RAPORT O INNOWACYJNOŚCI GOSPODARKI POLSKI W 2006 ROKU

RAPORT O INNOWACYJNOŚCI GOSPODARKI POLSKI W 2006 ROKU REDAKCJA NAUKOWA TADEUSZ BACZKO WARSZAWA 2006

Redakcja Naukowa: Tadeusz Baczko Redakcja części makroekonomicznej: Małgorzata Pieńkowska Redakcja części mikroekonomicznej: Ewa Puchała-Krzywina Redakcja: Michał Baranowski, Beata Grabowska, Joanna Pęczkowska Opracowanie graficzne okładki: Wojciech Matczak Projekt kamertonu innowacyjności: Zbigniew Dudek Tabela rankingu 500 najbardziej innowacyjnych firm jest zastrzeŝona jako wzór wspólnotowy w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego - OHIM w Alicante (Hiszpania) na 25 krajów Unii Europejskiej. Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk, 2006 ISBN 83-923383-2-4 Skład, łamanie i druk: PWR Sp z o.o. Ul. Kremowa 54 w Warszawie Do druku oddano w listopadzie, druk ukończono w grudniu 2006 r. Nakład 500 egz.

RAPORT O INNOWACYJNOŚCI GOSPODARKI POLSKI W 2006 ROKU przygotowano w ramach MIĘDZYNARODOWEJ SIECI NAUKOWEJ "OCENA WPŁYWU DZIAŁALNOŚCI BADAWCZO-ROZWOJOWEJ (B+R) I INNOWACJI NA ROZWÓJ SPOŁECZNO-GOSPODARCZY koordynowanej przez INSTYTUT NAUK EKONOMICZNYCH POLSKIEJ AKADEMII NAUK 3

Patronat honorowy Ministerstwo Gospodarki Partner Raportu Partner medialny 4

SPIS TREŚCI WSTĘP Tadeusz BACZKO, Innowacyjność i zmniejszanie dystansu rozwojowego 8 CZĘŚĆ MAKROEKONOMICZNA (pod redakcją Małgorzaty Pieńkowskiej) Leszek Jerzy JASIŃSKI, Problem konkurencyjności międzynarodowej 17 Cezary JÓZEFIAK, Pobudzanie innowacji 26 Marzenna A. WERESA, Wynalazczość: ocena pozycji Polski na tle wybranych krajów 29 Michał MACKIEWICZ, Sytuacja finansów publicznych a wydatki prorozwojowe 34 Łukasz HARDT, Sposoby wspierania innowacyjności polskiej gospodarki 37 Lesław PIETREWICZ, Ocena zdolności absorpcji innowacji w Polsce 40 Bogusław REJN, Badania naukowe i prace rozwojowe (B+R) w latach 1989 2004 43 (analiza statystyczna) Małgorzata PIEŃKOWSKA, Badania i rozwój oraz innowacje w 2005 51 Marcin GOMUŁKA, Które branŝe przemysłu są najbardziej innowacyjne 63 Joanna PĘCZKOWSKA, Perspektywy inwestycji firm w badania kliniczne 67 Jerzy METELSKI, Patent konkurencyjność oparta na wiedzy 70 5

CZĘŚĆ MIKROEKONOMICZNA (pod redakcją Ewy Puchały-Krzywiny) ElŜbieta MĄCZYŃSKA, Wyniki finansowe przedsiębiorstw innowacyjnych 123 Marek SZYL, Ocena innowacyjności przedsiębiorstw z GPW na podstawie pozycji bilansowej Koszty zakończonych prac rozwojowych 130 Ewa PUCHAŁA-KRZYWINA, Zatrudnienie w działalności B+R 137 Marek NIECHCIAŁ, Gdzie w Polsce jest najwięcej innowacyjności? 144 Irena BŁASZCZYK, Kazimierz ZARACHOWICZ, Innowacyjność według podziału terytorialnego 148 Jacek KUCIŃSKI, Uczestnictwo MŚP w VI Programie Ramowym Unii Europejskiej 152 Artur CHABERSKI, Innowacyjność wyzwaniem konkurencyjności współczesnych przedsiębiorstw 155 Małgorzata PAWŁOWSKA, Danuta KOŁODZIEJCZYK, Konkurencyjność i innowacyjność polskich przedsiębiorstw w latach 2004-2005 - wyniki badania ankietowego 160 Aleksander śołnierski, Innowacyjność firm mikro 164 Michał GÓRZYŃSKI, Richard WOODWARD, Sieci innowacji w polskiej gospodarce. Stan obecny i perspektywy rozwoju na przykładzie sektorów meblarskiego i odzieŝowego 167 Sławomir PYCIŃSKI, Rola uczelni wyŝszych w rozwoju przedsiębiorczości akademickiej w Polsce 170 Michał BARANOWSKI, Przedsiębiorczość akademicka a badania MSN. Wyniki badania pilotaŝowego 173 LISTA 500 NAJBARDZIEJ INNOWACYJNYCH PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE W 2005 ROKU 176 LISTA INNOWACYJNYCH PRODUKTÓW I USŁUG 194 DEFINICJE 224 SŁOWNIK DO LISTY 228 LISTA ALFABETYCZNA PRZEDSIĘBIORSTW 235 INFORMACJA O INSTYTUCIE NAUK EKONOMICZNYCH PAN 245 SPIS TABEL 254 SPIS RYSUNKÓW 256 6

WSTĘP Tadeusz Baczko Instytut Nauk Ekonomicznych PAN INNOWACYJNOŚĆ I ZMNIEJSZANIE DYSTANSU ROZWOJOWEGO Problem zmniejszania dystansu rozwojowego naleŝy do najbardziej gorąco dyskutowanych kwestii w zakresie polityki gospodarczej. Jakie są szanse, aby kraje, które od światowej czołówki dzieli bardzo duŝy dystans, przyspieszyły swój rozwój? Jak to zrobić, aby środki finansowe przyczyniły się do wzrostu konkurencyjności? Co trzeba zmienić, aby środki te trafiły do tych firm oraz projektów, które są najlepsze i najbardziej innowacyjne? Wszystkie te i wiele innych pytań jest przedmiotem zainteresowań organizacji międzynarodowych, polityków gospodarczych oraz badaczy w wielu obszarach nauki. Rozwiązań jest wiele od skrajnie etatystycznych, do rozwiązań opartych na mechanizmach rynkowych. Trudność rozwiązania tych kwestii związana jest z bardzo róŝnym kontekstem gospodarczym, politycznym i społecznym, w jakim przychodzi podejmować decyzje i inicjatywy. Podejmowane działania międzynarodowe i krajowe na szczeblu regionalnym prowadzą często do róŝnych rezultatów i nie dają jednoznacznych podstaw do podejmowania decyzji. Obszar ten ze względu na bardzo duŝe znaczenie dla zmniejszania dystansu rozwojowego powinien podlegać szczególnie wnikliwym studiom. Zmniejszanie dystansu między krajami i regionami jest wyzwaniem, z którym bardzo trudno sobie poradzić. Są regiony i kraje, które potrafiły zmniejszać dystans rozwojowy bardzo szybko. Są obszary, gdzie ten dystans ulega utrwaleniu nawet przy bardzo duŝych nakładach sił i środków. Wiele jest czynników, które mogą być tu źródłem sukcesu. Przykłady Finlandii i Irlandii wskazują na ogromne znaczenie inwestycji w kapitał ludzki, jako źródeł sukcesu. Kraje, które zainwestowały w gospodarkę opartą o wiedzę zazwyczaj osiągają bardzo duŝe efekty. Badania wskazują równieŝ na bardzo duŝe znaczenie innowacyjności, jako źródła zmniejszania dystansu rozwojowego. Kategoria innowacyjności robi dziś zawrotną karierę. Odmieniana jest na szereg sposobów. Zespolone miary na poziomie krajów i regionów dają szanse na coraz bardziej precyzyjne pomiary. 7

Badania Komisji Europejskiej wskazują na ścisłe powiązanie zintegrowanego wskaźnika innowacyjności z poziomem dobrobytu. W podobnym kierunku idą badania OECD. Wniosek generalny jest bardzo pesymistyczny. Zmniejszanie dystansu innowacyjnego to proces rozciągnięty na wiele dziesiątek lat. Badania prowadzone w Cambridge przez profesor Perez ukierunkowane na moŝliwości, jakie wynikają z postępu technologicznego, takŝe nie dają podstaw do optymizmu, wskazując na długie cykle rozwoju i wykorzystania przełomowych technologii. Czy oznacza to, Ŝe rzeczywiście dziś w świecie informacji, rozwoju technologii informatycznych oraz nowoczesnych rynków elektronicznych jesteśmy skazani na determinizm, który wynika z zaszłości historycznych? Wiele wskazuje na to, Ŝe tak jest. Sami jesteśmy w stanie przytoczyć dziesiątki argumentów i przykładów wspierających ten punkt widzenia. Istnienie i powiększanie dystansu rozwojowego ma jednak tak powaŝne reperkusje polityczne i społeczne, Ŝe nie naleŝy rezygnować z dróg innych niŝ dotychczas rozpoznane. Szukając rozwiązania tych dylematów, chcielibyśmy wykorzystać potencjały, które nierozerwalnie związane są z innowacyjnością. Rozumienie tego pojęcia z początku ubiegłego wieku uległo znacznemu sprecyzowaniu dzięki całości dorobku wyznaczającego międzynarodowe standardy pomiaru i zawartego w Frascati i Oslo Manual. Pozwalają one spojrzeć na innowacyjność w sposób duŝo bardziej precyzyjny z uwzględnieniem nowego typu usług, w tym elektronicznych. Innowacje to nie tylko nowe produkty i procesy, to takŝe nowe innowacyjne usługi w sferze handlu i usług. Wyzwaniem na dziś i jutro jest twórcze wykorzystywanie istniejących technologii dla tworzenia produktów usługowych dostosowanych do zmieniających się potrzeb rynkowych. Portale elektroniczne, transakcje elektroniczne otwierają ogromne moŝliwości obserwowania zmieniających się potrzeb konsumentów i ich oczekiwań w stosunku do cech uŝytkowych produktów i usług. Postęp metodologiczny i coraz bardziej doskonały pomiar pozwalają jeszcze lepiej wskazać na walory, jakie ma innowacyjność. Jest ona szansą na stworzenie nowoczesnych konkurencyjnych miejsc pracy w miastach i na terenach wiejskich, co powinno mieć przełoŝenie na dochody pracowników i zyski przedsiębiorstw. Jest dziś w jeszcze większym stopniu niŝ kiedykolwiek źródłem bogactwa narodów. Innowacyjność moŝe przejawiać się na kaŝdym stanowisku pracy, ale szczególnie cenna jest innowacyjność przedsiębiorstw. Przedstawiony na dalszych stronach Raport o innowacyjności gospodarki Polski jest próbą przedstawienia podstaw podejścia, które mogłoby przyczynić się do szybszego niŝ to wynika z ekspertyz międzynarodowych zmniejszenia się dystansu rozwojowego Polski. 8

Dysponujemy w Polsce ogromnym bogactwem, jakim jest blisko 2 miliony aktywnych przedsiębiorstw. Większość z nich to mikrofirmy, zatrudniające od 1-2 pracowników. Innowacyjność jest dla nich wielką szansą wzrostu. Dotyczy to teŝ firm małych, średniej wielkości oraz duŝych. Ekspansja przedsiębiorstw oparta na innowacyjności jest najtrwalszą podstawą wzrostu gospodarczego. Jest wielką szansą na zmniejszenie dystansu rozwojowego. Ostatni raport Komisji Europejskiej wskazuje na Polskę jako kraj, który ma do pokonania blisko 50 lat, aby osiągnąć średni poziom innowacyjności Unii Europejskiej. Polska zaliczona została do grupy krajów, którym ziemia osuwa się spod nóg. Rozumiejąc zasadność pomiarów na poziomie całej gospodarki, które wskazują na luki w narodowym systemie innowacyjnym chcemy zaprezentować odmienny sposób patrzenia na innowacyjność. UwaŜamy bowiem, Ŝe innowacyjność jest cechą ludzi, przedsiębiorców, menadŝerów. Dobre pomysły, projekty, produkty, usługi, które trafiają w potrzeby konsumentów mogą przyczynić się do przyspieszenia przemian gospodarczych. Wzorem do naśladowania jest fińska Nokia. Badania zeszłoroczne pokazały, Ŝe w Polsce jest liczna grupa przedsiębiorstw innowacyjnych, inwestujących w badania i rozwój. Są wśród nich firmy będące częścią światowych koncernów, które utworzyły w Polsce swoje centra badawczo-rozwojowe, firmy duŝe i małe. Często są połoŝone na terenach biedniejszych, które nie były kojarzone z innowacyjnością. Mamy świadomość, Ŝe główny nurt działań inwestycyjnych w Polsce to przenoszenie istniejących wzorów i technologii. Zostaje jednak dosyć pola dla własnych działań przedsiębiorstw, wyszukiwania niezaspokojonych potrzeb konsumentów, sięgania po najnowsze technologie w celu tworzenia nowych produktów, czy teŝ dodawania ich cech uŝytkowych. W powiązaniach na linii konsumenci i dostawcy produktów oraz usług, w presji wynikającej z konkurencji rynkowej oraz w rozpowszechnianiu się strategicznego zarządzania na szczeblu firm tkwią bardzo duŝe potencjały. Mogą one ulec zwiększeniu dzięki wykorzystaniu nowych moŝliwości związanych z gospodarką opartą na wiedzy oraz zmniejszeniem istniejących asymetrii informacyjnych na rynkach własności intelektualnej, edukacyjnych, produktowych, kapitałowych i pracy. Trudno przecenić ich znaczenie dla zmniejszenia dystansu rozwojowego oraz uruchomienia nowych technologii, produktów i usług na rynki krajowe i zagraniczne. Mają państwo przed sobą najnowszy Raport o innowacyjności gospodarki Polski. Podobnie jak w zeszłym roku obejmuje on część makroekonomiczną i mikroekonomiczną. Część makroekonomiczna wskazuje na ścisłe uzaleŝnienie między innowacyjnością a 9

konkurencyjnością na poziomie międzynarodowym (profesor L. Jasiński) i w kontekście poszczególnych rynków produktów i usług. Raport wskazuje na zagroŝenia, które wynikają ze zbytniej etatyzacji alokacji środków na innowacyjność (profesor C. Józefiak). Szczególne wyzwanie stanowi efektywność nakładów na badania i rozwój oraz innowacyjność. WaŜnym tekstem w tym obszarze jest opracowanie Wynalazczość: ocena pozycji Polski na tle wybranych krajów UE przygotowane przez panią profesor M. Weresę. Pierwszy raz przedstawiona została w ramach Raportu analiza sytuacji budŝetowej od strony uwarunkowań działalności innowacyjnej (dr M. Mackiewicz). Aspektom instytucjonalnym wspierania innowacyjności w polskiej gospodarce poświęcony jest tekst Ł. Hardta. Do nurtu podjętego w zeszłorocznym Raporcie nawiązuje L. Pietrewicz wskazując na znaczenie badań zdolności absorpcji innowacji w Polsce. WaŜną częścią Raportu są studia analitycznostatystyczne oparte o dane GUS. Otwiera je w tegorocznym raporcie studium obejmujące dane z 15 lat przygotowane przez jednego z nestorów badań nad problematyką badań i rozwoju B. Rejna. Podobnie jak w roku ubiegłym Raport zawiera analizy oparte na najnowszych danych GUS z 2005 r. na temat nakładów na badania i innowacyjność w skali kraju oraz poszczególnych rodzajów działalności, przygotowane przez M. Pieńkowską. Nowym nurtem analiz jest kontekst regionalny. Raport przedstawia analizę nakładów na badania i rozwój w układzie wojewódzkim. Obszerny aneks statystyczny stanowi cenne zestawienie danych, które mogą słuŝyć czytelnikom do dalszych analiz i porównań. Materiał ten moŝe być uŝyteczny dla tych, którzy uczestniczą w opracowywaniu i wdraŝaniu Regionalnych Strategii Innowacyjnych. Kwestia struktury sektorowej nakładów na innowacyjność jest przedmiotem zainteresowania zarówno polityków gospodarczych, jak i przedsiębiorstw. PowaŜnym wyzwaniem badawczym jest identyfikacja poziomu innowacyjności dla porównywania sektorów gospodarki. Ciekawe prace badawcze na ten temat zostały uruchomione w ostatnim okresie przez Instytut Gospodarki Światowej SGH. Zastosowane podejście taksonomiczne dla oceny innowacyjności sektorów gospodarki moŝe być przydatne dla dalszych badań, ale takŝe dla praktyki gospodarczej. Ich wyniki przedstawia studium przygotowane przez M. Gomułkę. Studia sektorowe w oparciu o badania empiryczne i dane statystyczne są waŝnym obszarem badań podjętych przez zespół MSN w 2006 r. Badania te realizowane m.in. w ramach sieci Komisji Europejskiej ETEPS zaowocowały studiami nakładów na B+R w układzie sektorów. Mają one istotne znaczenie dla zrozumienia uwarunkowań działania przedsiębiorstw. Szczególny nacisk został połoŝony na sektory o największych nakładach na 10

B+R takie jak przemysł maszynowy, farmaceutyczny, lotniczy i samochodowy. Badania te wykazały duŝe problemy informacyjne oraz celowość badań na poziomie sektorowym. Jednym z obszarów, który zasługuje na uwagę w sektorze farmaceutycznym są badania kliniczne, waŝne dla zwiększania nakładów firm na badania i rozwój w Polsce. Obszar ten tylko częściowo jest rozpoznany i świadczy o wciąŝ niepełnej wiedzy o nakładach na badania i rozwój w Polsce. Perspektywy i bariery w tym zakresie przedstawia interesujące studium przygotowane przez J. Pęczkowską. Część makroekonomiczną kończy prezentacja szczegółowych wyników badań z zakresu własności intelektualnej i przyznanych patentów przez Urząd Patentowy RP, które w szerokim kontekście instytucjonalnym przedstawia J. Metelski. Opracowanie zawiera równieŝ zestawienie tabelaryczne z wynikami badań patentów przyznanych firmom w 2005 r. Część mikroekonomiczna składa się z Rankingu 500 najbardziej innowacyjnych polskich przedsiębiorstw w 2005 r., zestawu analiz oraz słownika opisującego przyjętą metodologię i wybrane pojęcia. Zastosowana metodologia stanowi kontynuację wprowadzonej w ubiegłorocznym badaniu. Lista daje moŝliwość oceny firm ze względu na innowacyjność rynkową, procesową, nakłady na innowacyjność, zatwierdzone patenty i kontrakty 6 badawczego Programu Ramowego Unii Europejskiej. Rozbudowane zostały oceny patentów, z uwzględnieniem patentów krajowych i zagranicznych. KaŜde przedsiębiorstwo posiada więc swoją wizytówkę innowacyjności. Przy rankingu przedsiębiorstw uwzględniono kryteria ilościowe i oceny eksperckie. Wzięto równieŝ pod uwagę nakłady na innowacyjność w okresie dwóch lat. W ocenie nakładów na badania i rozwój uwzględniono dane dla badanej populacji jak i dla całej gospodarki na podstawie badań innowacyjności GUS. Pierwszy raz w raporcie wprowadzono listę przedsiębiorstw, które potrafiły zidentyfikować swoje innowacyjne produkty. Powinno to stanowić punkt odniesienia dla innych firm. Zawarte w Raporcie analizy zgromadzonego materiału empirycznego dostarczają cennych informacji o sytuacji w zakresie innowacyjności przedsiębiorstw w 2005 r. Otwiera je tekst profesor E. Mączyńskiej dotyczący kondycji finansowej przedsiębiorstw innowacyjnych. Kolejny tekst przygotowany został przez M. Szyla zasłuŝonego dla projektu eksperta MSN. Przedstawia on wyniki toczących się juŝ drugi rok badań spółek giełdowych przeznaczających środki na badania i rozwój. Oba wspomniane badania wskazują na atrakcyjność bycia innowacyjnym i szczególne znaczenie tej grupy firm dla gospodarki Polski. Centralną rolę w sukcesie firm innowacyjnych odgrywają pracownicy. 11

Zawarty w Raporcie tekst dr E. Puchały-Krzywiny sekretarza naukowego MSN dotyczy tej waŝnej kwestii oraz zatrudnienia w sferze B+R bezpośrednio w przedsiębiorstwach. Analiza poprzedza dwa zestawienia przedsiębiorstw według wielkości zatrudnienia. Pierwsze przedstawia ranking najbardziej innowacyjnych mikroprzedsiębiorstw, natomiast drugie zestawienie najbardziej innowacyjnych małych i średnich przedsiębiorstw. Warto odnotować takŝe teksty analiz i wyniki badań w układzie regionalnym. Opracowanie M. Niechciała przedstawia kwestie koncentracji przedsiębiorstw innowacyjnych w największych ośrodkach miejskich. Studium I. Błaszczyk i K. Zarachowicza dotyczy struktury regionalnej przedsiębiorstw innowacyjnych. Istotne znaczenie dla identyfikacji najbardziej innowacyjnych firm miało wybranie tych, które podpisały kontrakty lub weszły w fazę negocjacji w ramach 6 badawczego Programu Ramowego Unii Europejskiej. Problematykę udziału małych i średnich przedsiębiorstw w programie ramowym przedstawia dr J. Kuciński z KPK UE. WaŜnym obszarem badań nad innowacyjnością jest upowszechnienie wzorów do naśladowania. Takim wzorcowym przykładem jest rodzinna innowacyjna firma Solaris opisana przez A._Chaberskiego. Pierwszy raz prezentujemy w Raporcie badania innych wiodących ośrodków zajmujących się podobnie jak nasz zespół funkcjonowaniem oraz identyfikacją specyficznych cech oraz barier, na które natrafiają przedsiębiorstwa innowacyjne w Polsce. Zaczynamy od prezentacji raportu z badań Departamentu Analiz Makroekonomicznych i Strukturalnych NBP nad innowacyjnością i konkurencyjnością przedsiębiorstw przedstawionego przez M. Pawłowską i D. Kołodziejczyk. DuŜe walory poznawcze ma równieŝ ciekawy tekst z wynikami badań mikroprzedsiębiorstw na temat innowacyjności przeprowadzonych przez PARP przy współpracy firmy PENTOR pod kierunkiem dr A. śołnierskiego. MoŜliwości powstawania innowacji na szczeblu przemysłów tradycyjnych są przedmiotem badań renomowanego zespołu autorskiego M. Górzyński i R. Woodward z fundacji CASE. Przedstawione w syntetycznej formie wyniki uznanych w skali międzynarodowej badań poświęconych sieciom w przemysłach tradycyjnych mogą stanowić punkt odniesienia dla wielu przedsiębiorstw. Na końcu części mikroekonomicznej raportu znajdują się wyniki badań dr S. Pycińskiego poświęcone centrom transferu technologii i przedsiębiorczości akademickiej. W tym bardzo waŝnym obszarze mieszczą się pierwsze wyniki badań ankietowych firm typu spin off przeprowadzone przez M. Baranowskiego z 12

Instytutu Nauk Ekonomicznych PAN, przedstawione w ramach części mikroekonomicznej Raportu. Przyjęta konstrukcja raportu wskazuje nowe pola badawcze i inspiruje do dalszych poszukiwań. Raport był przygotowany przez ekspertów MSN koordynowanej przez INE PAN. W jego realizacji zaangaŝowanych było szereg przedstawicieli czołowych polskich ośrodków zajmujących się problematyką innowacyjności, którzy wzmocnili grono ekspertów Międzynarodowej Sieci Naukowej. Cenną inspirację stanowiły spotkania i seminaria z przedsiębiorcami - zainteresowanymi problematyką innowacyjności oraz ekspertami innowacyjności ze świata nauki i z praktyki gospodarczej.. Szczególnie duŝe znaczenie miały wykłady dr GraŜyny Niedbalskiej z GUS oraz Freda Gaulta ze Statistics Canada prezydenta światowego Komitetu NESTI związanego z OECD. Rośnie liczba ekspertów z kręgów naukowych i praktyki gospodarczej zaangaŝowanych w nasze przedsięwzięcie badawcze. Liczymy teŝ na ich zaangaŝowanie we wdraŝanie wypracowanych metod oraz rozwiązań metodologicznych i analitycznych. Mamy nadzieję, Ŝe przy pomocy towarzyszących nam partnerów medialnych uda się dokonać przełomu w zakresie informowania o poziomie innowacyjności. W przygotowaniu raportu czynny udział wzięli teŝ doktoranci INE PAN. Istotny wkład wnieśli równieŝ przedstawiciele koła naukowego SENKES z WyŜszej Szkoły Ekonomiczno-Informatycznej w Warszawie. Trudno teŝ przecenić udział praktykantów z Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego. Chcielibyśmy, aby ten zbiorowy wysiłek ponad istniejącymi podziałami między uczelnie publiczne, prywatne, ośrodki naukowe i organizacje zaangaŝowane w praktyczne procedury wdroŝeniowe, instytucje finansowe i przedsiębiorstwa, pracowników naukowych, ale równieŝ przedstawicieli naukowego ruchu studenckiego zaprocentował i pomógł tworzyć podobne struktury na szczeblach firm, regionów, organizacji zawodowych, które na podobieństwo fraktali Mandelbrota zapełnią chaotyczną przestrzeń dobrze zorganizowanymi strukturami, projektami i inicjatywami. W przygotowaniu raportu uczestniczyło kilkadziesiąt osób. Chciałbym im w tym miejscu serdecznie podziękować za wkład i bardzo duŝe zaangaŝowanie, często kosztem prywatnego czasu. Szczególne wyrazy podziękowań chciałbym przekazać do innowacyjnych przedsiębiorstw, które poprzez wysłanie do nas kompletów danych przyczyniły się do powstania raportu i rankingu. 13

Chciałbym teŝ serdeczne podziękować panu dr Andrzejowi Siemaszko, Dyrektorowi Krajowego Punktu Kontaktowego UE i sekretarzowi Generalnemu Polskich Platform Technologicznych za pomoc w realizacji i wsparcie swoim autorytetem naszej inicjatywy. Powstanie raportu nie byłoby moŝliwe bez finansowego wsparcia ze strony BRE Banku SA. ZaangaŜowanie pracowników i kierownictwa Banku na rzecz upowszechnienia programu badań innowacyjności moŝe stanowić wzór do naśladowania dla innych instytucji finansowych. ZaangaŜowanie w inicjatywy publiczne naleŝy bowiem do najlepszych tradycji polskiej bankowości. 14