Raport - badanie koniunktury województwa wg metodyki ZZK I kwartał 2013 Pomiar koniunktury wg metodyki ZZK Ogólny pomiar koniunktury w województwie zachodniopomorskim (ZZK Syntetyczny, ZZK Usługi, ZZK Przemysł) Pomiar koniunktury w woj. zachodniopomorskim w I kwartale 2013 bez wątpliwości wykazał zjawiska kryzysowe, które są następstwem negatywnych trendów koniunkturalnych, zarysowanych już w drugiej połowie 2012r. W praktyce oznacza to, że w w I kwartale 2013 utrwaliły się w gospodarce regionu negatywne trendy w zakresie spadku sprzedaży, redukcji zyskowności, a co za tym idzie dalszego obniżenia zapotrzebowanie firm na inwestycje i zatrudnienie. W I kwartale 2013 nadal zaznaczają się różnice w kondycji sektorów przemysłowego i usługowego. O ile branże usługowe wskazują na spadki głównych wielkości ekonomicznych, o tyle w przypadku przemysłu, zmiany te są głębsze i bardziej dotkliwe. Do najpoważniejszych objawów kryzysu w przemyśle regionu w I kwartale zaliczyć należy: radykalny spadek popytu, dalsze redukcje zatrudnienia, wyhamowanie procesów inwestycyjnych, problemy z zachowaniem rentowności.
ZZK w przemyśle (profil branżowy a koniunktura) W ocenie zmian koniunktury w poszczególnych branżach sektora przemysłowego, w I kwartale 2013 roku odnotowano podobne tendencje jak dla całej gospodarki, tj. wyraźne utrwalenie zjawisk kryzysowych. Nadal, podobnie jak w roku poprzednim najpoważniejsze skutki negatywne dekoniunktury odczuwają branża budowlana i branża rolnicza obu przypadkach jednak bardzo złą koniunkturę w okresie zimowym 2013 należy w pewnej części wyjaśniać typową dla tych sektorów sezonowością produkcji. Z kolei w dziedzinach produkcji przemysłowej znamiona fazy kryzysowej są znacznie łagodniejsze, tzn. spadek produkcji jest słabszy niż w przypadku budownictwa i rolnictwa. 2
ZZK w usługach (profil usługowy a koniunktura) W branżach usługowych koniunktura w I kwartale 2013 roku podlegała takim samym zmianom jak dla innych sektorów gospodarki, tzn. odnotowała wyraźny trend spadkowy. Należy jednak zwrócić uwagę na bardzo duże dysproporcje w kształtowaniu się koniunktury w poszczególnych segmentach sektora usługowego, ujawnione już w poprzednim okresie badawczym (rok 2012). Nadal najtrudniejszą sytuację gospodarczą odnotowano w branży transportowo-spedycyjnej i w branży hotelarsko gastronomicznej (w tym ostatnim przypadku jednak zjawisko spadku obrotów w I kw. jest typowe i wynika z sezonowości typowej dla działalności hotelarskiej). Mniej głębokie spadki głównych wielkości ekonomicznych (popyt, zatrudnienie, zyski, inwestycje) odnotowano w branżach: handlowej i pozostałych usług. 3
Koniunktura w rozkładzie struktury geograficznej podregionów w województwie Pomiar koniunktury w rozkładzie podregionów w woj. zachodniopomorskim w I kwartale 2013 ujawnił dość istotną dysproporcję w przypadku podregionu stargardzkiego, gdzie odnotowano bardzo głęboki spadek aktywności gospodarczej. W pozostałych podregionach ( szczecińskim, koszalińskim i m. Szczecin) zauważane są łagodne różnice w dynamikach zmian, jednak wszystkie podregiony wykazują utrwalenie negatywnych tendencji z końcówki 2012 roku. 4
Koniunktura w rozkładzie struktury przedsiębiorstw wg rozmiarów Początek 2013 roku (I kw.) przyniósł dalsze pogorszenie kondycji firm we wszystkich kategoriach wg rozmiarów przedsiębiorstw. Jednak w przypadku dużych firm, w których w 2012 roku ujawniono najistotniejsze pogorszenie kondycji ekonomicznej, I kwartał 2013 pozwolił na wyhamowanie tych negatywnych zjawisk. Znacznie gorzej z kolei radziły sobie w I kw. mikroprzedsiębiorstwa w tych firmach nadal ujawniają się głębokie spadki sprzedaży i zysków. 5
ZZK A POMIARY REFERENCYJNE ZZK a PMI Polska Ocena wskazań pomiaru ZZK w porównaniu ze wskazaniami wskaźnika PMI industry (PMI przemysłu) dla Polski w I kwartale 2013 roku wskazuje na zgodność trendów ustabilizowanie się odczytu PMI na poziomie między 48 i 49 punktów oraz wskazania ZZK między 48,5 z IV kw. 2012 i 42,7 w I kw. 2013. Stan taki oznacza stagnowanie sytuacji na poziomie poniżej 50 punktów, czyli spowolnienie gospodarki. Warto zaznaczyć, że pomiar ZZK oczekiwanego na II kw. 2013 wykazuje nieznaczny optymizm przedsiębiorców regionu (oczekiwany ZZK dla II kw. wynosi ponad 45 punktów). 6
ZZK a PKB Polska Ocena porównawcza wskazań ZZK z tempem wzrostu PKB w Polsce w I kw. 2013 potwierdza istnienie opóźnienia w czasie zmian koniunkturalnych w woj. zachodniopomorskim w stosunku do tych zmian w całej Polsce. Na podstawie analizy komparacyjnej w 2012 roku, można przyjąć, że reakcje regionu są opóźnione o przynajmniej jeden kwartał. Tak więc wzrost PKB w Polsce o 1 proc. w I kw. może znaleźć swoje potwierdzenie w poprawie koniunktury w województwie w II kw. 2013. 7
ZZK a WWK (Wskaźnik Wyprzedzający Koniunktury) Wskazania WWK - Wskaźnika Wyprzedzającego Koniunktury (publikowanego przez BIEC) dla I kw. 2013 wykazują dalsze spadki koniunktury w Polsce. Wskaźnik ZZK dla województwa w I kw. wydaje się potwierdzać zwiastuny WWK. 8
ZZK a produkcja przemysłowa w Polsce Porównanie wskazań ZZK z tempem wzrostu produkcji przemysłowej w Polsce w I kw. potwierdza utrwalenie się fazy kryzysowej w gospodarce w skali kraju i w regionie spadek produkcji przemysłowej w Polsce o ok. 3 proc. i spadek poziomu ZZK w regionie nie pozostawiają wątpliwości. 9
ZZK a PMI w strefie euro Odczyty PMI dla przemysłu i dla usług w strefie Euro w I kw. 2013 nie przynoszą żadnych istotnych zmian w stosunku do ich poziomów z końcówki 2012 roku. Wydaje się, że gospodarka ta stagnuje nadal na poziomie ok. 47 punktów w skali PMI. Na tym tle obniżenie się poziomu ZZK w I kw. 2013r. wobec 2012 roku uznać należy za potwierdzenie zjawiska opóźnień w transferze Odczyty ZZK z tego okresu wskazują, że dekoniunktura ze strefy Euro transferuje się do Polski i do regionu z pewnym opóźnieniem w czasie (ok. 2-3 kwartały). Można zatem przypuszczać, że w Polsce i w województwie trend spadkowy będzie ujawniać się przynajmniej do połowy 2013 roku. 10
ZZK a PKB w strefie euro i w Unii Europejskiej Dane dotyczące PKB w UE i strefie Euro w I kw. 2013r. nadal sugerują fazę recesji gospodarczej, co znajduje również swój wyraz z spadku poziomu ZZK dla województwa.