnić obietnice dane naszym Klientom w kraju i za granicą. Na ten rok przewidujemy rozpoczęcie nowych projektów oraz znaczące dostawy sprzętu. Zaczęliśmy już dostawy śmigłowców transportowych NH90 dla naszego krajowego klienta, przekazując w kwietniu dwa egzemplarze Siłom Obronnym. Jest to dobry start do dalszych działań. Jednocześnie tworzymy podstawy do realizacji nowej koncepcji obsługi sprzętu wojskowego i chcemy, aby wyspecjalizowana w utrzymaniu wyposażenia wojsk lądowych fi rma Millog miała możliwości swobodnego działania z dniem 1 stycznia 2009 r. Chociaż wyzwania dotyczące dostaw nadają rytm naszym tegorocznym działaniom, dążymy nadal do zawarcia nowych umów zarówno w odniesieniu do pojazdów, jak i systemów broni. Jeżeli sprawy nabiorą tempa, to będziemy mogli przekazać nowe wieści już latem podczas wystawy Eurosatory we Francji, a na pewno jeszcze w tym roku. Edgar Fossheim, dyrektor generalny fi rmy Nammo, z którym przeprowadziliśmy wywiad, podkreśla owocność naszej współpracy. Moim zdaniem kooperacja Patrii i Nammo jest wspaniałym przykładem wspólnego działania, którego kraje północne potrzebują dla odniesienia sukcesu, jeśli chodzi o przedsiębiorstwa z dziedziny obronności i pozostałe. Kraje północne powinny znaleźć we współpracy na rzecz obronności takie obszary, w których mogłyby zaufać sobie nawzajem tak podczas pokoju, jak i w kryzysie. W ten sposób wykorzystuje się istniejącą synergię, usuwa niepotrzebne elementy, nie ponosi się zbędnych kosztów i rozwija umiejętności specjalistyczne. Działając w ten sposób, skandynawskie środowisko branży obronnej będzie się nadal umacniać i zapewni sobie niezawodną obsługę techniczną sprzętu. Nowy dyrektor generalny Europejskiej Agencji Obrony Alexander Weis opowiada na łamach naszego magazynu o roli, jaką jego agencja pełni, organizując działania w europejskim sektorze obronnym i na rynkach przemysłu obronnego. EAO funkcjonuje w takiej sferze, w której interesy narodowe odgrywają jeszcze dużą rolę. Wierzę, że Patria i inne, konkurencyjne w świecie podmioty przemysłu obronnego będą pracowały z powodzeniem również w ramach zaleceń EAO. Oby tylko wszyscy postępowali zgodnie z tymi samymi regułami! Ale znowuż trzeba stwierdzić, że tak się, niestety, nie dzieje. Poza Finlandią i kilkoma innymi krajami, które przestrzegają zapisów kodeksu postępowania, jest jeszcze wiele państw kierujących się przeważnie własnym scenariuszem. Mimo to należy wyraźnie stwierdzić, że Europejska Agencja Obrony zmierza w pozytywnym kierunku. Patria będzie także w przyszłości odnosiła sukcesy na rządzących się twardymi regułami rynkach przemysłu obronnego, ale w tym celu musi codziennie weryfi kować swoją receptę na konkurencyjność. Rozwijanie międzynarodowej współpracy partnerskiej oraz lokalnej produkcji stanowi część codziennej pracy prowadzącej do konkurencyjności. Elementy konkurencyjności międzynarodowej powstają też w kraju. Patria jest znaczącym podmiotem gospodarczym w takich miejscowościach jak Hämeenlinna i Vammala i odgrywa dużą rolę jako przedsiębiorstwo pomagające zapewnić dobre warunki działania dla przemysłu obronnego. Budowa parków przemysłowych w miastach Hämeenlinna i Vammala jest przykładem rozwijania rynków krajowych, co ma także odbicie w konkurencyjności międzynarodowej zarówno Patrii, jak i całego fi ńskiego przemysłu obronnego. Ponadto pomagamy w osiągnięciu tego celu, wykonując wspólnie pracę w oparciu o stworzoną przez nas strategię przemysłu obronnego i bezpieczeństwa, uwzględniającą wyzwania i perspektywy naszej branży. Wierzę, że wyniki tych działań zostaną uwzględnione w raporcie na temat polityki obrony, który zostanie opublikowany w Finlandii jesienią. Życzę wszystkim Czytelnikom magazynu Patria Focus miłego lata. Jorma Wiitakorpi dyrektor generalny JORMA WIITAKORPI Patria Focus Magazyn koncernu 2/2008 15
www.patria.fi PATRIA DELIVERS PROTECTION AND PERFORMANCE Patria s ultimate focus is to protect and increase security through all its solutions. Patria Oyj, Kaivokatu 10 A, FI-00100 Helsinki, Finland, Tel. +358 20 4691, Fax +358 20 469 2022, info@patria.fi PL