Tomasz Ściężor. Almanach Astronomiczny na rok 2015

Tomasz Ściężor Almanach Astronomiczny na rok 2015 Polskie Towarzystwo Astronomiczne Warszawa 2014

RECENZENT Jerzy M. Kreiner OPRACOWANIE TECHNICZNE I SKŁAD Tomasz Ściężor Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej publikacji nie może być reprodukowana w żadnej formie ani żadną metodą bez pisemnej zgody wydawcy Copyright 2014 by Tomasz Ściężor ISSN 2083-4802 Wydawnictwo dostępne w wersji cyfrowej: www.urania.edu.pl/almanach Wydawca: Polskie Towarzystwo Astronomiczne ul. Bartycka 18, 00-716 Warszawa www.pta.edu.pl 2

Spis Treści Wstęp...5 Najciekawsze wydarzenia astronomiczne w 2015 r...7 Słońce i Księżyc: Opis tabel efemerydy Słońca...9 Opis tabel efemerydy Księżyca...10 Opis tabel współrzędne prostokątne równikowe Słońca...11 Przykłady obliczania momentów wschodu, kulminacji i zachodu...12 Wykresy poprawek T i A...13 Efemerydy Słońca i Księżyca...14 Prostokątne współrzędne równikowe Słońca...38 Planety: Opis tabel efemerydy planet...42 Efemerydy planet Merkury...43 Wenus...45 Mars...46 Jowisz...47 Saturn...48 Uran...49 Neptun...50 Widoczność Merkurego i Wenus nad horyzontem w 2015 roku...51 Mapki tras Marsa, Jowisza i Saturna na tle gwiazd w 2015 roku...52 Mapki tras Urana i Neptuna na tle gwiazd w 2015 roku...53 Konfiguracje planet...54 Opis tabel do obserwacji fizycznych...55 efemerydy do obserwacji fizycznych: Słońca...57 Księżyca...61 Marsa...65 Jowisza...69 Libracje Księżyca...73 Planety karłowate: Opis tabel efemerydy planet karłowatych...75 Efemerydy planet karłowatych Ceres...76 Pluton...77 Haumea...78 Makemake...79 Eris...80 Mapki tras planet karłowatych na tle gwiazd w 2015 roku...81 3

Małe ciała Układu Słonecznego: planetoidy i komety: Planetoidy...86 Mapki tras planetoid na tle gwiazd w 2015 roku...98 Komety...106 Spis komet przechodzących przez peryhelium w 2015 roku...107 Efemerydy jasnych komet w 2015 r...109 Mapki tras jasnych komet na tle gwiazd w 2015 roku...110 Meteory...113 Zaćmienia: Zaćmienia Słońca i Księżyca...118 Księżyce planet i wybranych planet karłowatych: Opis tabel księżyce Jowisza...123 diagramy ruchu księżyców Jowisza...124 zjawiska w układzie księżyców Jowisza...136 Opis tabel księżyce Saturna...141 diagramy ruchu księżyców Saturna...142 Układ Urana...154 Układ Neptuna...157 Układ Plutona...158 Gwiazdy zmienne: Opis tabel gwiazdy zmienne...159 Przykłady stosowania tabel gwiazd zmiennych...161 efemerydy: gwiazd zmiennych zaćmieniowych...162 gwiazd zmiennych typu RR Lyr...166 cefeid...171 gwiazd zmiennych długookresowych...175 Zjawiska zakryciowe: Opis tabel zakrycia gwiazd przez Księżyc...177 efemerydy zakryć gwiazd przez Księżyc...178 Opis tabel zakrycia gwiazd przez planetoidy...186 mapki okolic gwiazd zakrywanych przez planetoidy...188 Dodatki: Wybrane gwiazdy podwójne do testu rozdzielczości...196 Zanieczyszczenie świetlne w Polsce...199 Duże ciała Układu Słonecznego planety i planety karłowate tabela...201 Księżyce planet i planet karłowatych Układu Słonecznego tabela...202 Bibliografia...206 4

Wstęp Almanach Astronomiczny na rok 2015, od roku bieżącego będący wydawnictwem Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, jest kontynuacją wydawanych przez Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii w latach 1992-2007 Kalendarzy Astronomicznych oraz wydawanych w latach 2008-2014 przez Klub Astronomiczny Regulus elektronicznych wersji Almanachów Astronomicznych. Na początku Almanachu zamieszczono spis najciekawszych wydarzeń astronomicznych (i nie tylko) w 2015 r. W roku 2015 będziemy mogli obserwować m.in. dwa zaćmienia Słońca (jedno całkowite i jedno częściowe) z których pierwsze widoczne będzie w Polce jako częściowe oraz dwa zaćmienia Księżyca (obydwa całkowite), w Polsce będziemy mogli obserwować drugie z nich przy zachodzie Księżyca. Przez lornetki powinny być widoczne przynajmniej trzy komety. Opis wymienionych zjawisk (i nie tylko) można odnaleźć w niniejszym Kalendarzu. W stosunku do poprzednich wydań powiększono Almanach o tabele libracji Księżyca, co pozwoli na obserwację niezwykle ciekawego pasa libracyjnego naszego satelity, jak również o raport ze stanu zanieczyszczenia świetlnego nocnego nieba w Polsce. W Almanachu uwzględniono podział ciał Układu Słonecznego, wprowadzony na Zgromadzeniu Ogólnym Międzynarodowej Unii Astronomicznej (IAU) w Pradze 24 sierpnia 2006 r., podając efemerydy i mapki tras planet karłowatych. Uaktualniono również m.in. tabele Meteory, Gwiazdy zmienne zaćmieniowe, Gwiazdy zmienne długookresowe, Gwiazdy podwójne do testu rozdzielczości oraz Księżyce planet Układu Słonecznego. Do obliczenia momentów zakryć gwiazd przez Księżyc wykorzystano program Win Occult v.4.1.2.0. Do wielu obliczeń oraz mapek w niniejszym Kalendarzy użyto programu Guide v.9.0 firmy Project Pluto. Wykorzystano także materiały NASA. Wszystkie momenty w Kalendarzu podano w czasie Greenwich (UT, GMT). Czas Uniwersalny (UT) jest średnim czasem słonecznym na południku zerowym (Greenwich). W związku z niejednorodnością upływu czasu UT związaną nierównomiernością obrotu Ziemi w 1960 roku wprowadzono tzw. Czas Efemeryd (ET), czyli czas jednostajnie płynący. Różnica między ET i UT w danym roku jest określana na podstawie obserwacji dopiero po jego upływie, można ją jednak z określoną dokładnością przewidzieć. Oficjalnie czas UT został wycofany z użycia jeszcze w latach 70. Obecnie stosuje się czas UTC (Czas Uniwersalny Koordynowany) uwzględniający nieregularność ruchu obrotowego Ziemi i koordynowany względem czasu słonecznego. Z powodów obliczeniowych w niniejszym Almanachu wszystkie momenty podawane są w czasie UT ( czas zegarowy Greenwich ), przy założeniu, że w 2015 roku różnica ET-UT wyniesie 68 s. Uwaga: Do pełnego wykorzystania Almanachu wskazane jest posiadanie atlasu nieba. Tomasz Ściężor 5

6

Najciekawsze wydarzenia astronomiczne w 2015 r. 4 styczeń maksimum roju Kwadrantydy marzec/kwiecień sonda Dawn zbliża się do planety karłowatej Ceres 22 luty bliskie złączenie Wenus i Marsa na wieczornym niebie 20 marzec całkowite zaćmienie Słońca, widoczne na Atlantyku 4 kwiecień całkowite zaćmienie Księżyca, widoczne w Ameryce Północnej i Południowej, wschodniej Azji i Australii 22 kwiecień maksimum roju Lirydy 6 maj maksimum roju Eta Akwarydy 14 lipiec sonda New Horizons zbliża się do planety karłowatej Pluton 30 lipiec maksimum roju Delta Akwarydy 13 sierpień maksimum roju Perseidy 13 wrzesień częściowe zaćmienie Słońca, widoczne w południowej Afryce i na Antarktydzie 28 wrzesień całkowite zaćmienie Księżyca, widoczne w Ameryce Północnej i Południowej, Europie, Afryce i zachdoniej Azji 9 październik maksimum roju Drakonidy 21 październik maksimum roju Orionidy 26 październik bliskie złączenie Wenus z Jowiszem na porannym niebie 28 październik bliskie złączenie Wenus, Marsa i Jowisza na porannym niebie 12 listopad maksimum roju Taurydów 18 listopad maksimum roju Leonidów 7 grudzień bliskie złączenie Księżyca i Wenus na porannym niebie 14 grudzień maksimum roju Geminidów 23 grudzień maksimum roju Ursydów 7

8

Efemerydy Słońca (str.14-36 parzyste) Efemerydy Słońca i Księżyca są zestawione miesiącami. Dane podawane są dla 0 h UT każdego dnia danego miesiąca. W pierwszej kolumnie efemeryd Słońca podano daty kalendarzowe, natomiast w drugiej liczby Daty Juliańskiej (JD) południa odpowiedniej daty. W kolejnych trzech kolumnach podane są momenty wschodu i zachodu górnego brzegu tarczy Słońca w czasie Greenwich (UT) przy uwzględnieniu refrakcji w horyzoncie, oraz azymuty punktów wschodu i zachodu w punkcie o długości geograficznej λ=0 i szerokości geograficznej ϕ=50. Azymuty liczy się od południowego punktu horyzontu (dodatnie - na zachód, ujemne - na wschód). W granicach Polski poprawkę T związaną z różnicą szerokości geograficznej odczytujemy z wykresów zamieszczonych na str.13 (górny - poprawki dla momentów wschodu i zachodu, dolny - poprawki dla azymutu). Metoda odczytania wartości poprawki T: Dla interesującej nas daty odczytujemy z Kalendarza wartość azymutu wschodu (zachodu). Następnie znalezioną wartość azymutu odnajdujemy na osi poziomej górnego wykresu ze str.13. Przykładamy pionowo linijkę do osi poziomej w miejscu odczytanego azymutu. Z pęku krzywych widocznych na wykresie (dla 49,50,51,52,53,54 i 55 szerokości geograficznej północnej) wybieramy krzywą odpowiadającą szerokości geograficznej zbliżonej do naszego miejsca obserwacji (można, interpolując graficznie, wykreślić miedzy krzywymi własną krzywą, odpowiadającą dokładnie żądanej szerokości geograficznej). Na osi pionowej wykresu odczytujemy wartość poprawki T dla punktu przecięcia się linijki z krzywą szerokości geograficznej. Poprawki związane z różnicą długości geograficznej liczymy wg. wzoru: λ T = 48 Tλ h ( T T ) 1 3 gdzie: λ długość geograficzna miejsca obserwacji wyrażona w godzinach, T odczytana z wykresu poprawka związana z szerokością geograficzną (należy także wyrazić w godzinach), T 1 odczytany z efemerydy moment wschodu (zachodu) dla poprzedniego dnia, T 3 odczytany z efemerydy moment wschodu (zachodu) dla kolejnego dnia po dniu obserwacji. W przypadku Słońca poprawka T λ jest jednak w granicach Polski niewielka i można jej nie uwzględniać. W celu określenia, o której godzinie aktualnego czasu urzędowego w miejscowości o długości geograficznej λ i szerokości geograficznej ϕ nastąpi wschód (bądź zachód) Słońca, należy posłużyć się formułą: dla wschodu: T = T k T + T λ λ + S dla zachodu: T = T k + T + T λ λ + S gdzie: T moment zjawiska w danym czasie urzędowym w miejscu obserwacji, T k moment zjawiska odczytany z Kalendarza, 9

T poprawka odczytana z wykresu (związana z szerokością geograficzną miejsca obserwacji), λ długość geograficzna wyrażona w mierze czasowej (dodatnia na wschód od Greenwich) miejsca obserwacji. S = 1 h dla tzw. czasu zimowego (CSE), S = 2 h dla tzw. czasu letniego (CWE). W przypadku wartości azymutu wschodu lub zachodu należy do wartości odczytanej z efemerydy dodać wartość poprawki odczytaną z dolnego wykresu na str.13 (metoda odczytu analogiczna jak dla poprawki T): A = A k + A W kolejnych kolumnach podane są: rektascensja α, deklinacja δ (widome na epokę daty), oraz równanie czasu η rozumiane jako różnica prawdziwy czas słoneczny minus średni czas słoneczny. Wszystkie te wielkości podane są dla momentu 0 h UT, tzn. dla średniej północy w Greenwich. W ostatniej kolumnie podano wartość czasu gwiazdowego θ na południku Greenwich λ=0 w średnią północ Greenwich. Pod tabelkami zamieszczony jest wykaz ważniejszych zjawisk astronomicznych widocznych w danym miesiącu. Podane są momenty złączeń planet (prawdziwych koniunkcji, a nie tylko złączeń w rektascensji lub długości ekliptycznej 1 ). Efemerydy Księżyca (str.15-37 nieparzyste) W comiesięcznych efemerydach Księżyca znajdują się analogicznie jak w efemerydach Słońca: data kalendarzowa, godziny wschodu i zachodu (uwagi, w tym dotyczące poprawek, jak dla Słońca; dla Księżyca nie można jednak pomijać poprawki T λ, która może przyjmować znaczące wartości), azymuty punktów wschodu i zachodu, rektascensja i deklinacja (widome na epokę daty). Dodano także moment kulminacji (górowania) Księżyca. Moment kulminacji w punkcie o długości geograficznej λ wyznaczamy z wzoru: T = T k + T λ λ + S gdzie: T moment zjawiska w danym czasie urzędowym w miejscu obserwacji T k moment zjawiska odczytany z Kalendarza, T λ poprawka związana z różnicą długości geograficznej (poprawka T=0), 1 Zwykle jako koniunkcję dwóch obiektów przyjmuje się moment, gdy ich rektascensje bądź długości ekliptyczne są równe. Łatwo sobie jednak wyobrazić sytuację, gdy np. Merkury zbliża się do Wenus na odległość zaledwie kilku minut kątowych, po czym zawraca, nie osiągając rektascensji Wenus. Zgodnie z klasyczną definicją koniunkcji takiego zdarzenia w Kalendarzu nie należałoby zamieścić, gdyż koniunkcja nie zaszła. Pamiętajmy jednak, że celem Kalendarza jest podawanie informacji o wszystkich interesujących zjawiskach na niebie, a trzymanie się takiego formalizmu astronomicznego mogłoby spowodować przegapienie wielu ciekawych złączeń planetarnych. W związku z tym wprowadzam pojęcie prawdziwej koniunkcji definiowanej jako moment największego wzajemnego zbliżenia dwóch obiektów na niebie. Należy także pamiętać, że momenty tak zdefiniowanej prawdziwej koniunkcji różnią się nieco od momentów koniunkcji wyznaczonych w sposób klasyczny. 10

λ długość geograficzna wyrażona w mierze czasowej (dodatnia na wschód od Greenwich) miejsca obserwacji. S = 1 h dla tzw. czasu zimowego (CSE) S = 2 h dla tzw. czasu letniego (CWE) Ponadto podana jest także obserwowana średnica Księżyca D (w minutach kątowych ') oraz wielkość fazy F (1.00 - pełnia, 0.00 - nów). Wartość ujemna fazy wskazuje na fazę malejącą (po pełni), wartość dodatnia na fazę rosnącą (po nowiu). Podane współrzędne równikowe α i δ są współrzędnymi geocentrycznymi, tzn. dla obserwatora znajdującego się w geometrycznym środku Ziemi. Na skutek niewielkiego oddalenia Księżyca od Ziemi widoczne z powierzchni Ziemi współrzędne α' i δ' (topocentryczne) mogą różnić się od współrzędnych α i δ nawet o 1. Aby przeliczyć podane w kalendarzu współrzędne geocentryczne α i δ na współrzędne topocentryczne dla miejsca obserwacji o szerokości geograficznej ϕ, posługujemy się wzorami: α' = α p 0 cos ϕ sin t / cos δ δ' = δ p 0 (sin ϕ cos t - cos ϕ sin δ cos t) gdzie: ϕ - szerokość geograficzna miejsca obserwacji, t - kąt godzinny Księżyca (t=s-α, s czas gwiazdowy), p 0 - paralaksa horyzontalna Księżyca, p 0 = 1.88 D (D - obserwowana średnica Księżyca). Pod tabelkami zamieszczone są: po lewej stronie: daty pierwszej i ostatniej kwadry, pełni i nowiu, momentów przejścia Księżyca przez perygeum i apogeum w danym miesiącu, po prawej stronie: daty geocentrycznych złączeń w rektascensji Księżyca z planetami w danym miesiącu (N planeta na północ od Księżyca, S planeta na południe od Księżyca). Wszystkie momenty podano w UT. Prostokątne równikowe współrzędne Słońca (str.38-41) Prostokątne współrzędne równikowe Słońca są danymi niezbędnymi dla każdego, kto zajmuje się obliczaniem efemeryd lub określaniem orbit na podstawie obserwacji. W Kalendarzu podano współrzędne X,Y,Z Słońca dla 0 h każdego dnia w roku względem średniego równika i punktu równonocy epoki 2000.0. Środkiem układu współrzędnych jest środek Ziemi, osie X i Y leżą w płaszczyźnie równika średniego, oś X jest skierowana do punktu równonocy epoki 2000.0, oś Y do punktu na równiku niebieskim o rektascensji α = 6 h 0 m 0 s, a oś Z do bieguna północnego. Jednostką miary jest Jednostka Astronomiczna (j.a.). 11

Przykład 1 Obliczyć momenty oraz azymuty wschodu i zachodu Słońca w Lublinie dnia 22 lipca 2015r. Rozwiązanie: Współrzędne geograficzne Lublina: ϕ = 51 15' N, λ = 22 35 E = 1 h 30 m E Z Kalendarza dla 22 lipca odczytujemy moment wschodu Słońca: T k = 4 h 15 m datę zachodu Słońca: T k = 19 h 57 m oraz azymut wschodu (zachodu): A = 124 Dla szerokości geograficznej Lublina i dla azymutu 124 z wykresów na str.13 odczytujemy: T = +5 m A = +1 Liczymy T λ : Z Kalendarza odczytujemy dla 21 lipca: T 1 = 4 h 14 m dla 23 lipca: T 3 = 4 h 17 m Po podstawieniu do wzoru otrzymujemy: T λ = -5 s, czyli zaniedbywalnie mało. W tym okresie roku obowiązuje w Polsce czas letni, czyli: wschód T = T k T λ + 2 h = 4 h 15 m (+0 h 05 m ) 1 h 30 m + 2 h = 4 h 40 m zachód T = T k + T λ + 2 h = 19 h 57 m + (+0 h 05 m ) 1 h 30 m + 2 h = 20 h 32 m azymut A = A k + A = 125 Tak więc 22 lipca 2015 r. Słońce wzejdzie w Lublinie o godz. 4 h 40 m urzędowego czasu letniego, a zajdzie o godz. 20 h 32 m urzędowego czasu letniego, azymut wschodu będzie wynosił 125, a azymut zachodu +125. Przykład 2 Obliczyć moment kulminacji Księżyca w Zielonej Górze dnia 17 kwietnia 2015r. Rozwiązanie: Współrzędne geograficzne Zielonej Góry: ϕ = 51 56' N, λ = 15 31 E = 1 h 02 m E Z Kalendarza dla 17 kwietnia odczytujemy moment kulminacji Księżyca: T k = 10 h 50 m Dla długości geograficznej Zielonej Góry liczymy T λ : z Kalendarza odczytujemy dla 16 kwietnia: T 1 = 9 h 56 m dla 18 kwietnia: T 3 = 11 h 46 m Po podstawieniu do wzoru otrzymujemy: T λ = -2 m 20 s. W tym okresie roku obowiązuje w Polsce czas letni, czyli: T = T k + T λ λ + 2 h = 10 h 50 m 0 h 02 m 1 h 02 m + 2 h = 11 h 46 m Tak więc 17 kwietnia 2015 r. kulminacja Księżyca w Zielonej Górze nastąpi o godzinie 11 h 46 m urzędowego czasu letniego. 12

13

d SŁOŃCE JD Wsch. Zach. A α δ η θ λ=0 ϕ=50 0 h UT STYCZEŃ 2015 2457 h m h m ± h m s m s h m s 1 024 7 59 16 09 54 18 44 31-23 02.4-3 11 6 41 19 2 025 7 58 16 10 54 18 48 56-22 57.5-3 39 6 45 16 3 026 7 58 16 11 54 18 53 20-22 52.1-4 07 6 49 12 4 027 7 58 16 12 54 18 57 44-22 46.3-4 35 6 53 09 5 028 7 58 16 13 55 19 02 08-22 40.0-5 02 6 57 06 6 029 7 58 16 14 55 19 06 31-22 33.3-5 29 7 01 02 7 030 7 57 16 15 55 19 10 54-22 26.1-5 55 7 04 59 8 031 7 57 16 16 55 19 15 16-22 18.5-6 21 7 08 55 9 032 7 57 16 18 55 19 19 38-22 10.4-6 46 7 12 52 10 033 7 56 16 19 56 19 24 00-22 01.9-7 11 7 16 48 11 034 7 55 16 20 56 19 28 20-21 53.0-7 35 7 20 45 12 035 7 55 16 22 56 19 32 41-21 43.6-7 59 7 24 41 13 036 7 54 16 23 57 19 37 00-21 33.9-8 22 7 28 38 14 037 7 54 16 25 57 19 41 19-21 23.7-8 44 7 32 35 15 038 7 53 16 26 57 19 45 38-21 13.1-9 06 7 36 31 16 039 7 52 16 28 57 19 49 56-21 02.0-9 28 7 40 28 17 040 7 51 16 29 58 19 54 13-20 50.6-9 48 7 44 24 18 041 7 50 16 31 58 19 58 29-20 38.8-10 08 7 48 21 19 042 7 50 16 32 59 20 02 45-20 26.6-10 27 7 52 17 20 043 7 49 16 34 59 20 07 00-20 14.0-10 46 7 56 14 21 044 7 48 16 35 59 20 11 14-20 01.0-11 04 8 00 10 22 045 7 47 16 37 60 20 15 28-19 47.7-11 21 8 04 07 23 046 7 45 16 39 60 20 19 41-19 34.0-11 37 8 08 04 24 047 7 44 16 40 60 20 23 53-19 19.9-11 52 8 12 00 25 048 7 43 16 42 61 20 28 04-19 05.4-12 07 8 15 57 26 049 7 42 16 43 61 20 32 15-18 50.7-12 21 8 19 53 27 050 7 41 16 45 62 20 36 24-18 35.5-12 34 8 23 50 28 051 7 40 16 47 62 20 40 33-18 20.1-12 46 8 27 46 29 052 7 38 16 49 63 20 44 41-18 04.3-12 58 8 31 43 30 053 7 37 16 50 63 20 48 48-17 48.2-13 08 8 35 39 31 054 7 35 16 52 63 20 52 54-17 31.7-13 18 8 39 36 4 I 7 h Ziemia w peryhelium (0.98327658 j.a.) 12 I 2 h Merkury 0.7ºN od Wenus 20 I 0 h Mars 0.2ºS od Neptuna 14

d KSIĘŻYC Wsch. Kulm. Zach. A W A Z α δ D F λ=0 ϕ=50 0 h UT STYCZEŃ 2015 h m h m h m + h m s ' ' 1 13 42 21 19 3 59 116 114 3 15 54 15 06.3 31.2 0.82 2 14 24 22 11 5 03 119 118 4 09 50 17 12.3 30.9 0.90 3 15 12 23 02 6 00 120 119 5 03 51 18 23.2 30.6 0.95 4 16 05 23 53 6 52 119 119 5 57 30 18 37.1 30.4 0.98 5 17 03 7 36 117 118 6 50 11 17 55.6 30.1 1.00 6 18 03 0 42 8 14 113 115 7 41 27 16 23.7 29.9-0.99 7 19 04 1 29 8 46 109 111 8 31 03 14 08.7 29.7-0.97 8 20 05 2 14 9 15 103 106 9 18 57 11 19.0 29.6-0.93 9 21 06 2 58 9 41 98 100 10 05 23 8 03.4 29.5-0.87 10 22 07 3 40 10 05 92 94 10 50 48 4 30.1 29.5-0.80 11 23 09 4 22 10 28 85 89 11 35 43 0 46.7 29.5-0.72 12 5 05 10 52 83 12 20 48-2 59.5 29.7-0.63 13 0 12 5 49 11 17 79 77 13 06 44-6 41.2 29.9-0.54 14 1 15 6 34 11 46 74 71 13 54 13-10 10.4 30.2-0.44 15 2 20 7 22 12 18 68 67 14 43 54-13 17.7 30.7-0.35 16 3 25 8 13 12 57 64 63 15 36 20-15 52.2 31.1-0.25 17 4 29 9 08 13 44 61 61 16 31 44-17 41.2 31.6-0.16 18 5 30 10 05 14 41 60 60 17 29 54-18 32.1 32.1-0.09 19 6 25 11 04 15 47 61 62 18 30 09-18 14.9 32.6-0.04 20 7 14 12 04 17 00 64 66 19 31 22-16 44.9 33.0-0.01 21 7 56 13 03 18 18 69 72 20 32 23-14 05.7 33.2 0.00 22 8 32 14 00 19 38 76 79 21 32 14-10 29.0 33.2 0.03 23 9 05 14 55 20 57 83 86 22 30 27-6 12.6 33.1 0.09 24 9 35 15 49 22 15 90 94 23 27 01-1 36.4 32.9 0.17 25 10 05 16 41 23 30 97 101 0 22 13 2 59.8 32.5 0.26 26 10 36 17 33 104 1 16 31 7 19.4 32.1 0.37 27 11 08 18 25 0 42 110 108 2 10 22 11 08.4 31.7 0.48 28 11 44 19 16 1 51 114 113 3 04 03 14 16.3 31.3 0.59 29 12 25 20 08 2 56 118 117 3 57 43 16 35.3 30.9 0.69 30 13 10 20 59 3 55 119 119 4 51 14 18 00.7 30.6 0.78 31 14 01 21 49 4 48 119 119 5 44 20 18 30.6 30.3 0.86 pełnia: 5 I 4 h 53 m 8 I 8.4 h Jowisz 5ºN ostatnia kwadra: 13 I 9 h 46 m 16 I 11.5 h Saturn 2ºS nów: 20 I 13 h 14 m 21 I 17.7 h Merkury 3ºS pierwsza kwadra: 27 I 4 h 48 m 22 I 5.0 h Wenus 6ºS 23 I 0.8 h Neptun 4ºS apogeum: 9 I 18 h 18 m 23 I 4.8 h Mars 4ºS perygeum: 21 I 20 h 07 m 25 I 11.9 h Uran 0.6ºS 15

d SŁOŃCE JD Wsch. Zach. A α δ η θ λ=0 ϕ=50 0 h UT LUTY 2015 2457 h m h m ± h m s m s h m s 1 055 7 34 16 54 64 20 57 00-17 15.0-13 27 8 43 33 2 056 7 33 16 55 64 21 01 04-16 57.9-13 35 8 47 29 3 057 7 31 16 57 65 21 05 08-16 40.6-13 42 8 51 26 4 058 7 30 16 59 65 21 09 11-16 22.9-13 48 8 55 22 5 059 7 28 17 00 66 21 13 13-16 05.0-13 54 8 59 19 6 060 7 27 17 02 66 21 17 15-15 46.8-13 59 9 03 15 7 061 7 25 17 04 67 21 21 15-15 28.4-14 03 9 07 12 8 062 7 23 17 06 67 21 25 15-15 09.6-14 06 9 11 08 9 063 7 22 17 07 68 21 29 14-14 50.6-14 09 9 15 05 10 064 7 20 17 09 68 21 33 12-14 31.4-14 10 9 19 02 11 065 7 18 17 11 69 21 37 09-14 11.9-14 11 9 22 58 12 066 7 17 17 13 70 21 41 06-13 52.2-14 11 9 26 55 13 067 7 15 17 14 70 21 45 02-13 32.2-14 11 9 30 51 14 068 7 13 17 16 71 21 48 57-13 12.0-14 09 9 34 48 15 069 7 11 17 18 71 21 52 52-12 51.6-14 07 9 38 44 16 070 7 09 17 19 72 21 56 46-12 31.0-14 05 9 42 41 17 071 7 08 17 21 72 22 00 39-12 10.2-14 01 9 46 37 18 072 7 06 17 23 73 22 04 31-11 49.2-13 57 9 50 34 19 073 7 04 17 25 73 22 08 23-11 28.0-13 52 9 54 31 20 074 7 02 17 26 74 22 12 14-11 06.7-13 47 9 58 27 21 075 7 00 17 28 75 22 16 04-10 45.1-13 40 10 02 24 22 076 6 58 17 30 75 22 19 54-10 23.4-13 33 10 06 20 23 077 6 56 17 31 76 22 23 43-10 01.6-13 26 10 10 17 24 078 6 54 17 33 76 22 27 31-9 39.5-13 18 10 14 13 25 079 6 52 17 35 77 22 31 19-9 17.4-13 09 10 18 10 26 080 6 50 17 36 77 22 35 06-8 55.1-13 00 10 22 06 27 081 6 48 17 38 78 22 38 53-8 32.6-12 50 10 26 03 28 082 6 46 17 40 79 22 42 39-8 10.1-12 39 10 30 00 1 II 18 h Wenus 0.8ºS od Neptuna 22 II 6 h Wenus 0.4ºS od Marsa 16

d KSIĘŻYC Wsch. Kulm. Zach. A W A Z α δ D F λ=0 ϕ=50 0 h UT LUTY 2015 h m h m h m + h m s ' ' 1 14 56 22 38 5 34 118 118 6 36 37 18 06.1 30.1 0.92 2 15 54 23 25 6 14 115 116 7 27 44 16 50.8 29.8 0.96 3 16 54 6 48 110 112 8 17 26 14 50.8 29.7 0.99 4 17 55 0 11 7 18 105 108 9 05 39 12 13.5 29.5-1.00 5 18 56 0 55 7 45 100 102 9 52 30 9 07.2 29.5-0.99 6 19 58 1 38 8 10 94 97 10 38 16 5 40.1 29.4-0.96 7 20 59 2 20 8 33 88 91 11 23 22 2 00.6 29.4-0.92 8 22 00 3 02 8 57 82 85 12 08 19-1 43.7 29.5-0.86 9 23 03 3 45 9 22 76 79 12 53 41-5 24.8 29.7-0.79 10 4 29 9 48 74 13 40 03-8 55.2 29.9-0.71 11 0 05 5 15 10 18 71 69 14 28 03-12 06.3 30.2-0.62 12 1 09 6 03 10 53 66 65 15 18 10-14 49.0 30.6-0.52 13 2 11 6 55 11 35 63 62 16 10 50-16 53.0 31.0-0.42 14 3 12 7 49 12 25 61 60 17 06 09-18 07.2 31.5-0.31 15 4 08 8 45 13 24 61 61 18 03 53-18 21.3 32.0-0.22 16 5 00 9 44 14 32 63 64 19 03 26-17 27.8 32.6-0.13 17 5 45 10 43 15 47 66 69 20 03 53-15 24.4 33.0-0.06 18 6 25 11 41 17 07 72 75 21 04 20-12 16.5 33.3-0.02 19 7 00 12 39 18 28 79 82 22 04 05-8 16.7 33.5 0.00 20 7 33 13 35 19 49 86 90 23 02 46-3 43.6 33.4 0.02 21 8 04 14 30 21 08 94 98 0 00 21 1 01.3 33.2 0.06 22 8 36 15 24 22 25 101 105 0 57 02 5 37.1 32.9 0.13 23 9 09 16 18 23 38 107 111 1 53 02 9 45.7 32.4 0.22 24 9 45 17 11 113 2 48 33 13 13.3 31.9 0.32 25 10 25 18 04 0 46 116 115 3 43 36 15 50.6 31.4 0.43 26 11 09 18 55 1 48 119 118 4 38 05 17 32.5 30.9 0.53 27 11 58 19 46 2 43 119 119 5 31 45 18 17.4 30.5 0.63 28 12 51 20 35 3 32 118 119 6 24 19 18 07.1 30.2 0.73 pełnia: 3 II 23 h 09 m 4 II 8.7 h Jowisz 5ºN ostatnia kwadra: 12 II 3 h 50 m 12 II 23.8 h Saturn 2ºS nów: 18 II 23 h 47 m 17 II 6.4 h Merkury 4ºS pierwsza kwadra: 25 II 17 h 14 m 19 II 13.1 h Neptun 4ºS 21 II 1.0 h Wenus 2ºS apogeum: 6 II 6 h 27 m 21 II 1.6 h Mars 1.5ºS perygeum: 19 II 7 h 31 m 21 II 22.3 h Uran 0.3ºS 17

d SŁOŃCE JD Wsch. Zach. A α δ η θ λ=0 ϕ=50 0 h UT MARZEC 2015 2457 h m h m ± h m s m s h m s 1 083 6 44 17 41 79 22 46 25-7 47.4-12 28 10 33 56 2 084 6 42 17 43 80 22 50 09-7 24.6-12 17 10 37 53 3 085 6 40 17 45 80 22 53 54-7 01.7-12 04 10 41 49 4 086 6 38 17 46 81 22 57 38-6 38.7-11 52 10 45 46 5 087 6 36 17 48 82 23 01 21-6 15.7-11 39 10 49 42 6 088 6 34 17 50 82 23 05 04-5 52.5-11 25 10 53 39 7 089 6 32 17 51 83 23 08 47-5 29.2-11 11 10 57 35 8 090 6 30 17 53 84 23 12 29-5 05.9-10 57 11 01 32 9 091 6 27 17 55 84 23 16 11-4 42.5-10 42 11 05 29 10 092 6 25 17 56 85 23 19 52-4 19.1-10 27 11 09 25 11 093 6 23 17 58 85 23 23 34-3 55.6-10 12 11 13 22 12 094 6 21 17 59 86 23 27 14-3 32.0-9 56 11 17 18 13 095 6 19 18 01 87 23 30 55-3 08.4-9 40 11 21 15 14 096 6 17 18 03 87 23 34 35-2 44.8-9 24 11 25 11 15 097 6 15 18 04 88 23 38 15-2 21.1-9 07 11 29 08 16 098 6 12 18 06 88 23 41 55-1 57.4-8 50 11 33 04 17 099 6 10 18 08 89 23 45 35-1 33.7-8 33 11 37 01 18 100 6 08 18 09 90 23 49 14-1 09.9-8 16 11 40 58 19 101 6 06 18 11 90 23 52 53-0 46.2-7 59 11 44 54 20 102 6 04 18 12 91 23 56 32-0 22.5-7 42 11 48 51 21 103 6 02 18 14 91 0 00 11 0 01.2 52 36 11 52 47 22 104 5 59 18 15 92 0 03 50 0 24.9 52 54 11 56 44 23 105 5 57 18 17 93 0 07 29 0 48.6-6 48 12 00 40 24 106 5 55 18 19 93 0 11 08 1 12.3-6 30 12 04 37 25 107 5 53 18 20 94 0 14 46 1 35.9-6 12 12 08 33 26 108 5 51 18 22 95 0 18 25 1 59.5-5 54 12 12 30 27 109 5 49 18 23 95 0 22 03 2 23.1-5 36 12 16 27 28 110 5 46 18 25 96 0 25 41 2 46.5-5 18 12 20 23 29 111 5 44 18 27 96 0 29 20 3 10.0-5 00 12 24 20 30 112 5 42 18 28 97 0 32 58 3 33.4-4 42 12 28 16 31 113 5 40 18 30 98 0 36 37 3 56.7-4 24 12 32 13 4 III 19 h Wenus 0.08ºN od Urana 11 III 16 h Mars 0.3ºN od Urana 18 III 8 h Merkury 1.5ºS od Neptuna 20 III 22 h 45 m Początek astronomicznej wiosny 20 III Całkowite zaćmienie Słońca (w Polsce widoczne jako częściowe) 18

d KSIĘŻYC Wsch. Kulm. Zach. A W A Z α δ D F λ=0 ϕ=50 0 h UT MARZEC 2015 h m h m h m + h m s ' ' 1 13 48 21 23 4 13 115 117 7 15 32 17 05.4 29.9 0.81 2 14 47 22 08 4 49 112 113 8 05 17 15 18.4 29.7 0.88 3 15 48 22 53 5 21 107 109 8 53 34 12 52.7 29.5 0.93 4 16 48 23 36 5 49 102 104 9 40 33 9 55.8 29.4 0.97 5 17 50 6 14 96 99 10 26 31 6 35.8 29.4 0.99 6 18 51 0 19 6 38 90 93 11 11 49 3 00.4 29.4-1.00 7 19 52 1 01 7 02 84 87 11 56 55-0 42.2 29.5-0.99 8 20 54 1 44 7 27 78 81 12 42 17-4 24.1 29.6-0.96 9 21 57 2 27 7 53 73 76 13 28 25-7 56.9 29.7-0.91 10 22 59 3 12 8 21 68 71 14 15 48-11 12.2 29.9-0.85 11 3 59 8 54 66 15 04 51-14 01.0 30.2-0.77 12 0 01 4 48 9 32 64 63 15 55 55-16 13.9 30.5-0.68 13 1 01 5 40 10 17 62 61 16 49 06-17 41.7 30.9-0.58 14 1 57 6 34 11 11 61 61 17 44 20-18 15.5 31.4-0.47 15 2 49 7 29 12 12 62 63 18 41 17-17 48.3 31.8-0.37 16 3 35 8 26 13 22 65 66 19 39 23-16 16.3 32.3-0.26 17 4 16 9 22 14 37 69 72 20 38 03-13 40.9 32.8-0.17 18 4 53 10 19 15 56 75 78 21 36 47-10 09.2 33.1-0.09 19 5 27 11 16 17 16 82 86 22 35 13-5 54.2 33.4-0.03 20 5 59 12 12 18 37 90 94 23 33 18-1 14.2 33.4-0.00 21 6 31 13 08 19 57 97 101 0 31 05 3 30.0 33.3 0.01 22 7 04 14 03 21 14 104 108 1 28 41 7 57.5 33.0 0.04 23 7 40 14 59 22 27 110 113 2 26 07 11 49.7 32.6 0.10 24 8 19 15 54 115 3 23 15 14 52.9 32.1 0.17 25 9 03 16 47 24 31 118 118 4 19 47 16 58.6 31.6 0.27 26 9 52 17 40 0 35 119 119 5 15 20 18 03.8 31.0 0.37 27 10 45 18 31 1 27 118 119 6 09 27 18 10.0 30.6 0.47 28 11 42 19 19 2 12 116 117 7 01 51 17 21.8 30.2 0.57 29 12 40 20 06 2 50 113 114 7 52 24 15 46.0 29.9 0.66 30 13 40 20 51 3 23 109 111 8 41 12 13 30.0 29.7 0.75 31 14 41 21 34 3 52 104 106 9 28 28 10 41.4 29.5 0.83 pełnia: 5 III 18 h 05 m 3 III 8.1 h Jowisz 5.5ºN ostatnia kwadra: 13 III 17 h 48 m 12 III 8.1 h Saturn 2ºS nów: 20 III 9 h 36 m 19 III 2.0 h Neptun 4ºS pierwsza kwadra: 27 III 7 h 43 m 19 III 5.0 h Merkury 5ºS 21 III 11.4 h Uran 0.1ºS 21 III 22.3 h Mars 1ºN apogeum: 5 III 7 h 36 m 22 III 19.9 h Wenus 3ºN perygeum: 19 III 19 h 39 m 30 III 10.5 h Jowisz 6ºN 19

d SŁOŃCE JD Wsch. Zach. A α δ η θ λ=0 ϕ=50 0 h UT KWIECIEŃ 2015 2457 h m h m ± h m s m s h m s 1 114 5 38 18 31 98 0 40 15 4 19.9-4 06 12 36 09 2 115 5 35 18 33 99 0 43 54 4 43.0-3 48 12 40 06 3 116 5 33 18 34 99 0 47 33 5 06.1-3 30 12 44 02 4 117 5 31 18 36 100 0 51 12 5 29.1-3 12 12 47 59 5 118 5 29 18 38 101 0 54 51 5 52.0-2 55 12 51 56 6 119 5 27 18 39 101 0 58 30 6 14.7-2 38 12 55 52 7 120 5 25 18 41 102 1 02 09 6 37.4-2 20 12 59 49 8 121 5 23 18 42 102 1 05 49 7 00.0-2 04 13 03 45 9 122 5 21 18 44 103 1 09 29 7 22.4-1 47 13 07 42 10 123 5 18 18 45 104 1 13 09 7 44.7-1 30 13 11 38 11 124 5 16 18 47 104 1 16 49 8 06.9-1 14 13 15 35 12 125 5 14 18 49 105 1 20 30 8 29.0-0 58 13 19 31 13 126 5 12 18 50 105 1 24 11 8 50.9-0 43 13 23 28 14 127 5 10 18 52 106 1 27 52 9 12.7-0 28 13 27 25 15 128 5 08 18 53 106 1 31 34 9 34.3-0 13 13 31 21 16 129 5 06 18 55 107 1 35 16 9 55.7 0 02 13 35 18 17 130 5 04 18 56 108 1 38 59 10 17.0 0 16 13 39 14 18 131 5 02 18 58 108 1 42 41 10 38.1 0 29 13 43 11 19 132 5 00 18 59 109 1 46 25 10 59.1 0 43 13 47 07 20 133 4 58 19 01 109 1 50 08 11 19.9 0 56 13 51 04 21 134 4 56 19 03 110 1 53 52 11 40.4 1 08 13 55 00 22 135 4 54 19 04 110 1 57 37 12 00.8 1 20 13 58 57 23 136 4 52 19 06 111 2 01 22 12 21.0 1 32 14 02 54 24 137 4 50 19 07 111 2 05 07 12 41.0 1 43 14 06 50 25 138 4 48 19 09 112 2 08 53 13 00.8 1 54 14 10 47 26 139 4 46 19 10 113 2 12 39 13 20.3 2 04 14 14 43 27 140 4 44 19 12 113 2 16 26 13 39.7 2 14 14 18 40 28 141 4 43 19 14 114 2 20 13 13 58.8 2 24 14 22 36 29 142 4 41 19 15 114 2 24 00 14 17.7 2 33 14 26 33 30 143 4 39 19 17 115 2 27 49 14 36.3 2 41 14 30 29 4 IV Całkowite zaćmienie Księżyca (niewidoczne w Polsce) 8 IV 13 h Merkury 0.5ºS od Urana 22 IV 20 h Merkury 1.3ºN od Marsa 20

d KSIĘŻYC Wsch. Kulm. Zach. A W A Z α δ D F λ=0 ϕ=50 0 h UT KWIECIEŃ 2015 h m h m h m + h m s ' ' 1 15 42 22 17 4 18 98 101 10 14 34 7 27.8 29.4 0.89 2 16 43 22 59 4 43 92 95 10 59 57 3 56.6 29.4 0.94 3 17 44 23 42 5 07 86 89 11 45 06 0 15.6 29.5 0.98 4 18 47 5 31 80 83 12 30 31-3 27.5 29.6 1.00 5 19 49 0 26 5 56 74 77 13 16 42-7 04.3 29.7-1.00 6 20 52 1 10 6 24 69 72 14 04 05-10 25.9 29.9-0.98 7 21 54 1 57 6 56 65 68 14 53 01-13 22.9 30.1-0.94 8 22 55 2 46 7 32 62 64 15 43 45-15 45.6 30.4-0.89 9 23 52 3 36 8 15 61 61 16 36 19-17 24.7 30.7-0.81 10 4 28 9 05 61 17 30 33-18 11.9 31.0-0.73 11 0 44 5 22 10 02 61 62 18 26 06-18 01.1 31.4-0.63 12 1 31 6 17 11 07 63 65 19 22 28-16 49.3 31.7-0.52 13 2 13 7 12 12 17 67 69 20 19 11-14 37.3 32.1-0.41 14 2 50 8 06 13 32 72 75 21 15 54-11 30.3 32.5-0.30 15 3 23 9 01 14 49 79 82 22 12 29-7 37.8 32.8-0.20 16 3 55 9 56 16 08 86 90 23 08 59-3 13.5 33.0-0.11 17 4 26 10 50 17 27 93 97 0 05 38 1 25.5 33.1-0.05 18 4 58 11 46 18 46 101 104 1 02 39 6 00.1 33.0-0.01 19 5 33 12 42 20 02 107 111 2 00 11 10 10.8 32.8 0.00 20 6 10 13 38 21 14 113 115 2 58 07 13 40.0 32.5 0.02 21 6 53 14 34 22 20 117 118 3 56 07 16 14.6 32.1 0.07 22 7 41 15 29 23 17 119 119 4 53 35 17 47.3 31.6 0.13 23 8 34 16 22 119 5 49 49 18 16.8 31.1 0.22 24 9 30 17 12 0 07 117 118 6 44 15 17 46.7 30.7 0.31 25 10 30 18 01 0 48 115 116 7 36 33 16 24.3 30.3 0.40 26 11 30 18 47 1 24 110 112 8 26 40 14 18.0 29.9 0.50 27 12 31 19 31 1 54 106 108 9 14 49 11 36.7 29.7 0.60 28 13 32 20 14 2 21 100 103 10 01 26 8 28.5 29.6 0.69 29 14 33 20 56 2 47 94 97 10 47 00 5 01.1 29.5 0.77 30 15 34 21 39 3 11 88 91 11 32 08 1 21.8 29.5 0.85 pełnia: 4 IV 12 h 05 m 8 IV 12.7 h Saturn 2ºS ostatnia kwadra: 12 IV 3 h 44 m 15 IV 13.2 h Neptun 4ºS nów: 18 IV 18 h 57 m 18 IV 0.6 h Uran 0ºN pierwsza kwadra: 25 IV 23 h 55 m 19 IV 11.2 h Merkury 4ºN 19 IV 19.1 h Mars 3ºN apogeum: 1 IV 13 h 00 m 21 IV 18.2 h Uran 7ºN perygeum: 17 IV 3 h 54 m 26 IV 18.2 h Jowisz 5.5ºN apogeum: 29 IV 3 h 56 m 21

d SŁOŃCE JD Wsch. Zach. A α δ η θ λ=0 ϕ=50 0 h UT MAJ 2015 2457 h m h m ± h m s m s h m s 1 144 4 37 19 18 115 2 31 37 14 54.7 2 49 14 34 26 2 145 4 35 19 20 116 2 35 26 15 12.9 2 56 14 38 23 3 146 4 34 19 21 116 2 39 16 15 30.8 3 03 14 42 19 4 147 4 32 19 23 117 2 43 06 15 48.4 3 09 14 46 16 5 148 4 30 19 24 117 2 46 57 16 05.8 3 15 14 50 12 6 149 4 29 19 26 118 2 50 49 16 22.9 3 20 14 54 09 7 150 4 27 19 27 118 2 54 41 16 39.8 3 25 14 58 05 8 151 4 25 19 29 118 2 58 33 16 56.3 3 29 15 02 02 9 152 4 24 19 30 119 3 02 26 17 12.6 3 32 15 05 58 10 153 4 22 19 32 119 3 06 20 17 28.6 3 35 15 09 55 11 154 4 21 19 33 120 3 10 14 17 44.3 3 37 15 13 52 12 155 4 19 19 35 120 3 14 09 17 59.7 3 39 15 17 48 13 156 4 18 19 36 121 3 18 05 18 14.8 3 40 15 21 45 14 157 4 16 19 37 121 3 22 01 18 29.6 3 41 15 25 41 15 158 4 15 19 39 121 3 25 57 18 44.1 3 41 15 29 38 16 159 4 13 19 40 122 3 29 54 18 58.3 3 40 15 33 34 17 160 4 12 19 42 122 3 33 52 19 12.2 3 39 15 37 31 18 161 4 11 19 43 123 3 37 51 19 25.7 3 37 15 41 27 19 162 4 09 19 44 123 3 41 50 19 38.9 3 34 15 45 24 20 163 4 08 19 46 123 3 45 49 19 51.8 3 32 15 49 21 21 164 4 07 19 47 124 3 49 49 20 04.3 3 28 15 53 17 22 165 4 06 19 48 124 3 53 50 20 16.5 3 24 15 57 14 23 166 4 05 19 50 124 3 57 51 20 28.3 3 20 16 01 10 24 167 4 03 19 51 125 4 01 52 20 39.8 3 15 16 05 07 25 168 4 02 19 52 125 4 05 54 20 50.9 3 09 16 09 03 26 169 4 01 19 53 125 4 09 57 21 01.7 3 03 16 13 00 27 170 4 00 19 55 126 4 14 00 21 12.1 2 57 16 16 56 28 171 4 00 19 56 126 4 18 03 21 22.2 2 50 16 20 53 29 172 3 59 19 57 126 4 22 07 21 31.8 2 42 16 24 50 30 173 3 58 19 58 127 4 26 12 21 41.1 2 35 16 28 46 31 174 3 57 19 59 127 4 30 16 21 50.0 2 26 16 32 43 27 V 3 h Merkury 1.6ºS od Marsa 22

d KSIĘŻYC Wsch. Kulm. Zach. A W A Z α δ D F λ=0 ϕ=50 0 h UT MAJ 2015 h m h m h m + h m s ' ' 1 16 36 22 22 3 34 82 85 12 17 24-2 22.2 29.6 0.91 2 17 39 23 07 3 59 76 79 13 03 24-6 03.0 29.8 0.96 3 18 43 23 53 4 27 71 74 13 50 38-9 31.9 30.0 0.99 4 19 46 4 57 66 69 14 39 33-12 39.4 30.2 1.00 5 20 48 0 42 5 32 63 65 15 30 23-15 15.1 30.5-0.99 6 21 48 1 32 6 13 61 62 16 23 10-17 08.7 30.7-0.96 7 22 42 2 25 7 01 61 61 17 17 40-18 10.8 31.0-0.91 8 23 31 3 19 7 56 62 61 18 13 22-18 14.9 31.3-0.85 9 4 13 8 59 63 19 09 40-17 17.7 31.5-0.76 10 0 14 5 07 10 07 66 67 20 05 57-15 20.6 31.8-0.66 11 0 51 6 01 11 18 70 73 21 01 48-12 29.1 32.1-0.55 12 1 25 6 54 12 33 76 79 21 57 04-8 52.4 32.3-0.44 13 1 56 7 47 13 48 83 86 22 51 56-4 42.4 32.5-0.33 14 2 26 8 39 15 05 90 94 23 46 43-0 13.6 32.6-0.22 15 2 56 9 33 16 22 97 101 0 41 50 4 18.0 32.6-0.13 16 3 28 10 27 17 38 104 108 1 37 42 8 35.1 32.6-0.06 17 4 03 11 22 18 51 110 113 2 34 28 12 20.7 32.4-0.02 18 4 43 12 18 20 01 115 117 3 32 01 15 19.7 32.2-0.00 19 5 28 13 14 21 03 118 119 4 29 51 17 20.7 31.8 0.01 20 6 19 14 09 21 57 119 119 5 27 14 18 18.3 31.5 0.04 21 7 15 15 02 22 44 119 117 6 23 20 18 12.6 31.0 0.10 22 8 15 15 52 23 22 116 114 7 17 31 17 09.1 30.6 0.17 23 9 16 16 40 23 56 113 8 09 24 15 16.4 30.3 0.25 24 10 18 17 26 108 105 8 59 01 12 44.2 30.0 0.34 25 11 19 18 10 0 24 103 105 9 46 38 9 42.0 29.7 0.43 26 12 21 18 52 0 50 97 99 10 32 47 6 18.4 29.6 0.53 27 13 22 19 35 1 14 91 94 11 18 04 2 41.1 29.6 0.62 28 14 24 20 17 1 38 85 88 12 03 08-1 02.8 29.6 0.71 29 15 26 21 01 2 02 79 82 12 48 40-4 46.1 29.7 0.79 30 16 29 21 47 2 28 73 76 13 35 18-8 21.0 30.0 0.87 31 17 33 22 35 2 57 68 71 14 23 37-11 38.5 30.2 0.92 pełnia: 4 V 3 h 42 m 5 V 15.9 h Saturn 2ºS ostatnia kwadra: 11 V 10 h 36 m 12 V 21.3 h Neptun 3.5ºS nów: 18 V 4 h 13 m 15 V 12.0 h Uran 0.2ºN pierwsza kwadra: 25 V 17 h 19 m 18 V 16.0 h Mars 5ºN 19 V 6.9 h Merkury 6ºN perygeum: 15 V 0 h 24 m 21 V 19.0 h Wenus 8ºN apogeum: 26 V 22 h 14 m 24 V 7.2 h Jowisz 5ºN 23

d SŁOŃCE JD Wsch. Zach. A α δ η θ λ=0 ϕ=50 0 h UT CZERWIEC 2015 2457 h m h m ± h m s m s h m s 1 175 3 56 20 00 127 4 34 21 21 58.6 2 18 16 36 39 2 176 3 55 20 01 127 4 38 27 22 06.7 2 09 16 40 36 3 177 3 55 20 02 128 4 42 33 22 14.5 1 59 16 44 32 4 178 3 54 20 03 128 4 46 39 22 21.9 1 50 16 48 29 5 179 3 54 20 04 128 4 50 46 22 28.9 1 39 16 52 25 6 180 3 53 20 05 128 4 54 53 22 35.5 1 29 16 56 22 7 181 3 53 20 06 128 4 59 01 22 41.7 1 18 17 00 19 8 182 3 52 20 06 128 5 03 08 22 47.5 1 07 17 04 15 9 183 3 52 20 07 129 5 07 16 22 52.9 0 56 17 08 12 10 184 3 51 20 08 129 5 11 24 22 57.9 0 44 17 12 08 11 185 3 51 20 08 129 5 15 33 23 02.5 0 32 17 16 05 12 186 3 51 20 09 129 5 19 42 23 06.7 0 20 17 20 01 13 187 3 51 20 10 129 5 23 51 23 10.5 0 07 17 23 58 14 188 3 50 20 10 129 5 28 00 23 13.8-0 05 17 27 54 15 189 3 50 20 11 129 5 32 09 23 16.8-0 18 17 31 51 16 190 3 50 20 11 129 5 36 19 23 19.4-0 31 17 35 48 17 191 3 50 20 12 129 5 40 28 23 21.5-0 44 17 39 44 18 192 3 50 20 12 129 5 44 38 23 23.2-0 57 17 43 41 19 193 3 50 20 12 129 5 48 48 23 24.6-1 10 17 47 37 20 194 3 50 20 13 129 5 52 57 23 25.5-1 23 17 51 34 21 195 3 51 20 13 130 5 57 07 23 26.0-1 37 17 55 30 22 196 3 51 20 13 129 6 01 17 23 26.1-1 50 17 59 27 23 197 3 51 20 13 129 6 05 26 23 25.7-2 03 18 03 23 24 198 3 51 20 13 129 6 09 36 23 25.0-2 16 18 07 20 25 199 3 52 20 13 129 6 13 45 23 23.8-2 29 18 11 17 26 200 3 52 20 13 129 6 17 54 23 22.3-2 41 18 15 13 27 201 3 53 20 13 129 6 22 04 23 20.3-2 54 18 19 10 28 202 3 53 20 13 129 6 26 13 23 17.9-3 06 18 23 06 29 203 3 54 20 13 129 6 30 21 23 15.1-3 19 18 27 03 30 204 3 54 20 13 129 6 34 30 23 11.9-3 31 18 30 59 21 VI 16 h 38 m Początek astronomicznego lata 24

d KSIĘŻYC Wsch. Kulm. Zach. A W A Z α δ D F λ=0 ϕ=50 0 h UT CZERWIEC 2015 h m h m h m + h m s ' ' 1 18 37 23 25 3 30 64 66 15 14 02-14 28.5 30.5 0.97 2 19 39 4 09 61 63 16 06 44-16 40.0 30.8 0.99 3 20 37 0 18 4 55 60 61 17 01 33-18 02.1 31.2-1.00 4 21 29 1 12 5 48 61 60 17 58 00-18 25.9 31.5-0.98 5 22 14 2 08 6 50 64 62 18 55 19-17 46.5 31.7-0.94 6 22 54 3 03 7 57 68 66 19 52 40-16 03.9 31.9-0.87 7 23 29 3 58 9 09 74 71 20 49 21-13 23.7 32.1-0.79 8 4 51 10 22 77 21 45 02-9 56.0 32.2-0.69 9 0 01 5 44 11 37 81 84 22 39 45-5 53.5 32.3-0.58 10 0 30 6 35 12 52 88 91 23 33 47-1 30.6 32.3-0.46 11 0 59 7 27 14 07 95 98 0 27 39 2 57.4 32.3-0.35 12 1 30 8 20 15 21 102 105 1 21 52 7 15.4 32.2-0.24 13 2 02 9 13 16 34 108 111 2 16 50 11 08.2 32.1-0.15 14 2 39 10 07 17 44 113 116 3 12 44 14 21.6 31.9-0.08 15 3 20 11 02 18 49 117 118 4 09 24 16 43.7 31.7-0.03 16 4 08 11 57 19 47 119 119 5 06 18 18 06.4 31.4-0.01 17 5 01 12 51 20 37 119 118 6 02 41 18 26.5 31.1 0.00 18 5 59 13 42 21 19 118 116 6 57 45 17 46.1 30.8 0.02 19 7 00 14 32 21 55 115 112 7 50 55 16 12.0 30.4 0.07 20 8 03 15 19 22 26 110 107 8 41 53 13 53.2 30.1 0.12 21 9 05 16 04 22 53 105 102 9 30 43 11 00.0 29.9 0.19 22 10 07 16 48 23 18 100 96 10 17 44 7 41.9 29.7 0.28 23 11 09 17 30 23 42 94 91 11 03 28 4 07.7 29.6 0.36 24 12 10 18 12 88 11 48 32 0 25.1 29.6 0.46 25 13 12 18 55 0 06 82 85 12 33 38-3 18.8 29.6 0.55 26 14 14 19 40 0 31 76 79 13 19 28-6 56.9 29.8 0.65 27 15 17 20 26 0 58 70 73 14 06 41-10 21.1 30.1 0.74 28 16 21 21 15 1 28 66 68 14 55 53-13 22.7 30.4 0.82 29 17 24 22 07 2 04 62 64 15 47 28-15 51.1 30.8 0.89 30 18 24 23 01 2 46 61 62 16 41 35-17 35.2 31.2 0.95 pełnia: 2 VI 16 h 19 m 1 VI 19.6 h Saturn 2ºS ostatnia kwadra: 9 VI 15 h 42 m 9 VI 3.1 h Neptun 3ºS nów: 16 VI 14 h 05 m 11 VI 20.5 h Uran 0.5ºN pierwsza kwadra: 24 VI 11 h 02 m 15 VI 2.5 h Merkury 0ºN 16 VI 12.7 h Mars 5.5ºN 20 VI 11.5 h Wenus 6ºN perygeum: 10 VI 4 h 40 m 20 VI 23.6 h Jowisz 5ºN apogeum: 23 VI 17 h 02 m 29 VI 1.0 h Saturn 2ºS 25

d SŁOŃCE JD Wsch. Zach. A α δ η θ λ=0 ϕ=50 0 h UT LIPIEC 2015 2457 h m h m ± h m s m s h m s 1 205 3 55 20 13 129 6 38 38 23 08.3-3 42 18 34 56 2 206 3 55 20 12 129 6 42 46 23 04.2-3 54 18 38 52 3 207 3 56 20 12 129 6 46 54 22 59.8-4 05 18 42 49 4 208 3 57 20 12 128 6 51 02 22 55.0-4 16 18 46 46 5 209 3 58 20 11 128 6 55 09 22 49.8-4 27 18 50 42 6 210 3 58 20 11 128 6 59 16 22 44.2-4 37 18 54 39 7 211 3 59 20 10 128 7 03 22 22 38.1-4 47 18 58 35 8 212 4 00 20 09 128 7 07 29 22 31.7-4 57 19 02 32 9 213 4 01 20 09 127 7 11 35 22 24.9-5 06 19 06 28 10 214 4 02 20 08 127 7 15 40 22 17.8-5 15 19 10 25 11 215 4 03 20 07 127 7 19 45 22 10.2-5 24 19 14 21 12 216 4 04 20 07 127 7 23 50 22 02.2-5 32 19 18 18 13 217 4 05 20 06 126 7 27 54 21 53.9-5 39 19 22 15 14 218 4 06 20 05 126 7 31 58 21 45.2-5 47 19 26 11 15 219 4 07 20 04 126 7 36 01 21 36.1-5 53 19 30 08 16 220 4 08 20 03 126 7 40 04 21 26.7-6 00 19 34 04 17 221 4 09 20 02 125 7 44 06 21 16.9-6 05 19 38 01 18 222 4 10 20 01 125 7 48 08 21 06.7-6 10 19 41 57 19 223 4 12 20 00 125 7 52 09 20 56.2-6 15 19 45 54 20 224 4 13 19 59 124 7 56 10 20 45.3-6 19 19 49 50 21 225 4 14 19 58 124 8 00 10 20 34.1-6 23 19 53 47 22 226 4 15 19 57 124 8 04 09 20 22.5-6 26 19 57 44 23 227 4 17 19 56 123 8 08 08 20 10.6-6 28 20 01 40 24 228 4 18 19 54 123 8 12 07 19 58.3-6 30 20 05 37 25 229 4 19 19 53 123 8 16 05 19 45.7-6 31 20 09 33 26 230 4 21 19 52 122 8 20 02 19 32.8-6 32 20 13 30 27 231 4 22 19 50 122 8 23 58 19 19.6-6 32 20 17 26 28 232 4 23 19 49 121 8 27 54 19 06.0-6 31 20 21 23 29 233 4 25 19 48 121 8 31 49 18 52.2-6 30 20 25 19 30 234 4 26 19 46 121 8 35 44 18 38.0-6 28 20 29 16 31 235 4 27 19 45 120 8 39 38 18 23.5-6 25 20 33 12 1 VII 4 h Wenus 0.4ºS od Jowisza 6 VII 20 h Ziemia w aphelium (1.01668765 j.a.) 16 VII 4 h Merkury 0.1ºS od Marsa 26

d KSIĘŻYC Wsch. Kulm. Zach. A W A Z α δ D F λ=0 ϕ=50 0 h UT LIPIEC 2015 h m h m h m + h m s ' ' 1 19 20 23 57 3 37 61 60 17 37 57-18 24.1 31.5 0.98 2 20 10 4 36 63 61 18 35 56-18 09.8 31.9 1.00 3 20 53 0 54 5 42 66 64 19 34 36-16 49.0 32.2-0.99 4 21 31 1 50 6 54 72 68 20 33 00-14 24.8 32.4-0.95 5 22 05 2 46 8 09 78 74 21 30 27-11 06.6 32.5-0.89 6 22 35 3 40 9 25 85 81 22 26 40-7 08.2 32.5-0.81 7 23 05 4 33 10 41 92 89 23 21 43-2 45.7 32.5-0.71 8 23 35 5 25 11 56 99 96 0 16 00 1 44.3 32.4-0.60 9 6 17 13 11 103 1 10 01 6 05.9 32.2-0.48 10 0 06 7 09 14 23 106 109 2 04 13 10 04.5 32.0-0.37 11 0 40 8 02 15 33 111 114 2 58 58 13 27.1 31.8-0.27 12 1 19 8 55 16 38 115 117 3 54 20 16 02.7 31.5-0.18 13 2 03 9 49 17 38 118 119 4 50 03 17 43.1 31.3-0.10 14 2 53 10 42 18 30 119 119 5 45 39 18 24.1 31.0-0.05 15 3 48 11 34 19 16 118 117 6 40 28 18 05.4 30.7-0.01 16 4 48 12 25 19 54 116 114 7 33 53 16 51.3 30.4-0.00 17 5 49 13 13 20 27 112 110 8 25 28 14 49.2 30.2 0.01 18 6 52 13 59 20 56 108 105 9 15 06 12 08.4 29.9 0.04 19 7 54 14 43 21 22 102 99 10 02 53 8 58.7 29.7 0.08 20 8 56 15 26 21 47 96 93 10 49 11 5 29.7 29.6 0.14 21 9 57 16 08 22 10 90 87 11 34 30 1 49.7 29.5 0.22 22 10 58 16 51 22 34 84 82 12 19 27-1 53.5 29.5 0.30 23 12 00 17 34 23 00 78 76 13 04 40-5 32.5 29.6 0.39 24 13 02 18 18 23 28 73 71 13 50 49-9 00.2 29.8 0.48 25 14 04 19 05 68 14 38 31-12 08.6 30.1 0.58 26 15 07 19 55 0 01 64 66 15 28 20-14 48.8 30.4 0.68 27 16 08 20 47 0 39 62 63 16 20 37-16 50.8 30.8 0.77 28 17 06 21 42 1 25 61 61 17 15 28-18 04.0 31.3 0.85 29 17 59 22 39 2 19 61 61 18 12 32-18 18.3 31.8 0.92 30 18 46 23 36 3 22 64 62 19 11 11-17 27.1 32.2 0.97 31 19 27 24 32 4 32 69 66 20 10 30-15 29.0 32.6 1.00 pełnia: 2 VII 2 h 20 m 6 VII 8.5 h Neptun 3ºS ostatnia kwadra: 8 VII 20 h 24 m 9 VII 2.8 h Uran 0.8ºN nów: 16 VII 1 h 24 m 15 VII 6.4 h Merkury 6ºN pierwsza kwadra: 24 VII 4 h 04 m 15 VII 9.1 h Mars 6ºN pełnia: 31 VII 10 h 43 m 18 VII 17.7 h Jowisz 4ºN 19 VII 1.2 h Wenus 0.4ºN perygeum: 5 VII 18 h 55 m 26 VII 8.3 h Saturn 2ºS apogeum: 21 VII 11 h 03 m 27

d SŁOŃCE JD Wsch. Zach. A α δ η θ λ=0 ϕ=50 0 h UT SIERPIEŃ 2015 2457 h m h m ± h m s m s h m s 1 236 4 29 19 43 120 8 43 32 18 08.7-6 22 20 37 09 2 237 4 30 19 42 119 8 47 24 17 53.6-6 19 20 41 06 3 238 4 32 19 40 119 8 51 17 17 38.3-6 14 20 45 02 4 239 4 33 19 38 118 8 55 08 17 22.6-6 09 20 48 59 5 240 4 34 19 37 118 8 58 59 17 06.7-6 04 20 52 55 6 241 4 36 19 35 118 9 02 50 16 50.4-5 58 20 56 52 7 242 4 37 19 33 117 9 06 40 16 33.9-5 51 21 00 48 8 243 4 39 19 32 117 9 10 29 16 17.2-5 44 21 04 45 9 244 4 40 19 30 116 9 14 18 16 00.2-5 36 21 08 41 10 245 4 42 19 28 116 9 18 06 15 42.9-5 28 21 12 38 11 246 4 43 19 26 115 9 21 54 15 25.3-5 19 21 16 35 12 247 4 45 19 25 115 9 25 41 15 07.6-5 09 21 20 31 13 248 4 46 19 23 114 9 29 27 14 49.5-4 59 21 24 28 14 249 4 48 19 21 114 9 33 13 14 31.3-4 49 21 28 24 15 250 4 49 19 19 113 9 36 59 14 12.8-4 38 21 32 21 16 251 4 51 19 17 113 9 40 44 13 54.1-4 26 21 36 17 17 252 4 52 19 15 112 9 44 28 13 35.1-4 14 21 40 14 18 253 4 53 19 13 112 9 48 12 13 16.0-4 01 21 44 10 19 254 4 55 19 11 111 9 51 55 12 56.6-3 48 21 48 07 20 255 4 56 19 09 111 9 55 38 12 37.0-3 34 21 52 04 21 256 4 58 19 07 110 9 59 20 12 17.3-3 20 21 56 00 22 257 4 59 19 05 109 10 03 02 11 57.3-3 05 21 59 57 23 258 5 01 19 03 109 10 06 43 11 37.2-2 50 22 03 53 24 259 5 02 19 01 108 10 10 24 11 16.9-2 34 22 07 50 25 260 5 04 18 59 108 10 14 05 10 56.3-2 18 22 11 46 26 261 5 05 18 57 107 10 17 45 10 35.7-2 02 22 15 43 27 262 5 07 18 55 107 10 21 24 10 14.8-1 45 22 19 39 28 263 5 08 18 53 106 10 25 04 9 53.8-1 27 22 23 36 29 264 5 10 18 51 106 10 28 42 9 32.7-1 10 22 27 33 30 265 5 11 18 49 105 10 32 21 9 11.3-0 52 22 31 29 31 266 5 13 18 47 104 10 35 59 8 49.9-0 33 22 35 26 6 VIII 10 h Merkury 8ºN od Wenus 7 VIII 8 h Merkury 0.5ºN od Jowisza 28

d KSIĘŻYC Wsch. Kulm. Zach. A W A Z α δ D F λ=0 ϕ=50 0 h UT SIERPIEŃ 2015 h m h m h m + h m s ' ' 1 20 04 0 34 5 48 75 72 21 09 35-12 29.3 32.9-0.99 2 20 37 1 30 7 06 82 78 22 07 49-8 40.2 33.0-0.97 3 21 08 2 25 8 25 89 86 23 04 57-4 18.4 33.0-0.91 4 21 39 3 19 9 42 97 93 0 01 05 0 17.4 32.8-0.83 5 22 10 4 13 10 59 103 100 0 56 32 4 48.4 32.6-0.73 6 22 44 5 06 12 13 109 107 1 51 39 8 58.1 32.3-0.62 7 23 21 5 59 13 24 114 112 2 46 47 12 32.4 31.9-0.51 8 6 52 14 31 116 3 42 04 15 20.5 31.6-0.40 9 0 03 7 45 15 32 117 119 4 37 22 17 14.7 31.3-0.30 10 0 50 8 38 16 26 119 119 5 32 25 18 11.1 30.9-0.21 11 1 43 9 30 17 13 119 118 6 26 43 18 09.1 30.6-0.13 12 2 40 10 20 17 54 117 115 7 19 49 17 12.1 30.4-0.07 13 3 40 11 08 18 29 114 111 8 11 21 15 25.9 30.1-0.03 14 4 41 11 55 18 59 109 107 9 01 09 12 58.7 29.9-0.00 15 5 43 12 40 19 26 104 101 9 49 16 9 59.4 29.7 0.00 16 6 45 13 23 19 51 99 96 10 35 57 6 37.3 29.6 0.02 17 7 47 14 06 20 15 93 90 11 21 33 3 01.4 29.5 0.05 18 8 48 14 48 20 39 87 84 12 06 35-0 40.2 29.4 0.10 19 9 49 15 30 21 04 81 78 12 51 35-4 19.6 29.5 0.17 20 10 50 16 14 21 30 75 73 13 37 07-7 49.3 29.6 0.24 21 11 51 16 59 22 00 70 68 14 23 44-11 01.8 29.8 0.33 22 12 52 17 46 22 35 66 65 15 11 59-13 49.1 30.0 0.42 23 13 53 18 36 23 16 63 62 16 02 17-16 02.7 30.4 0.52 24 14 51 19 28 61 16 54 53-17 33.3 30.8 0.62 25 15 45 20 23 0 05 61 61 17 49 47-18 11.6 31.3 0.72 26 16 34 21 19 1 03 63 61 18 46 39-17 49.8 31.8 0.81 27 17 19 22 16 2 08 67 64 19 44 56-16 23.1 32.3 0.89 28 17 58 23 14 3 21 72 69 20 43 52-13 52.2 32.8 0.95 29 18 33 4 38 79 75 21 42 50-10 24.2 33.1 0.99 30 19 06 0 10 5 58 86 82 22 41 22-6 12.5 33.3-1.00 31 19 38 1 06 7 19 93 90 23 39 19-1 35.4 33.3-0.98 ostatnia kwadra: 7 VIII 2 h 03 m 2 VIII 15.3 h Neptun 3ºS nów: 14 VIII 14 h 53 m 5 VIII 8.8 h Uran 1ºN pierwsza kwadra: 22 VIII 19 h 31 m 13 VIII 4.7 h Mars 5.5ºN pełnia: 29 VIII 18 h 35 m 14 VIII 15.6 h Wenus 5ºS 15 VIII 12.1 h Jowisz 4ºN perygeum: 2 VIII 10 h 12 m 16 VIII 14.6 h Merkury 2ºN apogeum: 18 VIII 2 h 34 m 22 VIII 17.0 h Saturn 2.5ºS perygeum: 30 VIII 15 h 25 m 30 VIII 0.1 h Neptun 3ºS 29

d SŁOŃCE JD Wsch. Zach. A α δ η θ λ=0 ϕ=50 0 h UT WRZESIEŃ 2015 2457 h m h m ± h m s m s h m s 1 267 5 14 18 45 104 10 39 37 8 28.3-0 14 22 39 22 2 268 5 16 18 43 103 10 43 14 8 06.5 0 05 22 43 19 3 269 5 17 18 41 103 10 46 52 7 44.7 0 24 22 47 15 4 270 5 19 18 38 102 10 50 28 7 22.7 0 44 22 51 12 5 271 5 20 18 36 102 10 54 05 7 00.6 1 03 22 55 08 6 272 5 22 18 34 101 10 57 42 6 38.3 1 23 22 59 05 7 273 5 23 18 32 100 11 01 18 6 16.0 1 44 23 03 02 8 274 5 25 18 30 100 11 04 54 5 53.5 2 04 23 06 58 9 275 5 26 18 28 99 11 08 30 5 31.0 2 25 23 10 55 10 276 5 28 18 25 99 11 12 06 5 08.4 2 45 23 14 51 11 277 5 29 18 23 98 11 15 42 4 45.6 3 06 23 18 48 12 278 5 31 18 21 97 11 19 17 4 22.8 3 27 23 22 44 13 279 5 32 18 19 97 11 22 53 3 59.9 3 48 23 26 41 14 280 5 34 18 17 96 11 26 28 3 37.0 4 10 23 30 37 15 281 5 35 18 14 96 11 30 03 3 14.0 4 31 23 34 34 16 282 5 37 18 12 95 11 33 38 2 50.9 4 52 23 38 31 17 283 5 38 18 10 94 11 37 14 2 27.7 5 14 23 42 27 18 284 5 40 18 08 94 11 40 49 2 04.6 5 35 23 46 24 19 285 5 41 18 06 93 11 44 24 1 41.3 5 56 23 50 20 20 286 5 43 18 03 93 11 47 59 1 18.1 6 18 23 54 17 21 287 5 44 18 01 92 11 51 34 0 54.8 6 39 23 58 13 22 288 5 46 17 59 91 11 55 10 0 31.5 7 00 0 02 10 23 289 5 47 17 57 91 11 58 45 0 08.1 7 21 0 06 06 24 290 5 49 17 55 90 12 02 21-0 15.2 7 42 0 10 03 25 291 5 50 17 52 90 12 05 56-0 38.6 8 03 0 14 00 26 292 5 52 17 50 89 12 09 32-1 01.9 8 24 0 17 56 27 293 5 53 17 48 88 12 13 08-1 25.3 8 45 0 21 53 28 294 5 55 17 46 88 12 16 44-1 48.6 9 05 0 25 49 29 295 5 56 17 44 87 12 20 20-2 12.0 9 26 0 29 46 30 296 5 58 17 41 87 12 23 57-2 35.3 9 46 0 33 42 2 IX 18 h Wenus 9ºS od Marsa 13 IX Częściowe zaćmienie Słońca (niewidoczne w Polsce) 23 IX 8 h 21 m Początek astronomicznej jesieni 28 IX Całkowite zaćmienie Księżyca (widoczne w Polsce przy zachodzie jako półcieniowe) 30

d KSIĘŻYC Wsch. Kulm. Zach. A W A Z α δ D F λ=0 ϕ=50 0 h UT WRZESIEŃ 2015 h m h m h m + h m s ' ' 1 20 10 2 02 8 38 101 97 0 36 46 3 06.3 33.2-0.93 2 20 44 2 57 9 56 107 104 1 33 51 7 32.4 32.9-0.85 3 21 21 3 52 11 11 112 110 2 30 45 11 25.5 32.5-0.76 4 22 02 4 47 12 21 116 115 3 27 28 14 32.1 32.1-0.66 5 22 48 5 41 13 25 118 118 4 23 52 16 43.3 31.6-0.55 6 23 40 6 35 14 22 119 119 5 19 37 17 55.1 31.2-0.44 7 7 27 15 12 118 6 14 19 18 07.5 30.8-0.34 8 0 35 8 17 15 54 118 116 7 07 35 17 23.9 30.4-0.24 9 1 34 9 06 16 30 115 113 7 59 11 15 50.6 30.1-0.16 10 2 34 9 53 17 02 111 108 8 49 01 13 35.0 29.9-0.10 11 3 36 10 38 17 30 106 103 9 37 11 10 45.5 29.7-0.05 12 4 37 11 21 17 55 101 97 10 23 58 7 30.8 29.5-0.02 13 5 39 12 04 18 20 95 92 11 09 42 3 59.5 29.5-0.00 14 6 40 12 46 18 43 89 86 11 54 50 0 19.8 29.4 0.00 15 7 41 13 29 19 08 83 80 12 39 50-3 20.1 29.4 0.03 16 8 42 14 12 19 34 77 75 13 25 11-6 52.3 29.5 0.07 17 9 43 14 56 20 03 72 70 14 11 23-10 09.1 29.6 0.12 18 10 43 15 42 20 35 67 66 14 58 51-13 02.5 29.8 0.19 19 11 43 16 30 21 13 64 63 15 47 55-15 24.3 30.0 0.27 20 12 40 17 20 21 57 62 61 16 38 50-17 06.4 30.3 0.36 21 13 35 18 12 22 49 61 61 17 31 40-18 00.9 30.7 0.46 22 14 25 19 05 23 49 62 63 18 26 15-18 00.7 31.2 0.57 23 15 10 20 00 65 19 22 17-17 00.9 31.7 0.67 24 15 50 20 56 0 57 69 66 20 19 19-14 59.7 32.2 0.77 25 16 27 21 52 2 10 75 71 21 16 55-12 00.0 32.7 0.86 26 17 00 22 48 3 27 82 78 22 14 46-8 10.4 33.1 0.93 27 17 33 23 44 4 47 89 85 23 12 43-3 44.5 33.4 0.98 28 18 05 6 09 97 93 0 10 48 0 59.0 33.5 1.00 29 18 39 0 41 7 29 104 101 1 09 05 5 38.9 33.4-0.99 30 19 16 1 38 8 48 110 108 2 07 39 9 54.3 33.1-0.95 ostatnia kwadra: 5 IX 9 h 54 m 1 IX 16.0 h Uran 1ºN nów: 13 IX 6 h 41 m 10 IX 5.9 h Wenus 3ºS pierwsza kwadra: 21 IX 8 h 59 m 10 IX 23.3 h Mars 5ºN pełnia: 28 IX 2 h 50 m 12 IX 6.2 h Jowisz 3ºN 15 IX 6.3 h Merkury 5ºS 19 IX 2.5 h Saturn 3ºS apogeum: 14 IX 11 h 29 m 26 IX 10.0 h Neptun 3ºS perygeum: 28 IX 1 h 47 m 29 IX 0.9 h Uran 1ºN 31