Błędy w żywieniu niemowląt i małych dzieci - czy są to już zaburzenia karmienia? Piotr Socha, Anna Stolarczyk, Anna Rybak Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii w Instytucie Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka
Wczesna edukacja Wczesna edukacja rodziców jest niezbędna 1. RCT-The Healthy Beginnings Trial 667 matek, które rozpoczęły edukację w ciąży 8 wizyt domowych 2. Wyniki w wieku 2lat BMI niższy w grupie interwencyjnej (16.53 vs 16.82) Korzystny efekt na spożycie warzyw, oglądanie TV Korzystny efekt na spożycie warzyw przez matki i ich aktywność fizyczną Wen LM, BMJ 2012
Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia niemowląt w wieku 6. i 12. mies. w populacji polskiej Badanie IPCZD i Fundacji Nutricia Grupa reprezentatywna dobór losowy (nr PESEL) Populacja Niemowlęta w 6. m.ż. N = 158 Niemowlęta w 12. m.ż. N = 159 Chłopcy : dziewczęta 50 : 50 Metody Kwestionariusz wywiadu metodą CAPI Wywiad 24-godz. (tzw. dzienniczek dot. spożycia) Pomiary antropometryczne Badania biochemiczne: morfologia, wit.25(oh)d, TSH, ferrytyna
Znajomość schematu żywienia niemowląt! Aż 85% mam jest przekonane, że ma wystarczającą wiedzę, by prawidłowo karmić swoje dziecko
Liczba posiłków / dobę niemowlęta 6 m. niemowlęta 12 m. 51% 51% 23% 46% 46% 23% 21% 21% 26% 26% 33% 33% 5-6 posiłków dziennie 7-9 posiłków na dzień > 10 posiłków na dzień Średnia liczba posiłków 8,1 +/- 2,6 Drobne przekąski jadło 24% dzieci 6 m. Średnia liczba posiłków 7,7 +/- 2,4 Drobne przekąski jadło 75% dzieci 12 m.
Rozszerzanie diety (niemowlęta 6m.) Karmienie piersią do 6 m. 41% (3 niemowląt nadal wyłączne karmienie piersią) Liczba posiłków 5-6/d 25% (23% otrzymywało > 10 posiłków / d) Gluten w 5-6 m.ż. 60% Zupka /przecier jarzynowy + owocowy Posiłek warzywny Owoce (7 niemowląt nie jadło żadnego posiłku bezmlecznego) 50% 83% 70% Posiłki wyłącznie mleczne 17% Do przepajania woda Słodkie napoje -herbatka, kompot, soki 10% 55% Dodatek tłuszczu do posiłków domowych 36%
Inne nieprawidłowości w diecie niemowląt 6 m. ponad 20% mam przygotowuje mleko modyfikowane niezgodnie z instrukcją nadmierna ilość soków nawet 500 ml /d podawanie posiłków uzupełniających zmiksowanych i przez smoczek dosładzanie lub dosalanie posiłków wg własnych upodobań.
Żywność nieodpowiednia dla niemowląt w wieku 6 m. Mleko krowie w diecie 8 (5%) w tym 3 niemowląt otrzymywało wyłącznie mleko krowie Zwykłe przetwory mleczne 14-15 (10%) (np. serek homog., monte) Soki z kartonu/ kubuś 5 Posiłki domowe 3 (rosół z makaronem, zupy na kostce rosołowej) Kasza manna na mleku krowim z cukrem 6 x (1100 ml mleka) Herbata z cukrem 170 ml Wiktoria 6,2kg /66 cm Badania biochemiczne: Ferrytyna - 5 ng/ml Hg - 8,1 g/dl Wit. D - 5,08 ng/ml
Żywność nieodpowiednia dla niemowląt w wieku 6 m. Mleko krowie w diecie 8 (5%) w tym 3 niemowląt otrzymywało wyłącznie mleko krowie Zwykłe przetwory mleczne 14-15 (10%) (np. serek homog., monte) Soki z kartonu/ kubuś 5 Posiłki domowe 3 (rosół z makaronem, zupy na kostce rosołowej) Arkadiusz 8kg /72 cm Kasza manna na mleku krowim z cukrem 5 x (780 ml mleka) jogurt poziomkowy - 150g, chleb z pasztetem drobiowym z puszki chrupki pomidorowe Herbata z cytryną i cukrem + Kaszka mleczno-ryżowa Herbatka dla niemowląt Mama nie wyraziła zgody na pobranie krwi
Żywność nieodpowiednia dla niemowląt w wieku 12 m. Mleko krowie w diecie 18 (11 %) w tym 4 x mleko 2% tł. Posiłki domowe 60% Parówki 28 Rosół z kluskami 27 Chleb z dżemem + herbata (1. śniadanie) 2 Pierogi ruskie Jajecznica ze skwarkami Frytki z kurczakiem pieczonym Kiełbasa na gorąco Kanapki z pasztetem z puszki Sery: żółty, topiony, wędzony Ogórek konserwowy
Napoje w diecie niemowląt * - max >1 l ** - Hortex, Kubuś 5 (6m), 18 (12m) - woda smakowa truskawkowa 6 m. 12 m. herbatki rozpuszczalne dla niemowląt * 55% 48% soki ** 25% 44% woda *** 10% 20% czarna herbata 5 15 *** woda: - woda z kranu 51% - woda butelkowa specjalnie dla niemowląt 22%
Cukier/smak słodki- niemowlęta 1189 niemowląt uczestniczących w Infant Feeding Practices Study II obserwowanych przez 6 lat Częstość otyłości w grupie spożywającej słodzone napoje w okresie niemowlęcym była 2x wyższa niż u pozostałych (17.0% vs 8.6%). 12 Pan L., Pediatrics 2014
Czy to jest problem? Zaburzenia karmienia dotyczą niemowląt i małych dzieci Pierwsze objawy - przed 6 rokiem życia: dziecko odmawia przyjmowania pokarmu przyjmuje niewielkie ilości pokarmów jest niezdolne do jedzenia istnieją trudności w karmieniu 25% w populacji zdrowych dzieci 50% - rodziców zgłasza problem w karmieniu 80% dzieci z zaburzeniami neurologicznymi idge VK, J Child Health Care 2010 Bernard-Bonin, Can Fam Phisician 2006
Kiedy hospitalizować? Niedobór masy ciała, spadek masy ciała Podejrzenie choroby organicznej Konieczność wykonania badań diagnostycznych Autyzm dziecięcy i inne całościowe zaburzenia rozwojowe Nasilone zaburzenia behawioralne: Selektywne jedzenie Odmawianie jedzenia epizodyczna, funkcjonalna dysfagia Fobia związana z przyjmowaniem posiłków Picky eaters
Co te jest niechęć do jedzenia Ile zjada Kaloryczność Jakość Jak zjada Liczba posiłków Czas trwania posiłku