2014-05-04 10:23:22 Koszty uzyskania przychodów: Konsekwencje umorzenia wierzytelności AUTOR: Jacek Kotowski Wierzytelności, które zostają umorzone, mogą stanowić koszt uzyskania przychodu, pod warunkiem, że uprzednio zaliczone były do przychodów należnych potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 17 grudnia 2012 r. nr IPTPB3/423-333/12-4/PM. Z przedstawionego stanu faktycznego wynikało, iż ze względu na trudną sytuację finansową niektórych spółek prowadzących działalność apteczną, wnioskodawca zamierza umorzyć część wierzytelności wobec niektórych z nich. Umorzone miały zostać wierzytelności z tytułu sprzedaży leków. Nie były one przedawnione. Podatnik nie miał pewności, czy wartość umorzonych wierzytelności będzie mogła zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Koszty uzyskania przychodów Dyrektor Izby Skarbowej zaznaczył, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Zwrócił uwagę, że konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy. Istota wierzytelności Jak podkreślił Dyrektor Izby Skarbowej, wierzytelność stanowi uprawnienie do żądania spełnienia świadczenia z określonego stosunku zobowiązaniowego, przysługujące wierzycielowi wobec dłużnika. Jest ona zbywalnym prawem majątkowym. Wierzyciel może również podjąć decyzję o zwolnieniu dłużnika z długu. Instytucję tę reguluje art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), zgodnie z którym zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.
Wierzytelności a przychody i koszty podatkowe Zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem tych, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne. Organ podatkowy wyjaśnił, że powołany przepis zakazuje, co do zasady, zaliczania umorzonych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy umarzana wierzytelność została uprzednio wykazana jako przychód należny podatnika, stosownie do art. 12 ust. 3 omawianej ustawy. Norma zawarta w art. 12 ust. 3 ww. ustawy, nakazuje ujmować dla celów podatkowych przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, które nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane przez podatnika, ale są mu należne, tj. stanowią przedmiot wymagalnych świadczeń. Podsumowanie Po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego Dyrektor Izby Skarbowej potwierdził, że podatnik może uznać za koszty uzyskania przychodów wierzytelności uprzednio zarachowane zgodnie z art. 12 ust. 3 tej ustawy jako przychody należne, jeżeli zwolnił dłużnika z obowiązku wykonania zobowiązania, a dłużnik przyjął to zwolnienie. Przypomniał jednak, że dodatkowo należy mieć na uwadze przepis art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione. AUTOR: Jacek Kotowski Komentarze