PARTYCYPACJA SPOŁECZNA W SAMORZĄDZIE TERYTORIALNYM
PARTYCYPACJA SPOŁECZNA W SAMORZĄDZIE TERYTORIALNYM redakcja naukowa Bogdan Dolnicki f. LEX a Wolters Kluwer business Warszawa 2014
Publikacja dofinansowana przez Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego Stan prawny na 1 października 2013 r. Recenzent Dr hab. Joanna Jagoda Wydawca Izabella Małecka Spis treści Redaktor prowadzący Marzena Motatta Opracowanie redakcyjne Anna Krzesz Łamanie Andrzej Gudowski Układ typograficzny Marta Baranowska Ta książka jest wspólnym dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, byś przestrzegał przysługujących im praw. Książkę możesz udostępnić osobom bliskim lub osobiście znanym, ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A jeśli musisz skopiować część, rób to jedynie na użytek osobisty. prawolubru ~ Copyright by Wolters Kluwer SA, 2014 ISBN 978-83-264-4464-7 ISSN 1897-4392 Wydane przez: Wolters Kluwer SA Dział Praw Autorskich 01-208 Warszawa, ul. Przyokopowa 33 tel. 22 535 82 00, fax 22 535 81 35 e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl księgarnia internetowa www.profinfo.pl SZANUJMY PRAWO I WŁASNOŚĆ Więcej na www.legalnakultura.pl POLSKA IZBA KSIĄŻKI Wykaz skrótów / 13 Wstęp /15 CZI?ŚĆ PIERWSZA PRAWNE ASPEKTY PARTYCYPACJI SPOLECZNEJ /19 Iwona Niżnik-Dobosz Partycypacja jako pojęcie i instytucja demokratycznego państwa prawnego i prawa administracyjnego /21 Magdalena Malecka-Łyszczek Partycypacja w ramach public governance /44 Katarzyna Kulak-Krzysiak Partycypacja czy efektywność? Dylematy skutecznego osiągania celów w administracji publicznej /58 Jerzy Korczak Partycypacja społeczna jako przedmiot regulacji statutu jednostek samorządu terytorialnego /67 Ewelina Kloc Udział mieszkańców w stanowieniu prawa przez organy samorządu terytorialnego - dobre prawo czy złudna iluzja /88 Ewa Wqgiel Partycypacja społeczna gminy w świetle ustawy o samorządzie gminnym oraz prezydenckiego projektu ustawy o współdziałaniu w samorządzie terytorialnym na rzecz rozwoju lokalnego i regionalnego oraz o zmianie niektórych ustaw / 104 5
Spis treś c i Spis tre ści Ewa Tamara Szuber-Bednarz Podniesienie rangi udziału społeczności lokalnej w procesie podejmowania decyzji dotyczących inwestycji szansą na większe zaangażowanie społeczne i rozwój samorządu terytorialnego czy zagrożeniem dla rozwoju tego samorządu /122 CZ~ŚĆ DRUGA FORMY UCZESTNICTWA W ZARZ4DZANIU SPRAWAMI SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ /133 Rafał Sura, Robert Choma Kilka spostrzeżeń na temat form partycypacji społecznej na poziomie gmin / 135 Sebastian Gajewski, Aleksander jakubowski Prawne problemy udziału mieszkańców w sesjach rady gminy i posiedzeniach jej komisji /147 Roman Marchaj Wysłuchanie publiczne jako forma udziału wspólnoty lokalnej w procesie stanowienia prawa na szczeblu samorządowym /164 Izabela Skipioł Referendum gminne w sprawie likwidacji straży miejskiej - wybrane zagadnienia /180 Magda lena Nowińska Udział mieszkańców w procedurze zmiany granic gminy /198 Łukasz Karaś Zmiana granic gminy w świetle nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym /212 jacek Pokładecki Aktywność w wyborach do organów samorządu terytorialnego jako przejaw partycypacji politycznej /224 Tomasz Moll Konsultacje komunalne jako klasyczna forma partycypacji społecznej /244 Małgorzata Ofiarska Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami _ analiza rozwiązań przyjmowanych w uchwałach rad gmin /259 Anna Gronkiewicz, Agnieszka Zió łkowska Komisje, zespoły, rady jako forma partycypacji obywateli w samorządzie terytorialnym /280. Anna Bohdan E-demokracja w' gminie na przykładzie internetowych konsultacji z mieszkańcami /305 Małgorzata Stahl, jan Paweł Tamo, joanna Wyporska-Frankiewicz Instytucja skarg i wniosków oraz inne formy partycypacji społecznej w samorządzie terytorialnym /323 CZ~ŚĆ TRZECIA INICJATYWA UCHWAŁODAWCZA JAKO FORMA REALIZACJI ZADAŃ PUBLICZNYCH /357 Monika Augustyniak Inicjatywa uchwałodawcza mieszkańców jako forma partycypacji społecznej w jednostkach samorządu terytorialnego - wnioski de lege łata i postulaty de lege ferenda /359 Marcin Brzeski Problem podstawy prawnej regulacji obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej w statucie jednostki samorządu terytorialnego /379 Małgorzata Sza lewska Inicjatywa lokalna jako partycypacyjna forma realizacji zadań publicznych /401 Ewa Koniusze wska Inicjatywa uchwałodawcza członków wspólnoty samorządowej jako narzędzie partycypacji społecznej /418 Michał Kasiński Lokalne inicjatywy obywatelskie w mechanizmach demokracji samorządowej /431 6 7
Spis treś ci Spis treśc i Magdalena Kisala Realizacja zadania publicznego w ramach inicjatywy lokalnej /445 CZJ?ŚĆ CZWARTA UCZESTNICTWO OBYWATELI W REALIZACJI ZADAŃ OŚWIATOWYCH /455 Ja cek Pierzchała Partycypacja społeczna W procesie zarządzania szkołą publiczną na przykładzie rady rodziców /457 Andrzej K. Piasecki Szkoła partycypacji. Uwarunkowania uczestnictwa środow isk oświatowych w pracy organów samorządowej wspólnoty lokalnej /472 Adam Bochentyn O różnych formach wspierania systemu oświaty przez organizacje pozarządowe /484 Danuta Kurzyna-Chmiel Wybrane formy partycypacji organizacji pozarządowych W realizacji przez samorząd terytorialny oświatowych zadań publicznych /494 CZJ?ŚĆ PI1-TA PARTYCYPACJA SPOŁECZNA W REALIZACJI INNYCH ZADAŃ PUBLICZNYCH /509 Marek Kruszakin Partycypacja społeczna w procesie inwestycyjno-budowlanym realizowanym W oparciu o tzw. specustawy /511 Mirosław Wincenciak Zwalczanie bezczynności organów jednostek samorządu terytorialnego w sferze stanowienia aktów normatywnych /530 Marcin Kumala Pozycja prawna wojewódzkich i powiatowych społecznych rad do spraw osób niepełnosprawnych /547 Marcin Janik Samorząd a szczepienia ochronne. Kilka uwag o partycypacji /559 Maciej Baraniecki O swoich pieniądzach decydujmy sami _ planowanie partycypacyjne budżetu gminy /570 Paweł Zaborniak, Lech f. Żukowsk i Doskonalenie zarządzania lokalnego za pomocą badań społecznych /582 Karolina Rokicka Konstrukcja dyskusji publicznej nad rozwiązaniami przyjętymi w projekcie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego /598 Justyna Wasil Wybrane metody lobbingu stosowane w samorządzie terytorialnym /613 Jakub H. Szlachetko Zjawisko prywatyzacji zadań publicznych a funkcja legislacyjna organów administracji publicznej. Kilka refleksji natury ogólnej /635 Dorota Sylwestrzak Partycypacja organizacji społecznych w realizacji zadań z zakresu ochrony konsumentów /647 Dominik f. Kościuk Partycypacja społeczna w informatyzacji administracji publicznej /659 Anna Ha/adyj Konsultacje czy partycypacja? Refleksje terminologiczne w odniesieniu do udziału sp ołeczeń stwa w ochronie środowiska /671 8 9
Spis tre ś ci Spis treści Anna Brzezińska-Rawa Uwagi do projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy /687 Andrzej Kraczkowski Lokalne Grupy Działania jako forma wspierania rozwoju samorządności w Polsce oraz refleksje na temat organizacji wewnętrznej /699 Alina Miruć Pozycja prawna świadczeniobiorcy w postępowaniu administracyjnym z uwzględnieniem czynnika społecznego w procesie prywatyzacji zadań ze sfery pomocy społecznej /708 Agnieszka Skóra, Paweł Żukowski Praktyczne problemy oznaczenia adresatów decyzji o ustaleniu warunków zabudowy /725 Agata Barcze wska-dziobek Organizacje pozarządowe jako podmioty partycypacji społecznej - zagadnienia wybrane /737 CZ~ŚĆ SZÓSTA DOST~P DO INFORMACJI A PARTYCYPACJA SPOŁECZNA /751 Ewa Olejniczak-Szałowska Prawo dostępu do informacji publicznej jako podstawa realizacji prawa do partycypacji społecznej w samorządzie terytorialnym (zarys problemu) /753 Krystyna CeJarek Kontrola społeczna samorządu terytorialnego a prawo do informacji - wybrane zagadnienia /771 Karolina Kentnowska Prawo do informacji w społeczeństwie informacyjnym z uwzględnieniem środków elektronicznych /783 CZ~ŚĆ SIÓDMA PARTYCYPACJA SPOŁECZNA W ASPEKCIE PRAWNOPORÓWNAWCZYM /801 Łukasz MJynarkiewicz Regulacje samorządowe oraz przykłady dobrych praktyk w obszarze konsultacji społecznych w Polsce i za granicą /803 Lidia Zacharko Partycypacja obywatelska w samorządowych procesach decyzyjnych w modelu francuskim /821 IzoJda Bokszczanin Instrumenty partycypacji społecznej na szczeblu lokalnym w Republice Włoskiej /832 Anna Budnik Współdziałanie szkół wyższych z samorządem terytorialnym w Polsce i w Anglii /850 Andżelika Mirska Referendum lokalne w Niemczech - wnioski z badań porównawczych /861 Andrzej NaJęcz Administracja terenowa w Afganistanie /877 CZ~ŚĆ ÓSMA PARTYCYPACJA SPOŁECZNA W PRAKTYCE STOSOWANIA PRAWA /889 Monika Sidor Konsultacje społeczne w największych polskich miastach: prawne aspekty - praktyczne zastosowanie /891 Mariusz W Sienkiewicz Społeczny wymiar procesu planowania strategicznego na przykładzie wybranych gmin i powiatów województwa lubelskiego /907 10 11
Spis treś ci Ma/gorzata Wenclik Dylematy partycypacji społecznej na przykładzie konsultacji na szczeblu lokalnym w województwie podlaskim /925 Artur K. Modrzejewski Udział społeczeństwa w konstruowaniu "uchwał śmieciowych" - przykład Białegostoku i Szczecina / 938 Bogusław Przywora Partycypacja organizacji pozarządowych w wykonywaniu zadań publicznych o charakterze regionalnym na wybranych przykładach z województwa małopolskiego /955 Katarzyna A. Kuć-Czajkowska Udział komitetów obywatelskich w wyborach samorządowych na przykładzie Lublina, Wrocławia i Katowic / 974 Katarzyna K/osowska-Lasek Programy współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi na przykładzie miasta Rzeszowa / 1005
ISSN 1897-4392 ISBN 978-83-264-4464-7 1,,,,1444647