Zarządzenie Rektora Politechniki Gdańskiej nr 24/92 z dnia 19 października 1998 r. w sprawie: wprowadzenia regulaminu gospodarki finansowej Politechniki Gdańskiej Na podstawie art.49.3 ustawy o szkolnictwie wyższym z dnia l2 września 1992 r. (Dz. U nr 65 poz. 385); 48 Statutu Politechniki Gdańskiej; uchwały Senatu PG z dnia 16 września 1998 r., zarządza się co następuje: Zgodnie z uchwałą senatu Politechniki Gdańskiej z dnia 16 września 1993 r. wprowadzam w życie regulamin gospodarki finansowej Politechniki Gdańskiej. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z mocą obowiązującą od 16 września 199B r. l 2. Rektor prof. dr hab. inż. Edmund Wittbrodt Otrzymują: jednostki organizacyjne wg stałego rozdzielnika
REGULAMIN GOSPODARKI FINANSOWEJ POLITECHNIKI GDABSKIEJ I. Podstawa prawna Podstawę prawną prowadzenia gospodarki finansowej w Politechnice Gdańskiej stanowią: l. Akty normatywne państwowe, 2. Statut Politechniki Gdańskiej, 3. Zarządzenia Rektora Politechniki Gdańskiej, 4. Uchwały Senatu Politechniki Gdańskiej, 5. Regulacje wewnętrzne, regulaminy, ustalenia, zasady ujęte w formie pisemnej. Zestawienie obowiązujących regulacji prawnych zawiera załącznik nr l. II. Źródła finansowania - przychody Działalność Uczelni finansowana jest z następujących źródeł: l. Dotacja budżetowa Ministerstwa Edukacji Narodowej na działalność dydaktyczna, 2. Dotacja budżetowa Komitetu Badań Naukowych na badania własne; 3. Dotacja budżetowa Komitetu Badań Naukowych na działalność statutowa; 4. Dotacje celowe Ministerstwa Edukacji Narodowej i Komitetu Badań Naukowych (inwestycje, współpraca z zagranicą, wydawnictwa, czasopisma, sympozja, itp.); 5. Przychody z działalności umownej l usługowej: - granty finansowane przez KBN, - projekty celowe finansowana przez KBN i podmioty gospodarcze, - prace badawcze na rzecz podmiotów gospodarczych, - inne rodzaje działalności usługowej 6. Przychody z działalności dydaktycznej, oprocentowania bankowego, odpłatności za hotele, opłat licencyjnych itp. 7. Dotacja budżetowa Ministerstwa Edukacji Narodowej na fundusz pomocy materialnej dla studentów. 8. Przychody z działalności domów studenckich (opłaty za wynajem, itp. ) Przeznaczenie środków z poszczególnych źródeł finansowania zawiera załącznik nr 2. III. Koszty działalności - wydatki Wyodrębniane są następujące koszty działalności Uczelni: l. Koszty bezpośrednie; a/ działalności dydaktycznej, w tym remontów budynków, b/ badań własnych, c/ działalności statutowej, d/ działalności umownej i usługowej, 2. Koszty pośrednie; a/ ogólnouczelniane (ogólne) b/ wydziałowe, Koszty te obciążają poszczególne rodzaje działalności w proporcji do kosztów bezpośrednich wymienionych w p. III. l zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów, zał. nr l, poz. l. 2 3. Koszty pomocy materialnej dla studentów. Zasady kwalifikacji kosztów zawiera załącznik nr 3. IV. Dysponowanie środkami finansowymi l. Dotacja budżetowa na działalność dydaktyczną jest w dyspozycji Rektora. Dotacja ta Jest dzielona wg zasad zatwierdzonych przez senat (zał. nr l, poz. S. 3). Przydzielonymi środkami dysponują odpowiednio dziekani, kierownicy studiów, dyrektor administracyjny PG, dyrektor Biblioteki Głównej. 2. Dotacja budżetowa na badania własne Jest w dyspozycji Rektora. Dotacja ta Jest dzielona na wydziały wg zasad zatwierdzonych przez Senat (zał. nr l, poz. 2. 3). Przydzielonymi środkami dysponują dziekani dzieląc je pomiędzy realizatorów tematów. Bezpośrednimi dysponentami są pracownicy realizujący tematy pod formalnym nadzorem kierowników katedr (zakładów). 3. Dotacja budżetowa na działalność statutową jest przydzielana przez KBN bezpośrednio na wydziały. 2
Dysponentami tych dotacji są dziekani przydzielający środki zespołom badawczym (katedrom). Bezpośrednimi dysponentami środków są kierownicy zespołów realizujących tematy badawcze (kierownicy katedr). 4. Dotacje celowe MEN i KBN są przydzielone wg złożonych i zaakceptowanych wniosków. Dysponentami tych dotacji są kierownicy zespołów realizujących cele (kierownicy katedr) pod formalnym nadzorem dziekanów i Rektora. 5. Przychody własne pozaumowne są ewidencjonowane i bilansowane na dobro jednostek organizacyjnych w których zostały uzyskane. 6. Dysponentami zysków wypracowanych w działalności umownej i usługowej są w odniesieniu do wydziałów - dziekani, a w odniesieniu do jednostek organizacyjnych pozadydaktycznych - dyrektor administracyjny (wg zasad określonych w pkt. VI 2.b.). 7. Dysponentem dotacji budżetowej na pomoc materialną dla studentów oraz uzyskanych przychodów domów studenckich Jest Rektor. V. Zasady gospodarki finansowej w Politechnice Gdańskiej. A. Uczelnia prowadzi gospodarkę finansową opartą o niżej podane zasady: l. Podstawą działalności Uczelni Jest dotacja budżetowa finansująca działalność dydaktyczną, badania własne, działalność statutową, pomoc materialną dla studentów oraz utrzymanie Uczelni. Wielkość przyznanych środków decyduje o zakresie podstawowej działalności, w oparciu o nią planuje się zasadniczą strategię pracy. 2. Uzupełnieniem środków niezbędnych do normalnej działalności Uczelni, są przychody z realizacji prac umownych i usług. 3. Gospodarkę finansowa Uczelni prowadzi się w oparciu o plan rzeczowo - finansowy na dany rok kalendarzowy przedstawiany przez Rektora i zatwierdzany przez Senat. 3.1 Celem prowadzenia racjonalnej gospodarki środkami będącymi w dyspozycji Uczelni ustala się tryb opracowania uczelnianego planu rzeczowo-finansowego w podziale na jednostki organizacyjne i rodzaje prowadzonych działalności! a/ Rektor do 31 października roku poprzedzającego nowy rok finansowy przedstawia Senatowi do akceptacji roczną strategię pracy Uczelni określającą kierunki rozwoju, inwestycje, stan zatrudnienia, liczebność studentów itp. Na podstawie przyjętej strategii pracy Rektor określa dla poszczególnych jednostek organizacyjnych dane bazowe do planu finansowego ich działalności dydaktycznej, b/ Dziekani i kierownicy pozostałych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność umowną lub usługową do 30 listopada roku poprzedzającego nowy rok finansowy przedstawiają wielkości planowanych dodatkowych rocznych przychodów finansowych. c/ Dyrektor administracyjny PG i kwestor do 15 stycznia nowego roku finansowego: - określają wskaźniki planu finansowego pozwalające na oszacowanie wysokości kosztów pośrednich ogólnouczelnianych (procentowo i kwotowo), - przekazują wydziałom i pozostałym jednostkom organizacyjnym wskaźniki niezbędne do ich planów finansowych oraz spodziewane kwoty dotacji na poszczególne rodzaje działalności. d/ Dziekani i kierownicy pozostałych jednostek organizacyjnych do 31 stycznia nowego roku finansowego przedstawiają Rektorowi swoje plany rzeczowo- finansowe. e/ Rektor do końca lutego nowego roku finansowego przedstawia Senatowi do akceptacji, plan finansowy na rok bieżący. 3.2 Plan finansowy Uczelni, wydziałów i pozostałych jednostek organizacyjnych powinien zawierać globalną wielkość przychodów i wydatków (kosztów) a także przewidywany wynik finansowy. 3.3 Plan finansowy może być korygowany w trakcie roku w zależności od przyznanych środków budżetowych i sytuacji finansowej Uczelni. 3.4 Za właściwą realizację planu finansowego Uczelni odpowiada Rektor a w odniesieniu do wydziałów i pozostałych jednostek organizacyjnych dziekani oraz kierownicy tych jednostek. 3
Dyrektor administracyjny Uczelni odpowiada za realizację wydatków w ramach kosztów ogólnouczelnianych oraz wydatków na remonty budynków i budowli. 3.5 Przekroczenie kosztów działalności dydaktycznej ponad kwoty przydzielonej dotacji może nastąpić jedynie w przypadku uzyskania dodatkowych przychodów. W przypadku braku równowagi przychodów i wydatków straty będą potrącane z zysku działalności umownej. Deficyt i straty obciążać będą środki finansowe następnego roku. 3.6 Wydatki na działalność statutową, badania własne, granty, projekty celowe itp. mogą być realizowane tylko do wysokości przyznanych środków na ten cel. Niewykorzystane środki w danym roku kalendarzowy podlegają rozliczeniu wg zasad określonych przez Komitet Badań Naukowych. 3.7 Wydatki z funduszu pomocy materialnej dla studentów związane w wyplata stypendiów, utrzymaniem i remontami domów oraz stołówek studenckich mogą być realizowane do wysokości przyznanej dotacji powiększonej o osiągnięte przychody własne, niewykorzystane środki funduszu w danym roku finansowym pozostają do dyspozycji Uczelni. 4. Rok finansowy kończą: a/ opracowane do 15 lutego następnego roku finansowego wstępne sprawozdanie wskaźnikowe, b/ opracowane go końca lutego następnego roku finansowego bilans i sprawozdanie z gospodarki finansowej Uczelni, c/ przedstawione przez Rektora w marcu następnego roku finansowego i zaakceptowane przez Senat sprawozdania z gospodarki finansowej, d/ przekazanie Ministerstwu Edukacji narodowej bilansu finansowego z pkt 4.b/. B. Gospodarka finansowa Wydziału l. Za gospodarkę finansową wydziału odpowiada dziekan wobec Rektora i rady wydziału. Za stronę formalną odpowiada dyrektor administracyjny wydziału. 2. Obowiązuje ogólna zasada rozliczania wynagrodzeń wszystkich grup pracowników wg Rozporządzenia RM oraz zasad szczegółowych (zał. nr 2, poz. l,2, zał. nr l, poz. ). 3. Odpowiedzialnymi wobec dziekana są: - kierownicy katedr (zakładów, zespołów badawczych) w zakresie środków przydzielonych do ich dyspozycji (dotacja na działalność dydaktyczną, statutową, zakupy rzeczowe, dotacje celowe, inne), - kierownicy katedr (zakładów) w zakresie formalnego nadzoru nad gospodarką finansową środkami przydzielony! Podległym pracownikom, prowadzący prace umowne i usługowe w zakresie gospodarowania środkami finansowymi przeznaczonymi na realizację tych prac. 4. Koszty wykonania prac umownych są negocjowane pomiędzy zleceniodawcą, prowadzącym umowę i dziekanem (tzw. ceny umowne). 5. Kalkulacje kosztów wykonywanych prac dla zleceniodawców zewnętrznych zawierają pozycje kosztów pośrednich ogólnouczelnianych i wydziałowych. Zasadą ogólną jest pełne rozliczenie kosztów pośrednich wynikających z umownej rocznej działalności wydziału (w skali roku finansowego). W poszczególnych umowach odpisy na rzecz kosztów ogólnouczelnianych k o i wydziałowych k w mogą być ustalone odrębnie na Jeden z niżej podanych sposobów: a/ Jako wskaźnik procentowy odniesiony do kosztów bezpośrednich k w (%), k o (%}, b/ Jako kwota k w (zł), k o (zł) określona dla poszczególnych katedr (zakładów, zespołów badawczych) do wypracowania w ciągu roku finansowego; po zapewnieniu wypracowania k w i k o odnośne katedry (zakłady, zespoły badawcze) mogą być zwolnione z obciążenia odpisem k o, k w w realizacji dalszych umów w danym roku finansowym, c/ Jako kwota k w (zł), k o (zł) negocjowana pomiędzy dziekanem i prowadzącym prace (kierownikiem katedry) indywidualnie dla każdej umowy. 6. Wydziały mogą prowadzić zajęcia dydaktyczne - kursy, studia podyplomowe, itp., za pełną odpłatnością uczestników. 4
Wysokość odpłatności powinna być kalkulowana na podstawie kosztów związanych z prowadzonym przedsięwzięciem. Kalkulacją należy objąć koszty bezpośrednie oraz koszty pośrednie. Wysokość kosztów pośrednich ustala dziekan (wg zasad jak w pkt. V. B. 4). 7. Poszczególne jednostki organizacyjne mogą korzystać z usług, zakupów inwestycyjnych, poligraficznych, transportowych, remontowych itp. poza Uczelnią, pod warunkiem, że koszt tych usług nie jest wyższy od kosztu usług świadczonych przez pomocnicze jednostki organizacyjne i działy Uczelni. C. Gospodarka finansowa jednostek organizacyjnych będących na rozrachunku własnym 1. Za gospodarkę finansową jednostki organizacyjnej będącej na rozrachunku własnym odpowiada kierownik jednostki wobec dyrektora administracyjnego PG. 2. Kierownik jednostki organizacyjnej w oparciu o plan rzeczowo-finansowy przedstawia do zatwierdzenia cenniki realizowanych usług uwzględniające koszty własne, ustalony wskaźnik kosztów ogólnych i zysk jednostki. Mogą być negocjowane ze zleceniodawcą ceny umowne inne niż cennikowe - muszą jednak zapewniać opłacalność realizacji prac. 3. Wynik finansowy rocznej działalności jednostki Jest podstawą do podjęcia decyzji o utrzymaniu lub likwidacji Jednostki. Decyzję podejmuje dyrektor administracyjny Uczelni. VI. Wynik finansowy działalności Uczelni i podział zysku l. Wynik finansowy rocznej działalności Uczelni ustala się wg stanu na dzień 31 grudnia. Dodatni wynik finansowy jest nadwyżką przychodów nad wydatkami, nazywany dalej zyskiem. Zysk pozostaje w dyspozycji Uczelni i Jest przeznaczony na: a/ fundusz zasadniczy, b/ uczelniany fundusz nagród, c/ własny fundusz stypendialny. 2. Podział zysku na poszczególne Jednostki organizacyjne odbywa się wg następujących zasad; a/ nadwyżka przychodów nad wydatkami w działalności dydaktycznej w całości zasila fundusz zasadniczy tej jednostki, która zysk osiągnęła. Część zysku, maksymalnie do 10%., może być przeznaczona na własny fundusz stypendialny, b/ zysk wypracowany w działalności umownej i usługowej dzielony jest następująco: - 20% na uczelniany fundusz nagród; szczegółowy podział nagród określają odnośne regulaminy, - 80% zasila fundusz zasadniczy; podział funduszu zasadniczego na poszczególne jednostki określa zarządzenie Rektora w sprawie zasad gospodarki funduszem zasadniczym (zał. nr l. poz. ). 3. W przypadku, gdy jednostka organizacyjna posiada ujemny wynik finansowy (stratę) w działalności dydaktycznej oraz nadwyżkę (zysk) w działalności umownej - stratę pokrywa się z wypracowanego zysku działalności umownej i usługowej. W przypadku braku wystarczającego zysku z działalności umownej i usługowej różnicę (strata - zysk) odejmuje się od dotacji budżetowej, przydzielonej odnośnej Jednostce organizacyjnej w następnym roku finansowym. 4. Za wynik finansowy Jednostek organizacyjnych będących na tzw. rozrachunku własnym odpowiada kierownik jednostki. W przypadku wyniku finansowego wykazującego straty, dyrektor administracyjny uczelni przeprowadza analizę i podejmuje decyzję o celowości dalszego utrzymania jednostki. 5
Załącznik nr 1 do regulaminu gospodarki finansowej Regulacje prawne gospodarki finansowej Uczelni Akty normatywne państwowe: l. Ustawa z dnia 12.09.1990 r. o Szkolnictwie Wyższym Dz. U. nr 65/90 poz. 385; 2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27.08.1992r. w sprawie zasad gospodarki finansowej Uczelni, Dz. U. nr 84/91 poz. 380, Dz. U. nr 112/91 poz. 4a5; 3. Ustawa z dnia 18.01.1991 r. o utworzeniu Komitetu Badań Naukowych, Dz. U. nr 8/91 poz. S8, 4. Rozporządzenie Przewodniczącego Komitetu ds. Nauki i Postępu Technicznego przy Radzie Ministrów z dnia 2.02..1991 r. w sprawie szczególnych zasad gospodarowania środkami finansowymi na naukę w 1991 r., Dz. U. nr 12/91 poz. 55; 5. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19.I2.1989 r. w sprawie uznawania składników majątkowych za środki trwale oraz wartości niematerialne i prawne zasad i stawek amortyzacji oraz zasad wyceny środków trwałych, Dz. U. nr 72/89 poz. 422 wraz z późniejszymi zmianami opublikowanymi w Dz. U. z 1990 r. nr 48 poz. 248 oraz Dz. U. nr 90/90 poz. 529, Dz. U. 30/92; 6. Rozporządzenie Ministra Finansów z 15.01.1991 r. w sprawie zasad prowadzenia rachunkowości, Dz. U. nr 10/91 poz. 35. Zarządzenia i regulacje wewnętrzne Uczelni 1. Statut Uczelni; 2. Regulamin organizacyjny Uczelni wraz z zakresem obowiązków i uprawnień kierowników jednostek; 3. Zasady finansowania działalności dydaktycznej; - podział dotacji budżetowej pomiędzy wydziały; 4. Plan finansowy Uczelni - zatwierdzany przez Senat; 5. Zasady rozliczania kosztów wydziałowych i ogólnouczelnianych oraz kalkulacji prac badawczych i usług, Zaradzenie Rektora nr 22/91 z dnia 17.10.1991 r. ; 6. Zasady gospodarki funduszem zasadniczym przeznaczony na zakupy Inwestycyjne; 7. Zasady gospodarki własnym funduszem stypendialny; 8. Regulaminy przyznawania nagród: uczelnianego funduszu nagród, motywacyjno-wdrożeniowego, zakładowego funduszu nagród; 9. Regulamin przyznawania nagród dla nauczycieli akademickich; 10. Regulamin przyznawania nagród dla pracowników nie będących nauczycielami akademickim; 11. System bieżących Informacji o stanie majątkowym jednostek, wykonaniu kosztów itp. 6
załącznik nr 2 do regulaminu gospodarki finansowej źródła finansowania i ich przeznaczenie w działalności Uczelni Źródła przychodów l. Dotacja budżetowa MEN na działalność dydaktyczną przydzielona na rok finansowy (p. II. l) oraz przychody własne z działalności pozaumownej (p.ii.6) 2.Dotacja budżetowa KBN (p.ii.2 i II.3) 3.Dotacje celowe MEN i KBN (p. 11.4) 4.Sprzedaż prac umownych i usług w ramach zawartych umów z KBN i podmiotami gospodarczymi (p.ii.5): granty, projekty celowe, umowne prace badawcze i usługowe 5.Dotacja budżetowa KEH na pomoc materialną dla studentów (p.ii.7) oraz przychody własne domów studenckich (p.ii.8) Przeznaczenie Pokrycie kosztów: - bezpośrednich działalności dydaktycznej, - części kosztów pośrednich wydziałowych i ogólnych określonych z proporcji do kosztów bezpośrednich poszczególnych rodzajów działalności, - utrzymania hoteli asystenckich, - remonty budynków, - części kosztów utrzymania Zespołu Opieki Zdrowotnej Pokrycie kosztów: - bezpośrednich badań własnych i działalności statutowej - części kosztów pośrednich ogólnych l wydziałowych, Uwaga: l. Wysokość odpisów na rzecz kosztów pośrednich określane są odrębnymi przepisami KBN, 2. Podział kosztów pośrednich na k o i k w dla poszczególnych wydziałów ustala Rektor. Pokrycie kosztów: -bezpośrednich wyodrębnionych zadań stanowiących określony cel, np.: zakupów inwestycyjnych, współpracy z zagranicą, prenumeraty czasopism i wydawnictw, działalności ogólnotechnicznej, dofinansowanie sympozjów, konferencji, itp. -pośrednich związanych z realizacją określonego celu. Uwaga: l. Wysokość i odpisów na koszty pośrednie są określone odrębnie dla każdego celu następująco: -w odniesieniu do jednostek centralnych przez Rektora, -w odniesieniu do wydziałów przez dziekanów, 2. Zaleca się stosowanie zasad podanych w p. V.B.5, Pokrycie kosztów: - bezpośrednich związanych z realizowanymi pracami, - części kosztów pośrednich ogólnych i wydziałowych, Uwaga: l. W odniesieniu do jednostek organizacyjnych obowiązuje ogólna zasada proporcjonalności kosztów pośrednich do bezpośrednich (Rozporządzenie RM - zał. nr l, poz. l,2) 2. W odniesieniu do katedr (zespołów badawczych) można stosować zasady określania odpisów na rzecz kosztów pośrednich podane w p.v.b.5 3.wypracowany zysk w działalności umownej jest przeznaczony na fundusz nagród l fundusz zasadniczy (p.vi.2). Z Funduszu pokrywane są: - wypłaty stypendiów i zapomóg - koszt utrzymania oraz remontów domów studenckich i stołówek 7
załącznik nr 3 do regulaminu gospodarki finansowej Zasady kwalifikowania kosztów działalności Uczelni l. Koszty bezpośrednie: a/ działalności dydaktycznej, b/ badań własnych, c/ działalności statutowej, d/ działalności umownej l usługowej Są to koszty, które na podstawie dokumentów źródłowych w sposób Jednoznaczny można zakwalifikować w ciężar kosztów danej działalności (np. wynagrodzenia, zakupy materiałów, przedmiotów nietrwałych, delegacje, usługi, itp.) 2. Koszty pośrednie: a/ wydziałowe są to koszty związane z utrzymaniem ogólnego funkcjonowania wydziału. Kosztów tych nie można jednoznacznie przypisać do kosztów bezpośrednich określonej działalności (np. sprzątanie, dozór, wynagrodzenie pracowników administracji i obsługi wydziału, opłaty za energię itp), b/ ogólnouczelniane są to koszty związane z utrzymaniem całej Infrastruktury i zarządzania Uczelnią. Kosztów tych nie można w sposób jednoznaczny przypisać do określonej działalności(np. konserwacje urządzeń, co, płace administracji centralnej, utrzymanie hoteli asystenckich itp.) Przy kwalifikacji kosztów stosuje się ogólną zasadę przypisywania ich do jednostki organizacyjnej na terenie której koszty powstały. Koszty wykraczające poza teren Jednostek organizacyjnych księguje się w ciężar kosztów ogólnouczelnianych. 3. Koszty własny działalności Koszty bezpośrednie łącznie z kosztami pośrednimi stanowią koszt własny działalności. Suma wpływów (poz. I) pomniejszona o wydatki Uczelni (suma kosztów poz. II) stanowi o wyniku finansowym Uczelni. Na tych samych zasadach ustala się wyniki działalności poszczególnych Jednostek organizacyjnych. 4. Fundusz pomocy materialnej dla studentów Fundusz pomocy materialnej dla studentów przeznaczony Jest na wypłaty stypendiów l zapomóg, pokrycie kosztów utrzymania domów i stołówek studenckich, itp. 8