OZONOWANIE RODZIN CUDOWNA BROŃ NA VARROA CZY MISTYFIKACJA? Jerzy WILDE, Maciej SIUDA, Beata BĄK KATEDRA PSZCZELNICTWA, Wydział Bioinżynierii Zwierząt, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie 54 Naukowa Konferencja Pszczelarska Puławy 7.03.2017
Wprowadzenie Początek 2016 roku zelektryzował pszczelarzy sensacyjną wiadomością, iż wszelkie kłopoty związane z walką z Varroa wkrótce zostaną pokonane za sprawą najnowszego wynalazku jakim jest ozonowanie rodzin. Może ono wyeliminować roztocze Varroa, a także inne infekcje pszczół. Co więcej posiada ona tę zaletę, że w przeciwieństwie do innych produktów nie pozostawia szkodliwych pozostałości po przeprowadzeniu zabiegu.
Wytwarzanie ozonu jest inne od ozonatorów obecnych na rynku, ponieważ odbywa się w niskiej temperaturze, wykorzystując opatentowany system zimnej plazmy. Ozon niszczy wszelkie formy mikroorganizmów poprzez utlenianie w ciągu kilku sekund. Dezynfekcja rodzin za pomocą tego procesu eliminuje 99,9% mikroorganizmów obecnych w gnieździe (bakterie, grzyby i wirusy oraz roztocze Varroa).
System jest stosowany wewnątrz ula w obecności rodziny. Nie ma żadnego negatywnego wpływu na pszczoły, czerw i matki, a nawet poprawia ich dobrostan. System specjalnie zaprojektowany we Włoszech do dezynfekcji uli zapewnia skuteczną dezynfekcję bez użycia środków chemicznych i ochronę przed bakteriami, wirusami i innymi mikroorganizmami, które mogą być obecne w ulu i na pszczołach.
Można stosować go w 5 ulach jednocześnie i wymaga tylko 20 minut na przeprowadzenie zabiegu. Ten rewelacyjny opis dodatkowo udokumentowano wynikami badań, przeprowadzonymi w czerwcu 2015 roku, w okresie 21 dni, na 20 rodzinach w każdej grupie: ozonowanej, leczonej Apivarem oraz kwasem szczawiowym.
Różne duże litery oznaczają różnice między średnimi na poziomie p<0,01, małe zaś przy p<0,05 Ozonowanie we Włoszech (czerwiec 2015) Po 7 dniach 8-14 dni 15-21 dni Razem 1-21 dni Sposób traktowania n Średnie s Średnie s Średnie s Średnie s Ozonowanie O3 API (20 minut wdmuchiwania ozonu do ula) 20 225,5 b 132,7 223,2 B 124,9 148,0 Bb 65,7 596,7 Bb 318,1 Apivar (2 x 500 mg amitrazy) 20 194,7 105,7 132,5 A 59,5 79,7 A 21,1 406,8 a 179 Kwas szczawiowy - sublimacja 3 x co 7 dni 20 145,9 a 72,5 116,0 A 58,6 105,5 a 57,8 367,5 A 183,8
Ozonowanie we Włoszech (czerwiec 2015) Sposób leczenia n Martwe Vd (22-37 dni) łącznie średnio Ozonowanie Apivar Ozonowanie kwas szczawiowy Apivar Ozonowanie Kwas szczawiowy Ozonowanie 10 115 11,5 10 103 10,3 20 358 17,9 20 345 17,3 Badania przeprowadzono na innych 1000 pniach i wyniki potwierdziły rezultaty osiągnięte w pierwszym eksperymencie
W związku z powyższym postanowiono przetestować tę rewelację w warunkach Polski. Doświadczenie przeprowadzono w 2016 roku (marzec-maj) w 4. pasiekach, w okolicach Olsztyna, na rodzinach pszczelich rasy Apis mellifera carnica linii Kortówka.
Głównym jego celem było sprawdzenie, czy ozonowanie w systemie API O 3 jest skuteczne w walce z Varroa i jak wpływa na zachowanie pszczół. Łącznie przetestowano 45 rodzin, które poddano ozonowaniu oraz 36 pni kontrolnych.
Po trzech tygodniach od ostatniego ozonowania we wszystkich rodzinach zastosowano Apiwarol (2 pasieki) lub BeeVital (2 pasieki). Określano porażenie pszczół roztoczami (ekstensywność inwazji) przed i po zabiegach.
Skuteczność ozonowania rodzin w pasiece G marzec-maj 2016 Sposób traktowania N 31.03-21.04.2016 21.04-12.05.2016 Bivital Średnia Średnia Ozonowanie O3 API (20 minut) 10 0,3 0,7 Kontrolne 10 0,5 0,4 Skuteczność ozonowania rodzin w pasiece K marzec-maj 2016 Sposób traktowania n 31.03-21.04.2016 21.04-12.05.2016 Apiwarol Średnia Średnia Ozonowanie O3 API (20 minut) 10 1,2 2,5 Kontrolne 10 0,4 0,8
Skuteczność ozonowania rodzin w pasiece T marzec-maj 2016 Sposób traktowania n 31.03-21.04.2016 21.04-12.05.2016 Bivital Średnia Średnia Ozonowanie O3 API (20 minut) 17 0,9 0,2 Kontrolne 8 0,4 0,3 Skuteczność ozonowania rodzin różnymi dawkami ozonu marzec-maj 2016 Sposób traktowania n 31.03-21.04.2016 21.04-12.05.2016 Bivital Średnia Średnia Ozonowanie O3 API (1 dysza x 20 minut) 11 0,8 0,3 Ozonowanie O3 API (2 dysze x 20 minut) 4 1,8 0,2 Ozonowanie O3 API (3 dysze x 20 minut) 2 0 0,3
Średnie porażenie pszczół Varroa. przed wiosennymi zabiegami (30.03.2016) Rodziny Ei 30.03.2016 Ei 25.04.2016 po ozonowaniu w gr. I Ei 12.05.2016 po odymieniu Apiwarolem (3x) w gr. I n średnia s średnia s średnia s Grupa I (nie leczone w 2015 roku) 8 3,0 1,5 7,5 4,5 2,7 B 0,9 Grupa II (nie leczone w 2015 roku) 8 3,0 1,2 5,0 4,2 7,2 A 4,6 Średnia liczba Varroa na wkładkach dennicowych w 2016 Rodziny Ozonowanie O3 API (20 minut wdmuchiwania ozonu do ula) Osyp naturalny 01-30.03.2016 po O3 razem 31.03-25.04.2016 po Apiwarolu razem 25.04-12.05.2016 n średnia s średnia s średnia s 8 2,6 2,7 33,1 A 11 616,3 A 194,3 Kontrolne 8 2,5 1,9 16,8 B 8,7 148,8 B 86
Średnia liczba jasnych Varroa na wkładkach dennicowych po zabiegu ozonowania (31.03-25.04.2016) i po 3 x odymieniu Apiwarolem (25.04-12.05.2016r) Grupa n O3 jasne Apiwarol jasne Średnie s Średnie s Apiwarol 3 x: 25.04, 1.05 i 5.05 8 1,1 A 1 133,5 A 60,1 Kontrolne 8 0,0 B 0 19,5 B 14
Wniosek Nie stwierdzono istotnego wpływu ozonowania rodzin na śmiertelność roztoczy ani na zachowanie pszczół
DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ