PS.1.JM.0931/1/10 Data sporządzenia: Szczecin, 14 czerwca 2010r. P R O T O K Ó Ł z kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Koszalinie w dniu 16-17 marca 2010 r. Adres placówki: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Monte Casino 2 75-412 Koszalin Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie w składzie: Janusz Modrzejewski - starszy inspektor wojewódzki - legitymacja słuŝbowa nr 13/2010, osoba kierująca zespołem, Anna Jasina starszy inspektor - legitymacja słuŝbowa nr 45/2007, Renata Karwowska - starszy inspektor wojewódzki legitymacja słuŝbowa nr 46/2009, Ilona Jackiewicz-Bara - inspektor wojewódzki - legitymacja słuŝbowa nr 45/2009, na podstawie UpowaŜnienia Nr 20/2010 z dnia 15 marca 2010 r. wydanego przez Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie. Kontrolą objęto okres od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia kontroli. Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych zapoznano Panią Małgorzatę Szymczyk - dyrektora kontrolowanej jednostki z programem kontroli. Zakresem kontroli objęto realizacja zadań własnych powiatu i zleconych z zakresu administracji rządowej, zapisanych w art. 19, art. 20 i art. 112 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Podczas kontroli analizie poddana została następująca tematyka: 1) organizowanie opieki w rodzinach zastępczych, udzielanie pomocy niespokrewnionym z dzieckiem zawodowym rodzinom zastępczym, 2) zapewnienie opieki i wychowania dzieciom całkowicie lub częściowo pobawionym opieki rodziców, w szczególności przez organizowanie i prowadzenie ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, placówek opiekuńczowychowawczych dla dzieci i młodzieŝy, w tym placówek wsparcia 1
dziennego o zasięgu ponadgminnym, a takŝe tworzenie i wdraŝanie programów pomocy dziecku i rodzinie, 3) przyznawanie pomocy pienięŝnej na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki osobom opuszczającym całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego i socjalizacyjnego, domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieŝy niepełnosprawnej intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąŝy, rodziny zastępcze oraz schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki wychowawcze, młodzieŝowe ośrodki socjoterapii zapewniające opiekę lub młodzieŝowe ośrodki wychowawcze, 4) prowadzenie i rozwój infrastruktury domów pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym oraz umieszczanie w nich skierowanych osób, 5) szkolenie i doskonalenie zawodowe kadr pomocy społecznej z terenu powiatu, 6) doradztwo metodyczne dla kierowników i pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej z terenu powiatu, 7) sprawowanie nadzoru nad działalnością rodzinnej opieki zastępczej, ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, jednostek specjalistycznego poradnictwa, ośrodków wsparcia, domów pomocy społecznej, placówek opiekuńczo-wychowawczych, ośrodków interwencji kryzysowej, 8) pomoc cudzoziemcom, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, 9) finansowanie pobytu w całodobowych placówkach opiekuńczowychowawczych oraz w rodzinach zastępczych dzieciom cudzoziemców. Wyjaśnień udzielała: Pani Małgorzata Szymczyk dyrektor MOPS, Pani Anna Kowalik p.o. kierownika Działu Opieki Zastępczej, Pani Aneta Boruch specjalista pracy socjalnej Działu Opieki Zastępczej, Pani Mirosława Słapczyńska kierownik Działu Świadczeń. Ustalenia kontroli: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Koszalinie jest jednostką organizacyjną, która zgodnie z art. 112 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362, z późn. zm.), realizuje zadania powiatu w zakresie pomocy społecznej, określone w art. 19 pkt 3, 4, 6, 10, 14, 15. Realizacja zadań powiatu w zakresie pomocy społecznej, określonych w art. 19 pkt 8 oraz w art. 20 ust. 1 pkt 1 i 5 nie miała miejsca ze względu na nie występowanie potrzeb w tym zakresie. Natomiast zadanie powiatu w zakresie pomocy społecznej, określone w art. 112 pkt 8 było realizowane przez Wydział Kultury i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Koszalina. Dyrektorem kontrolowanej jednostki od dnia 1.04.2007 r. jest Pani Małgorzata Szymczyk. 2
1) Organizowanie opieki w rodzinach zastępczych Zabezpieczenie opieki w rodzinach zastępczych w 2008 r. to: 133 rodziny spokrewnione, w których przebywało 176 dzieci, 27 rodzin niespokrewnionych, w których przebywało 47 dzieci, 6 zawodowych niespokrewnionych z dzieckiem wielodzietnych rodzin zastępczych, w których przebywało 53 dzieci, 3 zawodowe niespokrewnione z dzieckiem wielodzietne rodziny zastępcze, w których przebywało 4 dzieci, 3 zawodowe niespokrewnione z dzieckiem rodziny zastępcze o charakterze pogotowia rodzinnego, w których przebywało 18 dzieci. Liczba dzieci umieszczonych w 2008 roku w tych rodzinach zastępczych wynosiła odpowiednio: w rodzinach spokrewnionych 37, w rodzinach niespokrewnionych 15, w rodzinach zawodowych 55. Zabezpieczenie opieki w rodzinach zastępczych w 2009 r. to: 137 rodzin spokrewnionych, w których przebywało 180 dzieci, 27 rodzin niespokrewnionych, w których przebywało 40 dzieci, 8 zawodowych niespokrewnionych z dzieckiem wielodzietnych rodzin zastępczych, w których przebywało 61 dzieci, 3 zawodowe niespokrewnione z dzieckiem wielodzietne rodziny zastępcze, w których przebywało 3 dzieci, 4 zawodowe niespokrewnione z dzieckiem rodziny zastępcze o charakterze pogotowia rodzinnego, w których przebywało 15 dzieci. Liczba dzieci umieszczonych w 2009 roku w tych rodzinach zastępczych wynosiła odpowiednio w rodzinach spokrewnionych 10, w rodzinach niespokrewnionych 11, w rodzinach zawodowych 38. Na dzień 30 grudnia 2009 roku w rodzinach zastępczych róŝnego typu umieszczonych było 209 dzieci. Zabezpieczenie opieki w rodzinach zastępczych w 2010 r. do dnia kontroli przedstawiało się następująco: 108 rodzin spokrewnionych, w których przebywało 145 dzieci, 15 rodzin niespokrewnionych, w których przebywało 18 dzieci, 7 zawodowych niespokrewnionych z dzieckiem wielodzietnych rodzin zastępczych, w których przebywało 48 dzieci, 2 zawodowe niespokrewnione z dzieckiem wielodzietne rodziny zastępcze, w których przebywało 2 dzieci, 2 zawodowe niespokrewnione z dzieckiem rodziny zastępcze o charakterze pogotowia rodzinnego, w których przebywało 4 dzieci. Liczba dzieci umieszczonych w 2010 roku w rodzinach zastępczych wynosiła odpowiednio w rodzinach spokrewnionych 2, w rodzinach niespokrewnionych 0, w rodzinach zawodowych 5. Liczba dzieci przebywających na dzień kontroli wynosiła: w rodzinach spokrewnionych 124, w rodzinach niespokrewnionych 16, w rodzinach zawodowych 41. W porównaniu do 2009 r. funkcjonowało mniej zawodowych rodzin zastępczych o charakterze pogotowia rodzinnego, poniewaŝ jedna rodzina nie podpisała umowy na zawodową rodzinę zastępczą. Rodzic zastępczy podjął decyzję, Ŝe nie chce utracić prawa do wykonywania zawodu pielęgniarki i w tej 3
chwili pracuje w szpitalu. Druga rodzina przekształciła się z pogotowia rodzinnego w rodzinę wielodzietną. Zmniejszyła się liczba rodzin wielodzietnych. Jedną rodzinę zastępczą sąd rozwiązał i kazał umieścić dzieci w innych rodzinach, gdyŝ usamodzielniane wychowanki zgłosiły do sądu problemy występujące w rodzinie zastępczej. Zmniejszyła się liczba specjalistycznych rodzin zastępczych poniewaŝ jedna rodzina została rozwiązana się na ich wniosek. Nie wyrazili chęci pełnienia dalej wyŝej wymienionej funkcji. Poza terenem powiatu zostało umieszczonych w spokrewnionych rodzinach zastępczych w 2008 roku 9 dzieci, w 2009 roku - 10 dzieci, a w 2010 roku - 8 dzieci. W niespokrewnionych rodzinach zastępczych zostało umieszczonych w 2008 r. 7 dzieci, a w 2009 i 2010 r. po 6 dzieci. Nie było umieszczeń w zawodowych rodzinach zastępczych. Powodem umieszczenia dzieci w niespokrewnionych rodzinach zastępczych w 2009 r. poza terenem Miasta Koszalina był wyjazd za granicę 2 rodzin zastępczych i za zgodą sądu 3 dzieci zostało umieszczonych w zaprzyjaźnionych rodzinach na terenie powiatu wrzesińskiego i koszalińskiego; w jednym przypadku matka biologiczna, przebywająca wcześniej w Domu Samotnej Matki w Koszalinie, zamieszkała z rodziną zastępcza w powiecie świdwińskim, u której przebywała jej 2 dzieci; jedna rodzina zastępcza zmieniła wraz z 1 dzieckiem miejsce zamieszkania na terenie powiatu chrzanowskiego. Z terenu innych powiatów w rodzinach zastępczych na terenie Miasta Koszalina umieszczono w spokrewnionych rodzinach zastępczych 4 dzieci w 2008 r. i 3 dzieci w 2009 r., a w niespokrewnionych rodzinach 3 dzieci w 2009 r. Jedna niespokrewniona rodzina zastępcza z powiatu koszalińskiego zamieszkała w Koszalinie wraz z 2 dzieci. Jedna rodzina zamieszkała poza Koszalinem przyjęła 1 dziecko z placówki na wakacje, a następnie została ustanowiona niespokrewnioną rodziną zastępczą. W roku 2008 nastąpiło rozwiązanie 3 niespokrwenionych rodzin zastępczych z powodu usamodzielnienia, adopcji oraz przekwalifikowania na rodzinę zawodową. W roku 2009 nastąpiło rozwiązanie: 2 niespokrwenionych rodzin zastępczych z powodu usamodzielnienia, 2 rodziny przekwalifikowały się na rodzinę zawodową, z 1 rodziny dziecko powróciło na teren swojego powiatu, 2 rodziny zmieniły miejsce zamieszkania. Nastąpiło takŝe rozwiązanie 2 zawodowych rodzin zastępczych. Jedna rodzina złoŝyła rezygnację po stwierdzeniu naduŝywania alkoholu w tej rodzinie. Druga rodzina zrezygnowała na skutek zgłoszenia do sądu przez pełnoletnie wychowanki o nieprawidłowościach dotyczących tej rodziny. 4
2) Zapewnienie opieki i wychowania dzieciom całkowicie lub częściowo pobawionym opieki rodziców Na dzień kontroli zabezpieczenie miejsc w całodobowych placówkach opiekuńczo-wychowawczych na terenie Miasta Koszalina to: 16 miejsc w dwóch Rodzinnych Domach Dziecka Nr 2 i Nr 3, w których na dzień kontroli przebywało 17 dzieci. Liczba miejsc została przekroczona ze względu na umieszczenie w placówce w dniu 1.08.2009 r. czwórki rodzeństwa. W latach 2008-2010 zostało umieszczonych w obu placówkach 7 dzieci w 2008 r. i 5 dzieci w 2009 r. Na terenie Miasta Koszalina funkcjonował Ośrodek Adopcyjno -Opiekuńczy w Koszalinie oraz 7 placówek wsparcia dziennego obejmujących opieką około 372 dzieci i młodzieŝy: - Placówka Opiekuńczo - Wychowawcza Wsparcia Dziennego Świetlica Środowiskowa przy ul. Dworcowej 2 w Koszalinie- liczba miejsc 50. - Środowiskowe Ognisko Wychowawcze Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Grono im. Gabriela Bielawowskiego w Koszalinie- liczba miejsc 60. - Środowiskowe Ognisko Wychowawcze Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Północ w Koszalinie- liczba miejsc 60. - Środowiskowe Ognisko Wychowawcze Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Horyzont w Koszalinie- liczba miejsc 60. - Środowiskowe Ognisko Wychowawcze Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Klub Zacisze w Koszalinie- liczba miejsc 40. - Caritas Diecezji Koszalińsko- Kołobrzeskiej świetlica profilaktyczno - wychowawcza w Koszalinie- liczba miejsc 45. - Świetlica Środowiskowa Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi w Koszalinie- liczba miejsc 27. W 2009 roku zostały opracowane i wdroŝone lub kontynuowane następujące programy z zakresu opieki nad dzieckiem i rodziną: Program terapeutyczno - edukacyjny pn.: Grupa wsparcia dla ofiar przemocy domowej, który realizowany był od 1999 roku. Miejski program przeciwdziałania przemocy w rodzinie pn.: Razem przeciw przemocy - zespół interdyscyplinarny do spraw przemocy domowej - realizowany od 2000 roku. Program pn.: Grupa wsparcia specjalistycznego dla dzieci- ofiar przemocy realizowany od 2005 roku. Program profilaktyczny pn.: Nie odlatuj, czyli wszystko o narkomani - realizowany od 2005 do 2009 r. Program edukacyjny pn.: Czy łatwo być mamą i tatą który był realizowany w 2009 r. Program profilaktyczny pn.: Nastolatek - Nastolatka - który był realizowany od 2008 do 2009 oraz program profilaktyczny pn.: Starszy brat starsza siostra (Zał. Nr 1). Realizacja postanowień sądowych o umieszczeniu w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i rodzinach zastępczych przedstawiała się następująco: 5
Liczba postanowień sądowych o umieszczeniu w rodzinach zastępczych wydanych i zrealizowanych w roku 2008 wynosiła 94. W 2009 roku zrealizowano 1 postanowienie sądowe wydane przez Sąd Rodzinny w 2008 roku oraz 48 postanowień sądowych z 2009 roku, umieszczając w rodzinach zastępczych 52 dzieci. Na dzień 30 grudnia 2009 roku nie było dziecka oczekującego na umieszczenie w rodzinie zastępczej. W roku 2010 liczba postanowień sądowych o umieszczeniu w rodzinach zastępczych wynosiła 7. Liczba postanowień sądowych o umieszczeniu w placówkach opiekuńczowychowawczych wydanych i zrealizowanych w roku 2008 wynosiła 7. W 2009 roku zrealizowano 1 postanowienie sądowe wydane przez Sąd Rodzinny w 2008 roku oraz 9 postanowień sądowych z 2009 roku, wydano 10 skierowań, umieszczając 11 dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Na dzień 30 grudnia 2009 roku 2 dzieci oczekiwało na umieszczenie w placówce opiekuńczo wychowawczej. W roku 2010 nie było konieczności umieszczenia dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Zgodnie z pisemną informacją sporządzoną przez dyrektora Miejskiego Ośrodka pomocy Społecznej w Koszalinie (Zał. Nr 2) głównym problemem i przyczyną trudności w realizacji postanowień sądowych dotyczących umieszczenia dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych jest brak całodobowej wielofunkcyjnej, interwencyjnej i socjalizacyjnej placówki na terenie Miasta Koszalina oraz brak wolnych miejsc w placówkach na terenie innych powiatów. W celu utworzenia na terenie Miasta Koszalina placówki, która zapewniałby dzieciom pozbawionym częściowo lub całkowicie opieki rodziców, opieki w instytucjonalnej formie opieki zastępczej, MOPS wystąpił z wnioskiem do Urzędu Miasta. Wskazany przez Urząd Miejski lokal nie spełniał jednak wymogów określonych Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) (Zał. Nr 2a). Mimo trudności pojawiających się przy realizacji postanowień sądowych o umieszczeniu w placówkach, realizacja postanowień sadowych odbywała się na bieŝąco, a czas oczekiwania dzieci na umieszczenie w placówkach opiekuńczowychowawczych lub rodzinach zastępczych nie przekraczał 1 miesiąca (Zał. Nr 13). Jedynie w jednym przypadku dla 2 rodzeństwa wynosił ponad 12 miesięcy. Jedno z dzieci wymagało kształcenia specjalnego, a przy ogólnym braku miejsc w placówkach, znalezienie miejsc dla tego rodzeństwa było bardzo utrudnione. Spośród 54 powiatów tylko w jednym była moŝliwość realizacji postanowienia. Po wystawieniu skierowania i zabezpieczeniu transportu do Zespołu Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Człuchowie podjęto próbę odebrania matce dzieci. Nie było to moŝliwe, ze względu na jej ucieczkę z miejsca zamieszkania. MOPS w Koszalinie zwrócił się do Sądu Rejonowego w Koszalinie o zmianę środka wychowawczego dla jednego z dzieci i o pomoc w doprowadzeniu drugiego dziecka do placówki. Z chwilą przekroczenia 30 dni waŝności skierowania, koniecznym było ponowne podjęcie działań w poszukiwaniu 6
wolnego miejsca w placówce celem umieszczenia w niej dzieci. W związku z tym czas oczekiwania dzieci na umieszczenie w placówce przekroczył 12 miesięcy (Zał. Nr 13 a). Umieszczanie dzieci w całodobowych placówkach opiekuńczo - wychowawczych. Na dzień 30 grudnia 2009 r. z terenu Miasta Koszalina w placówkach opiekuńczo - wychowawczych umieszczonych było 20 dzieci. W 2009 roku 5 dzieci zostało umieszczonych w placówkach rodzinnych na terenie Miasta Koszalina. Poza terenem Miasta Koszalina zostało umieszczonych 2 dzieci w placówkach socjalizacyjnych, 1 dziecko w placówce interwencyjnej, 3 dzieci w placówkach wielofunkcyjnych (Zał. Nr 5). W 2009 roku nie było dzieci zabranych z placówek opiekuńczo- wychowawczych i umieszczonych w placówkach rodzinnych. Jedno dziecko zabrane zostało z placówki opiekuńczo - wychowawczej i umieszczone w spokrewnionej rodzinie zastępczej, a 1 dziecko zabrane zostało z placówki opiekuńczo - wychowawczej i umieszczone w niespokrewnionej rodzinie zastępczej (Zał. Nr 4). Rodzeństwo G.W.W.W.B zostało umieszczone w Rodzinnym Domu Dziecka na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego na czas trwania postępowania oraz postanowienia Sądu Rejonowego o umieszczeniu dzieci w placówce. Skierowania zostały wydane przez MOPS w Koszalinie. Dzieci zostały umieszczone w placówce (Zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dzieci z domu rodzinnego była śmierć matki i przebywanie ojca w Zakładzie Karnym. Rodzina objęta była nadzorem kuratora sądowego. Dzieci początkowo były umieszczone w niespokrewnionej rodzinie zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego. Z uwagi na sytuację, praca na rzecz powrotu dzieci do domu rodzinnego była niemoŝliwa (Zał. Nr 4). D.J. została umieszczona w Rodzinnym Domu Dziecka na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie zostało wydane przez MOPS w Koszalinie na czas trwania postępowania oraz do czasu uzyskania przez wychowankę pełnoletności. Dziecko zostało umieszczone w placówce (Zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego była choroba alkoholowa matki. Po przeprowadzonym wywiadzie kuratorskim wydano postanowienie o umieszczeniu dziecka interwencyjnie w pogotowiu rodzinnym. Na dzień kontroli, z matką dziecka prowadzona była praca koordynatora rodziny na rzecz powrotu dziecka do domu rodzinnego (Zał. Nr 4). P.K. została umieszczona w Ośrodku Opiekuńczo Wychowawczym Placówce Socjalizacyjnej na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydał MOPS w Płocku i dziecko zostało umieszczone w placówce (zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego była choroba alkoholowa matki. Po przeprowadzonym wywiadzie kuratorskim wydano postanowienie o umieszczeniu dziecka interwencyjnie w pogotowiu rodzinnym. Na dzień kontroli z matką dziecka prowadzona była praca koordynatora rodziny 7
na rzecz powrotu dziecka do domu rodzinnego (Zał. Nr 4). Dziecko przebywało w niespokrewnionej rodzinie zastępczej. Nastąpiło rozwiązanie rodziny zastępczej z powodu wyjazdu za granicę. Matka biologiczna dziecka przebywa za granicą i nie kontaktuje się z dzieckiem (Zał. Nr 4). A.Z. została umieszczona w Domu Dziecka na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydało PCPR w Myśliborzu i dziecko zostało umieszczone w placówce (zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego była niewydolność wychowawcza rodziców spowodowana upośledzeniem umysłowym. Przed umieszczeniem w placówce rodzice odmawiali pomocy i współpracy z pracownikiem socjalnym. Na dzień kontroli niemoŝliwa była praca z rodzicami. Matka prowadziła wędrowniczy tryb Ŝycia. (Zał. Nr 4). T.G. został umieszczony w Zespole Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Koszalinie. Skierowanie do placówki wydało PCPR w Bytowie i dziecko zostało umieszczone w placówce (zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego była niewydolność wychowawcza i choroba alkoholowa rodziców. Przed zabraniem dziecka z rodziny prowadzona była praca socjalna ukierunkowana na właściwe jej funkcjonowanie. Matka dziecka jest upośledzona umysłowo a ojciec przebywa w Zakładzie Karnym. Oboje rodzice naduŝywali alkoholu i nie podejmowali Ŝadnych działań celem powrotu dziecka do domu rodzinnego (Zał. Nr 4). G.G. został umieszczony w Wielofunkcyjnej Placówce Opiekuńczo- Wychowawczej Dom dla Dzieci na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydało PCPR w Gryficach i dziecko zostało umieszczone w placówce (zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego była niewydolność wychowawcza i choroba alkoholowa matki. Przed zabraniem dziecka rodzina objęta była pomocą pracownika socjalnego rejonu. Na dzień kontroli rodzice dziecka nie Ŝyli (Zał. Nr 4). K.B. została umieszczona w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej dla dziewcząt na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydało PCPR w Świeciu i dziecko zostało umieszczone w placówce (Zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego była choroba alkoholowa matki. Przed zabraniem dziecka z rodziny prowadzone były działania terapeutyczne w celu podjęcia leczenia odwykowego. Na dzień kontroli prowadzona była praca z matką dziecka celem podjęcia przez nią leczenia odwykowego (Zał. Nr 4). K.C. została umieszczona w Wielofunkcyjnej Placówce Opiekuńczo - Wychowawczej na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydało PCPR w Łobzie i dziecko zostało umieszczone w placówce (Zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego była niewydolność wychowawcza, alkoholizm rodziców oraz uzaleŝnienie matki od narkotyków. Przed zabraniem dziecka, rodzina monitorowana była przez pracowników 8
socjalnych MOPS w Koszalinie. Na dzień kontroli matka dziecka nie Ŝyła, a miejsce pobytu ojca dziecka było nieznane (Zał. Nr 4). F.K. został umieszczony w Wielofunkcyjnej Placówce Opiekuńczo - Wychowawczej na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydało PCPR w Sławnie i dziecko zostało umieszczone w placówce (Zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego była stosowana wobec niego przemoc ze strony konkubenta matki. Przed zabraniem dziecka z rodziny środowisko monitorowane było przez pracownika socjalnego MOPS w Koszalinie. Rodzina była objęta nadzorem kuratora sądowego oraz szczególną opieką pedagoga szkolnego. Na dzień kontroli rodzina nie podejmowała Ŝadnych działań i nie wykazywała chęci powrotu dziecka do domu rodzinnego (Zał. Nr 4). S.R. została umieszczona w Wielofunkcyjnej Placówce Opiekuńczo Wychowawczej na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydało PCPR w Sławnie i dziecko zostało umieszczone w placówce (Zał. Nr 3). Dziecko przebywało wcześniej w Rodzinnym Domu Dziecka. Z rodzinnego domu dziecka zostało zabrane z powodu kradzieŝy, zaŝywania narkotyków i problemów wychowawczych. Na dzień kontroli rodzice dziecka mieszkali poza granicami Polski. Ojciec otrzymał sądowy zakaz wjazdu na teren RP. Dziecko kontaktuje się z rodzicami telefonicznie (Zał. Nr 4). E.O. została umieszczona w Domu Dziecka na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydało PCPR w Sławnie i dziecko zostało umieszczone w placówce (Zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego były kradzieŝe, ucieczki z domu oraz brak porozumienia z konkubentem matki. Przed umieszczeniem w placówce dziecko było umieszczone w interwencyjnie w rodzinie zastępczej. Na dzień kontroli matka odwiedzała dziecko w placówce (Zał. Nr 4). J.K. został umieszczony w Domu Dziecka na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydało PCPR w Gostyniu i dziecko zostało umieszczone w placówce (Zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego był brak odpowiedniej opieki, przemoc fizyczna ze strony ojca. Przed umieszczeniem w placówce dziecko objęte było terapią psychologiczną. Na dzień kontroli matka dziecka nie Ŝyła a dziecko nie chciało wrócić do ojca (Zał. Nr 4). P.O. został umieszczony w Wielofunkcyjnej Placówce Pomocy Rodzinie na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydało Kuratorium Oświaty w Koszalinie i dziecko zostało umieszczone w placówce (Zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego była niewydolność opiekuńczo - wychowawcza rodziny. Przed zabraniem dziecka z rodziny prowadzona była praca pracownika socjalnego rejonu, która nie przyniosła rezultatów. Na dzień kontroli z rodziną w dalszym ciągu pracował pracownik socjalny MOPS w Koszalinie (Zał. Nr 4). 9
M.Ś. został umieszczony w Wielofunkcyjnej Placówce Opiekuńczo - Wychowawczej na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydał MOPR w Białymstoku i dziecko zostało umieszczone w placówce (Zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego były kradzieŝe, ucieczki z domu oraz przemoc fizyczna stosowana wobec niego przez rodziców. Przed umieszczeniem dziecka w placówce podpisano kontrakt socjalny z rodziną pod kątem podjęcia leczenia odwykowego oraz czynienia starań przez matkę celem uzyskania stałego zameldowania. Na dzień kontroli rodzice nie wykazywali inicjatywy na rzecz powrotu dziecka do domu (Zał. Nr 4). M.W. został umieszczony w Zespole Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydało PCPR w Człuchowie i dziecko zostało umieszczone w placówce (Zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego była przemoc stosowana wobec niego przez rodziców. Przed umieszczeniem dziecka w placówce podpisano kontrakt socjalny z rodziną pod kątem podjęcia leczenia odwykowego. Na dzień kontroli rodzice nie wykazywali inicjatywy na rzecz powrotu dziecka do domu (Zał. Nr 4). A.F. została umieszczona w Wielofunkcyjnej Placówce Opiekuńczo - Wychowawczej na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydało PCPR w Koszalinie i dziecko zostało umieszczone w placówce (Zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego była demoralizacja dziecka. Ojciec dziecka nie Ŝyje, matka jest bezdomna i nieznane jest jej miejsce pobytu. Na dzień kontroli matka nie kontaktowała się z dzieckiem (Zał. Nr 4). M.R. została umieszczona w Domu Dziecka Ośrodku Wielofunkcyjnym na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Skierowanie do placówki wydało PCPR w Strzelinie i dziecko zostało umieszczone w placówce (Zał. Nr 3). Przyczyną zabrania dziecka z domu rodzinnego była niewydolność wychowawcza matki. Na dzień kontroli prowadzona była praca pracownika socjalnego z matką dziecka, która nie przyniosła oczekiwanych rezultatów (Zał. Nr 4). Liczba dzieci umieszczonych w całodobowych placówkach opiekuńczowychowawczych po wcześniejszym pobycie w rodzinie zastępczej przedstawiała się następująco: w 2008 roku było 1 dziecko z zawodowej rodziny zastępczej, w 2009 roku 6 dzieci z zawodowej rodziny zastępczej i 2 dzieci z niespokrewnionej rodziny zastępczej. Powodem umieszczenia w placówce po pobycie w pogotowiu rodzinnym było uregulowanie w przypadku 4 rodzeństwa ich sytuacji prawnej. Dzieci zostały umieszczone w rodzinnym domu dziecka. W jednej zawodowej specjalistycznej rodzinie zastępczej pojawiło się podejrzenie o naduŝywanie alkoholu. Po potwierdzeniu tej sytuacji rodzina złoŝyła rezygnację z pełnienia funkcji, a 1 dziecko trafiło do placówki. W 10
następnym przypadku dorastająca dziewczynka umieszczona w pogotowiu rodzinnym stwarzała problemy wychowawcze. Dla umoŝliwienia właściwej pracy pogotowia rodzinnego została umieszczona w placówce. Z jednej rodziny niespokrewnionej dziecko zostało zabrane na teren macierzystego powiatu. W innym przypadku 1 chłopiec został umieszczony w niespokrwenionej rodzinie zastępczej, u której przebywał jego młodszy brat. Jednak na skutek wyjazdu tej rodziny za granicę, bracia trafili do innej niespokrwenionej rodziny zastępczej. Ze względu na problemy wychowawcze rodzina wystąpiła do sądu o zwolnienie z pełnionej funkcji. Liczba dzieci, które powróciły do domu rodzinnego z poszczególnych form opieki zastępczej przedstawia się następująco: 1) na skutek usamodzielnienia w 2008 roku powróciło 9 dzieci z rodzin spokrewnionych, 3 z niespokrewnionych i 4 z zawodowych; w 2009 roku powróciło 15 dzieci z rodzin spokrewnionych, 4 z niespokrewnionych i 1 z zawodowych oraz 1 z placówki rodzinnej; w 2010 roku powróciło 4 dzieci z rodzin spokrewnionych i 1 z niespokrewnionych; 2) na skutek przywrócenia władzy rodzicielskiej w 2008 roku powróciło 3 dzieci z rodzin spokrewnionych, 4 z niespokrewnionych i 6 z zawodowych; w 2009 roku powróciło 10 dzieci z rodzin spokrewnionych, 13 z zawodowych oraz 1 z placówki rodzinnej; w 2010 roku powróciło 1 dziecko z rodziny spokrewnionej i 1 z zawodowej. Łącznie w analizowanym okresie 2008-2010 do domu rodzinnego z róŝnych form opieki zastępczej powróciło 81 dzieci. Przestrzeganie zasady dotyczącej nierozdzielania rodzeństw przy umieszczaniu w opiece zastępczej Zgodnie z pisemną informacją przekazaną przez dyrektora MOPS w Koszalinie na dzień 30 grudnia 2009 r. przed umieszczeniem w placówce bądź rodzinie zastępczej rozdzielono z rodzeństwem 12 dzieci (Zał. Nr 6). E.ś. Dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej spokrewnionej u babci. Dwójka rodzeństwa została umieszczona w rodzinie zastępczej u cioci. Jako przyczynę rozdzielenia podano, Ŝe dzieci mają innego ojca biologicznego. Rodzeństwo utrzymuje ze sobą kontakty (Zał. Nr 6). R.S. Dziecko zostało umieszczone w rodzinie spokrewnionej u brata. Jedno dziecko z rodzeństwa zostało przy swoim ojcu biologicznym. Jako przyczynę rozdzielenia dzieci podano, Ŝe mają innych ojców biologicznych, a ojciec zabrał swoje dziecko. Rodzeństwo utrzymuje sporadyczny kontakt (Zał. Nr 6). G.L. Dziecko zostało umieszczone w rodzinie spokrewnionej u dziadków. Jedno z rodzeństwa decyzją Sądu zostało z matką. Jako przyczynę rozdzielenia dzieci podano, Ŝe jedno z rodzeństwa było źle traktowane przez matkę i nie chce do niej wrócić. Rodzeństwo utrzymuje ze sobą kontakt, spotykają się (Zał. Nr 6). M.P. Dziecko zostało umieszczone w rodzinie spokrewnionej u dziadka. Dziecko posiada trójkę rodzeństwa. Jedno z rodzeństwa przebywa u ojca, a 2 11
dzieci zostało adoptowanych. Jako przyczynę rozdzielenia rodzeństwa podano, Ŝe ojciec chciał sprawować opiekę tylko nad synem i taki złoŝył wniosek do Sądu. Rodzina zastępcza niespokrewniona, w której przebywało dwoje najmłodszego rodzeństwa, zgłosiła chęć zaadoptowania dzieci. Dziecko ma kontakt telefoniczny tylko z bratem (Zał. Nr 6). A.S. Dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej, a następnie w Domu Dziecka. Z powodu demoralizacji dziecka rodzina złoŝyła wniosek o jej rozwiązanie. Dziecko posiada dwójkę rodzeństwa. Siostra została umieszczona w rodzinie zastępczej niespokrewnionej w Koszalinie, a brat w rodzinie zastępczej niespokrewnionej na terenie powiatu koszalińskiego. Jako przyczynę rozdzielenia podano, Ŝe dzieci zostały rozdzielone przez powiat koszaliński. W późniejszym okresie przeprowadziły się z rodzinami do Miasta Koszalina. Dzieci nie mają ze sobą kontaktu (Zał. Nr 6). A.C. Dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej spokrewnionej u siostry matki. Brat został umieszczony w Wielofunkcyjnej Placówce Opiekuńczo - Wychowawczej. Jako przyczynę rozdzielenia podano, Ŝe chłopiec był trudny wychowawczo, zdemoralizowany, a rodzina spokrewniona odmówiła jego przyjęcia. Dzieci mają ze sobą kontakt (Zał. Nr 6). K.L. Dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej spokrewnionej u brata ojca. Dziecko posiada brata, który został umieszczony w rodzinie zastępczej spokrewnionej z dzieckiem w Szczecinku. Jako przyczynę rozdzielenia podano, Ŝe rodzina przeprowadziła się z powiatu gdzie dzieci zostały wcześniej rozdzielone. Dzieci kontaktują się ze sobą (Zał. Nr 6). Ł.R. Dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej spokrewnionej swojej siostry. Dziecko posiada brata, który przebywa u matki. W czasie prowadzenia kontroli trwało postępowanie sądowe dotyczące losów dziecka. Jako przyczynę rozdzielenia podano, Ŝe dzieci mają innych ojców biologicznych. Dzieci kontaktują się ze sobą (Zał. Nr 6). P.T. Dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej spokrewnionej u swojej babci. Dziecko posiada brata i siostrę. Rodzeństwo zostało adoptowane. Jako przyczynę rozdzielenia rodzeństwa podano, Ŝe dziecko po rozmowie z Sędzią określiło, Ŝe nie chce iść do adopcji. W tym samym czasie babcia złoŝyła wniosek o rodzinę zastępczą. Dzieci nie były badane w Rodzinnym Ośrodku Diagnostycznym pod kątem więzi. Dziecko ma innego ojca biologicznego. Dzieci nie mają ze sobą kontaktu (Zał. Nr 6). D.P. Dziecko posiada trójkę rodzeństwa, z którym przebywało razem w rodzinie zawodowej niespokrewnionej o charakterze pogotowia, gdzie byli umieszczeni interwencyjnie. Dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej niespokrewnionej, a trójka jego rodzeństwa została adoptowana. Jako przyczynę rozdzielenia rodzeństwa podano, Ŝe dziecko ma innego ojca biologicznego. Dzieci nie mają ze sobą kontaktu (Zał. Nr 6). M.R. Dziecko zostało umieszczone w Domu Dziecka Ośrodku Wielofunkcyjnym po rezygnacji rodziny zawodowej. Dziecko posiada czwórkę 12
rodzeństwa. Dwie pełnoletnie siostry i brat przebywali u matki biologicznej, a drugi brat w niespokrewnionej z dzieckiem wielodzietnej rodzinie zastępczej w Koszalinie. Jako przyczynę rozdzielenia rodzeństwa podano niewydolność wychowawczą matki oraz opinię Rodzinnego Ośrodka Diagnostyczno Konsultacyjnego który wskazał, Ŝe rozdzielenie siostry z bratem jest zasadne (Zał. Nr 6). T.G Dziecko zostało umieszczone w Zespole Placówek Opiekuńczo - Wychowawczych. Chłopiec wraz z bratem przebywał w rodzinie zastępczej, która złoŝyła wniosek o rozwiązanie dla niego rodziny zastępczej. Brat pozostaje nadal w tej samej rodzinie zastępczej. Chłopiec posiada jeszcze 3 braci z których jeden przebywa w rodzinie zastępczej niespokrewnionej z dzieckiem w nowych Bielicach, drugi i trzeci przebywają w niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej w Wrąbczynkowskich Holendrach (Zał. Nr 6). Uzgadnianie umieszczenia dziecka w placówce z jej dyrektorem Zgodnie z 15 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo -wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) powiat wydaje skierowanie do placówki w porozumieniu z jej dyrektorem. Na podstawie dokumentacji oraz rozmowy przeprowadzonej z Dyrektorem Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Koszalinie ustalono, Ŝe Sąd Rejonowy przed wydaniem postanowienia o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo wychowawczej, uzgadnia z MOPS w Koszalinie miejsce umieszczenia dziecka. Następnie w postanowieniu wskazuje konkretną rodzinę lub placówkę opiekuńczo wychowawczą. Zgodnie z uzyskaną informacją pracownik MOPS w Koszalinie uzgadnia decyzję o umieszczeniu dziecka w placówce z jej dyrektorem w formie telefonicznej. Zgodnie z powyŝszym podczas kontroli pouczono, Ŝe skierowanie na umieszczenie dziecka w placówce powinno być uzgodnione w porozumieniu z jej dyrektorem i właściwie udokumentowana (zał. Nr 10). Zgodnie z 19 pkt 1 w/w rozporządzenia do skierowania do placówki powiat kierujący załącza: 1) odpis aktu urodzenia dziecka, a w przypadku sierot lub półsierot równieŝ odpis aktu zgonu zmarłego rodzica; 2) orzeczenie sądu o umieszczeniu dziecka w placówce albo wniosek rodziców lub opiekunów prawnych o umieszczenie dziecka w placówce; 3) dostępną dokumentację o stanie zdrowia dziecka; 4) dokumenty szkolne, w szczególności ostatnie świadectwo szkolne, karty szczepień; 13
5) kwestionariusz aktualnego rodzinnego wywiadu środowiskowego wraz ze szczegółowym opisem sytuacji dziecka oraz dokumentację dotychczasowych działań podjętych wobec dziecka i rodziny. Na podstawie wybranej losowo dokumentacji (zał. Nr 10) stwierdzono, Ŝe do skierowań dołączana była obowiązująca dokumentacja, a w przypadku jednostkowych braków była szybko uzupełniana. Zwrócono jednak uwagę, Ŝe w skierowaniach brak było informacji o załączonej dokumentacji. Zasadność umieszczenia dziecka w placówce opieki całodobowej Zgodnie 10 pkt 1, 2, 4 Rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo - wychowawczych w placówce działa stały zespół do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka, zwany dalej stałym zespołem. Stały zespół dokonuje okresowej oceny sytuacji dziecka w miarę potrzeb, nie rzadziej niŝ co pół roku. W skład stałego zespołu wchodzą: 1) dyrektor placówki lub osoba przez niego wyznaczona; 2) pedagog, psycholog oraz pracownik socjalny, jeŝeli są zatrudnieni w placówce; 3) wychowawca kierujący procesem wychowawczym dziecka; 4) przedstawiciele właściwego centrum pomocy oraz ośrodka adopcyjno -opiekuńczego. Na podstawie wybranej losowo dokumentacji (zał. Nr 10) stwierdzono, Ŝe w posiedzeniach stałego zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka w Rodzinnym Domu Dziecka Nr 2 i Rodzinnym Domu Dziecka Nr 3 w Koszalinie uczestniczył pracownik MOPS. Okresowa ocena sytuacji dziecka dokonywana była w miarę potrzeb, nie rzadziej jednak niŝ co pół roku. Opinie z posiedzeń zespołu formułowane były na piśmie. Procedura interwencyjnego zabierania dzieci z domów rodzinnych W sytuacji zagroŝenia zdrowia i Ŝycia dziecka oraz w przypadku pozbawienia całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej zapewnia się pobyt dziecku w zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego. Sytuację dzieci ocenia zespół interdyscyplinarny w skład którego wchodzą: straŝnicy miejscy, pracownicy socjalni z rejonów pracy socjalnej MOPS, którzy regularnie odwiedzają środowiska zagroŝone róŝnego rodzaju dysfunkcjami. Zadaniem zespołu jest między innymi rozpoznanie czy dziecko moŝe być objęte opieką osób ze sobą spokrewnionych. Za dowóz dzieci odpowiedzialny jest MOPS w Koszalinie. Procedura ta obowiązuje równieŝ w przypadku interwencji patrolu policji w przypadku zgłoszenia przez osoby trzecie oraz placówki oświatowe. Zgodnie z art. 74 ust. 7 i 8 ustawy o pomocy społecznej rodzina zastępcza powiadamia o fakcie przyjęcia dziecka niezwłocznie Sąd Rejonowy i Dział Opieki Zastępczej MOPS w Koszalinie. W przypadku zgłoszeń przez pracowników socjalnych MOPS w trakcie godzin ich pracy, wchodzą oni w środowisko i podejmują interwencję, 14
diagnozują sytuację i podejmują działania zmierzające do zabezpieczenia dziecka wraz z innymi słuŝbami społecznymi tj. lekarz, pielęgniarka środowiskowa, pedagog szkolny, kurator sądowy, pracownik szpitala. Pracownik socjalny w razie potrzeby korzysta z pomocy policji, a o zaistniałej sytuacji powiadamia Sąd Rodzinny, który podejmuje decyzje o miejscu pobytu dziecka wydając stosowne postanowienie (zał. Nr 2). Pomoc udzielana wychowankom umieszczanym w młodzieŝowych ośrodkach socjoterapii i młodzieŝowych ośrodkach wychowawczych Na dzień 30 grudnia 2009 r. Miasto Koszalin nie miało wychowanków umieszczonych w młodzieŝowych ośrodkach socjoterapii i młodzieŝowych ośrodkach wychowawczych (Zał. Nr 7). Dzieci które trafiły z rodzin zastępczych do innych rodzin zastępczych lub placówek opiekuńczo wychowawczych Na dzień 30 grudnia 2009 r. z rodzin zastępczych do innych rodzin zastępczych lub placówek opiekuńczo wychowawczych trafiło 31 dzieci. W tym do innych rodzin zastępczych trafili: S.M. Dziecko przebywało w niespokrewnionej rodzinie zastępczej. Z uwagi na zerwanie umowy z rodziną dziecko zostało umieszczone w nowej wielodzietnej rodzinie zastępczej (zał. Nr 8). O.M. Dziecko przebywało w niespokrewnionej rodzinie zastępczej. Z uwagi na zerwanie umowy z rodziną dziecko umieszczone zostało w nowej wielodzietnej rodzinie zastępczej (zał. Nr 8). R.M. Dziecko przebywało w pogotowiu rodzinnym i następnie zostało umieszczone w niespokrewnionej rodzinie zastępczej. Z uwagi na rezygnację rodziny dziecko umieszczone zostało w zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem wielodzietnej rodzinie zastępczej, która była trzecim jego opiekunem (zał. Nr 8). A.S. Dziecko przebywało w zawodowej wielodzietnej niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej. Rodzina została rozwiązana postanowieniem Sądu w Koszalinie i w związku z tym dziecko zostało umieszczone w innej zawodowej wielodzietnej niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej (zał. Nr 8). N.M. Dziecko przebywało w zawodowej wielodzietnej niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej. Rodzina została rozwiązana postanowieniem Sądu w Koszalinie i w związku z tym dziecko zostało umieszczone w innej zawodowej wielodzietnej niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej (zał. Nr 8). K.P. Dziecko przebywało w zawodowej wielodzietnej niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej. Rodzina została rozwiązana postanowieniem Sądu w Koszalinie i w związku z tym dziecko zostało umieszczone w innej 15
zawodowej wielodzietnej niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej (zał. Nr 8). E.N. Dziecko przebywało w zawodowej wielodzietnej niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej. Rodzina została rozwiązana postanowieniem Sądu w Koszalinie i w związku z tym dziecko zostało umieszczone w innej zawodowej wielodzietnej niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej. Dziecko przebywa z matką biologiczną (zał. Nr 8). Rodzeństwo M.iW.Z. Dzieci przebywały w pogotowiu rodzinnym. Następnie zostały umieszczone w zawodowej niespokrewnionej wielodzietnej rodzinie zastępczej (zał. Nr 8). Rodzeństwo K.iP.D. Dzieci przebywały w pogotowiu rodzinnym. Następnie zostały umieszczone w zawodowej niespokrewnionej wielodzietnej rodzinie zastępczej (zał. Nr 8). Rodzeństwo S.iK.J. Dzieci przebywały w pogotowiu rodzinnym. Następnie zostały umieszczone w zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem wielodzietnej rodzinie zastępczej (zał. Nr 8). S.S. Dziecko przebywało w rodzinie zastępczej spokrewnionej u wujka, następnie zostało umieszczone w rodzinie zastępczej spokrewnionej u babci (zał. Nr 8). T.P. Dziecko przebywało w zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem wielodzietnej rodzinie zastępczej wraz z dwójką rodzeństwa. Po adopcji rodzeństwa zostało umieszczone w rodzinie zastępczej spokrewnione u swojej babci (zał. Nr 8). K.S. Dziecko przebywało w rodzinie zastępczej spokrewnionej u swojej siostry. Po rozwiązaniu rodziny zastępczej spokrewnionej zostało umieszczone w rodzinie zastępczej niespokrewnionej z dzieckiem (zał. Nr 8). Rodzeństwo P.,A.,E.iE.D. Dzieci przebywały w zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem wielodzietnej rodzinie zastępczej w okresie. Dzieci pochodziły z terenu powiatu nowodworskiego. Z uwagi na to, Ŝe rodzina zastępcza niewłaściwie sprawowała opiekę na dziećmi, powiat nowodworski rozwiązał zawartą umowę i zabezpieczył dzieciom opiekę na terenie własnego powiatu (zał. Nr 8). Rodzeństwo A.iA.M. Dzieci przebywały w zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem wielodzietnej rodzinie zastępczej na prośbę Powiatu Koszalińskiego. Z uwagi na problemy wychowawcze rodzina zastępcza złoŝyła wniosek o jej rozwiązanie najpierw dla A.M, a następnie z tego samego powodu dla drugiego dziecka. Powiat Koszaliński zabezpieczył opiekę dzieciom w rodzinie zastępczej niespokrewnionej na swoim terenie (zał. Nr 8). A.S. Dziecko przebywało w rodzinie zastępczej niespokrewnionej. Rodzina została rozwiązana postanowieniem Sądu, a dziecko zostało umieszczone w nowej niespokrewnionej rodzinie zastępczej (zał. Nr 8). 16
Z rodzin zastępczych do placówek opiekuńczo wychowawczych trafili: T.G. Dziecko przebywało w niespokrewnionej rodzinie zastępczej. Sprawiało kłopoty wychowawcze. Zdiagnozowano u dziecka zaburzenia osobowości. Nie radząc sobie wychowawczo z dzieckiem rodzina zastępcza podjęła decyzję o jej rozwiązaniu. Chłopca umieszczono w placówce opiekuńczo - wychowawczej (zał. Nr 8). M.R. Dziecko przebywało w pogotowiu rodzinnym. Po uregulowaniu sytuacji prawnej przebywało w niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej. Następnie zostało umieszczonej w rodzinie zastępczej specjalistycznej. Rodzina zastępcza nie wyraziła woli dalszego pełnienia funkcji i dziecko zostało umieszczone w placówce opiekuńczo wychowawczej (zał. Nr 8). D.J. Dziecko przebywało w pogotowiu rodzinnym. Nie nawiązało jednak właściwych relacji z opiekunem zastępczym i stwarzało problemy wychowawcze. Następnie zostało umieszczone w Rodzinnym Domu Dziecka (zał. Nr 8). Rodzeństwo G.,W.,W.iW.B przebywało w pogotowiu rodzinnym. Po uregulowaniu sytuacji prawnej zgodnie z postanowieniem sądowym dzieci zostały umieszczone w Rodzinnym Domu Dziecka (zał. Nr 8). E.O. Dziecko przebywało w niespokrewnionej rodzinie zastępczej, gdzie stwarzało problemy opiekuńczo wychowawcze. Po okresie przebywania w rodzinie zastępczej niespokrewnionej dziecko umieszczono w placówce opiekuńczo-wychowawczej (zał. Nr 8). Umieszczanie dzieci w niespokrewnionych z dzieckiem zawodowych rodzinach zastępczych w poszczególnych miesiącach 2009 roku przedstawia się następująco: - w zawodowych wielodzietnych rodzinach zastępczych Państwo J i B.T. styczeń, luty po 7 dzieci, marzec, kwiecień, maj, czerwiec po 6 dzieci, lipiec, sierpień, wrzesień po 5 dzieci, październik, listopad, grudzień po 6 dzieci (zał. Nr 11). Pani M.K. styczeń 6 dzieci, luty 7 dzieci, marzec, kwiecień, maj, czerwiec po 6 dzieci, lipiec, sierpień, wrzesień po 7 dzieci, październik, listopad, grudzień po 8 dzieci (zał. Nr 11). Pani D.D. od stycznia do grudnia po 7 dzieci (zał. Nr 11). Państwo D i T.K. styczeń 4 dzieci, luty 5 dzieci, marzec 4 dzieci, od kwietnia do grudnia po 6 dzieci (zał. Nr 11). Państwo A i K. S. styczeń 6 dzieci, luty 8 dzieci, marzec 7 dzieci, kwiecień, maj po 6 dzieci, czerwiec, lipiec po 5 dzieci. Od dnia 17 lipca rodzina została rozwiązana (zał. Nr 11). Pani M. K.-T. od stycznia do sierpnia po 7 dzieci, od września do listopada po 6 dzieci a w grudniu 4 dzieci (zał. Nr 11). Pani A.K. pełniła funkcję niespokrewnionej z dzieckiem wielodzietnej rodziny zastępczej od 13 lipca 2009 r. W miesiącach lipcu i sierpniu stan dzieci wynosił 17
4, we wrześniu i październiku po 7 dzieci a listopadzie i grudniu po 6 dzieci (zał. Nr 11). Państwo B. i W. P. pełnili funkcję niespokrewnionej z dzieckiem wielodzietnej rodziny zastępczej od 24 października 2009 r. W miesiącach październiku, listopadzie i grudniu stan dzieci wynosił 5 (zał. Nr 11). - w zawodowych specjalistycznych rodzinach zastępczych Pani E.O. od stycznia do grudnia po 1 dziecku (zał. Nr 11). Pani A.K. od stycznia do grudnia po 1 dziecku (zał. Nr 11). Państwo J. i M. R. od stycznia do września po 3 dzieci. Od 01 października rodzina uległa rozwiązaniu (zał. Nr 11). - w zawodowych rodzinach zastępczych o charakterze pogotowia rodzinnego Pani K.B. od stycznia do marca po 5 dzieci, od kwietnia do maja po 4 dzieci, od czerwca do lipca po 6 dzieci a od sierpnia do grudnia po 2 dzieci (zał. Nr 11). Państwo M.P.-R. i K.R. od stycznia do marca po 2 dzieci, w kwietniu 1 dziecko, w maju 2 dzieci, od czerwca do sierpnia po 3 dzieci, od września do grudnia po 1 dziecku (zał. Nr 11). Pani A.K. od stycznia do maja po 4 dzieci, od czerwca do lipca po 3 dzieci. Pani A.K. pełniła funkcję zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem rodziny zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego do 13 lipca 2009 r. (zał. Nr 11). Pani D.J. w miesiącu styczniu 3 dzieci, w lutym 4 dzieci, w marcu 3 dzieci, w kwietniu 1 dziecko, w lipcu 2 dzieci, w sierpniu 3 dzieci, we wrześniu 2 dzieci, w październiku 1 dziecko. Od dnia 1 lutego 2010 r. rodzina została rozwiązana (zał. Nr 11). 3) Przyznawanie pomocy pienięŝnej na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki Ustaleń dokonano w oparciu o analizę listy usamodzielnianych wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo-wychowawczych, przygotowaną przez MOPS (Załącznik Nr 15a i Nr 15b) oraz losowo wybranej dokumentacji 6 wychowanków. Liczba pełnoletnich wychowanków z rodzin zastępczych objętych procesem usamodzielniania w kontrolowanym okresie wynosiła 72 osoby. Z tej liczby 60 wychowanków rozpoczęło proces usamodzielnienia i kontynuuje naukę, w tym 54 otrzymuje pomoc pienięŝną na jej kontynuowanie, a z tego 6 wychowanków ma ją zawieszoną. W 6 przypadkach ze względu na przekroczenie kryterium dochodowego pomoc pienięŝna nie przysługuje. Nauki nie kontynuuje 12 wychowanków. Pomoc pienięŝną na zagospodarowanie w formie rzeczowej otrzymała 1 osoba. Jeden wychowanek nie podjął nauki i otrzymał pomoc pienięŝną na zagospodarowanie w formie rzeczowej. M.M. uzyskał pełnoletność w rodzinie zastępczej. Indywidualny program usamodzielnienia został opracowany i zatwierdzony. Pomoc pienięŝną na 18
kontynuowanie nauki przyznano decyzją. Pierwsza wypłata świadczeń w wysokości 494,10 zł nastąpiła w październiku. Została wydana decyzja o uchyleniu przyznanej pomocy z uwagi na przekroczenie kryterium dochodowego. M.M. złoŝył ponownie podanie o przyznanie pomocy pienięŝnej na kontynuowanie nauki. Została wydana decyzja odmowna, ze względu na prawomocny wyrok skazujący za popełnione przestępstwo z winy umyślnej oraz powtarzanie pierwszego semestru po raz piąty. SKO w Koszalinie utrzymało zaskarŝoną decyzję w mocy. S.M. uzyskała pełnoletność w rodzinie zastępczej. Indywidualny program usamodzielnienia został opracowany i zatwierdzony. Pomoc pienięŝną na kontynuowanie nauki przyznano decyzją na czas określony. Pierwsza wypłata świadczeń w wysokości 486,30 zł nastąpiła kwietniu. Późniejsze wypłaty następowały regularnie w odstępach comiesięcznych. Następną decyzję wydano na kolejny okres. W związku ze zmianą przepisów, zwiększono świadczenie do wysokości 494,10 zł. Wypłaty następowały w terminach miesięcznych przy duŝym zróŝnicowaniu wypłat w kolejnych dniach miesiąca od 8 dnia do 21 dnia. Wstrzymywane wypłaty z powodu niedostarczenia na czas wymaganych dokumentów były przywracane z chwilą ich uzupełnienia lub były wyrównywane po decyzjach uchylających SKO w Koszalinie. Po urodzeniu dziecka, została przyznana pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej w wysokości 3.043 zł, wykorzystana na zakup sprzętu gospodarstwa domowego. M.S. uzyskała pełnoletność w rodzinie zastępczej. Indywidualny program usamodzielnienia został opracowany i zatwierdzony. Pomoc pienięŝną na kontynuowanie nauki na czas określony przyznano decyzją. Pierwsza wypłata świadczeń w wysokości 494,10 zł nastąpiła w kwietniu. Wypłaty następowały w terminach miesięcznych przy zróŝnicowaniu wypłat w kolejnych dniach miesiąca od 10 dnia do 20 dnia. Decyzja została przyznana pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej w wysokości 3.773,60 zł, wykorzystana na zakup sprzętu gospodarstwa domowego. Mimo kontynuowania nauki, wydano decyzję przyznającą kwotę 3.294 zł na usamodzielnienie, w celu poprawienia warunków mieszkaniowych po uzyskaniu lokalu socjalnego. Liczba wychowanków z placówek opiekuńczo-wychowawczych objętych procesem usamodzielnienia w kontrolowanym okresie wynosiła 44 osoby. Z tej liczby 15 wychowanków kontynuuje naukę i otrzymuje pomoc pienięŝną na jej kontynuowanie. W 1 przypadku pomoc na kontynuowanie nauki została zawieszona, 1 osoba zakończyła proces usamodzielnienia, wykorzystując pomoc na usamodzielnienie i w formie rzeczowej, 1 osoba przerwała naukę, składając wniosek o przyznanie pomocy na usamodzielnienie. Pozostałe 26 osób nie kontynuuje nauki i nie skorzystało z innych form pomocy na usamodzielnienie. R,K. uzyskał pełnoletniość w placówce. Indywidualny program usamodzielnienia został opracowany i zatwierdzony. Pomoc pienięŝną na kontynuowanie nauki przyznano decyzją i pierwsza wypłata świadczeń w wysokości 494,10 zł nastąpiła w październiku. Wypłaty następowały w 19
terminach miesięcznych przy zróŝnicowaniu wypłat w kolejnych dniach miesiąca od 10 dnia do 20 dnia. Z powodu nie zaliczenia II semestru, uchylono decyzję o przyznaniu pomocy na kontynuowanie nauki. Została przyznana pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej w wysokości 3.365 zł, wykorzystana na zakup sprzętu gospodarstwa domowego. A.K. uzyskała pełnoletność w placówce. Indywidualny program usamodzielnienia został opracowany i zatwierdzony. Pomoc pienięŝną na kontynuowanie nauki przyznano decyzją. Pierwsza wypłata świadczeń w wysokości 494,10 zł nastąpiła we wrześniu. Wypłaty następowały w terminach miesięcznych przy zróŝnicowaniu wypłat w kolejnych dniach miesiąca od 10 dnia do 19 dnia. Decyzją uchylono przyznanie pomocy na kontynuowanie nauki. Ponowne podanie zostało złoŝone lecz nie zostało uzupełnione o brakujące dokumenty i pozostało bez rozpatrzenia. Zostało złoŝone podanie o przyznanie pomocy na usamodzielnienie. Jednak mimo wezwania nie zostało uzupełnione o brakujące dokumenty i pozostało bez rozpatrzenia. Ponowne podanie zostało złoŝone lecz i ono z tych samych powodów nie zostało rozpatrzone. D.K. uzyskała pełnoletność w placówce. Indywidualny program usamodzielnienia został opracowany i zatwierdzony. Pomoc pienięŝną na kontynuowanie nauki przyznano decyzją. Pierwsza wypłata świadczeń w wysokości 383,60 zł nastąpiła w sierpniu. Decyzją została zmieniona jej wysokość i termin wypłaty. Kolejne wypłaty następowały w terminach miesięcznych przy zróŝnicowaniu wypłat w kolejnych dniach miesiąca od 13 dnia do 20 dnia. Decyzją pomoc została zawieszona ze względu na powtarzanie semestru. Decyzją została przyznana pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej w wysokości 4.516,99 zł, wykorzystana na zakup sprzętu gospodarstwa domowego. 4) Prowadzenie i rozwój infrastruktury domów pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym oraz umieszczanie w nich skierowanych osób Miasto Koszalin nie prowadzi domów pomocy społecznej. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Mieście Koszalinie w zakresie kwestii niepełnosprawności i opieki nad osobami starszymi wyznacza na lata 2009-2015 następujące cele i kierunki działań: 1. Rozwijanie zintegrowanego systemu wsparcia osób starszych 1) Przeciwdziałanie izolacji i wykluczeniu społecznemu. 2) Poszerzenie i poprawa świadczonych usług dla osób starszych. 2. Poprawa jakości Ŝycia osób niepełnosprawnych 1) Podnoszenie świadomości społecznej na temat osób niepełnosprawnych oraz ich praw i uprawnień. 2) Zapewnienie większego dostępu osób niepełnosprawnych do opieki medycznej i rehabilitacji. 3) Integracja osób niepełnosprawnych ze środowiskiem. 20