Wykorzystanie wyników projektu badawczego MIR i OECD w województwie łódzkim Zbigniew Gwadera Departament ds. PO Kapitał Ludzki Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego Instytucja Pośrednicząca PO KL Warszawa, 14.01.2014 r. Plan prezentacji I. SPÓJNOŚĆ KONCEPCJI I WNIOSKÓW PROJEKTU II. BADAWCZEGO Z DZIAŁANIAMI SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO DZIAŁANIA SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO W KONTEKŚCIE ZMIAN DEMOGRAFICZNYCH PLAN PRZECIWDZIAŁANIA DEPOPULACJI W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM RODZINA, DZIECI, PRACA III. PROJEKT REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO 2014-2020 ELEMENTY PLANOWANEJ INTERWENCJI WYNIKAJĄCE Z SYTUACJI DEMOGRAFICZNEJ REGIONU 2 1
SPÓJNOŚĆ KONCEPCJI I WNIOSKÓW PROJEKTU BADAWCZEGO Z DZIAŁANIAMI SAMORZĄDU WŁ Problemy demograficzne regionu i Łodzi jako poważne wyzwanie na najbliższe dekady Możliwość udziału województwa łódzkiego w projekcie jako partner porównanie sytuacji oraz rodzajów działań Planowanie podjęcia działań zapobiegawczych w kontekście zmian demograficznych 3 SPÓJNOŚĆ KONCEPCJI I WNIOSKÓW PROJEKTU BADAWCZEGO Z DZIAŁANIAMI SAMORZĄDU WŁ CD.1 Prognozy demograficzne dla województwa łódzkiego zmniejszanie się liczby ludności województwa, zmniejszanie się potencjalnych zasobów pracy, starzenie się ludności województwa przy jednoczesnym spadku liczby ludzi młodych, utrzymywanie się niskiej dzietności, a tym samym niskiej liczby urodzeń, utrzymywanie się wysokiego poziomu umieralności, utrzymywanie się ujemnego salda migracji wewnętrznych i zagranicznych, szybka depopulacja stolicy województwa nierekompensowana wzrostem liczby ludności zamieszkującej miasta w obszarze metropolitarnym, niska atrakcyjność osiedleńcza stolicy województwa, nieprzyciągająca ludności spoza województwa, ale również niewystarczająca do utrzymania młodzieży z regionu chcącej studiować na jego terenie. 4 2
SPÓJNOŚĆ KONCEPCJI I WNIOSKÓW PROJEKTU BADAWCZEGO Z DZIAŁANIAMI SAMORZĄDU WŁ CD.2 systematyczne zmniejszanie się liczby ludności 53 345 osób w latach 2004-2010 bardzo niski (ujemny) przyrost naturalny -2,2/1000 osób (2010 r.) najkrótsze w kraju przeciętne trwanie życia kobiet i mężczyzn odpowiednio 79,4 lat i 70,1 lat, drugie miejsce w kraju z powodu chorób cywilizacyjnych (choroby układu krążenia, nowotwory odpowiednio 5,6/1000 ludności oraz 2,7/1000 ludności), najwyższy w kraju wskaźnik zachorowalności na gruźlicę (3,2/10 tys. ludności), niezdrowy styl życia mieszkańców, niska świadomość prozdrowotna. 5 SPÓJNOŚĆ KONCEPCJI I WNIOSKÓW PROJEKTU BADAWCZEGO Z DZIAŁANIAMI SAMORZĄDU WŁ CD.3 Dane z badań zrealizowanych w projekcie: Spadek liczby ludności w regionie do 2035 r.; Starzenie się społeczeństwa regionu (najwyższy odsetek osób 65+/3 regiony ); Niska dzietność (najniższa spośród 3 badanych regionów); Utrzymywanie się ujemnego salda migracji wewnętrznych i zagranicznych; Spadek liczby studentów (W-wa, Wrocław, Poznań), Niska świadomość prozdrowotna. 6 3
SPÓJNOŚĆ KONCEPCJI I WNIOSKÓW PROJEKTU BADAWCZEGO Z DZIAŁANIAMI SAMORZĄDU WŁ CD.4 Wyzwania związane ze zmianami demograficznymi w Polsce i w województwie łódzkim (prognozy i trendy). Udział w projekcie szansą na podjęcie działań i wykorzystanie doświadczeń deklaracja IP UMWŁ w 2011 r. (dobra współpraca z niektórymi regionami w innych obszarach innowacyjność, planowanie strategiczne, kształcenie zawodowe) Zauważenie problemu w szerszym kontekście (inne regiony, inne kraje) 7 DZIAŁANIA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO W KONTEKŚCIE ZMIAN DEMOGRAFICZNYCH Projekt badawczy i jego wstępne wyniki dodatkową inspiracją do podjęcia działań Samorządu WŁ Plan przeciwdziałania depopulacji w województwie łódzkim cel Odbudowa kapitału ludzkiego poprzez tworzenie sprzyjających warunków na rynku pracy, rozwój wykształcenia i kompetencji oraz poprawę jakości życia mieszkańców województwa łódzkiego w perspektywie krótko i długookresowej. Proponowane działania i kierunki interwencji dotyczą w szczególności obszaru rodziny, edukacji, rynku pracy, jakości życia, zdrowia oraz aktywizacji seniorów. Mają one różne zakresy oddziaływania i interwencji w zależności od grupy docelowej, do której są skierowane. 8 4
DZIAŁANIA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO W KONTEKŚCIE ZMIAN DEMOGRAFICZNYCH CD. Plan przeciwdziałania depopulacji w województwie łódzkim Proponowane obszary - rodzina, edukacja, rynek pracy, jakość życia, zdrowie oraz aktywizacja seniorów. KOMPLEKSOWOŚĆ ODDZIAŁYWANIA NA PROBLEMY DEMOGRAFICZNE W REGIONIE. Plan jeden z kluczowych dokumentów strategicznych regionu w kontekście programowania interwencji na lata 2014-2020 (spójność z zapisami Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego zaktualizowanej w lutym 2013 r.) 9 PROJEKT RPO WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO 2014-2020 - KONTEKST DEMOGRAFICZNY ZARYS RPO WŁ 2020 EFRR EFS Oś I: INNOWACYJNOŚĆ I KONKURENCYJNOŚĆ Oś V: Zatrudnienie i włączenie społeczne Oś II: TRANSPORT Oś III: GOSPODARKA NISKOEMISYJNA I OCHRONA ŚRODOWISKA Oś VI: KOMPETENCJE I ADAPTACYJNOŚĆ Oś IV: REWITALIZACJA I USŁUGI DLA SPOŁECZEŃSTWA 10 5
PROJEKT RPO WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO 2014-2020 PLAN PRZECIWDZIAŁANIA DEPOPULACJI A RPO 2014-2020 CEL PLANU PRZECIWDZIAŁANIA DEPOPULACJI OSIE PRIORYTETOWE RPO WŁ 2020 Odbudowa kapitału ludzkiego poprzez tworzenie sprzyjających warunków na rynku pracy, rozwój wykształcenia i kompetencji oraz poprawę jakości życia mieszkańców województwa łódzkiego w perspektywie krótko i długookresowej. V. Zatrudnienie i włączenie społeczne VI. Kompetencje i adaptacyjność I. Innowacyjność i konkurencyjność IV. Rewitalizacja i usługi dla społeczeństwa 11 PROJEKT BADAWCZY MIR I OECD ORAZ PLAN PRZECIWDZIAŁANIA DEPOPULACJI A RPO WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO 2014-2020 Refleksja nad zjawiskami społeczno-gospodarczymi związanymi z kapitałem ludzkim zachodzącymi w regionie, oparta o wyniki diagnoz dokumentów strategicznych i doświadczenia, w szczególności związane z Planem przeciwdziałania depopulacji w województwie łódzkim: Rodzina-Dzieci- Praca, a także międzynarodowym projektem pn. Lokalne scenariusze zmian demograficznych: polityki publiczne i strategie, dotyczące zrównoważonego rozwoju, rozwijania umiejętności i wzrostu zatrudnienia, prowadzi do wniosków, że do kluczowych wyzwań, przed którymi stoi polityka rozwoju w woj. łódzkim, należą przeciwdziałanie zmianom demograficznym i ich skutkom społeczno-gospodarczym, reagowanie na nie, a także utrzymanie i wzrost zatrudnienia, szczególnie poprzez wzmocnienie adaptacyjności do zmian i konkurencyjności przedsiębiorstw.... Koncepcja Osi VI uwzględnia kompleksowy zbiór działań, które mają szansę spowolnić i ograniczyć negatywne tendencje demograficzne w regionie. Chociaż ich realizacja nie przyczynia się w sposób bezpośredni do poprawy sytuacji demograficznej w województwie łódzkim, to rezultaty tych działań mają na nią pośredni i znaczący wpływ. 12 6
Dziękuję za uwagę zbigniew.gwadera@lodzkie.pl 7