Klastry w Polsce i na świecie Stanisław Szultka Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową Biały Dwór, 10 listopada 2009 Dlaczego zajmujemy się klastrami? Dlaczego klastry? Istota powstawania i rozwoju klastra Przykłady
Klaster motorem rozwoju regionu! Silicon Valley Cambridge Emilia-Romania Krzesła - Manzanow Klaster motoryzacyjny w Wolfsburgu Źródło: http://www.gepworld.com/images/siliconvalley.jpg
Co to są klastry? Klastry to występujące w strukturze gospodarki skupiska danej działalności gospodarczej firm i instytucji otoczenia Klaster producentów wina kalifornijskiego Źródło: Porter, M.1990.
Źródła powstawania klastrów uwarunkowania historyczne tradycje dostęp do specyficznych zasobów (naturalnych, ludzkich, wiedzy) rynek zbytu (duŝy, wymagający, relatywnie bliski - łatwo dostępny) wykwalifikowana siła robocza specyficzne umiejętności dobrze rozwinięta infrastruktura przypadek świadoma polityka gospodarcza kilka z powyŝszych czynników jednocześnie ŚcieŜka ewolucji klastra Punkt wyjścia Klaster rozwijający się Klaster dojrzały
Cechy wyróŝniające koncentracja geograficzna - masa krytyczna rozbudowane więzi kooperacyjne wysoki stopień specjalizacji wykwalifikowana siła robocza wzajemne zaufanie naturalni przywódcy dziedzina sztandarowa konkurencyjność ECO WORLD STYRIA (Austria) POTENCJAŁ KONKURENCYJNY Kluczowe branŝe klastra: Struktura członków klastra (148): biomasa energia słoneczna zarządzanie przepływem materiałów energia wodna
ECO WORLD STYRIA (Austria) ORGANIZACJA Historia powstania 1998 Stryryjska Agencja Rozwoju Biznesu inicjuje projekt Eco & Co 2000 Inicjatywa restartuje się w formie spółki GmbH Organizacja klastra Forma prawna: Składki członkowskie: Koordynacja działań: spółka GmbH 200-4900 5-os. zespół ECO WORLD STYRIA (Austria) ORGANIZACJA 85% źródła regionalne i krajowe Styryjska Agencja Rozwoju Biznesu Das Land Steiermark Stadt Graz 5% 10% składki członkowskie inne źródła PAKIET STANDARD: rocznie 200 + 4 za kaŝdego pracownika; max. 1500 PAKIET PREMIUM: Rocznie 2500 + 4 za kaŝdego pracownika; max. 4900 w ramach częściowo niezaleŝnych od inicjatywy projektów
ECO WORLD STYRIA (Austria) STRATEGIA DZIAŁANIA MISJA: Łączymy gospodarkę z ekologią! Łączymy naturalną przestrzeń Ŝyciową z postępem technologicznym! Łączymy Styrię ze światem! ECO WORLD STYRIA (Austria) STRATEGIA DZIAŁANIA zaangaŝowane krajowe i zagraniczne media współpraca, która zaowocuje innowacjami na skalę światową angaŝowanie w działania sfery prywatnej i publicznej społeczność eko-przedsiebiorstw dostępna baza produktów i usług regionalnych firm z eko-sektora doradztwo, m.in. marketing, nowe rynki, eksport know how stałe podnoszenie kwalifikacji
ECO WORLD STYRIA (Austria) STRATEGIA DZIAŁANIA Pakiet członkowski STANDARD: innowacja: warsztaty, wizyty w firmach know-how: konsultacje, szkolenia nowe rynki: prezentacje, spotkania partnerskie marketing: newsletter, www, marka, pismo Pakiety członkowskie PREMIUM: BIZNES: 3 - dniowe specjalistyczne konsultacje (planowanie strategiczne, nowe rynki) MARKETING: intensywne działania marketingowe (bannery, reklamy, artykuły) WIDEO: nakręcenie filmu na temat firmy (60-90s.) i jego publikacja ECO WORLD STYRIA (Austria) STRATEGIA DZIAŁANIA W Ökopark Hartberg, zastosowano pierwszy w kraju system chłodzenia osuszającego (moc 30kWc). System wykorzystuje ciepło z biomasy i energii słonecznej. Joanneum Research & Herschwerke Wildon Projekt przedszkola, które powstanie w Thannhausen w Weiz. Budynek wymagać będzie od 10% do 20% energii potrzebnej do ogrzewania standardowych budynków. Kaltenegger
Klaster kotlarski w Pleszewie Ponad 140 firm z branŝy kotlarskiej w powiecie pleszewskim (płd. Wielkopolska) Eurocentrum Innowacji i Przedsiębiorczości w Pleszewie oraz Starostwo Powiatowe, obecnie stowarzyszenie grupa pilotaŝowa Innowacyjny Kocioł Pleszewski ponad 30 przedsiębiorstw Finansowanie początkowe Eurocentrum i Starostwo, później projekty z funduszy publicznych Promocja wspólna wystawa na targach, wspólne działania marketingowe budowa marki misje handlowe
Wiedza konferencje, spotkania, elektroniczna platforma klastra szkolenia, warsztaty doradztwo w zakresie wprowadzania innowacyjnych rozwiązań technologicznych Technologie współpraca firm z instytucjami badawczorozwojowymi i naukowymi, opracowanie nowoczesnego kotła wykonanego w oparciu o innowacyjną konstrukcję, nowe technologie produkcyjne i nowoczesny design zakup wyposaŝenia do pracowni projektowej klastra - tworzenie i wdraŝanie innowacyjnych rozwiązań konstrukcyjnych depozyt aparaturowy do badań kotłów grzewczych m.in. zakup analizatora spalin emitowanych przez kotły - zaląŝek przyszłego Centrum Badań i Rozwoju Pleszewskiego Klastra Kotlarskiego
Wyzwania dla przedsiębiorcy wzrost presji konkurencyjnej stopniowa utrata konkurencyjności cenowej szum informacyjny niewystarczający potencjał bariera technologiczna bariera finansowa nowe rynki zbytu nowe produkty i usługi Przykłady działań w ramach strategii rozwoju klastrów Sieciowanie osób i firm Wspieranie innowacyjności i nowych technologii Promowanie marki regionalnej Wspieranie eksportu klastra Doradztwo gospodarcze Badania rynku Analizy trendów technologicznych Szkolenia techniczne i kadry zarządzającej Współpraca z sektorem edukacyjnym Poprawa procesów produkcyjnych Lobbing (np. w zakresie tworzenia przepisów regulacyjnych) Badania i analizy klastra Realizacja projektów infrastrukturalnych Ustalanie standardów technicznych Źródło: The Cluster Initiative Greenbook
Korzyści z inicjatywy klastrowej dla przedsiębiorstwa Długi okres Krótki okres informacja o otoczeniu inwentaryzacja moŝliwości nowe miejsce spotkań Średni okres branding wspólny marketing wspólne projekty nowe moŝliwości biznesowe zmiana nastawienia władz publicznych - lobbying wzrost atrakcyjności dostęp do wyspecjalizowanych zasobów wspólne projekty B+R nowe moŝliwości biznesowe poprzez specjalizację Punkt kontaktowy ds. klastrów Informacja Konsultacje i doradztwo Planowanie strategiczne Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową ul. Do Studzienki 63 80-227 Gdańsk Tel.058/524 49 53 Fax 058/524 49 08 email: innowacje@ibngr.pl www.pomorskie.klastry.pl
Dziękuję za uwagę! stanislaw.szultka@ibngr.pl