Przetwórstwo ma poziomie gospodarstwa rolnego warunkiem dywersyfikacji dochodu rodzin rolniczych (zboża, owoce, mięso i mleko) oraz podstawy sprzedaży bezpośredniej Umowa 00001-6900-FA 1900484/13 Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach działania Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 - Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Bolesław Pieczyński, grudzień 2014 roku
Jaka jest główna przesłanka realizacji tego projektu Czy można zwiększyć dochody z prowadzonej produkcji rolnej w gospodarstwie? CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE 2
Dlaczego jest to ważne dla naszego rolnictwa? Ilość gospodarstw w POLSCE: 2012 rok - gospodarstwa powyżej 1 ha 1 480 000 Ile przyjęto wniosków o płatności bezpośrednie w 2014 roku: 1 353 200 Jak ta ilość (w %) wygląda na tle innych państw UE (27): Dane GUS, 2013 na podstawie spisu 2010
Dlaczego jest to ważne dla naszego rolnictwa? Ile gospodarstw prowadzi produkcję towarową zaopatruje rynek żywności w POLSCE: Gospodarstwa towarowe; 300 000; 20% 1 480 000 Gospodarstwa socjalne; 1 180 000; 80%
OWOCE I WARZYWA (czy mamy pogląd o czym mówimy) Czy jest to rynek, o który warto zabiegać i w nim uczestniczyć? 12,00 10,00 OWOCE_POLSKA produkcja ok. 3,0 mln ton (ok. 7,5%) 8,00 6,00 Całkowita produkcja UE: 40 mln ton 4,00 2,00 0,00 IT ES FR PL DE EL RC UU PT UA NL BE CZ UK SV CY BG SK LT DK SE LV IR FI EE LU MT 18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 WARZYWA_POLSKA produkcja ok. 6,0 mln ton (ok. 8,5%) Całkowita produkcja UE: 70 mln ton IT ES FR PL EL NL DE RO UK PT HU BE BG AU LT SK SE CZ DK FI 5 IR LV CY EE SV MT LU
Grupy i Organizacje Producentów Owoców i Warzyw rozmieszczenie w PL GP 173 OP 139 Ogółem 312 Liczba członków GP= 2624 Liczna członków OP = 4652 Ogółem zrzeszonych producentów 7276 1 GP 0 OP zach-pom. 1 GP 5 OP lubuskie 21 GP 21 OP kuj-pom. 25 GP 22 OP wielkopolskie 9 GP 2 OP dolnośl. 6 GP 4 OP pomorskie 6 GP 0 OP opolskie 10 GP 9 OP łódzkie 3 GP 1 OP śląskie 6 2 GP 1 OP warm-maz. 54 GP 41 OP mazowieckie 10 GP 6 OP święt. 6 GP 3 GP 0 OP 8 OP podkarp. małopolskie 2 GP 1 OP podlaskie 14 GP 18 OP lubelskie
Reakcja społeczeństwa na zmiany i innowacje Ilość towarowych gospodarstw ogrodniczych w Polsce (owoce + warzywa - powierzchnia powyżej 1 ha; uprawy pod osłonami - pow. 0,3 ha; pieczarki pow. 200 m2 w 1 cyklu) = ok. 120 000 (gospodarstwa mniejsze ok. 80,0 tys.) ZORGANIZOWANI W GRUPACH = ok. 7 276 (ok. 6%) Liderzy Wprowadzają obecnie na rynek ponad 26 % owoców i warzyw 60 % 20 % 2 % 10 % 8 % Innowatorzy Przejmujący szybko Przejmujący po pewnym czasie Przejmujący po dłuższym czasie Konserwatyści
PRODUKCJA ROLNA POLSKI 2012 rok Lp. Wyszczególnienie Unia Europejska Swiat Udział % Miejsce Udział % Miejsce Produkcja niektórych artykułów rolnych 1 pszenica 6,8 4 1,5 16 2 żyto 36,7 2 23,1 2 3 ziemniaki 14,2 2 2,5 7 4 buraki cukrowe 9,6 3 4,4 7 5 rzepak 10,2 4 3,5 8 6 jabłka 18,0 2 2,7 5 7 mięso 8,3 5 2 12 8 mleko krowie 8,3 4 2 12 Pogłowie 9 bydło 6,4 7 0,4 45 10 trzoda chlewna 10 3 1,6 9
GRUPY PRODUCENTÓW ROLNYCH Luty 2014 roku OGÓŁEM 1 384 GPR 70 77 130 87 43 73 419 75 130 36 34 31 % 87 27 15 19 43
JAK ZMIENIA SIĘ HANDEL POLSKA lata 90 - te 20 lat UE - 2004 2014 rok Europa Zachodnia lata 40 -te 40 lat 20 lat Bardzo szybki rozwój SKOKOWY Nie wszyscy nadążają za procesem zachodzących zmian 10
JAKIE PERSPEKTYWY które kanały dystrybucji będą się rozwijały najszybciej? 4 ROZWÓJ SIECI MAŁOPOWIERZCHNIOWYCH 5 ROZWÓJ E-HANDLU P R O G N O Z A 1990 2000 2013 2020 DYNAMICZNY ROZWÓJ SIECI MAŁOPOWIERZCHNIOWYCH CORAZ WIĘKSZE ZNACZENIE małych sklepów - wygodnych, praktycznych, osiedlowych. Obok produktów o dobrej jakości i konkurencyjnej ceny, konsumenci najbardziej cenią sobie wygodę zakupów. TO SKLEPY SIECIOWE np. ŻABKA CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE Źródło: Bank BGŻ 11
Gdzie Europejczycy kupują żywność 100 80 60 40 20 0 96 % sprzedaży żywności przez duże sieci PROGNOZA dystrybucyjne 2010 ROK na 2014 r. ok.60 % 85 85 85 78 72 70 50 46 44 40 Jakie mają preferencje? EUROPA ZACHODNIA : duże znaczenie marki - standardu Europa Południowa większe znaczenie handlu tradycyjnego Europa Północna większe znaczenie supermarketów
JAK TO JEST W POLSCE z zakupami żywności Ile razy średnio w ciągu roku konsumenci robią zakupy spożywcze Na tle Europy Zachodniej POLSKI KONSUMENT robi najczęściej zakupy spożywcze. Upodobanie do częstych zakupów wynika m. in. z rozdrobnienia handlu w latach 90-tych. Źródło: Europanel
DYSTRYBUCJA - jest o co walczyć!!! Producent Konsument Detalista 60 % Marże poza producentem 100 % Marże pośredników i detalisty CZY WYSTĘPUJĄ WŁAŚCIWE PROPORCJE? 11% -nasze koszty 40 % Cena producenta 29 % Producent musi pokryć jeszcze koszty : przechowania, przygotowania, transportu Cena za surowiec 29 % Jak to wykorzystać, co zrobić aby uzyskać wyższą cenę za wytwarzane produkty, a może sprzedaż bezpośrednia?
Nasz PROJEKT - CO ROBIMY - Szkolenie rolników: (chcą to robić, lub już to robią????) I etap: 1 230 osób 43 grupy (do 19 grudnia 2014) II etap: 1 770 osób 59 grup (07.01 27.05.2015) Z kim to robimy: KONSORCJUM Krajowa Rada Izb Rolniczych w Warszawie Nasz główny partner: 16 ośrodków doradztwa rolniczego CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE 15
Ilość uczestników w projekcie - plan Ilość grup / liczba uczestników 4/120 10/300 5/150 4/120 4/120 4/120 4/240 12/360 7/210 4/120 3/90 8/240 8/240 10/300 KRiR 3/120 4/120 4/120
Jaki program SZKOLENIA 2 dni WYKŁADY: 11 godzin Jak to robić zgodnie z obowiązującymi wymogami prawa ; Podstawy organizacyjne, techniczne i technologiczne; Jak działa rynek; Gdzie i jak możemy uzyskać wsparcie finansowe naszej działalności. WARSZTATY: 4 godziny ROBIMY z uczestnikami: soki wędliny sery mąkę CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE 17
Nasza BAZA Gdzie to robimy: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Radomiu, CENTRUM PRAKTYCZNEGO SZKOLENIA W ZAKRESIE MAŁEGO PRZETWÓRSTWA CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE 18
Nasza BAZA Linia do produkcji soków CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE 19
Nasza BAZA Mała masarnia CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE 20
Nasza BAZA Linia do przerobu mleka CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE 21
Nasza BAZA Linia do przerobu zbóż CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE 22
PRZETWÓRSTWO MIĘSA lokalne masarnie (czy mamy pogląd o czym mówimy) A jak wygląda opłacalność tradycyjnej produkcji? PRODUKCJA W GOSPODARSTWIE PRZYKŁAD: przerabiamy 2 półtusze wieprzowe zakupione w ubojni, dokupujemy mięso wołowe i wszystkie dodatki. Nie liczymy pracy i amortyzacji PRZYCHODY: 1. Szynka 2. Schab wędzony 3. Boczek wędzony 4. Kaszanka 5. Selceson 6. Pasztetowa 7. Kiełbasa 8. Żeberka 9. Nogi 10.Kości KOSZTY: 1. Półtusze 2 po 40 kg 2. Wołowina 3. Kasza gryczana 4. Kaszka manna 5. Pieprz, czosnek, sól, liście laurowe, ziele ang. 6. Jelita 7. Energia, drewno, woda 8. Opłaty targowiskowe, transport Ile z tego może zostać rolnikowi w kieszeni? 200 PLN 300 PLN 500 PLN 600 PLN ok. 650 PLN 800 PLN 23
Dziękuję za uwagę